Een ster
r ,nir r
maar één avond
Fatale vriendschap
tussen twee vrouwen
Osterman weekend
compliment waard
'in,. 'i
F JÊP JT
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1983
Goede rol van Rutger Hauer
Ik llHi,,
Wat een aardige jaarlijkse reünie
van vrienden zou moeten wor
den. ontaardt in 'The Osterman
weekend' in een regelrecht dra
ma. Dubbelspel en manipulatie
zijn hier debet aan en de slacht
offers verkeren in een situatie,
waaruit geen van hen kan ont
snappen.
John Tanner (Rutger Hauer) aller
minst. Hij, presentator van een
vlijmscherpe praatshow, wordt
door de CIA voor het blok gezet.
Tijdens die reünie, die bij hem
thuis zal plaats hebben, zullen
zijn drie vrienden ontmaskerd
moeten worden. De CIA is er
achter gekomen dat zij informa
tie doorspelen naar de Russische
'concurrent', de KGB. Tegen wil
en dank werkt hij mee. maar een
weg terug is er niet. Wanneer het
al te laat is, wordt het spelletje
dat met hem is gespeeld, pas dui
delijk. Het enige dat hem dan
slechts overblijft is een en ander
in zijn eigen programma aan de
kaak stellen.
Sam Peckinpah, maker van filitis
in het 'harde' genre, heeft de ge
lijknamige thriller van Robert
Ludlum voor 'The Osterman
weekend' gebruikt. En Peckin
pah zou zichzelf niet zijn, wan
neer hij niet met satanisch ge
noegen het geweld rijkelijk over
de film lardeert. Daarnaast is een
zekere ironie hem niet vreemd
en die krijgt prachtig gestalte in
het gespeel met de mogelijkhe-
'The Osterman weekend';
regie; Sam Peckinpah;
met Rutger Hauer, John
Hurt, Dennis Hopper en
Burt Lancaster; Lido 1,
Leiden, 16 jr.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiii
den van video. Af en toe wordt
dat wel verwarrend en de toe
schouwer raakt dan het spoor
bijster: wat is nu video, wat
werkelijkheid? Maar Peckinpah
weet vervolgens de draad weer
op te pakken en zodoende ont
staat het effect van verhoogde
spanning, juist door die verwa
ring. Want weet de toeschouwer
niet meer precies waar hij aan
toe is. de slachtoffers e
Dat Peckinpah Rutger Hauer voor
de hoofdrol heeft gekozen,
streelt niet alleen het eventueel
aanwezige Nederlandse chauvi
nisme. maar is ook een goede
greep. Hauer speelt de in de fuik
gelokte Tanner effectief en hij
doet zeker niet onder voor de
Brit John Hurt als de CIA-man
die aan de touwtjes trekt.
'The Osterman weekend' is soms te
Robert de Niro weer prachtig in 'King of Comedy'
Wat hebben John Hinckley, Mark
Chapman en Rupert Pupkin ge
meen? Alle drie zijn het naamlo
zen in de grote massa die hunke
ren naar roem. Ze zijn fan van
een ster en in het spiegelbeeld
van hun favoriet trachtten zij ook
in het licht van de spots te ko
men. John Hinckley schoot op
president Reagan omdat dat (vol
gens Hinckley) van actrice Jodie
Foster moest, Chapman doodde
John Lennon omdat (volgens
Chapman) hun twee persoonlijk
heden in de knel kwamen en Ru
pertPupkin gijzelt komiek Jerry
'King of Comedy'; regie:.
Martin Scorsese; hoofd
rollen: Robert de Niro,
Jerry Lewis en Sara Ber
nard; theater: Studio, Lei
den; alle leeftijden
IIIIIIIIIMIIUIIIIIIIIIIIIIIIIHII
Langford omdat die hem (vol
gens Pupkin) geen eerlijke kans
geeft.
Waarin verschilt Pupkin van
Hinckley en Chapman? De laat
ste twee hebben echt bestaan.
Pupkin is een verzinsel van de
filmbusiness.
"Beter één avond een held dan een
leven lang een schlemiel". Zie
daar de verklaring van Pupkins
gijzelingsactie. Hij wil roem. al is
het maar voor even. Ruppert
Pupkin leidt een leven waarin
Jerry Langford (Jerry Lewis)
fantasie en realiteit onontwarba
re kluwen vormen. Verbeeldt
zich een groot komiek te zijn en
dat inbeeldingsvermogen is zo
groot dat hij daar ook rotsvast
van overtuigd is.
Jerry Langford (Jerry Lewis speelt
in deze rol zichzelf) moet hem in
zijn tv-show introduceren om zo
zijn talent wereldkundig te ma
ken. Langford negeert echter de
halsstarrige Pupkin. Dan volgt
de gijzeling; Langford wordt pas
vrijgelaten als Rupert Pupkin,
'King of Comedy', eenmaal zijn(
televisiedebuut heeft gemaakt. -
De rol van deze Pupkin is min of
meer een hartewens van Robert
de Niro en hij kan dat natuurlijk
ook als geen ander acteur. Als er
één of andere maniak verbeeld
moet worden, dan is hij i
teel gewoon de beste. Zie 'King
of Comedy'.
Het is bovendien opmerkelijk dat
juist in combinatie met regisseur
Martin Scorsese dét talent van
De Niro naar boven komt drij
ven. In 'Taxidriver' was hij
chauffeur Travis Bickle die de
stad gewelddadig wilde 'schoon
vegen', in 'New York. New York'
was hij saxofonist Johnny Dor-
sey die voor alles carrière wilde
maken en in Raging Bull' was
hij Jake la Motta die dwars door
iedereen naar het kampioen
schap bokste. Alle drie Scorsese-
films.
Pupkin past natuurlijk perfect in
dat rijtje en het is ook echt een
feest om te zien hoe De Niro dat
doet. Net het verkeerde pak aan
trekt, net iets te hard lacht en net
de verkeerde opmerkingen
maakt. Even fraai is het optreden
van Jerry Lewis met zijn laatste
en dramatisch slechte film Smor
gasbord nog vers in het geheu
gen. Hier hoeft Lewis niet grap
pig te zijn en juist omdat hij zich
niet hoeft te forceren, komt de
komiek veel beter uit de verf.
Eerlijk gezegd lijkt de film zelf lan
ge tijd geen gelijke tred te hou
den met de acteerprestaties. Zo
is Pupkins gedraai rond Lang
ford wel erg lang uitgesponnen.
Maar juist als 'King of Comedy'
definitief dreigt in te zakken,
wordt de gijzeling uitgevoerd en
krijgt de film weer voldoende
vaart. Vooral dat laatste half uur
maakt 'King of Comedy' ruim
schoots de moeite waard.
B.J.
In al haar films heeft Margarethe
von Trotta oog gehad voor het
klein menselijk drama. Vervatte
ze dat vroeger dan vooral in dia
loog, in 'Die Freundin' (haar laat
ste film) laat ze meer dan ooit de
beelden voor zichzelf spreken.
Sterker dan voorheen is aan
dacht besteed aan de verpak
king, meer bijvoorbeeld dan in
'Die bleierne Zeit', haar meest
'politieke' en bekende film.
Uk 'i|
in- .mi w mil r
'Die Freundin' (Heller
Wahn); regie: Margarethe
von Trotta; hoofdrollen:
Hanna Schygulla, Angela
Winkler en Peter Strie-
beek; theater: Kijkhuis (t
m zondag)
mniiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiii
In thematiek verschilt Die Freun
din echter weinig van haar voor
gangers. Weer gaat het over de
relatie tussen twee vrouwen, net
als in Die bleierne Zeit en
Schwestern. De één is stil, terug
getrokken en behept met een
grote zelfvernietigingsdrang, de
ander veel meer naar buiten ge
richt, zelfstandig en sterk. Ruth
is dus aanvankelijk volledig af
hankelijk van Olga. Maar later
blijken de eigenschappen sterk
en zwak weer veel minder duide
lijk. Stereotypen die Von Trotta
ook in haar eerdere films al on
dergroef.
Wie dat oudere werk goed in ogen
schouw neemt, kan zich alleen
maar verbazen over de felheid
waarmee Die Freundin door de
kritiek is neergesabeld. Von
Trotta wordt verweten in clichés
te spreken en mannen in karika
turen te schetsen. Daarbij wordt
dan vooral de figuur van Franz
als voorbeeld genomen. Hij is de
echtgenoot van Ruth, de vrouw
die bangig in zijn schaduw blijft.
'Die Freundin' van Margarethe von Trotta
Hanna Schygulla en Angela Winkler spelen als Olga en Ruth de hoofdrollen in 'Die Freundin
Franz moedigt haar voortdurend
aan wat te ondernemen, maar ei
genlijk heeft hij juist een 'troetel
dier' nodig:
schermd en
worden.
;en vrouw die be- Hij schrikt dan ook van de door
gekoesterd moet hem aanvankelijk van harte on
dersteunde vriendschap tussen
Ruth en Olga. Hij is bang dat ze
hem ontglipt en heeft bovendien
de oprechte vrees dat ze na die
piek in een nog groter dal stort.
Het is te gemakkelijk en onzorg
vuldig om de figuur van Franz te
zien als het produkt van dogma
tisch feminisme. Natuurlijk is
het zo dat Von Trotta het verhaal
vertelt vanuit het gezichtspunt
van de vrouw en in die optiek is
Franz de sta-in-de-weg. Maar dat
neemt allemaal niet weg dat Von
Trotta die man met veel mededo
gen portretteert, begrip heeft
voor zijn dilemma. Waar dan nog
bijkomt dat de toneelspeler Pe
ter Striebeck precies de juiste
toon voor die rol treft.
Mooi haar
Hier en daar, toegegeven, vervalt
Von Trotta inderdaad in een
beetje enge clichés. Er is bijvoor
beeld één scene waarin de twee
vriendinnen op bezoek gaan bij
een vrouw in een psychiatrische
inrichting. Tijdens het gesprek
pakken de drie eikaars haar vast
en roepen om de beurt dat het
zulk mooi haar is. Bah.
Wat ook enigszins afbreuk doet
aan de film, is de nogal gekun
stelde constructie. In elk beeld
en woord lijkt een boodschap te
schuilen, de figuren bewandelen
kaarsrechte paden, zijn mario
netten in dienst van Von Trotta's
overtuiging. Dat maakt dat de fi
guren niet altijd even levensecht
overkomen en de film topzwaar.
Een speels element had geen
kwaad gekund Maar dat is nu
niet bepaald de sterkste kant van
Margarethe von Trotta.
Dat alles neemt bovendien niet
weg dat ik voordurend gefasci
neerd naar Die Freundin heb ge
keken en er ook vaak door ont
roerd werd. De rolbezetting is
sterk: Angela Winkler zit de rol
van de licht neurotische Ruth als
gegoten en Hanna Schygulla, die
is eigenlijk net zo goed als an
ders. En dat is goed.
BART JUNGMANN
BLIJVERS
"Return of the Jedi" Spektakel dat
er wezen mag, Lido 2. Leiden
"Brandende Liefde" - Nieuwe Wol
kersverfilming. Niet zo best, Lido
3. Leiden. City 1. Katwijk.
"De Illusionist" - Sublieme gekte
van Freek de Jonge. Lido 4. Lei
den.
'The meaning of life" - Pythons
pakken ouderwets uit en hebben
veel te bieden. Euro 1. Alphen
"Vrijdag de 13de. deel 3" Nog grie
zeliger in 3D, Luxor. Leiden. Eu
ro 4, Alphen.
"Bad Boys" - Jeugdbendes in actie.
City 4, Katwijk. Euro 3. Alphen
(OP)NIEUW
Katwijk.
"Parasite" - Ook parasieten i
City 2, Katwijk.
"The Bronx warriors Odeon 2. 16
jr
"Caligula 2" - Odeon 3. 18 jr
"De horrorshow creepshow
Odeon 4. 16 jr
"Meisjes die in brand staan" - Le Pa
ris 1 (656402). 18 jr
"Meisjes van sta-vast" - Le Paris 2.
18 jr
"De versierster" - Le Paris 3. 18 jr
"Scherprechters" Passage
(46097'
12 jr
AMSTERDAM
SEXFILMS
Leiden.
"Yab Yum op stelten" - Euro 2. Al
phen.
NACHTFILMS
"Het meisje met de hete hobby" -
Rex, Leiden.
"The meaning of life" - Euio 1. Al-
"Intieme pornorelaties" - Euro 2,
Alphen.
"Wilde exotische poesjes" - Euro 3,
Alphen.
"Vrijdag de 13e, deel 3" - Euro 4.
Alphen.
DEN HAAG
"The Osterman Weekend- Asta
(463500). 16 jr.
'The king of comedy" - Bijou
(461177). al.
"Superman 111" - Calypso (463502).
al.
'Trading places" - Babylon 1
(471656), al.
"Man, woman and child" - Babylon
2. al.
Monty Python's "The meaning of li
fe" - Babylon 3, 16 jr.
"Vrijdag de dertiende - deel 3" - Ci
neac 1 (630637), 16 jr.
"Octopussy" - Cineac 2, 12 jr.
"High road to China" - Cineac 3, al.
"Brandende liefde" - Euro (667066),
16 jr.
"Return of the Jedi" - Metropole 1
(456756). al.
"De Illusionist" - Metropole 2.12 jr.
"Trading places" - Metropole 3, al.
"Sophie's choice" - Metropole 4. 16
"Man. woman and child" - Alfa 1
(278806). al
Educating Rita" - Alfa 2. al.
"Ghandf - Alfa al
"Erendira" - Alfa 4, 16 jr
"L'Homme blessé" - Alhambra 1
(233192). 16 jr
"Sophie's choice" - Alhambra 2, 16
16
Jr-
"Trading places" - Calypso 1
(266227/234876), al.
"Superman 111" - Calypso 2. al.
"Blue thunder" - Calypso 3. 12 jr
"Verboden tienerspelletjes" - Cen
traal (248933). 18 jr
"Brandende liefde" - Cineac
(243639). 16 jr
"Nouvelle vague week" - Cinecen-
ter (236615). 16 jr
"The Osterman Weekend" - Cinema
1 (151243). 16 jr
"Trading places" - Cinema 2, al.
"Return of the Jedi" - City 1
(234579). al.
"La Traviata"- City 2. al.
Marilyn Monroe dubbelprogram
ma: "Niagara" en "Gentlemen
prefer blondes" - City 3. 12 jr.
"High road to China" - City 4. al
"Octopussy" - City 5, 12 jr
"L'Homme blessé" - City 6. 16 jr
Monty Python 's "The meaning of li
fe" - City 7, 16 jr
"Het proces" - Kritenon. 16 jr.
"Key Largo" - Studio K. 16 jr
"De illusionist" - Leidsepleinthea-
ter (235909). 12 jr.
"The seduction of Cindy" - Parisien
(248933). 18 jr.
"The return of the Jedi" - Rem-
brandtpleintheater 1 (223545), al.
"Caligula 2" - Rembrandtplemthea-
ter 2 (223545), 18 jr
"Rocky 111" - Rex (246132), 16 jr.
"Dressed to kill" - Saskia (244152),
16 jr.
"Parsifal" - The Movies 1 (245790),
16 jr
"All about Eve" - The Movies 2, al.
"Erendira" - The Movies 3. 16 jr.
"Scherprechters" - Tuschinki 1
(262633). 12 jr.
"De Illusionist" - Tuschmski 2. 12 jr.
"Vrijdag de dertiende - deel 3" - T\i-
schinski 3. 16 jr
"Octopussy" - Tuschinski 4. 12 jr
Monty Python s "The meaning of li
fe" - Tüschinski 5, 16 jr.
"The king of comedy" - Tuschinski
Televisie
'Heart Beat' van regisseur John
Byrum, is gemaakt naar een ro
man van Carolyn Cassady en
gaat vooral over de schrijver
Jack Kerouac. Met zijn boek
'On the road' gaf de laatste een
beeld van de Amerikaanse
beat-generatie. De. jonge Ke
rouac (John Heard) wordt sa
men met zijn vriend Neal Cas
sady (Nick Nolte) verliefd op
hetzelfde meisje. Carolyn. Er
ontstaat een soort driehoeks
verhouding en de drie voeren
gezamenlijk een strijd tegen
maatschappelijke conventies
Volgende week vrijdag 23.30
uur, Duitsland 1.
Dezelfde avond op Beigie 1
'Cross of Iron' van Sam Pec
kinpah. Een harde (maar dat is
logisch bij Peckinpah) oorlogs
film, waarin verteld wordt over
het offensief aan het Oostfront
tijdens WO II. Een fanatieke
Pruisische Nazi probeert de
vastgelopen aanval weer aan
de gang te krijgen en komt zo
in conflict met officieren die al
leen maar levend uit de oorlog
willen komen. Aanvang 2.30
De Nederlandse omroepen laten
zich komende week ook niet
onbetuigd. Donderdag op Ne
derland 2 'Feine geselIschaft,
Gregory Heck - te zit
"The boys from Brazil".
beschrankte Haftung', een
Westduitse film die veel succes
had op het voorlaatste filmfes
tival van Berlijn. Een vrolijke
satire waarin twee zusters in al
les eikaars tegenpool zijn.
maar toch met dezelfde proble
men te maken krijgen. Een
hoofdrol voor Lilli Palmer
Zondagavond op dezelfde zen
der 'The boys from Brazil'.
Een spannende thriller van
Franklin Schaffner waarin de
beruchte Auschwitz-artst Jo
seph Mengele al weer druk aan
het experimenteren is in Zuid-
Amerika en opgejaagd wordt
door Ezn Lieberman (Lauren
cc Olivier als een filmversie
van Simon Wiesenthal). Aan
vang 21.40 uur.
Vrij circuit
Humphrey Bogart speelt een van
zyn laatste gangsterrollen in
'The Roaring Twenties' van
Raoul Walsh, een film die deze
week door K&O wordt ver
toond. Ook James Cagney ver
vult een hoofdrol. Beiden spe
len veteranen uit de Eerste We
reldoorlog die samen met een
derde het pad van de misdaad
opgaan, (dinsdag 20.00 uur)
In Het Kijkhuis draait vanaf don
derdag 'Salo, of de 120 dagen
van Sodom', van Pier Paolo
Pasolini, die zich baseerde op
het werk van de markies De
Sade. Pasolini laat de gebeur
tenissen zich afspelen in de
laatste dagen van het fascisti
sche bewind in Italië.
Bij het Filmhuis LVC draait van
avond en morgenavond de
prachtige Braziliaanse film 'Pi
xote' van Hector Babenco over
een bende straatboefjes die
zich met diefstal, drugshandel
en andere middelen tracht
staande te houden in de ghet
to's van Rio de Janeiro. (21.15
uur)
Woensdag worden vijf korte
films vertoond van de Neder
landse regisseuse Manon
Bloem (van Het land van mijn
ouders'). (20.00 en 22 15 uuri
Donderdag wordt 'Comeback'
van de Duitse regisseuse
Christine Buschmann ver
toond. Eric Burdon is hierin de
succesvolle popster die op het
hoogtepunt van zijn roem alles
achterlaat en in Berlijn in de
goot terechtkomt (20.00 en
22.15 uur)
Bij het LAK zyn 'Het Vlot (dins
dag 20.00 uur) en 'Etat de Siè-
ge' (dinsdag 21.00 uur) te zien.
De eerste film maakte George
Sluizer tijdens de opnamen
voor zijn 'Jao en het mes'. Het
gaat over een Braziliaans gezin
dat op een vlot naar de grote
stad afreist om spullen te ver
kopen.
De tweede film - van Costa Gra-
vas - is een semi-documentai-
re. waarin een reconstructie
wordt gegeven van de moord
op de Amerikaan Don Mitrone
in Uruguay. Die rol wordt go
speeld door Yves Montand. In
het geheim traint hij oproerpo
litie in Zuidamerikaanse sta
ten. Hfj wordt door de guernl
labeweging Tupamaros ont
voerd en na een proces terecht
gesteld.
'Spass' met
zangeres
Nena niet
erg geslaagd
"'lil. 'I|
'De Nena Film'; regie:
Wolfgang^BuId; hoofdrol
len: Nena en Markus Morl;
theater: City 2, Katwijk;
alle leeftijden
iiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
John Tanner (Rutger Hauer) raakt in netelige situaties verzeild.
vergelijken met 'Three days of
the Condor', waarin een CIA-
klerk eveneens in een valkuil
wordt gelokt. En dat is (degenen
die Three days' hebben gezien
zullen dat beamen) een compli
ment voor regisseur en acteurs.
ANNEMIEK RUYGROK
Gib gass, Ich will Spass' is de ei
genlijke titel, maar met 'De Nena
Film' denkt men in Nederland
meer bezoekers te trekken. Dat
zal ook wel. want deze Duitse
zangeres is zeer populair en haar
aanwezigheid lokt ongetwijfeld.
Ten onrechte, want 'De Nena
Film' stelt echt niets voor.
Le speelt een schoolmeisje dat he
lemaal gek is van één of ander
macho-type. Die gaat er vandoor
en Nena er achter aan, samen
met een vriendje van school. Wat
onderweg allemaal gebeurt,
wordt veelal getypeerd als 'dold
waas' en is dus in feite behoorlijk
langdradig. Zelfs als kinderfilm
niet geslaagd.
Maar wie genoegen wil nemen met
een aantal liedjes van Nena en
Markus Mörl (de andere hoofd
rolspeler) zal in elk geval niet te
leurgesteld worden.
B.J.
