y
L
'Nederlanders Overzee' in
zeven delen bij Veronica
TV-Privé: Heer Olivier of Arie O.?
K'2. a TV-rubriek
HERFSTVAKANTIE
Uit in de Randstad
ZATERDAG 15 OKTOBER 1983
Ik zit er een beetje mee, ik geef
het toe. Mijn eerste, zowel pri
maire als primitieve reactie
was: mag dat nu allemaal zo
maar? Mijn tweede reactie
was: stel dat het mag, moet ik
het dan goedkeuren, toejui
chen, afkeuren, mijn wenk
brauwen fronsen of mijn
schouders ophalen? Die ver
dienste kun je het gesprek dat
Henk van der Meyden in TV-
Privé met Arie O. alias Heer
Olivier in de Haarlemse Koe
pelgevangenis had in elk geval
niet afstrijden: het noodzaakte
je een standpunt in te nemen.
Ja, nee, geen mening, en alle
nuances daartussen. Ik ken
wel programma's waarbij die
noodzaak zich minder op
dringt, en dat zijn meestal niet
de beste of interessantste.
Een tweede verdienste van het
programma was, dat het 'veel
stof tot gesprek' opleverde.
Eén van de dodelijkste clichés
in de Privé-rubriek van Henk
van der Meyden is altijd: 'le
vert veel stof tot gesprek op'.
Scheidingen, nieuwe verliefd
heden, conflicten met mana
gers, gedrag van bekende per
soonlijkheden, zij leveren in
Privé altijd 'veel stof tot ge
sprek op', nu eens in Hilver
sum, dan weer in Hollywood,
soms ook in heel Nederland, of
in het Gooi, of in de balletwe
reld, of in een soortgelijke
denkbeeldig plaats.
Het stuk dat Van der Meyden on-'
vermijdelijk in Telegraaf-Privé
over zijn TV-Privé met Heer
Olivier schreef (beide rubrie
ken zijn zowel zelfbevruchtend
als zelfbevlekkend), begon dan
ook op 'klassieke' wijze:
„Miljoenen Nederlanders heb
ben met verbijstering het tv-
gesprek gevolgd dat TV PRI
VÉ maandagavond had met
meester-oplichter HEER Oli
vier. Het verschijnen van deze
man die op zijn gebied zeker
een fenomeen is, levert veel
stof tot gesprek op in ons
land".
Dat is dan ook de sociale taak die
Henk van der Meyden zich ge
steld heeft: ons allemaal zoveel
mogelijk aan de praat te hou
den. De manier waarop doet
mij dikwijls denken aan de
verschrikkelijk vals zingende
dame die tegen een heer op
merkte dat zij zong om de tijd
te doden. „Daar hebt u dan wel
een verschrikkelijk wapen
voor gekozen", antwoordde de
man beleefd.
Nu hebben twee leden van de
PvdA en twee van het CDA in
de Tweede Kamer vragen ge
steld over dit interview. Het
strookte niet met de regels die
voor vrijheid van meningsui
ting van gedetineerden zijn op
gesteld. Heeft de staatssecreta
ris van justitie er toestemming
voor gegeven? Heeft de gevan
genisdirectie meegewerkt
(nee, ze heeft alle mogelijke
moeite gedaan het te verijde
len, maar de vijand was ster
ker...), en hoeveel heeft het in
terview de gevangenis gekost?
Terwijl de ganse bevolking zich
afvraagt hoeveel het de TROS
heeft gekost (niet meer dan een
doos goede sigaren, heeft Van
der Meyden vrijdag geschre
ven, en dat lijkt me voor de
hand te liggen), willen de ka
merleden weten hoeveel het de
gevangenis heeft gekost! Elke
stap die je verzet kost wel iets,
maar je moet die dingen niet
overdrijven. Kamervragen
kosten ook iets, om maar een
voorbeeld te noemen. Waar het
in (diepste) wezen om gaat is
niet, of het interview strookt
met de regels die daarvoor zijn
opgesteld, want ik neem aan
dat daar, zowel door de TROS
als door justitie en de gevange
nisdirectie tevoren zorgvuldig
over is nagedacht.
Het gaat in wezen om iets an
ders: doe je het wel, of doe je
het niet? Ook als het mag. Vind
je het voor jezelf een kosjere
zaak, of toch eigenlijk niet?
Dat is in eerste instantie een
beslissing van de man of
vrouw die het doet. Sonja zou
het niet doen, Aad ook niet.
Mies evenmin, maar Jan Len-
ferink heeft donderdagmiddag
een gesprek gehad met me
vrouw Slis-Stroom (ze is al
weer thuis) om haar een 'weer
woord' aan te bieden op de on
aardige dingen die Arie O. in
TV PRIVÉ over haar gezegd
heeft.
En Henk van der Meyden doet
het dus zeker, maar als ik goed
schat, denk ik niet dat Ivo Nie-
he het zou doen. Ook al is hij
ook verbonden aan de TROS,
net als Van der Meyden. Diens
door
Nico Scheepmaker
initiatief is het geweest maar
het verbaast dan toch dat de
TROS. na urenlang vergade
ren, niet gezegd heeft: ak
koord, maar dan wél met een
ander als interviewer. Want het
leek wel net alsof Henk van der
Meyden 'tegengas' gaf, zoals
hij het zelf noemt, maar niet op
de essentiële punten. Arie O.
deed het immers voorkomen
alsof hij alleen maar oplichters
heeft opgelicht, mensen die via
hem op onoirbare wijze rijk
wilden worden, en die hij te
slim af was geweest.
De Robin Hood-constructie. Een
simplistische voorstelling van
zaken. Hij kon zich dat aureool
van de 'meester-oplichter' de
'handige jongen', de 'levensge
nieter', de Robin Hood-ten-ei-
gen-bate opzetten dank zij het
feit dat hij een grotere persoon
lijkheid is dan Van der Meyden
en deze alleen maar TV PRI-
VE-achtig tegenspel gaf. Over
zijn gebrek aan vrijheid, over
zijn zoontje, zijn huwelijk, zijn
auto's, zijn eetgewoonten, cul
minerend in de klassieke da-
mesbladenvraag: hebt u spijt
van wat u gedaan hebt? Arie
Olivier behield toen het over
wicht door te antwoorden: „Ik
heb er alleen spijt van dat ik
het fout heb gedaan".
Roemrucht verleden verfilmd
ROTTERDAM
zo 16, kl. zaal, 11 uur, muziek op zon
dagmorgen: Daniel Wayenberg en
Louis van Dijk, pianoduo, 'Jazz en
Klassiek', o.a. Mozart en The Beat
les.
ma 17, gr. zaal, 20.15 uur, Arie Keijzer,
orgel.
di 18, woe 19, do 20, 20.15 uur, Rotter
dams Philharmonisch Orkest o.l.v.
Simon Rattle, m.m.v. Jaime Lare
do, viool.
vr 21, gr. zaal, 20.15 uur, Rotterdams
Opera Koor.
vr 21, kl. zaal, 20.15 uur, Michel Bé-
roff, piano.
Rotterdamse Schouwburg
za 15. di 18, woe 19, vr 21,20.15 uur, zo
16, 14 uur, 'De Vliegen', toneel van
Jean-Paul Sartre, RO Theater.
Hofpleintheater
za 15. di 18, woe 19, do 20, vr 21, 20.15
uur, 'Meneer Lievegoed', blijspel
van Yves Jamiaque, met o.a. Luc
Lutz.
Theater Zuidplein
za 15, gr. zaal, 20.15 uur, 'Prettige
Feestdagen', blijspel van Alan Ayk-
boum, Haagse Comedie.
zo 16,10-16 uur, in alle zalen: Kinder-
boekenweekfeest, om 14 uur in gr.
zaal: 'Operatie Keihard 42' door
Theater Kaktus.
AMSTERDAM
Carré
t/m woe 19, 20.15 uur, (zo alleen 14
uur), Het Nationale Ballet,
do 20, 20.15 uur, Rina Schenfeld pre
mière 'Silk' op slagwerkmuziek,
'Cubes' op muziek van Igar Wakhe-
vitvitch, 'Sticks 11' op muziek van
Steve Reich en Dansggroep Kriszti-
na de Chêtel, 'Lines' op muziek van
Philip Glass.
Concertgebouw
za 15, gr. zaal, 20.15 uur, Amsterdams
Philharmonisch Orkest o.l.v. Ken-
Ichiro Kobayashi.
zo 16, gr. zaal, 14.15 uur. Concertge
bouworkest o.l.v. Hans Vonk/Mi-
chael Rudy piano,
di 18, gr. zaal, 19.30 uur, K.C.O.V. 'Ex-
kel.
woe 19, gr. zaal, 20.15 uur, Concerge-
bouworkest o.l.v. Carlos Kleiber.
vr 21, gr. zaal, 20,15 uur, Het Neder
lands Kamerorkest o.l.v. Lev Mar-
kiz/Ronald Brautigam, piano.
De Kleine Komedie
za 15, Schaubühne Berlin 'Ferhad en
Shirin' van Nazim Hikmet, een
sprookje voor volwassenen.
Nieuwe De La Mar
za 15, 20.15 uur, zo 16,14 uur, 'Aan het
langste eind' van Joe Orton met o.a.
Kitty Courbois.
ma 17 t/m woe 19, 20.15 uur, Adèle
Bloemendaal in 'Adèle's keus',
do 20, vr 21, 20.15 uur, Stichting Dra
ma Amsterdam 'Vrijen', van David
Mamet.
Stadsschouwburg
za 15, première, 20.15 uur, Het Pu-
Brecht.
zo 16, 14 uur, ma 17, woe 19, vr 21, 20
uur, Nederlandse Opera Stichting
'Hoffmanns Erzahlungen' van Of
fenbach.
di 18, 20.15 uur, Zuidelijk Toneel Glo
be, 'Richard 111' van William Sha-
do 20, 20.15 uur, Mary Dresselhuys en
Jan Retèl in 'Stille Nacht' van Peter
DEN HAAG
Circustheater
za 15, 20.15 uur, Nederlands Dans
Theater: 'Stamping Ground', 'Lie-
der ^ines fahrenden Gesellen', Wie
genlied', op het viool-concert v. Al-
ban Berg, m.m.v. het Nederlands
Balletorkest,
do 20, vr 21, 20.15 uur, Nederlands
Dans Theater: 'Psalmensymfonie',
'Ghost Dances', 'Love Songs'.
Koninklijke Schouwburg
za 15, 20.15 uur, Publiekstheater: De
Nacht, de moeder van de dag, van
Lars Norèn, regie Karst Woudstra.
zo 16, 20.15 uur, Duitstalige voorstel
ling v.h. Würtembergische Staats
theater met Nathan der Weisse, van
E. Lessing,
ma 17, di 18, 20.15 uur, Haagse Come
die, 'Prettige feestdagen' van Alan
Ayckbourn.
woe 19, 20.15 uur, Haagse Comedie:
'Het bal van de etalagepoppen' van
Bruno Jasienski.
do 20, 20.15 uur, Nederlands Euryth-
mie Ensemble.
Nederlands Congresgebouw
za 15, 20.15 uur, première van Gam-
buh-Bali, Balinese danskunst, te
vens toneelvereniging Visie: Lu
cy's Baby van John Patrick,
di 18, woe 19, 20.15 uur, optreden Lee
Towers.
Diligentia
za 15, vr 21, 20.15 uur, Robert Paul
Theatershow, m.m.v. Eileen Egas,
dans.
zo 16, 11.30 uur, Jaap van Zweden
viool en Ronald Brautigam, piano,
woe 19, 20.15 uur, Residentie Orkest
met kamermuziek van Cambini,
Mendelssohn, Kodély, De Vries, Bi-
zet.
do 20, 20.15 uur, concert Via Nova
Kwartet.
Theater aan de Haven
za 15, 20.30 uur, Nieuwe Komedie: De
mooiste uren.
zo 16, 20.30 uur, Roula Safor en-
Rick Nicolet in 'Het bal van de
etalagepoppen' bij de Haagse
Comedie.
(Foto PR)
semble, folkavond met Libanese
muziek.
vr 21, 20.30 uur, Peter Faber speelt
'Een Optimist'.
HOT
za 15. woe 19, do 20, vr 21, 20.30 uur,
Haagse Comedie: Kerstmis aan het
front, van Jerome Savary; om 19.45
LEIDEN
Stadsgehoorzaal
za 15, 20.15 uur, Residentie-Orkest
o.l.v. Heinz Wallberg met Schubert,
Mozart (vioolconcert) en Tsjai-
kowski (Pathetique).
Schouwburg
zo 16, 11.30 uur, Jenny Zacharieva,
za 15, 20.15 uur, Richard 111, toneel
stuk van Shakespear in visie van
Globe.
do 20, 20.15 uur, De Pretster (Prisiris-
tari) van Thea Doelwijt, gespeeld
door Tiedrie o.l.v. Tone Brulin.
vr 21, 20.15 uur, Stille Nacht, tragi-ko-
medie gespeeld door Mary Dressel
huys en Jan Retèl.
het leefnet'.
zo 16, 15 uur, kindervoorstelling
LAK-drama: 'De ene kant speelt de
andere kant',
di 18, 20.30 uur, Vakgroep Engels: 'A
phoenix too frequent'; Koor Vak
groep Engels: concert,
woe 19, 20.30 uur, Vakgroep Neder
lands: 'De psychologische test',
do 20. 20.30 uur. Vakgroep Frans: 'Le
sommeil de la raison'; Vakgroep
Theaterwetenschap: 'Basso conti-
vr 21, 20.30 uur, Vakgroep Slavistiek:
'De Revisor'.
K&O-gebouw
woe 19, kapelzaal, 20.15 uur, Marinus
Links, fluit, Frank den Herder, pia-
vr 21, 20.15 uur, Kamermuziek: Men
delssohn Trio: Alwin Bar, piano,
Lex Korff de Gidts, viool, Elias
Arizcuren, cello.
Micro-Theater Imperium
za 15, vr 21, 20.30 uur, Tango, van Sla-
womir Mrozek.
LEIDEN - De Bulgaarse pianiste
Jenny Zacharieva geeft dit
y z,dciicii ïeva geext uil sei-
fnLefden1 concertenvoor Concertagenda
Op zondagochtend a.s. verzorgt zij
een koffieconcert in de Stadsge
hoorzaal. Op het programma
staan werken vermeld van Mo
zart, Prokovjev, Chopin en Liszt.
Het optreden van Jenny Zacha
rieva begint om half twaalf, maar
de koffie staat een half uur eer
der al klaar.
De fluitist Marinus Links en de
pianiste Marianne Habets zullen
op woensdagavond 19 oktober
musiceren in de Kapelzaal van
K&O. Voor de pauze van dit con
cert worden composities van Mo
zart, Reicha en Baton ten gehore
gebracht, later op de avond ko-
HILVERSUM (GPD) Een historische
televisiedocumentaire van zeven afle
veringen over de Nederlandse pioniers
die vanaf het eind van de 16e eeuw de
wereldzeeën hebben bevaren op zoek
naar avontuur en winst. Geen buiten
landse produktie, maar van begin tot
eind van Nederlandse makelij. Geen
gortdroge geschiedeniscursus boven
dien, maar boeiend in beeld gebracht.
Dat is de grote verrassing waarmee Ver
onica in het nieuwe winterseizoen op
de proppen komt.
Voorlopig staan zeven maandelijkse uitzen
dingen van 'Nederlanders Overzee' van elk
50 minuten geprogrammeerd. Afhankelijk
van allerlei factoren, zoals kosten en kijkcij
fers, zal daarna een beslissing worden geno
men over uitzending van mogelijk nog zeven
delen. Zondagavond verschijnt de eerste af
levering op het scherm. Producent en regis
seur van dit ambitieuze project is Jan Dor-
resteijn.
Na een onderzoeksperiode van drie jaar werd
begin vorig jaar begonnen met de opnamen.
Daartoe werden zo ongeveer alle delen van
de wereld bezocht. Forten, kerken, graven,
complete straten en zelfs hele steden herin
neren op veel plaatsen aan een roemrijk Ne
derlands verleden. Jan Dorresteijn: „Wat mij
vooral interesseerde was er achter te komen
hoe dat volk van kazenmakers, boeren, vis
sers, vrachtvaarders en kooplieden niet al
leen generaties lang oorlog kon blijven voe
ren tegen de Spanjaarden, maar bovendien
in zo'n vijf jaar tijd de gehele wereld open
legde en een handelsimperium uit de grond
stampte dat nergens mee vergeleken kan
worden".
In de eeste aflevering legt Dorresteijn uit hoe
eenvoudige ingrediënten als peper en zout
in eerste instantie de Nederlanders over de
wereldzeeën hebben gelokt. De peper was te
vinden in de Oost, het zout in de West. Dor
resteijn: „Het lijkt een simpel verhaal, maar
er zat natuurlijk veel meer aan vast en er
kwam heel wat meer bij kijken voordat die
trotse Oostindië-vaarders de wereldzeeën
beheersten en de Lage Landen uitgroeiden
tot de Gouden Republiek".
'Nederlanders Overzee' vertelt dan ook over
de ontberingen die de zeelieden moesten on
dergaan op de aanvankelijk zeer eenvoudige
houten schepen. Ondanks alle verschrikkin
gen die men kreeg te doorstaan in de vorm
van kapers, kannibalen, scheurbuik en barre
weersomstandigheden bleef vooral de zucht
naar rijkdom de Hollanders trekken. En dat
werd ruimschoots beloond, want de
scheepsladingen vol handelswaar leverden
in het vaderland een periode van grote bloei
op.
Al in de eerste aflevering, die de titel 'Het Hol
landse Mirakel' meekreeg, doet zich de
werkwijze van Dorresteijn in positieve zin
voelen. In een hoog tempo wordt met be
hulp van mooie plaatjes en uitgekiende tek
sten van Felix TTiijssen de historie aantrek
kelijk uit de doeken gedaan. Opmerkelijk
daarbij is het spaarzame gebruik van stukjes
toneelspel. Die stukjes duren te kort om de
gehele produktie tot een gedramatiseerde
documentaire te verheffen, maar zijn zeer
functioneel.
Opvallend is bovendien dat de acteurs niet
sprekend worden opgevoerd, hetgeen sterk
bevorderend is voor de vaart van het ver
haal. Deze grootscheepse produktie kon on
der meer worden bekostigd door de mede
werking van het Prins Bernhard Fonds en
de Stichting Cultuurgeschidenis van de Ne
derlanders Overzee. Die laatste instantie
heeft de reizen, die ten behoeve van de opna
men werden gemaakt gebruikt voor het con
troleren van de historische juistheid van een
aantal zaken (zondag, Ned. 2, 21.00 uur).
i Foekoesji-
Het Residentie-Orkest geeft zoals
al eerder aangekondigd van
avond een concert in de Stadsge
hoorzaal. Uitgevoerd worden
Schuberts Ouverture im Italieni-
schen Stil nr. 2, het Vioolconcert
in D van Mozart (solist: Thomas
Zehetmair) en Tsjaikowski's
Zesde Symphonie. de zg. Pathé-
tique. De dirigent is Heinz Wall
berg.
Hans de Booy
Hans de Booy en Band zijn van
avond te gast in het Alphense
jongerencentrum Het Kasteel.
De zanger van de hitsingles 'Een
vrouw zoals jij' en 'Annabell'
wordt begeleid door Rainer Hen-
sel (saxofoon en gitaar), Alexan
der Buurman (toetsen), Peter
van Breukelen (gitaar), Hans As-
scheman (slagwerk) en Paul van
Horn (gitaar).
Golden Earring
In 't Spant in Leimuiden treedt
vanavond de Golden Earring op
terwijl het voorprogramma
wordt verzorgd door de nieuwe
Nederlandse groep Duplex
Johnson uit Breda (aanvang
19.45 uur).
La Majeure
Het trio La Majeure pipe au bois
(Joop van Brakel, de voormalige
zanger/gitarist van Nasmak,
Horst Rickels en Rik van Ierssel)
brengt vanavond in het leids
Vrijetijdscentrum het wonderlij
ke muziekstuk 'Van Goghs laat
ste oor'. Improvisatie speelt bij
dit drietal een belangrijke rol.
De Dijk
In de Sneeuwbal in Heemstede
treedt vanavond de Nederlands
talige groep de Dijk ('Slowmo
tion') op terwijl het Klein Orkest
in het Goudse Over de Brug 'con
certeert'.
In het Michaelshuis in Hazerswou-
de vanavond een optreden van
Secret Sounds.
Indigo Rex
In de Stadsgehoorzaal treedt aan
staande woensdag de Engelse
formatie Indigo Rex op. Deze
groep is twee jaar geleden in
Londen opgericht en bestaat uit
een gitarist/toetsenist, een drum
mer, een bassist en een zanger.
Er zijn nog geen platen van de
groep verschenen. De vier muzi
kanten zouden kunstzinnige
popmuziek maken, beinvloed
door groepen als Roxy Music,
King Crimson, Joy Division en
de Talking Heads.
Na zich maandenlang te hebben te
ruggetrokken om in afzondering
te kunnen repeteren, zou Indigo
Rex pas begin september van dit
jaar zijn begonnen met optreden.
Indigo Rex: woensdagavond in de Stadsgehoorzaal
AMSTERDAM (ANP) - De
theaterbespreekbureaus van
de VW's in Nederland heb
ben het afgelopen seizoen
75.000 kaartjes geboekt voor
voorstellingen in Amster
damse theaters en concertza
len. Dit heeft de VW Am
sterdam bekend gemaakt.
De grootste belangstelling ging
daarbij uit naar theater Carré,
gevolgd door Concertge
bouw. Paradiso en Stads
schouwburg.
De hoofdstedelijke VW tekent
daarbij aan dat het meren
deel van de 75.000 bezoekers
het avondje uit combineert
met een middagje winkelen,
eten in een restaurant, of het
gebruik van een drankje in
café of discotheek.
'Walzertraum'
bij Crescendo
LEIDEN - Het Leids Operette en
Instrumentaal Muziekgezel
schap 'Cresendo' geeft zijn jaar
lijks serie uitvoeringen op vrij
dagavond 28. zaterdagavond 29
en zondagmiddag 30 oktober in
de Leidse Schouwburg. De keus
is ditmaal gevallen op 'Ein Wal
zertraum' van Oscar Straus.
De zondagmiddagvoorstelling is
bedoeld voor de bejaarden en de
dienstencentra. Kaarten voor de
ze operette-uitvoering zijn ver
krijgbaar bij K&O.
ADVERTENTIE
(Suftiteutog
15 oktober 1983
Honderd jaar geleden stond i
de krant:
De stoomtram der Noord-
Zuid-Hollandsche Stoomtram-
Maatschappijdie Zaterdag
avond te zes uren Leiden ver
liet, is aan een groot gevaar
ontkomen. Tusschen Oegstgeest
en Sassenheim passert de tram
den spoorweg. Door boomen
wordt het licht der rode lanta
ren (sein onveilig) onderschept
en dien avond was daarvan
door den dikken mist nog min
der te zien dan anders. Een wit
te lantaren (sein veiligwelke
door den spoorweg wachter bij
zijn dienst wordt gebruikt,
stond midden op den weg. Door
het een en ander misleid, reed
de machinist door den slag
boom, juist toen de trein uit Lei
den op de komst was. Een halve
minuut, later en alles ware ver
pletterd geweest. Zou het, zoo
vraagt men zich af, geen tijd
worden dat er op dit punf van
den weg eene betere verlichting
kwam?
In het Britsch-Indische dis
trict Madras zijn in 1882 niet
minder dan 1195 mensehen
door wilde dieren omgebracht
en 2055 wilde dieren door men-
schen gedood. De slangen zijn
het meest vernielend geweest:
zij hebben 920 personen doode-
lijk gewond. De tijgers hebben
206 slachtoffers gemaakt, pan
ters en luipaarden 28, beren 11.
Drie wilde olifanten, 287 tij
gers, 1300 panters en luipaar
den zijn door menschenhand
gevallen. Van het aantal door
den mensch omgebrachte slan
gen wordt geene opgave ge
daan.
Vijftig jaar geleden
Bij het inladen van een groo-
te kist aan boord van het motor
schip "Vulcania", dat van Pa
lermo naar New-York zou ver
trekken, is deze tegen den boor-
dratid kapotgeslagen. Uit een
opening werd plotseling een
arm zichtbaar. De kist werd
neergezet en er binnen tn vond
men niet minder dan vijf perso
nen, die zich rijkelijk hadden
voorzien van levensmiddelen
en water en op deze wijze hei
melijk wilden emigreeren. De
"bagage" was ingeschreven ten
name van een tweede-klasse
passagier, die met zijn vijf be
schermelingen is gearresteerd.
Fragment uit de eerste aflevering van der tv-serie 'Nederlanders Overzee'.
