c
EG eist meer import Japan
Ruilhandel uitweg
voor arme landen
Kort zakelijk
Marktberichten
Polen strijdt tegen
nieuwe hamsterwoede
voor ondernemers uit het
agrarische bedrijfsleven
en voor ondernemers uit het
midden- en klein bedrijf.
Beurs Amsterdam
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1983
Economie
Margarine
De prijs van een pakje margarine
gaat voor de derde keer in twee
maanden omhoog, ditmaal met
vier tot zes cent. Weliswaar is de
prijs in de winkels vrij, maar om
dat de fabrikanten de prijs met
24 cent per kilo (voor plantaardi
ge margarine) zullen verhogen
per 26 september, zullen de win
keliers spoedig volgen. Op 29 au
gustus ging de fabriekprijs al van
36 naar 48 cent per kilo. Volgens
de fabrikanten vloeien de prijs
verhogingen voort uit de slechte
oogst van kokos, palmpit en soja.
Ook mayonaise zal in prijs om
hoog gaan.
Sony
Sony heeft in de eind juli verstre
ken eerste negen maanden van
haar lopende boekjaar een winst
na belastingen van 210 miljoen
gulden geboekt, 60,5 procent
minder dan in het overeenkom
stige tijdvak van het vorige boek
jaar. Het Japanse elektronische
concern zag zijn omzet met 3,7
procent afnemen tot 9,97 miljard
gulden. In het derde kwartaal
van het lopende boekjaar be
droeg de winst elf miljard yen
(135 miljoen gulden) en de omzet
275,1 miljard yen (3,38 miljard
gulden), respectievelijk 43,9 en
zeven procent minder dan in die
periode van het vorige boekjaar.
De achteruitgang wordt toege
schreven aan de verlaging van de
prijzen en de stijging van de kos
ten. In omvang nam de afzet toe.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 20 september 1983.
Andijvie per kg 1,15-1,16, snijbonen
1.44. waspeen Al-per kist 3,50-8.50, BI
5,20-14,90, Cl 10.00-10,80.
Aanvoer: 214 ton.
Prei A per kg 0,48, sla (natuur) I 0,32,
spinazie 0,24-0.30, peterselie (krul)
0,48-0,59, selderij 0,23-0.29, bloemkool
6 per bak I 1,36-1,41, 8 I 1,02-1,12.
Banken dammen misbruik
groene betaalcheque in
AMSTERDAM (ANP) - Het uiterlijk van de groene betaalcheques
wordt ingrijpend gewijzigd. De vormgeving zal moderner zijn
waarbij gebruik wordt gemaakt van de nieuwe mogelijkheden
voor beveiliging tegen fraude. De bijbehorende betaalpas zal
worden voorzien van een controlenummer dat de acceptant
moet overschrijven op de cheque, zo heeft de Stichting Bevor
dering Chequeverkeer bekendgemaakt.
V o o r de komende jaarwisseling zullen alle gebruikers van groe
ne betaalcheques door hun (spaar)bank worden uitgenodigd een
vernieuwde betaalpas te komen ophalen. De oude betaalpassen
zijn vanaf 1 januari 1984 ongeldig. De verspreiding van het nieu
we model begint op 1 oktober.
Eind 1967 introduceerden de banken de groene betaalcheque.
Ruim 1,2 min Nederlanders hebben deze cheque. In 1974 werd
met succes de Eurocheque geïntroduceerd die nu omstreeks 2,2
min gebruikers telt.
WARSCHAU (ANP) - De autoritei
ten in Warschau hebben de Pool
se bevolking opgeroepen niet te
hamsteren omdat er, in tegen
stelling tot geruchten daarover,
geen grote prijsverhogingen van
levensmiddelen op komst zijn.
Er behoeft ook geen vrees te be
staan voor plotselinge tekorten,
als de Poolse bevolking geen
grote hoeveelheden levensmid
delen gaal inslaan.
Dat heeft partijsecretaris Gorywo-
da volgens de kranteberichten
op een bijeenkomst van verte
gen wuuiuigeia Vein ue iweeiion-
derd grootste staatsbedrijven in
Polen. Sprekers daar hadden ge
zegd dat de bevolking zich onge
rust maakt over de omvang van
de komende prijsverhogingen.
Uit officiële cijfers die vorige week
in Warschau zijn gepubliceerd
blijkt dat de kosten van het le
vensonderhoud in Polen in de
eerste helft van dit jaar met der
tig procent zijn gestegen.In het
afgelopen jaar ging vijftig pro
cent van de gezinsinkomsten op
aan levensmiddelen tegen in
1981 28 procent.
TOKIO (ANP) - De Euro
pese Gemeenschap eist
van Japan dat het zijn im
port van fabrieksproduk-
ten vergroot en het over
schot op de balans van
zijn goederenhandel met
de Euromarkt verkleint,
zo is in Tokio vernomen.
Vertegenwoordigers van de Euro
pese Commissie en alle tien am
bassadeurs van de EG-landen
hebben deze eis gisteren overge
bracht aan de Japanse minister
van handel, Sosoeke Oeno.
De Europese afgevaardigden heb
ben Oeno te verstaan gegeven
dat de anti-Japanse gevoelens in
de EG steeds sterker worden
doordat het niet aflatende Japan
se exportoffensief de werkloos
heid in Europa bevordert. Verle
den jaar voerde Japan voor 9,52
miljard dollar meer naar de EG
uit dan uit de EG in. In de eerste
acht maanden van dit jaar be
droeg het handelsoverschot 6,75
miljard dollar, acht procent meer
dan in die periode van 1982.
Laurens Brinkhorst, hoofd van de
delegatie van de Europese Com
missie die dindag bij Oeno op be
zoek was, zei later op een pers
conferentie geen ruimte te zien
voor optimisme over de ontwik
keling van de handel tussen Ja
pan en de EG. „Uit de cijfers
blijkt niet dat er verbetering in
zit". Hij zei dat premier Jasoehi-
ro Nakasone zich ongerust
maakt over de handelsproble
men maar niet tegen de pressie
groepen in zijn land op kan.
De Griekse ambassadeur in Tokio,
Constantinos Lyberopoulos, zei
dat Oeno geen onmiddellijk ant
woord op de Europese eis had,
behalve dan dat de Japanse rege
ring blijft zoeken naar manieren
om de import te bevorderen en
voorstellen daartoe tegemoet
ziet. De Europese delegatie heeft
geen specifieke maatregelen
voorgesteld.
Brinkhorst merkte nog op dat de
waarde van de Japanse import in
1980 2,5 procent van de waarde
van het Japanse bruto nationaal
produkt uitmaakte tegen in 1960
2,4 procent. Dat percentage moet
zijns inziens aanzienlijk omhoog
wil Japan een belangrijke afne
mer worden van goederen die op
de wereldmarkt worden aange
boden, aldus Brinkhorst.
UTRECHT (ANP) - De Federatie
Spoorweg Vakvereniging (FSV)
heeft gewaarschuwd dat er
meerdaagse stakingsacties bij
NS voor de deur staan als de
plannen van het kabinet om
volgend jaar 3,5 procent te kor
ten op salarissen van ambtena
ren en trendvolgers niet van de
baan gaan. Ook wordt gedacht
aan stakingen voor onbepaalde
tijd, aldus een woordvoerder
van de FSV.
Vervoer bereidt
stakingen voor
Bij de leden van de Vervoersbond
CNV is de actiebereidheid groot
maar over concrete actiemoge
lijkheden moet de bond nog met
de leden praten, aldus een
woordvoerder van de CNV-
bond.
In het streekvervoer zijn even
eens acties op komst tegen de
plannen van het kabinet om
volgend jaar 3,5 procent te kor
ten op de salarissen van ambte
naren en trendvolgers en op de
uitkeringen. Vorige week zetten
kaderleden van de Vervoers
bond FNV bij de spoorwegen
het sein op groen voor het voor
bereiden van "harde" acties en
gisteren volgden kaderleden in
het streekvervoer dit voor
beeld.
ADVERTENTIE
De Rabobank
is een brede bank
'Middeleeuws' fenomeen duikt op
DEN HAAG - Het lijkt uit de
middeleeuwen te komen, maar
is weer volop in opkomst: ruil
handel handel drijven door
het ene produkt tegen het an
dere te ruilen. Steeds meer ont
wikkelingslanden hebben
geen geld meer om machines
te kopen en bieden als betaling
rubber, sinaasappels of zelfs
kaartjes voor de vliegtuigen
van hun nationale luchtvaart
maatschappij. Voor bedrijven
veroorzaakt dit grote proble
men. In Amsterdam is onlangs
de firma Euro Barter opge
richt, een onderneming die
zich gaat bezighouden met be
middeling bij dit soort transac
ties.
Over de omvang van ruilhandel
wordt veel gespeculeerd. In
Nederland bestaat waarschijn
lijk niet meer dan één tot drie
procent van de totale handel
met het buitenland uit
ruiltransacties, maar het aan
deel van de ruilhandel (com-
pensatiehandel) in de wereld
handel wordt geschat op 25
procent. En steeds meer ont
wikkelingslanden kunnen
door hoge schulden, tekorten
op hun betalingsbalans of
schommelende grondstoffen-
prijzen geen harde valuta meer
betalen en bieden grondstof
fen aan als ze machines of an
dere goederen willen kopen.
Er bestaan verschillende vormen
van ruilhandel. De meest dui
delijke vorm is één contract,
waarin wordt afgesproken om
vrachtwagens tegen sinaasap
pels te ruilen. Een al iets min
der duidelijke vorm zijn de te-
genkoop-transacties. Het gaat
daarbij om gescheiden con
tracten, die wel met elkaar in
verband staan. In het ene con
tract wordt de verkoop van een
bepaald produkt geregeld en
in het andere contract ver
plicht de verkoper zich binnen
een bepaalde periode een be
paalde hoeveelheid produkten
af te nemen van de koper. Dit
soort contracten komen vaak
voor in de handel met de oost-
blok-landen, die net als veel
ontwikkelingslanden met va
lutaproblemen zitten.
door
Runa Hellinga
Een derde vorm is de afspraak
om de produkten af te nemen
die door geleverde machines
worden gemaakt, net zolang
tot de hele machine is afbe
taald. Een Nederlands bedrijf
verkoopt een machine om jam
te maken en krijgt vervolgens
potten jam tot de waarde van
de machine. Ook die vorm
komt vaak voor in de handel
met het oostblok.
De vierde mogelijkheid is de
minst duidelijke en wordt ook
door westerse geindustriali-
seerde landen onderling toege
past. Het gaat daarbij om een
industriële samenwerkings
overeenkomst, waarbij een be-
dryf een deel van de order laat
uitvoeren in het land waarvoor
de order bestemd is.
Bij de handel met ontwikke
lingslanden gaat het meestal
om zuivere ruilhandel. Dat is
ook het soort handel waar Eu
ro Barter zich mee bezig wil
gaan houden. H. M. van Haren
is de iniatiefnemer van het be
drijf: „Er zijn ontzettend veel
markten en goederen. Het ver
eist een hoop kennis van de
marktsituatie om een goed af
te kunnen zetten. Een bedrijf
dat vrachtwagens maakt, heeft
geen apparaat dat ingesteld is
op de handel in rubber".
Euro Barter wil daarin een be
middelende rol gaan spelen:!
„Als een bedrijf met een com-'
pensatieorder wordt gecon
fronteerd, moet het naar ons
toe kunnen komen. De bedoe
ling is dat we een exporteur
van een bepaald goed dan in
contact brengen met een im
porteur die geinteresseerd is in
het produkt dat in ruil is aan
geboden. Wij zorgen dan voor
de contacten en de contracten,
maar de kennis om het product
verder af te zetten zit bij de im
porteur. Die kennis hoeven wij
niet te hebben".
Hoewel men om het verschijnsel
ruilhandel niet heen kan, is
niemand er erg gelukkig mee.
Voor de betreffende ontwikke
lingslanden is het systeem ei
genlijk onvoordelig. Het stelt
ze wel in staat om machines en
andere goederen te kopen ter
wijl ze niet over geld beschik
ken, maar ze zijn altijd duurder
uit omdat een bedrijf meer be
rekent om zijn extra onkosten
te compenseren.
De bedrijven komen in de pro
blemen, niet alleen omdat ze
niet zqn ingesteld op de ver
koop van andere dan hun ei
gen produkten, maar ook om
dat de aangeboden goederen
vaak moeilijk te verkopen zijn.
Het gaat vaak om grondstoffen
waarvan de wereldmarkt al
verzadigd is.
Van Haren is over dat probleem
vrij optimistisch: „Die landen
beschikken vaak niet over de
juiste mogelijkheden om hun
goederen af te zetten. Hier in
het Westen zijn meer appara
ten om grondstoffen uit ont
wikkelingslanden te verhande
len".
Het initiatief van Van Haren tot
de oprichting van Euro Barter
komt niet uit te lucht vallen.
Compensatiehandel is al lan
ger onderwerp van gesprek.
Het standpunt van het Ministe
rie van Economische Zaken is
in principe afwijzend, omdat
de grondstoffenprijzen zo ver
der onder druk komen te staan
en nog verder dalen.
Er is, mede naar aanleiding van
Kamervragen, wel besloten tot
de instelling van een departe
mentale werkgroep die een ad
vies moet opstellen over het te
voeren overheidsbeleid. Tot
het rapport van die werkgroep
begin 1984 aan de Kamer is
aangeboden, zal particulier ini
tiatief zoals dat van Euro Bar
ter waarschijnlijk de enige
aanpak van het probleem zijn.
U weet dat de Rabobank bekend staat
als de bank voor het agrarische bedrijfsleven.
Van veehouder tot zuivelfabrikant.
Maar is het u ook bekend dat één op de
vier ondernemers uit het midden- en klein
bedrijf werkt met de Rabobank? En steeds
meer ondernemers kunnen zich uitstekend
vinden in de aanpak van de Rabobank.
Geen wonder. Want 3.100 vestigingen
met een sterke plaatselijke betrokkenheid
en een brede deskundigheid in tal van diensten
maken de Rabobank tot meer dan een goede
buur van het midden- en kleinbedrijf.
Rabobank S
Thuis in elke bedrijfstak.
Wolters-Samsom
De Wolters Samsom Groep heeft
de eerste helft van 1983 afgeslo
ten met een netto winst van f 1,0
min tegen een verlies van f 1,1
min in dezelfde periode van 1982.
Voor geheel 1983 verwacht de
raad van bestuur een verdere
stijging van de netto winst per
aandeel, ook nadat rekening
wordt gehouden met de uitbrei
ding van het aandelenkapitaal in
juli van dit jaar. Over 1982 kwam
de winst per aandeel van f 20 uit
op f 15,56. De omzet van de groep
steeg in de eerste zes maanden
van 1983 met 6 pet van f 164 min
tot f 174 min. Tot de verbetering
van het bedrijfsresultaat droegen
vooral de uitkomsten van de in
formatieve uitgeveryen bij. De
educatieve activiteiten bleven de
weerstand in de schoolboeken-
markt ondervinden. De grafische
bedrijven ondervonden weder
om de druk van de structurele
overcapaciteit in de branche.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
woensdag 21 september 1983
(tot 12:31 uur)
150 90
15100
136 60
319.40
309 20
229 00
17550
47 20
306 50
n sch hyp c
32.60
21000
3950.00L
213 50+
750 00
nqv. cate
94 80
88 00B
palembang
i
i
proost br.
92 80
9300
ravas.
22 50
22.50
nva
71500
-
rohte jisk
65.00
65.00
rsvc
4.05
NG
sehuilema
schu?*"
telegraaf c
107 00
4+50
Ub.hyp.c
tw kabelh c
ver.glas nb
2.20
220 00
30.20
137 50
NG
"egene
35.70
4950
117 70
210 50
35 80
buitenland
asas
all nchl 48 35
73 50
67 90
20.60 X 20.70
wesöngh 47.20
beleggingsinst.
leveraged 158.50 li
wereldhave 153 70
OBLIGATIES
staatsleningen
fll 12% 81-91 126 80
nl 11 VS 82-92 112.50
rt 11 V«82-92 11130
nl 10i/% 82-92 108 00
bmh 91-% 83-93 10340
147.70
103 75
10530 10540
wuh 8*4 78-87 99.40 9
parallelmarkt
officieel toegelaten
31500
9500+
nqgh-dttm. 8500
wolH 2500 00
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
Alg lokaal 1291
Algemeen 139.7
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
- 5-8 jaar 8.61
BNG leningen 8 5
Ban Wemogen 8 7
Pandbrieven 9.0
goud en zilver
Goud (onbew.) 39 560 -
Zilver (onbew.) 1150 11
buitenlands geld
Engelse pond
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
VERKLARING DER TEKENS
gedaan en laten
exdrvidend
vorige koers
Beursoverzicht
Beurs rustig na hogere start
Na een vrij gunstig onthaal van de
Miljoenennota en een rally in Wall
Street (de Dow Jones Inde* door
brak op 1249,19 de hoogste stand
aller ti|den) begon de Amsterdam
se Effectenbeurs vanmorgen in
een zeer vaste stemming.
De koersen schoten hier en daar
met guldens tegelijk omhoog, maar
tegen het middaguur zakte het en
thousiasme danig terug Er was.
volgens de handelaren, sprake van
ABN, dat gisteren al tors was ge
stegen. spande weer de kroon met
Omtrent f 4 winst. Unilever, Robeco
en VNU lieten nieuwe hoogste
koersen van het jaar noteren en
volgens velen betekende d
ir Unilever e
1 peil
De advieskoersen voor de locale
markt gaven geen opvallende stij
gingen te zien.
De obligatiemarkt was overwegend
fractioneel hoger In de VS worden
de geruchten dat de rente binnen
kort gaat dalen steeds sterker en
ook in ons land doen zich de eerste
aanwijzingen voor een rentedaling
