LEIDSCH
DAGBLAD
'Laat Unifil
in Libanon'
Opstand in Zutphense gevangenis
Herstel duurt
te kort voor
Derde Wereld
John Block daagt CNV-
bond voor de rechter
PvdA vraagt uitleg
over wapenvondst
Zware druk Frankrijk en VS
op Nederland
Rechter tegen
uitwijzen van
Armeniërs
Staat rijdt,
rookt en
drinkt mee
'Verhoging aardgas-
prijs niet afdragen'
BELGIE
ALS U NU EEN
ABONNEMENT NEEMT!
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37196
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
Boot zinkt op de
Nijl: tien doden
CAIRO (AFP) - Een drijvend
restaurant met bijna 250
mensen aan boord is afgelo
pen nacht op de Nijl gezon
ken bij Meadi, niet ver van
Cairo. Daarbij zijn ongeveer
tien mensen verdronken.
De passagiers waren gast van
de eigenaar die het huwelijk
van zijn dochter vierde. De
boot sloeg om toen het gezel
schap aan één kant instapte.
ZUTPHEN (ANP) - Gedetineerden
in het Zutphense huis van bewa
ring blijken maandagavond fel in
opstand te zijn gekomen tegen
enkele door de gevangenisdirec
tie aangekondigde bezuinigings
maatregelen. Zij stichtten ver
schillende brandjes, sloegen rui
ten in en vernielden celdeuren.
Dit heeft directeur J. de Graaf van
het huis van bewaring vanoch
tend bevestigd. Volgens hem is
het ook zondag al onrustig ge
weest in de inrichting, waar in to
taal vijftig gedetineerden verblij
ven. De door het oproer aange
richte schade bedraagt volgens
de directeur enkele duizenden
guldens. Tien cellen zijn voorlo
pig onbruikbaar.
Na de onrust van zondag kondig
den enkele gedetineerden voor
maandag hardere acties aan. "Zij
dreigden dat maandag het dak
van het gebouw zou gaan", aldus
De Graaf. Hij besloot daarom ze
ven van de oproerkraaiers door
de gestichtswacht naar Veenhui-
zen te laten brengen.
Desondanks bleef het onrustig.
Toen tegen de avond de zaak es
caleerde, werd in overleg met
Justitie besloten opnieuw zeven
gedetineerden naar Veenhuizen
te brengen. De veertien zijn in
middels gestraft met twee weken
afzondering.
Volgens de opstandige gedetineer
den betekenen de aangekondig
de bezuinigingsmaatregelen een
aanslag op hun bewegingsvrij
heid.
32 PAGINA'S
BEIROET (GPD) - Nederland staat onder zware interna
tionale druk om het Unifll-bataljon in Zuid-Libanon te
handhaven. Zowel Franse als Amerikaanse militaire
en diplomatieke bronnen in Libanon hebben bevestigd
dat Frankrijk en de VS aan Nederland hebben ge
vraagd zijn eenheid niet terug te trekken.
NUNSPEET Op de weg Amersfoort-Zwolle ter hoogte van het viaduct Nunspeet ontstond vanochtend een
grote ravage. Een tankwagen en twee vrachtauto's kwamen door onbekende oorzaak met elkaar in botsing. Bij
de aanrijding raakten twee personen gewond. (Foto anpi
GENEVE (AP) - Het opgetreden
economische herstel in de Wes
terse landen, is vrijwel zeker van
te korte duur om soelaas te bie
den voor de landen in de Derde
Wereld.
De groei in de VS kan een positie
ve invloed hebben, maar de dure
dollar en de hoge rente werken
ALMELO (ANP) De president
van de rechtbank in Almelo, mr.
H. van den Biesen, heeft vanoch
tend de Nederlandse staat verbo
den acht Armeense christenen
het land uit te zetten. Hij vindt
dat van hen op humanitaire
gronden niet kan worden ver
langd dat zij naar Turkije terug
keren.
De gezinnen hadden van de staats
secretaris van justitie bericht ge
kregen dat hun verzoeken om
toelating werden afgewezen. Ze
gingen in beroep bij de Raad van
State. De president heeft be
paald dat zij mogen blijven tot in
hoogste instantie op hun verzoe
ken is beslist.
Zonnige perioden
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog. Minimumtempera
tuur ongeveer 11 graden. Middag-
temperatuur omstreeks 17 graden.
Matige wind, draaiend van noord
west naar zuidwest, windkracht 4.
22 september 1983
juist weer nadelig, zo schrijft de
wereldhandelsconferentie Unc
tad in haar vandaag verschenen
jaarverslag.
Het verslag bevat opnieuw een
pleidooi voor een verhoging van
de grondstoffenprijzen (gunstig
voor de producenten in de ont
wikkelingslanden) en internatio
nale maatregelen om de econo
mie van de arme landen te stimu
leren. Het pleit maakt niet veel
kans, want soortgelijke plannen
werden eerder dit jaar door de
westerse industrielanden afge
wezen op de bijeenkomst van de
Unctad in Belgrado.
Het rapport wijst erop dat de ver
mindering van de leningen van
commercièle banken, de landen
van de Derde Wereld aanzet tot
een matigingsbeleid dat funest is
voor economische groei.
DEN HAAG (GPD) - De Dienst
Informatie en Artikelen
(DIA), een zelfstandig
werkend bureau iri Den
Haag, heeft op een rijtje gezet
hoeveel de staat "verdient"
aan benzine, sterke drank en
sigaretten.
Daaruit blijkt dat van elke liter
superbenzine 72,8 cent wordt
afgedragen aan de fiscus en
dat daar bovenop nog eens
op elke liter 29,1 cent wordt
berekend, plus eén zg. voor-
raadafdrachtbelasting van
rond 10 cent. In totaal gaat
van de gemiddelde prijs van
185 cent per liter dus 111,9
cent naar de overheid.
Van de literprijs van (wat goed
kopere) jenever - vijftien gul
den - gaat 11,98 naar de be
lastingen (accijns 9,59, btw
2,29 en vergunningsrecht
0,10). Van een pakje sigaret
ten dat 3,50 kost, gaat ruim
een rijksdaalder naar de
staat. Van de recente prijs
verhoging van een dubbeltje
per pakje gaat 7,3 cent naar
de fiscus.
Het kabinet-Lubbers besloot in ju
ni de Unifil-troepen op 19 okto
ber te laten terugkeren. Volgens
bronnen in Beiroet is het Neder
landse ministerie van buiten
landse zaken verzocht de terug
trekking van de „Blauwe Baret
ten" enkele maanden uit te stel
len, gezien de huidige crisis in
Libanon.
„Er is een mogelijkheid dat zowel
de Druzen als de regering in Bei
roet een compromis zouden aan
vaarden waarbij eenheden van
de Unifil-vredesmacht van de
Verenigde Naties in het omstre
den Shouf-gebergte gelegerd
zouden worden. Wij hebben de
Nederlanders niet direct bena
derd om die taak op zich te ne
men, maar wél om in elk geval in
Zuid-Libanon te blijven als an
dere eenheden van Unifil naar de
Shouf overgeplaatst worden", al
dus een Amerikaanse officier.
De woordvoerder van het ministe
rie Van buitenlandse zaken ver
klaarde vanmorgen desgevraagd
dat Nederland „voorlopig afwij
zend" heeft gereageerd op het
Franse en Amerikaanse verzoek.
„Volgens het kabinetsbesluit
kan slechts tot verlenging van
het Unifilmandaat worden over
gegaan als sprake is van „een be
langrijke wijziging" van de situa
tie in Libanon. Volgens Neder
landse opvatting is daarvan geen
sprake".
Omdat het hier om een verzoek
van twee „belangrijke bondge
noten" gaat, is het in Den Haag
wel serieus overwogen. Maar, al
dus de woordvoerder, de gedach
ten om Unifil ook in Noord-Liba-
non te stationeren spreekt ons
niet zomaar aan. Dat betekent
een politietaak om strijdende
partijen uit elkaar te houden. Wij
zien Unifil in de eerste plaats als
een vredesmacht. Onze taak was
de grenzen in Zuid-Libanon te
vrijwaren van infiltratie. De Is
raëlische inval heeft die taak
overbodig gemaakt. In die situa
tie is geen verandering geko-
De woordvoerder geeft echter toe
dat het terugtrekken van het
Unifil-detachement uit Zuid-Li
banon een einde kan maken aan
„het eiland van rust en stabili
teit" waarvan nu sprake is. Ne
derland staat daarom niet afwij
zend tegen onderhandelingen
over een wijziging van het Unifil
mandaat (zo'n wijziging zou
noodzakelijk zijn wanneer Unifil
ook in Noord-Libanon wordt ge
stationeerd). In politiek Den
Haag wordt het niet onmogelijk
geacht dat onder de druk van de
omstandigheden de wens van de
bondgenoten zal worden inge
willigd.
Jitzak Sjamir
(foto AP)
Sjamir de nieuwe
premier van Israël
PAGINA 11
Zure regen wordt
beter aangepakt
PAGINA 7
Tahamata gelooft
er niet meer in
Kits over kleding
en modegrillen
DEN HAAG (GPD) - Het PvdA-ka-
merlid Van den Bergh, voorzitter
van de kamercommissie voor de
fensie, wil dat minister De Ruiter
(defensie) de commissie vertrou
welijk tekst en uitleg geeft over
de jongste wapenvondst bij Arn
hem. Hij heeft daarom vanmid
dag gevraagd.
Konsumenten Kontakt vraagt Vegin:
HOOFDDORP (GPD/ANP) - Kon
sumenten Kontakt dringt er bij
de Vereniging van Exploitanten
van Gasbedrijven in Nederland,
de Vegin, op aan de aangekon
digde gasprijsverhoging voor
kleinverbruikers met drie cent
niet af te dragen aan de Gasunie.
Directeur Bert Donia zei dat van
middag bij de viering van het 50-
jarig bestaan van het gasbedrijf
Haarlem mermeer.
In zijn toespraak prees Donia de
Vegin vanwege de resolute wijze
waarop zij zich tegen een verdere
SCHIPHOL (GPD) - Luchtvaart-
ondernemer John Block heeft de
Vervoersbond CNV in kort ge
ding gedagvaard wegens de brief
met bezwaren tegen een vergun
ning voor Air Holland die zeven
bonden op 1 juli naar minister
Smit-Kroes hadden gezonden.
Block bestrijdt hun mening en
eist rectificatie. Het kort geding
P
UTOVERHUU
Gratis
inzittenden verzekering
pü Het Motorhuis
Vondellaan 80. leiden. Tel071 -76 9315
dient aanstaande maandag in
Utrecht.
In de brief somt de bond een reeks
bezwaren op. Gewezen wordt
niet alleen op de overcapaciteit
die bij KLM, Martinair en Trans-
avia is ontstaan door de sterke te
rugval van het vakantievliegver-
keer, maar ook op uitspraken
van Block over de door hem ge
wenste bedrijfsvoering.
- De bezwaren van de Vervoersbond
CNV werden gedeeld door de
Vervoersbond FNV, de Unie
BLHP en de verenigingen voor
luchtvaartpersoneel. Doordat de
brief was geschreven op CNV-
papier en getekend door een
CNV-bestuurder, is alleen deze
bond gedagvaard.
Block wil volgend jaar april begin
nen met zijn onderneming, waar-
John Block (foto gpd>
bij hij op last van Smit-Kroes al
leen gebruik mag maken van de
vliegvelden Zestienhoven (Rot
terdam) en Beek (Zuid-Lim
burg).
gasprijsverhoging verzet. De
krachtdadige voornemens, die
de vereniging de laatste tijd heeft
geuit, moeten volgens Donia ook
tot daden leiden en mogen niet
verworden tot papieren tijgers.
Donia doelt hiermee op eventuele
juridische procedures die Vegin
gaat aanspannen, wellicht bij het
Europese Hof van justitie. Door,
hangende deze procedures, de
inkoopprijsverhoging niet af te
dragen aan de Gasunie, hanteert
de Vegin echter haar sterkste wa
pen.
In zijn toespraak deed Donia ook
een dringend beroep op de leden
van de Tweede Kamer. Nu de
gasprijs wordt gebruikt om ver
kapte belastingverhogingen
door te voeren, mag de TVeede
Kamer dit niet onbesproken la
ten. „Zeker de kamerleden die
zich de laatste weken kritisch
hebben uitgelaten over de gas
prijs moeten 'op 12 oktober tij
dens de algemene en politieke
beschouwingen hun tanden la
ten zien".
Zoekactie naar
verdwenen meisje
SLUISKIL (ANP) - De politie in
Zeeuws-Vlaanderen is vanmor
gen begonnen met een zoekactie
in een woning in Sluiskil. Men
hoopt daar sporen aan te treffen
van het lichaam van een 7-jarig
meisje, Ramonda Daneels, dat
op 17 april 1980 spoorloos uit
Sluiskil verdween.
In het pand heeft tot voor kort een
27-jarige Belg vertoefd, die
wordt verdacht van de moord op
een Belgische vrouw. De woning
staat naast het ouderlijk huis van
het meisje.
In de bossen tussen Velp en Ro-
zendaal zijn door kinderen diver
se wapens, zoals handgranaten
en machinepistolen, gevonden.
Deze bleken afkomstig uit een
geheim wapendepot. Het politie
onderzoek in deze zaak is inmid
dels overgenomen door Defen
sie, maar het ministerie wil geen
enkel commentaar geven.
Van den Bergh wil van de minister
weten wat er precies aan de hand
is. "Natuurlijk moeten er maatre
gelen worden genomen voor ex
treme situaties. Maar het is twij
felachtig of in vredestijd her en
der in de bossen gevaarlijke
spullen moeten liggen, die bo
vendien niet goed verstopt zijn",
aldus het kamerlid.
Het kamerlid stelde al eerder
schriftelijke vragen over wapen
vondsten in Limburg, maar het
antwoord daarop bleef achterwe
ge met het oog op het staatsbe
lang. Van den Bergh wil een her
haling van een dergelijke situatie
voorkomen door nu de kamer
commissie voor vertrouwelijk
overleg bijeen te roepen.
"Belgische toestanden"
is het al enige jaren in
geburgerde begrip dat
politici in Europa hun oppositie bij
wijze van schrikbeeld plegen voor
te houden. Het duidt meer aan dan
de alom bekende verschijnselen
van een stagnerende economie.
Behalve voor bedrijfssluitingen en
werkloosheid, overheidstekorten
en bezuinigingen, staat het voor
het veel ernstiger probleem van
een stuurloze, ontredderde samen
leving, waaraan nauwelijks nog lei
ding valt te geven.
Twistzieke politici, niet zelden knech
ten van meer meesters dan een ge
loofwaardige ambtsuitoefening toe
laat. Arbeidsverhoudingen waar
aan vaak bitter weinig van de "gou
den jaren" zestig en zeventig valt af
te lezen. En bij dat al, de alles over
heersende nationale scheiding der
geesten, de Vlaams-Waalse tegen
stelling, die in het toch al sterk ge
polariseerde land van elke maat
schappelijke stroming twee varian
ten oplevert.
Het regeren bij volmacht, het "no-
nonsense-antwoord" dat het kabi-
net-Martens vorig jaar februari op
de rampspoed formuleerde, heeft
het land wel wat verderop ge
bracht. Maar de nog schamele
vruchten van deze parlementaire-
democratie-op-een-laag-pitje kun
nen niet worden geplukt nu de Bel
gische overheidsdienaren het werk
massaal hebben neergelegd. Aan
leiding tot het conflict is het rege
ringsplan hun een maand salaris te
onthouden, een loonoffer dat de
gisteren in Nederland aangekon
digde korting op de ambtenarensa
larissen doet verbleken.
Dat voorstel is slechts de druppel die
de emmer deed overlopen. In
werkelijkheid staat het protest voor
een veel minder grijpbaar, diep ge
worteld ongenoegen over een kabi
net dat de dialoog mijdt en het land
met de ramen en de gordijnen dicht
regeert.
Een serieuze poging om het conflict
te beteugelen valt nog niet te be
speuren. Vice-premier Gol, twee
jaar geleden nog een onbekende in
de Brusselse arena, maar door de
ziekte van premier Martens nu een
snel rijzende ster, legt zich vooral
toe op het zaaien van verdeeldheid
in de vakbondsgelederen. Dat leek
aardig te lukken, maar hoe ver
schillend de bonden ook over de
regeringsvoorstellen denken, de
stakingen duren voort en breiden
zich als een olievlek uit.
Anderhalf jaar nadat Martens zijn
speciale volmachten kreeg en lutte
le maanden nadat het parlement
zijn mandaat verlengde, wordt het
tijd voor bezinning. De haven van
Antwerpen, één van de schaarse
trekpaarden van de Belgische eco
nomie ligt plat en concurrent Rot
terdam kijkt met veel belangstelling
toe. De totale ontregeling van het
land is al bijna een feit.
De publicatie van de Nederlandse
Troonrede bleek gisteren een po
pulaire kapstok voor het maken van
vergelijkingen tussen de Neder
landse en Belgische bezuinigings
voorstellen en de reacties daarop.
De overeenkomsten reiken minder
ver dan wel wordt gesuggereerd.
Het Belgische loonoffer is onmis
kenbaar groter dan het Nederland
se. Vakbonden en parlement zijn
hier niet gemuilkorfd.
Dat neemt niet weg dat deze Miljoe
nennota door zijn vele lasten en va
ge beloften over lusten, voldoende
vuurwerk bevat voor een vertrou
wenscrisis, die, zo leert de Belgi
sche les, snel onbeheersbaar
wordt. Noodzakelijk beleid wordt
slecht beleid, als het niet wordt be
grepen. Dat geldt in België even
zeer als in Nederland.
ir rntind 20.59 (mei automatische betaling)
if kwartaal 61.25 per laar 233.50
ran uw keuze aankruisen
LEIDSCH m DAGBLAD