c IJmuidens vissershaven in particuliere handen? Reportage mag imam niet ontslaan Moskee J Veel verzet (ook in Katwijk) tegen plannen van de minister VRIJDAG 4 NOVEMBER 1983 Varia In zijn toespraak tot de demon stranten heeft Mient Jan Faber za terdag één uitglijer gemaakt. Hij zei: Die half miljoen hier in Den Haag. dat is nog wat anders dan die 81 waar het kabinet-Labbers op kan rekenen in het parlement". Op zichzelf is die uitspraak juist: het is héél wat anders. Maar hij im pliceerde ermee te zeggen dat 550.00 méér is dan 81, wat in het algemeen wel juist is. maar in dit speciale geval natuurlijk niet. Het bureau Intomart heeft voor KRO's Brandpunt een enquête gehouden onder 1014 CD A-stemmers. Van hen was 30 procent onvoorwaarde lijk tegen plaatsing van kruisra ketten in Nederland. Dat waren dus 304 CDA 'ers die aan de enquête deelnamen. Nu kan Lubbers toch ook niet zeggen: die miljoen (of hoe veel zijn het er precies?) CDA'ers die vóór plaatsing zijn. dat is nog wat anders dan die 304 CDA'ers die tegen zijn? Die 304 staan voor een veel groter aantal tegenstan ders, zoals die 81 in de Tweede Ka mer voor een veel groter aantal CDA'ers en VVD'ers in den lande staan. Die 550.000 en die 81 zijn dus onvergelijkbare grootheden. Het is heus niet zo dat er 'dus' 6790 maal zoveel tegenstanders dan lief hebbers van kruisraketten zijn. Maar de tegenpartij is op soortge lijke wijze over de getallenbrij uit gegleden. Vice-voorzitter Evenhuis van de VVD-fractie in de Tweede Kamer noemde de opkomst van die 550.000 demonstranten maar „een mager netto resultaat". En hij voegde daar aan toe: „Gezien de enorme propaganda had ik ver wacht dat het er meer zouden zijn". Tja, wat moet je daar nu van zeg gen? In een land dat vier maal minder inwoners heeft dan Groot- Brittannië, komen naar een stad die 15 maal minder inwoners heeft dan Londen bijna twee keer zoveel demonstranten voor hetzelfde doel. die daarmee de grootste mensen massa op de been brengen die ooit in het Koninkrijk der Nederlandéii bijeen is geweest, dan ben je toch mesjokke als je van „een mager net to resultaat spreekt" en zegt dat je er méér had verwacht? Wat Evenhuis wilde betogen werd wat wijdlopiger vertaald in de co lumn van Leo Derksen in De Tele graaf van woensdag. Derksen geeft daarin rondborstig toe niet in Den Haag te zijn geweest, - wat hij dan gemeen moet hebben met de politie ke tekenaar van Het Parool, Fritz Behrendt, want die tekent een stoet met dertien leesbare anti-Ameri kaanse anti-Pershing-leuzen, ter wijl slechts één doodenkele jonge man terzijde staat met „Geen SS-20 in Europa" en dan ook misprijzend door de overigen wordt aangeke ken. Deze voorstelling van zaken is niet alleen een flagrante verval sing van de werkelijkheid, maar moet ook de Sow jet-Unie zeer wel gevallig zijn. De tekening zou zo in de Pravda kunnen worden afge drukt! Maar ik had het over Leo Derk sen die schreef: „Toch wordt ik maar weer getroost door de gedachte, dat, als er vijf honderdduizend mensen meelie pen, er nog altijd 13,5 miljoen ge woon thuis zaten en dat is toch 27 keer zoveel. Je kunt je afvragen of die 13,5 miljoen dan niets te beteke nen hebben en of de NOS-camera 's niet verkeerd stonden opgesteld. Je had ook vijf uur televisie kunnen vullen in andere steden van Neder land door aan woningen te bellen met de vraag: Waarom zit u thuis?" Dit is natuurlijk een demagogische redenering. Ik weet een betere meetmethode. Laten de VVD en het CDA een demonstratie organiseren vóór plaatsing van kruisraketten in Nederland, en laten we dan eens kijken hoeveel mensen er het geld, de tijd en de moeite voor over heb ben om naar Den Haag te komen. Doet u zelf eens een schatting? 13,5 miljoen of zelfs maar 550.000? Ik houd het zelf voorlopig op 8000 in clusief Fritz Behrendt en Leo Derk sen. Het is in de loop der eeuwen nooit verstandig gebleken de betekenis van een beweging af te meten aan het aantal thuiszitters. Het handje vol van twaalf man dat Jezus volg de groeide -tok al gauw aan tot gro te menigten, maar er zullen onge twijfeld nog 27 maal zoveel thuis gebleven zijn. Hitier sprak in 1932 op zijn verkiezingstoernee in vier steden in Saksen bij elkaar een kwart miljoen mensen toe, maar ik twijfel er niet aan dat een meer voud daarvan thuis gebleven is. Maar die zijn niet bepalend voor het welslagen of mislukken van een beweging ten goede of ten kwade. Daarom is het onzin dat de grootste demonstratie zich geruisloos vol trok via die 13,5 miljoen Nederlan ders die ttoiis bleven, zoals Leo Derksen schreef. Nog even afgezien van het feit dat die 13,5 miljoen een heel wat onzuiverder getal is dan die welgetelde 550.000. omdat in die 13,5 miljoen ook de baby's, de babysitters, de zieken, de treinbe stuurders, het ziekenhuispersoneel, de claustrofoben en veel minimum loners ver van Den Haag zijn mee gerekend. Die 550.000 liepen, op hun manier, óók als vertegenwoor digers van een groter aantal in Den Haag, zoals die 81 voor een veel groter aantal in Den Haag zit ten. „Ik loop voor 22 mensen", luid de een bordje dat een betoger zater dag meedroeg. IJMUIDEN/KATWIJK - Het in IJmuiden geves tigde staatsvissersha- venbedrijf (SVHB) heet in de toekomst wellicht gewoon Vissershaven bedrijf. Als minister Smit—Kroes van verkeer en waterstaat haar zin krijgt zal de overheid het SVHB afstoten naar het particuliere bedrijfs leven. Het personeel van het SVHB is zeer verontwaardigd over het voorstel van de minister. Ge vreesd wordt dat de werkgele genheid - bij het bedrijf werken ruim 3000 mensen in gevaar komt. Bovendien be staat het vermoeden dat wan neer de staat zijn handen af trekt van het havenbedrijf straks de service—verlening van het bedrijf in het geding is. Het plan van Smit-Kroes om de SVHB af te stoten past volle dig in het voornemen van de regering bepaalde staatsbedrij ven te 'privatiseren'. P.C. Dek ker, lid van de dienstcommis sie van het SVHB. vindt echter dat de minister het plan snel moet vernietigen. Wat hem be treft blijft alles gewoon bij het oude. Het SVHB beheert in feite de IJ- muidense vissershaven. Een groot deel van het terrein is uit gegeven in erfpacht voor het stichten van bedrijfsgebou wen. Al het havenpersoneel is in dienst van het SVHB. Voorts kent het SVHB onder meer een veilinghal en heeft het een eigen pompstation voor de drinkwatervoorziening en het bedrijfsgebruik. Voor de stroomvoorziening van het havencomplex is een eigen dis tributiebedrijf gebouwd. Ook telt het SVHB twee scheeps hellingen. Katwijkers Dekker weet uit eigen bevindin gen dat in de particuliere sec tor gezien de hoge kosten nog geen enkele belangstelling be staat voor overname. De minis ter meent echter dat wanneer 'privatisering' niet mogelijk is het bedrijf aan plaatselijke overheid kan worden overge dragen. In dit geval dus de ge meente Velsen. Het gemeentebestuur van Vel sen heeft laten weten daar wel voor te voelen. Voor Dekker een beangstigende ontwikke ling: "Dat wil dus zeggen dat Velsen alle zeggenschap krijgt over dit bedrijf, terwijl de ge meente in haar beleid tot op heden nauwelijks oog heeft ge had voor de visserij. Maar ik begrijp het wel", zo vervolgt Dekker, "als onze directeur hier een bord wil plaatsen hoeft hii daarvoor geen toe- De vissershaven van IJmuiden stemming te vragen aan de ge meente. In feite is hij hier de baas. Komt het bedrijf in han den van de gemeente dan ver andert dat allemaal". Dekker vindt het bovendien on verantwoord dat alleen de ge meente Velsen alle touwtjes in handen krijgt van het miljoe nenbedrijf. Volgens hem is het beheer van de IJmuidense vis sershaven geen typisch plaat selijke aangelegenheid. Hij wijst daarbij op de vele Katwij kers die in IJmuiden hun be staan vinden. "De vissers heb ben hier hun thuishaven. Vroe ger zijn plannen om in Katwijk een haven aan te leggen ook met dat argument van tafel ge veegd". Ook mag het aantal Katwijkse bedrijven dat in het gebied van het havenbedrijf is gevestigd niet worden onder schat, vindt hij. De dienstcommissie van het SVHB is van mening dat, be halve dat het bedrijf in handen van de staat moet blijven, er een 'schap' moet worden ge vormd waarin alle betrokke nen zijn vertegenwoordigd. Dekker: "En daar hoort dus ook iemand van de gemeente Katwijk in te zitten". Thuishaven In een nota, opgesteld door de dienstcommissie, en bedoeld als antwoord op de ideeën van het ministerie van verkeer en waterstaat, wordt betreurd dat het SVHB niet is betrokken bij de plannenmakerij. "Nooit is er overleg geweest tussen de onderzoekers en de chefs van de diverse afdelingen", zo staat in de nota. De financiële gevolgen zijn, zo blijkt ook uit de nota, niet te overzien. Dekker voorspelt dat wanneer de staat zich verder niet wil bemoeien met het ha venbedrijf dat onder meer con sequenties heeft voor de tarie ven. "Bij overname van het be drijf door particulieren is dat zeker het geval. Maar ook wan neer de gemeente Velsen het voor het zeggen krijgt mag op hogere kosten worden gere kend. Dat staat vast", meent Dekker. Personeel van het SVHB hoopt dat 'de politiek' zich met deze kwestie zal gaan door Adriaan Brandenburg bemoeien en dat vanuit die hoek tegengas wordt gegeven. Zolang het voornemen van de minister nog niet is terugge schroefd wordt de angst bij de werknemers wat betreft het behoud van werkgelegenheid alleen maar groter. De ver schillende bedrijfstakken pas sen nu ook in elkaar, zo blijkt uit Dekkers woorden. Hij be twijfelt of dat ook nog het ge val is wanneer het bedrijf wordt 'geprivatiseerd' of in handen van de gemeente Vel sen komt. Huiverig Gedeputeerde Staten van Noord- -Holland hebben intussen blijk gegeven van hun be zorgdheid over de plannen van Smit-Kroes. Het verontrust dit college dat mogelijk 'parti culieren' zeggenschap krijgen over een deel van de haven structuur in het Noordzeeka- naalgebied Dekker stelt enigszins teleurge steld vast dat de reacties uit Katwijk tot op dit moment nog nihil zijn. Persoonlijke inspan ningen om ook van die zijde een standpunt te vernemen zijn tot op dit moment stukge lopen. Dekker: "Nu kunnen ze nog hun mening geven. Als het besluit eenmaal is genomen, is het te laat". De Katwijkse wethouder N. Par- levliet, tevens voorzitter van de plaatselijke redersvereniging De Vuurbaak, zegt nog niet te zijn benaderd. "Ik ken de pro blemen wel. Wij zullen ons daar zeker nog in verdiepen", zo licht hij desgevraagd toe. Als voorlopige reactie wil de Kat-, wijkse wethouder wel kwijt dat hij tevreden is over de wij ze waarop het SVHB momen teel werkt. "Bovendien wer den de tekorten altijd netjes aangevuld door de overheid", weet Parlevliet. De gedachte dat in plaats van de landelijke overheid mogelijk straks één gemeente bepaalt wat er bin nen het bedrijf gebeurt boe zemt Parlevliet angst in. "Ik ben daar wel huiverig voor", zo laat hij weten. Kosten Ook de Katwijkse vereniging van schipperseigenaren voelt niets voor een 'privatisering' van het SVHB. Binnenkort zal de vereniging in IJmuiden haar standpunt nader toelich ten. "Maar wat ons betreft ver andert er niets", zegt woord voerder J. Ouwehand vooruit lopend op dat gesprek. Alle bij de vereniging aangeslo ten Katwijkse kottervissers hebben IJmuiden als haven en profiteren daarmee van de ser vice die het SVHB momenteel verleent. Ouwehand: "Wordt het straks een commercieel be drijf dan moeten wij voor die service meer betalen en lopen onze kosten nog hoger op". - 'Liefst verliefd', verhalen, schetsen en notities die Renate Rubinstein over de liefde schreef. Ook de erotiek ont breekt niet. Meulenhoff, prijs 14,90. - 'Onder schoolkinderen', kritisch, maar ook menselijk-ironisch vertelt Henk Romijn Meijer in vier verhalen over de tijd dat hij les gaf in de Australi sche stad Melbourne, een herdruk uit 1963. Meulenhoff, prijs 24,50. - 'Soevereine actrice', nieuwe verhalen van Kester Freriks (C.W. van der Hoogtprijs 1982) over liefdes en vriendschappen in artistiek milieu, Meulenhoff. prijs 22,50. - 'Luther is mij volkomen vreemd', uit de brieven van Erasmus, vertaald en ingeleid door J. Trapman, De Haan, prijs 24,50. - 'John David', een baby. voor wie geen plaats is op deze wereld. Zijn ouders wensen het mongooltje-niet te zien. Zes maanden leeft hij. In die tijd heeft hij het leven van de mensen om hem heen danig veranderd. Wereldbiblio theek. prijs 29,50. - 'Rivalen', roman vol schandalen uit Hollywood en de filmindustrie, door Dominick Dunne, Van Holkema en Warendorf, prijs 29,50. - 'De vrouwen van de Kristoffelmolen', eerste deel van een triologie, die be gint rondom de eeuwwisseling en ein digt in onze dagen. De auteur Arie van der Lugt schetst het leven van de bewoners van een korenmolen bij de Braassemermeer. Van Holkema en Warendorf, prijs 27,50. - 'De hartelozen', roman van Barbara Gordon over een geslaagde vrouw, die voortdurend heen en weer wordt geslingerd tussen de eisen die haar werk als tv-regisseuse stelt en haar hang naar een emotionele relatie. Hol- landia, prijs 27,90. - 'Een jaar bij de yogi's van India en Ti bet', de schrijfster en schilderes Lily Eversdijk Smulders heeft in woord en tekeningen ervaringen en gebeur tenissen vastgelegd uit de tijd dat zij zich door yogi's liet onderrichten. ANKH-Hermes, prijs 37,50. - 'De steen zonder naam', fantastisch verhaal voor kinderen vanaf 9 jaar. door Wil Huygen, Van Holkema en Warendorf. prijs 17,90. - 'Dag Sinterklaasje', een sinterklaasver haal voor alle kinderen.'Met sin terklaasliedjes, vele tekeningen en een trekpop van Zwarte Piet om zelf in elkaar te zetten, door Jacques Vriens en Dagmar Stam. Van Holke ma en Warendorf, prijs 14,90. - 'De lange weg van Johanna", de ont wikkeling van een in armoede opge groeid meisje tot een zelfstandig han delende vrouw, jeugdboek vanaf 12 jaar. door Renate Welsh, Westfries land, prijs 20,-. Rechter adviseert opiniepeiling onder gelovigen De stichting 'De Moskee' in Am sterdam mag imam (voorganger) El Hadrati niet ontslaan en moet zijn loon doorbetalen zolang het dienstverband niet rechtsgeldig is beëindigd. Dat bepaalde de president van de Amsterdamse rechtbank, mr. W. J. Borgerhoff Mulder, gisteren in het kort geding, dat de stichting had aangespannen tegen de voorganger van de door haar be heerde grote moskee aan de Weesperzijde in de hoofdstad. Er bestonden allang wrijvingen tussen het bestuur en de imam. Een incident waarbij de minister van onderwijs van Marokko was betrokken, was de druppel die de emmer deed overlopen, In een dienst, die door de minister werd bijgewoond, had de imam verzuimd, een persoonlijke bede te wijden aan koning Hassan van Marokko. Politiek hoort niet in een moskee, zei de imam, toen men hem vroeg naar zijn bewee gredenen. Bovendien komen in deze moskee niet alleen Marok kanen. Het bestuur ontsloeg de imam. na maanden van geharrewar, mid den oktober op staande voet en beval hem zijn twee kamers in de moskee binnen 24 uur te ontrui men. Maar de imam weigerde. Hij gaf de pers verklaringen van het gebeurde, die, volgens het bestuur, de stichting in een kwaad daglicht stelden en onrust in de geloofsgemeenschap had den gezaaid. Dat laatste bestreed rechter Bor gerhoff Mulder. De diensten ver lopen normaal, zo was hem ge bleken. Er bestond tussen de stichting en de voorganger een dienstverband dat niet zomaar kan worden verbroken. (De ad vocaat van de stichting had dat dienstverband ontkend). De rechter ging ervan uit. dat de imam de bede voor de koning niet opzettelijk en met kwade be doelingen heeft weggelaten. De verklaringen aan de pers achtte hij evenmin reden voor ontslag. Anderen hadden de imam mee genomen naar een bijeenkomst waar ook journalisten waren; de voorganger wist dat niet van te voren. Borgerhoff Mulder adviseerde de stichting, een opiniepeiling on der de gelovigen te houden om te onderzoeken wie de meeste steun geniet, de imam of het be stuur. Lamlendigheid bij humanisten Begin volgend jaar zal een bui tengewoon congres 'structurele oplossingen' moeten aandragen voor de problemen waarmee het Humanistisch Verbond op dit ogenblik zit. Door dalende con tributies dreigt voor 1984 een te kort van een half miljoen gulden, "met alle fatale gevolgen van dien voor het werk van het ver bond", schrijft voorzitter dr. Rob Tielman in het blad 'Humanist' van deze week. Tielman meent, dat de geloofwaar digheid van het verbond in het geding is, als het niet langer in staat wordt gesteld, zijn maat schappelijke en levensbeschou welijke taken te verrichten. "De polsstok waarmee het verbond moet springen wordt steeds kor ter, terwijl de afstand die wij moeten overbruggen groter wordt". Tielman wil in mei 1985 aftreden. "De kloof tussen wat het ver bond zou moeten doen en datge ne waartoe het door humanis tisch Nederland in staat wordt gesteld is, wat mij betreft, te groot geworden", schrijft hij. Er zijn enkele successen geboekt (vijfmaal zoveel geestelijke ver zorgers en een verjongd ledenbe stand). maar het draagvlak van het verbond m humanistisch Ne derland is niet verbreed. "Enkele tienduizenden moeten opdraaien voor het werk dat voor enkele Imam El Hadrati Tielman noemt dat 'kortzichtige lamlendigheid'. Failliet "Als het niet om een joodse ge meente zou gaan, dan zouden wij ons failliet laten verklaren". Dat zei de voorzitter van de raad van de israelitische gemeente in Den Haag. dr. A. Baumgarten, tegen over het Nieuw Israëlitisch Weekblad. Bestuur en rabbinaat menen, ten minste twintig jaar nodig te hebben om de gemeen schap weer normaal te laten functioneren. "Verkeerd beleid heeft de in groot te tweede joodse gemeente van het land verlies van functionaris sen, leden en financiën opgele verd". De gemeente zucht onder de last van de voor f. 1.4 miljoen aangekochte en voor f. 1.2 mil joen tot synagoge verbouwde kerk aan het Bezuidenhout. Dit gebouw is nu tien jaar als syna goge in gebruik Per jaar is er een tekort van f. 100.000 bij een totaal aan inkomsten van twee ton. Zonder legaten zou de joodse ge meente het dan ook niet redden. Die twee ton moet worden opge bracht door 200 gezinshoofden De Nederlands-israelitische ge meente van Den Haag telt nog ongeveer 500 leden, van wie 60 procent bejaard tot hoogbejaard is. In de synagoge van Scheve- ningen is de gemiddelde leeftijd boven de 70 jaar. "Sinds de jaren 60 heeft de joodse gemeente zich nog maar nauwelijks om de jon geren bekommerd", schrijft het weekblad. Dr. Baumgarten klaagt erover, dat het Amsterdamse opperrabbi naat de drie vrouwen in het Haagse bestuur niet als 'volwaar dig' beschouwt. "Door die rabbi nale afwijzing van vrouwen wordt de helft van de joodse be volking niet meegerekend". "Wij hebben iedereen nodig die kan en wil meehelpen". Beroepen Hervormde Kerk: beroepen te Alphen aan den Rijn-Ouds hoorn (Oudshoornse kerk) A. D H. Huysman Purmer, te Schoon hoven F. van Roest Uddel; aan genomen het beroep van de clas sis Den Haag tot geestelijk ver zorger in het ziekenhuis 'We steinde' kandidaat J. van den La- gemaat Utrecht; bedankt voor Heerde E. K. Teygeler Scheve- ningen. Gereformeerde Kerken: beroepen te Delft L. van der Veer Utrecht. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt: bedankt voor Dronten en voor Hoogkerk A. den Broeder Bergentheim; beroepen te Amersfoort B. Kamphuis Voor burg. te Drachten Tj. Boersma Apeldoorn Christelijke Gererformeerde Ker ken: bedankt voor Aldegrove (Can.) H. Korving Drogeham. Gereformeerde Gemeenten: be dankt voor Rotterdam J. J. van Eckeveld Zeist. voor Werkendam J. Mijnders Veenen- daal. Morgen tussen 2 uur en half 5 kan de gerestaureerde Ouds hoornse kerk in Alphen aan den Rijn (Lage Zijde) worden bezich tigd. Er zijn rondleidingen en het twee eeuwen oude orgel wordt bespeeld. Heilig Jaar Bij de afkondiging van het 'Hei lig Jaar' heeft de paus met na druk gezegd, dat dit in alle bis dommen van de wereld gevierd zou worden. Het 'Heilig Jaar' is bedoeld als een 'oproep tot boete en bekering en een blijk van dankbaarheid jegens de Heer voor Zijn verlossing van zonde en dood'. In het bisdom Rotterdam zullen de Lodewijkskerk in Leiden (Steen- schuur), de kerk in Leidschen- dam (Sluiskant), de kerk in Noordwijk-Binnen (Van Lim burg Stirumstraat) en de kerk aan het Noordeinde in Roelofa- rendsveen tot en met maart vol gend jaar op dc eerste zondag van elke maand van 2 tot 5 uur open zijn 'tot pelgrimage en tot verkrijging van de jubileuma flaat'. Komende zondag kan men dus in deze kerken in stilte mediteren of deelnemen aan gebedsoefe ningen, aanbidding en boetevie ring. Ook zal er gelegenheid zijn het sacrament van boete en ver zoening te ontvangen. Morgenavond om 7 uur verleent het jongerenkoor 'The Lord's Folks' medewerking aan een vie ring in de rk Herensingelkerk in Leiden. Thema: 'Weggooien o.n iets over te houden'. Handtekeningen. Vier predikan ten in het Duitse Flensburg (ten noorden van Hamburg) zijn een handtekeningenactie begonnen tegen de Duitse theologe Doro- thee Solle. De Evangelische Kerk Duitsland moet. volgens hen. openlijk verklaren, dat de opvattingen van Solle en van haar 'invloedrijke aanhangers' fundamenteel afwijken van de christelijke belijdenis Vooral de rede van Solle op de al gemene vergadering van de We reldraad van Kerken in Vancou ver is bij deze predikanten slecht gevallen. Daarin verweet zij de kerken, er een 'apartheidsthcolo- gie' op na te houden en het be lang van de armen in de ontwik kelingslanden te verwaarlozen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 17