c Massamoorden bij opmars van Druzen Winst rechts door samenwerking met Franse oppositie Pinochet oppositie tart Chili IMF: vertrouwen in de wereldeconomie stijgt J Hevige strijd in Libanon Uitgewezen Russen ook in Engeland actief Meer wrakstukken neergeschoten Zuidkoreaanse Boeing gevonden Paus in Oostenrijk MAANDAG 12 SEPTEMBER 1983 WASHINGTON (GPD)- Het ver trouwen dat de wereldeconomie zich herstelt, neemt toe. Voora) in de Verenigde Staten groeien de produktie en de handeL Dit schrijft het Internationaal Mone tair Fonds (IMF) in zijn jaarver slag over 1982. Het IMF stelt gedragslijnen vast voor het internationaal monetair en economisch handelen, geeft beleidsadviezen en verstrekt tij delijk en onder bepaalde voor waarden leningen aan landen met externe betalingsmoeilijk heden. Het IMF telt 146 leden- landen. Het IMF ziet verschillende ontwik kelingen met een duidelijk be moedigend karakter. Allereerst is er het teruglopen van de infla tie. In de industrielanden was de geldontwaarding in het eerste kwartaal van dit jaar gemiddeld Buitenland 5 procent tegen 13 procent in de eerste drie maanden van 1982. Overigens waarschuwt het fonds dat de inflatie nog niet is over wonnen en dat de overheden er voor moeten waken dat een her stelde economische groei de in flatie niet aanwakkert. Bemoedigend is ook dat de rente tarieven wezenlijk gedeeld zijn. Voor een deel laat dit zien dat het economisch beleid in de betref fende landen effectief was. Ook de daling van de olieprijzen werkt gunstig. Maar er zijn ook schaduwzijden. Voor het eerst sinds 1975 daalde het afgelopen jaar de totale pro duktie van de industrielanden. De werkloosheid nam toe tot na oorlogse records. Dit is de don kerste zijde van de hele economi sche situatie. Voorts liep de we reldhandel in hoeveelheden ge meten met 2,5 procent terug. Want toenemen van de werkloos heid is niet alleen het gevolg van de economische neergang. Ook het toenemen van de beroepsbe volking (waaronder meer vrou wen die zich op de arbeidsmarkt melden) speelt een rol. Een ge brek aan scholing is eveneens vaak een factor waardoor men moeilijker aan het werk komt. De dreiging die voortvloeit uit een wanordelijk verminderen van de wereldhandel kan alleen worden afgewend door een gezamenlijke actie van de betrokken regerin gen, het internationale bankwe zen en de internationale instel lingen, zoals het IMF. Het IMF dringt erop aan dat in nauwe internationale samenwer king het wispelturige gedrag van de wisselkoersen wordt tegenge gaan. Het economische beleid in de grotere industrielanden moet daartoe beter op elkaar worden afgestemd en bovendien moet men rekening houden met de ge volgen van het eigen beleid voor de rest van de wereld. Vorster, oud-premier Z.-Afrika, overleden KAAPSTAD (UPI) - John Vor ster, voormalig premier van Zuid-Afrika, is zaterdag op 67-ja- rige leeftijd overleden. Vorster was premier van 1966 tot 1978. Hij volgde in die functie Hendrik Verwoerd op, die ver moord werd. Toen Vorster pre mier was, braken in 1976 onlus ten uit in de zwarte woonstad So- weto die zich zouden uitbreiden tot over het hele land en ten slot te aan meer dan zeshonderd mensen het leven zouden kosten. Vorster trad af als premier onder druk van het informatie schan daal, dat inhield, dat er geheime fondsen waren gevormd voor een wereldwijd propaganda-of- fensief om de publieke opinie, fel gekant tegen het apartheidsregi me, te beïnvloeden. Na zijn aftre den als premier werd Vorster president, raakte hij i der druk v middels w worden ook deze functie twee jaar kwijt on- het schandaal. In- meer bekend ge- r het aandeel van Vorster hierin. Vorster was een star voorstander van de apartheid en vooral van de strenge veiligheidswetten die hij als minister van justitie in voerde. Een van Vorsters medewerkers zette eens uiteen dat deze poli tiek Pretoria eventueel zou kun nen ontheffen van de morele ver plichting, zwarten op te nemen in het politieke proces van het land, daar zij niet langer een meerderheid zouden BEIROET (DPA/UPI/AFP/Rtr) In Libanon zijn in het weekeinde nieuwe massamoor den gemeld. Vluchtelingen, moslems zowel als christenen, vluchtten bij duizenden naar het zuiden voor de opmars van de Druzen, Amerikaanse, Franse en Britse jagers raasden over het strijdtoneel. De Druzen rukten op in het Shouf- gebergte en ten zuiden van Bei roet om de stad ook daar af te snijden en de regering van presi dent Gemayel eisen te kunnen stellen. Het Libanese leger en christelijke militie poogden ver twijfeld hen tegen te houden. De strijd concentreerde zich om Soukh el Garb elf kilometer van Beiroet. Een eenheid van 2000 man onder wie naar werd gezegd ook Syriërs, Palestijnen en Ira- niërs had daar in de nacht van zaterdag op zondag een sluipaan- val uitgevoerd op een legercom- pagnie. Met bijlen en andere wa pens werden in gevechten van man tegen man 14 soldaten ge dood en raakten 28 gewond, al dus westelijke militaire bronnen. De militie werd teruggedrongen. Het leger sloeg het offensief van de Druzen ten zuiden van de stad af in hevige artillerieduels, maar verder zuidelijk zouden zij al tot op enige kilometers zijn gena derd van de rivier de Awali, die Israël gebruikt als nieuwe verde digingslinie voor zijn troepen in Libanon. Het Israëlische kabinet zei gisteren dat de Druzen wor den gesteund door naar schat ting duizend Palestijnse guerril lastrijders, maar dit werd op nieuw tegengesproken door Dru- zenleider Walid Joumblatt. Israël besloot alleen in te grijpen over de Awali als de veiligheid van zijn troepen in gevaar zou ko- LONDEN (GPD) - Drie leden van de Russische ambassade in Du blin, die het afgelopen weekein de te horen hebben gekregen dat zij binnen vijf dagen Ierland moeten verlaten omdat zij van spionage worden verdacht, heb ben ook in het Verenigd Konink rijk spionagewerk gedaan. Volgens Britse veiligheidskringen gaat het daarbij in het bijzonder om de vrouw van de tweede am bassadesecretaris, Irona Lipas- sov. Het staat vast dat zij ver schillende trips gemaakt heeft naar plaatsen in het noorden van Engeland en in Noord-Ierland. Daarbij kon ze gebruik maken van het feit, dat reizigers tussen Ier land en het Verenigd Koninkrijk geen paspoort behoeven te to nen. Zij, haar man en eerste am bassadesecretaris Guennadi Sa line, hebben daarmee als het wa re via de achterdeur spionage werk in Engeland kunnen doen. Motor-tv De regering van Hongkong wil dat bestuurders op de weg en niets anders letten en heeft daartoe zaterdag regels be kendgemaakt waarbij televi sietoestelletjes op motoren worden verboden. Het verbod, in het kader van een belangrijke wijziging van de verkeersregels, is geno men "in het belang van de veiligheid", verklaarde een regeringswoordvoerder. De maatregel is genomen uit vrees dat motorrijders, moge lijk verveeld door de vaak voorkomende opstoppingen in de Britse kroonkolonie, ge kluisterd raken aan het beeldscherm. Overtreders van het verbod kunnen een boete van 3.800 gulden en een half jaar gevangenisstraf ver wachten. Verminderd In de Verenigde Staten is het aantal ernstige misdrijven vorig jaar in vergelijking met 1981 met 3 procent afgeno men. Naar de FBI gisteren meedeelde daalde het alge mene misdaadcijfer met 4 procent. Dit is de sterkste da ling in zes jaar De Amerikaanse minister van justitie, William "French Smith, sprak over de daling zijn ingenomenheid uit, maar wees er daarbij op dat in to taal 47 procent meer bedrij ven zijn begaan dan tien jaar geleden. "We zijn blij dat we een slag gewonnen hebben, maar de oorlog gaat door", zei hij. Asiel Een Poolse diplomaat heeft po litiek asiel in de Bondsrepu bliek gevraagd. Het gaat om de eerste secretaris van de Poolse ambassade in Keulen, Waldemar Rzed- kowski, wiens vrouw Irena van Duitse afkomst is. Het verzoek is nog in behande ling, zo werd gezegd. De controle op de handel en wan del van Russische ambassade personeel is in Engeland name lijk veel stricter dan in Ierland. Het Britse ministerie van buiten landse zaken wees in 1971 105 Russische diplomaten het land uit, en sindsdien worden alle di plomaten uit het Oostblok angst vallig in de gaten gehouden. Dat geldt niet in Ierland, waar de Sowjet-Unie in 1974 een ambas sade opende. Dat werd toen al door de Britse geheime dienst een achterdochtwekkende ont wikkeling gevonden. In Noord- Ierland opererende Britse gehei me agenten hebben de Ierse au toriteiten onlangs van de reisjes van de drie ambassadefunctiona rissen op de hoogte gebracht. De uitwijzingen, die vrijdagavond bekend werden gemaakt, waren daarvan het gevolg. Volgens het zondagsblad The Mail on Sun day hebben de uitgewezen Rus sen onder meer de hand gehad in de verzorging van wapensmok kel naar de IRA. Deze terroristi sche organisatie heeft veel van haar acties met wapens van Rus sische en Tsjechische makelijk gepleegd. SDP tegen fusie LONDEN (GPD) - De Britse S ciaal Democratische Partij (SDP) wil wel nauwere banden met de Liberale Alliantiepartner, maar sluit een fusie tussen beide par tijen vooralsnog uit. Daartoe is besloten op het jaarlijkse con gres van de SDP, dat gisteren in Salford is begonnen. men. Stromen vluchtelingen passeerden hun linie en het ook door Israël bezette Sidon aan de kust leek wel een vluchtelingen kamp. Joumblatt gaf zijn militie gisteren later opdracht een kon vooi van het Rode Kruis door te laten naar Deir el Kamar in de Shouf waar vele tienduizenden vluchtelingen uit de omgeving zijn ingesloten. De massamoorden geschiedden volgens de radio van de rechtse christenen door de Druzen bij de verdere verovering van dorpen in het Shoufgebergte boven Bei roet en ten zuiden daarvan. Zij dooden gisteren 150 mensen in El Bireh en 30 in het naburige Ras el Metn. Onafhankelijke bevestiging van deze berichten was er niet. De Li banese regeringsradio bevestig de een slachtpartij in een dorp, maar stelde niemand verant- woordijk en noemde geen aantal len. Massale moordpartijen on der burgers, zoals christelijke en moslemmilities in de afgelopen dagen van de strijd in het Shouf gebergte na de terugtrekking door Israël over en weer melden, zijn dagelijkse praktijk in de oor log in Libanon evenals trouwens de bloedige vereffeningen van politieke rekeningen. Kinderen die de begrafenis bijwoonden i geweld bij de vijfde protestdag in Chili, nt traangas schietende politie. Pakistaanse president in het nauw HYDERABAD (Reutcr/AFP) - President Generaal Moahm- mad Zia ul-Haq van Pakistan heeft verklaard dat hij ver trouwen heeft in de veilig heid in de provincie Sind on danks de vijandige ontvangst die hem dit weekeinde bereid werd tijdens een bezoek aan deze onrustige provincie. "Er is geen politieke onrust", zei hij op en persconferentie in Hyderabad na een dag waar op zijn auto-stoet door pro testbetogers in de stad Dadu met stenen werd bekogeld. Tevoren had zijn helikopter in verband met een betoging een andere landingsplaats moeten kiezen. De politie gebruikte traangas om de menigte weg te hou den van een huis waar de pre sident plaatselijke functiona rissen ontmoette en veilig heidstroepen moesten later betogers verwijderen die wegversperringen hadden opgericht. SANTIAGO - De Chileense dicta tor generaal Augusto Pinochet heeft een volksstemming be loofd over de vraag of de grond wet moet worden gewijzigd om eerder dan 1990 algemene ver kiezingen te kunnen houden. Maar hij zei ook tot 1989 als pre- door Rob Sprenkels sident aan te blijven, ondanks de kritiek op zijn beleid en de drei ging van een burgeroorlog. Pinochet deed zijn uitspraken pre cies tien jaar nadat hij de demo cratisch gekozen socialistische president Salvador Allende met geweld uit het regeringspaleis in de hoofdstad Santiago had ver dreven. Maar hij noemde geen enkele datum, niet voor het refe rendum en evenmin inzake de grondwetswijzigingen die de re gering zelf zou moeten presente- TOKIO/MOSKOU/BOEKAREST/ LONDEN Japanse bergingsploegen heb ben zaterdag meer wrakstukken gevonden van de Zuidkoreaanse Boeing 747 die vorige week door Russische jagers werd neerge schoten. Bijna 900 politiemannen, geholpen door vissers en brandweerlieden, hebben 198 delen opgevist van het verkeersvliegtuig. Artsen hebben de identiteit niet kunnen vaststellen van het geborgen stoffelijk overschot van een kind dat donderdag werd gevonden aan de kust van het schiereiland Shiretoko op het eiland Hokkai do. Op het lichaam van het 8 tot 11-jarige kind werden stukken metaal en glas aangetroffen, wat leidde tot de conclusie dat het één van de 269 slachtoffers is van de ramp. Er is nog geen melding van de vondst van andere slacht offers, aldus de politie. De Russische televisie heeft zater dag een interview uitgezonden met de piloot die op 1 september hel Zuidkoreaanse passagiers vliegtuig heeft neergeschoten. Ook twee andere piloten die be trokken waren bij de achtervol ging van het Zuidkoreaanse toe stel kwamen aan het woord. De namen van de piloten werden niet genoemd. De piloot, die de Boeing neer schoot, verklaarde eerst maal lichtkogels te hebben afge vuurd. Het vliegtuig bleef echter dezelfde koers houden en op de zelfde hoogte vliegen, zo zei hij, "en ik kreeg een duidelijke, defi nitieve opdracht". Hij zei alle procedurele regels voor het waarschuwen van het toestel in acht te hebben genomen, toen hij het achtervolgde boven Rus sische grondgebied. Een van de andere piloten zei dat hij er, gezien de gedragingen van het toestel van overtuigd was dat het om een spionage-vliegtuig of zelfs een bommenwerper ging. Hij zei dat hij niet geaarzeld zou hebben het toestel neer te schie ten, als hij de opdracht had ge kregen. De derde piloot verklaarde dat het Zuidkoreaanse toestel geen ver lichting voerde. Geen van de drie piloten had het er over dat geprobeerd was radio contact te maken met het Zuid koreaanse vliegtuig. Volgens de Sowjet-Unie was de piloot van de Boeing op de internationale frequentie voor noodgevallen ge waarschuwd. De Verenigde Sta ten spreken dit tegen. Rechts wint in Franse Dreux gemeenteraadsverkiezingen PARIJS (AFP) - Het rechtse extremisme in Frankrijk, dat in de verkie zingsstrijd het thema van het naar hun land van herkomst terugsturen van buitenlanders had bespeeld, heeft gisteren in samenwerking met de neo-gaullistische RPR en de liberalen, een groot succes geboekt in de gemeenteraadsverkiezingen te Dreux in de regio Parijs. De "eenheidslijst van de oppositie", die 13 kandidaten bevatte van het kleine uiterst rechtse Nationaal Front, liet de eenheidslijst van links met bijna 10 punten achter zich en heeft het bestuur over de gemeente met haar enkele tienduizenden inwoners, van wie ongeveer een kwart afkomstig uit het buitenland, overgenomen van een socialistisch-com- munistische coalitie. De eenheidslijst van de oppositie kreeg 55,3 pro cent stemmen en de lijst van de aftredende burgemeester 44,6. Intussen werd niet ver van de plek waar Pinochet zijn rede ter gele genheid van de tiende veijaardag van „de nationale bevrijding" hield een groepje van zo'n hon derd demonstrerende arbeiders op hardhandige wijze uit elkaar gejaagd. Behalve de oproerpoli tie mengde ook een knokploeg in burgerkleding zich in de strijd. En het waren de burgers die pi stolen trokken. Een arbeider kwam door de kogels om het le ven, en vier anderen raakten er door gewond. Het totaal aantal doden sinds het nationale protest van deze maand dat afgelopen donderdag begon, is inmiddels opgelopen tot 13, een politie-agent die vrij dagmorgen dodelijk werd ver wond door twee extremisten niet meegerekend. Het huidige ge weld in Chili lijkt zonder eind. Zaterdagmiddag verstoorde de oproerpolitie op hardhandige wijze de begrafenis van het eer ste dodelijke slachtoffer van het vijfde nationale protest. Geheel zonder dat daar enige aanleiding toe was werden een Chileense journaliste en de verslaggeefster van het Franse dagblad Libera tion door de carabineros mishan deld. En nog voordat de doods kist ter aarde was besteld viel er op nog geen twee meter van het graf een traangasgranaat. Hoewel onduidelijk, lijkt de belof te van Pinochet inzake een volksstemming bedoeld om de dialoog met de Democratische Alliantie onder leiding van de christen-democraat Gabriel Val- des een nieuw leven in te blazen. Afgelopen vrijdagmiddag maak te Valdes namelijk bekend dat de oppositie de dialoog opschort te totdat de regering „een duide lijke agenda en democratise- ringskalender" zou presenteren. Verder bestond de rede van Pino chet voor een gedeelte uit de rechtvaardiging van de staats greep van tien jaar geleden. Hij herinnerde aan de sociaal-econo mische chaos in de laatste maan den onder Allende. Maar zei ook het land te hebben bevrijd van een „marxistische tiranie" die van plan was om van Chili een satellietstaat van Moskou te ma ken. Aan de andere kant noemde Pinochet een lange reeks van so ciale en economische successen op die onder zijn bewind bereikt zouden zijn. De meeste Chilenen hoorden hem ongelovig aan. Ter wijl Pinochet beweert dat ieder een erop vooruit is gegaan, heb ben nog nooit zoveel Chilenen het zo slecht gehad als de afgelo pen maanden. Een nieuwe overwinning bij ge meenteraadsverkiezingen van de rechtse oppositie-partijen op de linkse regeringscoalitie stelt de politici in Frankrijk voor de vraag op welke manier de groeiende afkeer voor de gastarbeiders onder de kleine employees en de werklozen om te zetten in eigen stemmen winst. De afgelopen week werd het ruim 34.000 inwoners tellende Dreux ten westen van Parijs de test voor dit pro bleem, toen bij een op rechter lijk bevel overgedane verkie zing voor de gemeenteraad on verwacht 16,72 procent van de stemmen werd uitgebracht op het ultra-rechtse Nationale Front. De grote oppositiepartijen der gaullisten en giscardijnen slo- door Rudolph Bakker ten toen een eerder verworpen pact met het Front. In de twee de verkiezingsronde van giste ren won deze combinatie met 55,3 procent van de uitge brachte stemmen. De socialis ten en communisten bleven achter met 44,67 procent. Het verdrag tussen de grote op positiepartijen met het gehate Nationale Front heeft enorme opwinding veroorzaakt. Vooral de socialistische en communis tische regeringspartijen heb ben dit initiatief breed uitge meten, terwijl binnen de oppo sitie leiders als Chirac er een gegeneerd zwijgen toe deden. De oud-voorzitster van het Eu ropese parlement, mevrouw Veil, liet weten dat ze - had ze moeten stemmen - haar stem niet zou hebben uitgebracht in Dreux. Een geheel onverwacht geluid kwam echter van de populaire Franse chansonnier en filmac teur Yves Montand, die altijd op de voorste rij heeft gestaan om de zaak van links over de hele wereld te steunen. In een geëmotioneerd radio-interview verklaarde hij afgelopen don derdag dat het onzin is uit te roepen dat „Hitier weer in op mars is als een tiental stomme lingen wat stof doet opwaaien in een plaatsje als Dreux". De populaire acteur voegde eraan toe dat hij ziek werd als hij dacht aan de schijnheiligheid in zijn eigen linkse kamp waar men zich rustig laat „chlorofor meren" en ermee doorgaat on der één hoedje te spelen met „de verantwoordelijke stalinis ten", waarmee weer de com munisten in de regering van de socialist Mauroy werden be doeld. Het opvallendste vorige week - bij de eerste verkiezingsronde - in Dreux was dat de stemmen voor het ultrarechtse Nationale Front afkomstig bleken uit de buurten van de stad die wor den bevolkt door de „kleine man" die in het verleden bij voorkeur op de communisti sche partij had gestemd. Hier bij doet zich de vraag voor wel ke der Franse politieke partij en kans zal zien stemmenwinst te boeken op het thema van de niet langer gewenste gastarbei der. De communisten zelf probeer den het in de campagne voor de parlementsverkiezingen voor '81, door met bulldozers georganiseerde aanvallen te openen op de woonverblijven van Afrikaanse gastarbeiders en door lastercampagnes te be ginnen tegen gezinnen uit de Magreb. Terwijl de communisten deze ac ties moesten opgeven toen ze deel gingen uitmaken van de coalitie onder president Mitter rand, verwachtte men dat gaul listenleider en oud-premier Jacques Chirac - op het ogen blik burgemeester van Parijs - de banier van de gastarbeiders- haat zou overnemen. Hij deed dit echter niet en liet over aan de fascistische leiders van het Nationale Front. De toeloop in Dreux is van dien aard dat men in de oppositie zijn strategie zal moeten her zien. Ook gaullistenleider Chi rac zal zich moeten afvragen of hij de rol van de locomotief aan het hoofd van de Franse onte-, vreden kiezers bezig is te ver liezen aan de Franse „fascis ten". WIJNEN - Verkleumd van de kou en door en door nat lieten giste ren ongeveer 300.000 Oostenrijk se katholieken het verhaal van de paus over zich heen gaan. Zij stonden niet te wachten op revo lutionaire uitspraken en die kre gen ze ook niet te horen. De paus door Anton Koene herhaalde zijn boodschap over de gevaren waaraan het katholie ke familieleven is blootgesteld en sprak opnieuw zijn banvloek uit over abortus, geboortebeper king, scheiding en seks voor het huwelijk. De veiligheidsautoriteiten werden al voor het weekeinde opge schrikt door een dreigement uit neo-nazistische kringen om zoals zij het hebben geformuleerd de opdracht, die de Turk Ah Agca niet heeft uitgevoerd te verwe zenlijken. Maar tot nu toe hebben een aantal Oostenrijkers het werk van de veiligheidsdienst tot veler tevre denheid overgenomen Twee mensen zijn het ziekenhuis inge slagen. De één omdat hij een to maat naar de „Papamobiel" gooi de en de ander toen hij waar schijnlijk onder invloed een stuk glas in de richting van het pause lijk gezelschap gooide. Een ande re man werd gearresteerd maar weer vrijgelaten toen bleek dat hij de paus had willen vragen of hü hem van zijn leverkwaal kon bevrijden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 9