Waterschap
legt drie
ton toe op
ontpoldering
J2
CDA worstelt met volkshuisvestingsbeleid
Eensgezindheid treedt
toch niet toe tot CTW
Première Bachkoor in
Leiden op hoog niveau
Eerste sleutel huizen
aan St. Jacobsgracht
--r j
Demonstratie
op de fiets
flCHTEHGROHH
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1983
Hohe Messe van J.S. Bach door het
Bachkoor Holland o.l.v. Charles de
WolfT m.m.v. Het Amsterdam Ka
merorkest en Wim van Beek. orgel.
Solisten: Ellen Bollongino sopraan,
Sylvia Schlüter alt, Hein Meens te
nor, en Henk Smit bas/bariton. Ge
hoord op 11 november in de Pieters-
LEIDEN - In een inleiding bij de
plaatopnamen van de Hohe Mes-
se, een uitvoering waarin ge
tracht wordt de authenticiteit zo
veel mogelijk te benaderen,
merkt Nicolaus Harnoncourt op
dat het hem er in de eerste plaats
om gaat Bachs werken te ont
doen van de vertekening die de
19e eeuwse romantische uitvoe
ringstraditie er in heeft aange
bracht. Dat hij daarbij het ge
bruik van barok-instrumenten
als alleenzaligmakend wou be
schouwen is onjuist, getuige zijn
jaarlijkse uitvoering van de Mat-
thaeus Passion met het Concert
gebouworkest.
Uitgangspunt voor Charles de
Wolff is, zoals hij in een inter
view in deze krant opmerkte: een
zo stijlvol mogelijke uitvoering
met een hedendaags instrumen
tarium. Hiermee staat hij minder
ver van Harnoncourt dan hijzelf
veronderstelde. De vraag blijft
natuurlijk, hoe het begrip 'stijl
vol' ingevuld wordt.
Stijl had de uitvoering van het
Bachkoor in ieder geval in hoge
mate. Dit kleine semi-professio-
nele koor had weinig moeite met
de hoge eisen die dit werk stelt,
zelfs in de hoge tempi die de
Wolff zich wist te kunnen veroor
loven. Niet alleen het gediscipli
neerde zingen waardoor de com
plexe polyphonie doorzichtig
bleef maar ook de evenwichtige
samenklank en de tot in de pun
tjes verzorgde dynamiek dwon
gen grote bewondering af.
In het pianissimo ingezette en toch
klankhoudende 'Et incarnatu-
s'en 'Crucifxus' werd schitterend
naar de verrassende harmoni
sche wending in de slotmaten
toegewerkt. Over de keuze
de solisten kan men van mening
verschillen, tenminste voor wat
betreft hun stemtype; de Wolff
geeft blijkbaar de voorkeur aan
wat dramatisch getinte stam-
Afgezien hiervan niets dan lof voor
de wijze waarop alle vier hun
moeilijke partijen brachten. Hun
veelvuldige medewerking aan
uitvoeringen van het Bachkoor.
verzekerden een vlekkeloze in
passing in het geheel. In het
duet' Domine Deus' bleek Ellen
Bolongino's stem nog wel wat
aan volume te missen ten opzich
te van Hein Meens' tenor. Sylvia
Schlüter zong de aria 'Lauda-
mus' te zeer expressief. Henk
Smit, die in zijn eerste aria nogal
onduidelijk zong, rehabiliteerde
zich in 'Et in Spiritum' aanzien
lijk. De begeleiding was in han
den van leden van het Concert
gebouworkest, verenigd onder
de naam Amsterdamse kamer or
kest. Hun grote instrumentale en
muzikale kwaliteiten bewezen zij
in hun gezamenlijke en indivi
duele bijdragen. De meer dan
1500 bezoekers van de Pieters
kerk, naar verluidt uit alle delen
van het land, hebben zeer lang en
nadrukkelijk van hun dankbank-
heid voor de uitvoering op hoog
niveau getuigd. Of de Pieters
kerk zich werkelijk geschikt is
voor een dergelijk groots opgezet
concert is voor mij nog de vraag.
Het klank beeld zal sterk afhan
kelijk zijn van de plaats waar
men zit.
MIES ALBARDA.
LEIDEN - Wethouder Tesselaar
heeft gisteren de eerste sleutel
gekregen van de woningen die in
en naast Huize St. Maarten aan
de St. Jacobsgracht worden ge
realiseerd. Gedeeltelijk gebeurt
dit door nieuwbouw en gedeelte
lijk door verbouwing en restau
ratie van het voormalige wees-
en oudeliedenhuis, dat de laatste
jaren als vrouwenopvangcen
trum heeft gediend.
Architect B. Veldman overhandig
de Tesselaar de sleutel. Niet om
dat de wethouder aan de St. Ja
cobsgracht gaat
omdat hij namens de gemeente
als opdrachtgever fungeert sa
men met wethouder Waal (links).
Negentien woningen zijn nu
klaar. Het totale complex zal ne
gentig woningen bevatten, be
stemd voor één— en tweeper
soonshuishoudens. In maart
1984 moet dit karwei zijn ge
klaard. Een groot deel van de
werkzaamheden is en wordt uit
gevoerd door leerling-bouwvak
kers die op deze leerlingenbouw
plaats praktijkervaring opdoen.
11 Si I
X i
j§l
Bachkoor zong zo gedisciplineerd dat de complexe polyphonie doorzichtig bleef.
LEIDEN Woningbouwvereni
ging De Eensgezindheid treedt
niet toe tot de Centrale Techni
sche Dienst van Woningbouw
vereniging (CTW). De vereniging
geeft er de voorkeur aan haar ei
gen onderhoudsdienst in stand
te houden.
De ledenvergadering, gisteravond
in de Vredeskerk bijeen, heeft
dit met een stemverhouding van
31-26 besloten. Dit besluit kan te
vens worden beschouwd als een
stap om te komen tot ontslag van
drie personeelsleden van de on
derhoudsdienst.
Deze kwestie speelt op het ogen
blik bij de kantonrechter. Het be
stuur van De Eensgezindheid,
een vereniging die met een om
vangrijk tekort kampt, had al
eerder besloten drie personeels
leden te ontslaan, maar kreeg
van de kantonrechter te horen
dat het eerst maar eens moest
kijken of het onderhoud niet bij
de CTW kon worden onderge
bracht.
De CTW liet weten dat wanneer de
ze dienst het onderhoud zou
overnemen, het ontslag van de
drie personeelsleden van De
Eensgezindheid niet nodig zou
zijn. Zij zouden, net als de overi
ge leden van de onderhouds
ploeg, bij de CTW in dienst kun
nen treden. Voorzitter Nagetaal
van De Eensgezindheid bena
drukte gisteravond echter nog
eens dat toetreding tot de CTW
het onderhoud veel duurder zou
maken. Eerder deze week ver
klaarde wethouder Tesselaar
(volkshuisvesting) dat dat ver
schil niet zo groot zou zijn: hoog
uit tienduizend gulden.
In een gesprek gistermiddag heeft
het bestuur van De Eensgezind
heid Tesselaar en zijn ambtena
ren voorgehouden dat het
werkelijke verschil veel groter is:
75.000 gulden. Kort voor de le
denvergadering van gisteravond
heeft Tesselaar volgens Nagte-
gaal toegegeven dat het verschil
in elk geval 50.000 gulden zou be
dragen. "Maar die berekening
hebben we verder niet kunnen
controleren", aldus Nagtegaal na
de vergadering.
De hogere onderhoudskosten die
toetreding tot de CTW met zich
mee zou brengen, was voor een
krappe meerderheid in de leden
vergadering in elk geval reden
om de eigen onderhoudsdienst
in stand te houden en het ontslag
van drie leden daarvan op de
koop toe te nemen. Maandag
dient deze laatste kwestie ander
maal voor de kantonrechter.
LEIDEN - "Het besluit van minis
ter Smit-Kroes (VVD) is niet al
leen een tegenvaller van De Ou
de Veenen. maar voor alle water
schappen. Het is jammer, dat de
minister haar uitspraken die zij
eerder heeft gedaan, niet heeft
waar gemaakt".
Zo reageert secretaris De Blaey
van het waterschap op het be
richt, dat de minister van verkeer
en waterstaat de Meren wijk met
ingang van dit jaar wil ontpolde-
ren. Volgens De Blaey scheelt
dat De Oude Veenen jaarlijks cir
ca driehonderdduizend gulden
aan inkomsten op een totaal van
twee miljoen. Het waterschap
moet zich nog beraden op de ont
stane situatie, maar De Blaey
neemt aan, dat de polderlasten
over 1982 gewoon geïnd zullen
worden. Veel Merenwijkbewo-
ners hebben de betaling gewei
gerd.
Het actiecomité Merenwijk heeft
de beslissing toegejuicht. "Een
moedige en rechtvaardige in
greep. Deze ontpoldering bete
kent dat een halt is toegeroepen
aan het opleggen van dubbele
belasting door polder en ge
meente", aldus het comité. Het
stelt vast dat fouten zijn gemaakt
bij alle betrokken overheden:
waterschap, provincie en ge
meente. Voor Leiden zou met na
me wethouder Waal (PvdA) hier
voor de politieke verantwoorde
lijkheid dragen. De ontpoldering
is volgens het actiecomité te dan
ken aan een ruim vier jaar volge
houden actie van de kant van de
burgerij.
Op visite
WD-raadslid Bakker betwijfelt of
die eer wel helemaal aan het ac
tiecomité toekomt. Gerard Bak
ker en zijn partijgenote, wethou
der Jos Fase zijn maandagmid
dag nog bij de politiek bevriende
Neelie Smit-Kroes op visite ge
weest. Tijdens die bijeenkomst
in Den Haag heeft Bakker nog
eens op een rijtje gezet, wat het
standpunt van de gemeente is. In
kringen van de gemeenteraad
bestond al langer de vrees dat de
lobby van de Unie van Water
schappen sterk was en dat het
standpunt van de gemeente on
voldoende dreigde door te drin
gen tot de hoogste instanties in
Den Héag.
Bakker is overigens met het actie
comité van mening, dat op alle
bestuurlijke niveaus "niet zo
slim is gehandeld". Maar de
grootste verantwoordelijkheid
ligt volgens hem toch bij De Ou
de Veenen. waarvan hij zich af
vraagt of het waterschap wel al
tijd te goeder trouw heeft gehan
deld. "De Oude Veenen wist toch
dat zijn rechtsvoorganger op het
punt stond een contract met de
gemeente te sluiten. Men wist
toch ook dat de bewoners dubbel
aangeslagen werden", aldus
Bakker.
LEIDEN - Een 79-jarige vrouw uit
de Professorenwijk is gisteren
het slachtoffer geworden van
twee nep-schoorsteenvegers. De
twee mannen boden aan haar
schoorsteen te vegen, verrichtte
enige niet noemenswaardige
werkzaamheden en incasseerden
daarvoor 850 gulden. De vrouw
schakelde later de politie in, die
dit advies geeft: maak eerst een
afspraak, telefonisch of schrifte
lijk, met schoorsteenvegers en
laat ze dan pas binnen.
aanvang van de tocht op het Stadhuisplein.
LEIDEN - Het Leids Werklozen-
komitee fietste gisterochtend
demonstratief door de Leidse
binnenstad. De demonstranten
bezochten verschillende in
stanties om blijk te geven van
hun bezorgdheid over de kor
tingsplannen van de regering
voor uitkeringsgerechtigden.
De leden van het comité bezoch
ten eerst de Sociale Dienst
waar met personeel en directie
werd gesproken over mogelij
ke gezamenlijke acties. Vervol
gens werd de vacaturebank
van het Gewestelijke Arbeids
bureau met een flinke hoeveel
heid vacatures aangevuld,
waarna een bezoekje werd af
gelegd aan de Centrale Boek
houding van de woningbouw
verenigingen. Daar werd infor
meel geproken over de huur-
problemen van uitkeringsge
rechtigden.
Het valt niet mee om in deze tijd
raadslid te zijn voor het CDA.
Hoe vertel je bijvoorbeeld de
Leidse CDA-kiezer dat het be
leid van de regering Lubbers
funest is voor de gemeente Lei
den? Want dat is de belangrijk
ste conclusie die valt te trek
ken uit de discussie die deze en
vorige week is gevoerd over de
gemeentebegroting voor 1984.
Funest, niet alleen voor het
huishoudboekje van de ge
meente maar met name voor
de Leidse huishoudens die van
een minimum inkomen moe
ten rondkomen.
Ronduit desastreus zijn de gevol
gen te noemen die de kabinets
plannen hebben voor het Leid
se volkshuisvestingsbeleid dat
met instemming van het Leid
se CDA ten uitvoer wordt ge
bracht. De gemeente heeft
sinds vorig jaar een volkshuis
vestingplan, kortweg VOP ge
naamd. Daaruit blijkt dat de
woningbehoefte in Leiden een
produktie van zo'n 1200 wonin
gen per jaar rechtvaardigt. De
nieuwbouw zou zowel in de be
staande (binnen)stad als in de
uitbreidingsgebieden (Ste-
venshofjespolder) moeten
plaatsvinden.
De belangrijkste pijlers van het
VOP zijn de doorstromingsfi
losofie en de individuele huur
subsidie. Doorstroming wil
zeggen dat tegemoet wordt ge
komen aan de behoefte van
veel Leidse gezinnen om van
een goedkope flat naar een
eengezinswoning met een tuin
tje te verhuizen. Gebleken is
dpt men bereid is daarvoor
meer huur te betalen, mits een
deel van die hogere huurprijs
wordt gecompenseerd door de
individuele huursubsidie. De
huursubsidieregeling is daar
mee tot een onmisbaar instru
ment gemaakt van het Leidse
volkshuisvestingsbeleid.
Een gevolg van de doorstroming
is ook dat de goedkope wonin
gen in Leiden beschikbaar ko
men voor de laagste inkomens
groepen en de 'starters' op de
woningmarkt. Die vormen met
elkaar de grootste groep inge
schreven woningzoekenden
(zo'n 80 procent), voor wie een
nieuwbouwwoning eigenlijk al
onbetaalbaar is geworden.
Plumpudding
De belangrijkste voorwaarde
voor het welslagen van het
Leidse volkshuisvestingsbe
leid is uiteraard dat de ge
meente van het rijk voldoende
woningen mag bouwen. "Krijg
je de financiering voor het ge
vraagde aantal woningen niet,
dan stort het volkshuisves
tingsplan als een plumpudding
in elkaar", aldus wethouder
Tesselaar twee jaar geleden bij
de presentatie van het plan.
Vorige week werd in volle om
vang duidelijk wat velen al
lang vreesden: het volkshuis-
vestingbeleid van de gemeente
Leiden is door CDA-staatsse-
cretaris Brokx (volkshuisves
ting) min of meer op de helling
gezet. De verhoging van de
aanvangshuren van nieuwe
woningen, snelle harmonisatie
van de huren, aantasting van
de huursubsidie en een drasti
sche vermindering van het
aantal te bouwen goedkope
huurwoningen heeft de plum
pudding nagenoeg tot instor
ten gebracht.
Het Leidse plan om een eind te
maken aan de woningnood
moet volgend jaar op belangrij
ke punten worden bijgesteld,
zo is de algemene conclusie.
Vast een paar wapenfeiten:
door de verhoging van de aan
vangshuren zal de huurprijs
van een nieuwe woning in de
Stevenshofjespolder over vier
jaar honderd gulden per
maand duurder zijn dan een
vergelijkbare woning op dit
moment. Ook de huurprijs van
de reeds gebouwde woningen
gaat over een aantal jaren extra
omhoog. Onnodig te vertellen
dat deze maatregel een nadeli
ge invloed zal hebben op de be
reidheid van mensen om hun
goedkope flat in te ruilen voor
een eengezinswoning.
Overloop
De aangekondigde premieverla
ging voor premie-A-koopwo-
ningen draagt daar evenmin
toe bij. Gebleken is dat het
aantal kandidaat-kopers voor
een premiekoopwoning in Lei
den al aanzienlijk is afgeno
men. Eén en ander kan niet
zonder gevolgen blijven voor
de exploitatie van de Stevens
hofjespolder. Vorige week gin
gen daarom weer stemmen op
of Leiden toch maar niet moet
gaan bouwen voor de Haagse
overloop om uit de financiële
problemen te komen. Bouwt
men in de Stevenshofpolder
gestaag door dan zal dit boven
dien ten koste gaan van de
Leidse stadsvernieuwing.
Dan is er nog het plan van staats
secretaris Brokx om te bezui
nigen op de huursubsidie en
om nieuwe bewoners van wo
ningen met een huur boven de
600 gulden per maand (was 735
gulden) helemaal geen huur
subsidie meer te geven. Ge
vreesd wordt dat dit zal leiden
tot een aanzienlijke leegstand
van de duurdere flats in de Me
renwijk. De afbraak van de
huursubsidie zou wel eens de
doodklap kunnen betekenen
voor de doorstroming.
In het afgelopen jaar is die door
stroming van gezinnen uit de
goedkopere woningen naar de
nieuwbouw in de Stevenshof
jespolder nog goed gelukt.
Daarvoor heeft PvdA-wethou-
der Tesselaar van alle kanten,
ook van de CDA-oppositie, lof
toegezwaaid gekregen. Niet al
leen de wethouder zal door de
kabinetsplannen problemen
krijgen bij de voortzetting van
zijn beleid. Ook veel gezinnen
die in een duurder huis zijn ge
trokken op basis van de huur
subsidie, dreigen in moeilijk
heden te komen nu daarop
wordt bezuinigd.
Worsteling
Geen wonder dus dat de CDA-
en WD-vertegenwoordigers
in de Leidse gemeenteraad
zich de afgelopen weken ver
twijfeld zullen hebben afge
vraagd hoe zij het regeringsbe
leid aan hun kiezers in de Ste
venshofjespolder en in andere
Leidse wijken moeten uitleg
gen. De WD-fractie in de raad
hield wijselijk haar mond
dicht. Het CDA daarentegen
lijkt al geruime tijd te worste
len om een afdoend antwoord
te vinden op de nijpende huis-
vestings- en woonlastenpro-
blematiek. De christen-demo
craten verklaarden zich al te
gen de invoering van het lor
zingsrecht en het CDA-raads-
lid Geelkerken maande het
college van B en W vorige
week tot het matigen van ge
meentelijke heffingen en be
lastingen.
Volgens het CDA-raadslid zou de
gemeente Leiden vooral de
hand in eigen boezem moeten
steken en niet steeds met het
vingertje naar Den Haag moe
ten wijzen. Een opmerkelijke
uitspraak. Terwijl duizenden
Leidse huishoudens door een
combinatie van stijgende
huur- en stookkosten beneden
het bestaansminimum dreigen
te komen als gevolg van het
door het CDA gesteunde rege
ringsbeleid, wijst het Leidse
CDA-raadslid er op dat de ge
meentelijke lastenverhogingen
zoveel mogelijk moeten wor
den beperkt. Een uitspraak
dat, zoals het PvdA-raadslid
Eikerbout terecht opmerkte,
doet denken aan het Bijbelse
verhaal van de balk en de
splinter.
Het is vanzelfsprekend dat de ge
meente al het mogelijke moet
doen om de woonlasten te
drukken. De verklaring voor
de snel stijgende gemeentelij
ke tarieven moet echter vooral
worden gezocht in het rege
ringsbeleid dat aandringt op
een hoger dekkingspercentage
bij gemeentelijke diensten ep
bij de verlaging van de algeme
ne uitkeringen aan de gemeen
te als gevolg van de bezuini
gingsoperaties.
door
Jan Rijsdam
Hypocriet
Uit
becijfering van de Ver
eniging van Nederlandse Ge
meenten (VNG) is gebleken
dat de gemeentelijke heffingen
niet meer dan vijf procent uit
maken van het totaal aan
woonlasten. Matiging van de
kant van de gemeente zou dus
maar weinig zoden aan de dijk
zetten. Zelfs bij een aanzienlij
ke verlaging van de gemeente
lijke tarieven, met bijvoor
beeld tien procent, zouden de
woonlasten met niet meer dan
een half procent zakken. Daar
tegenover staat dat de gemeen
te veel minder inkomsten
heeft, zodat weer extra bezui
nigingen in het verschiet lig
gen.
Als het Leidse CDA werkelijk
begaan is met de hoge woon
lasten voor de meest kwetsba
re groepen als bejaarden, bij
standsmoeders en arbeidson
geschikten dan zou de fractie
zich niet alleen moeten stoten
aan de verhoging van gemeen
telijke heffingen. Verwacht
mag worden dat het CDA zich
dan ook zal uitspreken tegen
de voorgenomen verhoging
van de aardgasprijs voor 1984
en dat men zich zal keren tegen
andere lastenverhogingen die
de regering Lubbers voor het
komend jaar heeft afgeroepen.
Als het raadsfractie van het
CDA niet verder komt dan het
vingertje op te heffen tegen ge
meentelijke lastenverhogingen
dan is die inbreng nauwelijks
serieus te nemen, of erger nog,
gewoonweg hypocriet.
