BOEKEN
Blik in de weekbladen
Biesheuvel: altijd leuk
'Waarom loopt
de klok rond'
Daisy Ashford:
roem gebaseerd
op kinderwerk
CD^l
-C
>-
EISEVEERS
DE TIJD
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1983
Droevige
mythe over
ware liefde
Varia
Het droevige lot van de Ierse
koningsdochter Grania is een
oude Keltische mythe, op
nieuw verteld in de histori
sche jeugroman 'De Konings
dochter van Erin' geschreven
door Barbara Bartos. Grania
van Erin is een eigenzinnig
meisje, dat gewend is haar ei
gen gang te gaan. Wanneer
haar vader haar wil uithuwe
lijken aan de oude Finn, voelt
ze zich teleurgesteld en ver
nederd. Grania ontvlucht de
koningsburcht samen met
Finn's hoofdman Dearmid.
Genadeloos wordt het tweetal
achtervolgd, want Finn
neemt geen genoegen met
zijn verlies. Jarenlang wor
den de geliefden opgejaagd,
het hele land door. Nergens
vinden ze rust. Door iedereen
gemeden - uit angst voor
Finn's wraak - honger, dorst
en koude lijdend, hebben ze
alleen elkaar. Maar een hoge
re hand is hen goed gezind.
Soms worden ze in het groot
ste gevaar op wonderlijke
wijze gered. Die 'hogere
hand' heeft ook een bepaalde
bedoeling met Grania en
Dearmid.
Na 10 jaar wordt Finn gedwon
gen vrede te sluiten. De ko
ning van Ierland verzoent
zich met zijn dochter. Einde
lijk breekt een tijd van rust
en geluk aan. Toch kan Dea-
mid zijn noodlot niet ontlo
pen.
De koningsdochter van Erin is
een prachtig boek, dat wel
licht traag op gang komt,
maar met de vlucht van Gar-
nia en haar geliefde in een
stroomversnelling raakt. De
vroege middeleeuwen, waar
in het verhaal zich afspeelt,
komen tot leven in de vele
historische details. De ont
roerende geschiedenis wordt
door Barbara Bartos in
mooie, poëtische beelden be
schreven. De rol die enkele
bovenaardse wezens spelen
in het geheel is nauw verwe
ven met het verhaal en geven
het een mysterieus tintje. In
de goede vertaling is dit alles
bewaard gebleven. Een boek
voor romantische geesten
vanaf 12 jaar.
De koningsdochter van Erin, Barbara
Bartos, vert. Anneke Verhagen,
uitg. Christofoor, 22,50.
Verhalenbundel
Op de splitsing van de weg is
een bundel verhalen van de
bekende Engelse schrijfster
Rosemary Sutcliff. Vijf histo
rische verhalen die zich af
spelen rond het begin van de
jaartelling.
De titel van de bundel slaat te
rug op de kern van elk ver
haal, waarin het gaat om
moed, trouw en vriendschap.
Steeds komt iemand 'op de
splitsing van de weg' te
staan: er moet een beslissing
worden genomen, die moed
vraagt omdat het eigen leven
ermee in gevaar komt.
Rosemary Sutcliff toont zich
op haar best in deze bundel.
Het leven van mensen in his
torische tijden in Brittannië
en Griekenland - met hun bij
geloof en wreedheid - wordt
boeiend beschreven. In enke
le bladzijden ontstaat een le
vendig beeld. De bundel is
goed vertaald door Ruth Wolf
en gëillustreerd door Victor
Ambrus. Wie meerdere boe-
■r. ken van Sutcliff heeft en deze
bundel wil aanschaffen, moet
wel opletten: enkele verhalen
zijn al eerder in ons land uit
gebracht.
MARGOT KLOMPMAKER
'Steen der wijzen' vol prachtige verhalen
De ware liefhebber weet het al:
Maarten Biesheuvel heeft - zo
als ieder jaar - weer een boek
vol prachtige verhalen ge
schreven. En toch moeten we
ons eens afvragen, na genie
ting van De steen der wijzen,
of en waarom de auteur tot de
betere literatoren gerekend
moet worden. Beantwoording
van dat vraagstuk is op zich
geen criterium, natuurlijk
men geniet van een boek of
men doet dat niet - met Litera
tuur heeft zoiets niks te ma
ken.
Zelf houd ik veel van Biesheu
vels verhalen, ik heb ze alle
maal gelezen en juist daarom
wellicht is me zijn laatste bun
del ietwat tegengevallen. Con
creet: De steen der wijzen be
vat 13 verhalen die men glo
baal in twee groepen kan on
derverdelen: de "gewone" ver
tellingen waarin de auteur zijn
fantasie de vrije loop laat, en
de "ik"-verhalen, met autobio
grafische inslag.
De laatste categorie ligt me het
meest na aan het hart: de "ver
teller" (Biesheuvel) leutert re
lativerend en toch vol tranen
over zijn privé-leven, zijn
vrouw Eva. zijn houten groen
beschilderde huisje, zijn on
vermogen op welk gebied dan
ook, zijn krankzinnigheid en
zijn tientallen katten en andere
fauna.
Een goed voorbeeld hiervan, te
vens het allermooiste verhaal
in de bundel is Mijn vrouw.
Het begin al is tintelend, ty
pisch Biesheuvel, vol ingehou
den humor: "Eigenlijk ben ik
helemaal niet de slechte man,
waarvoor je me houdt als je dit
verhaal leest. Als kind huilde
ik maar weinig en speelde ik
zoet in mijn eentje. Ik heb al
tijd' hard gestudeerd en was
voor opbouw, iets stuk maken
is mij altijd een gruwel ge
weest. Misschien sta ik iets te
snel met kritiek klaar, maar
meestal is die kritiek toch op
mezelf gericht". Waarna de
verteller, schitterend door-
drammend, klaagt over zijn
aardige, briljante, goedhartige
vrouw - een soort engel die hij
weliswaar liefheeft maar tege
lijkertijd haat omdat ze zoveel
"beter" is dan hijzelf. Een won
derschoon verhaal waarin ik
de vroegste Biesheuvel meen
te herkennen. Mijn favoriete
vertelling in de bundel.
Zo zijn er natuurlijk meer, maar
omdat ik 's kritisch wil zijn, nu
aandacht voor de "gewone"
verhalen. Nu. zo min als de au
teur in staat is een volbloed ro
man te produceren, net zo min
zijn de vertellingen die niet op
de "ik"-ervaringen gebaseerd
Maarten Biesheuvel
zijn, geslaagd. De steen der
wijzen bijvoorbeeld, het titel
verhaal, maar ook summiere
fantasietjes als De goudvis, het
grappige maar voorspelbare
De huldiging of - pakweg - het
van inspiratie gespeende plat-
telandsverhaal De zoon: het
aantal verhalen dat de Toets
der Literaire kritiek niet kan
doorstaan is ernstig toegeno-
Een streng woord kan geen
kwaad. Men kan wel moppe
ren op de literaire kwaliteit van
Biesheuvels verhalen, er staat
veel tegenover: de grappige
verteltrant (soms te zeer a la
Bomans, a la Reve), de beel
dende aspecten (men ziet de
auteur voorlezen), de geestige
en accurate (Leidse) herken
ningspunten en routebeschrij
vingen en - als de schrijver op
z'n best is het tragikomische,
het droevig ironische.
In De zoon, uiteindelijk een mati
ge geschiedenis, toch weer een
passage als deze: "Hij zag er
leuk in uit en ach, de schat, hij
was pas vier jaar, ik weet nog
hoe dankbaar hij was.
toen kwam hij ineens bij me op
schoot zitten en zei in voor een
zo jong kind, eigenwijze zin
nen 'Lieve moeder, dat u
mij te eten geeft in deze moei
lijke tijden zal ik nooit verge
ten, maar dat ik er voortaan
heel wat netter uitzie dan mijn
speelmakkers op de kleuter
school Etcetera. Enorm
geouwehoer in feite, maar nog
steeds leuk.
En zo is het: J.M.A. Biesheuvel is
leuk, al jaren, daar komt geen
eind aan - wat mij betreft. Maar
of zijn Huis-, Tuin- en Keuken-
verhaaltjes nu wezenlijk Lite
ratuur zijn, daar mag zo langza
merhand wel eens openlijk aan
getwijfeld worden.
Wat dan nog. Leuk zijn ze, zoals
gezegd, nog steeds.
ROB VOOREN
J.M.A. Biesheuvel, De steen der wij
zen. Uitg. MeulenhofT, Amsterdam
1983, 22,50.
"Waarom loopt de klok rond?"
Zo'n vraag kun je verwachten
van een kind, dat nog niet
heeft geleerd de wetmatighe
den waarmee wij, volwasse
nen, worden geconfronteerd
voor zoete koek te slikken.
Maar ook een volwassene zou
de vraag kunnen stellen. Bij
voorbeeld een vrouw die zich
niet in het onvermijdelijke wil
schikken, die met bitterheid
constateert dat alles ten prooi
valt aan de tijd, zelfs de liefde,
die aanvankelijk onschend
baar leek. "Waarom loopt de
klok rond" - zonder vraagte
ken: het is de titel van Lizzy
Sara May's nieuwste roman.
In dit boek maken wij kennis
met Nina. Zij is dochter van
Arno Steinbach, een uit Keu
len afkomstige joodse kunst
schilder, wiens vróuw zich
kort na de geboorte van Nina
in de Rijn heeft verdronken.
Twee jaar later - in 1930 - ver
huizen Nina en haar vader naar
Amsterdam. Zij betrekken een
zolderetage aan de Amstel. Als
Arno in 1937 verneemt dat zijn
vriend Joseph in Buchenwald
is vermoord, neemt hij het ze
kere voor het onzekere en
wijkt hij uit naar Zwitserland.
Daar, in Lausanne, ontmoet Nina
de jongere broer van haar va
der, Friedel, die, geholpen
door zijn acteertalent en een
valse diplomatenpas, aan de
nazi's heeft weten te ontsnap
pen. In februari 1942 vertelt
Friedel aan zijn broer dat hij
contacten onderhoudt met een
ondergronds opererende com
munistische cel die hem zal
helpen naar Rusland te gaan.
Hij kan niet langer aanzien hoe
de Duitsers Europa als een
slakkenhuis onder hun laarzen
trachten te vermorzelen en is
van plan zich aan te melden bij
de partizanen. Nina is ont
roostbaar: Zij is verliefd ge
worden op Friedel. Tijdens het
afscheid, waarbij Nina hem bij
na aanrandt, belooft Friedel
dat hij, als de oorlog voorbij is,
met haar zal trouwen.
We schrijven 1980. Het laatste le
vensteken dat Nina van haar
beminde heeft ontvangen da
teert uit 1946; het is een met
potlood geschreven briefje, ge
post in Praag en vermoedelijk
door Friedel aan iemand mee
gegeven. "Liebe Nina, lieber
Arno, es geht mir gut. Bald
wird dieser scheussliche Krieg
zu Ende sein. Es küsst euch
Beide, Friedel".
Nina gaat met mannen wat los-
vaste contacten aan. Als de re
latie zich dreigt te verdiepen,
haakt ze af. Ze wil haar trouw
belofte niet schenden; het is
nog niet zeker of Frie
del is gesneuveld. Met haar
vriend Laurent gaat ze alleen
maar naar bed omdat hij, als
hij zijn bril afzet, zo angstig
veel op Friedel lijkt. "Friedel.
Altijd weer terug naar hem.
Met verlangen, het wachten,
een tweede natuur. Het kwam
niet bij haar op zich eens en
vooral los te schudden van
haar verleden."
Op aandringen van Laurent gaat
ze, vijfendertig jaar na de be
vrijding, naar Friedel op zoek.
Maar naspeuringen voeren
haar tenslotte naar Vilnius, een
kleine stad in Litouwen. Daar
ontmoet ze een oude dame,
mevrouw Greiffenberger, die
de gruweldaden van de nazi's
heeft moeten bekopen met de
amputatie van haar twee voe
ten. Mevrouw Greiffenberger
weet het een en ander te ver
tellen over Friedel. Het wordt
Nina duidelijk dat ze een her
senschim heeft r
Blindmakende liefde, liefde die
voor een ernstige bewustzijns
vernauwing zorgt: het is een
thema dat we in Lizzy Sara
May's verhalenbundel "Be
minnen met verstand" al heb
ben kunnen aantreffen. In
"Waarom loopt de klok rond"
heeft ze dit gegeven overtui
gend uitgewerkt. Nina komt
uit deze roman niet naar voren
als een hysterische dweepster,
nee, zij is een intelligente
vrouw die door een sterke in
nerlijke noodzaak wordt ge
dreven. Ik heb ik het boek
geen passage kunnen ontdek
ken waarin haar optreden mij
ongeloofwaardig voorkomt.
Lizzy Sara May schrijft korte,
krachtige zinnen. Als je ze af
zonderlijk uit hun contekst
licht, blinken ze niet uit door
hun evocatief karakter. Maar,
door haar oog voor details,
door haar vermogen de juiste
'kleuren' te mengen, slaagt ze
er toch in beelden van land
schappen en steden op te roe
pen die men niet licht vergeet.
De geraffineerde verteltech
niek, waarvan zij zich bedient,
verraadt de ervaren schrijfster.
Doordat de zoektocht van Nina
op de juiste momenten wordt
onderbroken met flash-backs,
weet Lizzy Sara May de span
ning er tot het einde toe in te
houden. Ze kan het boek ook
nog eens worden gelezen als
een 'literaire detective'.
U wou nog weten waarom de
klok rond loopt? Lizzy Sara
May geeft zelf het bittere ant
woord in haar roman: "Omdat
hij niet vierkant loopt".
CEES VAN HOORE
Lizzy Sara May, Waarom loopt de
klok rond, Bezige Bij, Amsterdam
1983 28,50.
Daisy Ashford stierf op negentig
jarige leeftijd, in januari 1972.
Ze stierf als een gevierd
schrijfster die haar laatste
werk op dertienjarige leeftijd
had geschreven.
Verbaasd?
Ik wel toen ik deze zinnen las in
de inleiding die Humphrey
Carpenter heeft geschreven bij
het boek 'De jaloerse goefer-
nante, drie verhalen van Daisy
en Angela Ashford'. Het boek
je verscheen onlangs in verta
ling bij uitgeverij Hans Elzen-
ga b.v. Ook de Nederlandse
uitgave is verluchtigd met te
keningen van Ralph Stead-
Merkwaardige kinderen, die zus
jes Ashford. Carpenter kan dan
wel schrijven dat kinderen in
het Victoriaanse tijdperk blijk
baar de gewoonte hadden ver
halen te schrijven - toch tuimel
je van de ene verbazing in de
andere als je de drie verhalen
leest.
Ze getuigen namelijk van een
scherp waarnemingsvermo
gen. Nu is bekend dat veel kin
deren goed opletten en soms
details zien die ouderen ont
gaan, maar die details verza
melen en verwerken in verha
len, dat zie je kinderen niet
vaak doen.
In de Victoriaanse tijd schijnt
dat dus niet zo ongewoon te
zijn geweest. We citeren Car
penter: "Frances Hodgson
Burnett, schrijfster van De
Kleine Lord en De geheime
tuin, schreef als kind liefdesge
schiedenissen in afgedankte
huishoudboekjes, die ze van
het keukenmeisje kreeg als ze
vettig en vol waren; Frances
schreef op de weinige onge
schreven regels: "Ridder Mar-
maduke richtte zijn gekwelde
blik op haar en riep op hartver
scheurende toon uit! Ethelber-
ta - mijn Jiefste -i och, dat het
waar moge zijn!" UIEN 5 cent,
LAMSCHOUDER ƒ2,-."
Toen het eerste boekje van Daisy
Ashford werd uitgegeven wa
ren veel mensen overigens zeer
verbaasd. Zó bekend was het
verschijnsel dus ook weer niet.
De Daily Mail had het over het
boek "waarover half Londen
niet uitgelachen raakt, terwijl
de andere helft wacht op de
tweede druk".
Geinspireerd werden de zusjes
Ashford door stuiverroman
netjes en sensatieromans. Wie
hun verhalen leest merkt dat
ook duidelijk: clichés worden
niet vermeden. Het werkt ont
roerend. Waarschijnlijk wisten
de schrijfsters niet wat clichés
zijn.
Nonnenschool
Door de spelfouten en ook door
het feit dat de zinnen soms niet
goed lopen doen de verhalen af
en toe zeer onvolwassen aan.
Waren de schrijfsters al op leef
tijd geweest, dan hadden ze het
verdiend gekraakt te worden;
nu werken deze gegevens al
leen maar in hun voordeel.
Laat ik een citaat geven uit het
verhaal 'Een kort verhaal over
liefde en huwelijk' van Daisy
Ashford, zodat u zelf kunt oor
delen over de kwaliteit: "Me
neer Molvern was een driftige
roodharige meneer met kleine
grijze oogjes en een slim roze
gezicht. Hij droeg altijd grijze
bruine pakken, maar iedereen
zei dat zwart hem beter stond.
Mevrouw Molvern was een
heel ander type. Ze was rustig
van aard, ze had een fijnbesne-
den bleek gezicht, grote bruine
ogen die de mensen vol be
langstelling opnamen en haar
blonde haar glansde in de
De zusjes Ashford begonnen
vroeg met schrijven en ze hiel
den er ook vroeg weer mee op.
Van Daisy is bekend dat ze
stopte toen ze op een nonnen
school zat. Kan gebeuren. Je
hebt ook mensen die dan pas
goed losbranden. En pas op,
zeg nou niet: stel je voor dat
die meisjes waren blijven
schrijven. Heeft geen zin daar
je hoofd over te breken. Onder
getekende heeft het gepro
beerd: hoofdpijn.
WIM BRANDS
De jaloerse goefernante. Daisy en
Angela Ashford. Uitgeverij: Hans
Elzenga b.v.
Eén van de tekeningen uit 'De
jaloerse goefernante', gemaakt
door Ralph Steadmaxi.
ruzie moest afleggen tegen de
ambities van directeur Doren
bos, die in de verkondiging van
het woord een miljoenenhandel
ziet.
HP verscheen deze week een dag
eerder met een special rond
Prinsjesdag geheel in het teken
van "het linkse alternatief'. Aan
de orde komen thema's als "een
plan van de arbeid voor de jaren
tachtig", aan de hand van ge
sprekken met Tinbergen, Ritzen,
Van Kemenade en Wöltgens en
"het leiderschap van Wim Kok",
toegespitst op zijn eventuele
overstap van FNV naar PvdA.
Rijk Timmer doet verslag van de
reis van de parlementaire delega
tie naar Washington, licht toe
hoe hij CD A-fractieleider Bert de
Vries "in één week jaren ouder
zag worden", verhaalt van de
openlijke ruzie tussen De Vries
("Ik ben dat gedoe van jou zat")
met Nijpels en vertelt hoe het op
treden van de laatste, een colle
ga-journalist deed terugverlan
gen naar "de diepgang van Hans
Wiegel".
Brugsma schrijft over de fictie
rond de monarchie, aan de hand
van de mededeling van de RVD
dat koningin Beatrix in gesprek
met Jesse Jackson "geen uit
spraken over kernwapens heeft
gedaan, omdat ze die niet mag
doen" en omdat "wat niet mag,
niet gebeurd kan zijn'. Volgens
Brugsma valt er nog te kiezen.
Uitvoerig wordt ingegaan op "de
meedogenloze strijd bij de Evan
gelische Omroep". Hoe de aan
vankelijke macht van de familie
Glashouwer het door onderlinge
Behalve de affaire met de Tilburg-
sche Hypotheek Bank (zie elders
in deze krant), bericht VN onder
meer van "de wereldreis van de
parlementariërs". Max van Wezel
ging met 24 andere collega's naar
Washington en Bonn (Moskou
viel aft om het doen en laten van
Den Uyl, De Vries, De Boer, Nij
pels en Ter Beek te registreren.
Over kernwapens - de reis was
bedoeld ter oriëntatie van de
standpunten - viel voor de jour
nalisten weinig opzienbarends te
melden. De heren kwamen met
uitzondering van Den Uyl slecht
beslagen ten ijs. De Vries was
mee om te leren en Nijpels had
slechts één vraag: "wat gebeurt
er als Nederland de kernraketten
niet plaatst". Nijpels had volgens
Van Weezei wel een paar boekjes
gelezen over ontwapening, maar
kwam daar kennelijk niet verder
mee. "Ed, je bent je vraag verge
ten", als hij een keertje over
sloeg.
Voorts praat Marcus Bakker met
Bibcb over de situatie binnen de
CPN. "Ging Ina Brouwer naar
Moskou om geld voor de noodlij
dende Waarheid te bedelen?"
Bakker: "Ed Nijpels ging dus
naar Amerika om geld voor Ver-
onica te bedelen".
Het kleurkatern is geheel gewijd
aan boeken.
MAGAZINE
In een drietal artikelen belicht El-
seviers Magazine de Miljoenen
nota. Allereerst de veelbespro
ken extra belasting voor twee
verdieners, al dan niet gehuwd.
Een veel te gehaast en ondoor
dacht wetsontwerp, meent EM,
waar de Kamer en de Raad van
State terecht over gevallen zijn.
Ondanks alle vertraging hoopt
de regering de extra belasting 1
januari 1984 te kunnen invoeren.
Dan wordt ook de "omgekeerde
bewijslast" geïntroduceerd. Ie
dereen krijgt namelijk dezelfde
algemene belastingvrije voet van
ƒ7381,- gulden. Wie recht op
meer denkt te hebben, moet dit
zelf melden bij de belasting
dienst, waar een legertje van ex
tra ambtenaren klaar staat om dit
te controleren. Tandenborstels
hoeven dus niet meer te worden
geteld. Wel zal er moeten worden
gezocht naar "dat ene weggemof
felde borsteltje", want dat gef
raudeerd gaat worden staat voor
EM als een paal boven water.
De andere twee artikelen omvatten
een commentaar, en een gesprek
met Rabo-topman Lardinois
over de Miljoenennota.
Verder biedt EM een verslag van
de tumultueuze reis van de pro
minenten Den Uyl, Nijpels en De
Vries naar Washington. De gela
den sfeer tussen De Vries en Nij
pels met een sussende Den Uyl:
"kom jongens, opschieten".
De beroepsmilitair voelt zich gef
rustreerd, zo blijkt. In hun uni
form vormen ze het mikpunt van
spottende jeugd, en hun werkge
ver de overheid laat hen ook
mooi in de kou staan door aan
hun ziektekostenregeling te
knabbelen.
Tot slot een interview met Rudi
Carrell, terug van weggeweest.
"Als ze me niet leuk vinden, zit
ik zo weer in Bremen".
De Oost-West-reis van Nijpels
(VVD), Den Uyl (PvdA) en De
Vries (CDA), die overigens in
oostelijke richting niet verder
ging dan West-Duitsland, heeft
de drie politieke leiders niet echt
wijzer gemaakt. Bert de Vries
hield voor de Tijd een dagboek
bij, waaruit blijkt dat er feitelijk
slechts één nieuw argument (in
het voordeel van hen die de nieu
we kernraketten willen plaatsen)
op tafel is gekomen. Dat gebeur
de in Bonn, waar staatssecretaris
Rühl er op wees dat het dubbel-
besluit van de NAVO de Russen
de gelegenheid gaf om hun voor
sprong uit te breiden. Na plaat
sing van de eerste Westerse wa
pens krijgt.de Sowjet-Unie vol
gens Rühl pas echt belang bij on
derhandeling.
In het omslag-artikel zoekt de Tijd
naar de achtergronden van het
succes van Rob Out en de 'toffe
jongens van Veronica'. Geen
moeilijk gedoe, het gaat Veroni
ca alleen om zorgeloze com-
sumptie. Out spreekt van een
'geweldige feeling' voor het pro-
dukt. "Beleid? Weet in veel". De
spectaculaire 'aankopen' (om in
voetbaltermen te spreken), zoals
Ton Planken, Hans Keiler en
Ton Lenferink, houden zich op
de vlakte of beperken zich tot de
opmerking dat ze bij Veronica
'een heel goede neus voor talent
hebben' (Lenferink).
In het kader van de Miljoenennota
krijgt voormalig top ambtenaar
F.J. Clavaux in de Tijd de gele
genheid om zijn al jaren levende
kritiek op de Nederlandsche
Bank in de publiciteit te bren
gen. De gulden is veel te hard
naar zijn oordeel en dat is de oor
zaak van de Nederlandse achter
stand op de internationale ont
wikkelingen. Zonder de miljar
denbezuinigingen en met een
minder harde gulden zou Neder
land er veel beter voorstaan,
meent Clavaux. "Maar ja, kritiek
hebben op Duisenberg is zoiets
als zeggen dat God niet bestaat".
In de rubriek Hier en daar een bui
aandacht voor de machtsstrijd
op Verkeer en Waterstaat tussen
secretaris-generaaL De Man en
minister Smit-Kroes.
w
Nederland steunt grootste massa
moordenaar sinds Hitier, zo luidt
de kop boven een artikel over
prins Sihanouk in HN. Sihanouk
„voert, in een bizar bondgenoot
schap met de Hitleriaanse ex-lei
der van Cambodja, Pol Pot, een
verbeten strijd tegen Vietnam,
dat het land tot nu toe onder con
trole houdt. De strekking van het
verhaal is dat Nederland dat
maar niet schijnt te begrijpen.
Vorige week bracht Sihanouk
een bezoek aan ons land, dat
hem een officiële ontvangst be
reidde met premier Lubbers aan
het hoofd. En dat terwijl de Cam
bodjaanse prins samenwerkt
met de man die 20.000 Cambod-
janen liet doodmartelen, en nog
eens duizenden andere
liet vermoorden, onder wie vijf
kinderen en veertien kleinkinde
ren van Sihanouk zelf. De prins
verklaart deze cynische tegen
strijdigheid als volgt: "...ik werk
met de Rode Khmers samen om
dat ik het Vietnamese kolonialis
me over Cambodja verwerp".
HN sprak ook met twee Nederlan
ders die in Nicaragua werken,
een theologe en een ontwikke-
lingseconoom: "Ik heb Amerika
nen op het seminarie in tranen
zien uitbarsten, toen ze beseften
wat hun regering deze mensen
aandoet". William Quandt, onder
de Amerikaanse president Carter
de belangrijkste adviseur voor
het Midden-Oosten, laat zijn licht
schijnen over Israël, constateert
dat de Israëli's de vuurhaard in
Libanon verkeerd hebben geta
xeerd, maar dat premier Begin
de bezetting van de westelijke
Jordaanoever met succes heeft
uitgevoerd.
ADVERTENTIE
BOEKHANDEL
DE KLER
Alle op deze pagina bespro
ken boeken zijn bij ons direkt
leverbaar, Pt via onze TERMI
NAL te bestellen en dan bin
nen drie dagen verkrijgbaar.