c
Hyster handhaaft
Nijmeegse fabriek
Stadsverwarming
drijft kosten op
Kort zakelijk
Schiphol ziet aantal
charters sterk dalen
's Hertogenbosch 'koopt'
450 schrijfmachines BSI
Dienstenbonden ruziën
over vakantietoeslagen
Marktberichten
158 ontslagen gaan wel door
Overname Wereldhave
lijkt te zijn mislukt
Beurs Amsterdam
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1983
Economie
Prijzen Hongarije
De prijzen van de eerste levensbe
hoeften in Hongarije zijn giste
ren aanzienlijk verhoogd, zo
heeft de regering meegedeeld.
Zo is suiker 23 procent duurder
geworden, spijsolie twintig pro
cent, margarine tien procent en
brood zestien procent duurder.
Het vakbondsdagblad „Nepsza-
va" wijt de prijsverhogingen aan
de slechte leiding in alle geledin
gen van de Hongaarse volkshuis
houding. Het erkent dat de
droogte wel moest leiden tot een
vermindering van de agrarische
opbrengsten, maar vindt dat het
falen van de leiding op alle ni
veaus de economische moeilijk
heden alleen maar heeft ver
groot. De industriële produktie
is in de eerste zeven maanden
van dit jaar maar 0,1 procent gro
ter geweest dan in de overeen
komstige periode van 1982, ter
wijl de doelstelling een stijging
van één tot twee procent was.
SCHIPHOL (ANP) - Schiphol
heeft in de maand juli, de druk
ste maand van het jaar door de
vakantiepiek, twaalf procent
minder charterpassagiers ver
werkt dan in juli van 1982. Dit
blijkt uit de gisteren bekend ge
maakte verkeers- en vervoerscij
fers over die maand. In juni van
dit jaar werd al een daling van
vijf procent van het aantal char
terpassagiers ten opzichte van
dezelfde maand in 1982 vastge
steld.
De eerste zeven maanden van 1983
geven een teruggang van negen
procent van het passagiersver
voer per charter te zien. Het lijn-
dienstvervoer gaf in die periode
met 1 procent een lichte stijging
te zien. In totaal zijn er in verge
lijking met. de eerste zeven
maanden van 1982 in dezelfde
periode van dit jaar 1,2 procent
minder passagiers op Schiphol
verwerkt.
Het duidelijke herstel van het
vrachtvervoer, zoals dit zich al
eerder dit jaar manifesteerde,
zette zich nu met een stijging van
16 pet ook in de maand juli voort.
De eerste zeven maanden van dit
jaar geven in totaal een stijging
van 8,7 pet in deze vervoersector
te zien ten opzichte van de eerste
zeven maanden van 1982.
Daarmee steekt Schiphol, anders
dan bij het passagiersvervoer
gunstig af bij andere belangrijke
westeuropese luchthavens. Het
intercontinentale goederenver
voer naar met name Noord-Ame-
rika en het Verre Oosten zorgt
volgens deze toelichting voor de
gunstige Schïpholcijfers.
Ook het vervoer van goederen van
en naar Schiphol over de weg
nam sterk toe. Op de truckdien
sten, die onder vluchtnummers
rijden, werd in de eerste zeven
maanden van dit jaar 14 pet meer
vracht van en naar Schiphol ver
voerd dan in dezelfde periode
van 1982.
DEN BOSCH (ANP) - De ge
meenteraad van Den Bosch
heeft gisteren in een speciale
vergadering ingestemd met
steunverlening aan de
schrijfmachinefabriek BSI.
De raad stelt een krediet be
schikbaar van 381.000 gul
den, exclusief btw, voor de
aankoop van 450 schrijfma
chines. Volgens een woord
voerder van de gemeente
heeft het college de toezeg
ging van Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Brabant dat
het raadsbesluit vandaag al
zou worden goedgekeurd.
Een dergelijke snelle gang van
zaken is nodig, omdat het
geld dat met de aankoop is
gemoeid door BSI gebruikt
gaat worden voor de betaling
van de lonen en sociale las
ten. Overigens heeft BSI zich
al eerder bereid verklaard te
zijner tijd de schrijfmachines
van de gemeente Den Bosch
terug te kopen. Dat betekent,
aldus de Bossche wethouder
Verkuijlen, dat de gemeente
Den Bosch de schrijfmachi
nes in feite slechts in onder
pand neemt.
De schrijfmachinefabriek heeft
op dit moment uitstel van be
taling. BSI heeft overheids
steun aangevraagd van enke
le miljoenen guldens om het
bedrijf nog minstens een jaar
in stand te kunnen houden.
Vorige week werden ruim
tweehonderd van de onge
veer vierhonderd werkne
mers ontslagen.
Bewindvoerder Banning wil
proberen met de overige 190
werknemers nog een jaar
lang schrijfmachines te ma
ken. Gedurende dat jaar wil
hij onderzoeken op welke
manier het mogelijk is delen
van het bedrijf te verzelfstan
digen of aan derden te verko
pen.
UTRECHT (ANP) De Dienst-
bond CNV en de Unie BLHP zijn
woedend op de Dienstenbond
FNV, die het inleveren van
vakantiegeld door werknemers
van bedrijfsverenigingen en zie
kenfondsen ter discussie heeft
gesteld.
Voorzitter F. Thomasson van de
Dienstenbond FNV zei zaterdag
voor de VARA-radio dat zijn
bond bereid is opnieuw te onder
handelen over verlaging van de
vakantietoeslag van 8 naar 7,5
procent en over een maximum
van 5600 gulden. Voorwaarde
daarbij is dat minister De Ko
ning (sociale zaken) terugkomt
op zijn besluit, het personeel in
de betrokken sectoren aan te wij
zen als trendvolgers.
De CNV-bond distantieert zich van
het "aanbod" van Thomasson.
Hij noemt het volledig in strijd
met de afspraak tussen bonden
en werkgevers, dat ze op 4 okto
ber samen met De Koning zou
den gaan praten. Verder vindt hij
het aanbod op dit moment totaal
overbodig, omdat de Tweede Ka
mer zich tegen de aanwijzing van
ziekenfondsen en bedrijfsvereni
gingen tot trendvolger heeft ge
keerd. Tenslotte stelt de bond
dat de cao niet mag worden
opengebroken en dat, als dat
toch nodig zou blijken, eerst
grondig met de achterban moet
worden overlegd.
Een woordvoerder van de Dien
stenbond FNV noemde de ver
klaring van de CNV-bond
"schijnheilig". Volgens hem is
het plan vorige week vrijdag be
sproken in een overleg tussen de
bonden en de kring van directeu
ren (sociale verzekering) en
stond de aanwezige bestuurder
van de Dienstenbond CNV er
toen helemaal achter.
Stukgoed
Onder de 400 kraanmachinisten in
de Rotterdamse stukgoedsector
is onrust ontstaan, omdat de ha
venwerkgevers een aantal van
hen willen overplaatsen van het
eigen bedrijf naar de arbeidsre
serve van de Rotterdamse haven,
de Stichting Samenwerkende
Havenbedrijven (SHB). Volgens
de Vervoersbond FNV is dat in
strijd met het dit voorjaar na veel
acties bereikte werkgelegen-
heidsakkoord. Bestuurder Kees
Voormeulen bevestigt dat kraan-
werkers zijn uitgeslotehn van de
afgesproken regeling, dat 800
stukgoedwerkers naar de SHB
zullen worden overgeheveld.
Volgens hem lokken de werkge
vers zo "een massale staking on
der de kraanmachinisten uit".
Auto's
Het aantal personenauto's in ons
land is is het afgelopen jaar (van
augustus tot augustus) gestegen
met 99.000, dat is ruim twee pro
cent. Het aantal bedrijfsauto's
steeg met 3000 (0,8 procent). Dat
heeft het ministerie van econo
mische zaken bekend gemaakt.
Het totaal aantal motorvoertui
gen staat nu op vijf en een kwart
miljoen, waarvan 4,7 miljoen per
sonenauto's, 391.000 bedrijfsau
to's en 125.000 motorfietsen
Andijvie per kg. 1,12-1,15, Boerekool
per kg. 0,49, Snijbonen 1,80, Rode
Kool 0,74, Groene Kool 0,74, Groene
Kool 0,76-0,79, Bospeen II 1,61-1,73,
Waspeen AI per kist 5,70-9,80, BI 7,60-
17,70. Cl 7,30-8,60, Aanvoer: 105 ton,
Prei 0,85, Spinazie 1,79, Uien per kg.
0,49-0,74, Peterselie (krul) 0,52-0,58,
Selderij 0,23-0,33, Bloemkool 6 per
bak I 1,39-1,63, 8 I 1,20-1,31, 10 I 0,97,
12 I 0,84-0,96.
LEIDEN - Op de veemarkt werden van
daag 6444 dieren aangevoerd. 120
slachtrunderen, 397 gebruiksvee, 42
slachtkalveren, 1751 nuka's, 40 po
ny's, 812 varkens, 7 biggen, 1146,
schapen/lammeren, 215 geiten.
Prijsnoteringen: slachtrunderen het
zelfde; nuka's: ƒ125 tot ƒ200; slacht-
zeugen: ƒ180 tot ƒ290; melk- en kalf-
koeien: ƒ1750 tot ƒ2900; varekoeien:
ƒ1550 tot ƒ2550; vaarzen: ƒ1050 tot
ƒ1800; graskalveren: ƒ500 tot ƒ1200;
nuka's rood: ƒ385 tot ƒ675; zwart: ƒ240
tot ƒ565; biggen: ƒ115 tot ƒ120; scha
pen en lammeren: zelfde als gisteren;
pony's: ƒ400 tot ƒ700; geiten: ƒ20 tot
ƒ100.
Toelichting: slachtrunderen: matig
(aanvoer), stroef (handel) en stabiel
(prijzen); melkkoeien: redelijk, rustig
en lager; varekoeien, pinken, graskal
veren en nuka's; idem; pony's: rede
lijk, rustig en stabiel; varkens: rede
lijk, redelijk en iets lager; biggen: ma
tig, rustig en lager; schapen/lamme
ren: redelijk, rustig en stabiel; geiten:
ruimer, redelijk en stabiel.
NIJMEGEN (ANP) - Het Amerikaanse vorkheftruckconcern Hyster ziet voorlopig af
van zijn voornemen om een deel van de produktie van de Nijmeegse vestiging over te
brengen naar Schotland. Ook de afdelingen marketing, verkoop, service en reserve
onderdelen blijven in Nijmegen.
De vakbonden gaan, gezien de ge
volgen van de economische te
ruggang voor het concern, ak
koord met het al enige maanden
geleden door Hyster aangekon
digde ontslag voor 158 van de 540
werknemers. Voor hen zal via
het sociaal plan een afvloeiings
regeling komen. Bij Hyster ko
men geen verdere aanpassingen
van het personeelsbestand.
Dat zijn de belangrijkste onderde
len van het compromis dat de In
dustriebond FNV en de Unie
BLHP afgelopen weekeinde met
Hyster hebben gesloten en waar
mee een meerderheid van de le
den van beide vakorganisaties
volgens Uniebestuurder O. Ben
der gisteren akkoord is gegaan.
Overeengekomen is verder dat de
vakbonden elk kwartaal uitvoe
rige informatie krijgen over de
gang van zaken bij Hyster en dat
de onderneming tot een maxi
mum van 25.000 gulden de kos
ten betaalt van de juridische
stappen, die de bonden tegen
Hyster ondernamen. De bonden
zien op hun beurt af van een pro-
DEN HAAG (ANP) - De overname
van Beleggingsmaatschappij
Wereldhave door de pensioen
fondsen PGGM en PVM, die
naarstig op zoek zijn naar meer
commerciële beleggingsmoge
lijkheden, lijkt te zijn verijdeld.
De plaatsing van nieuwe aandelen
door Wereldhave bij bevriende
relaties heeft de deelneming van
de beide pensioenfondsen in We
reldhave met tot ongeveer dertig
procent doen zakken. Van de an
dere aandeelhouders weigert
meer dan de helft in te gaan op
het bod van 155 gulden per aan
deel, zo zei president-directeur
prof. dr. J.H. Christiaanse giste
ren op een informatieve aandeel
houdersvergadering.
Namens de pensioenfondsen deel
de mr. G. Mosier mee dat het bod
op Wereldhave toch nog wordt
gehandhaafd tot en met de vast
gestelde aanmeldingsdatum van
26 september. Daarna zal worden
meegedeeld of het bod gestand
zal worden gedaan dan wel
wordt ingetrokken.
Mr. Mosier bestreed de onder aan
deelhouders levende opvatting
als zou het fonds Wereldhave uit
de beursnotering verdwijnen na
overneming door PGGM-PVM.
„Beëindiging van beursnotering
ligt uitsluitend in het voornemen
wanneer 100 procent wordt aan
gemeld. Overigens zouden de
pensioenfondsen na de eventue
le overneming alleen enkele
commissarisplaatsen en moge
lijk een aanvulling van de direc
tie ambièren en niet, zoals door
Wereldhave gesteld, wijziging in
vestigingsplaatsen, organisatie
en arbeidsvoorwaarden", aldus
mr. Mosier.
Hij viel het Wereldhave-bestuur
aan op haar weigering het bod te
steunen. „In november 1982
maakte het bestuur bekend be
reid te zijn met iedereen te willen
onderhandelen". Directeur Hus-
ken van Wereldhave zei hierop
dat Wereldhave al vanaf 1979 aan
PGGM heeft voorgesteld genoe
gen te nemen met een flinke
deelneming in het fonds en dat
dit altijd is geweigerd.
Husken ontkende met klem dat de
onderhandelingen over samen
werking met Bogamij zouden
zijn mislukt. De besprekingen
worden later voortgezet. De
overnemingsbesprekingen met
Binnenlands Beleggingsfonds
Vast Goed (BBVG) zijn al op 26
april begonnen. Wereldhave
heeft voor de overneming van
het pakket van 50 pet van het Ra-
bopensioenfonds f 144,50 per
participatie ex dividend betaald.
Op de druk bezochte vergadering
stelden veel aandeelhouders zich
achter het bestuur op. Een van
hen vergeleek PGGM met 'een
haai die wordt losgelaten in een
aquarium met tropische vissen'.
Eerder dit jaar maakte Hyster plan
nen bekend om een deel van de
Nijmeegse produktie over te
plaatsen naar de vestiging van
het concern in Schotland, waar
de fabrieken met financiële
steun van de Britse overheid
flink konden worden uitgebreid.
Volgens de bonden vormden die
plannen het begin van de totale
ontmanteling van Hyster in Nij
megen.
Het vorkheftruckconcern vroeg
bovendien collectief ontslag aan
voor 158 werknemers in verband
met de gevolgen van de econo
mische recessie en de toenemen
de concurrentie. De bonden
vochten die ontslagen met suc
ces aan en startten bovendien
een procedure tegen de onderne
ming bij de Ondernemingska
mer van het Gerechtshof in Am
sterdam.
Volgens het nu bereikte compro
mis wordt er in ieder geval tot
1986 geen produktie uit Nijme
gen overgeplaatst en ook daarna
is de intentie van Hyster om de
produktie in Nijmegen volledig
te continueren, aldus Bender. Hij
zei het ontslag voor de 158 werk
nemers te betreuren. "Maar ook
de bonden zijn ervan overtuigd
dat dat echt niet anders kan".
Volgens Unie-bestuurder Bender
is door de affaire-Hyster onder
meer onomstotelijk vast komen
te staan dat ook buitenlandse
multinationals zich terdege heb
ben te houden aan de bepalingen
inzake informatieverstrekking
aan bonden en ondernemings
raad, zoals vastgelegd in de cao's.
De Amsterdamse jurist mr. D.
Grosheide werkt in opdracht van
de ondernemingskamer van het
Gerechtshof in Amsterdam in
middels aan een rapport over de
gang van zaken bij Hyster. De
bonden zullen hem volgens Ben
der vragen daarbij terdege reke
ning te houden met de nu tussen
de vakorganisaties en Hyster be
reikte overeenstemming.
SAN FRANCISCO (UPI) - 's Werelds nieuwste passagiersschip, de laatste aanwinst van de Holland Amerika
Lijn (HAL), heeft gisteren de thuishaven San Francisco bereikt. Het schip heeft de HAL veel hoofdbrekens gekost,
doordat het aanvankelijk niet naar wens werd afgeleverd door de Franse bouwer. Een aantal reizen moest deze
zomer worden geannuleerd.
Steeds meer
mensen in
hongersnood
WENEN (ANP) De voedselsi
tuatie in de wereld gaat hard
achteruit en er lijden al bijna
een miljard mensen honger,
zo heeft de Voedsel- en Land
bouworganisatie (FAO) van
de Verenigde Naties vastge
steld. FAO-directeur
Edouard Saouma zei gisteren
op een persconferentie in We
nen dat er nog steeds landen
bijkomen waar de mensen
niet genoeg te eten krijgen.
Hij weet dat aan de afneming
van de graanproduktie, de
stijging van de graanprijzen
en het landbouwbeleid van
de Europese Gemeenschap
en de Verenigde Staten.
Hij zei dat in 1980 ongeveer 700
miljoen mensen in ernstige
armoede leefden. Nu wonen
er al 817 miljoen in landen
waar het aanbod van voedsel
per hoofd van de bevolking
nog voortdurend kleiner
wordt.
De FAO dringt er bij de rijke
landen met klem op aan on
middellijk tenminste 600.000
ton voedsel beschikbaar te
stellen en zestig miljoen dol
lar bij elkaar te brengen voor
verbetering van de landbouw
in Afrika, dat nog altijd lijdt
onder droogte, burgeroorlog
en veeziekten en waar de be
volking dit jaar gemiddeld
vier procent minder te eten
krijgt dan drie jaar geleden.
DEN HAAG (ANP) - De Consu
mentenbond heeft de Tweede
Kamer gevraagd de stadsverwar
mingsprojecten in ons land
nauwgezet in de gaten te hou
den. Het gaat de bond vooral om
de financiële kant van de zaak.
Volgens de bond is al in ver
scheidene gemeenten om finan
ciële redenen de stadsverwar
ming stopgezet (Spijkenisse,
Dordrecht en Leeuwarden).
De Consumentenbond ontdekte
naar eigen zeggen onlangs, dat
de aanleg van stadsverwarming
in Nieuwegein een financieel
fiasco dreigt te worden. Het ver
moeden van de bond hierover
werd versterkt toen de gemeente
gegevens hierover niet openbaar
wilde maken.
Nadat de bond op grond van de
wet openbaar van bestuur toch
inzicht in die gegevens kreeg,
bleek dat het er in Nieuwegein
nog erger voorstond dan aanvan
kelijk werd vermoed. Het gaat
hierbij om miljoenen guldens.
Miljoenenstroppen op dit gebied
mogen niet worden verhaald op
mensen die op stadsverwarming
zijn aangesloten, zo vindt de
bond. Hij vindt dat het ministe
rie van economische zaken, die
het opzetten van nieuwe projec
ten heeft gestimuleerd, moet bij
springen. Anders zouden bij
voorbeeld de inwoners van
Leeuwarden, waar men met een
schadepost van tien miljoen zit,
een forse extra aanslag moeten
betalen.
Stadsverwarming komt van de
restwarmte die vrijkomt bij elek
triciteitsbedrijven en vuilver
brandingsinstallaties, die ge
woonlijk ongebruikt verdwijnt.
Met steun van het rijk worden nu
in de regel nieuwbouwwijken er
op aangesloten. Op dit moment
zijn er in ons land ongeveer hon
derdduizend woningeenheden
op stadsverwarming aangeslo
ten. Er worden nu voorbereidin
gen getroffen nog eens driehon
derdduizend aansluitingen te
maken.
Ook in de Leidse Merenwijk zyn er
plannen.
De Consumentenbond gaat van
26 september tot 7 oktober in
tien steden na wat er deugt en
niet deugt aan de voorzienin
gen. Zo zal de bond onder meer
gaan kijken naar het prijspeil
van de kruideniers, de openstel
lingstijden van gemeentelijke
diensten, de wachttijden bij po
liklinieken, de prijzen van ben
zinestations, de hoogte van ge
meentelijke belastingen en hef
fingen, en geluidshinder.
Om nog meer aan de weet te ko
men over het woon- en leefkli
maat in de desbetreffende
plaatsen zullen er enquêtes
worden gehouden onder de in
woners. De Consumentenbond
wil geheim houden welke plaat
sen voor een onderzoek zijn uit
verkoren.
AANDELEN binnenland doorlopend
173 50 174 00
365 00 372 00
373.00 380 00
Noteringen van
dinsdag 20 september 1983
(tot 12:31 uur)
hagemeyer
holdoh
bofsumij 210 00
breevasl c 21000
390 00 390 00
125 00
328 00X
70000 00
7100.00
7400 00
520 00
naecüelb
nschhyp
nsprstc
105 20
17300
27500 277.00
wyk henng 710
buitenland
beleggingsinst.
1225.00 123500
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 12% 81-91 126.20
nlllV? 81-92 112.20
nlU'/fe 82-92 112.30
nl 11V4 82-92 111 20
nl 10VS 82-92 107 90
rtlO'/j 82-89 106 10
(H 10 821-89 104 30
kbb a 83-33 77.00
lans 8 83-91 9700
rob 9 83-93 101 20
nibo 8i/i 83-98 97 00
nmb 91/4 83-93 100 80
nmb T3/* 83-92 92 90
98.60
nmb s 8^4 78 149 60 149 70
nmb s V/2 78 147.50 147 60
pandbrieven
Igh 11 81-88 103 50 103 75
Igh 9 78-86 99 90 100 00
fgh 9 83-92 99.20 99 20
Igh 7% 7
98.70
2 80-88 105 30
wuh 8*4 78-87 99 30 99 30
parallelmarkt
officieel toegelaten
bever 182 00 18500
bnnk-molc 313.00 315 00
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
Algemeen 139.3
obl,index/eff.rend.(c.b.s.)
BNG lemngen
Pandbrieven 9 04
goud en zilver
Goud: 39.320-39.020
Zilver: 1110-1180
buitenlands geld
Amerikaanse dollar 2.92
Engelse pond 4.33
Belg. Iranc (100) 5.29
Duitse mark (100) 109,75 1
Franse Iranc (100) 35.50 38.50
Zwrts. Iranc (100) 135.50 140.00
Zweedse kroon (100) 36,25 39,25
Noorse kroot. (100) 38,75 41.75
Deense kroon (100) 29.50 32.50
Oost. shilling (100) 15.72 16.25
Spaanse peseta (100) V86 2.11
VERKLARING DER TEKENS
NG otfoèle nol geschorst
a achtergestelde lerong
Optimisme 0
it Miljoenennota
Vooral de bankfondsen hebben
vanmorgen op de Amsterdamse
Effectenbeurs al volop gereageerd
op de Miljoenennota. Speculaties
omtrent voor de beurshandel gun
stig nieuws joegen de koers van
bijvoorbeeld ABN op met ongeveer
f 7 tot in de buurl van t 372.
Wall Street, 1
zekerheid lijkt te komen omtrent
rentedaling, waardoor de Dow Jo
nes Index 8 punten hoger sloot,
deed de koersen vanmorgen in
Amsterdam over een breed front
stijgen
Elsevier-NDU was weer uitschieter
met een winst van omtrent 7 gul
den. Kon. Olie trok zich weinig aan
van de sombere verwachtingen
omtrent de unitary tax. waardoor
het concern een forse rekening ge
presenteerd zou krijgen van de
staat Californie Na een aanvanke
lijke reactie van enkele dubbeltjes
steeg het fonds tot boven de slot-
koers van gisteren en leek het op
weg het interimdividend van f 3,45
in te lopen.
Een koersexplosie is te verwach
ten bij Van der Giessen. Vanmor
gen werd een adviesprijs genoemd
van f 140 Ruim een week geleden
noteerde dat fonds nog t 126
Bever Beleggingen lijkt een gezon
de toekomst tegemoet te gaan. An
derhalf jaar geleden werd het londs
geintroduceerd voor f 85. nu is het
f 100 duurder
Blijdenstein stijgt naar aanleiding
van de zeer gunstige resultaten
over het eerste haifjaar
