KITS
Nog lang geen vrienden
C
Grijze massa kan ook opvallen
OPEN EEN SPAARREKENING EN VERDIEN EEN
ECHTE ZILVEREN GULDEN UIT DE VIJFTIGER JAREN.
Noord- en Zuid-Korea
Scholier
ontwerpt
trein
van de
toekomst
meows
aan 't woord
Spijbelen: problemen
of zomaar 'n baaidag?
WERELDVOEDSELDAG
WOENSDAG 12 OKTOBER 1983
Varia
Ach jee. Sir Ralph Richardson is
als eerste van de Drie Musketiers
van het Engelse toneel (Sir Lauren
ce Olivier, Sir John Gielgud en hij)
overleden. Tachtig jaar is hij ge
worden. Ik heb hem één keer 'live'
zien spelen in Londen, in een stuk
van Pinter. Mooie rol. Van de Grote
Drie was hij de markantste, al was
het maar omdat hij tot op hoge leef
tijd op een grote motor reed. Een
'character', zoals moge blijken uit
de volgende geschiedenis, die ik
wat ingekort overnam uit Peter Us-
tinovs autobiografie 'Dear Me'.
Er hing altijd een sfeer van inne
mende krankzinnigheid rond
Ralph Richardson, schrijft Usti
nov. Hij was een Don Quichote, al
leen waren de molens die hij be
streed de sloten langs de weg, en
zijn trouwe ros was zijn zware mo
tor. Op een magnifieke wijze is hij
altijd blij verrast je te ontmoeten,
zijn ogen ronder dan twee vol
maakte cirkels, zijn wenkbrauwen
opgetrokken tot bij zijn haarlijn.
Richardsons liefde voor motoren
had hem in 1945 al verschillende
tanden gekost, maar een gecompli
ceerd systeem van bruggen die een
hulde betekenden voor de onstuit
bare opmars van de tandheelkun
de, hadden ervoor gezorgd dat
Ralph Richardson zijn beroep van
acteur nog kon uitoefenen.
In dat jaar 1945 regisseerde Peter
Ustinov zijn eerste film, Ralph Ri
chardson speelde er in mee ('s
avonds speelde hij Falstaff bij de
Old Vic), en op de derde opname
dag verscheen Richardson in op
perbeste stemming, half Falstaff
half zichzelf, op de set, fluitend als
een fluitketel bij bepaalde sisklan
ken, een geluid dat hij klaarblijke
lijk aan iemand anders toeschreef,
want hij bleef maar om zich heen
kijken om te zien waar dat geluid
vandaan kwam. Hij had kennelijk-
zijn gebit thuis laten liggen.
„Waarom beginnen we niet?" vroeg
Ralph met een doordringend ge
luid, geirriteerd door het opont
houd.
Richardson was toen 42 jaar, een
beroemd acteur, Ustinov was pas
24 jaar, vervuld van eerbied. Hij
liet zijn assistent Mickey Anderson
stiekem naar Richardsons huis bel
len, en zei zelf dommig: „De camera
is stuk"'.
Nu was Ralph Richardson niet al
leen bezeten van snelheid en haar
gevolgen, maar hij stelde er ook een
eer in de wrakstukken weer in het
leven terug te roepen, dus hij liep
naar de camera en zei tegen de ca
meraman:
„Ik hoor dat de camera stuk is".
„Nee hoor", zei de cameraman, die
van niets wist.
„Wat zullen we nou krijgen!", zei
Ralph fluitend, „die camera is hele
maal niet stuk!"
„Dat is mijn onervarenheid,
Ralph", zei Ustinov, „ik bedoelde
de geluidsapparatuur".
„De geluidsapparatuur!", bulder
de Richardson fluitend, zodat de
geluidsman geschrokken alle knop
pen op nul moest draaien. Richard
son ging naar de geluidsman en
„Ik hoor dat de geluidsapparatuur
kapot is!", het laatste woord met
indringend gefluit uitsprekend.
Op dat moment kwam Mickey te
rug en zei dat er' telefoon van thuis
was voor Mr. Richardson.
„O nee", zei Ralph, „ik ben nu aan
het werk, daar heb ik nu geen zin
„Het zou wel eens heel belangrijk
kunnen zijn", zei Peter Ustinov.
„Nee", zei hij botweg.
„Maar we kunnen nu toch nog niet
beginnen", zei Ustinov.
„Verdomme nog aan toe, wat een
gezeur", zei Ralph fluitend.
Even later kwam hij terug, een
beetje wankelend, zijn hand tegen
zijn voorhoofd.
„Wat is er?" vroeg Ustinov.
„O niks, niks. Migraine. Is plotse
ling opgekomen. Mijn eigen schuld
- maar wat zal ik je daarover lastig
vallen? Ik ben zo stom geweest de
poeders, die de dokter me had voor
geschreven, thuis te laten liggen. Ze
worden zometeen gebracht. Mis
schien kan ik beter even gaan lig
gen..."
Mickey begeleidde hem met een ern
stig gezicht naar de kleedkamer,
terwijl Richardson, onder de in
vloed van een of andere tropische
ziekte die hij zeker had opgelopen
toen hij een keer met zijn motor te
gen een palmboom was gereden,
een beetje heen en weer leek te
Twintig minuten later arriveerde
een Bentley met een klein pakje
voor Mr. Richardson. Tien minuten
later verscheen Ralph weer in op
perbeste stemming op de set.
„Ik voel me alweer een stuk beter.
Mens Sana In Corpore Sano", ver
kondigde hij, en er was geen spoor
van gefluit meer te horen in al dat
latijn.
De geluidsman draaide zijn knop
pen weer op normaal, en de opna
men konden beginnen...
Redactie: Anneioes Timmerije.
Bijdragen en vragen: Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Telefoonnummer: 071-444941, toestel 245.
De Zuidkoreaanse president
Chun Doo-Hwan hoefde er niet
lang over na te denken wie af
gelopen zondag achter de aan
slag in de Birmaanse hoofd
stad Rangoon zat: Noord-Ko-
rea, zijn boze bovenbuurman,
was verantwoordelijk voor het
volgens Chun "sinistere en
goed georganiseerde com
plot", dat leidde tot de dood
van vier van zijn ministers plus
vijftien andere hoogwaardig
heidsbekleders en journalis
ten.
eigenlijk mijn hobby".
(fotc
a Dijkm
De conclusie van Chun mag dan
voorbarig zijn, want het onder
zoek begint pas op gang te ko
men, zij tekent wel de moeiza
me betrekkingen tussen beide
Korea's.
Na de inval door Noord-Korea en
de daarop volgende oorlog
In anderhalf uur 2500 gulden ver
dienen, welke scholier over
komt dat? De 14—jarige Robert
Gérard uit Alphen aan den
Rijn blijft er nuchter onder. Hij
won de hoofdprijs van de
Schipholprijsvraag. "Ik denk
dat het een gelukstreffer is ge
weest", zegt Robert.
Twee weken geleden werd Ro
bert door de Nederlandse
Spoorwegen opgebeld. "Ze
vertelden dat ik een prijs ge
wonnen had", zegt Robert. "Ik
dacht eerst dat het een mu
seumkaart was, want dat was
óók een prijs". Maar hij had
echter de hoofdprijs gewon
nen. "Ik was eerst een hele tijd
stil, en toen gaf ik toch een
schreeuw", zegt Robert.
Robert is niet van plan om nu
naast zijn schoenen te gaan lo
pen. "Dat zou nergens op
slaan, want iedereen kan zo'n
prijs winnen". De NS had de
prijsvraag gehouden om de
Schiphollijn onder de aan
dacht van de vakantiegangers "Ik ben erg geïnteresseerd
maakt en aan hem meegege
ven. Dat was dus puur geluk".
Over de wedstrijd vertelt Robert:
"Je moest 'de trein van de toe
komst' tekenen. Ik ben toen
uitgegaan van de trein zoals
die er nu uitziet en heb be
dacht wat er allemaal aan ver
beterd zou kunnen worden. Zo
staan alle stoelen van mijn
trein in de rijrichting, want ik
heb een hekel aan achteruit rij
den".
"Ik ben uitgegaan van een aëro
dynamische trein", legt hij uit.
"Toen dacht ik: wat vind ik
vervelend bij een trein. Die
dingen heb ik verbeterd". Ro
bert heeft zelfs aan vandalisme
gedacht. Hij wil camera's in de
trein om de mensen te contro
leren. In de cockpit van de
trein zijn televisieschermen,
zodat de conducteur het met
een kan zien als iemand iets
vernielt. Robert ziet ook wel
wat in een radar die de rem
men van de trein automatisch
in werking stellen als er een
opstakel op de baan is, zodat er
geen ongelukken meer kunnen
gebeuren.
(1950-1953) is het zuiden de
angst voor de communistisch
gezinde noorderlingen nooit
helemaal kwijtgeraakt. Die
angst vormt een excuus voor
presidenten om een streng be
wind te handhaven, dat het
met de mensenrechten niet al
te nauw neemt.
Chuns voorganger Park Chung-
Hee, die 18 jaar lang over Zuid-
Korea heerste, gebruikte bij
voorbeeld de dreiging uit het
Noorden als smoes om de de
mocratie buiten de deur te
houden. Zijn opvolger Chun
doet niet veel anders. Maar het
Zuidkoreaanse volk wil nog
wel het een en ander door de
vingers zien, bang als het is
voor de communisten en voor
politieke chaos in eigen land.
Want dergelijke onrust kan al
leen maar de inmiddels moei
zaam verworven welvaart aan
tasten.
Toch waren Noord- en Zuid-Ko
rea de laaste tijd druk doende
de betrekkingen wat te versoe
pelen. Er werd vanuit het
Noorden zelfs een plan tot een
herenigingsconferentie geop
perd, maar Noord-Korea stelde
daaraan zulke belachelijke
voorwaarden, dat Zuid-Korea
dit voorstel al direct ter zijde
schoof. Omgekeerd deed Chun
ook voorstellen aan Noord-Ko
rea, waarop dit land niet kon
ingaan. Een hereniging van
beide Korea's is dus voorlopig
nog niet aan de orde.
Zeker niet na de aanslag van af
gelopen zondag. Want ook al
zou uit het onderzoek blijken
dat Noord-Korea part noch
deel aan de slachtpartij heeft,
de beschuldiging van Chun is
bepaald niet bevorderlijk voor
de goede verstandhouding tus
sen beide buren. En de wijze
waarop Noord-Korea nogal
spottend en lacherig over de
aanslag berichtte, zal in het
zuiden net zo min goed geval
len ziin.
Onderzoek in Enschede
Af en toe is het heerlijk om er
gens op je gemak achter een
bakkie koffie te zitten, terwijl
je eigenlijk Engels hebt, of wis
kunde. De gedachte dat de rest
van de klas zit te zwoegen
maakt spijbelen extra leuk.
In Enschede bestaat er sind kort
een Spijbelbus. Deze als kanti
ne omgebouwde autobus tuft
de hele dag door de stad op
zoek naar spijbelaars. Je kunt
er gezellig zitten met koffie en
een broodje.
De Spij belbus is een idee van
jeugdwerker R. Holvast uit En
schede. Bij de ministeries van
onderwijs en van WVC was
men zo enthousiast, dat de
Spijbelbus ook subsidie krijgt.
De bedoeling van Holvast is, om
te brengen. "Het is maar heel
toevallig dat ik aan het deelna
meformulier kwam", zegt hij.
Robert doet wel vaker mee aan
wedstrijden, maar meestal
maakt hij ze niet af of is hij te
techniek", zegt de prijswin
naar. "Auto's zijn eigenlijk
mijn hobby, maar ik lees ook
veel over vliegtuigen en
scheepvaart". Hij is dan ook
een vaste klant van de biblio
theek.
IfnlTi ÏZ Robertweetncgnietwathümet
het geld gaat doen. "Het is zo
ontzettend veel geld", zegt hij.
"Als ik 500 gulden had gewon
nen dan had ik er een platen
speler van gekocht, maar nu
weet ik het gewoon niet. Mis
schien dat ik er de volgende zo
mer een surfplank van koop, of
een dure muziekinstallatie.
Maar dat zie ik dan wel weer,
het staat nu op de bank".
ging het ook nog zowat
Hij was wel aan een tekening
begonnen, maar liet hem er
gens onafgemaakt slingeren.
"Je moest het formulier op
Schiphol inleveren", zegt hij.
"Nou, daar kom ik natuurlijk
nooit. Maar toen moest mijn
vader er in de buurt zijn. Ik
heb de tekening snel afge-
Het gesprek over kleding in
KITS van drie weken gele
den heeft op het Rijnlands
Lyceum in Oegstgeest iets
losgemaakt. In de Roskam
(schoolkrant) van septem
ber staat een interview met
Daniëlle, Eric en Frédéri-
que die gewoon "met de
grijze massa" meegaan en
ieder toch op hun eigen ma
nier opvallen. Roskam stel
de ze dezelfde vragen als
KITS met het volgende re
sultaat:
"Waarom zien jullie er eigenlijk
zo uit?
Daniélle: Allereerst wil ik zeggen
dat het van mij helemaal niet
hoeft, al die merkjes. Als er
geen geld voor was, zou ik niet
persé in merkshirts rond wil
len lopen.
Eric: Ik wil gewoon niet in een
Hema-shirt rondlopen. Daar
bedankt ik voor. Trouwens, ze
zeggen wel dat ik zoveel Lacos-
ta-kleding heb, maar dat is he
lemaal niet waar. Ik heb maar
één Lacosta-shirtje.
Frédérique: Van mij hoeft het
ook niet hoor, die merkjes. Ik
vind het mooi, maar het hoeft
niet persé. Het moet er wel ver
zorgd uitzien, vind ik. Dus
geen geitenharen of legerkist-
jes.
Is de manier van kleden aan leef
tijd geboden?
Frédérique: Later zullen ze (Ulri-
ke, Raoul, Frank en Annelies
uit het interview met KITS)
zich wel aanpassen. Ik kan me
bijvoorbeeld niet voorstellen
dat Frank over 15 jaar nog met
die alpinopet loopt. Ik zal er
ook wel niet meer zo uitzien.
Eric: Ik wel wel dat ik me zal
moeten aanpassen aan het
werk. Misschien zie ik er in
Twee jaar geleden heeft de FAO
(de voedsel- en landbouworga
nisatie van de Verenigde Na
ties) 16 oktober uitgeroepen tot
Wereldvoedseldag. Aanstaan
de zondag dus wordt in meer
dan veertig landen in de we
reld extra aandacht gevraagd
die honger lijden.
In ons land worden er op die dag
allerlei activiteiteh georgani
seerd. Zo zullen bijvoorbeeld
de winnaars van de teken- en
opstelwestrijd "Heb je honger
of trek" worden bekendge
maakt.
Een paar weken geleden is er
speciaal voor jongeren de bro
chure "Met poedermelk meer
mans" verschenen. Zo op het
eerste gezicht lijkt het goed om
poedermelk naar arme landen
te sturen, omdat er zoveel kin
deren zijn die honger lijden.
Maar helaas is het water (waar
mee de poedermelk moet wor
den aangemaakt) in veel van
die landen zo slecht, dat de
kinderen er ziek van worden.
Terwijl de "rijke landen" een
speciale dag hebben ingesteld
om aandacht te vragen voor
het hongerprobleem streven er
per dag ongeveer 100.000 man
nen, vrouwen en kinderen om
dat zij niet genoeg te eten heb
ben.
De Hongerstichting, die twee
jaar geleden werd opgericht,
zegt dat honger helemaal niet
nodig is als het voedsel maar
beter verdeeld zou worden.
Deze stichting organiseert op
14 en 15 oktober een 'honger-
wacht' op het Binnenhof in
Den Haag. Iedereen die wil
meedoen is welkom.
Wil je meer weten over het
voedselprobleem in de we
reld, dan kun je bij de volgen
de instanties terecht: Natio
naal FAO-comité, Prinsevin-
kenpark 19 in Den Haag (tel.
070-524411) en De Honger
stichting, Adriaen van Osta-
delaan 46 in Utrecht (tel: 030-
517407). De brochure 'Met poe
dermelk meer mans" is te be
stellen bij De Horsting, Post
bus 400, in Amersfoort. Hij
kost vier gulden.
mijn vrije tijd nog zo uit, maar
op het werk zal ik toch iets net-
ters aandoen.
Daniëlle: Ik zal me waarschijn
lijk ook iets netter kleden. Ik
zal me wel aan mijn leefdtijd
moeten aanpassen, of aan mijn
beroep. Ik weet het nog niet ze
ker.
Wat is voor jullie belangrijker,
iemands karakter of iemands
uiterlijk?
Alledrie: Karakter is wel belang
rijker. Wij bewonderen Frank
ook, zoals hij er uitziet...
Daniëlle: Maar ik vind kleren
toch wel belangrijk. Het kan
ook gewoon lekker zitten. Kle
ren die ik koop, koop ik omdat
ik ze mooi vind, niet omdat er
merkjes opstaan. Tussen haak
jes, ik beschouw mezelf niet
tot de grijze massa.
Frédérique: Ik vind ook als je
niet persé opvalt, dat je dan
niet meteen tot de grijze massa
behoort.
Eric: Zoals Ulrike er uitziet. De
ene week 'Vo' en de andere
week weer normaal. Daar moet
je tussen kiezen, vind ik zelf.
Kleren zijn duur. Wabzouden jul
lie doen als er thuis niet genoeg
geld meer voor is?
Unaniem: We kunnen het ons
niet zo goed voorstellen. Op
het ogenblik is er nog geld zat.
Frédérique: Ik zou minder, maar
wel mooie kleren.
Eric en Daniëlle: Ik denk dat ik
er voor zou gaan werken, om
ook hockey erbij te houden. Je
moet tenslotte wat aan sport
doen."
een idee te krijgen waarom
leerlingen spijbelen. Zo nu en
dan een 'baaidag' nemen is he
lemaal niet zo erg. Maar er zijn
ook kinderen die spijbelen om
dat het op school heel slecht
gaat en daar thuis niet over
kunnen praten. Het komt ook
voor dat er thuis vaak ruzie is.
Dan is het natuurlijk moeilijk
om je op school goed te con
centreren. Deze spijbelaars
hebben een heel andere reden
om van school weg te blijven.
De Spijbelbus is ook en poging
om iets te doen aan het jeugd-
vandalisme. Sommige spijbe
laars slaan volgens Holvast aan
het vernielen, omdat zij eigen
lijk nergens heen kunnen. De
Spijbelbus is er dan om te hel
pen. Daar kun je met hulpver
leners en met mede-spijbelaars
praten over allerlei problemen.
De Spijbelbus krijgt voor dit ex
periment een jaar de tijd. Voor
spijbelaars met problemen is
het misschien dè oplossing.
Het spijbelen op zich zal er
waarschijnlijk niet spannender
op worden.
In Vroolijcke
Arke is van
alles te doen
Volgende week begint de
herfstvakantie alweer. In
het clubhuis In de Vroolijc
ke Arke is er van de 17e tot
en met de 21ste van alles te
doen:
Maandag: Levend Ganzen
bord; Dinsdag: Een rondlei
ding bij een postkantoor of
de melkfabriek Menken in
Wassenaar; Woensdag: Spo-
kenmiddag; Donderdag:
Kinderkafee (in plaats van
zaterdagmiddag) en een
verkoopmarkt. Iedereen
kan hier oud speelgoed of
andere dingen verkopen.
De kinderen van het Kin
derkafee .hopen met de op
brengst een tweedehands
geluidsinstallatie te kunnen
kopen; Vrijdag: Videofilm.
Alle activiteiten beginnen om
half twee en duren tot half
vier. Behalve de verkoop-
markt. Die begint voor kin
deren die iets te verkopen
hebben om half één en
duurt tot half vijf. De toe
gang kost één gulden.
(In de Vroolijcke Arke, Pie-
terskerkchoorsteeg 15 in
Leiden.)
ADVERTENTIE
Weet u nog dat guldens vroeger niet van nikkel maar van zilver waren? Dit is er nog zo één,
'n echte. Geslagen tussen 1954 en 1959 bij de Rijksmunt te Utrecht. U ontvangt 'm van ons in
fraaie cassette. Met daarbij een kleurrijk boekje over de geschiedenis van Nederlandse munten
en penningen uit de periode vanaf Willem van Oranje. Gratis, voor alle nieuwe NMB spaarders
als u nü een spaarrekening opent met een eerste inleg van ten minste honderd gulden. Wacht
daarom niet te lang. Deze aanbieding geldt tot en met
31oktober 1983, zolang de voorraad strekt. DE NMB DENKT MET U MEE. N B BANK
De Nederlandse juweliers maken van uw Zilverenjuliana-gulden een fraai sieraad. Een speciaal ontworpen, zilveren broche, ook als hanger te dragen. Aktieprijs: f 37,50.
