c
Massamoorden bij
opmars van Druzen
Winst rechts door
samenwerking met
Franse oppositie
Pinochet
oppositie
tart
Chili
IMF: vertrouwen in de
wereldeconomie stijgt
J
Hevige strijd in Libanon
Uitgewezen Russen ook
in Engeland actief
Meer wrakstukken neergeschoten
Zuidkoreaanse Boeing gevonden
Paus in Oostenrijk
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1983
WASHINGTON (GPD)- Het ver
trouwen dat de wereldeconomie
zich herstelt, neemt toe. Voora)
in de Verenigde Staten groeien
de produktie en de handeL Dit
schrijft het Internationaal Mone
tair Fonds (IMF) in zijn jaarver
slag over 1982.
Het IMF stelt gedragslijnen vast
voor het internationaal monetair
en economisch handelen, geeft
beleidsadviezen en verstrekt tij
delijk en onder bepaalde voor
waarden leningen aan landen
met externe betalingsmoeilijk
heden. Het IMF telt 146 leden-
landen.
Het IMF ziet verschillende ontwik
kelingen met een duidelijk be
moedigend karakter. Allereerst
is er het teruglopen van de infla
tie. In de industrielanden was de
geldontwaarding in het eerste
kwartaal van dit jaar gemiddeld
Buitenland
5 procent tegen 13 procent in de
eerste drie maanden van 1982.
Overigens waarschuwt het fonds
dat de inflatie nog niet is over
wonnen en dat de overheden er
voor moeten waken dat een her
stelde economische groei de in
flatie niet aanwakkert.
Bemoedigend is ook dat de rente
tarieven wezenlijk gedeeld zijn.
Voor een deel laat dit zien dat het
economisch beleid in de betref
fende landen effectief was. Ook
de daling van de olieprijzen
werkt gunstig.
Maar er zijn ook schaduwzijden.
Voor het eerst sinds 1975 daalde
het afgelopen jaar de totale pro
duktie van de industrielanden.
De werkloosheid nam toe tot na
oorlogse records. Dit is de don
kerste zijde van de hele economi
sche situatie. Voorts liep de we
reldhandel in hoeveelheden ge
meten met 2,5 procent terug.
Want toenemen van de werkloos
heid is niet alleen het gevolg van
de economische neergang. Ook
het toenemen van de beroepsbe
volking (waaronder meer vrou
wen die zich op de arbeidsmarkt
melden) speelt een rol. Een ge
brek aan scholing is eveneens
vaak een factor waardoor men
moeilijker aan het werk komt.
De dreiging die voortvloeit uit een
wanordelijk verminderen van de
wereldhandel kan alleen worden
afgewend door een gezamenlijke
actie van de betrokken regerin
gen, het internationale bankwe
zen en de internationale instel
lingen, zoals het IMF.
Het IMF dringt erop aan dat in
nauwe internationale samenwer
king het wispelturige gedrag van
de wisselkoersen wordt tegenge
gaan. Het economische beleid in
de grotere industrielanden moet
daartoe beter op elkaar worden
afgestemd en bovendien moet
men rekening houden met de ge
volgen van het eigen beleid voor
de rest van de wereld.
Vorster, oud-premier Z.-Afrika, overleden
KAAPSTAD (UPI) - John Vor
ster, voormalig premier van
Zuid-Afrika, is zaterdag op 67-ja-
rige leeftijd overleden.
Vorster was premier van 1966 tot
1978. Hij volgde in die functie
Hendrik Verwoerd op, die ver
moord werd. Toen Vorster pre
mier was, braken in 1976 onlus
ten uit in de zwarte woonstad So-
weto die zich zouden uitbreiden
tot over het hele land en ten slot
te aan meer dan zeshonderd
mensen het leven zouden kosten.
Vorster trad af als premier onder
druk van het informatie schan
daal, dat inhield, dat er geheime
fondsen waren gevormd voor
een wereldwijd propaganda-of-
fensief om de publieke opinie, fel
gekant tegen het apartheidsregi
me, te beïnvloeden. Na zijn aftre
den als premier werd Vorster
president,
raakte hij i
der druk v
middels w
worden
ook deze functie
twee jaar kwijt on-
het schandaal. In-
meer bekend ge-
r het aandeel van
Vorster hierin.
Vorster was een star voorstander
van de apartheid en vooral van
de strenge veiligheidswetten die
hij als minister van justitie in
voerde.
Een van Vorsters medewerkers
zette eens uiteen dat deze poli
tiek Pretoria eventueel zou kun
nen ontheffen van de morele ver
plichting, zwarten op te nemen
in het politieke proces van het
land, daar zij niet langer een
meerderheid zouden
BEIROET (DPA/UPI/AFP/Rtr) In Libanon zijn in het weekeinde nieuwe massamoor
den gemeld. Vluchtelingen, moslems zowel als christenen, vluchtten bij duizenden
naar het zuiden voor de opmars van de Druzen, Amerikaanse, Franse en Britse jagers
raasden over het strijdtoneel.
De Druzen rukten op in het Shouf-
gebergte en ten zuiden van Bei
roet om de stad ook daar af te
snijden en de regering van presi
dent Gemayel eisen te kunnen
stellen. Het Libanese leger en
christelijke militie poogden ver
twijfeld hen tegen te houden. De
strijd concentreerde zich om
Soukh el Garb elf kilometer van
Beiroet. Een eenheid van 2000
man onder wie naar werd gezegd
ook Syriërs, Palestijnen en Ira-
niërs had daar in de nacht van
zaterdag op zondag een sluipaan-
val uitgevoerd op een legercom-
pagnie. Met bijlen en andere wa
pens werden in gevechten van
man tegen man 14 soldaten ge
dood en raakten 28 gewond, al
dus westelijke militaire bronnen.
De militie werd teruggedrongen.
Het leger sloeg het offensief van
de Druzen ten zuiden van de stad
af in hevige artillerieduels, maar
verder zuidelijk zouden zij al tot
op enige kilometers zijn gena
derd van de rivier de Awali, die
Israël gebruikt als nieuwe verde
digingslinie voor zijn troepen in
Libanon. Het Israëlische kabinet
zei gisteren dat de Druzen wor
den gesteund door naar schat
ting duizend Palestijnse guerril
lastrijders, maar dit werd op
nieuw tegengesproken door Dru-
zenleider Walid Joumblatt. Israël
besloot alleen in te grijpen over
de Awali als de veiligheid van
zijn troepen in gevaar zou ko-
LONDEN (GPD) - Drie leden van
de Russische ambassade in Du
blin, die het afgelopen weekein
de te horen hebben gekregen dat
zij binnen vijf dagen Ierland
moeten verlaten omdat zij van
spionage worden verdacht, heb
ben ook in het Verenigd Konink
rijk spionagewerk gedaan.
Volgens Britse veiligheidskringen
gaat het daarbij in het bijzonder
om de vrouw van de tweede am
bassadesecretaris, Irona Lipas-
sov. Het staat vast dat zij ver
schillende trips gemaakt heeft
naar plaatsen in het noorden van
Engeland en in Noord-Ierland.
Daarbij kon ze gebruik maken van
het feit, dat reizigers tussen Ier
land en het Verenigd Koninkrijk
geen paspoort behoeven te to
nen. Zij, haar man en eerste am
bassadesecretaris Guennadi Sa
line, hebben daarmee als het wa
re via de achterdeur spionage
werk in Engeland kunnen doen.
Motor-tv
De regering van Hongkong wil
dat bestuurders op de weg en
niets anders letten en heeft
daartoe zaterdag regels be
kendgemaakt waarbij televi
sietoestelletjes op motoren
worden verboden.
Het verbod, in het kader van
een belangrijke wijziging van
de verkeersregels, is geno
men "in het belang van de
veiligheid", verklaarde een
regeringswoordvoerder. De
maatregel is genomen uit
vrees dat motorrijders, moge
lijk verveeld door de vaak
voorkomende opstoppingen
in de Britse kroonkolonie, ge
kluisterd raken aan het
beeldscherm. Overtreders
van het verbod kunnen een
boete van 3.800 gulden en een
half jaar gevangenisstraf ver
wachten.
Verminderd
In de Verenigde Staten is het
aantal ernstige misdrijven
vorig jaar in vergelijking met
1981 met 3 procent afgeno
men. Naar de FBI gisteren
meedeelde daalde het alge
mene misdaadcijfer met 4
procent. Dit is de sterkste da
ling in zes jaar
De Amerikaanse minister van
justitie, William "French
Smith, sprak over de daling
zijn ingenomenheid uit, maar
wees er daarbij op dat in to
taal 47 procent meer bedrij
ven zijn begaan dan tien jaar
geleden. "We zijn blij dat we
een slag gewonnen hebben,
maar de oorlog gaat door",
zei hij.
Asiel
Een Poolse diplomaat heeft po
litiek asiel in de Bondsrepu
bliek gevraagd.
Het gaat om de eerste secretaris
van de Poolse ambassade in
Keulen, Waldemar Rzed-
kowski, wiens vrouw Irena
van Duitse afkomst is. Het
verzoek is nog in behande
ling, zo werd gezegd.
De controle op de handel en wan
del van Russische ambassade
personeel is in Engeland name
lijk veel stricter dan in Ierland.
Het Britse ministerie van buiten
landse zaken wees in 1971 105
Russische diplomaten het land
uit, en sindsdien worden alle di
plomaten uit het Oostblok angst
vallig in de gaten gehouden.
Dat geldt niet in Ierland, waar de
Sowjet-Unie in 1974 een ambas
sade opende. Dat werd toen al
door de Britse geheime dienst
een achterdochtwekkende ont
wikkeling gevonden. In Noord-
Ierland opererende Britse gehei
me agenten hebben de Ierse au
toriteiten onlangs van de reisjes
van de drie ambassadefunctiona
rissen op de hoogte gebracht.
De uitwijzingen, die vrijdagavond
bekend werden gemaakt, waren
daarvan het gevolg. Volgens het
zondagsblad The Mail on Sun
day hebben de uitgewezen Rus
sen onder meer de hand gehad in
de verzorging van wapensmok
kel naar de IRA. Deze terroristi
sche organisatie heeft veel van
haar acties met wapens van Rus
sische en Tsjechische makelijk
gepleegd.
SDP tegen fusie
LONDEN (GPD) - De Britse S
ciaal Democratische Partij (SDP)
wil wel nauwere banden met de
Liberale Alliantiepartner, maar
sluit een fusie tussen beide par
tijen vooralsnog uit. Daartoe is
besloten op het jaarlijkse con
gres van de SDP, dat gisteren in
Salford is begonnen.
men. Stromen vluchtelingen
passeerden hun linie en het ook
door Israël bezette Sidon aan de
kust leek wel een vluchtelingen
kamp. Joumblatt gaf zijn militie
gisteren later opdracht een kon
vooi van het Rode Kruis door te
laten naar Deir el Kamar in de
Shouf waar vele tienduizenden
vluchtelingen uit de omgeving
zijn ingesloten.
De massamoorden geschiedden
volgens de radio van de rechtse
christenen door de Druzen bij de
verdere verovering van dorpen
in het Shoufgebergte boven Bei
roet en ten zuiden daarvan. Zij
dooden gisteren 150 mensen in
El Bireh en 30 in het naburige
Ras el Metn.
Onafhankelijke bevestiging van
deze berichten was er niet. De Li
banese regeringsradio bevestig
de een slachtpartij in een dorp,
maar stelde niemand verant-
woordijk en noemde geen aantal
len. Massale moordpartijen on
der burgers, zoals christelijke en
moslemmilities in de afgelopen
dagen van de strijd in het Shouf
gebergte na de terugtrekking
door Israël over en weer melden,
zijn dagelijkse praktijk in de oor
log in Libanon evenals trouwens
de bloedige vereffeningen van
politieke rekeningen.
Kinderen die de begrafenis bijwoonden i
geweld bij de vijfde protestdag in Chili, nt
traangas schietende politie.
Pakistaanse
president
in het nauw
HYDERABAD (Reutcr/AFP) -
President Generaal Moahm-
mad Zia ul-Haq van Pakistan
heeft verklaard dat hij ver
trouwen heeft in de veilig
heid in de provincie Sind on
danks de vijandige ontvangst
die hem dit weekeinde bereid
werd tijdens een bezoek aan
deze onrustige provincie. "Er
is geen politieke onrust", zei
hij op en persconferentie in
Hyderabad na een dag waar
op zijn auto-stoet door pro
testbetogers in de stad Dadu
met stenen werd bekogeld.
Tevoren had zijn helikopter
in verband met een betoging
een andere landingsplaats
moeten kiezen.
De politie gebruikte traangas
om de menigte weg te hou
den van een huis waar de pre
sident plaatselijke functiona
rissen ontmoette en veilig
heidstroepen moesten later
betogers verwijderen die
wegversperringen hadden
opgericht.
SANTIAGO - De Chileense dicta
tor generaal Augusto Pinochet
heeft een volksstemming be
loofd over de vraag of de grond
wet moet worden gewijzigd om
eerder dan 1990 algemene ver
kiezingen te kunnen houden.
Maar hij zei ook tot 1989 als pre-
door
Rob Sprenkels
sident aan te blijven, ondanks de
kritiek op zijn beleid en de drei
ging van een burgeroorlog.
Pinochet deed zijn uitspraken pre
cies tien jaar nadat hij de demo
cratisch gekozen socialistische
president Salvador Allende met
geweld uit het regeringspaleis in
de hoofdstad Santiago had ver
dreven. Maar hij noemde geen
enkele datum, niet voor het refe
rendum en evenmin inzake de
grondwetswijzigingen die de re
gering zelf zou moeten presente-
TOKIO/MOSKOU/BOEKAREST/
LONDEN
Japanse bergingsploegen heb
ben zaterdag meer wrakstukken
gevonden van de Zuidkoreaanse
Boeing 747 die vorige week door
Russische jagers werd neerge
schoten.
Bijna 900 politiemannen, geholpen
door vissers en brandweerlieden,
hebben 198 delen opgevist van
het verkeersvliegtuig. Artsen
hebben de identiteit niet kunnen
vaststellen van het geborgen
stoffelijk overschot van een kind
dat donderdag werd gevonden
aan de kust van het schiereiland
Shiretoko op het eiland Hokkai
do. Op het lichaam van het 8 tot
11-jarige kind werden stukken
metaal en glas aangetroffen, wat
leidde tot de conclusie dat het
één van de 269 slachtoffers is van
de ramp. Er is nog geen melding
van de vondst van andere slacht
offers, aldus de politie.
De Russische televisie heeft zater
dag een interview uitgezonden
met de piloot die op 1 september
hel Zuidkoreaanse passagiers
vliegtuig heeft neergeschoten.
Ook twee andere piloten die be
trokken waren bij de achtervol
ging van het Zuidkoreaanse toe
stel kwamen aan het woord. De
namen van de piloten werden
niet genoemd.
De piloot, die de Boeing neer
schoot, verklaarde eerst
maal lichtkogels te hebben afge
vuurd. Het vliegtuig bleef echter
dezelfde koers houden en op de
zelfde hoogte vliegen, zo zei hij,
"en ik kreeg een duidelijke, defi
nitieve opdracht".
Hij zei alle procedurele regels voor
het waarschuwen van het toestel
in acht te hebben genomen, toen
hij het achtervolgde boven Rus
sische grondgebied.
Een van de andere piloten zei dat
hij er, gezien de gedragingen van
het toestel van overtuigd was dat
het om een spionage-vliegtuig of
zelfs een bommenwerper ging.
Hij zei dat hij niet geaarzeld zou
hebben het toestel neer te schie
ten, als hij de opdracht had ge
kregen.
De derde piloot verklaarde dat het
Zuidkoreaanse toestel geen ver
lichting voerde.
Geen van de drie piloten had het er
over dat geprobeerd was radio
contact te maken met het Zuid
koreaanse vliegtuig. Volgens de
Sowjet-Unie was de piloot van
de Boeing op de internationale
frequentie voor noodgevallen ge
waarschuwd. De Verenigde Sta
ten spreken dit tegen.
Rechts wint in Franse Dreux
gemeenteraadsverkiezingen
PARIJS (AFP) - Het rechtse extremisme in Frankrijk, dat in de verkie
zingsstrijd het thema van het naar hun land van herkomst terugsturen
van buitenlanders had bespeeld, heeft gisteren in samenwerking met
de neo-gaullistische RPR en de liberalen, een groot succes geboekt in
de gemeenteraadsverkiezingen te Dreux in de regio Parijs.
De "eenheidslijst van de oppositie", die 13 kandidaten bevatte van het
kleine uiterst rechtse Nationaal Front, liet de eenheidslijst van links
met bijna 10 punten achter zich en heeft het bestuur over de gemeente
met haar enkele tienduizenden inwoners, van wie ongeveer een kwart
afkomstig uit het buitenland, overgenomen van een socialistisch-com-
munistische coalitie. De eenheidslijst van de oppositie kreeg 55,3 pro
cent stemmen en de lijst van de aftredende burgemeester 44,6.
Intussen werd niet ver van de plek
waar Pinochet zijn rede ter gele
genheid van de tiende veijaardag
van „de nationale bevrijding"
hield een groepje van zo'n hon
derd demonstrerende arbeiders
op hardhandige wijze uit elkaar
gejaagd. Behalve de oproerpoli
tie mengde ook een knokploeg in
burgerkleding zich in de strijd.
En het waren de burgers die pi
stolen trokken. Een arbeider
kwam door de kogels om het le
ven, en vier anderen raakten er
door gewond.
Het totaal aantal doden sinds het
nationale protest van deze
maand dat afgelopen donderdag
begon, is inmiddels opgelopen
tot 13, een politie-agent die vrij
dagmorgen dodelijk werd ver
wond door twee extremisten niet
meegerekend. Het huidige ge
weld in Chili lijkt zonder eind.
Zaterdagmiddag verstoorde de
oproerpolitie op hardhandige
wijze de begrafenis van het eer
ste dodelijke slachtoffer van het
vijfde nationale protest. Geheel
zonder dat daar enige aanleiding
toe was werden een Chileense
journaliste en de verslaggeefster
van het Franse dagblad Libera
tion door de carabineros mishan
deld. En nog voordat de doods
kist ter aarde was besteld viel er
op nog geen twee meter van het
graf een traangasgranaat.
Hoewel onduidelijk, lijkt de belof
te van Pinochet inzake een
volksstemming bedoeld om de
dialoog met de Democratische
Alliantie onder leiding van de
christen-democraat Gabriel Val-
des een nieuw leven in te blazen.
Afgelopen vrijdagmiddag maak
te Valdes namelijk bekend dat
de oppositie de dialoog opschort
te totdat de regering „een duide
lijke agenda en democratise-
ringskalender" zou presenteren.
Verder bestond de rede van Pino
chet voor een gedeelte uit de
rechtvaardiging van de staats
greep van tien jaar geleden. Hij
herinnerde aan de sociaal-econo
mische chaos in de laatste maan
den onder Allende. Maar zei ook
het land te hebben bevrijd van
een „marxistische tiranie" die
van plan was om van Chili een
satellietstaat van Moskou te ma
ken. Aan de andere kant noemde
Pinochet een lange reeks van so
ciale en economische successen
op die onder zijn bewind bereikt
zouden zijn. De meeste Chilenen
hoorden hem ongelovig aan. Ter
wijl Pinochet beweert dat ieder
een erop vooruit is gegaan, heb
ben nog nooit zoveel Chilenen
het zo slecht gehad als de afgelo
pen maanden.
Een nieuwe overwinning bij ge
meenteraadsverkiezingen van
de rechtse oppositie-partijen
op de linkse regeringscoalitie
stelt de politici in Frankrijk
voor de vraag op welke manier
de groeiende afkeer voor de
gastarbeiders onder de kleine
employees en de werklozen
om te zetten in eigen stemmen
winst. De afgelopen week
werd het ruim 34.000 inwoners
tellende Dreux ten westen van
Parijs de test voor dit pro
bleem, toen bij een op rechter
lijk bevel overgedane verkie
zing voor de gemeenteraad on
verwacht 16,72 procent van de
stemmen werd uitgebracht op
het ultra-rechtse Nationale
Front.
De grote oppositiepartijen der
gaullisten en giscardijnen slo-
door
Rudolph Bakker
ten toen een eerder verworpen
pact met het Front. In de twee
de verkiezingsronde van giste
ren won deze combinatie met
55,3 procent van de uitge
brachte stemmen. De socialis
ten en communisten bleven
achter met 44,67 procent.
Het verdrag tussen de grote op
positiepartijen met het gehate
Nationale Front heeft enorme
opwinding veroorzaakt. Vooral
de socialistische en communis
tische regeringspartijen heb
ben dit initiatief breed uitge
meten, terwijl binnen de oppo
sitie leiders als Chirac er een
gegeneerd zwijgen toe deden.
De oud-voorzitster van het Eu
ropese parlement, mevrouw
Veil, liet weten dat ze - had ze
moeten stemmen - haar stem
niet zou hebben uitgebracht in
Dreux.
Een geheel onverwacht geluid
kwam echter van de populaire
Franse chansonnier en filmac
teur Yves Montand, die altijd
op de voorste rij heeft gestaan
om de zaak van links over de
hele wereld te steunen. In een
geëmotioneerd radio-interview
verklaarde hij afgelopen don
derdag dat het onzin is uit te
roepen dat „Hitier weer in op
mars is als een tiental stomme
lingen wat stof doet opwaaien
in een plaatsje als Dreux". De
populaire acteur voegde eraan
toe dat hij ziek werd als hij
dacht aan de schijnheiligheid
in zijn eigen linkse kamp waar
men zich rustig laat „chlorofor
meren" en ermee doorgaat on
der één hoedje te spelen met
„de verantwoordelijke stalinis
ten", waarmee weer de com
munisten in de regering van de
socialist Mauroy werden be
doeld.
Het opvallendste vorige week -
bij de eerste verkiezingsronde -
in Dreux was dat de stemmen
voor het ultrarechtse Nationale
Front afkomstig bleken uit de
buurten van de stad die wor
den bevolkt door de „kleine
man" die in het verleden bij
voorkeur op de communisti
sche partij had gestemd. Hier
bij doet zich de vraag voor wel
ke der Franse politieke partij
en kans zal zien stemmenwinst
te boeken op het thema van de
niet langer gewenste gastarbei
der.
De communisten zelf probeer
den het in de campagne voor
de parlementsverkiezingen
voor '81, door met bulldozers
georganiseerde aanvallen te
openen op de woonverblijven
van Afrikaanse gastarbeiders
en door lastercampagnes te be
ginnen tegen gezinnen uit de
Magreb.
Terwijl de communisten deze ac
ties moesten opgeven toen ze
deel gingen uitmaken van de
coalitie onder president Mitter
rand, verwachtte men dat gaul
listenleider en oud-premier
Jacques Chirac - op het ogen
blik burgemeester van Parijs -
de banier van de gastarbeiders-
haat zou overnemen. Hij deed
dit echter niet en liet over aan
de fascistische leiders van het
Nationale Front.
De toeloop in Dreux is van dien
aard dat men in de oppositie
zijn strategie zal moeten her
zien. Ook gaullistenleider Chi
rac zal zich moeten afvragen of
hij de rol van de locomotief aan
het hoofd van de Franse onte-,
vreden kiezers bezig is te ver
liezen aan de Franse „fascis
ten".
WIJNEN - Verkleumd van de kou
en door en door nat lieten giste
ren ongeveer 300.000 Oostenrijk
se katholieken het verhaal van
de paus over zich heen gaan. Zij
stonden niet te wachten op revo
lutionaire uitspraken en die kre
gen ze ook niet te horen. De paus
door
Anton Koene
herhaalde zijn boodschap over
de gevaren waaraan het katholie
ke familieleven is blootgesteld
en sprak opnieuw zijn banvloek
uit over abortus, geboortebeper
king, scheiding en seks voor het
huwelijk.
De veiligheidsautoriteiten werden
al voor het weekeinde opge
schrikt door een dreigement uit
neo-nazistische kringen om zoals
zij het hebben geformuleerd de
opdracht, die de Turk Ah Agca
niet heeft uitgevoerd te verwe
zenlijken.
Maar tot nu toe hebben een aantal
Oostenrijkers het werk van de
veiligheidsdienst tot veler tevre
denheid overgenomen Twee
mensen zijn het ziekenhuis inge
slagen. De één omdat hij een to
maat naar de „Papamobiel" gooi
de en de ander toen hij waar
schijnlijk onder invloed een stuk
glas in de richting van het pause
lijk gezelschap gooide. Een ande
re man werd gearresteerd maar
weer vrijgelaten toen bleek dat
hij de paus had willen vragen of
hü hem van zijn leverkwaal kon
bevrijden.