actief in I
vrije tijd
Familie studeert 400
jaar onafgebroken aan
Leidse universiteit
Inplanten
hulplever'
is mogelijk
Uitvoering van plan
Leeuwenhoek laat
nog op zich wachten
aannnJ
Twee dagen in Waaggebouw
Tentoonstelling: beeld
cultuur en leven India
LEIDEN - Studeren aan de universiteit in Leiden is bij familie De Jonge een traditie
geworden. In 1583 werd voor de eerste maal een lid van de familie, Bonifacius de Jonge
uit Zierikzee, als student aan de literaire faculteit ingeschreven. De Leydsche Hooge-
school bestond toen nog maar acht jaar. Dit voorbeeld is door alle volgende generaties
zonder onderbreking gevolgd.
In die vierhonderd jaar hebben liefst 67 zonen en dochters - zestien generaties - in Leiden gestudeerd.
Afgelopen dinsdag werd dit opmerkelijke gebeuren herdacht in het Academiegebouw aan het Rapenburg.
Ook voor de Leidse universiteit was het een mijlpaal; geen familie had dit tot dusver gepresteerd. Een
verhaal over het geslacht De Jonge, het studeren, de familietradities en de dissidenten.
Zestien generaties67 zonen en dochters
Bij toeval werd dit 'vierhonderd ja
rig studentenbestaan' ontdekt
door Marinus Willem Cornells de
Jonge uit Baarn, behorend tot de
vijftiende generatie. Deze oud-
cultureel attaché van Brussel is
verzot op het verleden van zijn
familie en probeert volgens zijn
broers, neven en nichten van elk
memorabel jaartal een feest te
maken.
Als er niets te vieren viel, dan ont
moetten de De Jonges elkaar in
elk geval op de grote reünie die
om de vier jaar wordt gehouden
in Zeeland, de bakermat van de
eerste dertien generaties.
Willem Hendrik de Jonge, advo
caat in Zutphen, en zijn zoon Wil
lem Adriaan, advocaat in Den
Haag, hadden bij dit universitai
re festijn de touwtjes in handen
Deze twee vertegenwoordigers
van de vijftiende en zestiende ge
neratie lieten zich respectievelijk
in 1939 en 1974 inschrijven aan
de juridische faculteit en waren
beiden lid van de studentenclub
Minerva. Senior studeerde nog
door
Saskia Stoelinga
net in de tijd dat de studenten
'heertjes' waren, die een oppas
ser tot hun beschikking hadden
om ze de koffie aan te reiken.
"Junior daarentegen", weet va
der met glinsterende ogen te ver
tellen, "heeft het genoegen mo
gen smaken ook meisjes op Mi
nerva aan te treffen. Een waag
stuk waarover in mijn jaren niet
werd gedacht".
Berucht
Een hospita, de legendarische juf
frouw Olivier, verschafte de vele
De Jonges onderdak aan het Ra
penburg 123. Maar er waren
meer Leidenaren die de De Jon
ges op afstand al herkenden. Een
vrouwelijk lid van de familie, Re-
née Ducoline, ook een student
rechten, ging op de vooravond
van de Tweede Wereldoorlog
naar bakker Hulst in de Bree-
straat om taartjes te kopen. Nog
voordat Renée haar beursje had
kunnen trekken om te betalen
riep de bakkersvrouw al uit: "De
rekening moet zeker naar je moe
der in Zutphen? Dat doen je
broers ook altijd
De naam Marinus is bij De Jonge
van geslacht tot geslacht in ere
gehouden. In 1669 stond er reeds
voor de eerste keer een Marinus
de Jonge voor de poorten van de
universiteit. Deze 18-jarige jon
geman, die toen nog niet wist dat
naar hem vele familieleden zou
den worden vernoemd, doorbrak
als een van de weinigen de tradi
tie om rechten te gaan studeren.
Hij werd filosoof.
Een nog in leven zijnde kleurrijke
figuur wordt wel Marinus Willem
Cornelis de Jonge uit Zutphen
genoemd. Als wordt gevraagd
om wie het precies gaat, hoor je:
"hij die in 1929 de juridische fa
culteit bezocht". Deze, thans 72-
jarige, meester in de rechten was
nog maar pas student in Leiden
of hij maakte al de sensatie van
zijn leven mee, namelijk de veel
Leiden
beschreven stadhuisbrand. "Nog
dagen daarna was ik, evenals ve
le andere Leidenaren, erg ont
daan. Dat was me een hele toe
stand".
Marinus weet zich nog goed te her
inneren dat er na die tijd heel
veel is gepraat over de restaura
tie. Met name over de voorgevel.
"Dat was inderdaad discutabel",
zegt hij nu. "De nieuwe gevel
wilde men namelijk weer in oude
stijl optrekken met daarachter in
een geheel andere stijl een nieuw
gebouw. Ik ben overigens blij
dat dit besluit is genomen, want
deze gevel geeft sfeer aan de
Breestraat".
Bierbengel
In de jaren voor de oorlog kon er
net zolang worden gestudeerd
"als de portemonnee van vader
dik was". Menig studieuurtje
werd dan ook zonder al te veel
schuldgevoelens verruild voor
een uurtje gezelligheid in de
'Spijkerbak of Bierbengel', de
pleisterplaatsen van menig stu
dent De Jonge. (De eerlijkheid
gebiedt te vermelden dat de ge
middelde studieduur niet boven
de zeven jaar is uitgekomen).
Ook in ieders geheugen gegrift
staat de kapper aan de Klok-
steeg. "Een meester in het vel
tussen de haren wegscheren".
Familieleden die de euvele moed
hebben gehad ergens anders te
gaan studeren, worden niet als
dissidenten beschouwd. Zij zijn
gewoon uitgenodigd voor dit
feestje. Tenminste, er werd ge
fluisterd dat de dierenarts uit
Utrecht ook aanwezig was.
'Ach", zegt een Leidse De Jonge,
"we zijn daarin niet kinderach
tig". Het bewijs wordt geleverd
door een man die zich voorstelt
als een gepensioneerd lid van de
familie De Jonge. Hoewel hij wat
geheimzinnig doet over zijn
voornamen en leeftijd moet hij
toegeven dat de familie niet haat
dragend is geweest toen hij het
voornemen bekend maakte in
Amsterdam economie te willen
studeren. Als zijn vrouw daar
over nog wat wil uitweiden, zegt
hij dreigend: "Je slaat geen ket
terse taal uit hoor".
Het aantal mannen dat bij De Jon
ges heeft mogen studeren staat
in geen verhouding tot het aantal
vrouwen. Nadat 51 mannen haar
zijn voorgegaan, mag Caroline
Henriëtte de Jonge zich in 1904
gaan bekwamen in de letteren.
Zij wordt een kwart eeuw later
gevolgd door Cordula de Jonge.
"Zoals toen in de meeste gezin
nen het geval was, gingen eerst
de broers. Bleef er dan nog geld
over, dan maakte je een kans.
Meestal had je dan je bestem
ming al gevonden", weet me
vrouw A.A. Feith-de Jonge uit ei
gen ervaring te melden. Me
vrouw W.N.H. Rouchdy-de Jon
ge heeft overigens die kans op
Portret van Bonifacius, de eerste
van een lange reeks De Jongesdie
aan de Leidse universiteit ging stu
deren. Hij liet zich in 1583 inschrij-
vijftigjarige leeftijd nog gepakt.
In 1971 studeerde zij - natuurlijk
in Leiden - af als doctorandus in
de sociale psychologie.
Slechts één De Jonge - Marinus
Willem Cornelis - is in Leiden
blijven hangen. Hij is werkzaam
als chirurg op de afdeling heel
kunde van het Academisch Zie
kenhuis Leiden. Gisteren liet de
ze Marius een staaltje van zijn
kunnen zien; hij promoveerde
deze dag tot doctor in de genees
kunde.
Dat de studie bij de De Jonges
vruchten heeft afgeworpen to
nen de vele lintjes en strikjes die
op de revers van de grijze en
blauwe blazers prijken. De de
Jonges wisten zich op allerlei ter
rein te manifesteren. Zelfs ko
ning Willem I was dit opgevallen.
Omdat er veel generaties be
stuurlijke functies hadden be
kleed, verhief hij de familie in
1814 in de adelstand.
Als de onvermijdelijke vraag komt
of de familie voor een nieuwe ge
neratie heeft gezorgd die de
Leidse universiteit kan gaan be
volken, kijkt een van de rechters
heel streng, alsof hij zeggen wil:
'Beklaagde, wanneer u zich niet
weet te gedragen, zal ik genood
zaakt zijn u uit de rechtszaal te
laten verwijderen'.
Een gedeelte van de uitgebreide familie De Jonge bijeen. Met het noemen
van namen beperken we ons tot degenen die in het verhaal voorkomen.
Uiterst links (staand) Willem Adriaan, uiterst reghts (staand) zijn vader
Willem Hendrik. Op de grond knielend Marinus Willem (chirurg AZL),
daarachter Reneé Ducoline. Staand bij de linkerpunt van het schilderij
Marinus Willem (de kleurrijke), achter hem met snor Marinus Willem, de
ontdekker van de vierhonderd jaar. Naast hem (met bril) een DeJonae die
het lef had om in Amsterdam te studeren. (Foto Holvast)
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1983
Leidse chirurg
LEIDEN - Bij patiënten met plot
selinge stoornissen aan de lever,
door een ontsteking of vergifti
ging, is het mogelijk een tweede
lever in te planten naast de eigen
zieke lever. De 'hulplever' neemt
dan een deel van de taak van de
zieke lever over.
Tot die ontdekking is de Leidse
chirurg, M.W.C. de Jonge geko
men. De chirurg die werkzaam is
in het Academisch Ziekenhuis
Leiden, promoveerde gisteren
op dit onderwerp.
Het idee van de transplantatie van
een extra lever, de zogenaamde
auxiliaire levertransplantatie, is
al bijna dertig jaar oud. Echter,
door allerlei technische proble
men heeft deze ingreep tot nu toe
niet tot gewenste resultaat ge
leid. Volgens De Jonge is uit ex
perimenten met varkens geble
ken dat een probleem als ruimte
gebrek in de buik, oplosbaar is.
Voorts heeft de promovendus met
behulp van radioactief materiaal
een succesvolle nieuwe methode
ontwikkeld die betrouwbare in
formatie geeft over afstotings
verschijnselen en over de ge
transplanteerde lever zelf.
Voordat de transplantatie van een
tweede lever kans van slagen
heeft en op mensen kan worden
toegepast, is er volgens de chi
rurg nog veel aanvullend onder
zoek nod*ig.
Man verdacht
van schieten
met pistool
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gistermiddag rond twee uur een
37-jarige bewoner van de Uiter
stegracht in zijn woning aange
houden. De man zou in het afge
lopen weekeinde op de Nieuwe
Rijn op een 20-jarige stadgenoot
hebben geschoten.
Bij het doorzoeken van de woning
van de arrestant trof de politie
een pistool en een hoeveelheid
scherpe patronen aan. De 37-jari-
ge Leidenaar wordt er van ver
dacht in de nacht van zaterdag
op zondag met dit pistool te heb
ben geschoten op een 20-jarige
automobilist. Deze werd bij het
verlaten van zijn auto, die hij zo
juist op de Nieuwe Rijn had ge
parkeerd, lastig gevallen en met
een pistool bedreigd door een
hem onbekende man. Hij zou de
onbekende met zijn auto hebben
achtervolgd.
Toen de bedreigde Leidenaar daar
op de benen nam, werd er op
hem geschoten. De man bleef on
gedeerd.
Andere plek LPG-station
DEN HAAG/LEIDEN - Het zal afzienbare tijd meer zekerheid
nog wel wat voeten in de aarde over het hoe en wat van <^e opge-
hebben voordat de Leeuwen- legde verhuizing,
hoek, het gebied tussen station,
Plesmanlaan en Wassenaarse- V Sclg
weg, is volgebouwd. Weliswaar Zekerheid was wat mr. Meijer,
heeft de Leidse raad het bestem- raadsman van de drie andere re-
mingsplan Leeuwenhoek al vo- clamanten, ook graag wilde heb-
rig jaar augustus vastgesteld, ben. Mr. Meijer sprak namens
1 maar voorlopig kan er niet wor- het Ministerie van Qnderwijs en
den begonnen met de bouw van Wetenschappen, de Rijksuniver-
2200 woningen, enkele winkels siteit Leiden en het Academisch
en scholen en universiteitslabo- Ziekenhuis. Alle drie hebben zij
ratoria. Dat bleek gisteren eens bezwaar tegen het bestemmings-
temeer tijdens een bijeenkomst plan omdat een uitgebreid ex-
bij Gedeputeerde Staten (het be- ploitatieoverzicht nog ontbreekt,
stuur van de provincie). Daar Met name het AZL is bang dat
werden vier bezwaarschriften tè- door de geplande woningbouw
gen het bestemmingsplan inge- in de Leeuwenhoek de nieuw-
diepdbouwplannen van het ziekenhuis
Zo liet het Motorhuis gisteren we- in gevaar komen,
ten dat er nog helemaal geen Daarop liet de gemeente Leiden
overeenstemming met de ge- weten dat de onderhandelingen
meente is bereikt over de nood- over grondruil - en verkoop nog
zakelijke verplaatsing van het gaande zijn. De exploitatie van
tankstation van het begin naar het plan is om die reden nog vaag
het eind van de Plesmanlaan. en globaal.
Het LPG-station moet wijken Het AZL vindt het op zich geen
omdat het onaanvaardbare risi- probleem dat op zijn grond wo-
co's voor de toekomstige bewo- ningbouw is gepland als die
ners van Leeuwenhoek vormt. nieuwbouw maar ongestoord
Het Motorhuis staat niet onwelwil- kan doorgaan. Mr. Meijer zei
lend tegenover die verplaatsing, daarbij te vrezen dat van woning-
maar dan moeten er wel concrete bouw op het voor het AZL be-
afspraken met de gemeente wor- stemde terrein niet of nauwelijks
den gemaakt. En daaraan zou het sprake kan zijn omdat de mini-
nog ontbreken. Meer dan vage male afstand tussen laboratoria
plannen zijn er volgens het Mo- en woningen 150 mëter moet
torhuis nog niet. Zo ontbreekt zijn. Wordt er toch woningbouw
voor de verplaatsing noodzake- op dat terrein gepleegd, dan
lijke toestemming van Rijkswa- moeten eerste alle nieuwbouw-
terstaat. Rooskleuriger bleek de plannen (ook het tweede en der
gemeente Leiden de verhui- de gedeelte) definitief vaststaan,
zingskwestie te bekijken. Een
gemeentelijk woordvoerder ver- Ti P
klaarde gisteren tegenover gede- B f-i hro o l.r 1VI
puteerde Borgman dat over de ■L1UJA
toekomstige vestigingsplaats
van het LPG-station, de strook
grond nabij de oprit van de rijks
weg, wel degelijk gesprekken - _TT^xr
met Rijkswaterstaat zijn ge- LEIDEN - In een woning in de
voerd. Tot ieders grote verras- Lopsenstraat hebben inbrekers
sing legde de woordvoerder gis- dinsdagavond een video-recor-
teren zelfs een paar varianten ^er ^er waaI"de van ~800 gulden,
van mogelijke plaatsen op tafel. gouden sieraden en een geldbe-
Het tankstation zou bijvoorbeeld drag van 3500 gulden buitge-
op de huidige oprit naar de rijks- maakt. Zij kwamen de woning
weg kunnen staan. Die oprit zou tijdens afwezigheid van de bewo-
- -- binnen door het verbreken
Lopsenstraat
..1 dat geval verlegd worden. Het
Motorhuis krijgt, kortom, binnen van een rul^ aan achterzijde.
Gaia
Vrouwenboekhandel Gaia aan
de Pieterskerkchoorsteeg be
staat zaterdag precies vijf
jaar. De winkel is dan van tien
tot vijf uur geopend in fesst-
sfeer, met onder meer koffie
met vrouwentaart, boekentop
tien, boekenwedstrijd, buttons
maken, expositie en 's middags
rond twee uur en half vier een
optreden van Stefanie en Sabi
ne met luisterliedjes.
Boeken- en speelgoed
beurs
Buurthuis Corn. Joppensz aan de
Durricustraat houdt zaterdag
een boeken- en speelgoedbeurs.
De artikelen, die wel ineen goe
de staat moeten zijn, kunnen
vanavond worden ingeleverd
van zeven tot acht uur. De ver
koop wordt zaterdag gehouden
van half elf tot twee uur waar
na afgerekend kan worden.
Twintig procent van de op
brengst gaat naar het buurt
huis. Inlichtingen telefoon
125005.
Cocteau Twins
In het LVC aan de Breestraat
treedt morgenavond de Schotse
groep Cocteau Twins op, be
kend van de LP 'Garlands'. In
het voorprogramma treedt de
Engels-Australische groepe
Dead can Dance op. De zaal
gaat om negen uur opfn.
Blue Murder
In hel LVC aan de Breestraat
treedt zaterdagavond de Am
sterdamse folkpunkg roep Blue
Murder op. Zaal open om ne
gen uur.
Bingo
De majorettenvereniging 'The
Koper Girls' organiseert mor
gen een bingo-avond met lote
rij in de aula van het scholen
complex aan het Valkenpad.
Aanvang acht uur, iedereen is
welkom.
Hegt
De Zoeterwouds-Leidse formatie
'Hegt' speelt zondagmiddag in
café De Uyl van Hoogland.
'Hegt' speelt 'etalage-pop'.
Aanvang half vijf.
Visuitslagen
Viscollege 'De Ruisvoom' viste de
achtste wedstrijd op de Bra
sem. 1. J. de Hoed met zeven
vissen van 3300 gram; 2. A.
Sinteur 3-1650; 3. A. Bal 3-1400;
4. J. Nieuwenburg sr 3-1100; 5.
J. Nieuwenburg jr 1-1200; 6. J.
Brouwer 2-1050; 7. W. v Weizen
1-1150; 8. JR vd Berg 1-925; 9.
L. Klein 1-850; 10.L.V Deventer
1-550.
Visuitslagen 2
Hengelsportvereniging SOVPTT
hield een wedstrijd in de Hei
manswetering. l.T. de Vink 71-
5200; 2. R. Kikkert 62-3900; 3.
P. vd Voort 32-2400; 4. N. Ra-
vensbergen 22-1775; 5. J. Dool
35-1750; 6. M. Gnodde 28-1325;
7. W. v Klaveren 19-12258. P.
vd Bogaard 18-11259. P. Kik
kert 15-1000; 10. W. vd Poel 9-
850.
Visuitslagen 3
Zuid-West viste de zevende wed
strijd in de Ringvaart. 1. J.
Boef met 61 vissen van 1215
centimeter; 2. P. Harteveldt 47-
907; 3. W. Moenen 38-869; 4. H.
Moeiten 39-833; 5. A. Ruis 38-
829; 6. H. vd Laan 34-805; 7. C.
Cornet 26-574; 8. J. Mazurel 30-
512; 9. D. Molenaar 20-421; 10.
J. de Os 18-338.
Markt
In het LVC wordt zaterdagmid
dag tijden het Open Café weer
een markt gehouden waar alles
verkocht en gekocht kan wor
den. Tafels hoeven niet gereser
veerd te worden. Het café is
open van twee tot vijf uur.
Breestraat 66.
De Jonkies
In scholengemeenschap De Vliet-
schans wordt zaterdagmiddag
een voorstelling geven door
oud-spelers van De Jonkies. Dit
ter gelegenheid van de voor
lichtingsdag die wordt gehou
den voor ouders. De voorstel
ling, waarbij het medium tele
visie op de korrel wordt geno
men, begint om vier uur. Apol-
lolaan 262.
LEIDEN In De Waag is de ko
mende twee dagen een 'India-
tentoonstelling' te zien waarbij
via foto's en tekst een beeld
wordt gegeven van de cultuur en
het leven van de mensen in In
dia. Ook zijn er een dia-serie en
video-banden over India en wor
den er verschillende voorwerpen
vertoond die typisch zijn voor
het land en zijn bewoners. Zo
zijn er onder meer kleden, inge
legde doosjes, wierookhouders
en beeldjes te zien. De tentoon
stelling kwam tot stand door de
samenwerking van Terre des
Hommes en de India-werkgroep
Voorschoten.
Tijdens dc tentoonstelling is ook
een aantal voorwerpen uit India
te koop. Centraal slaat namelijk
een tuinbouwproject voor een
weeshuis in Guntur. Bedoeling
is dat de opbrengst van de ten
toonstelling ten goede komt aan
dit project. Er zijn twee ossen,
een ploegmat, een waterput, za
den en kunstmest nodig om het
tehuis wat levensmiddelen be
treft geheel onafhankelijk te ma
ken. Terre des Hommes, afdeling
Leiden en omgeving, heeft dit
project geadopteerd.
De India-werkgroep Voorschoten
is aanwezig met een stand over
een eigen project dat in een
zuidelijker deel van India plaats
vindt. Dat project draait niet zo
zeer op geldelijke steun vanuit
Nederland, maar probeert meer
om de oorzaak van de armoede
in India weg te nemen.
In India is er nog steeds een groot
verschil tussen de rijke 'land
lords' en de landlozen. De helft
van de bewoners leeft onder de
armoedegrens. Het Young India
Project, waaraan de Voorscho-
tense werkgroep steun verleent,
probeert de sociale structuur aan
de wortels te veranderen. Onder
het motto: 'Zolang er geen her
verdeling van bezit, van het land,
plaatsvindt, zal er geen verande
ring komen in de situatie van de
De tentoonstelling in De Waag aan
de Aalmarkt is morgen geopend
van twaalf tot zes uur, zaterdag
van tien tot vier uur.
De opbrengst van de tentoonstelling komt ten goede aan een tuinbouwproject. Dit is een van de foto's die in de
Waag te zien zijn.
