c
Door VNO-actie
190 bedrijfjes
Bliksemcarrière
vakbondsvrouw
D-
Kort zakelijk
Nederlands-Japans project
voor bevordering export
SER verdeeld over kwestie
benoeming commissarissen
'Word je eigen werkgever'
•KERSTDINER:
Marokko wil
geld lenen
Winstsprong
voor KLM
Meer verdienen en
toch korter werken
Beurs Amsterdam
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1983
Economie
Hercules
Bij het kunstharsbedrijf Hercules
- in Zwijndrecht is het personeel
(in totaal 270 werknemers) van-
J morgen rond half zeven in sta
king gegaan. Volgens een woord-
voerder van het bedrijf wordt bij
de vestiging in Middelburg van
Hercules wel gewerkt.
De staking in Zwijndrecht werd
dinsdag al aangekondigd nadat
de cao-onderhandelingen tussen
de directie van Hercules en de
Industriebond FNV vastliepen.
Het grote struikelblok bij die on
derhandelingen vormde de prijs
compensatie.
Pretparken
De Nederlandse pretparken zijn de
laatste twee jaar een beetje uit de
gratie geraakt bij het Nederland
se publiek. Dat valt op te maken
uit de bevindingen van de Re-
cron (organisatie van recreatie
ondernemers in Nederland),
waarbij 35 grote en middelgrote
dagrecreatiebedrijven zijn aan
gesloten.
Afgelopen zomer brachten in to
taal 14.627.000 "dagrecreanten"
een bezoek aan deze bedrijven,
tegen 15.066.000 in het voorgaan
de jaar. Dat is een vermindering
van 439.000 ofwel drie procent.
De kentering is vorig jaar al begon
nen, toen er 150.000 toegangs
kaartjes minder werden ver
kocht dan in het vorige seizoen,
een daling van één procent.
Het pretpark "De Efteling" had als
enige in 1983 een topjaar met 1,9
miljoen bezoekers. Dat was
250.000 meer dan in 1982.
Om de inzakkende belangstelling
weer te stimuleren gaan de dag
recreatiebedrijven deze winter
27 miljoen gulden investeren in
nieuwe attracties. De meeste toe
gangsprijzen zullen op hetzelfde
niveau blijven, belooft de Re-
cron.
Werkloosheid
Het aantal werklozen in Groot-
Brittannië is in oktober met ruim
73.000 verminderd tot 3.094.000.
Dat komt overeen met een daling
van het werkloosheidspercenta
ge van 13,3 tot 13,0, zo heeft het
Britse ministerie van arbeid gis
teren bekendgemaakt.
Het aantal werklozen in West-
Duitsland is daarentegen in ok
tober toegenomen met 13.616 tot
2.147.756, zo heeft de directeur
van het Westduitse arbeidsbu
reau, Josef Stingl, gisteren in
Neurenberg bekendgemaakt. De
werkloosheid is daarmee op 8,7
procent van- de beroepsbevol
king gekomen tegen 8,6 procent
in september.
Het aantal mensen dat korter
werkt dan normaal nam toe met
78.320 tot 548.532. Het aantal va
catures verminderde met 5853
tot 72.304.
Varkens
De Nederlandse varkenshouderij
heeft de afgelopen tien jaar een
stormachtige ontwikkeling door
gemaakt. Volgens cijfers van het
Produktschap voor Vee en Vlees
verminderde in de periode 1973-
1983 het aantal varkenshouderij
en met 24.000, maar het aantal
varkens steeg met 4,3 miljoen.
Ons land telt nu 38.000 varkens
houderijen, met volgens de laat
ste telling 10,7 miljoen dieren.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 3 november.
Andijvie per kg. 0,57; boerekool per kg.
0,79—0,80; bospeen I 1,19—1,22; was-
peen A I per kist 6,00—13,50; B I
6,30-15,60; C I 7,20-9,7.0.
Aanvoer: 98 ton.
Breekpeen B I per kist 3,20; C I 7,60;
per kg. 0,19-0,26; peterselie
2,38-2,60; 8 I 1,82-1,92; 12 I
0,81-0.84.
Aardappelen 35; andijvie 1,00-1,74; snij
bonen 7,30-8,60; boerenkool 57-77;
Chinese kool 40-52; rode kool 30;
spitskool 81-88; postelein 1,03; prei
74-1,18; spinazie 1,20-1,55; stoofsla
1,10-1,55; stoofsla 65; venkel 1,55-2,10;
spruiten A 1,06-1,10; spruiten B 1,27-
1.37; spruiten C 1,07; spruiten D 86-
1.24; uien 18-72; waspeen 40; winter
peen 24-46; witlof 3,20-4,20; meloenen
1,00-2,15; bloemkool 6 per bak 1,80-
2,80; bloemkool 8 per bak 1,15-2,30;
bloemkool 10 per bak 1,35; knolselde
rij 23-44; sla 14-53; bleekselderij 33-29;
bospeen 1,34-1,44; peterselie 60-74; ra
dijs 33-37; selderij 13-68; paprika st.
17-43.
DEN HAAG (ANP) - Culturele
uitwisseling en exportbevorde
ring is het doel van een Japan-
project dat de ministeries van
economische zaken en WVC en
de gemeente Rotterdam volgend
jaar gaan uitvoeren. Onderdeel
van het project zullen onder
meer handelspresentaties, or-
kesttoernees, tentoonstellingen
en sportmanifestaties ziin.
Staatssecretaris Bolkestein van ex
portbevordering zei gisteren tij
dens de presentatie van het pro
ject dat zijn kant zich richt op
sectoren waarin de Nederlandse
export naar Japan kan groeien.
Dat zijn verpakking, meubels, ta
pijten en gordijnen, machines
voor voedselverwerking, medi
sche apparatuur, meet- en regel
techniek en tenslotte opslag en
distributie. De Nederlandse am
bassade in Tokio heeft deze sec
toren in eerste instantie geselec
teerd. Een Japans marktonder
zoeksbureau gaat concreter be-
kijken wat de mogelijkheden
zijn.
Volgens Bolkestein is Japan geko
zen omdat het een van de groei-
landen van Azië is dat als export
markt, na de Europese Gemeen
schap en de Verenigde Staten,
zeer belangrijk is. De uitvoer
naar Japan is niet zo gemakke
lijk. Zij vereist veel kennis van
deze speciale markt, aldus de
staatssecretaris. Burgemeester
Peper van Rotterdam voegde
daaraan toe dat Nederlanders in
het verleden een iets te directe
benadering van de Japanse
markt hebben gehad. De Japan
ners vragen echter ook belang
stelling voor de culturele context
waarbinnen het economisch ge
beuren zich afspeelt.
In Japan zullen Nederlandse be
drijven deelnemen aan zes han
delsbeurzen in de genoemde sec
toren. Per beurs zullen hier zo'n
12 tot 15 ondernemingen aanwe
zig zijn. De kosten voor deze be
drijven niet meegerekend, zal
het project de ministeries van
economische zaken en WVC naar
schatting een kleine miljoen gul
den kosten en Rotterdam een be
drag in dezelfde orde van groot
te.
In oktober volgend jaar gaat een
Rotterdamse delegatie naar Ja
pan om vooral de aandacht te
vragen voor de transport- en dis
tributiefunctie van Nederland en
met name Rotterdam. Het cen
trum van de Maasstad zelf zal
van half juli tot half september
geheel in het teken van Japan
staan met een manifestatie die
een beeld moet geven van het da
gelijks leven in Japan. Met het
doel de handelscontacten te be
vorderen zullen verder een aan
tal gerichte handelspresentaties
worden gehouden.
Wat de sector cultuur betreft gaan
het Amsterdams Philharmo-
nisch Orkest, het Nederlands
Blazersensemble en de Mari
nierskapel een tournee door Ja
pan maken. Ook zullen daar ten
toonstellingen worden gehouden
met werk uit het Haagse Maurits-
huis en met keramiek.
Op sportgebied zullen waarschijn
lijk Nederlandse schaatsers na
de Olympische winterspelen in
Ser^jewo gevraagd worden in
het Japanse Sapporo op te tre
den en wordt aan een bezoek van
Nederlandse wielrenners ge
dacht.
LENINGRAD - Gisteren werd. op een Russische werf in Leningrad
de atoomijsbreker Rossiya te water gelaten. Het schip weegt 25.000
ton en heeft de beschikking over 75.000 paardekrachten. Het schip
zal worden ingezet om de Russische schepen te bevrijden die nog
vastzitten in het poolijs. Twee weken geleden werden daar zo'n vijf
tig schepen overvallen door extreem slecht weer. De meeste zijn be
vrijd, maar enkele zitten nog gevangen in het ijs.
(Foto AP).
DEN HAAG (ANP) De actie "word je eigen werkgever"
die het Verbond van Nederlandse Ondernemingen
(VNO) drie jaar geleden eerst in noord- en later ook oost-
Nederland is gestart, heeft 190 nieuwe bedrijven met 600
werknemers opgeleverd. Volgens VNO-voorzitter C. van
Veen is de actie "bijzonder succesvol" gebleken.
DEN HAAG (ANP) - De commis
sie Raden van Commissarissen
van de Sociaal-Economische
Raad (SER) is verdeeld over de
manier waarop commissarissen
moeten worden benoemd. De
werkgevers willen het bestaande
systeem waarbij de zittende
commissarissen hun nieuwe col
lega's benoemen (het coöptatie-
stelsel) handhaven. De werkne-
ADVERTENTIE
0 vier uw
S
Kerstsfeer.
BEL:02975-61380
\voor uitgebreide informatie
Schans 32 f
mersvertegenwoordigers zijn
voorstander van een systeem
waarbij de ondernemingsraad
het recht krijgt commissarissen
te benoemen.
De SER-commissie bereidt een ad
vies voor dat het kabinet Van
Agt in 1978 over de samenstel
ling van de raden van commissa
rissen heeft gevraagd. De stand
punten uit de commissie, die in
het donderdag uitgekomen num
mer van het maandblad or-infor-
matie worden weergegeven, wor
den volgens een woordvoerder
van de SER thans besproken
met de verschillende achterban
nen, waarna er nog wijzigingen
in kunnen komen. De voltallige
SER praat waarschijnlijk in de
cember of januari over het ad-
De commissie hanteert een aantal
uitgangspunten voor de raden
van commissarissen. De com
missarissen moeten een onaf
hankelijke positie innemen. De
raad moet voorts een eenheid
vormen. Daarbinnen moet een
spreiding van deskundigheid be
staan en dient er een maatschap
pelijke verbreding plaats te vin
den.
RABAT (Rtr) - Marokko heeft de
elf rijke landen waarvan het re
gelmatig hulp voor zijn economi
sche ontwikkeling krijgt om een
lening van 650 tot 700 miljoen
dollar gevraagd ter aanvulling
van het tekort op zijn betalings
balans, zo heeft het officiële Ma
rokkaanse persbureau MAP gis
teren meegedeeld.
De Marokkaanse minister van fi
nanciën, Abdellatif Jouahri, is in
Parijs voor onderhandelingen
over nieuwe financiële steun met
vertegenwoordigers van Frank
rijk, Saoedi-Arabië, de Verenig
de Staten, Koeweit, de Verenig
de Arabische Emiraten, West-
Duitsland, Engeland, Canada,
Spanje, Zwitserland en Italië als
mede van het Internationale Mo
netaire Fonds (IMF).
Hij wil de mate van succes niet zo
zeer afmeten aan het aantal ba
nen, maar zoekt de werkelijke
waarde in "de bijdrage aan een
nieuw ondernemingselan".
De actie heeft tot doel startende
ondernemers te helpen, onder
meer met behulp van adviezen
van ervaren ondernemers. Pro
blemen bij het starten van een
bedrijf kunnen onder meer zijn
het opstellen van een goed on
dernemingsplan met marktver-
wachtingen, de financiering, be
lastingen en sociale verzekerin
gen.
Naast de nieuwe bedrijven, kon
den met behulp van de adviezen
van het VNO enkele tientallen
pas gestarte bedrijven worden
voortgezet, zij het dat er toch elf
failliet gingen.
Kandidaat-ondernemers die op de
actie afkwamen zeiden vooral
behoefte aan zelfstandigheid te
heben. Voorts was er een aantal
dat met een gericht idee of een
uitvinding kwam. De meeste be
langstelling kwam van 25- tot 35-
jarigen, van wie de helft een
technische achtergrond had.
AMSTELVEEN (ANP) - De KLM
heeft in de eerste helft van het op
1 april begonnen boekjaar een
nettoresultaat behaald van
196,4 miljoen tegen 137,6 min.
in dezelfde periode van 1982. In
de maanden juli tot en met sep
tember trad een verbetering van
het nettoresultaat op van 105,1
tot 155,9 min., zo heeft de maat
schappij bekend gemaakt.
De totale inkomsten stegen in het
eerste halfjaar met 3 procent tot
2662 miljoen en in het tweede
kwartaal zelfs met 6 procent tot
1448 miljoen. De bedrijfskos
ten namen met respectievelijk 1
en 3 procent toe. Salarissen, so
ciale lasten, afschrijvingen en
overige bedrijfskosten stegen,
maar de kosten voor vliegtuig
brandstoffen daalden aanzien
lijk, in het eerste halfjaar met 10
procent.
De koers van de aandelen KLM is
gistermiddag onmiddellijk na
het bekend worden van de gun
stige halfjaarcijfers vastberaden
in opwaartse richting gegaan. De
koers sloot vrijdag op 164,50 na
de opening op 160 en een klei
ne inzinking naar 159.
Het opleidingsniveau liep uiteen
van alleen lager onderwijs tot
een universitaire opleiding.
Veertig procent wilde iets begin
nen in industrie of ambacht, een
even groot percentage in dienst
verlening of vrij beroep en twin
tig procent in de (detail)handeL
Helft ontslagen
F ord-werknemers
nog zonder baan
AMSTERDAM (ANP) - Meer dan
de helft (56 procent) van de ruim
1300 ex-werknemers van de in
1981 gesloten Ford-fabriek in
Amsterdam heeft nog steeds
geen nieuw werk gevonden. Dit
blijkt uit een onderzoek dat het
bureau economisch onderzoek
van de gemeente Amsterdam
heeft ingesteld naar de gevolgen
van omvangrijke ontslagen op de
Amsterdamse arbeidsmarkt.
In de loop van 1981 hadden al 200
personeelsleden van de met slui
ting bedreigde fabriek op eigen
initiatief het bedrijf verlaten. In
oktober van dat jaar werd voor
1112 werknemers collectief ont
slag aangevraagd. Uit het onder
zoek blijkt dat ruim een jaar later
nog maar een kwart van die men
sen nieuw werk gevonden had.
Zij kwamen terecht bij meer dan
honderd verschillende werkge
vers, voornamelijk in de metaal
en andere industrietakken, en
vaak tegen lager loon. Vooral de
laaggeschoolde buitenlandse
werknemers, die het merendeel
vormden van het produktieper-
soneel van de Ford-fabriek en de
jonge Nederlanders in de lagere
functies bleven zonder werk.
Baat bij acties
DEN HAAG (GPD) - De oliemaat
schappijen blijken voordeel te
hebben bij de stakings- en
prikacties in Nederland. Zowel
Shell als Esso constateren dat de
benzineverkoop de laatste twee
weken, sinds de acties bij het
openbaar vervoer aan de gang
zijn, gestegen is. Alhoewel nauw
keurige cijfers nog niet bekend
zijn, houdt Shell het op een stij
ging van zo'n vijf a tien procent.
Volgens Shell-woordvoerder Ver
kuil is die stijging sterk genoeg
om opvallend genoemd te wor
den.
NIEUWEGEIN (GPD) - De 28-
jarige Greetje Lubbi is hard op
weg een bliksemcarrière te ma
ken. De 'gesjeesde' student, zo
als zij zichzelf noemt (met een
studie Spaans na het gymna
sium is ze halverwege gestopt),
maakt grote kans volgend jaar
mei te worden gekozen tot op
volger van Cees Schelling als
voorzitter van de Voedings
bond FNV. Met een grote
meerderheid is zij gisteren
door het bondsbestuur aan de
bondsraad, het parlement van
de bond, voorgedragen.
Lubbi draait nog maar vier jaar
mee in de vakbeweging. Eerst
door
Bas Hoppel
drie jaar lang als regionaal be
stuurder in Groningen en
sinds september vorig jaar op
het hoofdkantoor in Utrecht
als coördinator voor het cao-
beleid van de Voedingsbond.
Voordat ze in de vakbeweging
terechtkwam, was ze van 1976
tot 1979 persoonlijk medewer
ker van het PvdA-kamerlid
Spieker.
Kan een zo jonge vrouw met be
trekkelijk weinig vakbondser
varing aan het roer staan van
een zo duidelijke mannenvak-
bond als de Voedingsbond van
Schelling? Een minderheid in
het 37 leden tellende bestuur
vindt van niet en sprak z'n
voorkeur uit voor Klaas
Koornstra uit Hengelo die al 16
jaar actief is in de vakbewe
ging. De meesten kozen echter
voor Lubbi. Onder wie ook de
vertrekkende Cees Schelling
die haar omschrijft als een 'be
kwame meid'.
Bepalend voor zijn keus is onge
twijfeld geweest de zekerheid
dat Lubbi het huidige beleid
van de Voedingsbond FNV
voortzet. Die garantie bestaat
in mindere mate bij Koornstra.
Hij is binnen de Voedingsbond
in een aantal kwesties een
soort dissident geweest, maar
als puntje bij paaltje, kwam
steunde hij het beleid wel.
Voortzetting van het huidige be
leid van de Voedingsbond be
tekent meer dan de vakcentra
le FNV doet: mikken op be
houd van koopkracht als mid
del om de bedrijvigheid en
daarmee de werkgelegenheid
- te bevorderen, daarbij de al
lerlaagste inkomens ontzien en
afstand nemen van de FNV-
lijn dat van korter werken enig
heil is te verwachten.
Ondanks haar jeugdige leeftijd -
zij zou niet alleen de jongste
van alle 14 voorzitters van de
aangesloten FNV-bonden wor
den maar bovendien ook de
enige vrouw (de Vrouwenbond
van de FNV niet meegeteld)
heeft ze in recente FNV-bijeen-
komsten laten zien haar "man
netje goed" te kunnen staan.
Zij sprak zeer resoluut en met
overtuiging een zaal vol beken
de en onbekende vakgenoten
toe, waarbij haar duidelijke
manier van spreken enigszins
aan de WD'er Wiegel doet
denken.
i de Voedingsbond
ZAANDAM (GPD) - Bij Vetira Romance Aerosols worden vandaag de
handtekeningen gezet onder een nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst. Loonsverhoging en een kortere werkweek zijn daarvan de be
langrijkste onderdelen voor het ruim 120 mensen tellende bedrijf waar
spuitbussen worden gemaakt.
Volgens districtsbestuurder H. Amperse (Industrie- en Voedingsbond
CNV) is de nieuwe cao voor Vetira „een opmerkelijk lichtpunt in deze
sombere tijden". De ondertekening gaat dan ook vanmiddag in het
bedrijf met enig feestelijk vertoon gepaard.
Het salarisniveau gaat omhoog volgens de nieuwe functieschaal waarbij
de waarde van de functie in geld wordt uitgedrukt. Werknemers in de
lagere categorieën gaan er, volgens Amperse rond twee- tot driehon
derd gulden per jaar netto op voorruit en in de hoger geklassificeerde
functies gelden verhogingen van enkele duizenden guldens.
De arbeidstijd wordt verkort tot 39 uur per week. Amperse: „Wij hadden
liever een 38-urige werkweek gewild, maar daar staat tegenover, dat in
de nieuwe overeenkomst een, voor het personeel gratis, VUT-regeling
is opgenomen".
De nieuwe cao voor Vetira (dochter van olieconcern BP) wordt onderte
kend door directie en bestuurders van FNV en CNV.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van vrijdag 4
november 1983 (tot 12:30 uur)
137500 1371.00
321.00 315.00
200.00 200 00
67500 00
7100 00
227.00
78000+
31600
14 700
530 00
45000
3150
227 50
3790.00 L
rade makers
725.00
700.00
60 00L
wyk henng 77.0
buitenland
beleggingsinst.
werewnave isz.eo
1 OBLIGATIES
staatsleningen
83-90 104 80
105 20 105.30
lans 8 83-91
lans s 8 83
«6 9 83-93
«60 8 V2 83-98
nwb 844 84-03 99.:
php84f 83-93 101.1
pandbrieven
fgh 11 81-88 1 041
fgh 9 78-86 100
fgh 9 83-92 1001
fgh 74* 77-85 981
rabh 844 83 99
wuh9M? 79-87 100 25 1C
wuh 844 78-87 9920
parallelmarkt
ofllcleel toegelaten
njgh-ditm. 90.50
woltf 2400.00 2360.00
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
VERKLARING DER TEKENS
(Notering: vrijdag 4 novemb
buitenlands geld
Spaanse peseta (i 00) 170
Na de flinke winst van gisteren
werd KLM vanmorgen weer met
beide benen op de grond gezet:
n op f 197 verloor dit fonds f 3.
Damrak
Op de Amsterdamse Eftecten-
beurs vielen de koersen vanoch
tend over praktisch de hele linie
terug. Het feit dat de Amerikaan
se beurs gisteren nogal wat la
ger sloot was in Amsterdam dui
delijk te merken.
Ook de internationals moesten een
veer laten ondanks het aantrek
ken van do dollarkoers. Bij Ko
ninklijke Olie bieel de schade
nog beperkt maar Unilever ver
loor rond het middaguur bijna
een gulden.
Amro moest achteruit, i
NMB hoorde met een winst van
f 2,50 tot de weinige stijgers.
Ook bij de assuradeurs was de
stemming zwak met verliezen tot
ruim anderhalve gulden.
De uitgeverssector lag er in verge
lijking met de rest van de markt
nog redelijk bij Elsevier-NDU
bleef op hetzelfde peil hangen
en VNU kon zelfs een kleine
vooruitgang binnenhalen.
