Verwarring rond
Cela's 'mensbijen'
"r ...in r jêt
Wim V ink en zijn uit
de hand gelopen hobby
Ironmaster
is lopende-
handwerk
Horror in
3D: wel
wat anders
Televisie
VRIJDAG 28 OKTOBER 1983
'La Cobnena'
Samen met de Britse film 'Ascen-
dary' won 'La Colmena' (De Bij
enkorf) dit jaar de Gouden Beer
op het filmfestival in Berlijn. Dat
zegt wel iets over de kwaliteit
van deze Spaanse film. Maar
over het genre zegt het niets. Dat
doet wèl de naam van de auteur
van het hier verfilmde boek: Ca-
milo José Cela, Spanjes meest
populaire schrijver van na de
Burgeroorlog. Dat hij in het land
der blinden leeft waar Éénoog
koning is, doet niet veel aan die
reputatie af. Cela bewees immers
van veel markten thuis te zijn;
z'n korte verhalen, reisverhalen
en romans (in 29 landen ver
taald!) geven blijk van een uitge
breide keur van verteltechnie
ken en een belangstelling voor
de meest uiteenlopende onder
werpen (van zijn hand verscheen
zelfs een meerdelige dictionaire
van obscene woorden, alsmede
een roman die in het Venezo-
laans „slang" is geschreven).
Een wat lange introductie mis
schien, maar het verduidelijkt
de verwarring die De
ilh' '"'Wik ''I|||jtl 'i|
'La Colmena'; regie: Ma
rio Camus; hoofdrollen:
Victoria Abril, Francisco
Algora, Ana Beien en Ma
rio Parda; theater: Kijk-
huis, Leiden
iiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiii
Bijenkorf wekt niet toevallig is.
Verwarring scheppen is Cela ei
gen. Als het even kan, schrijft hij
zijn romans telkens volgens een
ander procédé: zijn eerste (Pas-
cual Duarte) vertoont een over
daad aan handelingen, is in de ik
vorm geschreven en gaat over
één persoon; zijn tweede, uit
1943, heeft juist geen of weinig
handeling en zijn vijfde (Mrs
Caldwell) is in de jij-vorm ge
schreven.
Ana Beienin La Colmena een nog maagdelijk meisje, verhuurt zich tijdelijk als prostituée c
vriend financieel te kunnen steunen.
De Bijenkorf, zijn vierde roman uit
1951, springt er al evenzeer uit
doordat zij in de derde persoon is
geschreven en nu eens niet over
één persoon gaat maar over ruim
driehonderd. In het nog geen 300
pagina's dikke boek verstaat Ce
la de kunst welgeteld 346 ver
schillende personages op te voe
ren. Knap, maar hoogst verwar
rend!
De Spaanse regisseur Mario Ca
mus, die faam verwierf als scena
rioschrijver van o.a. Carlos Sau-
ra, heeft dat kennelijk ingezien
en voor de filmversie van de Bij
enkorf (ziin zeventiende film) dat
aantal teruggebracht tot zestig.
Samen vormen die een dwars
doorsnede van de Spaanse be
volking van vlak na de Burger
oorlog.
Het gezelschap ontmoet elkaar in
café La Delicia, verzamelplaats
van mislukte schrijvers, be
schaafde zwarthandelaren, rod
delzieke dames en bohémiens
van stand. De eigenaresse, een
bewonderaarster van dictator
Franco en bevriende staatshoof
den, regeert het etablissement
met ijzeren hand, nauwlettend
toekijkend of er wel genoeg
wordt verteerd.
Dit bonte gezelschap, de gezapige
burgermannetjes en moederlijke
hoertjes incluis, dwarrelt voort
durend door elkaar heen en de
vele verhaaltjes waarin deze
mensbijen hun rollen vervullen,
zijn fragmentarisch met elkaar
vervlochten. De camera glijdt
langs de tafeltjes en registreert
de ironie, het sarcasme maar ook
de tederheid van de bezoekers.
Een smaakvol schouwspel kort
om. Amusant ook. En een beds
cène die zelden zo verrassend
werd bevonden door uw toe
schouwer
SJAK JANSEN
AMSTERDAM - De eerste Film-
week Amsterdam die 16 tot en
met 23 november zal plaatsvin
den in de vijf Tuschinski-thea-
ters, zal in haar hoofdprogram
ma de volgende films presente
ren: E la nave va (Fellini), Pre-
nom Carmen (Godard), Table
for five (Robert Lieberman),
P'tang yang kipperbang (Mi
chael Apted), Enigma (Jeannot
Swarc), Le Battant (Alain De-
Ion), Fruhlingssinfonie (Peter
Schamoni), Storia di piera
(Ferreri), Zelig (Woody Allen),
l'Ete meurtrier (Jean Recker),
La vie est un roman (Alain Res-
nais), Hanna K. (Costa-Gavras),
Carmen (Carlos Saura), War ga
mes (John Badham), Eine Lie-
be in Deutschland (Andrzej
Wajda), Staying alive (Sylves
ter Stallone), Edith's Tagebuch
(Hans Geissendorfer), Gallipoli
(Peter Weir) en Never say ne
ver again (Irvin Kershner).
Ter opluistering van het hele ge
beuren ziin tal van internatio-
Filmweek van
Amsterdam
vol toppers
-nale sterren uitgenodigd. De
volgende acteurs, actrices en
regisseurs hebben reeds toege
zegd naar Amsterdam te zullen
komen: Eric Rohmer, Costa-
Gavras, Isabelle Adjani, Irvin
Kershner. Kim Basinger. Bar
bara Carrera en Sean Connery.
Het festival zal een overzichts
programma presenteren van
het oeuvre van Eric Rohmer.
Er komt een speciale nacht
voorstellingen van de volledig
gerestaureerde, van 1954 date
rende, door George Cukor ge
regisseerde versie van A star is
born, met Judy Garland. En er
komt een nevenprogramma
van bijzondere films die nog
niet werden aangekocht voor
Nederlandse distributie. De
films uit het hoofdprogramma
blijven vanzelfsprekend in Ne
derland. Tenslotte is de Film-
week Amsterdam qua opzet in
de eerste plaats een „uitstal
ling" van de Nederlandse Bio
scoopbond, de functie die
vroeger de Filmweek Arnhem
heeft gehad.
'Ironmaster'; regie: Um-
berto Lenzi; met Sam Pas-
co, Elvire Audray en
George Eastman; Tria
non, Leiden; 16 jr.
Het geluk is met de dommen. Dat bewijst een scène in 'Ironmaster' maar
weer eens. Nauwelijks heeft Vood, zoon van het opperhoofd van een
primitieve doch uitstekend Engels sprekende stam, zijn vader en groot
vader met een pteen de schedel ingeslagen, of hij vindt een veel beter
moordtuig: een kant en klaar geslepen ijzeren speer. Het voorwerp
komt hem meteen van pas: een leeuw die in Vood een lekkere maaltijd
ziet, legt het loodje. En of het niet op kan: meteen daarop verschijnt een
mooi, doch, zo zal later blijken, perfide dame om Vood in zijn machts
streven bij te staan. Want daar gaat het tenslotte om in 'Ironmaster': de
strijd tussen de goede Eilah en de slechte Vood die de heerschappij
over alle stammen wil verkrijgen.
Gelukkig vindt Eilah ook een mooie, en zowaar uit het goede hout gesne
den juffrouw, met wie hij samen het kwaad bestrijdt.
Een 'avonturenfilm' over onze voorvaderen, als aap verklede mannen
incluis. Er vloeit veel bloed en de trucs zijn doorzichtig. Lopendeband-
werk dus.
ANNEMIEK RUYGROK
'Friday the 13th part III;
hoofdrollen: Dana Kim-
mell en Paul Kraktka;
theater: Euro 4, Alphen;
16 jaar
Euro 4 beleefde gisteravond de regionale primeur van 3D. In de Verenig
de Staten schijnt deze tweede driedimensionale golf al weer tot beda
ren te zijn gekomen, in Nederland is de belangstelling echter nog be
hoorlijk. De landelijke Euro-keten heeft financieel gezien tot nu toe
goede ervaringen, Alphen is de achtste Euro-bioscoop die nu driedi
mensionaal is toegerust.
In vergelijking met vroeger is er technisch wel het één en ander veran
derd. Moesten toen twee camera's op de seconde af gelijk lopen, nu is
dat allemaal eenvoudiger. Eén lens verdeelt de projectie als het ware in
tweeën. Alleen het speciale brilletje is gebleven. Daardoor vloeien die
twee beelden ineen en wordt het diepte-effect bereikt. Wie niet wil
brillen, zit naar een heel mistig beeld te kijken.
De films die momenteel in 3D verschijnen, bevinden zich vrijwel alle
maal in het horror-genre. De derde aflevering van 'Friday the 13th' is
ook puur gegriezel. Het 3D-effect is daar natuurlijk zeer passend voor
en liegt er dan ook niet om. Bij normale projectie kon je je altijd nog
wijsmaken een buitenstaander te zijn, meekijken door het oog van de
cameraman. Maar bij 3D, zeker tijdens zo'n eerste ervaring, wordt de
toeschouwer midden in de handeling geplaatst. Kortom, een aanslag op
het zenuwgestel. Uiteindelijk is 3D natuurlijk echter net zo'n kermisat
tractie als de '180 graden Cinerama'. Leuk voor een keertje.
En daarbij: 'Friday the 13th part III' is niet een zodanig cinematografisch
hoogtepunt dat het zónder 3D veel zou voorstellen. Voor de derde keer
een groepje kampeerders dat wordt belaagd door een gemaskerde grie
zel. Met dien verstande dat er nu driedimensionaal wordt gemoord. De
toeschouwer moet dus zelf ook een beetje oppassen. Je hebt zo een mes
tussen je ribben.
BART JUNGMANN
LEIDEN - hi de grote steden is gisteren de nieuwste Nederlandse speelfilm. 'De Anna' in première gegaan. 'De
Anna' is een drama met als entourage van de gesloten kolenmijnen in Limburg. Theu Boermans süeelt een
werkloze ex-mijnwerker met stoflongen. Henriëtte Tol (links) zijn echtgenote. (foto gpd»
De Tielse amateurcineast Wim Vink probeert al enige jaren een voet op
de fïlmmarkt te krijgen. „Landelijke bekendheid krijgen is voor ama
teurs nauwelijks mogelijk. Mijn films worden tot nu toe alleen maar op
kleine schaal vertoond", verteld hij.
Wim Vink vindt dat de amateurfilm er bekaaid vanaf komt. „Veel rol
prenten, die door fanatiekelingen in de vrije tijd worden gemaakt, doen
niet onder voor het professionele werk.
Vink is aan zijn derde speelfilm bezig. Met deze horrorfilm hoopt Vink uit
de anonimiteit te komen.
Amateur maakt zijn derde horrorfilm
- Wim Vink met voor hem 'De doos
TIEL (GPD) - Een man erft onver
wacht een doosje. Hij gaat er mee
naar huis. In de woonkamer pro
beert hij de doos te openen. Met
enige moeite lukt dit. Het deksel
springt open en de kamer vult
zich met mist. Dan is het hek van
de dam. De ene bloedstollende
scène na de andere volgt.
Zo zal de derde horrorfilm van
Wim Vink uit Tiel beginnen. Met
de opnamen van de amateur-
speelfilm, die De Doos van Pan
dora zal heten, is deze maand een
begin gemaakt. Een jaar lang
heeft Vink bloederige taferelen
op papier gezet, voordat het sce
nario klaar was.
"Er zal zoveel bloed vloeien dat de
spetters om je oren vliegen.
Naast deze film zijn mijn vorige
produkties kinderfilms", zegt de
fanatieke horrorliefhebber. "In
de meeste gevallen maak ik ge
bruik van runderbloed. Bij het
slachthuis kan ik emmers vol
krijgen. Er moet een preparaat
aan worden toegevoegd om stol
ling te voorkomen. Een nadeel
van echt bloed is dat het na een
paar uur reselijk gaat stinken.
Als we het dan niet meteen op
ruimen is het ondraaglijk voor de
acteurs. Maar kunstbloed is niet
erg geschikt omdat het te trans
parant is".
'Het is een soort jongensdroom",
legt Vink uit. "Als kind stond ik
al reikhalzend voor bioscopen,
waar zulke films werden ge
draaid. Naar binnen mocht ik
niet. Daar was ik te jong voor.
Later heb ik de schade inge
haald. Bijna alle horrorfilms heb
ik gezien".
Drie jaar geleden maakte hij zijn
eerste bloedstollende rolprent,
Zombie Horror. Ruim een jaar la
ter verscheen Surrealism op het
witte doek. Deze film oogst veel
succes in het buitenland. "Ne
derlanders zijn niet zo tuk op
horrorfilms. Het is hier min of
meer een taboe. Over de grens
heb je meer mogelijkheden. Sur
realism wordt eind augustus op
de Canadese televisie vertoond
tijdens een internationaal film
festival, waar amateurs uit de he
le wereld aan meedoen", zegt
Vink met enige trots.
Wim Vink heeft alleen maar tijd
om in de weekeinden te filmen.
"Het is eigenlijk een uit de hand
gelopen hobby. Er gaat vreseUjk
veel tijd in zitten. Bovendien
moeten de meeste opnamen 's
nachts gebeuren om een sinister
griezeleffect te krijgen. Pandora,
gespeeld door mijn vrouw, is een
weerzinwekkend persoon ge
volgd door vier halfverteerde
handlangers". Vink wil verder
niet veel kwijt over de inhoud.
"Anders is de spanning weg".
Pandora is steeds gehuld in een
mysterieuze nevel. Om dat effect
te krijgen heb ik dozen met kou-
dijs besteld. Koudijs is stikstof,
dat bevroren is bij een tempera
tuur van 87 graden onder nul.
Wanneer je dit in kokend water
gooit, ontstaat er een flinke hoe
veelheid stoom. "Je moet wel
uitkijken dat je dat ijs niet op je
handen krijgt. Je vingers vriezen
er prompt af'.
Op verschillende lokaties worden
de opnamen gemaakt. Zo komt
er een begrafenis in de film voor,
die op een echt kerkhof wordt
gefilmd. Dat moet nogal stiekem
gebeuren. "Wanneer kerkgan
gers er achter komen dat hun be
graafplaats daar voor gebruikt
wordt, dan lynchen zc je ter
plaatse", lacht Vink. "Ook de
kelders van het kantongerecht
gebouw in Tiel mogen we ge
bruiken", vervolgt Vink. "Die
ruimte is lekker smerig en stikt
van de spinnewebben. Een ui
terst luguber en naargeestig hol.
Het is een uitstekend decor waar
weinig aan toegevoegd hoeft te
worden".
"De film gaat alles bij elkaar ruim
15.000 gulden kosten. Gelukkig
heb ik een sponsor gevonden die
tweederde van de kosten voor
zijn rekening neemt. Het zou on
mogelijk zijn om dat geld zelf op
te brengen. Je verdient namelijk
geen cent terug".
BLIJVERS
"Superman 3" - Heel vermakelijk,
vooral wanneer Superman het
slechte pad bewandelt, Luxor,
i mag. Lido 1. Leiden.
"Brandende Liefde" - Nieuwe Wol
kersverfilming. Niet zo best, Lido
2, Leiden en Euro 1. Alphen
"De Illusionist" - Sublieme gekte
van Freek de Jonge, Studio. Lei
den, Euro 2, Alphen
"Octopussy" - James Bond met een
knipoog. Lido 3, Leiden, City 1,
Katwijk.
"The meaning of life" - Pythons
pakken ouderwets uit en hebben
veel te bieden, Lido 4, Leiden.
"Star Wars" en "The Empire stri
kes back" - Een lange zit, maar de
moeite waard om deze voorlopers
(OP)NIEUW
"Bad boys" - Jeugdbendes in actie.
City 2. Katwijk.
"Gandhi" - Indrukwekkende verfil
ming van het leven van legendari
sche vredespleiter. City 3, Kat
wijk.
"Seewolf' - Actiefilm, City 4. Kat
wijk.
SEXFILMS
"Zonnige hoogstandjes" - Rex, Lei-
"Deep Throat" - City 4, Katwijk.
NACHTFILMS
"Candy, een tiener die wat wil" -
Rex, Leiden.
"Brandende liefde" - Euro 1, Al-
"Sex in de vakantie" - Euro 2, Al-
"Wilde exotische poesjes" - Euro 3,
Alphen.
"Vrijdag de 13e 111" - Euro 4, Al
phen.
DEN HAAG
"De Anna" - Calypso (463502), 16 jr.
"De Illusionist" - Babylon 1
(471656), 12 jr.
"Flashdance" - Babyion 2. al.
"Hans - het leven voor de dood" -
Babyion 2, 16 jr.
Monty Python's "The meaning of li
fe" - Babylon 3. 16 jr.
"Vrijdag de dertiende - deel 3" - Ci
neac 1 (630637), 16 jr.
"Octopussy" - Cineac 2, 12 jr.
"High road to China" - Cineac 3, al.
"Return of the Jedi" - Metropole 1
(456756), al.
"De Illusionist" - Metropole 2, 12 jr.
"Brandende Liefde" - Metropole 3,
16 jr.
"Sophie's choice" - Metropole 4, 16
jr.
"The meaning of life" - Metropole 5.
"Return of the Jedi" - Odeon 1
(462400), al.
"The Bronx warriors"- Odeon 2. 16
jr-
"Caligula 2" - Odeon 3. 18 jr.
"De horrorshow creepshow" -
Odeon 4, 16 jr.
"De versierster" - Le Paris 1
(656402), 18 jr
"Verboden tienerspelletjes" - Le Pa
ris 2. 18 jr
"Princess Seka" - Le Paris 3, 18 jr.
"The king of comedy" - Passage
(460977), al.
AMSTERDAM
"De Anna" - Alfa 1 (278806), 16 jr.
"Educating Rita" - Alfa 2. al.
"Flashdance" - Alfa 3, al.
"Ghandi" - Alfa 3, al.
"Merry Christmas mr. Lawrence" -
Alfa 4. 16 jr.
"Erendira" - Alhambra 1 (233192), 16
jr-
"Sophie's choice" - Alhambra 2, 16
jr.
"Superman 3"- Bellevue Cinerama
(234876/266227). al
"De Illusionist" - Calypso 1 (266227/
234876). 12 jr
"Blue thunder" - Calypso 2, 12 jr.
"Halloween 2" - Calypso 3. 16 jr.
"Yab Yum op stelten" - Centraal
(248933), 18 jr.
"All about Eve" - Cinecenter
(236615), al.
"Breathless" - Cinecenter, 16 jr.
"Fanny Alexander - Cinecenter,
16 jr.
"De Lift" - Cinecenter, 16 jr.
"Superman 3" - Cinema 1 (151243),
al.
234579), al.
"La Traviata"- City 2, al.
Marilyn Monroe dubbelprogram
ma: "Niagara" en "Gentlemen
prefer blondes" - City 3, 12 jr.
"High road to China" - City 4. al.
"Octopussy" - City 5. 12 jr.
"Cross creek" - City 6, al.
Monty Python's "The meaning of li
fe" - City 7, 16 jr
"Het proces" - Kriterion, 16 jr.
"Key Largo" - Studio K, 16 jr.
"Hans - Het leven voor de dood" -
Leidsepleintheater (235909), 16 jr.
"Come in my love" - Parisien
(248933), 18 jr.
"The return of the Jedi" - Rem-
brandtpleintheater 1 (223545), al.
"Caligula 2" - Rembrandtpleinthea-
ter 2 (223545), 18 jr.
"The Buddha killer" - Rex (246132),
16 jr.
"Nena...de film" - Saskia (244152),
"All about Eve" - The Movies 2. al.
"Erendira" - The Movies 3, 16 jr.
"The king of comedy" - Tuschinki 1
(262633), al.
"De Illusionist" - Tuschinski 2,12 jr.
"Vrijdag de dertiende - deel 3" - Tu
schinski 3, 16 jr.
"Octopussy" - Tuschinski 4, 12 jr.
"The bronx warriors" - Tuschinski
5, 16 jr.
Monty Python's "The meaning of li
fe" - Tuschinski 6, 16 jr.
"Cheech Chong still smokin' in
Amsterdam" De Uitkijk
(237460), 16 jr.
'Being there' was de laatste grote
film voor dat Peter Sellers het
leven verliet. De film wordt
zondag via Duitsland 1 om
20.15 uur uitgezonden. Sellers
werd vooral bekend met zijn
uitbundige Clouseau-creatie in
The pink panther-cyclus. Maar
in deze rol blijkt hij in zijn mi
miek uitzonderlijk subtiel te
zijn. Sellers komt als de kin
derlijk eenvoudige tuinman
Chance in de boze buitenwe
reld. Met zijn simpele flora-fi
losofieën verbaast hij iedereen,
zelfs de president van Ameri
ka. Hij wordt een nationale
vermaardheid. Hal Ashby
maakte 'Being there' in 1979.
De één vindt hem fantastisch, de
ander een melodrama. De me
ningen over 'Bloodbrothers'
lopen danig uiteen. In elk ge
val doet België 2 met het uit
zenden van deze Robert Mulli
gan-film de fans van Richard
Gere een groot plezier. Hij is de
zoon die hogerop wil en daar
mee zijn vader tegen zich in
het harnas jaagt. 'Bloodbro
thers' speelt in een Italiaans
immigrantengezin en die sfeer
is door Mulligan prachtig ge
troffen. Volgende week vrijdag
20.20 uur.
Wie toevallig dinsdag (Allerheili
gen) met een ledige agenda zit,
kan op twee Duitslanden te
recht. Duitsland 2 brengt maar
liefst twee films: om 13.55 uur
'The Wizard of Oz' en om 16.10
uur 'Le journal d'un curé de
campagne'. De eerste is één
van de beroemdste musicals.
Uitgezonden wordt de oude
versie met Judy Garland en
niet de disco-produktie met
Diana Ross Het plattelands
meisje Dorothy belandt in een
sprookjeswereld, de wereld
van tovenaar Oz. De tweede'
film is er één van Robert Bres
son. Het gaat over een jonge
pastoor die gaat twijfelen aan
zijn roeping en kwaliteiten.
Een soort Dagboek van een
herdershond dus, maar dan
van kwaliteit.
Een hele oude gangsterfilm (uit
1930) wordt deze week door
K&O vertoond: 'Little Ceasar'
van Mervyn LeRoy. Gebaseerd
op de 'carrière' van Caesar En
rico Bandello brengt de film de
levensloop in beeld van
voor niets terugdeinzende mis
dadiger. (dinsdag 20.00 uur).
'More than a concert', een regi
stratie van een toernee die het
Nederlands Blazersensemble
met (toen nog) Koot en Bie
door de VS maakten, wordt
dinsdag in het LAK vertoond
(20.00 uur).
'Hecate', een film die speelt in
een Franse kolonie tijdens de
Tweede Wereldoorlog staat als
tweede op het LAK-program-
ma. Een jonge diplomaat (Ber
nard Giradeau) wordt verliefd
op een Amerikaanse (Lauren
Hutton). Aanvang 21.00 uur.
Het Filmhuis LVC brengt van
avond en morgenavond 'Hiros
hima, mon Amour', van Alain
Resnais, mede in verband met
de vredesdemonstratie van za
terdag. (21.15 uur).
Woensdag wordt de film 'De
Kick' van het Amsterdams
stadsjournaa^ vertoond, on
langs tijdens de Nederlandse
filmdagen bekroond met de
prijs voor de beste documen
taire van 1982. 'De Kick' gaat
over verslaving en probeert
duidelijk te maken waarom
mensen verslaafd raken. (20.00
en 22.15 uur).
De schitterende Braziliaanse
film 'Pixote' wordt donderdag
bij het LVC vertoond. (20.00 en
22.15 uur).
In Het Kijkhuis begint eind vol
gende week een Duitse film
week. Openingsfilm is 'Die
Freundin' (Heller Wahn) van
Margarethe von Trotta met
Hanna Schygulla in de hoofd
rol (donderdag tm. zondag).
