c
c
c
Bonn vreest
confrontatie
met betogers
Z>
Gouverneur Antillen in problemen
3
3
J
DONDERDAG 20 OKTOBER 1983
Klachten bij
gebruikers
beeldschermen
WASHINGTON (UPI) - Mensen
die regelmatig met beeldscher
men werken hebben vaker ge
zondheidsklachten. Dit blijkt uit
een grootscheeps wetenschappe
lijk onderzoek bij personeel van
twee persbureaus en een aantal
kranten in de Verenigde Staten.
Het resultaat is dinsdag door Char
les Perlik, voorzitter van de
46.000 leden tellende vakbond
„Newspaper Guild", aangebo
den aan een subcommissie van
het Amerikaanse parlement.
Hieruit blijkt dat het regelmatig
werken met beeldschermen oor
zaak is van vermindering van het
gezichtsvermogen, oogirritatie,
hoofdpijn, rugpijn, duizeligheid,
slecht slapen en oververmoeid
heid. Het ziekteverzuim dat hier
van het gevolg is betekent jaar
lijks een gevoelig verlies voor de
economie omdat in de Verenigde
Staten miljoenen mensen met
beeldschermen werken.
Het gedeeltelijk door de vakbond
gefinancierde onderzoek werd
uitgevoerd bij 1.100 werknemers
van de internationale persbu
reaus United Press International
en Associated Press en een aan
tal kranten.
Varia
BONN - De politie van Bonn houdt voor morgen ernstig
rekening met het ontstaan van hevige rellen tussen vre
desactivisten en de politie in de Westduitse hoofstad. Op
een speciaal georganiseerde persconferentie sprak poli
tiecommissaris Fritzsch van Bonn over een „explosieve
situatie".
WASHINGTON De Amerikaanse Senaat heeft gisteren ermee
ingestemd dat ter nagedachtenis van de vermoorde dominee Mar
tin Luther King jaarlijks een nationale herdenkingsdag zal wor-
den gevierd. Die eer was tot dan toe slechts toegevallen aan George
Washington.
Vóór de stemming spraken senator Howard Baker en de weduwe
en de zoon van Martin Luther met elkaar. foto ap»
De vredesbeweging heeft namelijk
aangekondigd dat zij met enkele
duizenden mensen de ingangen
van de ministeries van defensie
en ontwikkelingssamenwerking
wil blokkeren.
door
Hans Amesz
ZIEKENHUIZEN - Staatsse-
cretaris Van der Reijden (volks
gezondheid) heeft de definitieve
capaciteit van de academische
ziekenhuizen voor de periode
1985-1990 vastgesteld. Voor Lei
den komt dat neer op 840 gewo
ne bedden en 82 bedden voor de
psychiatrie. De totale capaciteit
nu bedraagt 1005 bedden.
Commissaris Fritzsch zei dat dit
niet getolereerd zal worden, het
geen betekent dat de politie de
blokkades zal oprollen. De te
genstanders van de stationering
van atomaire middellange-af-
WILLEMSTAD (GPD) - „Ik zie
mezelf niet als de laatste gouver
neur van de Nederlandse Antil
len", zegt de kersverse gouver
neur dr. René Römer. Hij ver
wacht dat de komende jaren niet
bepaald de gemakkelijkste zul
len worden voor de Antillen. Als
Aruba over twee jaar uit het An-
door
Elly Wempe
tilliaans verband treedt, zullen
staatkundig veel dingen ingrij
pend veranderen. Wat betreft de
onderlinge verhouding tussen de
overige vijf eilanden, Bonaire,
Curaöao, St. Maarten, Saba, St.
Eustatius, moet op staatkundig
terrein nog bijna alles geregeld
worden.
Na Aruba lijkt nu ook Bonaire zich
te gaan afzetten tegen de 'domi
nerende macht' van Curaöao. De
vrees bestaat dat de Antillen' na
het uittreden van Aruba uiteen
zullen vallen. Bonaire en de Bo
venwindse Eilanden willen lie
ver rechtstreekse banden aan
knopen met Nederland. Römer
vindt dat er terdege rekening
moet worden gehouden met de
sociaal-culturele verschillen tus
sen de eilanden.
Dr. Römer is gepromoveerd op een
sociologisch-historische studie
van de Curaöaose samenleving,
getiteld „Een volk op weg". Het
boek wordt op dit moment
verfilmd.
Gouverneur Römer, vertegen
woordiger van de koningin in het
laatste restje tropisch Nederland,
vindt dat het koloniale tintje in
middels wel van zijn ambt is af
geschaafd. Er is veel verschil tus
sen de gouverneur van vóór het
Statuut van het Koninkrijk en de
huidige. „De macht van de gou
verneur van Curaöao en onder
horige gebiedsdelen kan een ver
gelijking met die van de Russi
sche tsaar in zijn glorietijd glans
rijk doorstaan", zo schrijft een
Curaöaose krant in 1933. Sinds
1954 is de macht van de hoogste
gezagsdrager op de Antillen ech
ter behoorlijk ingeperkt.
Römer: „Het koloniale aspect is
verdwenen sinds we op de Ne
derlandse Antillen via algemeen
kiesrecht een eigen parlement
hebben en een ministerraad die
verantwoording verschuldigd is
aan deze volksvertegenwoordi
ging".
De socioloog Römer is niet erg op
timistisch over de mogelijkhe
den tot economische samenwer
king tussen Caraibische eilan
den. Toch constateert hij een
groeiend bewustzijn dat men al
leen door samen te werken het
hoofd boven water kan houden.
Römer denkt aan samenwerking
op het gebied van het middel
baar en hoger onderwijs en de
communicatie.
De Nederlandse Antillen zijn door
hun kleinschaligheid volgens
Römer echter sterk afhankelijk
van het buitenland. Hij noemt
het toerisme, de olie, de off-sho-
re-sector en vooral ook de ont
wikkelingshulp. „En die afhan
kelijkheid neemt nog steeds
toe", zo stelt Römer.
Ook op cultureel gebied zijn de An
tillen nog steeds afhankelijk. De
Antillen lijden aan een gebrek
aan eigen identiteit. Römer ziet
dit als een gevolg van de kolonia
le geschiedenis, waarin de Carai
bische eilanden sterk gericht wa
ren op Europa. Zowel de West-
afrikaanse als de Westeuropese
cultuur hebben volgens Romer
bijgedragen tot het ontstaan van
iets unieks: de eigen creoolse
cultuur van het Caraibisch ge
bied.
„Alleen als men daarop terugvalt,
zullen de Antillen zichzelf kun
nen vinden. Het Papiamento, de
moedertaal op de Benedenwind
se Eilanden, is een voorbeeld van
die unieke combinatie". Römer
denkt dat invoering van het Pa
piamento als instructietaal op de
basisschool zal bijdragen tot een
grotere mate van zelfbewustzijn
de Antillianen.
standsraketten in de Bondsrepu
bliek zullen worden weggedra
gen en vervoerd naar zgn. „Sam-
mellager", waar rechters aanwe
zig zijn om ze te verhoren.
Tot nu toe zijn bijna alle acties van
de afgelopen zaterdag begonnen
„Vredesweek" ook daadwerke
lijk vreedzaam verlopen. Of daar
morgen verandering in komt,
hangt volgens waarnemers af
van het feit of de zogenoemde
„chaoten" actief worden. Daarbij
gaat het om een groep van zo'n
600 tot 800 radicalen, die van
plaats naar plaats reist teneinde
het op een harde confrontatie
met de autoriteiten te laten aan
komen.
In het coördinerende bureau van
de vredesbeweging in Bonn
wordt gezegd dat er geen aanwij
zingen zijn dat de chaoten van
plan zijn de politie te provoce
ren, maar commissaris Fritzsch
denkt daar anders over. Naar
verluidt staan morgen minstens
8000 man paraat om te verhinde
ren dat de ministeries volledig
worden geblokkeerd. Minstens
één ingang moet worden vrijge
houden. Omdat het ministerie
van ontwikkelingssamenwer
king ook maar één ingang heeft,
worden daar de heftigste acties
gevreesd. De Hardthohe, zoals
het ministerie van defensie in
Bonn wordt genoemd, heeft zes
ingangen. Dat verklaart de be
trekkelijke kalmte waarmee mi
nister Worner op de aangekon
digde blokkade van zijn ministe
rie heeft gereageerd: „het zal zo'n
vaart niet lopen".
'Geld voor
emancipatie
in gevaar'
DEN HAAG (ANP) - De eman
cipatiegelden. die door de in
trekking vand e kaderwet
specifiek welzijn overgaan
naar de gemeentefondsen,
zijn daar niet in goede han
den. Een onderzoek van de
Emancipatieraad heeft name
lijk uitgewezen dat de meeste
gemeenten in dat geval op
emancipatie-activiteiten zul
len gaan beknibbelen.
Dat schrijven de politieke vrou
wenorganisaties van CDA,
PvdA, WD, D"66, PSP, PPR
en EVP in een telegram aan
de vaste kamercommissie
voor welzijn, die vandaag
vergadert over de intrekking
van de kaderwet. De vrou
wen verzoeken de commissie
daarin met klem om de
emancipatiegelden veilig te
stellen.
De Emancipatieraad heeft er
bij de regering op aangedron
gen de overheveling van de
rijkssubsidies voor emanci
patiewerk en kinderdagver
blijven en de tijdelijke rijks
subsidies voor blijf-van-mijn-
lijfhuizen naar gemeente en
provincie voorlopig niet door
te laten gaan.
De raad meent dat overheve
ling in de huidige situatie fu
nest is voor de voorzieningen
die onder deze regelingen
vallen. Ook heeft de raad be
zwaar tegen het overhevelen
van geld uit emancipatie
werk naar het onderwijs voor
volwassenen, omdat de toch
al beperkte rijksbijdrage
slechts bedoeld is ter stimu
lering v
patie-activiteiten.
Populariteit
sauna stijgt
DEN HAAG (GPD) - De populari
teit van het saunabad neemt
sterk toe. Per jaar bezoeken nu
ongeveer 110.000 Nederlanders
deze bedrijven, van wie 70 pro
cent gemiddeld één keer per
week. In deze nog jonge bedrijfs
tak werd ruim een derde van de
400 ondernemingen in de afgelo
pen vijf jaar opgericht.
Gezelligheid en ontspanning zijn
de belangrijkste bezoekmotie-
ven, maar ook de zogenoemde
fitness-trend.
Het saunabedrijf is zeer kapitaalin
tensief. De meeste ondernemin
gen op dit terrein bedrijfsecono
misch zijn.
<0uöi3mito£
20 oktober 1983
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag werd de vrouw van
den juwelier Rouvenat, die met
drie dochters en drie dienstbo
den eene weelderig ingerichte
villa te Neuilly (Parijs) be
woont, tegen vier uren in den
ochtend wakker door het angst
geschreeuw van een harer kin
deren. Zij deed eene deur open,
welke uitkwam op de trap. Tot
hare ontsteltenis zag zij vier
mannen, die, haar ziende, door
de vensters der benedenverdie
ping een goed heenkomen zoch-
Bij onderzoek bleek eene die
venbende met valsche sleutels te
zijn binnengedrongen en aller
lei kostbare schilderijen, kunst
voorwerpen en tafelzilver te
hebben ontvreemd. Toen de die
ven daarop naar boven waren
gegaan, hadden zij een logeer
kamer naast het slaapvertrek
van de vrouw des huizes leegge
plunderd en haar dochtertje
doen ontwaken. De booswichten
waren niet minder dan een uur
of drie bezig geweest en hadden
zelfs een souper gebruikt. Op
een zilveren presenteerblad
vond men een briefje met de
woorden: "Mijnheer Rouvenat,
Gij hadt te veel, wij hebben uw
huis wat verlicht. Doe nu nieu
we inkoopen, want wij komen
spoedig terug, tusschen 1 en 4
uur 's nachts. Dapperhart,
Nachtslaper". Naast het blad
lagen drie lange, scherpgesla-
gen messen, door de dieven in
hunne overhaasting achterge
laten. Het bedrag van het gesto-
lene is zeer aanzienlijk.
Vijftig jaar geleden:
In Zuid-China is een geheele
divisie soldaten, die op vlotten
de rivier de Min wilde overste
ken, door den sterken stroom
meegesleept en, op enkele tien
tallen menschen na, verdron
ken. Het aantal slachtoffers zou
niet minder dan vijfduizend
bedragen. De enkele gereden
hadden zich weten vast te hou
den tot hulp van stoomboten
kwam opdagen.
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Superman 3", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14a5,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, al.
LIDO 1 (124130): "Return of the Je-
di", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo
ook 16.45, al.
LIDO 2: "Brandende liefde", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Octopussy", da. 14.30,19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr.
LIDO 4: "The meaning of life", da.
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "101 Dalmatiêrs",
dag. 14.30 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
STUDIO (133210): "De Illusionist",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 i
16.45 uur, 12 jr.
Bioscopen
TRIANON (123875): "Dolle pret in
een Tirolerbed", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. 14.15, 16.30, 19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Yab Yum op stelten",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Yab Yum op stel
ten", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Brandende liefde", da.
19.00 en 21.15 uur, do. t/m vr. ook
13.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Pruimebloe-
sem", za. 24.00 uur, 18 jaar.
EURO 2: "De Illusionist", da. 19.00 en
21.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Annie", do. tm. za.
en woe. 14.00 uur.
Nachtvoorstelhng: "De Illusionist",
za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Flying high 2", da. (beh.
maandag) 18.45 en 21.00 uur, do. tl
m zo. en woe. ook 14.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Flying high 2",
za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "Star wars" en "The Empire
strikes back", da. 19.15 uur, al..
Nachtvoorstelling: "Sex in de vakan
tie", za. 24.00 uur, 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Octopussy", do. 15.45
en 20.00 uur, vr. en za. 15.45, 19.00
en 21.30 uur, zo. 15.45 uur, ma. 20.15
uur, woe. 15.45 en 20.15 uur, 12 jr.
'Préparez vos mouchoirs", zo. 20.30
uur, di. 20.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "101 Dalmatiêrs", do.
tm. zo. 14.00 uur, woe.14.00 uur.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Octopussy", do.
14.45 en 20.00 uur, vr., 2
14.45 uur, 19.00 en 21.15 ui
di. 20.00 uur,12 jr.
CITY 2: "Opdracht voor 5 killers",
zelfde tyden als City 1, 16 jr.
CITY 3: "Firebird Tornado", do. 14.45
en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 en 21.15
uur. za. 14.45 en 19.00 uur, 12 jr.
CITY 3: "The happy hooker goes Hol
lywood", za. 21.15, zo. 14.45, 19.00
en 21.15 uur, ma. en di. 20.00 uur,
woe. 14.45 en 20.00 uur, 16 jr.
CITY 4: "An Bloem", do., ma., di.,
woe. 20.00 uur, vr., za. 19.00 en 21.15
uur, zo. 14.45 uur, 19.00 en 21.15
_Leiden
Lak-galerie - Cleveringaplaats 1, teke
ningen van Catrien van Leeuwen,
tot 28/10; ma t/m vr van 9-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, informatieve tentoonstelling van
studenten van de Reinwardt Aca
demie over het werk en de moge
lijkheden van de Openbare Biblio
theek Leiden, t/m 30/10; openings
tijden bibliotheek.
Ars Studio - Pieterskerkgracht 9,
Hanneke Kop, schilderijen, Stefan
Buys, tekeningen, t/m 26/10; di t/m
do 9.30-12 uur en ma t/m do 19.30-22
Vrouwenhuis - Hooigracht 79, exposi
tie 'Leidse kunstenaressen', t/m 26/
10; ma t/m za vanaf 21 uur, zo vanaf
Museum Boerhaave - Steenstraat la,
'Potten Kijken Pillen Draaien in
de oude apotheek', t/m 27/2/'84; di
Exposities
t/m za 10-17 i
13-16 l
Stedelijk Museum De Lakenhal -
'Spitten naar Cronesteyn', archeo
logische vondsten uit de 17e en 18e
eeuw, t/m 20/11; di t/m za 10-17 uur,
zo 13-17 uur.
Galerie Denise Stephan - Bram Roth,
bronzen beelden, t/m 13/11; vr, za,
zo van 13_.30-17.30 uur.
Huize de Bijlen - Morsstraat, exposi
tie Hein Walter, schilderyen en te
keningen, t/m 31/10.
Hans v.d. Vlist - Botermarkt, kleuret
sen van Titia de Haas. tot 15/10; di
t/m za van 10-17 uur.
Stelling - Lange Mare 65, recente
schilderijen van Ben Geerts, t/m 4/
11, di t/m za 12-17 uur.
Het Leidse Beleg - Hooigracht 4a, fo
to-expositie van Luuc Stafleu, t/m
15/11; ma t/m za 9-18 uur, do 9-21
Art-Tea House De Oude Rijn - Stille
Mare 4, tentoonstelling Bert Kien-
jet en Jan Kölling, t/m 1 dec; di t/m
za 10-19 uur, ma 12-18 uur, zo 11-18
'Een Leidse Galerie' - Kloksteeg 11,
exposities diverse fijnschilders en
ceramisten, tot 31/10; woe, do, vr en
za van 11-17 uur.
Wassenaar
Art Gallery Gèrard - Rijksstraatweg
358, overzichttentoonstelling van
de impressionist Cees van Noort, tl
m 15/10; dag. van 11-17 uur, zo van
13-17 uur.
Holiday Inn - i.k.v. Holiday Inn Jazz
maand: tekeningen van Lode
Schaeffer, t/m 27/10.
Warmond
Het Oude Raadhuis - expositie van
beeldweefsels van Ans Zuyder-
houdt, tot 21/10; di 19-21 uur. woe,
do. zo 14-16 uur. za 11-16 uur.
Leythenrode - Jutta Reinhardt, gra
fiek, t/m 17/11; dag. 10-20
Oegstgeest
Kapsalon Jacques van Bellen - Lange
Voort, expositie van beeldhouw-
Auberge de Kieviet - Stoeplaan 27,
expositie van op zijde geschilderde
kunstwerken van Ragnhild Ousso-
ren, t/m 10/11; dag. 9-12 en 15-19
Zoeterwoude
Art gallery JVC - Energieweg 41
positie illustraties van Rob var
Most, t/m 4/11; werkdagen van
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhhis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis Elke dag van
16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur.
- de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
"••'olwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
18.30-18.43
14 45 en van 18 30-19.30 uur. Klasse
afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur. van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
1 15.00-16.00 v
18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van'
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
renzijn de bezoekuren als volgt
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbevyaking: 's och
tends 11.00-11.30 Uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling; 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur. 's
middags alleen voor ouders 14.30-