LEIDSCH A DAGBLAD
Kabinet: overleg
toch heropenen
tSfmm
vandaag
'Toelaatbaarheid'
acties onderzocht
Werktijdverkorting
bij de Meelfabriek
vHHHI
zwm
^fll
4? ilf
i
«K./
rrrll
Lubbers bereid tot garanties voor '85 en '86
VS gaan 160 F-16's
aan Turkije leveren
VS publiceren
vijf geheime
verdragen
van Grenada
data voor uw
'Gelden stads
vernieuwing
beter verdelen'
ZUID-AFRKA
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37235
Directeur: 6. Koopman Postbus 54
Hoofdredacteur:drs. J.W. E.Metselaar „„cTDC^tlLJ 2300ABlek)en
Adj. hooldredacteur: R. D. Paauw HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Voortelnrs zie colofon
32 PAGINA'S
- 1
Twaalf jaar lang is er
gesleuteld aan een nieuwe
wet voor opname in
psychiatrische
inrichtingen bij gestoord
gedrag. Naar verwachting
zal de Tweede Kamer
dinsdag ermee akkoord
gaan, maar intussen is
geen der betrokkenen blij
met wat er uiteindelijk
voor de dag is gekomen.
Hans van der Wilk (foto)
kan er uit eigen ervaring
over meepraten.
Leidenaars kennen
hem nog als Jan de
Stotteraar, een man
van twaalf ambachten
en dertien ongelukken.
Maar zie: Jan Pasma
vond het geluk in een
onverwachte hoek.
Vandaag viert hij zijn
eerste lustrum als
restauranthouder in
een nudistencentrum.
PAGINA 19
Na jarenlang
meteen nijpend
tekort aan
tandartsen te
hebben gekampt,
kijkt de Leidse
regio thans tegen
een overschot
aan. Paniek bij
de
ziekenfondsen.
Kritiek bij de
tandartsen zelf.
PAGINA 21
Sinds Jan en
Ineke Kooiman
getrouwd zijn,
zijn ze op de
Ijsbaan niet
meer te houden.
Twee
laatbloeiers
schaatsen zich
naar vaderlandse
top en zien vol
optimisme het
komende
schaatsseizoen
tegemoet.
PAGINA 23
LEIDEN - Leidse gemeente-amb
tenaren doen maandag in het
kader van de protestacties het
Stadhuis en Stadsbouwhuis
voor het publiek dicht. Actie
voerende ambtenaren zullen bij
de deur iedereen tegenhouden
die niet voor heel dringende za
ken naar binnen hoeft.
Wel zal het mogelijk zijn overlij
densakten aan te vragen en ge
boorten aan te geven. Ook hu
welijksvoltrekkingen worden
onder 'dringende zaken' gerang
schikt, maar die staan maandag
niet op het programma. Niette
min is deze afspraak gemaakt,
omdat de actie mogelijk wordt
herhaald.
Overigens zal het ambtenaren
van het stadsbouwhuis even
min zijn toegestaan om het
stadhuis te betreden en omge
keerd geldt hetzelfde.
Zie verder pagina Leiden
Minister Rietkerk wilde die garan
tie eerder deze week niet geven.
Voor de bonden was dat een be
langrijke reden om het overleg te
beëindigen.
Premier Lubbers wees er gister
avond op dat drie van de vier
ambtenarenbonden zich bereid
hebben verklaard met het kabi
net verder te praten als voor de
jaren na 1984 garanties kunnen
worden afgegeven. In overleg
met voorzitter Van de Scheur
(ACOP) ziet Lubbers weinig
meer. "Van de Scheur wil in feite
niet met ons praten en dat is al
weken zo", zo zei hij.
De minister-president zei bang te
zijn dat de uitspraak van de
DEN HAAG (GPD) - Minister
Rietkerk (binnenlandse za
ken) heeft een werkgroep in
gesteld, die het kabinet zal
adviseren over toelaatbaar
heid van protestacties van
ambtenaren.
De werkgroep, die onder leiding
staat van plaatsvervangend se
cretaris-generaal J. J. van Aart-
sen, geeft daarbij aan of het kabi
net maatregelen zou moeten ne
men tegen bepaalde vormen van
verzet en welke deze stappen
zouden moeten zijn.
Het kabinet wil zich niet willoos
neerleggen bij alle acties van
ambtenaren. De werkgroep moet
vooral letten op eventuele acties
van „vitale overheidsdiensten".
Onder deze diensten vallen on
der meer leger, politie en brand-
Volgens de wet hebben de ambte
naren geen stakingsrecht. Een
partycentre
WW&3MI
Sassenheim
10 bowlingbanen
met automatische
puntentelling
Hoofdstraat 147
Tel. 02522-16850
Sassenheim
Wolkenvelden
Droog met wolkenvelden. In de nacht
en ochtend plaatselijk mist. Mini
mumtemperatuur ongeveer 5, mid-
dagtempcratuur omstreeks 11 gra
den. Tot matig toenemende zuidwes
tenwind.
6 november 1983
Zon op: 07.43 uur, zon onder: 17.04 uur.
Maan op: 09.24 uur, maan onder: 18.02
7 november 1983
Zon op: 07.45 uur, zon onder: 17.02 uur.
Maan op: 10.41 uur, maan onder: 18.34
regeling is steeds achterwege ge
bleven omdat de regering nog
geen beslissing heeft kunnen ne
men over juist deze vitale dien
sten.
De werkgroep moet „de vinger aan
de pols houden" en het kabinet
adviseren over mogelijke tegen
maatregelen zoals korte gedin
gen van de staat (bv. de politie)
tegen de protesterende bonden.
De werkgroep heeft verder richtlij
nen over de houding van dienst
hoofden tegenover actievoeren
de ambtenaren opgesteld. Deze
zijn aan de betreffende chefs ge
stuurd.
Doden bij brand
en vechtpartij
NIJVERDAL (ANP) - Een 18-jari-
ge inwoner van Nijverdal is van
nacht bij een vechtpartij in een
café in zijn woonplaats om het le
ven gekomen. Zes anderen raak
ten gewond. Een omgevallen
bierglas was de inleiding van het
gevecht.
Een brand in zijn woning heeft
vannacht een 63-jarige Hagenaar
het leven gekost. De oorzaak was
vanochtend nog niet bekend.
WASHINGTON (UPI) - De Ver
enigde Staten gaan Turkije in de
komende tien jaar 160 gevechts
vliegtuigen van het type F-16 le
veren. Dat maakte het ministerie
van defensie vandaag in Was
hington bekend.
De lang verwachte aankondiging
volgt op de ontmoeting die de
Amerikaanse minister van de
fensie Caspar Weinberger twee
weken geleden had met zijn
WASHINGTON (Reuter,AFP) -
De Verenigde Staten hebben gis
teravond geheime documenten
gepubliceerd die de Amerikaan
se troepen na hun invasie op
Grenada in beslag hadden geno
men. Washington ondersteund
daarmee de eerder gedane bewe
ring dat de Russen van Grenada
een militair bolwerk wilden ma
ken.
Onder de documenten bevinden
zich vijf geheime verdragen met
de Sowjet-Unie, Cuba en Noord-
Korea. De verdragen hebben be
trekking op de levering van grote
hoeveelheden militair materieel
aan de regering van premier
Maurice Bishop.
De Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken Kenneth
Dam becijferde de waarde van
het toegezegde en reeds gelever
de wapentuig op bijna 120 mil
joen gulden. Volgens Dam moest
Grenada als springplank dienen
voor ondermijnende activiteiten
in buurlanden.
Dam komt komende week naar
Europa en zal onder meer Neder
land bezoeken. Hoewel daarover
niets officieel is meegedeeld
houdt zijn bezoek vrijwel zeker
verband met de VS-invasie op
Grenada.
De Amerikaanse omroepmaat-
schappij CBS maakte gister
avond de resultaten van een en-
quete onder 304 Grenadanen be
kend. Uit het opinieonderzoek
bleek dat 91 procent van de on
dervraagden blij was met de in
vasie en dat 85 procent meende
in gevaar te verkeren.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het kabinet wil een nieuwe po
ging wagen met de ambtenarenbonden tot een akkoord
te komen over de arbeidsvoorwaarden. De korting van
drie procent blijft onbespreekbaar, maar premier Lub
bers zei gisteravond bereid te zijn alsnog te praten over
een garantie dat ambtenaren in 1985 en 1986 niet meer
zullen inleveren dan werknemers in het bedrijfsleven.
Utrechtse rechtbank in het ge
ding van de NS tegen de bonden
van spoorwegpersoneel zal wor
den opgevat als "een rechtvaar
diging van de opvatting dat het
kabinet met de verkeerde voor
stellen is gekomen.". Hij zei ech
ter niet te geloven dat de rechter
een uitspraak heeft gedaan over
wat er uit het overleg moet ko
men. Het gaat om de ruimte die
de bonden voor acties hebben,
aldus premier Lubbers.
In het kort geding van NS tegen de
Vervoersbonden FNV en CNV
en de FSV bepaalde de president
van de Utrechtse rechtbank gis
termiddag dat de acties rechtma
tig zijn. Volgens rechtbankpresi
dent mr. C. L. van Harinxma
Thoe Slooten veroorzaken de
stiptheidsacties geen onevenre
dige schade. „Ambtenaren heb
ben in algemene zin het recht om
in actie te komen tegen eenzijdig
vastgestelde maatregelen van de
overheid", aldus de Utrechtse
president onder luid applaus van
de aanwezige NS'ers.
De Vervoersbond FNV liet direct
na afloop van het kort geding we
ten dat volgende week een nieu
we golf van acties bij de spoor
wegen is te verwachten. Gedacht
wordt aan estafettestakingen,
maar de NS-leden moeten zich
nog uitspreken over het vervolg
op de nu al drie weken durende
stiptheidsheidacties. Bij het
streekvervoer werd vandaag al
leen gestaakt bij de Enhabo in
Noord-Holland.
NS zéggen dat door de rechterlijke
uitspraak de schade voor reizi
gers, verladers en op de langere
termijn ook voor het eigen perso
neel, alleen maar zal toenemen.
„Het doorgaan van de acties zal
tot een forse gevolgschade lei
den", aldus een teleurgestelde
NS-woord voerder Clemens.
Maandag volgt een tweede kort ge
ding: dat van de ministeries van
binnenlandse zaken en justitie
tegen de politiebonden. In af
wachting van het geding worden
maandagmorgen toch acties ge
voerd bij de politie. Alle diensten
zullen vanaf die dag gaan werken
volgens de letter van de wet. Bij
de acties staat voorop dat open
bare orde en veiligheid niet in
het gedrang komen.
CARACAS Aan de vooravond van haar bezoek aan de Nederlandse
gisteren Venezuela, waar zij werd ontvangen door prersident Luis Herrera
prinses reist vandaag door naar Curacao.
Antillen bezocht prinses Juliana
Campins en zijn vrouw Betty. De
(Foto UPI»
Turkse collega Halut Bayulken.
Met de transactie is een bedrag ge
moeid van 4,1 miljard dollar. Het
is een van de grootste wapencon
tracten die de VS ooit met een
bondgenoot hebben afgesloten.
De levering van de zeer moderne
F-16's zal Turkije beter in staat
stellen zijn NAVO-taken te ver
vullen, aldus een verklaring van
het Pentagon.
I data makelaardij bv breestraat 106 leiden 071-12 16 45
LEIDEN/RIJSWIJK (ANP) - Bij
de Meelfabriek Leiden, onder
deel van het Meneba-concern is
voor alle werknemers een werk
tijdverkorting doorgevoerd van
dertig procent. Bij de Rotter
damse vestiging is een soortgelij
ke maatregel van kracht. In to
taal gaat het om 350 werknemers,
die korter werken, voorlopig ge
durende zes weken.
Volgens bestuurder D. Nederveen
van Industrie- en Voedingsbond
CNV zijn de vakbonden akkoord
gegaan met de invoering van
werktijdverkorting bij Meneba
omdat het gaat om een tijdelijke
maatregel ter overbrugging van
een plotselinge terugval.
De maatregel is het gevolg van de
dumping van enkele honderd
duizenden tonnen Amerikaans
meel in Egypte, waar ruim 20
procent van de wereldhandel in
bloem omgaat. Hierdoor is de
meelexport van Meneba naar dat
land flink afgenomen.
"Meneba maalt nu uitsluitend voor
de binnenlandse markt. Zodra er
weer exportorders binnenko
men, en dat kan ieder ogenblik
gebeuren bij voorbeeld door be
middeling van de Nederlandse
parlementsdelegatie in Rusland,
kan er een einde komen aan de
huidige overcapaciteit bij het be
drijf', aldus de bondsbestuur-
der.
Bewijsstuk voor
Barbie's daden
DEN HAAG (AFP) - Een belang
rijk bewijsstuk in het vooronder
zoek tegen Klaus Barbie ligt in
het archief van het Internatio
naal Gerechtshof in Den Haag.
Het is een duplicaat van een te
lex afkomstig uit Lyon waarin
gemeld wordt dat een groot aan
tal arrestaties is verricht in een
Joods kindertehuis en dat de ar
restanten op transport zijn ge
steld. De telex, die onderdeel uit
maakt van de processstukken
van Neurenberg is per order on
dertekend door obersturmführer
SS Barbie. De advocaat van Bar
bie noemt het een vervalsing.
De werktijdverkorting duurt in
principe zes weken en kan ook
steeds opnieuw met zes weken
verlengd worden.
LEIDEN (ANP) - Geld voor stads
vernieuwing moet anders wor
den verdeeld dan staatssecreta
ris Brokx (volkshuisvesting) in
de toekomst wil. Dat vinden
achttien middelgrote steden,
waaronder Leiden. Deze steden
hebben daarvoor, op initiatief
van de gemeente Maastricht een
nieuwe verdeelsleutel gemaakt.
Voor 1985 heeft het rijk een miljard
gulden beschikbaar voor stads
vernieuwing. Volgens de door de
gemeenten voorgestelde verde
ling gaat bijna vijftig procent
naar de vier grote steden (Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht), bijna 25 procent
naar de 'achttien' en het resteren
de deel naar kleinere gemeenten.
In de door Brokx voorgestelde ver
deelsleutel gaan de genoemde
achttien gemeenten er op achter
uit. De staatssecretaris heeft in
zijn nieuwe plan namelijk ook
plaatsen opgenomen die tot nu
toe niet in aanmerking komen
voor financiële steun voor stads
vernieuwing.
De Tweede Kamer behandelt het
wetsontwerp 23 november.
Actie tegen raketten
GREENHAM/COMMON (AP) -
De Amerikaanse militaire politie
heeft gisteren op de luchtmacht
basis Greenham Common in En
geland een man klemgereden,
die met zyn auto wilde inrijden
op een Amerikaans transport
vliegtuig met geheim materieel
voor kruisraketten dat gelast
werd.
De auto werd 250 meter voor het
vliegtuig tot stilstand gebracht.
Laatste kans:
schrijf uw
eigen verhaal
over 1983
Laatste kans: u kunt actief
meewerken aan onze oude-
jaarsbijlage, die op 31 decem
ber verschijnt. Schrijf uw ei
gen verhaal over wat u de
leukste, droevigste, belang
rijkste of aangrijpendste ge
beurtenis vond in 1983. Het
gaat om een kort verhaal (dus
geen gedicht) over het in on
ze krant verschenen nieuws
bericht dat de meeste indruk
op u heeft gemaakt Het
maakt niet uit: een bericht
over een gebeurtenis in stad,
streek, land of wereld.
Uw bijdrage mag niet langer
zijn dan 600 woorden. U kunt
haar sturen naar de redactie
van het Leidsch/Alphens
Dagblad. Postbus 54 2300
AB Leiden. In de linkerbo
venhoek van de envelop ver
melden "Oudejaarsbijlage".
Uiterlijk 21 november moet het
verhaal in ons bezit zijn. Wij
maken vervolgens een selec
tie. De beste inzendingen zul
len worden geplaatst en ge
honoreerd met een geschenk
bon.
De blanke gemeen-
zgMft schap van Zuid-Afrika,
ongeveer 4,5 miljoen
mensen, heeft zich deze week uit
gesproken voor een aantal wijzigin
gen in de grondwet. Via een refe
rendum waaraan overigens alleen
de blanken mochten meedoen,
heeft minister-president P.W.Botha
zijn zin gekregen.
Maar wat moeten wij ons voorstellen
bij hervormingen in een land waar
4,5 miljoen blanken de 'baasskap'
uitoefenen over zo'n 22 miljoen
zwarten, 2,5 miljoen kleurlingen en
800.000 inwoners van aziatische
origine?
De nieuwe grondwet voorziet straks
in drie verschillende kamers, voor
blanken, kleurlingen en aziaten, in
een verhouding naar aantallen van
4:2:1, maar de grote zwarte meer
derheid komt in het stuk niet voor.
Voor het eerst zullen nu wel de
kleurlingen en aziaten op enigerlei
wijze vertegenwoordigd zijn in het
landsbestuur, maar hun invloed
blijft heel beperkt.
De blanke bazen hebben de hervor
mingen zo in elkaar gestoken dat
zij zelf de absolute meerderheid
behouden. In de heftige discussies
die aan het referendum voorafgin
gen heeft Botha zijn kiezers nog
herinnerd aan de 'christelijke, be
schaafde waarden' die op het spel
stonden. Men hoeft geen belijdend
christen te zijn of lid van de Neder
duits gereformeerde kerk om deze
uitlating van de 'verligte' Botha te
beschouwingen als een gruwelijke
vloek.
De herziene grondwet geeft de minis
ter-president nieuwe en zeer ver
gaande bevoegdheden en blijft
voor het overige de apartheid ten
volle schragen. Deze grondwet is
derhalve totalitair, racistisch en ab
surd.
De Amerikaanse historica Barbara
Tuchman heeft onlangs tijdens een
voordracht in Groningen nog eens
betoogd dat veel onheil een gevolg
is van verkeerde beoordelingen in
de politiek, waardoor er ernstige
fouten worden gemaakt. Maar het
ergst van alles is het volharden in
fouten ondanks dagelijkse waar
schuwingen en in weerwil van de
ervaringen die zich opdringen.
Verstoken van alle politieke rechten
worden de zwarten gewoon ver
bannen naar hun 'thuislanden' De
voorstellen van Botha, al met al
toch uniek in de Zuidafrikaanse ge
schiedenis, maken, voorzover be
kend, echter geen deel uit van een
plan om uiteindelijk te komen tot
gelijkberechtiging. Desgevraagd
verklaart Botha dan ook dat hij met
werkt met een 'geheime agenda
De nieuwe grondwet zal niet meer
zijn dan een mislukte 'verdeel- en
heers'-operatie. Ziende blind en
horende doof gaan zowel de 'ver-
kramptes' als de 'verligtes' hun on
dergang tegemoet, want uiteinde
lijk is de tijd zelf de vijand van alle
dictators.
EEN ECHT COMPLETE KRANT. OVER VCEREI.H.SI \l»l VI VM>
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Of u kunt even bellen,(071- 144941).
