LEIDSCH
DAGBLAD
Staking bij GAK
en ziekenfondsen
I LD
KLM schort reizen
naar Sowjet-Unie op
Weer staat van beleg in Chili
DEUTSCHES
BIER
Protest tegen 'trendvolgerbesluit'
Homburg wil loonoffer
op straffe van ontslag
CDA: kernraketten
geen automatisme
I
I
i
I
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37187
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Vooftel.nfs.2ie colofon
Terwijl het verzet
tegen zijn bewind
steeds groter
wordt, weet de
Chileense dictator
Pinochet nog
altijd niet van
wijken. Tien jaar
na de val van
Allende rest er
andermaal slechts
chaos.
PAGINA 19
Het Westduitse
Reinheitsgebot:
hoe buitenlandse
bierfabrikanten
(inclusief
Heineken) onder
het mom van
gezondheidsreden
en slimmetjes
een begeerde
markt worden
afgehouden.
Golden Ten is de
naam van een
gokspel dat veel
op roulette lijkt,
maar waartegen
justitie maar
moeilijk kan
optreden omdat de
wet op de
kansspelen niet
waterdicht blijkt
te zijn.
PAGINA 23
UTRECHT (ANP) De Dienstenbond FNV gaat de ongeveer 23.000 werknemers bij
ziekenfondsen en sociale verzekeringsorganen (GAK, bedrijfsverenigingen) oproepen
woensdag stakingsacties te voeren tegen het besluit van minister De Koning om deze
sectoren trendvolger te maken.
CUYK (ANP) - De 775 werkne-
mer$ van de vleeswarenbedrij-
ven Homburg in Cuyk en Van
Salland in Olst (beide onderde
len van het Engelse concern
Allied Breweries) hebben een
brief van hun directie gekre
gen waarin hen wordt ge
vraagd zeven procent van hun
loon in te leveren om de bedrij
ven uit de financiële moeilijk
heden te helpen. Wie niet be
reid is tot inleveren, wacht ont
slag. Als niet tenminste 70 pro
cent van het personeel genoe
gen neemt met een lager loon
gaan de fabrieken dicht. Dat
heeft de Voedingsbond FNV
gisteren bekend gemaakt.
Directeur J. Broere van Hom
burg bevestigde dat brieven
van die strekking aan het per
soneel zijn verstuurd. Alle
werknemers moeten op een bij
de brief gevoegde bon invullen
of zij akkoord gaan met de
voorgestelde korting van ze
ven procent. Wie de bon niet
inlevert bij een daarvoor aan
gewezen notaris, wordt geacht
tegen te zijn.
Directeur Broere weet nog niet
of hij in dat geval het ontslagen
personeel zal vervangen. „Dat
zou geen probleem zijn. Er zijn
tenslotte bijna een miljoen
werklozen in dit land.", aldus
Broere.
De leden van de Voedingsbond
FNV bij Homburg en Van Sal
land wezen in mei het voorstel
van de directie al van ae nand
om zeven procent in te leveren
om een bedrijfsverlies van on
geveer drie miljoen gulden
weg te werken. De directie
houdt echter vol, omdat haar
personeel vijftien procent
meer verdient dan het cao-loon
en ongeveer acht procent meer
dan het personeel van concur
rerende bedrijven.
De Voedingsbond FNV zal
maandag in Cuyk en Salland
pamfletten verspreiden met de
oproep niet aan de enquête
mee te doen. „Als dit zomaar
kan, is het hek van de dam",
aldus een woordvoerder van
de bond.
De protestactie zal
werkonderbrekingen tot een he
le dag staken. Het is de bedoe
ling dat de stakers woensdag ka
merleden en andere politici gaan
bombarderen met telefoontjes,
zowel op kantoor als thuis, om
uiting te geven aan hun ongenoe
gen. Ook zal er een brievenactie
worden ontketend, zo heeft een
woordvoerder van de Diensten
bond FNV gisteren meegedeeld.
Het doel hiervan is de politici tot
een duidelijke keuze tegen het
trendvolgersbesluit te brengen.
Volgens de'dienstenbond is het
nog niet duidelijk wat de drie
grote partijen willen in deze
kwestie. De actie dient als 'op-
Iedereen tegen
In een brief aan alle leden van de
Tweede Kamer wijst het bestuur
van de dienstenbond erop, dat
niemand het trendvolgerschap pDi nf+0
\17 i 1 Worlzoouorc ~r, -DtTlUIlt:
worden onder de trendvolgers",
aldus het bondsbestuur. Het zegt
daarbij te hopen dat premier
Lubbers zijn belofte van enkele
dagen geleden om meer naar de
SER te luisteren, inmiddels niet
is vergeten.
- eigenlijk wil. Werkgevers
werknemers in de SER, de So
ciale Verzekeringsraad en de
Ziekenfondsraad hebben het af
gewezen.
"Het beeld dringt zich bijna op dat
de minister de enige persoon in
Nederland is die vindt dat de
werknemers van de sociale ver
zekeringsorganen en de zieken
fondsen gerangschikt dienen te
LAGE VUURSCHE (ANP) - De
CDA-fractie in de Tweede Ka
mer is gisteren in een conferen
tie-oord in Lage Vuursche tot de
slotsom gekomen dat plaatsing
van de kruisraketten pas "actu
eel" wordt indien de Geneefse
onderhandelingen "geen enkel
resultaat opleveren". Van een
"automatisme" bij de plaatsing
in deze omstandigheden is overi
gens volgens de CDA-fractie
geen sprake, aldus een verkla
ring die na afloop van het fractie-
beraad werd uitgegeven.
De CDA-fractie gaat er voorlopig
vanuit dat "daadwerkelijke" NA-
VO-plaatsing kan worden "voor
komen".
De besluitvorming over de even
tuele plaatsing van de nieuwe
kernwapens zal "uiteindelijk"
moeten plaatshebben in een ge
degen parlementair debat, zo
meent de CDA-fractie. Daarbij
zal het moeten gaan om een "ui
terst zorgvuldige besluitvor
ming".
Over de ethnische aspecten merkt
de fractie op dat het bezit van
kernwapens "alleen voorlopig
toelaatbaar is indien dat gericht
is op het voorkomen van het ge
bruik van kernwapens door een
ander".
Dat wordt vervolgens gespecifi
ceerd als "tijdelijke aanvaar
ding" die moet worden gekop
peld aan een "creatief beleid" om
kernbewapening terug te drin
gen.
De CDA-fractie zegt zich bewust te
zijn van de gedachten in de sa
menleving over kernwapens,
met name van de opvattingen
van de Nederlandse, Amerikaan
se en Duitse bisschoppen. Het
volkenrecht biedt tot dusverre
slechts een handvat voor "inten
ties" ter beoordeling van kern
wapens, zo constateert de fractie.
De fractie belegde haar beraad gis
teren aan de hand van een inlei
ding van CDA-kamerlid De
Kwaadsteniet (ex-ARP) en ba
seerde zich verder op bijdragen
van de defensie-specialisten
Frinking en De Boer.
Het bestuur van de Dienstenbond
FNV belooft de kamerleden op
zijn beurt dat de vrije onderhan
delingen, die het voor deze secto
ren wenst, niet zullen leiden tot
arbeidsvoorwaarden die afwij
ken van die voor de rest van het
bedrijfsleven. Door het trendvol
gerschap zou het personeel in de
desbetreffende sectoren te ma
ken krijgen met alle bezuini
gingsmaatregelen die de rege
ring speciaal voor overheids- en
semi-overheidspersoneel in pet
to hééft.
Volgens de dienstenbond is de ac
tie van woensdag de eerste in een
reeks dit najaar. Op 4 oktober,
wanneer de bonden de trendvol
gerskwestie met de minister be
spreken, is de volgende stakings
dag gepland. De Dienstenbond
CNV en de Unie BLHP doen niet
mee, hoewel ook zij gekant zijn
tegen de beslissing van De Ko
ning.
GROTE BRAND (ANP) - De be
nedenverdieping van het stads
kantoor in Lelystad is vannacht
uitgebrand. Het daar gevestig
de voormalige Alfa-theater als
mede het restaurant „De Raeds-
kelder" brandde geheel uit. De
gemeentelijk afdeling burgerza
ken, die eveneens is onderge-
De Russen hebben nu openlijk toegegeven dat zij het Zuidkoreaanse passagiersvliegtuig met twee raketten
hebben vernietigd. Nicolai Ogarkov, chef staf van het Sowjet-leger, wijst op een persconferentie de route aan die
de Boeing 747 vloeg toen het door gevechtsvliegtuigen werd onderschept. Zie ook pagina 9.
(foto UPI)
Belasting op
motorrijtuigen
gaat omhoog
DEN HAAG (ANP) - Volgend jaai
zal de automobilist gemiddelc
een tientje meer moeten betaler
voor zijn motorrijtuigenbelas
ting.
Voor personenauto's (benzine) mei
een gewicht tot 700 kg wordt hel
verschuldigde bedrag verhoogd
van 300 tot 312 gulden. Tot 90C
kg gaat het bedrag omhoog van
436 tot 446 gulden en tot 1200 kg
van 728 tot 742 gulden. Berijders
van motorfietsen gaan 193 gul
den in plaats van 188 gulden be
talen. Dit is gisteren na afloop
van het kabinetsberaad meege
deeld.
Voor bestelauto's gaan de tarieven
omhoog van 539 tot 562 gulden
en voor vrachtauto's van 2.416
tot 2.453 gulden. Voor autobus
sen wordt het tarief verhoogd
van 3.181 tot 3.230 gulden.
Deze verhogingen vloeien voort uit
het gisteren genomen kabinets
besluit om de opcenten op de
motorrijtuigenbelasting af te
schaffen met ingang van volgend
jaar. Het Rijks wegenfonds zal
dan louter nog worden gevoed
uit de nieuwe toeslag op de mo
torrijtuigenbelasting.
bracht in het vier verdiepingen SANTIAGO (DPA/Reuter) - De
tellende gebouw, liep rook
waterschade op. De schade
loopt in de tonnen.
Het door brand getroffen gedeelte
moest dienst doen als opvang
centrum voor randgroep-jonge-
WAT" EEN
VERÊAZINkS
LEIDATO!
Hotel uitgebrand LEIDSCH DAGBLAD Stand
ROTTERDAM (ANP) - Een korte
felle brand heeft vanochtend
vroeg hotel Statendam aan de
Diergaardesingel in Rotterdam
in as gelegd. Het hotel was geves
tigd in een oud pand en was ver
bonden met een gebouw aan de
Westkruiskade. De gasten kon
den op tijd in veiligheid worden
gebracht.
Twee van hen sprongen van een
balkon op de tweede verdieping
in een vangzeil. Hierbij raakte
een man gewond. Over de oor
zaak en de schade van de brand
is nog niets bekend.
Buien
Morgen wisselend bewolkt en buien,
mogelijk met onweer. Minimumtem
peratuur omstreeks twaalf, middag-
temperatuur ongeveer zeventien gra
den. Vrij krachtige, aan de kust harde
wind, eerst zuidwest maar in de loop
van de dag draaiend naar west.
Er zijn op de weerkaart geen tekenen
te vinden dat er de komende dagen een
einde komt aan het wisselvallige weer
dat op 1 september inzette. Integen
deel, de depressie-activiteit op de At
lantische Oceaan blijft groot en regel
matig trekken die lagedrukgebieden
over de Noordzee naar Scandinavië.
De koele lucht is inmiddels tot diep in
Europa doorgedrongen.
11 september 1983
Zon op: 07.06, onder: 20.07.
Waterstanden te Katwijk: hoogwater
om 6.51 en 19.10. Laagwater om 2.54 en
15.01.
Maandag: hoogwater om 7.30 en 19.42,
laagwater om 3.30 en 15.34.
Chileense regering heeft met i
gang van morgen de onlangs op
geheven, uitzonderingstoestand
(staat van beleg), opnieuw afge
kondigd. Dit heeft de militaire
regering van president Augusto
Pinochet gisteren bekendge
maakt.
De maatregel, die zes maanden van
kracht blijft, kwam na de vijfde
protestdag tegen het regime in
Chili, waarbij donderdag zeker
vijf personen om het leven kwa
men en vele tientallen gewond
raakten. De politie meldde dat
350 personen zijn gearresteerd,
maar een onafhankelijk radiosta
tion maakte melding van 600 ar
restaties.
In buitenwijken van Santiago
(voornamelijk volkswijken)
kwam het gisteravond wederom
tot ernstige ongeregeldheden.
Ongeveer veertig personen wer
den gewond bij een treffen tus
sen politie en betogers-tegen-Pi-
nochet.
De heftigste botsingen deden zich
volgens radiostations voor in de
volkswijk La Victoria, waar or
detroepen ingrepen met automa
tische wapens. Hier werden
twintig personen gewond. Van
nacht gingen demonstraties in
de buitenwijken nog door.
Verder hebben zich gisteravond
botsingen voorgedaan in het cen
trum van Santiago tussen aan
hangers van het militaire regime
en tegendemonstranten. Een on
bekend aantal personen werd ge
wond. De botsingen gingen door,
totdat de politie tussenbeide
kwam.
De Chileense minister van binnen
landse zaken, Sergio Jarpa, ver
klaarde dat vanwege het dreigen
de geweld de regering niet kan
afzien van speciale bevoegdhe
den. Onder de nieuwe uitzonde
ringstoestand, die volgens waar
nemers minder ver gaat dan de
vorige, kunnen personen vijf da
gen worden vastgehouden zon
der dat er een aanklacht tegen
bondsleider Pinochet een "ab
surde, geobsedeerde en fantatie-
ke dictator". Seguel zal, volgens
zijn advocaat, uit protest tegen
zijn arrestatie voor onbepaalde
tijd in hongerstaking gaan.
hen wordt ingediend. Bovendien
wordt het recht van verzameling
beperkt.
Jarpa was echter van mening dat
ondanks de afkondiging van de
uitzonderingstoestand er geen
reden was om de dialoog met de Volgens het internationale
oppositionele
aliantie af te breken.
De leider van de confederatie van
kopermijnwerkers, Rodolfo Se
guel, is donderdag tijdens een
protestdemonstratie in Santiago
opnieuw gearresteerd. Hij zal te
recht moeten staan wegens bele
diging van Pinochet in een inter-
(IVW) in Brussel zijn demon
straties in Chili het duidelijkste
bewijs, dat na tien jaar meedo
genloze militaire dictatuur, de ar
beiders en de bevolking meer
dan ooit vastbesloten zijn van
Chili zo snel mogelijk weer een
democratie te maken.
met een Mexicaanse krant. (Zie ook "Extra"; Chili tien jaar r
In dit interview noemde de vak- de coup).
AMSTELVEEN (GPD) - De Ver
eniging van Nederlandse ver
keersvliegers heeft zyn leden op
geroepen om van maandag af
voor maximaal 60 dagen geen
vluchten uit te voeren op Mos
kou. De KLM heeft daarop beslo
ten zijn vluchten naar Moskou,
twee per week, niet verder uit te
voeren dan Warschau. Premier
Lubbers heeft gisteren na het ka
binetsberaad gezegd dat de rege
ring het overleg van Ifalpa af
wacht, de internationale federa
tie van verkeersvliegersorganisa
ties, alsook wat andere westerse
regeringen zullen besluiten alvo
rens stappen tegen Aeroflot on
dernemen.
Het bestuur van de Vereniging van
Nederlandse verkeersvliegers
(VNV) heeft zijn leden formeel
opgeroepen om vluchten op de
Sowjet-Unie „voor onbepaalde
tijd" te boycotten. Voorzitter
Duursma verklaarde echter dat
hiermee „zeker niet" een periode
van bijvoorbeeld anderhalf jaar
is bedoeld. Zodra van Sowjet-zij-
de een toezegging zou worden
gedaan dat verdwaalde verkeers
vliegtuigen niet opnieuw met mi
litair geweld vernietigd zullen
worden, kan de boycot wat de
VNV betreft eindigen.
Het VNV-bestuur richt hierbij zijn
hoop op uitkomsten van de twee
extra zittingen van de ICAO, de
luchtvaartafdeling van de VN
waarin ook de Sowjet-Unie is af
gevaardigd. Deze zittingen wor
den gehouden op 15 en 21 sep
tember. Duursma zei te verwach
ten dat de Sowjet-Unie „onder
zeer zware druk" zal worden ge
zet om de geeiste garanties te ge
ven.
In een commentaar op het besluit
van de verkeersvliegers heeft de
KLM verklaard de bezorgdheid
van de vliegers, over het uitblij
ven van garanties, te delen.
Overigens heeft de KLM geen
groot aandeel in het luchtvervoer
tussen Nederland en de Sowjet-
Unie, nog ervan afgezien dat
KLM en Aeroflot niet de enige
luchtvervoerders van passagiers
en vracht tussen Nederland en
de Sowjet-Unie zijn.
Van de 8947 passagiers die vorig
jaar met KLM en Aeroflot naar
Nederland kwamen, had 45 pro
cent met de KLM gereisd. Van
de 8497 passagiers die naar de
Sowjet-Unie vlogen, ging 39 pro
cent met de KLM.
Het vrachtvervoer per vliegtuig is
een fractie van het totale goede
renverkeer tussen Nederland en
de Sowjet-Unie.
(zie verder pagina 9)
Libanon vraagt
spoedzitting
Veiligheidsraad
NEW YORK (AFP) - Libanon
heeft gevraagd om een
spoedzitting van de Veilig
heidsraad. Dat heeft het
Franse persbureau AFP gis
teravond vernomen uit Li
banese bron in New York.
De raad, die volgens Libanon
maandag bijeen moet ko
men, zou de 'ernstige situa
tie' in dit land moeten on
derzoeken.
Libanon wil met de spoedzit
ting van de Veiligheidsraad
een staakt-het-vuren be
werkstelligen.
ALS U NU EEN I
ABONNEMENT NEEMT!
Naam
Straat
Postcode plaats
Telefoon
venei een abonnement op hel Letdech 1
Degbted en ontvangt de
krant óe aerate 2 -eken GRATIS
per maand
per kwanai
Hokje ven uw k
7 (Zonder postzegel) /n pleats ven ons de bon le storen kunt u
LEIDSCH DAGBLAD
