c
Chemisch afval
in AVR verwerkt
Door zakgeld leert kind
waarde van geld beseffen
Optimisme over wapenoverleg
Wind brengt surfer en
zeilers in problemen
In overleg met bedrijfsleven
Kritiek marine op
besluiten politici
Bisschop Zwartkruis
ontkent opvolging
Kandidatenlijst in het
Fries toch geaccepteerd
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1983
Binnenland
DEN HAAG (GPD) - Zakgeld is in
veel gezinnen een bron van ruzie
en ergernis. Ouders vinden het
vaak te hoog, kinderen vinden
het meestal te laag. Het Natio-
t naai Instituut voor Budgetvoor-
I lichting (NIBUD) heeft alle pro-
i; blemen eens op een rijtje gezet
en er een brochure over uitge
bracht onder de titel 'Zakgeld-
Leergeld'.
Het is voor de meeste ouders na
tuurlijk niet mogelijk onbeperkt
zakgeld te geven, zodat een kind
alles kan aanschaffen wat het
zelf wil. Bovendien speelt de
leeftijd van het kind ook mee in
de hoogte van het zakgeld. Een
heel klein kind heeft geen besef
van de waarde van geld. Een
klein bedrag aan zakgeld heeft
dan de functie om een kind te le-
ren dat dingen als ijsjes geld kos
ten.
Maar als het kind wat ouder is,
moet het leren zelf met een be
paald bedrag om te gaan en keu
zes te maken. De brochure pleit
ervoor, dat ouders samen met
hun kind de hoogte van het zak
geld vaststellen. Daarvoor moet
het kind inzicht krijgen wat er
binnen het gezinsbudget moge
lijk is en wat niet. Als het beseft
wat de overige uitgaven in een
huishouding zijn, zal het meer
begrip hebben voor de hoogte
van het zakgeld.
Dan moet vervolgens worden be
keken wat voor uitgaven het
kind van zijn geld moet doen.
Het is goed om het kind zoveel
mogelijk zelf de verantwoorde
lijkheid te geven voor de uitga
ven die voor hem gedaan wor
den. Zo kan er een bepaald be
drag aan kledinggeld worden
vastgesteld en kunnen contribu
ties en abonnementen in het zak
geld worden opgenomen.
Als het kind wensen heeft die de
mogelijkheden van het gezins
budget te boven gaan, kan het
zelf geld bijverdienen. Bij grote
aankopen kan het geld bij elkaar
sparen wat de ouders kunnen sti
muleren door af te spreken dat
zij een bepaald bedrag bij zullen
passen.
De brochure geeft ook adviezen
voor ouders die door de hoogte
van hun inkomen niet in staat
zijn om hun kind zakgeld te ge
ven. Zo kan er aan gedacht wor
den om een kind de noodzakelij
ke dingen zoals kleding wel zelf
te laten kopen en in ieder geval
de financiële situatie goed uit te
leggen, zodat het kind het begrij
pen kan.
'Zakgeld-Leergeld' is te bestellen
door vijf gulden over te maken
op gironummer 36 87 00 ten na
me van de NIBUD in Den Haag
onder vermelding van de titel.
COLIJNSPLAAT (ANP) - De 18-
jarige windsurfer Christiaan
Prince uit Goes heeft zaterdag
avond en -nacht een kleine twin
tig man politie op en rond de
Oosterschelde handenvol werk
bezorgd. Dc jongen, die zater-
DEN HAAG (GPD) - Het Afvalverwerkingsbedrijf Rijnmond (AVR) in Rotterdam gaat
het chemisch afval verwerken, dat om commerciële of technische redenen niet voor
hergebruik in aanmerking komt. Minister Winsemius (milieubeheer) heeft in overleg
met het bedrijfsleven besloten dat de AVR een nieuwe verbrandingsoven met een
capaciteit van 40.000 ton per jaar krijgt. De kosten bedragen 100 miljoen gulden.
i het
DEN HELDER-DEN HAAG
(GPD) - De voorzitter van de
Koninklijke Vereniging van Ma
rine Officieren (KVMO), overste
G. Brand, heeft zaterdag scherpe
kritiek geuit op de ondeskundige
wijze waarop de politici in Den
Haag volgens hem beslissen over
zaken die de krijgsmacht aan-"
gaan.
Brand zei dat de marine-officieren
in toenemende mate twijfelen
aan de kwaliteit en het juiste ge
bruik van de gegevens waarop
de politieke besluitvorming is
gebaseerd. Er wordt volgens
hem gegoocheld met cijfers met
als enig doel „het onmogelijke
op defensiegebied politiek haal
baar te maken".
(Het gevolg daarvan zal zijn dat de
krijgsmacht over drie of vier jaar
opnieuw politiek en financieel in
de problemen komt, aldus
Brand. Hij sprak in Den Helder
op een bijeenkomst ter gelegen
heid van het 100-jarig bestaan
van de Vereniging van Marine
officieren, die ter gelegenheid
daarvan het predikaat Koninklij
ke kreeg.
Minister van defensie De Ruiter,
gast op het VMO-fecst, en de
voorzitter van de defensiecom
missie uit de Tweede Kamer, de
WD'er Evenhuis, wezen zater
dag de kritiek van Brand van de
hand. Minister De Ruiter noem
de de uitlatingen van Brand „te
zwaar aangezet" en verwierp de
kritiek van de KVMO-voorzitter
hand dat de krijgsmacht onvol
doende gelegenheid zou hebben
tot inspraak over de politieke be
sluitvorming.
De Ruiter wees erop dat in de eer
ste plaats wekelijks overleg
plaatsvindt tussen de politieke
top van het ministerie van defen
sie (minister en staatssecretaris
sen) en de militaire leiders. Bo
vendien wordt' het parlement
over elke beslissing met betrek
king tot de bezuinigingen op het
defensieapparaat uitvoerig inge-
licht.
1 Brand trok in zijn toespraak
vergelijking met ministeries
sociale zaken en onderwijs.
volgens hem de inspraak over de
bezuinigingen veel beter georga
niseerd is en bezuinigingen ook
veel meer publiek worden aange
kondigd en uitgelegd. Minister
De Ruiter noemde die opmer
king „veel te somber".
Evenhuis was het er in een reactie
volstrekt niet mee eens dat de
Tweede-Kamerleden niet genoeg
naar het militaire apparaat luiste
ren. Brand verweet de politici
wel snel naar de belangenorgani
saties te lopen, maar te weinig te
luisteren naar de militaire lei
ders. Hun adviezen dienen voor
een gezonde politieke besluitvor
ming ook te worden gehoord, al
dus Brand.
„De Tweede Kamer is zeker niet
doof voor wat de organisaties
zeggen", aldus Evenhuis. Inte
gendeel, zo zei hij, de kamerle
den werken voortdurend ten
dienste van de krijgsmacht. Zo
heeft de Kamercommissie voor
defensie minister De Ruiter een
rapport gevraagd over de mate-
rieelsituatie in de krijgsmacht,
een punt waar de organisaties re
gelmatig over klagen. Evenhuis
wees net als De Ruiter de verge
lijking met andere ministeries
van de hand, omdat het daar in
tegenstelling tot defensie - ook
gaat om de belangen van veel
niet-ambtenaren.
In zijn toespraak stak Brand overi
gens ook de hand in eigen boe
zem. Omdat de krijgsmacht vrij
gesloten is en niet gauw de vuile
was buiten hangt, wordt de
werkelijke situatie niet altijd dui
delijk voor volk en parlement.
„Maar wij kunnen besluiten niet
altijd begrijpen tegen de achter
grond van de ons bekende gege
vens". Hij kondigde aan dat in
elk geval de marine-officieren in
de toekomst sneller met kritiek
buiten zullen tre
den.
dat op dit moment op geen enke
le wijze nog kan worden ver
werkt. Gedurende de komende
vijf jaar moet deze opslagplaats
ruimte bieden aan 230.000 ton af
val. Met de bouw van deze op
slagplaats is 35 miljoen gulden
gemoeid.
Het is nog niet duidelijk waar de
opslagplaats moet komen. De
Maasvlakte wordt in dit verband
het meest genoemd. Zowel ver
brandingsoven als opslagplaats
worden in een nieuwe NV onder
gebracht. Het rijk, de gemeente
Rotterdam en een aantal grote
bedrijven gaan in deze NV deel-
Voor de verbranding van chemisch
afval is de AVR gekozen omdat
dit bedrijf zich al lange tijd met
dit soort werk bezighoudt. Voor
uitlopend op de toewijzing heeft
de AVR, die eigendom is van de
gemeente Rotterdam, al drie mil
joen gulden geinvesteerd in de
voorbereidingen voor de bouw
Hoewel minister Winsemius be
drijven als Shell, Hoogovens en
AKZO uitnodigde om de verwer
king van het chemisch afval op
zich te nemen, rekende de AVR
erop de eerstverkorene te zullen
worden. Over de beheersvorm,
de structuur, de exploitatie en de
verdeelsleutel van de investe
ringskosten moet nog verder
overleg worden gevoerd.
De tarieven die de AVR gaat hante
ren voor verwerking en opslag
van het giftige afval zullen inter
nationaal concurrerend zijn. Dat
betekent een prijs van ongeveer
300 gulden voor de verbranding
van een ton afval. Er moet nog
wel een oplossing worden gevon
den voor inzameling, opslag en
transport van het afval.
TIEL - In de fruitstad Tiel werd afgelopen zaterdag het jaarlijkse corso gehouden. Ongeveer 2500 mensen
hebben met man en macht gewerkt aan de opbouw van de praalwagens. Vooral de tomatenappels, peren,
aubergines, paprika's, druiven, erwten en snijbonen boden een kleurrijk schouwspel.
Horeca-
terreur
TILBURG (ANP) - De politie
van Tilburg heeft 300 eige
naars van horeca-gelegenhe-
den in de stad schriftelijk uit
genodigd te komen praten
over maatregelen tegen een
toenemende terreur in Til-
burgse horeca-bedrijven.
Volgens de politie circuleren er
geruchten dat vooral in het
centrum van de stad en in Til-
burg-noord een groep bezig
is met geweldpleging en af
persing.
Er zijn gevallen bekend waarbij
kasteleins onder druk zijn ge
zet om "beschermgeld" op ta
fel te leggen onder bedrei
ging van vernieling van het
café-interieur. Daarbij zou
het gaan om duizenden gul
dens. De politie houdt er re
kening mee dat enkele recen
te brandstichtingen in Til-
burgse horeca-gelegenheden
met de laatste ongeregeldhe
den verband houden.
LEEUWARDEN (ANP) - Het
hoofdstembureau van de Friese
gemeehte Nijefurd heeft dit
weekeinde besloten de kandida
tenlijst van de Frysk Nasionale
Partij voor de gemeenteraads-
verkiezingen toch i
teren, hoewel er het friestalige
woord "berne" (geboren) op
voorkomt. Eerder had het bu
reau de lijst geweigerd, omdat de
kieswet voorschrijft dat zulke
documenten in het Nederlands
gesteld moeten zijn.
In een Friestalige verklaring heeft
het stembureau meegedeeld dat
het woord zal worden getole
reerd, omdat het ook in andere
gemeenten door de vingers
wordt gezien, het stembureau
voegt eraan toe, "niet kinderach
tig" te willen doen, of de indruk
te wekken dat het minachting
koestert voor de Friese taal.
HAARLEM (GPD) - Bisschop
Zwartkruis van Haarlem ontkent
het bericht dat hij binnenkort zal
worden opgevolgd door de vijf
tigjarige prof. dr. J. Lescrauwaet,
pater van Het Heilig Hart. Dag
bladen van de Brabantpers
meldden afgelopen zaterdag dat
de benoeming door het Vaticaan
van de theoloog Lescrauwaet
een dezer dagen te verwachten
Inval bij
Golden Ten
NIJVERDAL/GOOR (ANP) - De
politie is in de nacht van zater
dag op zondag in de plaatsen Nij-
verdal en Goor opgetreden tegen
het omstreden spel Golden Ten,
volgens sommigen een gokspel
en tegen de wet, volgens anderen
een behendigheidsspel.
In beide plaatsen viel de politie
rond middernacht een horeca-
pand binnen. Spelers, croupiers
en de organisatoren van het spel
werden aangehouden. Boven
dien werden de speeltafel, fiches
en geld in beslag genomen. De
arrestanten werden na verhoor
en na het opmaken van een pro
ces-verbaal op vrije voeten ge
steld.
De rechtbank in Almelo sprak eer
der dit jaar een exploitant vrij,
nadat hij was beschuldigd van
het organiseren van Golden Ten.
De president van de rechtbank
in Den Haag bepaalde eind au
gustus, dat het openbaar minis
terie in ieder geval wel mag op
treden tegen Golden Ten en dat
het vervolgens aan de strafrech
ter is om uit te maken of dit spel
tegen de wet op de kansspelen is.
Officieren van justitie in ver
schillende delen van ons land
treden op tegen het spel, maar el
ders kan men ongemoeid spelen.
Bisschop Zwartkruis, die volgend
jaar met pensioen gaat, toonde
zich zaterdag hoogst verbaasd
toen hij op de hoogte werd ge
bracht van het bericht. Volgens
Zwartkruis kan het bericht niet
waar zijn omdat hij anders door
Rome al in kennis zou zijn ge
steld.
In een reactie op het bericht over
de benoeming zei prof. Lescrau
waet dat het ook voor hem een
volkomen raadsel is. Lescrau
waet is thans hoogleraar aan de
Katholieke Universiteit van Leu
ven. Mocht bij benoemd worden
in Haarlem, dan zal zijn vertrek
uit Leuven niet Van harte gaan,
zo zei hij. „Ik zit hier goed en wil
hier de pensioengerechtigde
leeftijd bereiken".
De naam van professor Lescrau
waet komt niet voor op het lijstje
met drie kandidaten die het bis
dom Haarlem aan Rome heeft
voorgedragen voor de opvolging
van Zwartkruis, die volgend jaar
75 wordt. Een woordvoerder van
het Bisdom Haarlem heeft dit
zondag bevestigd. Hij wilde geen
namen noemen van kandidaten
die wel zijn voorgedragen.
Vuurwerk te
vroeg ontploft
FRANEKER (ANP) - De opening
van de agrarische dagen in Fra-
neker is zaterdagmiddag ge
paard gegaan met het voortijdig
ontploffen van vuurwerk. Het
vuurwerk ontplofte niet in de
lucht maar nog op de grond.
Rondspattende brokstukken de
den ramen sneuvelen van een
bakkerij en een museum. Vol
gens de politie mag het een won
der heten dat niemand gewond is
geraakt.
dagavond tegen half zeven zijn
ouders meldde bij Colijnsplaat
'nog even met zijn surfplank het
water op te gaan', werd pas na
een grootscheepse zoekactie om
kwart over één 's nachts door en
surveillancewagen verkleumd
aangetroffen op het wcrkeiland
Neeltje Jans.
De ouders van de jongen sloegen
tegen tien uur 's avonds alarm
toen hun zoon nog niet terug
was. Daarop werden op de Oos
terschelde een reddingboot, een
particulier jacht alsmede de
rijkspolitie te water en twee sur
veillancewagens in stelling ge
bracht.
Om half een 's nachts kwam een
helikopter de zoekactie verster
ken. Om kwart over een ontdek
te een surveillancewagen de jon
gen, die bleek aangespoeld op
het eiland Neelje Jans. Hij had
door de sterke stroming en de
harde wind zijn surfplank niet
onder controle kunnen houden
en was de Oosterschelde afge
dreven.
Als gevolg van de harde wind zijn
bij een zeilwedstrijd op het Velu-
wemeer dit weekeinde 30 boten
omgeslagen. De opvarenden zijn
door reddingploegen opgepikt.
Een groot aantal van de boten is
onherstelbaar vernield.
De houders van paviljoens aan het
strand bij Scheveningen zijn in
de nacht van zondag op maandag
druk aan de slag gegaan om hun
paviljoens leeg te halen en de in
ventaris in veiligheid te brengen.
Dit in verband met een waar
schuwing van de politie van Den
Haag, dat door de harde noord-
westerstorm (windkracht negen)
een maximale hoogwaterstand
kon worden verwacht.
Volgens de Haagse politie zetten
een tiental strandtenthouders
hun inventaris op de boulevard
neer, waar het werd bewaakt
door de politie.
Bij Zandvoort is geen alarm gesla
gen omdat het strand daar min
der last heeft van hoog water.
Dc bemanning van de reddingboot
Jansje Baart uit Lemmer en het
duik- en bergingsbedrijf Schef-
fer uit Urk zijn dit weekeinde
ernstig met elkaar in conflict ge
raakt over het verslepen van
jachten die tijdens het slechte
weer op het IJsselmeer in moei
lijkheden waren geraakt.
Volgens een schriftelijke overeen
komst mogen de reddingboten
slechts mensen redden en geen
jachten vlottrekken en naar een
haven verslepen. Toch komt het
volgens eigenaar Scheffer van
het bergingsbedrijf meermalen
voor dat de overeenkomst door
de bemanning van de reddingbo
ten wordt geschonden. Scheffer
beschuldigde de bemanning het
weekeinde zelfs van echte pirate
rij.
Nederlandse
toeristen
omgekomen
NOVARA (UPI) - Twee Neder
landse toeristen van 69 en 71 jaar
zijn zaterdagavond in meer dan 4
meter hoog water verdronken
dat door de camping "Valle Ro
mantica" in Italië stroomde tij
dens zwaar noodweer.
Volgens de politie probeerden de
slachtoffers in afzonderlijke au
to's het aanstormende water te
ontvluchten, maar werden de
wagens omgespoeld. Men vond
een auto met het stoffelijk over
schot achter het stuur. De andere
auto vond men half weggezakt in
de modder, het stoffelijk over
schot is nog niet gevonden.
Nog vijf andere mensen Italia
nen - kwamen om het leven of
worden vermist. Er is omvangrij
ke schade aangericht.
VS:
De Boer (CDA) na gesprekken i
Stockholm
Casa Bianca
Istanbul
Tel-Aviv
Tunis
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
AMSTERDAM (ANP) - De politie is gisteren in actie gekomen tegen een
groep krakers, die in een truck door de Rivierenbuurt reed. De politie
vermoedde dat de groep het een en ander wilde ondernemen na de ont
ruiming van het gekraakte pand aan de Winterdijkstraat in dezelfde
buurt afgelopen donderdag.
De truck werd door de politie tot stoppen gebracht. Op de wagen stonden
24 krakers, van wie er twee werden aangehouden op grond van overtre
ding van de wapenwet. Zij waren in het bezit van wapenstokken. In de
laadbak van de truck werden verder helmen, stokken en keukenmessen
aangetroffen.
In de loop van dezelfde dag zijn de ruiten van de woning van wethouder
Wolffensperger van herhuisvesting in Amsterdam ingegooid en werd er
verf tegen de gevel gesmeten. De Amsterdamse wethouder liet zijn ra
men dichttimmeren. (foto anp>
WASHINGTON (GPD) - Ondanks
de verkilling van de betrekkin
gen tussen de Verenigde Staten
en de Sowjet-Unie na het inci
dent met het Zuidkoreaanse ver
keersvliegtuig, zijn Amerikaanse
ontwapeningsdeskundigen niet
pessimistisch over de kans van
slagen bij de gesprekken over
wapenbeheersing in Geneve. Dat
is de indruk van CDA-Tweede-
Kamerlid Joep de Boer, lid van
de Nederlandse parlementaire
delegatie die deze week in Was
hington en Bonn over vrede en
veiligheid praat.
De Boer benutte zijn vrije week
einde in de Amerikaanse hoofd
stad voor enkele gesprekken met
deskundigen buiten het officiële
programma van de delegatie om.
Daarbij uitte hij kritiek op de
westerse strategie in de onder
handelingen met de Sowjet-
Unie. In plaats van Russische
voorstellen steeds af te wijzen,
zou het Westen de aanvaardbare
onderdelen daarvan moeten
overnemen en onmiddellijk met
een verdergaand voorstel op ta
fel komen, vindt de CDA'er.
De westerse reactie op de jongste
voorstellen van Sowjet-leider
Andropov is volgens De Boer on
handig. Dat Andropov voor het
eerst bereid bleek een aantal SS-
20-raketten te vernietigen, had
naar zijn mening beter moeten
worden uitgebuit, door niet al
leen maar afwijzend te reageren
op het verlangen van Moskou om
bij de gesprekken in Genève de
Franse en Britse kernwapens
mee te tellen. De Sowjet-Unie
zou het aantal SS-20's willen te
rugbrengen tot 162, gelijk aan
het totale arsenaal van Frankrijk
en Engeland.
De Boer vindt dat het Westen de
Sowjets op dit punt best enigs
zins tegemoet kan komen, om
daarmee de onderhandelingen in
Geneve meer kans van slagen te
geven. „Het is nooit de bedoeling
geweest om tegenover elke SS-
20 een kruisraket of Pershing-2
te zetten", zegt hij. „Dus is er
ruimte om tegen de Russen te
zeggen^„We zijn bereid om de
achttien op land gestationeerde
Franse kernwapens bij de onder
handelingen over de middellan-
ge-afstandswapens te betrekken.
Over de op schepen gestationeer
de Franse en Britse wapens valt
te praten, als de Russen bereid
zijn ook hun kernwapens op zee
mee te tellen".
Bij een overstap in New York werd
de parlementaire delegatie dit
weekeinde begroet door de Ne
derlandse ambassadeur bij de
Verenigde Naties, Max van der
Stoel. Deze sloot niet uit dat Ne
derland in de komende algeme
ne raad van de VN steun zal ver
lenen aan een resolutie die op
enigerlei wijze aandringt op be
vriezing van alle kernwapenarse
nalen ter wereld. Als de strek
king van die resolutie echter ge
lijk is aan die van de eerdere
tekst, zal Nederland evenals toen
tegenstemmen, aldus Van der
Stoel.
In de Tweede Kamer leidde dat be
gin dit jaar tot problemen in de
CDA-fractie. Een groot aantal
CDA-ers had gewild dat Neder
land voor de zogenaamde freeze-
resolutie stemde of zich ten min
ste van stemming onthield. Maar
de regering stelde zich op het
standpunt dat en pleidooi voor
bevriezing op dit moment strij
dig is met de strategie van de on
derhandelingen in Geneve. Daar
dreigt de NAVO immers met
plaatsing van nieuwe kernwa
pens, om de Sowjet-Unie te be
wegen haar SS-20's te vernieti
gen. Bevriezing van nucleaire ar
senalen zou de Russen in de
kaart spelen.
De delegatie van Nederlandse ka
merleden (Den Uyl, De Vries,
Nijpels, Ter Beek en De Boer)
begint vandaag met de eerste
van een reeks gesprekken met
hoge Amerikaanse functionaris
sen. Er zal borden gepraat met
onder-minister Eagleburger (bui
tenlandse zaken), minister Wein
berger (defensie), staatssecreta
ris Perle (defensie), directeur
Adelman van het bureau voor
ontwapeningsvraagstukken, de
voormalige vice-president Mon-
dale en president Reagans veilig
heidsadviseur Clark. Voorts zijn
er ontmoetingen met weten
schappers en volksvertegen
woordigers.
Later deze week reist de delegatie
naar Bonn, om daar te spreken
met onder andere bondskanse
lier Kohl en de minister Gen-
scher (buitenlandse zaken en
Worner (defensie).