Prijzenslag gaat
ongeremd verder
D
Schuld aan misleiding bij Tilburgsche
Kort zakelijk
Schilders: meer zwart
werk bij verhoging btw
Vegin begint strijd
voor lagere gasprijs
Beurs Amsterdam
se* .ss
DONDERDAG 6 OKTOBER 1983
Noorwegen
De Noorse begroting voor het ko
mende jaar wijst een tekort van
1,1 miljard kroon (438 miljoen
gulden) aan, het eerste in de ja
ren tachtig. Toch heeft de Noorse
minister van financiën, Rolf
Presthus, gisteren bij de indie
ning van zijn begroting belas
tingverlaging van 3,5 miljard
kroon (1,39 miljard gulden) aan
gekondigd. Volgens Presthus zal
de verlaging van de directe be
lastingen de verhoging van de
belasting op benzine, telefoonge
sprekken, bier, sterke drank, ver
voer en wonen ruimschoots zal
overtreffen. Het begrotingste
kort vloeit vooral voort uit de af
neming van de produktie van
olie en gas in de Noorse sector
van de Noordzee. De produktie
zal de komende jaren waar
schijnlijk nauwelijks toenemen,
zodat een verdere daling van de
staatsinkomsten niet uitgesloten
is.
Telefoonprijs
Aanschaf- en abonnementskosten
van twee typen telefoontoestel,
Unifoon en Diavox, gaan op 1 no
vember omhoog. Verhoging van
de andere toestellen (Ericofoon
en Rembrandt) wordt overwo
gen. Aanleiding is dat de in
koopsprijs is verhoogd, aldus de
PTT. Diavox en Unifoon zijn toe
stellen die de abonnee zelf kan
aanschaffen; het zijn niet de toe
stellen (model T-65) die de PTT
standaard levert. Het Diavox-ty-
pe wordt bij aanschaf f 7,50 duur
der (wordt f 85) terwijl de abon
nementsprijs na 1 november -
ook voor reeds geleverde - op
f3,50 komt. De Unifoon wordt
bij aanschaf vijf gulden duurder
en komt dan op 80 gulden; de
abonnementsprijs wordt f 3,50.
Snoepfabrieken
Cote d'Or (chocolade) en Maple
Leaf (kauwgom) richten een ge
zamenlijk verkoopteam op dat
de afzet van beider produkten
aanzienlijk moet uitbreiden. Vol
gens een woordvoerder van Cote
d'Or moet de samenwerking al
op korte termijn een vergroting
van de omzet met enkele miljoe
nen guldens opleveren.
Op het moment zijn de produkten
van de twee bedrijven voorna
melijk te krijgen in levensmid-
denzaken. Het verkoopteam
krijgt als taak de snoep te intro
duceren bij bakkers, benzinesta
tions, campings, wegrestaurants,
sigarenwinkels, kiosken en win
keltjes in ziekenhuizen. De ver
wachting is dat binnen enkele ja
ren 6.000 tot 10.000 verkooppun
ten zullen worden toegevoegd
aan de enkele duizenden winkels
waar de chocolade en de kauw
gom al worden verkocht.
Vakbondswinkel
In Dordrecht gaat op 12 oktober de
eerste vakbondswinkel, een ini
tiatief van de Industriebond
FNV, van start. De winkel moet
de bond dichter bij de leden
brengen en een vraagbaak zijn
ten aanzien van zaken als ont
slag, cao's, arbeidsomstandighe
den. In de komende twee jaar
moeten er twaalf van dergelijke
door kaderleden bemande win
kels komen. Leden kunnen er
ook hun klachten kwijt.
AMRO-hypotheek
In het overzicht van de hypotheek
rente op deze pagina is nog geen
rekening gehouden met een ver
laging van de tarieven bij de AM-
RO-bank. Met ingang van mor
gen dalen de tarieven voor de 5
jaar vast ehypotheek met 0,5 pro
cent, voor de 2 jaar vast hypo
theek met 0,7 procent en de va
riabele hypotheek met' 1 procent.
Het laagste tarief is nu 7,3 pro
cent voor een variabele hypo
theek met gemeentegarantie.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 5 oktober 1983.
Andijvie per kg 0,48-0,60, sperziebonen
2,80, spitskool 0,36, bospeen I 0,87-
1,15, waspeen Al-per kist 5,10-11,00,
BI-6,30-13,50, CI-.6,50-7,70.
Aanvoer: 124 ton.
Breekpeen BI-per kist 4,00-5,00, CI-7,00-
8,50, prei A per kg 0,71, peterselie
(krul) 0,78-0,81, selderij 0,34-0,44,
knolselderij 0,48, bloemkool 6 per bak
I 0,96-1,02, 8 I 0,81-0,85.
Aanvoer: 2416 stuks.
Economie
Vrij Nederland onthult rol Ned. Bank:
DEN HAAG (GPD) - De Nederlandsche Bank
is volledig op de hoogte geweest van de
rampzalige financiële situatie van de inmid
dels failliet verklaarde Tilburgsche Hypo
theekbank. Bovendien heeft de Nederland
sche Bank. die toezicht moet houden op het
Nederlands bankwezen, actief meegewerkt
aan misleiding van de schuldeisers van de
hypotheekbank. Dat toont het weekblad
Vrij Nederland aan met de publikatie van
vertrouwelijke documenten.
De documenten die de dubieuze rol van de Ne
derlandsche Bank onthullen, staan deze
week afgedrukt in Vrij Nederland. Uit de
stukken blijkt, dat de Nederlandsche Bank
al in juni 1981 wist van de financiële positie
van de hypotheekbank. Het hoofd krediet
wezen van de Nederlandsche Bank, mr. H. J.
Muller, vroeg toen in een vertrouwelijk
schrijven aan de directie van de Tilburgsche
Hypotheekbank „of Uw instelling als onaf
hankelijke hypotheekbank kan voortbe
staan".
Bij de handelsbanken, die geld in de Tilburg
sche hadden gestopt, begon in die tijd al eni
ge achterdocht te ontstaan. Slavenburg's
Bank vertolkte die vrees door f2,5 miljoen
van ziin tegoed van f 5 milioen hii de hvnn-
theekbank terug te halen. Toch verlangde de
Nederlandsche Bank van de handelsban
ken, dat zij nog eens 18 miljoen gulden aap
de Tilburgsche zouden lenen.
Op dat moment werd ervan uitgegaan dat het
verlies van de Tilburgsche zo'n f 48 miljoen
bedroeg. De handelsbanken betwijfelden
dat en lieten tijdens een bespreking bij de
Nederlandsche Bank in de notulen aanteke
nen, dat dat verlies weieens aanzienlijk gro
ter zou kunnen zijn. „Blijkt die vrees volle
dig bewaarheid te worden, dan betekent dat
onvermijdelijk het einde van de Tilburgsche
Hypotheekbank", aldus het verslag.
Methodiek
De Nederlandsche Bank stelde de Tilburgsche
daarop voor. de handelsbanken in te lichten
over de kritieke situatie. Maar om toch ver
zekerd te zijn van de medewerking van de
handelsbanken stelde de Tilburgsche aan de
Nederlandsche Bank voor de externe ac
countant een bericht te laten opstellen waar
in de „gegevens" over de bank moesten wor
den gerelativeerd en waarin tevens een „ver
beterde prognose-methodiek" werd aange
kondigd. De Nederlandsche Bank stemde
daarmee in en noemde dat zelfs een „correc
te handelwijze".
Hoewel de Nederlandsche Bank op die manier
meewerkte aan de misleiding van de schuld
eisers en toen al kon weten dat het verlies
van de Tilburgsche tientallen miljoenen gul
dens hoger was (later zou blijken dat het
lies het bedrag van f 100 miljoen al was ge
passeerd). stemde zij ermee in dat de hypo
theekbank pandbrieven in de handel bracht.
De Nederlandsche Bank ging dus akkoord
met de uitnodiging aan geinteresseerden
geld te beleggen in een bank, waarvan zij
wist dat deze al geen bestaansrecht meer
had.
Ontkend
President Duisenberg van de Nederlandsche
Bank heeft tot nu toe ontkend vooraf gewe
ten te hebben van de belabberde financiële
positie van de Tilburgsche. Als argument
voerde hij aan, dat de Nederlandsche Bank
pas achteraf kennis neemt van de jaarversla
gen van de bankinstellingen. Vrij Nederland
toont echter aan, dat het jaarverslag over
1981 van de Tilburgsche vooraf ter inzage is
gezonden aan de Nederlandsche Bank.
Bij het SER-gebouw in Den Haag hebben boze boeren gisteren gedemon
streerd tegen de 'superheffing', die de Europese Gemeenschap wil invoe
ren voor (te) veel producerende bedrijven. Deze heffing, die de steun krijgt
van de Nederlandse landbouwminister Braks, moet leiden tot minder pro
duktie en dus) overschotten.
LEEUWARDEN (ANP) - De verhoging van de btw zal meer nega
tief effect sorteren dan de slechts geringe stijging van een pro
cent doet vermoeden. Het zwartwerken zal een belangrijke sti
mulans ondergaan.
Dat zei M.E.E. Boon, voorzitter van het Nederlands Christelijk
Ondernemers verbond voor het Schildersbedrijf, vanmorgen in
Leeuwarden in zijn jaarrede. De regering wil de twee btw-tarie-
ven elk met een procent verhogen tot respectievelijk vijf en ne
gentien procent.
Boon gaf ook te kennen zijn twijfels te hebben over de goede
werking van de nieuwe regeling voor belastingaftrek van schil
derwerk. Boon verwacht namelijk dat het aantal particulieren
dat de schilder laat komen, kleiner zal worden doordat de hoge
inkomens sterker dalen.
APELDOORN (GPD) - De gasdis-
tributiebedrijven zullen vandaag
in een algemene vergadering van
hun organisatie de voorgestelde
verhoging van de gasprijs voor
kleinverbruikers (voornamelijk
gezinnen) afwijzen. Als de rege
ring per 1 januari 1984 drie cent
meer wil laten betalen voor een
kubieke meter gas, zal zij dit wet
telijk moeten afdwingen. Dat is
tenminste het voorstel van het
hoofdbestuur van de Vereniging
Gasdistributiebedrijven in Ne
derland (Vegin).
De Vegin zal zich juridisch verzet
ten tegen een verhoging, nu on
derhandelingen met de Gasunie
hebben geen resultaat afgewor
pen. Ook minister Van Aardenne
(economische zaken), die de par
tijen bij zich riep toen het ge
sprek was vastgelopen, heeft het
zijn standpunt gehandhaafd.
Van Aardenne denkt aan een stij
ging van 49,6 naar 53 cent per
kuub (zonder btw).
In werkelijkheid komt de prijs
voor de consument op ruim 63
cent als het kabinetsvoorstel tot
verhoging van de het hoge btw-
tarief doorgaat (van 18 tot 19 pro
cent). De Gasunie heeft een ver
hoging van 3,4 cent voorgesteld
in een contract dat voor drie jaar
zou moeten worden gesloten. De
gasbedrijven willen geen meeija-
rencontract. Als het aan hen ligt,
blijft de situatie zoals ze is: 49,6
cent met een vastrecht van f57
per jaar en een kleinverbruikers-
marge (voor de gasbedrijven)
van 8,5 cent per kuub.
Waar het in deze kwestie om draait,
is de benadering van het begrip
marktwaarde van het gas. De
Gasunie blijft zich voor de tarief
stelling baseren op de gelijk
waardigheid met het voor de
kleinverbruikers goedkoopste
alternatief. Dat is volgens de
Gasunie de huisbrandolie en zij
berekende dat er dan een ver
schil van 9 cent valt te overbrug
gen. Vandaar de gedachte voor
een driejarencontract. met een
prijsverhoging van telkes drie
cent.
De Vegin kijkt daar anders tegen
aan. Huisbrandolie als prijsaan
duiding voor kleinverbruikersta
rieven wordt afgewezen. Verge
leken moet worden met de prijs
van laagzwavelige stookolie, die
ook in de internationale aardgas-
contracten de belangrijkste prijs
behalende factor is. De gasbe
drijven voelen zich hierbij ge
steund door het standpunt van
de Algemene Energie Raad.
Dit adviesorgaan heeft de minister
aanbevolen stookolie als markt
waarde te nemen en uit te gaan
Aan te nemen valt dat de gasprijs
een rol zal spelen tijdens de alge
mene politieke en financiële be
schouwingen over de begroting
voor 1984, volgende week in de
Tweede Kamer. Van Aardenne
ziet zelfs mogelijkheden voor
een verdere verhoging, omdat er
in de gasprijs een achterstand
van 18 cent zou zijn ontstaan. Hij
wil echter van afzien van een in
haalmanoeuvre gedurende deze
kabinetsperiode.
In kringen van de vakbeweging, de
consumentenorganisaties en di
verse belangengroepen, die van
daag tijdens de Vegin-vergade
ring van zich zullen laten horen,
gaan daarentegen stemmen op
om de gasprijs te verlagen. Dit,
in verband met de voortgaande
koopkrachtdaling en het feit dat
de laagste inkomens het meest
van deze extra uitgaven (naar
schatting enkele honderden gul
dens per jaar voor een gemiddeld
gezin) te Ujden hebben.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Terwijl de Economische Controledienst (ECD) zich beperkt
tot het opmaken van processen verbaal en geen voorraden in beslag neemt, gaan
steeds meer grootwinkelbedrijven melk verkopen beneden de toegestane minimum
prijs. Ook de minimumprijzen van suiker en brood zijn inmiddels doorbroken.
Na de Hermansgroep zijn verko
pen nu ook Dirk van den Broek
(Digros) en Edah melk beneden
de minimumprijs, te doorbreken
en vermoedelijk zullen meer be
drijven dit voorbeeld volgen. Bij
de drie grootwinkelbedrijven
verwacht men dat binnenkort de
minimumprijsregeling voor
melk losgelaten zal moeten wor-
den.Gisteren heeft de ECD pro-
ces-verbaal opgemaakt in twee
zaken van de Hermansgroep, een
Prijsslag in Amsterdam en een
Profimarkt in Wateringen (bij
Den Haag). Volgens het ministe
rie van economische zaken zal
deze koers worden voortgezet,
omdat er nu eenmaal een (be
schermende) minimumprijsrege
ling van kracht is.
De processen-verbaal worden via
de gebruikelijke procedure aan
het Openbaar Ministerie doorge
geven. De officieren van justitie,
zo wordt verwacht, zullen een
standpunt gaan bepalen over al
of geen strafvervolging.
De Dirk van den Broekwinkels
verkopen nu de melk vijf cent
goedkoper. Brood werd daar al
voor 32 cent beneden de mini
mumprijs van f 1,81 verkocht.
maar het gaat hier om buiten
lands brood, waarop de mini
mumprijsregeling niet van
kracht is. Van den Broek gaat
ook suiker voor vier cent per kilo
minder aanbieden. Ook in dit ge
val gaat het om suiker uit het
buitenland, waarvoor men juist
een contract had gesloten.
Bij de Edahzaken zal vanaf van
daag volle melk voor fl,19 en
halfvolle voor f 0,98 worden ver
kocht. Edah vindt al geruime tijd
dat de melkprijzen in ons land
„kunstmatig hoog" worden ge
houden. Daardoor ontstond er
ruimte voor goedkopere Belgi
sche melk van uitstekende kwa
liteit, zo wordt gesteld.
Duidelijk is dat de melkindustrie
en de zelfstandige melkhandela
ren met zorg deze ontwikkeling
gade slaat. Zij oefenen druk uit
op het Produktschap Zuivel om
tot een grotere prijsverlaging te
besluiten, zodat het prijspeil
dichter bij dat van de Belgische
melk komt.
Commentaar van de kant van Dirk
van den Broek: „Het is toch te
gek dat wij suiker uit West-
Duitsland moeten invoeren,
waar geen minimumprijs geldt.
Terwijl Suikerunie en CSM sui
ker uit ons land naar de Bondsre
publiek exporteren. Of dat de
zelfde suiker is? Dat weet ik niet,
maar je hoort daarover wel eens
wat. Het is een ongezonde situa
tie, de prijzen moeten vrij zijn".
ADVERTENTIE
Kamsteeg Auto Lease B.V.
Hoorn 174-Alphen a/d Rijn
01720-29313
Hypotheekrente per oktober 1983
Naam bank:
Annuiteiten-
hypotheken
ABN
AMRO
Bouwfonds Ned. Gem.
Leidsche Spaarbank
Nationale Nederlanden
Postgiro en
Rijkspostspaarbank
Rabobank Leiden
Westland Utrecht
standaard
standaard
no-risk
budget
Leven
hypotheken
AGO
Centraal Beheer
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
variabel
2jr
5 jr
5 jr
5 jr
renterust
10 jr
1 jr
5 jr
1 jr
5 jr
10 jr
2jr
5 jr
variabel
stabiel
variabel
stabiel
2 jr
5/10 jr
11/15 jr
5 jr
variabel
Ijr
3 jr
5 jr
5/10 jr
5/10 jr
5/10 jr
5/10 jr
5/10 jr
rentepercentages
met Gem. garantie
opgave bank werkelijk
7,82
8,69
9,24
9,46
8,31
8,85
8,31
10,39
op aanvraag
9,94
zonder Gem. garantie
opg bank werkelijk
7,6
8,4
8.9
9,02
9,38
9,91
10,12
9,55
9,55
9,88
8,31
9,07
8,48
9,22
9,79
8,52
9,07
8,52
9,18
8.59
9,22
9.60
10,16
10,61
op aanvraag
9,94
7,87
9,18
9,72
ABN heeft de basishypotheken opgetrokken tot 9
1 de executiewaarde.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van donder
dag 6 oktober 1983
(tot 12:33 uur)
420 00
159 00
42.80+
159 00 160 00
316.00 317 80
127.70 127 60
28 00+
850
415.00
palembang
porc fles
250.00 260.000
213 50 21250
beleggingsinst.
leveraged 15700
nwyork ind 1240 00
obam 117 70 118 80
tokyopac. 114.50 116.00
viking 4800 47.50
wereldhave 156 00 157 00
OBLIGATIES
staatsleningen
nM2*4 81-91 12930 130.00
107.30 107.60
'01180-00 109 30
'010*4 828 109.00
83-03 101.00
wuh 12 80-88
wuh 11 80-88
wuh 9 V? 79-87
wuh 9 76-85
wuh 8*« 78-87
parallelmarkt
officieel toegelaten
Indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.index/eff.rend.(c.b.8.)
rssr
-3-5 jaar
BNG leningen
Goud: (onbew.) 36.960 -
Zilver: (onbew.) 935 - 10
buitenlands geld
Amerikaanse dollar 2,8!
B^ha^OOO) si
Duitse mark (100) 109.7;
(10000) 17.1!
c (100)
Oosl. shilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
,25 38.25
(100) 3575 38,75
3275
50,25 53.25
2,10 3.10
3.33 3.36
VERKLARING DER TEKENS
Beursoverzicht
Discontoverlaging op komst?
Op de Amsterdamse beurs wordt
verwacht dat er een discontover
laging in de lucht zit. Door de be
richten over rentedaling werden
vanmorgen op de obligatiemarkt
koerswinsten geboekt van om-
Topper was Elsevier-NDU, dat gis
teren al tussen f 6 en t 12 koers
winst boekte Het fonds had van
morgen helemaal de wind in de
zeilen. Nauweli|ks een half uur
na begin van de beurs stond
op
f 17.
Daarna bleef de prijs op e
lager niveau schommelen, tot
een winst van ongeveer f 15
rond het middaguur
VNU, dat gisteren aardig in het
kielzog van Elsevier was geste
gen, begon de beursdag minder
I met een teruggang
f 1,30 n
tot
k daarna iets
zeer f 0,20 vond het middaguur.
r de Dow-lndex met
Een opvallende winst liet ook
Amev noteren, van ruim f 5. Oce
van der Gnnten was halverwege
de beurs eveneens t 5,50 hoger
Pakhoed was t 1 lager. Unilever
f 2 hoger en KLM steeg f 3