LEIDSCH
DAGBLAD
Ambtenaar meest achteruit
Beperking
ziektegeld
Raad van State hekelt inkomensbeleid
Koopkracht zal
verder afnemen
Ook trendvolgers en uitkeringstrekkers leveren fors in
TNO vindt zwaar gif
onder asfaltfabriek
DROEF
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1983
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37195
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PosttMis 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
DEN HAAG (GPD) - De Raad van
State, het hoogste adviesorgaan
van de regering, heeft in zijn
commentaar op de Miljoenenno
ta ernstige kritiek op het inko
mensbeleid van het kabinet-
Lubbers. Daarnaast stelt de
Raad in zijn commentaar dat in
het straffe bezuinigingsbeleid te
weinig aandacht wordt besteed
aan de gevolgen voor de werkge
legenheid. De bezuinigingen zul
len, zo stelt de Raad, de werk
loosheid juist doen toenemen.
Het is de Raad van State vooral een
doorn in het oog dat ambtenaren,
trendvolgers en uitkeringstrek
kers méér moeten inleveren dan
de werknemers in het bedrijfsle
ven. "De offers die nodig zijn
moeten op een rechtvaardige
wijze worden verdeeld over de
diverse groepen in de samenle
ving. Wanneer van één categorie
van burgers door dwingende
maatregelen grotere offers in de
privé-sfeer worden gevraagd dan
van een andere categorie, kan de
situatie groeien dat de bereid
heid om noodzakelijke offers te
brengen sterk wordt aangetast.
Bovendien kunnen in de maat
schappij als geheel ernstige
spanningen van sociale aard ont
staan", zo waarschuwt de Raad.
De Raad kritiseert ook de door de
regering voorgestelde verlaging
van de vennootschapsbelasting
van 48 naar 43 procent, als onder
deel van de lastenverlichting
voor het bedrijfsleven. Het hoge
adviescollege ziet veel meer in
een algemene verlaging van de
inkomstenbelasting voor zelf
standige ondernemers.
Ook de btw-verhoging met één
procent voor beide tarieven
vindt geen genade in de ogen van
de Raad van State. Hij verwacht
nadelige gevolgen voor de mid
denstand en waarschuwt voor
een toenemende neiging tot be
lastingontduiking. Verder is de
Raad het niet eens met de voor
gestelde beperking van de af
trekmogelijkheden in de inkom
stenbelasting van „buitengewo
ne lasten". Op die manier wor
den mensen, die buiten hun
schuld gedwongen worden tot
hoge onkosten (voor bijvoor
beeld ziekte, overlijden, beval
ling of studie), extra belast zon
der dat daarmee in het koop
krachtbeeld is rekening gehou
den.
Twijfel heeft de Raad van State
tenslotte ook over het plan
schoolgeld te gaan heffen voor 12
tot 16-jarigen. Met name de mid
deninkomens zullen hiervan de
last ondervinden, aldus de Raad.
Het voorstel zal straks met zeer
zwaarwegende argumenten moe
ten worden omkleed, aldus de
Raad.
minderen. De inflatiecorrectie
wordt echter volledig verwerkt.
De laagste inkomens worden
verder tegemoetgekomen door
een verlaging van de laagste be
lastingschijf tot 16 (nu 17) pro
cent. Voor hogere ambtenaren
wil het kabinet de aftopping van
het vakantiegeld ongedaan ma
ken.
Het bedrijfsleven krijgt een lasten
verlichting onder meer via een
verlaging van de vennootschaps
belasting van 48 naar 43 procent.
Verder zullen de sociale premies
voor het bedrijfsleven met 400
miljoen worden verlaagd. Ook
geldt de beperking van de op
bouw van vakantiedagen bij
ziekte (opbrengst 200 miljoen)
als een lastenverlichting voor het
bedrijfsleven.
DEN HAAG - De nog niet volledig herstelde prins Claus vergezelde vandaag koningin Beatrix tijdens de
rijtoer door Den Haag en het uitspreken van de troonrede voor de verenigde vergadering van de Staen-Gene-
raai. Het betekent overigens niet dat de prins zijn openbare taken zal hervatten. De prins deed het "vanwege het
bijzondere belang van deze gebeurtenis", aldus de RVD. f*"0*0 ANP>*
DEN HAAG (GPD) - Staatssecreta
ris De Graaf van sociale zaken en
werkgelegenheid is van plan om
in de loop van 1984 een Beper
king van het ziektegeld in te voe
ren. Volgens De Graaf wordt het
een zeer beperkte operatie in ver
gelijking met de ziektewetplan
nen die Den Uyl en Dales enkele
jaren geleden hebben voorge
steld en waartegen de vakbewe
ging grote bezwaren had. Een
forse bezuiniging wordt het dit
maal niet, zo meent De Graaf.
Het is zijn bedoeling om premies te
gaan heffen over het uit te beta
len zieketegeld, op voorwaarde
dat de werkgevers niet de reke
ning gepresenteerd krijgen. Er
2al dus sprake zijn van een ver
schuiving van lasten van de
werkgevers naar de werknemers.
De Graaf verwacht dat de plan
nen op zijn vroegst halverwege
volgend jaar kunnen worden in
gevoerd.
Ziekenfonds
Het kabinet zal binnenkort ook de
nieuwe grens voor de verplichte
ziekenfondsverzekering vaststel
len. De Ziekenfondsraad beslist
donderdag over het voorstel om
de grens op te trekken van
f 46.650,- naar f 47.850,-. Dat is
ruim een procent hoger dan het
loonindexcijfer dat dit jaar naar
schatting bijna 1,7 procent zal
bedragen.
De optrekking zal voor het eerst in
enkele jaren leiden tot een stij-
Perioden met zon
Perioden met zon, later op de dag meer
bewolking en mogelijk regen. Mini
mumtemperatuur ongeveer 12 gra
den, middagtemperaluur rond 19
graden. Naar het zuiden draaiende
wind, toenemend tot matig.
21 september 1983
Waterstanden Katwijk: hoogwater
03.37 en 15.58 uur, laagwater 12.33
uur.
ging van het aantal ziekenfonds
verzekerden. Becijferd is een
aantal van 26.000. Er zijn op het
ogenblik 3,5 miljoen verplicht
verzekerden.
Miljoenennota
Zie voor verder nieuws over de
Miljoenennota:
pagina 7 - maatregelen op het ge
bied van sociale zaken, econo
mische zaken en financiën
pagina 8 - de overige departemen
ten
pagina 9 - de Troonrede en een
analyse van de begrotingsplan
pagina 11 - de politieke en overige
reacties op het kabinetsbeleid
voor 1984
Bede terug
in Troonrede
DEN HAAG (GPD) - De bede is
weer terug in de Troonrede.
Koningin Beatrix' laatste
woorden by het uitspreken
van de Troonrede waren van
middag: "Van harte wens ik
u toe dat Gods zegen op uw
werk rust".
De bede werd afgeschaft door
het kabinet-Den Uyl in de
Troonrede van 1977. Argu
ment daarvoor was dat een
belangrijk niet-godsdienstig
deel van de Nederlandse sa
menleving zich niet in de tra
ditionele bede zou herken
nen. De afschaffing leidde tot
veel protesten in het land. In
de jaren na 1977 sloot de ko
ningin de Troonrede als volgt
af: "U moge die taak vervul
len in het vertrouwen dat ve
len u wijsheid toewensen en
om zegen voor u bidden".
Volgens premier Lubbers
wordt een Troonrede met be
de gekenmerkt door sponta
niteit: "Dan moet je een keu
ze doen. En wij vonden deze
keuze voor de hand liggend.
(Van een onzer verslaggevers)
ALPHEN AAN DEN RIJN -
TNO-onderzoekers hebben in
het grondwater onder het com
plex van de Alphense asfaltfa
briek grote hoeveelheden giftige
stoffen gevonden. In de mon
sters werd onder andere ben
zeen, tolueen, xyleen en fenolen
aangetroffen in hoeveelheden
die soms het duizendvoudige
waren van het maximaal toelaat
bare.
Het bodemonderzoek is medio juli
op verzoek van de gemeente
door TNO-deskundigen uitge
voerd. Nog deze week gaat de ge
meente met de provincie en de V116CVCC1 0 h
inspectie voor de volksgezond- Het kabinet steit
heid om de tafel zitten
tuatie te bespreken.
1 de si-
DEN HAAG (GPD) - Ambtenaren, trendvolgers (werkne
mers ven door de overheid betaalde instellingen) en
uitkeringsgerechtigden zullen volgend jaar van alle in
komensgroepen het meest achteruit gaan. Zij leveren
het grootste aandeel in de bijna 12 miljard gulden aan
bezuinigingen die het kabinet volgend jaar wil door
voeren. Maar ook de overige inkomensgroepen zullen
opnieuw moeten inleveren. Voor een groot aantal
werknemers blijft de loonmatiging echter beperkt.
Dit bljjkt uit de Miljoenennota, die
minister Ruding (financiën) van
middag in de Tweede Kamer
heeft gepresenteerd. De rege
ringspartijen CDA en WD stem
men in grote lijnen met het kabi
netsbeleid in, maar verschillen
van mening over de verlaging
van de uitkeringen per 1 juli 1984
en over de aardgasprijsverho
ging met drie cent. De werkge
vers zijn tevreden, maar de vak
centrales verwachten dat de Mil
joenennota grote onrust teweeg
zal brengen in de samenleving.
De ambtenarenbonden hebben
gedreigd met acties als de kabi
netsplannen doorgaan.
In totaal komt het kabinet uit op
10,6 miljard aan bezuinigingen
op kasbasis. Dat bedrag wordt
bereikt door bezuinigingen op de
sociale zekerheid (3,4 miljard),
kortingen op de inkomens in de
collectieve sector (3), beperking
van de vakantiedagen tijdens
ziekte (0,1), bezuinigingen op
volksgezondheid (1,2) en op de
departementen (2,9). Het kabinet
bezuinigt 5 miljard meer dan in
het regeerakkoord was afgespro
ken. Dat heeft behalve met de
verdergaande economische re
cessie te maken met tegenvallen
de aardgasbaten en belastingop
brengsten.
De Miljoenennota gaat onder meer
uit van:
- inlevering van bijna de hele prijs
compensatie
- verlaging van uitkeringen en
overheidssalarissen met 3,5 pet.
per 1 januari;
- bevriezing van de kinderbijslag;
- verdere verlaging van de meeste
uitkeringen per 1 juli naar 70
(was 80 of 75) procent van het
vroegere loon;
- verlaging van de sociale premies;
- verhoging van onder meer de
btw (voor zowel het hoge als la
gere tarief 1 procent) en de ac
cijns op tabak en alcoholische
dranken (resp. 40 cent per pakje,
15 procent op sterke drank en 8
procent op bier);
- invoering van schoolgeld voor 12-
tot 16-jarigen.
Door de verlaging van de sociale
premies blijft het koopkracht
verlies voor een groot aantal Ne
derlanders beperkt. De voorge
stelde verhoging van directe en
indirecte belastingen wordt
daardoor meer dan gecompen
seerd. Werknemers in het parti
culiere bedrijfsleven leveren uit
eindelijk zo'n 0,5 procent in.
De eerste begroting van het kabi-
net-Lubbers staat in het teken
van een aarzelend economisch
herstel. Deze opleving moet
vooral ten goede komen aan het
bedrijfsleven via een lastenver
lichting. Alleen zo kan volgens
het kabinet de werkloosheid ef
fectief worden bestreden.
De omvangrijke bezuinigingen lei
den ook tot een lichte daling van
het overheidstekort van 12,4 pro
cent van het nationaal inkomen
dit jaar naar 12,1 procent in 1984,
oftewel ruim f41 miljard. Voor
het eerst sinds 1976 daalt ook de
collectieve lastendruk, van 55,9
naar 55 procent van het nationaal
inkomen. Net als dit jaar zal de
inflatie in 1984 beperkt blijven
tot ongeveer 3 procent.
n aantal
directe belastingen te verhogen
en het aantal aftrekposten te ver-
Minister Ruding
(tekening GPD)
"Het keerpunt
is bereikt..."
PAGINA 17
Wereldrecord voor
Mieke Havik
PAGINA 13
Staking België
breidt zich uit
PAGINA 15
Heyster blijft
in Nijmegen
PAGINA 19
DEN HAAG (GPD) - De meeste Nederlanders staat een nieuwe vermin
dering van de koopkracht te wachten. Voor werknemers in het bedrijfs
leven valt de daling dit jaar nogal mee. Dit blijkt uit cijfers die het
Centraal Planbureau (CPB) heeft gepubliceerd naar aanleiding van de
maatregelen voorgesteld in de Miljoenennota.
Het CPB geeft elk jaar in de Macro Economische Verkenningen (MEV)
aan, welke invloed de verschillende maatregelen hebben op !e ontwik
kelingen van de lonen.
In het staatje hieronder wordt met de belastingverhogingen voor bijvoor
beeld tweeverdieners geen rekening gehouden. De bevriezing van de
kinderbijslag, de verhogingen van de directe en indirecte belastingen
en het inleveren van de prijscompensatie in ruil voor korter werken, is
hierin wel verwerkt. Het minteken geeft een relatieve daling aan.
Reëel beschikbaar inkomen in 1984 voor een modale werknemer (bruto
38.000 in 1983) en enkele andere groepen:
Verandering t.o.v. vorig jaar in procenten
Brutoloon
Kinderbijslag
Sociale lasten en pensioenpremie
Loon en inkomstenbelasting:
autonome inflatiecorrectie
autonome belastingwijzigingen
belastingprogressie
Nominaal beschikbaar inkomen
Prijsindex gezinsconsumptie
Reëel vrij beschikbaar inkomen
Idem excl. incidenteel
Minimumloon en -uitkeringstrekkers
Ambtenaar met modaal inkomen
Idem trendvolger
+1,5
-0,2
+1,0
+0,8
+0,3
-0,5
+2,5 3
+3
0
-0.5
-3,5
3è3,5
-3
Op deze derde dinsdag
in september heeft het
coalitiekabinet van
CDA en WD zijn plannen voor vol
gend jaar ontvouwd. Voor het eerst
sinds jaren wordt het extreem hoge
financieringstekort met één procent
teruggedrongen, kan het bedrijfsle
ven een forse lastenverlichting te
gemoet zien en gaat de totale be
lasting- en premiedruk niet verder
omhoog. Dat lijken stuk voor stuk
lichtpunten tegen de achtergrond
van de sombere financiële positie
van het rijk, van de bedrijven en
van vele particuliere burgers.
Maar in een breder kader gezien, dat
van de hele samenleving, is het de
vraag of het kabinet Lubbers-Van
Aardenne op de goede weg is.
Met een miljoen werklozen op afzien
bare termijn zijn offers van allen on
vermijdelijk. In de troonrede wordt
dan ook roerend gerept over 'sa
men aan herstel werken' en 'met
elkaar de moeilijkheden overwin
nen'. Na de presentatie van de vori
ge Troonrede en Miljoenennota
hebben de steunpilaren van dit ka
binet, de fractievoorzitters van
CDA. De Vries, en WD. Nijpels,
samen in een motie uitgesproken
dat de toenmalige verdeling van de
offers zoals die naar voren kwam in
het 'koopkrachtplaatje', niet voor
herhaling vatbaar was. Welnu, de
verdeling van de offers in het ko
mende jaar is nog steeds minstens
even scheef.
De werknemers in de collectieve sec
tor (ambtenaren en trendvolgers)
worden op forse afstand gezet van
de werknemers in het vrije bedrijfs
leven, de uitkeringstrekkers in ve
lerlei soorten kunnen een zware
aanslag op hun koopkracht tege
moet zien, de minimumlonen wor
den aangepakt, maar de top-amb-
tenaren krijgen een douceurtje via
een maatregel met hun vakantie
geld. Wie sprak er over 'samen aan
herstel werken'?
Het geen-onzin-kabinet trekt intussen
een zware wissel op een mogelijke
verbetering van de conjunctuur in
het buitenland, zonder zelf veel
meer te doen dan te bezuinigen.
Een gericht stimuleringsbeleid door
middel van extra investeringen is
ver te zoeken. Het kabinet kiest in
de eerste plaats voor het saneren
van de rijksfinanciën en stelt zich
verder terughoudend op.
Het is echter de vraag of de burgers,
van wie zware offers worden ge
vraagd, begrip willen opbrengen
voor deze keuze. De bereidheid om
offers te brengen neemt nu een
maal vooral toe als er op afzienba
re termijn iets tastbaars tegenover
staat.
De versterking van Nederlands posi
tie op de exportmarkt is zeker be
langrijk in onze open economie,
maar wanneer dit beleid gepaard
gaat met een ongekende aanslag
op de binnenlandse koopkracht,
kan het netto rendement wel eens
uitdraaien op nul komma nul.
Terwijl het kabinet een ernstig beroep
doet op alle burgers om de schou
ders eronder te zetten, ontbreekt
een nieuwe, gedurfde benadering
door het kabinet zelf. Het spreek
woordelijke élan van minister-presi
dent Lubbers lijkt versteend in de
kou van de winter die we moeten
doormaken.
De eenzijdige benadering van de pro
blemen komt wel heel duidelijk
naar voren in de poging om. koste
wat het kost, vast te houden aan
het plan om schoolgeld te heffen
vanaf twaalf jaar, dus ook voor kin
deren in de leerplichtige leeftijd.
Blijkbaar viel er niets anders meer
te bedenken. Hetzelfde geldt voor
de aarzelende initiatieven ten aan
zien van het derde arbeidscircuit,
de PEP's (praktijkervaringsplaat
sen) en de verdeling van bestaand
werk. Niet alleen in financiële zin,
maar ook politiek gesproken stemt
de toestand nogal droef.
'Vliegtuig volgde satelliet'
De gemeente Alphen had plannen .MOSKOU/WASHINGTON (AFP/
- - - UPI/AP) - Volgens het Russi
sche persbureau Tass stond de
neergeschoten Zuidkoreaanse
Jumbo tijdens zijn vlucht in di
rect contact met een Amerikaan
se spionagesatelliet. De piloot
van het toestel zou "strikt synch
roon" hebben gevlogen met de
satelliet. De koersafwijking van
het vliegtuig was daarvoor nood-
het complex aan te kopen ten
behoeve van woningbouw. De
asfaltfabriek zou dan verhuizen,
zodat een einde zou komen aan
de al jaren durende luchtveront
reiniging. De onderhandelingen
zijn begin deze maand afgebro
ken omdat de asfaltfabriek vol
gens de gemeente teveel geld
vroeg.
zakelijk, zo blijkt uit het bericht
van Tass, dat vandaag in de par
tijkrant Prawda verscheen.
De Verenigde Staten hebben de
Russische beschuldiging ont
kend. Tass zegt het voorts "intri
gerend" te vinden dat het vlieg
tuig 29 in plaats van de gebruike
lijke 18 bemanningsleden aan
boord had. "Wie waren de 11
man extra", aldus Tass?
Geheim wapen
depot ontdekt
in bosgebied
VELP ROZENDAAL (GPD) -
Scholieren uit Rozendaal, Velp
en Arnhem die in verband met
een serie inbraken zijn aange
houden en vuurwapens bleken
te bezitten, hebben die wapens
gevonden in een geheime wa
penopslagplaats in het bosge
bied Velp-Rozendaal. Deskundi
gen van Defensie hebben het on
derzoek van het Rhedense re
chercheteam overgenomen en
willen over de zaak geen mede
delingen doen. „In het belang
van de staat", aldus legervoor-
lichter G. A. Struijker.
Vaststaat, dat de wapens van bui
tenlandse makelij - handgrana
ten, automatische geweren en pi
stolen - niet uit de Tweede We
reldoorlog afkomstig zijn.
Het is overigens niet de eerste keer
dat Defensie weigert uitsluitsel
te geven over mysterieuze op
slagplaatsen. Drie jaar geleden
werd in de Limburgse bossen
ook een wapendepot gevonden.
Tweede-Kamervragen over deze
kwestie zijn tot op heden on
beantwoord gebleven.
ALS U NU EEN
ABONNEMENT NEEMT!
I
I
I
J
Naam
Straat
Postcode plaats
Telefoon
«•nat een Abonnement op hot Latdach O*
igbiad an ontvangt da
krant óm aarata 2 -afcan GRATIS
p«' mwnfl l 2
11 hel Lerdsch DegOied. Antwoordnummer i
LEIDSCH m DAGBLAD
