'De Hoop' en'Tridens' in toekomst één schip? SPEEL OP SAFE! Reportage YS: geen kans op uitstel plaatsing Mogelijke samenvoeging wekt veel opschudding SPtTAA L KERKSCHIP Ékï VRIJDAG 18 NOVEMBER 1983 Varia PAGINA 19 „Ik heb het belangrijkste besluit ooit door een mens gedaan, genomemeen steen door de ruit te slaan van mijn dromen". Met deze regels van Hans Lodeizen zoemend in mijn achterhoofd, be gaf ik mij woensdagavond, in ge zelschap van mijn vrouw, naar het Concertgebouw, waar Youri Ego- rov bereid was gevonden Schu mann en Debussy zo mooi mogelijk op een zwartgelakte vleugel te la ten klinken. Terwijl ik enerzijds dus het gevoel had dat ik het belangrijkste besluit, ooit door een mens gedaan, had ge nomen, had ik anderzijds het ge voel dat ik heel ondeugend en ver vreemdend bezig was door die steen door de ruit van mijn dromen te slaan. Want ik had natuurlijk ei genlijk in Rotterdam, bij Neder- land-Spanje, en niet in Amsterdam moeten zijn. „De ruit van mijn dro men" dat was een 2-1-overwin ning op Spanje. De steen die ik daar doorheen sloeg, was het pia noconcert van Youri Egorov, van wie het programma weliswaar ver meldde dat hij in 1954 in Kazan ge boren is (geen Rus dus maar een Tataarhij lijkt ook meer op Al Pa- cino dan op het type blonde geblok te Rus dat we uit Amerikaanse spionagefilms kennen), maar niet dat hij al sinds enige jaren in Am sterdam woont, en dus een thuis wedstrijd speelde. Waarom koos ik vóór Joeri Jegórov (want zo spreek je hem uit), en tégen Bud Broeken? Ik had namelijk een perskaart, en dus een mooi beschermde plaats in de Kuip, met gratis koffie en fris drank. Om te beginnen zag ik op tegen al het gedoe: de perskaart tussen half drie en half vijf in het Hilton Hotel in Rotterdam ophalen (posterijen staakten immers), en dat betekende dat ik alles bij el kaar zo'n twaalf uur van huis zou zijn geweest voor die anderhalf uur voetbal. En dan al die emotie erom heen: twee opgefokte elftallen, het moéten winnen (van wie?, voof wie?, voor Onze Lieve Heer?, de Spaanse invaller zag ik op de video drie kruisjes achtereen slaan toen hij het veld in kwam), de 10.000 valse kaarten, de alom tegenwoor dige politie, de deceptie, de krank zinnige vreugdetaferelen... Het leek met verademend riLStig, zo'n pianoconcert daarvoor in de Daar kwam bij dat we ons voor het eerst van ons leven hadden geabon neerd op een hele 'Serie Grote Pia nisten', met Youri Egorov, Vladi mir Ahskenazy, Ivo Pogorelich, Pe ter Serkin, Ronald Brautigam en Martijn van den Hoek, en Murray Perahia, en Egorov was de eerste in die rij. Dan moet je ook consequent zijn, vind ik, en zo'n concert niet voor de eerste de beste trivialiteit laten schieten! Binnen twintig mi nuten waren we van Keerngouw in Broek in Waterland in het Concert gebouw in Amsterdam (wat een verschil met Rotterdam!), geen po litie, geen opgewonden gehos en ge- hol van de bezoekers, een kaartjesk nipper die je beleefd welkom heette, terwijl ik op mijn beurt mijn vrouw beloofd dat dat ik niet al door op mijn horloge zou kijken en zeggen: „Nu is de aftrap, nu is het rust" etcetera (maar toen de pauze aanbrak sprak ze zelf baldadig van 'de rust'). Het was een mooi concert, verhou dingsgewijs niet zoveel slechter be zocht dan Nederland-Spavje: 1600 man voor één solist, tegen 2111 toe schouwers in Ro'tterdam per één van de 27 actievelingen op het veld. De spelers van het Nederlands elf tal verdienden 2000 gulden met hun overwinning, de organisator van het concert Van Waveren, ver telde me, zonder in persoonlijke de tails te treden, dat toppianisten als Brendel, AshkenazyPollini en Po gorelich niet onder de 20.000 gul den optreden, - en dat is dan nog maar de helft van wat ze in Duits land en Amerika krijgen (Ashke nazy 25.000 dollar in Amerika, Pol lini weer wat minder, omdat hij zich meer op Europa richt). Onder die categorie van toppianisten zit ten de 'internationale pianisten', die al voor 5000 tot 6000 gulden concerteren. We zaten prachtig vooraan, op de tweede rij, rechts van het midden, zodat we het geluid rechtstreeks van de vleugel kregen zonder ons op de beroemde akoestiek van het Concertgebouw te hoeven verlaten, hoewel ik me wel afvroeg of de twee microfoons van de TROS-radio niet veel geluid voortijdig weg- slurpten, zoals rookverdrijvers de rook wegslurpen. Van Youri Ego rov zagen we alleen diens rechterk nie, onder de vleugel door, en soms even zijn rechterhand op die knie terwijl zijn linkerhand al begon te spelen. Pas als hij opstond om te danken voor het applaus zagen we hem weer even, behalve als hij ver volgens boog, want dan verdween hij weer achter de piano. Maar ik hoorde van een kenner achter ons datje, rechts van de piano zittend, wél een vollere klank te horen kreeg dan links, omdat de klep van de vleugel naar rechts openstaat, maar dat je daarentegen 'het gera tel van de nagels op de toetsen' daar weer minder hoort. En dat be doel ik nu: in het stadion krijg je in het ene vak wél een mes tussen je ribben, en in hei andere vak niet. In het Concertgebouw hoor je in het ene deel wel het ratelen van de na gels op de toetsen, en in het andere deel niet. Een wereld van verschil. Het grootste onderzoekvaar- tuig van het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek in IJmuiden, de 'Tridens', moet in de tweede helft van de jaren tachtig wor den vervangen. Kosten: dertig miljoen gulden. In diezelfde periode is ook het hospitaalkerkschip 'De Hoop' aan vernieu wing toe. Kosten: even eens dertig miljoen gul den. Om die kosten nu te drukken bestaat het plan om beide schepen te com bineren tot één vaartuig. Een gevoelige kwestie waarover het laatste woord nog niet is gezegd. De vissers vormen één front. Met hand en tand verzetten zij zich tegen de plannen van minister Braks (landbouw en visserij) om het hospitaalkerkschip 'De Hoop' samen te voegen met de 'Tridens', het onderzoekvaar- tuig van het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek (RIVO) in IJmuiden. In de tweede helft van de jaren tachtig moet de knoop doorgehakt worden. De feiten. Beide schepen zijn te gen de jaren negentig ouder dan twintig jaar en volgens rijksnormen rijp voor de sloop. Twee vaartuigen van die om vang vervangen vergt een be drag van ongeveer zestig mil joen gulden. Geld dat er niet is. Daarom is de suggestie gedaan om de taken van deze twee schepen samen te voegen en in één gecombineerd vaartuig. De eerste schetsen zijn inmid dels van de tekentafel gerold. Maar het laatste woord over deze kwestie is nog lang niet ge sproken. Niet alleen de vissers roeren hun mondje, ook de Scheveningse vereniging die het hospitaalschip exploiteert voelt er niets voor om 'De Hoop' in te leveren voor een gecombineerd vaartuig. Koste wat het kost, vinden zij, moet het kerkschip zijn werk op zee blijven doen. 'De Hoop' kan varen, maar heeft daar wel een jaarlijkse subsidie voor nodig van het rijk. Niet minder dan twee miljoen gul den past het ministerie van landbouw en visserij bij. De vissers (tussen de 2000 en 3000) betalen gezamenlijk zo'n zes tigduizend gulden per jaar om de lasten van 'De Hoop' enigs zins draaglijk te maken. Hogere bijdrage Zou dat geld inderdaad een door slaggevende rol gaan spelen, dan zouden de vissers best be reid zijn wat dieper in de bui del te tasten, denkt Jaap Ou wehand van de Katwijkse Ver eniging van Schippers Eigena- Hij voegt eraan toe: "Ik zou het wel een vreemde toestand vin den als dat nodig is. Aan de wal betalen de vissers al premies genoeg, waarom moeten zij dan op zee nog eens extra beta len voor geneeskundige of an dere hulp? Dat zou toch een dwaze vertoning zijn? Anders komt het te liggen als 'De Hoop' van wal materialen voor een schipper meeneemt of een vissersboot naar een haven sleept. Dan is het normaal dat daarvoor wordt betaald. Maar geld betalen voor iets dat in fei te aan de wal al is voldaan, nee, dat klopt niet." Wie er uiteindelijk aan het lang ste eind zal trekken? De tijd zal het leren. Een team van onder- Het hospitaalkerkschip 'De Hoop': tijd van Knier tje voorbij? (Archieffoto) it* i De 'Tridens1: combinatie mogelijk? <F©toRivo> zoekers zal het antwoord op deze vraag moeten geven. De vereniging die het hospitaal kerkschip exploiteert, maakt zich vooralsnog geen zorgen. Secreatris L.W. Leenman durft zelfs te stellen dat er helemaal 'niks aan de hand' is. "En er ge beurt ook niets", is zijn rots vaste overtuiging. "Er wordt nu alleen maar onderzocht wat er in de verre toekomst te ge beuren staat. Meer niet. 'De Hoop' is een prima onderhou den schip dat zeker nog tot het jaar 2000 mee kan. Van de Scheepvaartinspectie hebben wij al de goedkeuring in huis dat we tot 1990 met het schip mogen blijven varen. Natuur lijk, technisch is het mogelijk om beide vaartuigen samen te voegen, maar hun werk ligt toch op een totaal ander ter rein? Als je hiertoe overgaat zal het één voor het andere moe- Politieke keuze Het Rijksinstituut voor Visserij onderzoek houdt er een heel andere mening op na. Dr. P. Hagel, adjunct-directeur van het RIVO en onder meer belast met de inzet van de onderzoek- vaartuigen, heeft met een ge combineerd schip in het ge heel geen moeite. Zijn mening: "De vervanging van de 'Tri dens' zal een politieke keuze zijn. Nederland kan het tegen over Europa niet maken om het visserijonderzoek maar te laten voor wat het is." Dr. Hagel verwacht dat het in de vaart houden van 'De Hoop' een aflopende zaak is. Als re den hiervoor geeft hij op dat het aantal vissersschepen vooral de laatste jaren sterk is verminderd. Wat tevens een rol speelt in zijn gedachte is dat de vissers tegenwoordig uitzwer men over de zee en niet meer zoals vroeger in eikaars directe omgeving de netten uitgooien. Toen kon het hospitaalkerk- schip hen gemakkelijk berei ken. nu is die situatie compleet gewijzigd. "Als er nu een ern stig zieke patiënt aan boord van één van de schepen is kan er een helikopter komen om hem naar de kant te brengen. Van 'De Hoop' kan men niet zeggen dat hij écht 'stand by' is. We moeten ons allemaal rea liseren dat de tijd van Kniertje definitief tot het verleden be hoort. Niet voor iedereen valt het mee om dat als een gege ven te accepteren. Het schip is een traditie. Vooral oudere vis sers zijn eraan verknocht. Je moet reëel blijven. Ik vind dat we ons best mogen afvragen of het verantwoord is om voor tweeduizend vissers zo'n dure voorziening op zee te houden. Wat mij betreft is het hospitaal kerkschip in deze tijd een ach terhaalde zaak." Blind Secretaris Leenman windt zich hierover op. Zegt: "Hoe komt die man erbij dat de vissers over de hele zee uitzwermen. Hij moet niet zouten, want daar klopt niets van. De vloot heeft nog nooit zo geconcen treerd gevist als zij de laatste jaren doet. 't Is aardig wat het RIVO verkoopt, maar dan moet het wel met de feiten kloppen. En wat het van boord halen van zieken betreft: een helikopter zal zich niet boven zee laten zien als er mist hangt. 'De Hoop' met zijn fnoderne apparatuur weet feilloos een visser te vinden. We kunnen als het ware blind een huis bin nenvaren, dus vinden we op zee ook elk plekje waar onze hulp gewenst is." De gedachte om twee verouder de schepen in een nieuw vaar tuig te vangen is mooi. Maai als het schip biologisch onder zoek doet en op vele mijlen af stand roept een visser om hulp waar komt dan het zwaarte punt te liggen? Wordt de hulp verlening op den duur niet naar het tweede plan gescho- Dr. Hagel: "Dat hangt helemaal van de omstandigheden af. Het voorbeeld is al eerder ge noemd: iemand met een acute blindedarmontsteking zal met een helikopter van boord wor den gehaald. Laten we eerlijk zijn, dat gebeurt nu ook al. Het gegeven is dat we met twee ou de schepen zitten die in de tweede helft van de jaren tach tig moeten worden vervangen. De politiek kan, ook al zou zij dat willen, niet om de 'Tridens' heen. Bij het functioneren van 'De Hoop' zijn de nodige vraag tekens geplaatst." Vraagtekens die onder meer naar voren zijn gebracht door de Al gemene Rekenkamer. Die heeft zich, bij het controleren van de boeken, afgevraagd wat het nut van bepaalde uitgaven was. Pastorale hulp 'De Hoop' vaart niet alleen op zee om medische hulp te verlenen, maar de vissers kunnen er ook een beroep doen op het gebied van sociale en pastorale hulp. Kun je zoiets van het ene op het andere moment van tafel vegen? Dr. Hagel: "Kijk eens naar wat er nu gebeurt, wat het oplevert en hoe er gebruik van wordt ge maakt. Neem de kerkzaal op het schip. Ik heb beelden op de televisie gezien dat er maar een paar man gebruik van maak ten. Vroeger kwamen er grote horden tegelijk. Maar dat is voorbij. Hoe triest ook. De an dere kant van de medaille is dat de vissers op zee ook kerk diensten kunnen beluisteren via Radio Scheveningen." Het hospitaalkerkschip onder brengen in een onderzoekvaar- tuig van de directie visserij van het ministerie. Draai de zaak eens om en geef 'De Hoop' een bescheiden biologische taak. Kan dat? Dr. Hagel wil daar niets van ho ren. "Dat is niet noodzakelijk", zegt hij. "Wie moet dan het on derzoek sturen? Je gaat dan zoeken naar een gemiddelde afstand van de plek waar je on derzoekt en de vissersschepen. Nee, dat is uitgesloten. De on derzoeken zijn zeer plaatsge bonden en die kun je niet op elke willekeurige plek op zee uitvoeren." De kaarten zijn nog niet echt ge schud. Het uiteindelijke oor deel is aan de mensen die nu bekijken of er een combinatie mogelijk is. Zij zullen moeten vertellen wie er dichterbij de vissers werkt: de Tridens' of 'De Hoop'. Ouwehand van de Vereniging van Schippers Eigenaren tot besluit: De Hoop' vaart niet doelloos rond. Helemaal niet. Het zal spijtig zijn als dit stukje hulpverlening op zee wegvalt. Pastorale hulp via de radio? Oké, maar van medische hulp via dit medium kan geen spra ke zijn. Hooguit kunnen ze je vertellen wat voor pil je moet slikken." DEN HAAG (GPD) - De Ameri kaanse regering wijst elk uitstel van de plaatsing van Amerikaan se middelange-afstandraketten in West-Europa af, ook al zou de Sowjet-Unie bereid zijn haar SS- 20-potentieel aanzienlijk te ver minderen. Dat verklaarde de Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken, Lawrence Eagleburger, gisteravond tijdens de zogenaamde Euronet-dialoog. Via een gesloten tv-circuit konden zeventig journalisten in Rome, Brussel, Londen, Genève en Den Haag (op de Amerikaanse am bassade) rechtstreeks vragen stellen aan de Amerikaanse be windsman in Washington. Eagleburger zei dat het „niet ver standig" zou zijn en voor de VS „zelfs onaanvaardbaar", als bij het uitblijven van een akkoord in Genève de Amerikaanse Pers- hing-2- en kruisraketten niet vol gens schema zullen worden ge plaatst. De Amerikaanse onder minister zei dit nadat Nederland se journalisten hem om com mentaar hadden gevraagd over het voorstel van CDA-fractielei- der De Vries in de Tweede Ka mer om de plaatsing van de Amerikaanse raketten op te schorten wanneer de Sowjet- Unie niet langer eist dat lie Fran se en Britse kernwapens worden meegeteld in de Geneefse onder handelingen. Eagleburger herhaalde nogmaals het Amerikaanse standpunt, dat de Sowjet-Unie profijt trekt van zo'n stap. „Terwijl wij in Genève aan het praten waren en wij het publiek informeerden over onze positie, gingen de Russen ge- Eagleburger beantwoordde ook vragen over het Midden-Oosten, de eenzijdige uitroeping van de onafhankelijkheid door de Turk se bevolking op Cyprus en de mogelijheid van een Amerikaan se militaire interventie in Nicara gua. Hij ontkende dat Amerika van plan is in te grijpen in Nica ragua, waar volgens hem marxis tische elementen proberen hun macht uit te breiden. Hij herinnerde de NAVO-partners eraan dat het in 1979 genomen „dubbelbesluit" (plaatsing van Pershing-2- en kruisraketten in Nederland, Engeland, West- Duitsland. Italië en België eind dit jaar, als geen overeenstem ming wordt bereikt met de Sow jet-Unie in Genève) het „produkt is van intensieve consultaties met de bondgenoten". „Het Amerikaanse standpunt is dui delijk: Wij gooien onze raketten alleen overboord als de Sowjet- Unie dat ook doet. Wij zijn niet bereid de Franse en Britse raket- i te brengen in de Geneefse WARSCHAU (RTR) - Vroeger chef De Amerikaanse onderminister veroordeelde de eenzijdige pro clamatie van de Turks-Cyprische republiek en betreurde het „ten zeerste" dat de Turkse regering de nieuwe republiek had erkend. Hij ontkende verder dat Israël in opdracht van de Amerikanen sji- ietische stellingen in de Bekaa- vallei had aangevallen, als ver gelding voor de aanslag op in Li banon gestationeerde Aameri- kaanse soldaten, drie weken ge leden. Eagleburger weigerde er dieper op in te gaan. Hij merkte wel op dat Washington van plan is de relaties met Israël nauwer aan te aanhalen en dit ter sprake wil-brengen tijdens het komend bezoek van de nieuwe Israëli sche premier Shamir aan Was hington. Muis stuurt treinen in de war LONDEN (DPA) - Een seinwachter van de Britse spoorwegen heeft hel. belangrijke baanvak Portsmouth-Brighton eerst stilgelegd en daarna gezorgd voor twaalf uur vertragingen omdat er een muis rondliep in zijn seinhuisje waarvan hij zenuwachtig werd. Hij ging eenvoudig naar huis. De 29-jarige Trevor Hockham werd met een waarschuwing en bewaakt door een roodharige kater naar een ander seinhuis gestuurd. Een woordvoerder van de spoorwegen deelde mee dat tuchtmaatregelen werden overwogen. "Het kan dat hij allergisch is voor muizen of andere medische motieven heeft - we zullen zien", zei hij. Corrupte tv-chef veroordeeld i radio e onderhandelingen", zo verklaar de Eagleburger. Hij verklaarde zich voorts een te genstander van het zogenaamde „dual key idee", waarbij twee landen beslissen bij het inzetten van de kernraketten. Dit idee heeft veel steun in Engeland. De Amerikaanse onderminister zei dat er tussen de NAVO-bondge- noten „adekwate afspraken" be staan waarbij de partners tevo ren door de VS op de hoogte worden gebracht bij het nemen van belangriike beslissingen. Polen, de grijzende Maciej Szczepanski (55) die op het hoogtepunt van zijn carrière volgens getuigen beschikte over zeven auto's, een helikopter, twee vliegtuigen, een villa in de bergen en een paleis met zestien kamers met vier perma nent dienstbereide prostituees, hoorde gisteren voor de rechtbank in Warschau 12 jaar celstraf en inbeslagneming van zijn bezittingen tegen zich eisen op beschuldiging van corruptie. Tegen zijn adjunct werd 11 jaar geëist. Szczepanski, die negen jaar hoofd was, wordt ervan beschuldigd op ille gale wijze honderdduizenden dollars te hebben geïnd om zijn flam boyante levensstijl te kunnen financieren. Het schandaal rond hem zou indertijd hebben bijgedragen tot de val van partijleider Edward Gierek en kwam aan het licht tijdens een zuivering binnen de communistische partij, waarbij de opkomst van de inmid dels buiten de wet gestelde vrije vakbond Solidariteit één van de voor naamste aanleidingen vormde. Waag geen gokje als het om automatisering gaat. Delta Administratiekantoor en Serinco Benelux helpen u graag op weg om tot een juiste keuze te komen. INFORMATIEAVOND AUTOMATISERING UITNODIGING Delta en Serinco nodigen u van harte uit tot het bijwonen van een informatie-avond over (kantoor) automatisering op 22 november a.s. in Holiday Inn te Leiden; aanvang 20.00 uur. Het programma belicht alle aspekten en mogelijk heden van automatisering. Deze avond mag u niet missen als u bij wilt blijven! U kunt gratis kaarten reserveren: 01720-33397- Graag tot ziens op 22 november!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 19