'De Hoop' en'Tridens'
in toekomst één schip?
SPEEL OP SAFE!
Reportage
YS: geen kans op
uitstel plaatsing
Mogelijke samenvoeging
wekt veel opschudding
SPtTAA L KERKSCHIP
Ékï
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1983
Varia
PAGINA 19
„Ik heb het belangrijkste besluit
ooit door een mens gedaan,
genomemeen steen door de ruit
te slaan
van mijn dromen".
Met deze regels van Hans Lodeizen
zoemend in mijn achterhoofd, be
gaf ik mij woensdagavond, in ge
zelschap van mijn vrouw, naar het
Concertgebouw, waar Youri Ego-
rov bereid was gevonden Schu
mann en Debussy zo mooi mogelijk
op een zwartgelakte vleugel te la
ten klinken.
Terwijl ik enerzijds dus het gevoel
had dat ik het belangrijkste besluit,
ooit door een mens gedaan, had ge
nomen, had ik anderzijds het ge
voel dat ik heel ondeugend en ver
vreemdend bezig was door die
steen door de ruit van mijn dromen
te slaan. Want ik had natuurlijk ei
genlijk in Rotterdam, bij Neder-
land-Spanje, en niet in Amsterdam
moeten zijn. „De ruit van mijn dro
men" dat was een 2-1-overwin
ning op Spanje. De steen die ik
daar doorheen sloeg, was het pia
noconcert van Youri Egorov, van
wie het programma weliswaar ver
meldde dat hij in 1954 in Kazan ge
boren is (geen Rus dus maar een
Tataarhij lijkt ook meer op Al Pa-
cino dan op het type blonde geblok
te Rus dat we uit Amerikaanse
spionagefilms kennen), maar niet
dat hij al sinds enige jaren in Am
sterdam woont, en dus een thuis
wedstrijd speelde. Waarom koos ik
vóór Joeri Jegórov (want zo spreek
je hem uit), en tégen Bud Broeken?
Ik had namelijk een perskaart, en
dus een mooi beschermde plaats in
de Kuip, met gratis koffie en fris
drank. Om te beginnen zag ik op
tegen al het gedoe: de perskaart
tussen half drie en half vijf in het
Hilton Hotel in Rotterdam ophalen
(posterijen staakten immers), en
dat betekende dat ik alles bij el
kaar zo'n twaalf uur van huis zou
zijn geweest voor die anderhalf uur
voetbal. En dan al die emotie erom
heen: twee opgefokte elftallen, het
moéten winnen (van wie?, voof
wie?, voor Onze Lieve Heer?, de
Spaanse invaller zag ik op de video
drie kruisjes achtereen slaan toen
hij het veld in kwam), de 10.000
valse kaarten, de alom tegenwoor
dige politie, de deceptie, de krank
zinnige vreugdetaferelen...
Het leek met verademend riLStig,
zo'n pianoconcert daarvoor in de
Daar kwam bij dat we ons voor het
eerst van ons leven hadden geabon
neerd op een hele 'Serie Grote Pia
nisten', met Youri Egorov, Vladi
mir Ahskenazy, Ivo Pogorelich, Pe
ter Serkin, Ronald Brautigam en
Martijn van den Hoek, en Murray
Perahia, en Egorov was de eerste in
die rij. Dan moet je ook consequent
zijn, vind ik, en zo'n concert niet
voor de eerste de beste trivialiteit
laten schieten! Binnen twintig mi
nuten waren we van Keerngouw in
Broek in Waterland in het Concert
gebouw in Amsterdam (wat een
verschil met Rotterdam!), geen po
litie, geen opgewonden gehos en ge-
hol van de bezoekers, een kaartjesk
nipper die je beleefd welkom heette,
terwijl ik op mijn beurt mijn
vrouw beloofd dat dat ik niet al
door op mijn horloge zou kijken en
zeggen: „Nu is de aftrap, nu is het
rust" etcetera (maar toen de pauze
aanbrak sprak ze zelf baldadig
van 'de rust').
Het was een mooi concert, verhou
dingsgewijs niet zoveel slechter be
zocht dan Nederland-Spavje: 1600
man voor één solist, tegen 2111 toe
schouwers in Ro'tterdam per één
van de 27 actievelingen op het veld.
De spelers van het Nederlands elf
tal verdienden 2000 gulden met
hun overwinning, de organisator
van het concert Van Waveren, ver
telde me, zonder in persoonlijke de
tails te treden, dat toppianisten als
Brendel, AshkenazyPollini en Po
gorelich niet onder de 20.000 gul
den optreden, - en dat is dan nog
maar de helft van wat ze in Duits
land en Amerika krijgen (Ashke
nazy 25.000 dollar in Amerika, Pol
lini weer wat minder, omdat hij
zich meer op Europa richt). Onder
die categorie van toppianisten zit
ten de 'internationale pianisten',
die al voor 5000 tot 6000 gulden
concerteren.
We zaten prachtig vooraan, op de
tweede rij, rechts van het midden,
zodat we het geluid rechtstreeks
van de vleugel kregen zonder ons
op de beroemde akoestiek van het
Concertgebouw te hoeven verlaten,
hoewel ik me wel afvroeg of de twee
microfoons van de TROS-radio
niet veel geluid voortijdig weg-
slurpten, zoals rookverdrijvers de
rook wegslurpen. Van Youri Ego
rov zagen we alleen diens rechterk
nie, onder de vleugel door, en soms
even zijn rechterhand op die knie
terwijl zijn linkerhand al begon te
spelen. Pas als hij opstond om te
danken voor het applaus zagen we
hem weer even, behalve als hij ver
volgens boog, want dan verdween
hij weer achter de piano. Maar ik
hoorde van een kenner achter ons
datje, rechts van de piano zittend,
wél een vollere klank te horen kreeg
dan links, omdat de klep van de
vleugel naar rechts openstaat,
maar dat je daarentegen 'het gera
tel van de nagels op de toetsen'
daar weer minder hoort. En dat be
doel ik nu: in het stadion krijg je in
het ene vak wél een mes tussen je
ribben, en in hei andere vak niet.
In het Concertgebouw hoor je in het
ene deel wel het ratelen van de na
gels op de toetsen, en in het andere
deel niet. Een wereld van verschil.
Het grootste onderzoekvaar-
tuig van het Rijksinstituut
voor Visserijonderzoek in
IJmuiden, de 'Tridens',
moet in de tweede helft
van de jaren tachtig wor
den vervangen. Kosten:
dertig miljoen gulden. In
diezelfde periode is ook
het hospitaalkerkschip
'De Hoop' aan vernieu
wing toe. Kosten: even
eens dertig miljoen gul
den. Om die kosten nu te
drukken bestaat het plan
om beide schepen te com
bineren tot één vaartuig.
Een gevoelige kwestie
waarover het laatste
woord nog niet is gezegd.
De vissers vormen één front. Met
hand en tand verzetten zij zich
tegen de plannen van minister
Braks (landbouw en visserij)
om het hospitaalkerkschip 'De
Hoop' samen te voegen met de
'Tridens', het onderzoekvaar-
tuig van het Rijksinstituut
voor Visserijonderzoek (RIVO)
in IJmuiden. In de tweede
helft van de jaren tachtig moet
de knoop doorgehakt worden.
De feiten. Beide schepen zijn te
gen de jaren negentig ouder
dan twintig jaar en volgens
rijksnormen rijp voor de sloop.
Twee vaartuigen van die om
vang vervangen vergt een be
drag van ongeveer zestig mil
joen gulden. Geld dat er niet is.
Daarom is de suggestie gedaan
om de taken van deze twee
schepen samen te voegen en in
één gecombineerd vaartuig.
De eerste schetsen zijn inmid
dels van de tekentafel gerold.
Maar het laatste woord over deze
kwestie is nog lang niet ge
sproken. Niet alleen de vissers
roeren hun mondje, ook de
Scheveningse vereniging die
het hospitaalschip exploiteert
voelt er niets voor om 'De
Hoop' in te leveren voor een
gecombineerd vaartuig. Koste
wat het kost, vinden zij, moet
het kerkschip zijn werk op zee
blijven doen.
'De Hoop' kan varen, maar heeft
daar wel een jaarlijkse subsidie
voor nodig van het rijk. Niet
minder dan twee miljoen gul
den past het ministerie van
landbouw en visserij bij. De
vissers (tussen de 2000 en 3000)
betalen gezamenlijk zo'n zes
tigduizend gulden per jaar om
de lasten van 'De Hoop' enigs
zins draaglijk te maken.
Hogere bijdrage
Zou dat geld inderdaad een door
slaggevende rol gaan spelen,
dan zouden de vissers best be
reid zijn wat dieper in de bui
del te tasten, denkt Jaap Ou
wehand van de Katwijkse Ver
eniging van Schippers Eigena-
Hij voegt eraan toe: "Ik zou het
wel een vreemde toestand vin
den als dat nodig is. Aan de wal
betalen de vissers al premies
genoeg, waarom moeten zij
dan op zee nog eens extra beta
len voor geneeskundige of an
dere hulp? Dat zou toch een
dwaze vertoning zijn? Anders
komt het te liggen als 'De
Hoop' van wal materialen voor
een schipper meeneemt of een
vissersboot naar een haven
sleept. Dan is het normaal dat
daarvoor wordt betaald. Maar
geld betalen voor iets dat in fei
te aan de wal al is voldaan, nee,
dat klopt niet."
Wie er uiteindelijk aan het lang
ste eind zal trekken? De tijd zal
het leren. Een team van onder-
Het hospitaalkerkschip
'De Hoop': tijd van Knier
tje voorbij? (Archieffoto)
it*
i
De 'Tridens1: combinatie
mogelijk? <F©toRivo>
zoekers zal het antwoord op
deze vraag moeten geven. De
vereniging die het hospitaal
kerkschip exploiteert, maakt
zich vooralsnog geen zorgen.
Secreatris L.W. Leenman durft
zelfs te stellen dat er helemaal
'niks aan de hand' is. "En er ge
beurt ook niets", is zijn rots
vaste overtuiging. "Er wordt
nu alleen maar onderzocht wat
er in de verre toekomst te ge
beuren staat. Meer niet. 'De
Hoop' is een prima onderhou
den schip dat zeker nog tot het
jaar 2000 mee kan. Van de
Scheepvaartinspectie hebben
wij al de goedkeuring in huis
dat we tot 1990 met het schip
mogen blijven varen. Natuur
lijk, technisch is het mogelijk
om beide vaartuigen samen te
voegen, maar hun werk ligt
toch op een totaal ander ter
rein? Als je hiertoe overgaat zal
het één voor het andere moe-
Politieke keuze
Het Rijksinstituut voor Visserij
onderzoek houdt er een heel
andere mening op na. Dr. P.
Hagel, adjunct-directeur van
het RIVO en onder meer belast
met de inzet van de onderzoek-
vaartuigen, heeft met een ge
combineerd schip in het ge
heel geen moeite. Zijn mening:
"De vervanging van de 'Tri
dens' zal een politieke keuze
zijn. Nederland kan het tegen
over Europa niet maken om
het visserijonderzoek maar te
laten voor wat het is."
Dr. Hagel verwacht dat het in de
vaart houden van 'De Hoop'
een aflopende zaak is. Als re
den hiervoor geeft hij op dat
het aantal vissersschepen
vooral de laatste jaren sterk is
verminderd. Wat tevens een rol
speelt in zijn gedachte is dat de
vissers tegenwoordig uitzwer
men over de zee en niet meer
zoals vroeger in eikaars directe
omgeving de netten uitgooien.
Toen kon het hospitaalkerk-
schip hen gemakkelijk berei
ken. nu is die situatie compleet
gewijzigd. "Als er nu een ern
stig zieke patiënt aan boord
van één van de schepen is kan
er een helikopter komen om
hem naar de kant te brengen.
Van 'De Hoop' kan men niet
zeggen dat hij écht 'stand by'
is. We moeten ons allemaal rea
liseren dat de tijd van Kniertje
definitief tot het verleden be
hoort. Niet voor iedereen valt
het mee om dat als een gege
ven te accepteren. Het schip is
een traditie. Vooral oudere vis
sers zijn eraan verknocht. Je
moet reëel blijven. Ik vind dat
we ons best mogen afvragen of
het verantwoord is om voor
tweeduizend vissers zo'n dure
voorziening op zee te houden.
Wat mij betreft is het hospitaal
kerkschip in deze tijd een ach
terhaalde zaak."
Blind
Secretaris Leenman windt zich
hierover op. Zegt: "Hoe komt
die man erbij dat de vissers
over de hele zee uitzwermen.
Hij moet niet zouten, want
daar klopt niets van. De vloot
heeft nog nooit zo geconcen
treerd gevist als zij de laatste
jaren doet. 't Is aardig wat het
RIVO verkoopt, maar dan
moet het wel met de feiten
kloppen. En wat het van boord
halen van zieken betreft: een
helikopter zal zich niet boven
zee laten zien als er mist hangt.
'De Hoop' met zijn fnoderne
apparatuur weet feilloos een
visser te vinden. We kunnen
als het ware blind een huis bin
nenvaren, dus vinden we op
zee ook elk plekje waar onze
hulp gewenst is."
De gedachte om twee verouder
de schepen in een nieuw vaar
tuig te vangen is mooi. Maai
als het schip biologisch onder
zoek doet en op vele mijlen af
stand roept een visser om hulp
waar komt dan het zwaarte
punt te liggen? Wordt de hulp
verlening op den duur niet
naar het tweede plan gescho-
Dr. Hagel: "Dat hangt helemaal
van de omstandigheden af. Het
voorbeeld is al eerder ge
noemd: iemand met een acute
blindedarmontsteking zal met
een helikopter van boord wor
den gehaald. Laten we eerlijk
zijn, dat gebeurt nu ook al. Het
gegeven is dat we met twee ou
de schepen zitten die in de
tweede helft van de jaren tach
tig moeten worden vervangen.
De politiek kan, ook al zou zij
dat willen, niet om de 'Tridens'
heen. Bij het functioneren van
'De Hoop' zijn de nodige vraag
tekens geplaatst."
Vraagtekens die onder meer naar
voren zijn gebracht door de Al
gemene Rekenkamer. Die
heeft zich, bij het controleren
van de boeken, afgevraagd wat
het nut van bepaalde uitgaven
was.
Pastorale hulp
'De Hoop' vaart niet alleen op zee
om medische hulp te verlenen,
maar de vissers kunnen er ook
een beroep doen op het gebied
van sociale en pastorale hulp.
Kun je zoiets van het ene op
het andere moment van tafel
vegen?
Dr. Hagel: "Kijk eens naar wat er
nu gebeurt, wat het oplevert en
hoe er gebruik van wordt ge
maakt. Neem de kerkzaal op
het schip. Ik heb beelden op de
televisie gezien dat er maar een
paar man gebruik van maak
ten. Vroeger kwamen er grote
horden tegelijk. Maar dat is
voorbij. Hoe triest ook. De an
dere kant van de medaille is
dat de vissers op zee ook kerk
diensten kunnen beluisteren
via Radio Scheveningen."
Het hospitaalkerkschip onder
brengen in een onderzoekvaar-
tuig van de directie visserij van
het ministerie. Draai de zaak
eens om en geef 'De Hoop' een
bescheiden biologische taak.
Kan dat?
Dr. Hagel wil daar niets van ho
ren. "Dat is niet noodzakelijk",
zegt hij. "Wie moet dan het on
derzoek sturen? Je gaat dan
zoeken naar een gemiddelde
afstand van de plek waar je on
derzoekt en de vissersschepen.
Nee, dat is uitgesloten. De on
derzoeken zijn zeer plaatsge
bonden en die kun je niet op
elke willekeurige plek op zee
uitvoeren."
De kaarten zijn nog niet echt ge
schud. Het uiteindelijke oor
deel is aan de mensen die nu
bekijken of er een combinatie
mogelijk is. Zij zullen moeten
vertellen wie er dichterbij de
vissers werkt: de Tridens' of
'De Hoop'.
Ouwehand van de Vereniging
van Schippers Eigenaren tot
besluit: De Hoop' vaart niet
doelloos rond. Helemaal niet.
Het zal spijtig zijn als dit stukje
hulpverlening op zee wegvalt.
Pastorale hulp via de radio?
Oké, maar van medische hulp
via dit medium kan geen spra
ke zijn. Hooguit kunnen ze je
vertellen wat voor pil je moet
slikken."
DEN HAAG (GPD) - De Ameri
kaanse regering wijst elk uitstel
van de plaatsing van Amerikaan
se middelange-afstandraketten
in West-Europa af, ook al zou de
Sowjet-Unie bereid zijn haar SS-
20-potentieel aanzienlijk te ver
minderen. Dat verklaarde de
Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken, Lawrence
Eagleburger, gisteravond tijdens
de zogenaamde Euronet-dialoog.
Via een gesloten tv-circuit konden
zeventig journalisten in Rome,
Brussel, Londen, Genève en Den
Haag (op de Amerikaanse am
bassade) rechtstreeks vragen
stellen aan de Amerikaanse be
windsman in Washington.
Eagleburger zei dat het „niet ver
standig" zou zijn en voor de VS
„zelfs onaanvaardbaar", als bij
het uitblijven van een akkoord in
Genève de Amerikaanse Pers-
hing-2- en kruisraketten niet vol
gens schema zullen worden ge
plaatst. De Amerikaanse onder
minister zei dit nadat Nederland
se journalisten hem om com
mentaar hadden gevraagd over
het voorstel van CDA-fractielei-
der De Vries in de Tweede Ka
mer om de plaatsing van de
Amerikaanse raketten op te
schorten wanneer de Sowjet-
Unie niet langer eist dat lie Fran
se en Britse kernwapens worden
meegeteld in de Geneefse onder
handelingen.
Eagleburger herhaalde nogmaals
het Amerikaanse standpunt, dat
de Sowjet-Unie profijt trekt van
zo'n stap. „Terwijl wij in Genève
aan het praten waren en wij het
publiek informeerden over onze
positie, gingen de Russen ge-
Eagleburger beantwoordde ook
vragen over het Midden-Oosten,
de eenzijdige uitroeping van de
onafhankelijkheid door de Turk
se bevolking op Cyprus en de
mogelijheid van een Amerikaan
se militaire interventie in Nicara
gua. Hij ontkende dat Amerika
van plan is in te grijpen in Nica
ragua, waar volgens hem marxis
tische elementen proberen hun
macht uit te breiden.
Hij herinnerde de NAVO-partners
eraan dat het in 1979 genomen
„dubbelbesluit" (plaatsing van
Pershing-2- en kruisraketten in
Nederland, Engeland, West-
Duitsland. Italië en België eind
dit jaar, als geen overeenstem
ming wordt bereikt met de Sow
jet-Unie in Genève) het „produkt
is van intensieve consultaties
met de bondgenoten". „Het
Amerikaanse standpunt is dui
delijk: Wij gooien onze raketten
alleen overboord als de Sowjet-
Unie dat ook doet. Wij zijn niet
bereid de Franse en Britse raket-
i te brengen in de Geneefse WARSCHAU (RTR) - Vroeger chef
De Amerikaanse onderminister
veroordeelde de eenzijdige pro
clamatie van de Turks-Cyprische
republiek en betreurde het „ten
zeerste" dat de Turkse regering
de nieuwe republiek had erkend.
Hij ontkende verder dat Israël in
opdracht van de Amerikanen sji-
ietische stellingen in de Bekaa-
vallei had aangevallen, als ver
gelding voor de aanslag op in Li
banon gestationeerde Aameri-
kaanse soldaten, drie weken ge
leden. Eagleburger weigerde er
dieper op in te gaan. Hij merkte
wel op dat Washington van plan
is de relaties met Israël nauwer
aan te aanhalen en dit ter sprake
wil-brengen tijdens het komend
bezoek van de nieuwe Israëli
sche premier Shamir aan Was
hington.
Muis stuurt treinen in de war
LONDEN (DPA) - Een seinwachter van de Britse spoorwegen heeft hel.
belangrijke baanvak Portsmouth-Brighton eerst stilgelegd en daarna
gezorgd voor twaalf uur vertragingen omdat er een muis rondliep in
zijn seinhuisje waarvan hij zenuwachtig werd. Hij ging eenvoudig naar
huis.
De 29-jarige Trevor Hockham werd met een waarschuwing en bewaakt
door een roodharige kater naar een ander seinhuis gestuurd. Een
woordvoerder van de spoorwegen deelde mee dat tuchtmaatregelen
werden overwogen. "Het kan dat hij allergisch is voor muizen of andere
medische motieven heeft - we zullen zien", zei hij.
Corrupte tv-chef veroordeeld
i radio e
onderhandelingen", zo verklaar
de Eagleburger.
Hij verklaarde zich voorts een te
genstander van het zogenaamde
„dual key idee", waarbij twee
landen beslissen bij het inzetten
van de kernraketten. Dit idee
heeft veel steun in Engeland. De
Amerikaanse onderminister zei
dat er tussen de NAVO-bondge-
noten „adekwate afspraken" be
staan waarbij de partners tevo
ren door de VS op de hoogte
worden gebracht bij het nemen
van belangriike beslissingen.
Polen, de grijzende
Maciej Szczepanski (55) die op het hoogtepunt van zijn carrière volgens
getuigen beschikte over zeven auto's, een helikopter, twee vliegtuigen,
een villa in de bergen en een paleis met zestien kamers met vier perma
nent dienstbereide prostituees, hoorde gisteren voor de rechtbank in
Warschau 12 jaar celstraf en inbeslagneming van zijn bezittingen tegen
zich eisen op beschuldiging van corruptie. Tegen zijn adjunct werd 11
jaar geëist.
Szczepanski, die negen jaar hoofd was, wordt ervan beschuldigd op ille
gale wijze honderdduizenden dollars te hebben geïnd om zijn flam
boyante levensstijl te kunnen financieren.
Het schandaal rond hem zou indertijd hebben bijgedragen tot de val van
partijleider Edward Gierek en kwam aan het licht tijdens een zuivering
binnen de communistische partij, waarbij de opkomst van de inmid
dels buiten de wet gestelde vrije vakbond Solidariteit één van de voor
naamste aanleidingen vormde.
Waag geen gokje als het om automatisering gaat.
Delta Administratiekantoor en Serinco Benelux
helpen u graag op weg om tot een juiste keuze
te komen.
INFORMATIEAVOND AUTOMATISERING
UITNODIGING
Delta en Serinco nodigen u van harte uit tot het
bijwonen van een informatie-avond over (kantoor)
automatisering op 22 november a.s. in Holiday Inn
te Leiden; aanvang 20.00 uur.
Het programma belicht alle aspekten en mogelijk
heden van automatisering.
Deze avond mag u niet missen als u bij wilt blijven!
U kunt gratis kaarten reserveren: 01720-33397-
Graag tot ziens op 22 november!