Overleg Genève in beslissende fase België raakt door staking in isolement C Frankrijk wil hogere invoerdrempel EG Oproep vredesinstanties 'olie op vuur' ROWI STIL PARKET Ondanks felle aanval op protectionisme VS Volgens Sowjet-Unie: VNO tevreden met bezuinigingsplannen Toch acties van FNV op Prinsjesdag Vragen rond 'gebedsdienst' in Roosendaal Varia DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1983 NEW YORK-PARIJS (RTR-ANP) - De Franse minister van buitenlandse handel, Edith Cresson, heeft in New York een aanval op het protectionistische handels beleid van de Verenigde Staten gedaan. Dat gebeurde een dag nadat de Franse minister van Europese zaken, André Chandernagor, in de ministerraad van de EG in Brussel had gepleit voor een betere bescherming van de Europese industrie tegen de Amerikaanse en de Japanse con currentie. Cresson hekelde dinsdagavond op een bij eenkomst van de Frans-Amerikaanse Ka mer van Koophandel in New York het „nieuwe protectionisme" van de Verenig de Staten. Zij omschreef dat als „het steeds meer veld winnende Amerikaanse geloof dat wat goed is voor de Verenigde Staten ook goed is voor de rest van de wereld", een geloof dat naar haar mening de handelsbetrekkingen tussen de VS en de EG heeft vertroebeld. Ook de hoge rente in de VS en de overge waardeerde Amerikaanse dollar hebben volgens Cresson met dat „nieuwe protec tionisme" te maken. Ze zei dat de rege- ring-Reagan veel te weinig oog heeft voor de internationale gevolgen van haar han delsbeleid en herhaalde de Franse stel ling dat het herstel van de wereldecono mie wordt belemmerd door de Ameri kaanse rentetarieven en de dollarkoers. Een nog concreter voorbeeld van het „nieuwe protectionisme" noemde ze de beperking van de Amerikaanse invoer van roestvrij staal en gereedschapsstaal. Terwijl Cresson pleitte voor een betere toe gang tot de Amerikaanse markt, brak haar collega van Europese Zaken in Brus sel een lans voor een aanzienlijke verho ging van de invoerrechten van de EG-lan den op hoogwaardige technologische produkten ter bescherming van de Euro pese industrie. Volgens Chandernagor moet de EG een harder beleid tegenover derde landen gaan voeren en moeten de regeringen van de EG-landen bij hun aan kopen de voorkeur geven aan Europese produkten. Frankrijk zou volgens Chandernagor graag zien dat de Europese industriële normen verder werden gestandaardiseerd, dat fu sies van Europese ondernemingen wer den aangemoedigd ter versterking van hun concurrentiepositie ten opzichte van de VS en Japan, dat gemeenschappelijke research- en ontwikkelingsprojecten op touw werden gezet en dat de Europese financiële instellingen meer steun zou den geven aan ondernemingen die zich met de ontwikkeling van hoogwaardige technologische produkten bezig houden. Volgens de zegslieden is Frankrijk van plan de andere EG-landen tot zijn zienswijze over te halen als het volgend jaar het voorzitterschap van de gemeenschap overneemt. Voorstellen voor specifieke gemeenschappelijke industriële projec ten zijn nog niet gedaan maar in Parijs wordt wel gewezen op het succes van de Europese samenwerking op het gebied van vliegtuigbouw (Airbus), ruimtevaart (Ariane) en wetenschappelijk onderzoek (Cern). MOSKOU (DPA) De Sowjet-Unie heeft gisteren verklaard dat de INF-onderhandelin- gen in Genève over de kernwapens in Europa in een "beslissende" fase zijn aanbeland. De vorige week begonnen onder- breken in de wapenwedloop in handelingsronde moet aantonen Europa en de wereld. Dat ver- of er een overeenkomst mogelijk klaarde de eerste-onderminister is of dat een nieuwe fase zal aan- van buitenlandse zaken Georgi Bonden praten over compromis met Homburg UTRECHT (ANP) - De bonden en de directie van Homburg zetten vandaag hun poging voort om de onderhandelingen over inleve ren voor behoud van werkgele genheid uit het slop te halen. De bemiddelingspoging vindt plaats aan de vooravond van de staking die de Voedingsbond FNV morgen wil uitroepen bij Homburg in Cuyk en Van Sal- land in Olst. De staking is gericht tegen het plan van de directie om de 775 werknemers zeven pro cent van het loon te laten inleve ren om het bedrijf uit de finan ciële problemen te helpen. Werk nemers die dit weigeren worden bedreigd met ontslag. Na bijna negen uur onderhandelen hebben bonden en Homburg in een eerste gezamenlijke, sum miere verklaring laten weten dat "de deur op een kier staat". Ge sproken wordt over de mogelijk heid de werknemers niet in één BONN - Poul Hartling, de Hoge Commissaris voor de Vluchte lingen van de Verenigde Naties heeft zijn bezoek aan West- Duitsland op het laatste mo ment afgezegd omdat minister Zimmerman van binnenlandse zaken hem weigert te ontvan gen. Zimmerman is niet te spreken over een rapport dat Hartlings organisatie heeft uitgebracht over de asielproblematiek in de Bondsrepubliek en is met name verbolgen over het gebruik in die stukken van de term "ge dwongen internering". Asielverlening staat op het ogen blik in West-Duitsland in het centrum van de belangstelling, onder meer door de zelfmoord van een Turkse jongen, die wachtte op een beslissing van de rechter over zijn toekomst. Kornienko gisteren op een pers conferentie in Moskou. Of het in Genève tot resultaten komt hangt volgens de ondermi nister af van de Verenigde Staten en de Navo. Hij benadrukte dat de Sowjet-Unie bereid is te stre ven naar een gelijk aantal raket ten, vliegtuigen en kernkoppen aan beide zijden. Bij de bepaling van het evenwicht moeten de Franse en Britse kernraketten worden meegeteld. Over de Amerikaanse voorstellen zei Kornienko dat Washington met de door hem geopperde "tussenoplossing" (Westen be perkt plaatsing nieuwe raketten als de Sowjet-Unie haar raketten tot hetzelfde niveau terugbrengt) slechts de weg wil vrijmaken voor de opstelling van nieuwe ra ketten. De uitlatingen van de Westduitse minister van buitenlandse zaken Hans-Dietrich Gerischer dat Moskou mogelijkerwijs zijn eis omtrent de Franse en Britse kernmacht laat vallen, bestem pelde de onderminister tot uit spraken waarbij "de wens de va der van de gedachte is". Op de persconferentie was ook aanwezig maarschalk Sergei Achromejev, de eerste-plaatsver- vangend stafchef van de Sowjet- strijdkrachten. Hij verklaarde dat Moskou van plan is de raket- installaties voor de SS-20 "te de monteren en te liquideren" als in de onderhandelingen in Genève een akkoord wordt bereikt dat voorziet in een gedeeltelijke ver nietiging van het aantal SS-20's. De vernietiging zal betrekking hebben op de "lanceerinstalla- ties, de raketten en de onderde len" en zal moeten gebeuren vol gens een in de onderhandelingen overeen te komen procedure. Tegelijkertijd eist de Sowjet-Unie dat de Amerikanen "op dezelfde manier de lanceerinstallaties zul len vernietigen die bedoeld zijn voor de kruisraketten en Pers- hings-2". AMSTERDAM Een ME'er met kogelvrij vest sleept blokkademateriaal uit een pand aan de Amsterdamse Gravenstraat, dat door een veertigtal mensen was gekraakt. Aanvankelijk probeerde de politie met de z.g. plat- te-petmethode de krakers uit het pand te verwijderen, maar toen dat niet lukte kwam de ME er aan te pas, die uiteindelijk met geweld tot het pand wist door te dringen. De krakers verlieten daarop vrijwillig hun tijdelijke onderkomen. (Foto anp» DEN HAAG (ANP) - Het kabinet is op de goede weg. 1984 kan het begin worden van de weg naar economisch herstel, aldus werk geversvoorzitter mr. Chr. Van Veen van het VNO gisteren op een persconferentie van zijn or ganisatie in Den Haag. Hij waar schuwde voor teveel optimisme nu er een "waterig zonnetje van economische opleving door de donkere wolken heenkomt". De grootste denkfout zou zijn om op grond van de lichtpunten die te signaleren zijn aan te nemen dat het bedrijfsleven het nu ver der wel redt. Het grootste deel van het bedrijfsleven moet eerst zijn belabberde financiële positie opkrikken alvorens risicorijke investeringen te kunnen doen, aldus Van Veen. Volgens hem kan het bedrijfsleven vertrouwen hebben in dit kabi- net. Hij noemde de maatregelen die voor volgend jaar op stapel staan een goede mengeling van een aantal zaken die moeten ge beuren. Er is goede hoop, zo zei de VNO-voorzitter, dat volgend jaar voor het eerst enige daling mogelijk is van zowel het finan cieringstekort van de overheid als van de collectieve lasten (be lastingen en sociale premies). Het is niet veel, maar het is een om buiging van de trend die ons hoopvol stemt, aldus Van Veen. Dat de binnenlandse bestedin gen wat onder druk komen te staan vindt hij onvermijdelijk," maar het gebeurt op verantwoor de wijze". Als lichtpunten noemde Van Veen de export die wat aantrekt, de lichte verbetering in de order portefeuilles en de bezetting van het produktie-apparaat van de bedrijven en de gematigde loon ontwikkeling. Daar tegenover staan een onzekere rente en de niet aflatende werkloosheid. Niettemin ziet de VNO-voorzit- ter toch een "broos begin van herstel", dat echter gevoelig is voor tegenwind. UTRECHT (ANP) - Ondanks het feit, dat het hoogste or gaan van de vakcentrale FNV, de federatieraad, in juli besloot Prinsjesdag niet aan te zullen grijpen als actiedag •tegen het regeringsbeleid, hebben verschillende plaat selijke afdelingen van FNV en aangesloten bonden toch het initiatief genomen de der de dinsdag in september tot actiedag uit te roepen. Op verschillende plaatsen in het land zullen 20 september, de dag dat de regering offi cieel haarr plannen voor het volgend jaar bekend maakt, mensen hun ongenoegen over die plannen laten blij ken bij manifestaties en de monstraties. Dat bleek giste ren in Utrecht tijdens een persconferentie van de geza menlijke actievoerders. Be halve de vakbeweging zijn ook organisaties van uitke ringsgerechtigden, vrouwen, jongeren, buitenlanders en de vredesbeweging betrok ken bij de organisatie van "Prinsjesdag, actiedag". Twist rond band Nederland met Kalkar-project DEN HAAG (ANP) - Als Neder land zich eenzijdig zou terug trekken uit het snelle kweek reactorproject in Kalkar zullen juristen een harde dobber heb ben met het vaststellen van een mogelijke schadevergoeding die van Nederland kan worden ver langd. De hamvraag is of de Ne derlandse verplichtingen aan West-Duitsland het karakter van een volkenrechtelijke overeen komst dragen. De voormalige Westduitse minis ter van wetenschappelijk onder zoek, dr. A. von Bulow (SPD), betuigde gisteren op een hoorzit ting van de vaste kamercommis sie voor economische zaken in stemming met de opvatting van minister Van Aardenne dat dit wel degelijk het geval is. De geraadpleegde volkenrechtelij ke deskundigen J.P. Wind en drs. Th. P.F. Haffmans betoog den het tegendeel, omdat niet voldaan is aan de grondwettelij ke eis dat het parlement de over eenkomst bij wet moet bekrach tigen. De ontsnappingsclausule waarbij de overeenkomst aan de kamer wordt "overlegd" opdat de kamer het initiatief kan ne men tegen de afspraken bezwaar te maken, werd evenmin door de regering benut. BRUSSEL - Gekker kon het nauwelijks. Terwijl de Belgi sche spoorwegen deze week vrijwel plat lagen, hield de Bel gische verkeersminister De Croo in het verlaten Centraal Station van Brussel een pers conferentie over „de promotie van het openbaar vervoer". De ze promotieactie zal de meeste reizigers wel geheel zijn ont gaan, de stakingsacties daaren tegen niet. België begint zo langzamerhand internationaal geisoleerd te ra ken. De internationale trein verbindingen zijn verbroken en worden via Luxemburg en Duitsland Omgeleid, de ponten naar Engeland varen niet meer en ook in de luchtvaartverbin dingen dreigen problemen door stakingsacties die van daag bij de nationale lucht vaartmaatschappij Sabena moeten beginnen. De acties bij het spoor, het stads vervoer en de posterijen van de laatste dagen groeien vandaag en morgen uit tot een algeme ne staking van alle openbare diensten. De vuilniszakken op de hoeken van de straten en de uitpuilende brievenbussen vormen de levende illustratie door Ferry Mingelen van de hardste botsing die het kabinet-Martens tot nu toe met de vakbonden heeft gehad. Er is, sinds de diverse bezuini gingsronden die het liberaal- christen-democratische kabi net-Martens heeft doorgevoerd de afgelopen jaren, flink ge staakt in België. Men gaat daar gemakkelijker de straat op dan in Nederland. Doorgaans ech ter waren de stakingen voorna melijk socialistische acties te gen de regering gericht en de den de christelijke vakbonden niet mee omdat men de ban den met de bevriende christen democraten in het kabinet niet wenste door te snijden. Deze keer komen de stakingen als een totale verrassing vanuit de basis en worden ze door zowel socialistische als christelijke en liberale vakbonden ge steund. Gevaarlijk Dat is een gevaarlijke ontwikke ling voor de regering. Ook Bel gië staat in 1984 weer voor nieuwe ingrijpende bezuini gingsprogramma's. Het kabi net voorziet een verdere stij ging van de werkloosheid van 500.000 naar wel 750.000 in de komende drie, vier jaar. Bij de noodzakelijk geachte ingrepen heeft men ook deze keer weer het oog op de ambtenaren la ten vallen. De 845.000 slachtof fers van dit beleid hebben daar nu genoeg van.. De ambtena renbonden hebben berekend dat huh leden de afgelopen ja ren al zo'n tien procent hebben ingeleverd zonder dat daar veel extra werkgelegenheid te genover is komen te staan, en ze vinden dat het nu meer dan genoeg is geweest. ,We zijn met-de al genomen maatregelen tot het uiterste ge komen, het overheidsperso neel wordt al te gemakkelijk tot schietschijf gebruikt, de lasten moeten nu verder over alle categorieën van de bevol king verdeeld worden", zegt de doorgaans gematigde over heidsvakbond CCOD, die maar gelijk een 48-uursstaking heeft afgekondigd en weigert over verdere bezuinigingsmaatrege len te praten. De regering in Brussel heeft zich onder druk van het gemeen schappelijke vakbonsfront en de acties bereid verklaard al over de voorgestelde bezuini gingsmaatregelen met de bon den te gaan overleggen. Over het resultaat daarvan is men echter niet optimistisch. De li berale regeringspartij BW riep de regering gisteren op vooral niet toe te geven aan de 'eisen van de stakers, omdat niet de vakbonden maar de re gering en het parlement het in België voor het zeggen beho ren te hebben. Ook de verant woordelijke ministers De Croo (verkeer) en Nothomb (ambte narenzaken) hebben al bena drukt dat alternatieve maatre gelen mogelijk zijn, maar dat ze wel dezelfde bezuiniging van zo'n 500 miljoen gulden op de openbare diensten moeten opleveren. Dat laatste is dus voor de bonden niet aanvaardbaar. De christe lijke vakbond vreest een lang durige staking, waarbij men zegt „tot het uiterste" te willen doorstaken. Niet, zo benadrukt men, om de regering ten val te brengen, maar om het beleid te doen veranderen. En als de re gering dan toch zou vallen, zo vroeg een journalist. „Dan is dat de verantwoordelijkheid van de regering zelf', ant woordde de CCOD-woordvoer- der droogjes. Professor dr. K. Runia van de ge reformeerde theologische hoge school in Kampen heeft zijn ogen uitgewreven, toen hij de op roep van het IKV (Interkerkelijk Vredesberaad), Kerk en Vrede en Pax Christi aan alle kerkera den en parochieraden had gele zen om afgevaardigden te sturen naar een 'gebedsdienst' op 22 ok tober in Roosendaal. Deze 'ge bedsdienst', georganiseerd door de drie vredesinstanties, is be doeld als voorbereiding op de landelijke demonstratie tegen de kernwapens een week later in Den Haag. Runia hij schrijft daarover in 'Centraal Weekblad' van van daag erkent het recht van de vredesorganisaties om kerkera den en parochieraden voor hun bijeenkomst uit te nodigen, maar tegen hun strategie heeft hij gro te bezwaren. Die strategie is: de afgevaardigden moeten officieel worden aangewezen; de gemeen te/parochie moet worden meege deeld aan wie de opdracht is ge geven; de afgevaardigden moe ten op zondag 23 oktober in hun eigen kerkdienst verslag doen van wat in Roosendaal is ge beurd en gezegd. De hoogleraar vreest, dat de toch al bestaande polarisatie in veel ge meenten en parochies op deze ADVERTENTIE Eigenlijk dachten we dat parket niet kon in 'n appartement. Totdat we in de Haarlemmerstraat kwamen Jn de showroom van Rowi Stil Parket. Een wereld aan hout. En 't bijzondere van Rowi Stil Parket is z'n grote geluiddemping. Dat bewees de „Knikkerproef" in de show room overduidelijk. Daarom is Rowi ook zo ideaal voor in appartementen en op boven verdiepingen. Ga zelf maar eens luisteren." De heer Weghorst Mooi de stilste Rowi Leiden Haarlemmerstraat 293 tel. 071-142003 alleen maar wordt aange wakkerd. "Via deze strategie worden kerke raden en parochieraden onder een geweldige druk gezet. Ze wor den praktisch gedwongen om hier een keuze voor (of tegen!) het IKV-standpunt te doen. De kerk dienst van 23 oktober wordt ge bruikt als propaganda voor de demonstratie op de 29ste. Aange zien deze demonstratie ook een duidelijk politiek karakter heeft, wordt de samenkomst van de ge meente gebruikt om een bepaalde politieke visie te ondersteunen". Volgens professor Runia is dat be slist niét de weg. "Natuurlijk mag men de kerken uitnodigen, maar geef deze alstublieft de ruimte om naar eigen inzicht te handelen. Waarom zouden kerk diensten gebruikt moeten wor den om bepaalde visies door te geven zonder dat de gemeentele den gelegenheid hebben tot weerwoord?" In veel kerkelijke gemeenten is men druk bezig om de bestaande polarisatie via gesprekken te overwinnen. "Deze oproep is geen olie op de golven maar eer der olie op het vuur. Daar is geen enkele gemeente bij gebaat. De hele oproep in deze bepaalde vorm is een ernstige misser". Racisme bij ons Volgens de Amsterdamse stu dentenpredikant S. Hof is Neder land niet ver meer verwijderd van de eerste rassenrellen. "De komst van buitenlanders en Su- rinamers naar ons land heeft het racisme niet doen ontstaan maar alleen versterkt". "Het racisme in Nederland is altijd verborgen aanwezig geweest". De predikant zei dat op een werk dag in Zeist over de kerkelijke strijd tegen racisme. Verschillen de groepen die zich daarmee in ons land bezighouden hadden deze dag georganiseerd. Ds. Hof sprak er zijn verontrusting over uit, dat zowel uiterst rechts als uiterst links in Nederland de kans krijgt om de buitenlanders als zondebokken aan te wijzen. De grenzen die aan de democra tie moeten worden gesteld zou den, volgens hem, tot een verbod van een partij als de Centrum partij moeten leiden. Van de Wereldraad van Kerken was op deze werkdag dr. Anwar Barkat, directeur van het anti-ra- cismeprogramma, aanwezig. Zijn conclusie van de algemene vergadering van de Wereldraad in Vancouver was dat de strijd tegen racisme voor de oecumeni sche beweging geen controver siële zaak meer is maar een cen traal element in het belijden van de christelijke boodschap. Barkat vindt het nodig, dat de We reldraad zich meer dan ooit toe legt op het blootleggen van de structurele en economische ach tergronden van het racisme. Te gelijk zullen de kerken berouw moeten tonen, omdat ze vaak onbewust in hun theologie en hun eigen structuren het racisme hebben ondersteund. Beroepen Hervormde Kerk: bedankt voor Hendrik Ido Ambacht M. A. van den Berg Aalburg. Gereformeer de Kerken: beroepen te Rockan- je W. van der Kooy Lochem. Ge reformeerde Gemeenten: be dankt voor Werkendam A. Breg- man Rijssen. De hervormde predikant D. H. Gijsbers (60) is benoemd tot hoofdpredikant bij de inrichtin gen van justitie. Hij is de opvol ger van de doopsgezinde predi kant C. F. Brusewitz, die onlangs met pensioen is gegaan. Ds. Gijs bers is al sinds 1980 werkzaam in het gevangenispastoraat. Eerst was hij predikant in Leimuiden (van 1956 tot 1964), daarna in Veghel. In Haarlem is de doopsgezinde predikant J. P. Jacobszoon overleden. Hij was docent aan het doopsgezinde seminarie in Amsterdam. Stichting 'Nadere Reformatie' In Amersfoort heeft zich gisteren de in juli van dit jaar opgerichte stichting 'Studie der Nadere Re formatie' gepresenteerd. Het doel van de stichting is de be langstelling voor en bestudering van de 'Nadere Reformatie' te bevorderen. De 'Nadere Reformatie' was een beweging binnen de reformatori sche kerk van Nederland die zich toelegde op een meer innerlijke doorleving van de gereformeer de leer. Het ging deze beweging echter niet alleen om persoonlij ke levensheiliging maar ook om beleving van de leer op alle le vensterreinen. Voorzitter van de stichting is de hervormde predikant drs. W. J. op 't Hof te Ouddorp. Een van de activiteiten van de nieuwe stichting is, alle publika- ties van de 'nadere reformatoren' op microfilm te brengen. Wel 30 procent van de boeken van de 'nadere reformatoren' is in parti culier bezit en dus ontoeganke lijk. Het is zeker niet de bedoeling, al leen puur wetenschappelijk be zig te zijn. De stichting wil een brug slaan van de wetenschap naar de gewone lezer. Morele chaos "Zoals de wereld er nu uitziet, wordt het met alle valse toleran tie een morele chaos". Dat staat te lezen in het informatieblad van het bisdom Roermond, dat aandacht besteedt aan 'vijftien jaar Humanae Vitae', de veelbe sproken encycliek van paus Pau- lus 6. "Zijn moed bestond vooral hierin, dat deze paus de moderne mens durfde aanspreken op zijn gedrag inzake het woord van God 'Gaat heen en vermenigvul digt u'. De encycliek werd uitgegeven, "toen ontelbare katholieken zich vertrouwd hadden gemaakt met de voorbehoedmiddelen". Het 1 pauselijke woord kwam hard aan. In ons land snelden toen priesters naar de microfoon om de gelovigen aan te sporen "hun 1 eigen geweten te volgen". De en- cycliek betekende geen dogma, zo verklaarden deze priesters, i maar gaf slechts het persoonlijke inzicht van Paulus 6 weer. Het artikel in het Roermondse bis domblad wijst er echter op, dat de tegenwoordige paus bij her haling de boodschap van 'Huma nae Vitae' heeft bevestigd. "Ster ker nog: in 1981 kwam hij met een nieuwe encycliek, die op een hoogst authentieke, pastorale wijze als het ware 'Humanae Vi tae' in haar praktische werk zaamheid onderbouwt". Dank. De in Nederland wonende syrisch-orthodoxe aartsbisschop Julius Cicek bedankt in een open brief de Nederlandse ker- ken voor wat zij hebben gedaan in het belang van de Turkse christenen die in ons land ver blijven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 22