VS-leger langer nodig op Grenada c ER IS NU AL EEN NIEUWE FIAT PANDA VANAF F9.999,- Speculaties over vergelding VS Half miljard mensen lijdt honger Leider Amerikaanse delegatie: Tegenstanders van Arafat boeken winst Massa-protest tegen bewind van Marcos Nederlander beschuldigd van computer-smokkel uit Amerika Tweejaarlijkse wereldvoedselconferentie begonnen VS stoppen zoekactie naar Boeing Gewonden bij rellen Ierse gevangenis Israël stelt keuze over Z.-Libanon uit GA'M BEKIJKEN BIJ DE FIAT DEALER. MAANDAG 7 NOVEMBER 1983 GRENADA (UPI/AFP/Rtr) De kans is groot dat de VS-troepen op Grenada veel langer moeten blijven dan aanvankelijk werd aangenomen. Thomas Foley, leider van een Amerikaanse parlementaire delegatie naar het eiland zei dit afgelopen zaterdag. Een snelle terugtrekking noemde hij een vergissing en een aanslag op de veiligheid van het eiland. Voor het einde van het jaar zal dat volgens Foley ook niet lukken. Buitenland TRIPOLI/RIAD (UPI/Rtr/AFP) - Honderden vluchtelingen uit het laatste bolwerk van PLO-leider Yasser Arafat, de kampen Nahr el Bared en Baddawi bij Tripoli, zijn zaterdag gevlucht voor de strijd tussen aanhangers van de PLO-leider en muitende Fatah- guerrillastrijders. De door Syrië gesteunde tegenstanders van Arafat leken zaterdag weer ter reinwinst te boeken op de weg naar de kampen. Ze trokken de stad Minie binnen die tussen de kampen ligt, waarmee ze deze in feite van elkaar hebben geschei den. Volgens een woordvoerder van de dissidenten in Damascus is Nahr el Bared al gevallen. Yasser Arafat zelf heeft zaterdag daarentegen verklaard Nahr el Bared te hebben ontruimd om 'het leven van burgers te sparen'. Dit betekent dat hij was terugge drongen in zijn laatste bolwerk, het kamp Beddawi, waar zijn hoofdkwartier is gevestigd en dat het dichtst bij Tripoli ligt. De Fatah-rebellen omsingelden za terdagmiddag Nahr el Bared en riepen de verdedigers ervan met luidsprekers op naar het kamp Baddawi te gaan. Dit is in Liba nese veiligheidskringen verno men. Volgens radio-Beiroet werd een kolonne vrachtwagens met veel guerrillastrijders gezien die zich van Nahr el Bared begaf naar Baddawi. Honderden Palestijnse vluchtelin gen verlieten zaterdag de kam pen, die voor de derde dag zwaar werden beschoten met raketten en granaten. Ze lieten naar schat ting 650 doden en gewonden ach Volgens de bevelhebber van de Amerikaanse grondtroepen op Grenada moeten zijn manschap pen op het eiland in de Caraïbi- sche Zee blijven, tot de kans op een tegenaanval onder leiding MANILLA (UPI) - Meer dan 25.000 mensen hebben zaterdag op de Filippijnen gedemon streerd tegen de regering van Ferdinand Marcos en tegen de Amerikaanse steun voor zijn be wind. In Manilla waren 15.000 mensen bijeen op een bijeen komst van een alliantie van op positiegroepen en in Malabon, even ten noorden van de hoofd stad gingen 12.000 mensen de straat op. De onlangs gevormde nationalisti sche alliantie voor rechtvaardig heid, vrijheid en democratie had zaterdag een bijeenkomst geor ganiseerd in een buitenwijk van Manilla. Naar schatting 15.000 mensen riepen daar anti-Ameri kaanse leuzen. Er waren span doeken opgehangen met teksten als "ontmantel de dictatuur van Marcos en de Verenigde Staten" en "zet het door de Verenigde Staten gesteunde bewind van Marcos af'. Sprekers óp de bijeenkomst ver oordeelden het "Amerikaanse imperialisme" en de aanwezig heid van Amerikaanse bases op de Filippijnen. Marcos werd voorgehouden dat niemand meer in hem gelooft. Een van de sprekers was Elmer Mercado, voorzitter van de liga van Filip pijnse studenten. Hij wordt door het bewind gezocht wegens staatsgevaarlijke activiteiten. Volgens ooggetuigen probeer den agenten hem buiten het ge bouw waar de bijeenkomst werd gehouden te pakken, maar slaag de hij er in zich uit de voeten te maken. van Cuba volledig tot nul is gere duceerd. "Als we de troepen nu zouden terugtrekken, moeten ze meteen terugkomen", aldus ge neraal Jack Ferris in een vraag gesprek". De twee mannen achter de staats greep die leidde tot de dood van premier Maurice Bishop van Grenada zijn gisteren van een Amerikaans oorlogsschip over gebracht naar een gevangenis op het eiland. Dit heeft een woord voerder van de Caraïbische vei ligheidsmacht op Grenada be kendgemaakt. De leiders van de coup, ex-vice- premier Bernard Coard en mili tair dictator Hudson Austin, wer den met een helikopter samen met vier anderen, onder wie Coards vrouw Phyllis, van het vliegdekschip Saipan overge bracht naar een voetbalstadion en vervolgens per bus naar de ge vangenis by St. George's. Amerikaanse functionarissen heb ben gisteren ettelijke lichamen gevonden in massagraven waar Grenadaanse soldaten naar ver luidt premier Maurice Bishop en tientallen anderen begraven heb ben. Een functionaris van de Ameri kaanse ambassade op Grenada zei dat men vreest dat 100 tot 150 mensen zijn begraven in de mas sagraven bij de stad Calivigny, ten oosten van het in aanleg zijn de vliegveld. De Grenadaanse ex-minister van landbouw Geor ge Louison vertelde de delegatie van leden van het Amerikaanse congres dat soldaten de licha men van zeker 90 mensen die op 19 oktober bij de slachting voor Fort Rupert omkwamen, in mas sagraven hebben begraven of in zee gegooid. Dominee Billy Ha milton van Trinidad heeft vorige week tegen een soldaat van het revolutionaire volksleger gezegd dat de lichamen van Bishop en van verscheidene medewerkers van de ex-premier in een massa graf waren geworpen en ver brand. (Foto A LOS ANGELES (AP/UPI) - De federale jury in Los Angeles heeft een Nederlander, twee Bulgaren en twee Amerikanen beschuldigd van ille gale uitvoer van computer-apparatuur naar Oost-Europa. De uit Alk maar afkomstige Nederlander heeft bevestigd bij de affaire betrokken te zijn. Hij wilde echter verder geen mededelingen doen. Volgens de Amerikaanse regering werd de apparatuur naar Nederland verscheept en daarna na Bulgarije vervoerd. Volgend de officier van justitie William Fahey is de aanklacht geschied in het kader van de operatie-Exodus, waarmee de Amerikaanse regering het smokkelen van hoogwaardige technologische apparatuur naar Oostbloklanden wil bestrijden. Het proces-verbaal tegen de Nederlander ligt op het ogenblik 'ter bestu dering' bij het Alkmaarse parket, dat over een eventuele vervolging moet beslissen. De behandelend officier van justitie in deze zaak is mr. F. Visser. Hij zal moeten beslissen of er sprake is van een overtreding van het exportbe- sluit van strategische goederen, zoals de verdenking luidt. De zaak wordt door de justitie in Alekmaar behandeld, omdat de ten laste gelegde feiten zich in dit arrondissement zouden hebben afgespeeld. ROME - In Rome is vandaag de 22e conferentie van de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties begon nen. De conferentie, die iedere twee jaar wordt gehouden, is het hoogste bestuurslichaam van de organisatie, die in 1945 werd op gericht om het hongerprobleem in de wereld te lijf te gaan. Het bestaat uit de ministers van land bouw en andere officiële rege ringsdelegaties van de 152 lan den die nu lid zijn. door Hein ten Kortenaar Voor een klein deel zijn dit de hulpverlenende landen (waaron der Nederland een algemeen er kend belangrijke plaats in neemt), voor het merendeel zijn het landen die afhankelijk zijn van het ontvangen van hulp, niet alleen, en niet in de eerste plaats in de vorm van geld en voedsel, maar vooral in de vorm van tech nische hulp, die hen op den duur in staat moet stellen zelf vol doende voedsel voor hun bevol king te produceren. Dat dit doel nog lang niet bereikt is, blijkt wel uit het feit dat bijna een half miljard mensen in de wereld, met name in Afrika en Azië, in ernstige mate ondervoed zijn. Ook dit jaar heerst er een toestand van regelrechte hon gersnood in 22 Afrikaanse lan den, waar een massale sterfte al leen kan worden voorkomen door onmiddellijke hulpmaatre gelen op grote schaal. FAO-di- recteur Edouard Saouma is van plan tijdens de conferentie een speciale bijeenkomst met de do norlanden te houden om de si tuatie te bestuderen en nood maatregelen te organiseren. Een van de belangrijkste punten op de agenda van de conferentie is de begroting van de FAO. Twee jaar geleden stuitte Saou ma, een 55-jarige Libanees, die op dezelfde conferentie voor een tweede ambtsperiode van zes jaar werd gekozen, op weerstand en kritiek: zijn begroting was toen met 8 procent verhoogd. Kennelijk heeft hij zijn les ge leerd, want dit jaar heeft hij een uiterst gematigde begroting in gediend, met een reële groei van maar 0,5 procent. Dit gunstige resultaat is geboekt door zwaar te besnoeien op ad ministratieve banen en kosten: zo zijn er bij Saouma's persoon lijke staf een aantal posten ge schrapt, met een besparing van 35 miljoen dollar. Ook is er op het Romeinse hoofdwartier sterk geautomatiseerd, en is nu bij voorbeeld het hele zaaizaadpro gramma gecomputeriseerd. Het is dan ook te verwachten, dat er dit jaar geen noemenswaardige bezwaren tegen de begroting zul len worden ingebracht. Niet door de zogenaamde „groep van 77", een intussen tot ver boven het oorspronkelijke aantal gestegen groep ontwikkelingslanden, en ook niet door de donorlanden, die hun eisen van bezuiniging gehonoreerd zien. Ook de VS, het land dat de hoogste verplichte bijdrage (25 procent van de begroting) betaalt (maar in vrijwilhge bijdrage minder dan Nederland), zal deze keer zijn goedkeuring aan de begro ting kunnen hechten. Er zijn trouwens verschillende tekenen, dat er verbetering is gekomen in de soms wat gespannen betrek kingen tussen de VS en de FAO. Wat ook tot uiting komt in het feit dat de Amerikaanse minister van landbouw, John Block, de conferentie van begin tot eind zal bijwonen en dan ook op de ope ningszitting van zaterdag tot voorzitter werd gekozen. Andere agendapunten zijn onder meer het actieprogramma voor landbouwhervorming en platte landsontwikkeling en het pro gramma voor „food security", het veiligstellen van de voedsel situatie in de wereld. In Saou ma's rapport over de voedselsi tuatie wijst hij op een verwachte daling in de graanproduktie met zes procent, tot 1605 miljoen ton, en een daling in de graanvoorra den tot de minimum veiligheids- grens, dat wil zeggen 17 procent, van de de jaarlijkse wereldcon sumptie. WASHINGTON (Reuter) - De Verenigde Staten hebben in de Japanse Zee de zoekactie gestaakt naar wrakstukken en de vluchtrecorders van de door Russische jagers neer geschoten Zuidkoreaanse Boeing 747. Dit heeft een woordvoerder van het minis terie van defenèie in Was hington zaterdag meege deeld. Hij zei dat noch de „zwarte doos" met de reporder van de vluchtgegevens noch andere wrakstukken van vlucht 007 van Korean Airlines zijn aan getroffen. De Verenigde Sta ten hoopten met de vlucht- recorder aanwijzingen te krij gen over de omstandigheden waaronder het verkeersvlieg tuig, dat op weg was van Alaska naar Seoel, in het Russische luchtruim terecht kwam en werd neergescho ten. Bij het incident kwamen de 269 mensen aan boord om het leven. Russische schepen hebben ook naar wrakstukken gezocht maar het is niet bekend of zij succes hebben gehad, aldus de woordvoerder. Aan de kust van Japan zijn enkele stoffelijke overschotten en kleine wrakstukken van de Boeing aangespoeld, maar het grootste deel van de romp werd door Japanse en Ameri kaanse schepen niet gevon den. ter. In Libanese veiligheidskrin gen houdt men het aantal slacht offers van de gevechten op 145 doden en 510 gewonden. Bij de raffinaderij in Tripoli staan nu 12 olietanks in brand als ge volg van de beschietingen en bombardementen. Door de brand dreigt geheel Libanon bin nen vier dagen verstoken te ra ken van elektriciteit. Dit ver klaarde het hoofd van het elektri citeitsbedrijf. De staatsradio noemde de toestand in Tripoli "tragisch". "De mensen hebben geen schuilkelders, geen zieken huizen, geen water, elektriciteit en geen brood". Burgers vlucht ten in paniek voor de hagel van granaten. Oproep Saoedi-Arabië heeft zaterdag de Arabische staten opgeroepen de strijd tussen aanhangers van Arafat en de muiters te beëindi gen. DUBLIN (REUTER) - Ongeveer veertig gevangenen en dertig po litiemensen zijn dit weekeinde gewond geraakt bij rellen in de Mountjoy-gevangenis in het Ier se Dublin. Volgens een woordvoerder van de politie braken de rellen uit nadat de bewakers van de gevangenis uit protest tegen de onderbezet ting van het personeel in staking waren gegaan. De bijna vijfhonderd gevangenen raakten slaags met de politie en stookten vuurtjes in een gro ot aantal cellen. Mountjoy is de oudste gevangenis van Dublin. f TOKIO Ruim 3500 leden van Japanse vredesgroeperingen hebben gistermiddag een protestactie gehouden voor de Amerikaanse ambassade in Tokio. Het protest was gericht tegen het bezoek van de Amerikaanse president Ronald Reagan, die woensdag in Japan aankomt. De vredesbeweging beschuldigt Reagan en de Japanse premier Nakasone ervan hun land in oorlogsgevaar te brengen door hun onderhandelingen over de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten in Japan. JERUZALEM - De bruggen over de rivier de Awali, die Noord- en Zuid-Libanon met elkaar verbin den zijn na de aanslag op het Is raëlische hoofdkwartier in Tyrus het weekend gesloten gebleven, maar de Israëlische regering heeft nog geen beslissing geno men over het al dan niet isoleren van Zuid-Libanon. Aan de brug langs de kustweg, de belangrijk ste verbinding tussen Beiroet en Zuid-Libanon, staat al drie da gen lang een lange colonne van auto's, vrachtwagens en reizigers die gestrand zijn op weg naar huis. door Jaap van Wesel „Het is toch niet onze schuld dat misdadigers een aanslag ple gen?", is de klacht die de Israëli sche soldaten aan de doorlaat post steeds weer te horen krijgen van moeders die terug willen naar hun kinderen, vrachtwa genschauffeurs die hun waar wil len afleveren, mensen die een dag naar Beiroet waren om za ken te regelen, en gewoon naar huis willen. Per dag passeren zo een 10.000 voertuigen de brug over de Awa li. Zo een groot aantal maakt grondige controle onmogelijk. Het is dus zeer wel mogelijk dat tussen de vrachtwagens met le vensmiddelen, huishoudelijke artikelen en noem maar op ook een wagen zit die enige honderde kilo's dynamiet vervoert. Van daar dat de militairen het ver keer geheel stop willen zetten, hoogstens voetgangers in staat willen stellen over te steken om dan met een ander voertuig ver der te reizen. Andropov ziek? MOSKOU (UPI/AFP) - De Russi sche partijleider en president, Yoeri Andropov ontbrak van ochtend op het Rode Plein bij de traditionele militaire parade. Andropov is al tachtig dagen niet in het openbaar verschenen. De Russische partijleider heeft vol gens officiële berichten een ver koudheid, maar volgens waarne mers en inwoners van Moskou moet de ziekte ernstiger zijn. Te gen de traditie ontbrak de party- leider zaterdag ook tijdens een plechtigheid ter gelegenheid van de verjaardag van de revolutie in het Kremlin. gesproken, maar premier Shamir en minister van defensie Arens zijn tegen. Het aflsuiten van de band tussen Noord- en Zuid-Li- banon zou verregaande politieke gevolgen hebben: het betekent de facto annexatie van Zuid-Li banon. Want als de economische band van Zuid-Libanon met het noorden wordt afgesneden, dan wordt Zuid-Libanon van bevoor rading van Israël afhankelijk. De westelijke Jordaanoever is een goed voorbeeld hoe dat bezette gebied helemaal is geintegreerd in de Israëlische economie. Israël heeft echter met Zuid-Liba non geen annexatieplannen: in tegendeel, Arens wil zo snel als het even mogelijk is terugtrek ken. Om de terugtrekking moge lijk te maken moeten zoals dat heet passende veiligheidsarran gementen gevonden worden voor de veiligheid van Noord-Is- raël: een buffer die door Israël goedgezinde Libanese milities bemand wordt. Het is duidelijk dat een isolering van Zuid-Liba non de toch al steeds vijandiger wordende bevolking van Zuid- Libanon nog meer op de kast zal jagen. Mischien dat er een auto met explosieven minder binnen kan komen, dat de veiligheid van Israëlische troepen dan gewaar borgd zal worden is allerminst zeker. Behalve praktische problemen is er ook nog een principieel poli tiek probleem. Er ligt in de bu reaulade van president Gemayel in Beiroet nog steeds een ak koord tussen Israël en Libanon van 17 mei dat op ratificatie wacht. Syrië wil dat Libanon dat akkoord in de prullemand gooit, anderen willen het ingrijpend wijzigen. Israël houdt officieel aan dat akkoord vast, en een slui ten van de bruggen zal politiek in de kaart van Syrië spelen: het geeft extra argumenten aan de genen die veel voor de prulle mand voelen: sterker nog, Israël zelf zegt dat een sluiten van de bruggen in strijd is met dat ak koord. Met andere woorden: door de bruggen te sluiten annu leert Israël zelf dat akkoord. De vraag is nu: wat moet het zwaarst wegen. De militairen zeggen: de veiligheid. Opperbe velhebber Levi heeft de bevol king van Zuid-Libanon al moei lijke tijden aangekondigd. De be volking van Zuid-Libanon heeft, het ergste vrezend, voor woens dag een algemene staking aange kondigd in heel Zuid-Libanon. En de regering aarzelt: premier Shamir heeft de beslissing uitge steld, met het argument dat een beslissing op dit moment nog niet opportuun is. Intussen zyn de bruggen nog wel dicht. ADVERTENTIE FIAT. UNIEKIN PRIJS EN PRESTATIE. 10Ü7 Op de rede van Beiroet trekt zich een Amerikaanse oorlogsvloot samen van 29 schepen, waar onder drie vliegdekschepen en een slagschip. Volgens minis ter van Defensie Caspar Wein berger gaat het om een norma le aflossing van de wacht in Li banon, waarbij de strijdkrach ten elkaar tijdelijk overlappen. In Washington wordt niette min breedvoerig gespeculeerd over een aanstaande vergel ding voor de aanslag op het hoofdkwartier van de Ameri kaanse mariniers in Beiroet, die meer dan 230 levens kostte. door Henk Kolb Howard Baker, leider van de Re publikeinse meerderheid in de Senaat, verklaarde gisteren: „Wanneer we zeker weten wie verantwoordelijk zijn, dan zal misschien een of andere ver geldingsactie worden onderno men. Ik voorspel die niet. maar dat hoofdstuk is nog niet afge sloten." Weinberger:,, In Bei roet is niets afgerond." De VS maken zich zorgen over mogelijke raketaanvallen op hun schepen en de mariniers in hun kwetsbare positie op het vliegveld van Beiroet. In de afgelopen dagen hebben zij de Libanese regering meege deeld, dat een batterij raketten, die pro-Iraanse strijdkrachten dezer dagen hebben opgesteld, moet verdwijnen. Wanneer de Libanese regering er niet m slaagt deze bedreiging van de Amerikaanse posities langs de weg van politiek overleg uit de weg te ruimen, zullen de VS militair ingrijpen, met lucht aanvallen of de kanonnen van de vloot. Israels prompte vergeldingsaan- vallen op Syrische en Pale stijnse stellingen, na de vernie tiging van het Israëlische hoofdkwartier in Tyre, hebben in Amerika de vraag wakker geroepen waarom de Joodse staat blijkbaar wél kan doen wat de VS tot nu toe hebben nagelaten. Howard Baker zei dat de VS nu eenmaal aanmer kelijk voorzichtiger moeten zijn dan de Israeli's. Washing ton beschouwt Iran, zijn Shiiti- sche aanhangers in Libanon en Syrië als de verantwoordelij ken voor de aanslag op het hoofdkwartier van de mari niers. Maar een vergeldingjs- aanval op dit moment, past niet binnen de Amerikaanse inspanningen om het voortbe staan van Libanon via politie ke onderhandelingen tussen de strijdende partijen tot stand te brengen. De Libanese president Gemayel heeft met de verdaging van de vredesbesprekingen in Genè- ve, tijd gekregen voor overleg omtrent mogelijke aanpassing van het akkoord dat hij met Is raël over terugtrekking van de troepen heeft gesloten. In die overeenkomst zijn ook politie ke bepalingen verwerkt. Te Genève heeft Syrië aanvanke lijk geeist, dat Libanon het ak koord zou opzeggen. Tijdens de verdaging zou Gemayel het willen terugbrengen tot een strikt technische afspraak. Hoewel Israël daartoe niets voelt, zou het tot zekere aan passingen desnoods bereid zijn. als de VS daarvoor een po litieke prijs willen betalen. De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken Law rence Eagleburger heeft in Is raël besprekingen gevoerd, die vooral ten doel hadden om in tijden van zenuwachtige en groeiende spanning de betrek kingen tussen de VS en de Joodse staat nieuw leven in te blazen. Het concept van de strategische samenwerking krijgt gestalte: de VS zullen byvoorbeeld meer dan alleen verbandmiddelen in Israël op slaan voor gebruik in geval van nood. Dat is temeer nodig, na dat een Amerikaans plan om twee Jordaanse brigades te oe fenen en modern te bewape nen als voorzorg tegen onrust in het gebied van de Perzische Golf, in het Congres werd ver worpen. Syrië vormt in het Midden Oos ten het grote struikelblok. Vooralsnog hebben de Ameri kaanse strategen geen andere middelen bij de hand om daar in verandering te brengen, dan de traditionele verhoging van politieke en militaire dreiging. Daartoe is een duidelijke ai spraak nodig met Israël, dat met zijn militaire macht aan- merkeUjk vrijmoediger kan omspringen dan de Amerika nen. Steun aan Irak, zou Iran kunnen dwingen zijn aandacht vooral bij dat front te bepalen. Maar dan bUift altijd nog het gegeven van kracht, dat de Sowjet Unie achter de Syri sche linies militair aanwezig is, met onderhouds- en bewa kingstroepen voor de SAM 5 luchtafweerraketten, waarmee Syrië werd herbewapend. De VS zouden by een directe ac tie tegen Syrische troepen al zeer snel het gevaar lopen met Russen in gevecht te raken en zo'n confrontatie brengt angst aanjagende gevaren mee. Waar Syrië pas tot concessies kan worden gedwongen als het be staande machtsevenwicht in zijn nadeel verschuift, noopt een uitspraak van Weinberger tot nuchterheid: 'Er zouden vijftien divisies nodig zyn om dat te bereiken. Zoiets wordt niet overwogen.' Met een mili taire oplossing is anders dan in Grenada, voor Libanon de de mocratie niet te herstellen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 7