'Het is acteren met de pen'
WIEL
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
'Theater'met twee produkties naar Leiden
r i-
Animatiefiliner Rob Stevenliagen succesvol met Comda'
Prestatie Meinard Kraak
CONCERT
AGENDA
PODIUMBLIK
LEIDERDORP - "Het is acteren met de pen. Bij een gewone
speelfilm heb je altijd te maken met acteurs die niet precies
voelen wat jij voelt. Bij een animatiefilm heb je het volledig in
eigen hand. Je kijkt in de spiegel, let op bewegingen op straat.
En als je een figuurtje zo krijgt als je wilt, dat geeft wel zo'n
voldoening. Dan voel je je net God".
Animatiefilmer Rob Stevenhagen: "Je moet er wel een fanaat voor zijn
De twintigjarige Rob Stevenhagen
uit Leiderdorp is compleet beze
ten van het animatiefilmen. Hij
was één van de grote ontdekkin
gen op de filmmarkt van Holland
Animation in Arnhem. Zijn ani
matiefilm 'Corrida' werd alom
bewonderd. Contracten voor ver
koop naar Engeland, de Verenig
de Staten, Frankrijk en Zweden
hoeven nog slechts te worden ge
tekend. Bovendien won hij er za
terdag in de Reehorst in Ede een
gedeelde eerste plaats mee op
het festival van de Nederlandse
Organisatie van Amateurfilmers
(NOVA).
Rob Stevenhagen erfde de liefde
voor het filmen van zijn vader en
leerde van hem ook de eerste
kneepjes van het animeren. Zijn
eerste animatiefilmpje 'Flat Ba
roque' maakte hij op z'n veer
tiende. Een orkestje bestaande
uit van gekleurde boetseerklei
gemaakte dierfiguurtjes beweegt
daarin exact op de maat van de
muziek. Voor 'Flat Baroque'
kreeg hij indertijd de districts-
prijs van de NOVA.
Sindsdien heeft hij vijfjaar op zijn
zolderkamer aan 'Corrida' ge
werkt. In de laatste fase kreeg hij
voor het inkleuren en voor de
achtergronden hulp van ande
ren, maar het leeuwedeel van de
meer dan vijfduizend tekeningen
maakte en filmde hij in z'n een
tje. Het resultaat van die monni-
door
Ariejan Korteweg
kenarbeid is een animatiefilm
van zes minuten en vijfenveertig
seconden, die zich in een onver
wachte, internationale belang
stelling mag verheugen.
'Je moet er wel een fanaat voor
zijn", geeft hij grif toe. "Ik heb er
m'n HAVO-diploma voor laten
lopen. Het eerste jaar zakte ik
voor m'n eindexamen. De twee
de keer was ik echt van plan het
te halen, maar toen was ik net
aan het inkleuren toe en kwam er
weer niets van m'n huiswerk. De
leraren hebben er nooit moeilijk
over gedaan. Ze dachten dat ik
toch wel goed terecht zou ko
men. Ik heb al jaren maar één
wens en dat is m'n brood verdie
nen met het maken van anima
tiefilms. Het liefst bij een goede
studio, maar anders begin ik
voor mezelf'.
Stieregevecht
Het begint er op te lijken dat die
leraren gelijk zullen krijgen en
dat de wens van Rob in vervul
ling gaat. Niet alleen vanwege
het succes van 'Corrida'. Want
Rob Stevenhagen was ook één
van de tien animatoren, die de
avondvullende Belgische anima
tiefilm 'Jan zonder Vrees' teken
den, die door de Pen-studio in
Gent is gemaakt.
Daarnaast is hij gevraagd mee te
werken aan de nieuwe 'Tarzoon'-
film en leverde een bijdrage aan
het titelfilmpje van de nieuwe
Pink Panter-film van Blake Ed
wards. "Vijfenveertig seconden
daarvan zijn van mij", zegt hij
niet zonder trots. "Dat gaat over
de hele wereld". Animatiefilmers
denken inderdaad in termen van
seconden. Hij is momenteel
ideeèn aan het verzamelen voor
een nieuw filmpje dat ongeveer
een minuut moet gaan duren. Hij
denkt er een jaar voor nodig te
hebben, want het moet "een ju
weeltje" worden.
"Als je gedreven bent maakt het
niet uit hoe lang je er aan werkt",
vindt hij. Toch is de produktie-
tijd van 'Corrida' hem achteraf
behoorlijk tegengevallen. "Ik
had het idee van een stierege
vecht. waarbij de stier de lakens
zou uitdelen. Ik dacht eerst aan
vijfhonderd tekeningen genoeg
te hebben. Het werden er tien
keer zo veel. Ik zat toen net in
een ontwikkelingsfase. Op je
vijftiende teken je anders dan op
je achttiende. Honderden teke
ningen heb ik weggegooid. Ik
was bijvoorbeeld niet meer te
vreden met hoe de stier galop
peerde en ga zo maar door. Als ik
het filmpje nu zie, heb ik er al
weer veel op aan te merken".
Zoals het een echte animatiefilmer
betaamt is Rob Stevenhagen een
enorme perfectionist. Vooral
daarom is Walt Disney nog
steeds zijn lichtende voorbeeld.
"Daar hebben alle animatiefil
mers hun oorsprong. 'Fantasia'
en 'Bambi', dat is geen teken
werk maar kunst. Voor mij is het
te vergelijken met Rembrandt.
In Nederland is de Deen Borgë-
nng, die hier al dertig jaar werkt,
een van de weinigen van wie ik
wat kan leren. Hij heeft het ook
van Disney geleerd".
Baksteen
Stevenhagen vindt dat de anima-
tiefilmerij sinds Disney achteruit
is gehold. "Watje op televisie ziet
is meestal troep. In 'Heidi', 'Nils
Holgersson' of 'Dr. Snuggles'
wordt niets tot leven gebracht.
Dat zijn platte poppetjes zonder
karakter. Een baksteen kun je
ook laten bewegen. De 'Flintsto-
nes' hebben dat wel, al is het sim
pel. Daarbij vergeet je dat het
poppen zijn. Voor Loeki de
Leeuw geldt dat ook".
Wat hij zelf maakt heet 'full-anima-
tion'. Dat betekent dat alles aan
de figuurtjes beweegt: oogleden
knipperen, ledematen bewegen,
buiken krimpen en zwellen. In
'Corrida' wordt van een aantal
achtergronden gebruik gemaakt,
waartegen de capriolen van de
stier en de torrero zich afspelen.
Het filmpje wordt begeleid door
muziek. De torrero brabbelt
soms ook wat Spaans, dat door
Rob Stevenhagen zelf is inge
sproken. "Ik weet niet precies
wat hij zegt", vertelt hij lachend.
"Volgens mij iets als: weet u hier
een goed hotel?".
Twee scènes uit 'Corrida' waarbij Rob Stevenhagen werkte met losse
figuurtjes tegen een vaste achtergrond. (Foto pr>.
LEIDEN - 'Beroepstoneel en
amateurtoneel deze week in de
Leidse theaters. Bovendien een
optreden van de de gitarist
Harry Sacksioni vrijdagavond
in de Stadsgehoorzaal.
De Arnhemse toneelgroep 'Thea
ter' komt tweemaal naar deze
stad: morgenavond met 'Een
grimmige Feydeau' in het LAK
en op dinsdagavond 22 novem
ber met 'De Bontjas' van Ger-
hart Hauptmann in de Leidse
Schouwburg. Elders op deze
pagina meer over deze twee to
taal verschiollende produkties.
Solotoneel
'Hoogleraar vol verlangen' is een
solotoneelvoorstelling van Wie-
be Brouwer, die er donderdag
avond a.s. mee in het LAK-
theater verschijnt. In deze
voorstellinggebaseerd op de
door Philip Roth geschreven ro
man 'The professor of desire',
speelt Wiebe Brouwer de rol
van David Kepesh. Net als de
roman die Roth wereldbe
roemd maakte, 'Portnoy's
Complaint', gaat dit verhaal
over het conflict tussen seksuele
begeerte en fatsoen. Hoogle
raar David Kepesh is een
zachtmoedige, erudiete man,
die achtervolgd wordt door
dierlijke verlangens, door een
onverzadigbare dorst naar
'meer'. Wiebe Brouwer geeft ge
stalte aan deze aarzelende fi
guur.
'Ynsa'
De voorstellingen, die Jim v.d.
Woude vrijdag- en zatertdag-
avond in het LAK-theater zou
geven van zijn nieuwste pro-
duktie 'Kopzeer aan die Waan-
zee' gaan mede als gevolg van
een opgelopen blessure van de
Orkater-speler niet door. Daar
voor in de plaats worden repri
ses gegeven van de al eerder in
deze kolommen besproken Or-
kater-produktie 'Yusa'. Het is
vooral de muziek,die deze voor
stelling, waarin ironie en cli
ché hand in hand gaan, de
moeite waard maakt. Ondanks
het matig acteren een genietba
re voorstelling, zo luidt de con-
Bernhard Droog, Anita Me
nist, Jan Verhoeven en Arthur
Boni (v.l.n.r.) in 'De Bontjas'.
clusie van de enkele weken ge
leden op deze pagina afge
drukte recensie.
De theatergroep 'Carrousel' voert
zondagmiddag voor de kinde
ren 'Jason en z'n helden' in de
LAK-kelder op. Ook deze voor
stelling is al eerder bij het LAK
te zien geweest. Deze middag is
voor kinderen van zeven tot
twaalf jaar.
Sacksioni
De gitaarvirtuoos Harry Sack
sioni staat vrijdagavond op de
planken van de Stadsgehoor
zaal, op uitnodiging van K&O.
De begeleiding is in handen
van ex-Flairckgitarist Hans
Visser, John May (slagwerk en
percussie) en Jan de Leeuw (sa
xofoon). Het Leidse optreden
van Sacksioni maakt deel uit
van een tournee door Neder
land en België naar aanlei
ding van de onlangs versche
nen elpee 'Terug op aarde'.
Voor deze concertreeks keert
Harry Sacksioni terug naar
een pure instrumentale vorm,
waarbij hij o.m. gebruik
maakt van een door hemzelf
ontworpen dubbelhals gitaar,
een constructie van een elektri
sche en akoestische gitaar. Toe
gangskaarten zijn verkrijg
baar bij K&O.
Amateurtoneel
Amateurtoneel ten slotte in de
Leidse Schouwburg. Op vrij
dagavond de Timdelerclub met
'De terugkeer van mevrouw
Savage' van John Patrick en
op maandagavond 'Tot Ieders
Genoegen' met 'Het huis op de
rots', een thriller van George
Batson.
'Een grimmige Feydeau' en 'De Bontjas'
LEIDEN De toneelgroep
'Theater' komt tweemaal in
één week tijd naar Leiden. Met
'Een grimmige Feydeau' in het
LAK-theater en met 'De Bont
jas' in de Leidse Schouwburg.
De theaterweek begint morgen
avond met een voorstelling
van 'Een grimmige Feydeau' in
de LAK-kelder. 'Een grimmige
Feydeau' staat volgens 'Thea
ter' voor een niet alledaagse
enscenering van twee stukken
van de beroemde Frane blij
spelschrijver, namelijk 'Een
fijne pijn' en 'Hartelijk gecon
doleerd'. In deze stukken geeft
Feydeau op venijnig komische
wijze zijn visie op het huwe
lijksleven weer. 'Een grimmige
Feydeau' wil aan de hand van
twee hoogtepunten uit een hu
welijksleven (een geboorte en
een echtgenoot die 's nachts
dronken thuiskomt) laten zien
hoe achter de facade van de
idylle, de kitsch van het huwe
lijk, zich een strijd der sexen
ontwikkelt. De personages, die
bang zijn voor elkaar, kunnen
alleen nader tot elkaar komen
door op te gaan in een overdre
ven idealisering van dat waar
ze zo voor moeten bloeden: het
huwelijk als instituut om nako
melingen te verwerven, waar
bij elke vorm van erotiek afwe
zig is. De echtgenoten staan el
kaar in een permanente scher
mutseling voortdurend naar
het leven. Ze steken er zoveel
energie in dat ze aan een eigen
ontwikkeling niet toekomen.
Ze vermommen zich als vol
wassen burgers door hun ou
ders te imiteren of vallen terug
op hun kindertijd. Maar zelf
zijn ze niets. De voorstelling is
geregisseerd door Frans Strij-
ards. En die laat in een inter
view weten, dat men van hem
geen Feydeau mag verwach
ten, bevolkt door woest
schreeuwende personages,
geen voorstelling ook die ge
toonzet is door de verontwaar
diging van het onbenul, de
pantoffelheld.
'Ook is in mijn voorstelling geen
plaats voor demonstraties hoe
een acteur op tien verschillen
de manieren met een paraplu
in de deuropening kan blijven
steken. Al dat soort waanzin
hóét ik. Mijn fascinatie en mijn
irritatie jegens de schrijver
Feydeau hebben een kristalli
satiepunt gevonden door de
merkwaardige dubbelheid, die
ik in de persoon en het werk
van Feydeau aantrof. Aan de
ene kant was daar mijn ver
moeden met een scherp obser
vator te maken te hebben, een
goed analyticus, en toch: elke
keer ook komt de man opdra
ven die inspeelt op elk voor
oordeel van zijn publiek, die
zijn personages graag en vaak
uitdost met idiote kleding, een
spraakgebrek of een apert be
lachelijke onwetendheid, die
de consequenties van zijn si
tuaties altijd wringt in een
richting waarin veel kan wor
den gerend en op verontwaar
digde toon gesproken, waar
door de werkelijke pijn wordt
omzeild. Hier bestaat mijn affi
niteit al lang niet meer. Die
heeft plaats gemaakt voor af
keer. Weer zit een superieur
publiek te kijken naar een ge
degradeerde werkelijkheid
met een onschadelijk conflict'.
Frans Strijards zegt het een 'ont
zettend karwei' te vinden door
het moeras van komische aan
leidingen te baggeren in de
richting van het gevoel. Want:
'Hier gaat het eigenlijk over.
Porgy Franssen en Bea Meulman in 'Een grimmige Feydeau'.
Het is een soort anatomieles.
Langzamerhand leg je een
compleet geraamte bloot en
plots besef je dat het lijk al in
ontbinding is. Een gevoel van
misselijkheid is dan niet te ver
mijden Zo wordt het dan een
krachtmeting met een schrij
ver, die niet aannemelijk
maakt of hij als tegenstander
dan wel als medeplichtige
naast je staat'. Overigens: 'Dat
waar Feydeau het over heeft
maakt vandaag de dag deel uit
van ons bestaan. Het is een on
ontkoombaar gegeven van dit
tijdperk en met respect, aan
dacht,liefde ontfermen we ons
over het realiteitsgehalte van
de stukken. Je kunt de gebeur
tenissen meten met de maat
van je eigen leven. Daarmee
heb ik het scharnierpunt van
de voorstelling geformuleerd'.
'Een grimmige Feydeau' wordt
gespeeld door Margreet Blan
ken, Eric van der Donk, Porgy
Franssen, Bea Meulman, Do
van Stek en Bemadette Vora-
gen.
Wat 'De Bontjas' betreft, deze
voorstelling is dinsdagavond
22 september in de Leidse
Schouwburg te zien. Het stuk,
van Gerhart Hauptmann,
speelt aan het eind van de vori
ge eeuw. Hoofdpersoon in deze
'schelmenkomedie' is de even
resolute als 'zakelijke' was
vrouw Wolff, een vitaal mens
met een ietwat gebrekkig ont
wikkeld respect voor het bur
gerlijk eigendomsbegrip. Ze
heeft thuis de teugels in han
den genomen sinds haar man
werkloos is. Met diefstal en
kleine criminaliteit tracht ze
verder te komen, van de prins
geen kwaad wetend en tegelij
kertijd met een ontembare
energie opkomend voor haar
gezin.
Wat Hauptmann (1862 - 1946) in
dit stuk laat zien, heeft hij als
auteur van het bekende, revo
lutionaire drama 'De Wevers'
aan eigen lijf ondervonden: ge
zagsdragers,die bang waren
dat het stuk politiek gevaar
zou opleveren,konden voorko
men, echter slechts voor korte
tijd, dat het de openbaarheid
bereikte; de schrijver van dit
'tendensstuk' zagen ze het
liefst achter slot en grendel.
Het was de tijd van Bismarck
met alle turbulente gebeurte
nissen, die de maatschappij
toen danig beroerden
Thema van 'De Bontjas' is wat
mensen, die uit alle streken
van het land, gefascineerd
door de wereldstad Berlijn,
naar de periferie van deze stad
warep gelokt, bewoog en kwel
de. Politieke werkelijkheid en
het leven van alledag, bekrom
penheid van gezagsdragers en
listigheid van kleine lieden
stuiten hier op elkaar en dat le
vert komische twisten op Poli
tiek fanatisme en een vitale en
gewiekste levenshouding
staan onverzoenbaar tegen
over elkaar in deze komedie en
daar komt een antwoord uit
dat naar de mening van 'Thea
ter' tot vandaag de dag aan ac
tualiteit niets heeft ingeboet.
In de enscenering van Jocjien
Neuhaus spelen naast Anita
Menist als moeder Wolff: Ar
thur Boni, Peter Bolhuis,
Bernhard Droog. Piet Ekel,
Paul Gieske, Hiske v.d. Lin
den, Sylvia Millecam, Robert
Sobels, Margreet de Ruiter,
Bob van Tol en Jan Verhoe-
ven P.P..
'Die schone Müllerin'
LEIDEN - Schuberts twintig-
delige liederencyclus "Die
schóne Müllerin" is. als geheel,
niet zo vaak te horen. Een aan
tal liederen eruit is populair ge
worden. Maar het grootste deel
bleef bij de meeste liefhebbers
vrij onbekend. Misschien was
dit wel de voornaamste oor
zaak van de volle Kapelzaal.
Wilhelm Muller, de Dessause
gymnasium-leraar, die, wat ou
der dan Schubert, een jaar
voor diens dóód zelfmoord
pleegde, was de dichter. De
componist raakte er via een
tijdschrift mee in kennis (even
als "Die Winterreise") en
schreef er op z'n zes en twintig
ste jaar de muziek voor. Een
jonge molenaar zwerft van mo
len tot molen, raakt ergens ver
liefd op een mooie molenaars
dochter, die haar hart echter
aan een jager verliest. De ro
mantische historie, met bloe
men, tranen en doodsverlan
gens incluis, eindigt in verdrin
king en een wiegelied van de
beek.
Muller was geen groot dichter,
maar hij vertolkte wel de ge
voelens van zijn tijd. Een genie
als van Schubert kon een onaf
scheidelijke eenheid van mu
ziek en poëzie scheppen, waar
door het middelmatige werd
verheven. Deze muziek is veel
meer dan zang met piano-bege
leiding. Beide elementen zyn
even belangrijk. Ze leven in en
door elkaar.
Meinaard Kraak en Joke Boon
bleken dat zeer wel te beseffen.
De heel mooie, gevoelige stem
en het knappe, begrijpend rea
gerende pianospel, dat telkens
weer de gewenste accenten
legde, misten uiterlijk vertoon,
pretendeerden, zo gehoord,
zelfs de volmaaktheid niet. Het
beginlied, "Das Wandern", de
presentatie van de zwervende
molenaar, klonk wel blijmoe
dig, maar niet echt overtui
gend. Ook nog wat verderop
ontbrak er soms wat aan de
gaafheid, van de toon was de
zegging verschillend met de
hoogte.
Langzaamaan verdwenen deze
schoonheidsgebreken, werd
de voordracht over het gehele
stemgebied gelijkmatig en in
tensief gevoelig. Vooral na de
onderbreking werd ik getrof
fen door de alleszeggende ex
pressie van de nu volkomen
beheerste stemklank. De pia
niste werkte daaraan in gelijk
gestemde harmonie mee.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL.
LEIDEN/WASSENAAR - Het
Leidse Studentenkoor en -or
kest 'Collegium Musicum'
geeft vrijdagavond a.s. een
concert in de Antoniuskerk in
Zuidwest. Op het programma
staan werken van Mozart (Ky
rie in d moll, KV 341), Orff (Ca-
tulli Carmina), Gordon Jacob
(More old wine in new Bottles),
Geza Frid (Serenade voor ka
merorkest, op. 52) Brahms
(Das Schisalslied, op. 54), Cle
mens en Tomkins.
Het gitaarduo Bert Maas en Erik
Otte geeft op dezelfde vrijdag
avond een recital in de Kapel
zaal van K&O. Het programma
vermeldt composities van o.a.
Schubert. Albeniz, Granados
en De Falla.
De chr. muziekvereniging
'Kunst en Genoegen' geeft za
terdagavond ter gelegenheid
van haar 55-jarig bestaan een
uitvoering in de Stadsgehoor
zaal. Op deze avond zullen de
senioren en de junioren een
scala van melodieën ten geho
re brengen. De presentatie be
rust bij Hans van Willigenburg.
Wassenaar V.ocaliter treedt mor
genavond aan in de Dorpskerk
van Wassenaar Uitgevoerd
zullen worden Haydns Stabat
Mater en Mozarts Missa Brevis
in C-dur. Solisten zijn de so
praan Ellen van Lier, de alt
Myra Kroese, de tenor Michiel
ten Houte de Lange en de bas
Harry van der Kamp. Voor de
begeleiding zorgt het gew. Or
kest. Het orgel wordt bespeeld
door Tijn van Eijk. Het geheel
staat onder leiding van Ad de
Groot.
Geen concert
LEIDEN - Het concert dat de
hoboïste Lena Bik, de klari
nettist Hans Stoop en de pia
nist Henk Briër morgenavond
in de Kapelzaal van K&O zou
den geven gaat in verband
met ziekte van één van de mu
sici niet door. Het concert zal
waarschijnlijk naar een nog
nader te bepalen datum wor
den verschoven.
ADVERTENTIE
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
Redactie Pieter C. Rosier
Harry Sacksioni. (Foto Pr»