'Onvoldoende' voor
aantal vakgroepen
medische faculteit
Raad van State akkoord
met kantoor(tje) in Mors
Restauratie leidt soms
verschillen
Leidse hofjes
tot grote
huren
m
Rapport gemaakt met oog op bezuinigingen
Bronkhorst
kandidaat
directeur
Endegeest
Fietser botst
tegen auto in
Marnixstraat
Inbreker
in het riet
Woningen niet altijd in trek bij bejaarden
WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1983
LEIDEN - De medische faculteit van de universiteit Leiden zit met veertien van de 41
vakgroepen beneden het niveau van het wetenschappelijk onderzoek. Dit blijkt uit een
inventarisatienota van het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Leiden en het
bestuur van het Academisch Ziekenhuis Leiden, die gisteren aan minister Deetman is
overhandigd. Deze vaststelling kan een belangrijke rol gaan spelen bij de bezuinigings-
en taakverdelingsoperatie aan de medische faculteit en Academisch Ziekenhuis in Lei
den (AZL).
Vorige week nog waren de geza
menlijke medische faculteiten
en academische ziekenhuizen in
Nederland er niet in gesladgd
met een bezuinigingsplan op de
proppen te komen, waar de mi
nister van onderwijs en weten
schappen zo dringend om had
gevraagd.
De universiteit van Leiden is nu sa
men met het AZL de eerste in
Nederland die een inventarisatie
heeft gemaakt die zowel betrek
king heeft op het medisch-we-
tenschappelijk onderzoek en on
derwijs (taken universiteit) als
op de patiëntenzorg (taak van het
academisch ziekenhuis). Daar
naast is precies uitgezocht wat
de sterke en wat de zwakke vak
groepen - overigens zonder daar
conclusies aan te verbinden -
binnen de medische faculteit zijn
en heeft het AZL aangegeven
wat het beschouwt als de zwaar
tepunten binnen de patiënten
zorg zijn.
Hiermee hopen beide besturen een
aanzet te geven voor een lande
lijk plan. De besturen zijn van
mening dat landelijke taakverde
ling dient uit te gaan "van op
plaatselijk niveau bereikte over
eenstemming over het uit te voe
ren takenpakket".
LEIDEN - Mr. J.R. Bronkhorst
zal waarschijnlijk worden voor
gedragen als nieuw algemeen
directeur van het psychiatrisch
ziekenhuis Endegeest. Bronk
horst wordt daarmee, zo de ge
meenteraad met zijn benoeming
akkoord gaat, de opvolger van Een aantal vakgroepen die in het
Zwak
De vakgroepen (afdelingen) die uit
het onderzoek als zwak naar vo
ren komen zijn: reumatologie,
orthopaedie, thoraxchirugie,
neurologie, neurochirurgie, oog
heelkunde, psychiatrie, huisarts
geneeskunde, revalidatie, meta-
medica en medische microbiolo-
"gie. Ook vakgroepen als long
ziekten, algemene heelkunde,
thoraxchirurgie en radiodiagnos
tiek blijven onder de maat. Zij
zitten tussen sterk en zwak in.
huidig directeur drs. J. Loose.
Die laatste vertrekt per 1 janua
ri om interim-directeur te wor
den van zwakzinnigeninrich
ting Craeyenburch in Nootdorp.
Ambtenaar Bronkhorst is op het
moment nog coördinerend di-
j recteur beheer bij de gemeente
Leiden, een functie die werd in
gesteld na de grootscheepse
reorganisatie-onderzoeken bij
de gemeente in de jaren zeven
tig. Bij Endegeest zal hij met
medisch directeur Lameijn de
directie gaan
onderzoek van de universiteit
hoog scoren, zijn ook terug te
vinden in het in maart uitge
brachte rapport van de Raad van
Advies en Wetenschapsbeleid
(RAWB). Deze onderzoekers ga
ven destijds aan welke vakgroe
pen binnen de medische facultei
ten in Nederland op grond van
hun prestaties als "topvakgroe-
pen" konden worden aange
merkt. Leiden kwam toen met de
kwaliteit van het medisch onder
zoek op een derde plaats.
horst heeft inmiddels een ge
sprek gehad met een toetsings
commissie, die een unaniem po
sitief advies over hem heeft uit
gebracht. Hij is geboren in Arn
hem. Hij is 47 jaar oud. Het is de
bedoeling dat de benoeming per
1 oktober van dit jaar ingaat.
l Bronk- De universiteit en AZL hebben
daarnaast nog elf vakgroepen
ontdekt die in hun onderzoeK
ook positief scoren, maar niet
voorkomen op de lijst van het
RAWB-rapport. Dit zijn: medi
sche statistiek/MBIV, farmacolo
gie, sociale geneeskunde, patho
logie, scheikunde, gastro-entero-
DEN HAAG Een woonwijk wint
;rkt aan levendigheid als'er ook be-
en drijven gevestigd zijn. Het moe
ien. ten dan wel niet al te grote en
rde schone bedrijven zijn. Het ge
in meentebestuur van Leiden pro-
en beert de laatste jaren steeds meer
dat wonen en werken naast elkaar in
af- één wijk mogelijk te maken. Al-
eri- dus samengevat het betoog van
Pe- de Leidse planoloog Bunt, die
gistermorgen namens B en W
aak trachtte Staatsraad mr. A. Mui-
Het der ervan te overtuigen dat de
zeel gemeente terecht een bouwver-
1 je gunning heeft afgegeven voor de
uitbreiding van het kantoortje op
de hoek van de Carneoolstraat en
de Aquamarijnstraat in het Leid-
se Morskwartier. Bunt slaagde in
die opzet, want hedenochtend
sprak de Raad van State uit dat
de bouw door kan gaan.
[Omwonenden maakten bezwaar
nd tegen dit beleid. Het Morskwar-
tier is uitsluitend een woonwijk
en zo moet dat blijven, meende
woordvoerder Hoeks, de buur-
man van het één verdieping tel-
lende kantoorpandje. Bedrijven
trekken verkeer aan en vergro-
i ten zo de onveiligheid in de wijk,
aldus Hoeks. Het kantoor was al
fee stanci gekomen in strijd met
de (woning)wet en uitbreiding
ervan zou opnieuw in strijd zijn
met het bestemmingsplan Lei-
den-Morskwartier en dus met de
wet op de ruimtelijke ordening.
LEIDEN Een 45-jarige Leide-
naar is gisteren gewond geraakt,
toen hij op de fiets in botsing
kwam met een Belgische auto
mobilist. De man is mèt een snee
in de kin overgebracht naar het
Academisch Ziekenhuis. De fiet
ser reed op de Marnixstraat, toen
er een auto uit de Molenstraat
kwam.
Bovendien zou het bouwplan de
waarde van zijn woning, nu nog
vrijwel een halfvrijstaand huis,
verminderen. "Wat het gemeen
tebestuur doet is even verbijste
rend als onbegrijpelijk", aldus de
bezwaarde, die eraan toevoegde
dat hij het huis nooit gekocht zou
hebben als hij dit van tevoren ge
weten had.
De buurtbewoner vroeg de Raad
van State om de beslissing van
de provincie (besluit van Gede
puteerde Staten van 18 juli) on
gedaan te maken, althans op te
schorten. De beslissing, waar
mee de gemeente toestemming
kreeg om vooruit te lopen op een
verandering van het bestem-
minHSDlan.
Namens het provinciebestuur
werd ter zitting het beleid van de
gemeente gesteund, wat betreft
de vermenging van wonen én
werken in één wijk. Stedebouw
kundig is het bouwplan hele
maal geen slechte zaak, aldus
provinciaal woordvoerder Hui-
zer. Hij wees erop dat de wijk
ruim opgezet is en zei niet te be
grijpen dat de bewoners van de
Aquamarijnstraat er last van
hebben. "Ze kunnen uit hun wo
ning het gebouw helemaal niet
zien", aldus Huizer.
Belang
De eigenaar van het kantoortje,
binnenhuisarchitect Feldhoff,
onderstreepte het belang van de
uitbreiding. Op 58 vierkante me
ter werken vijf personen. Dat is
volgens hem veel te krap. "Crea
tieve mensen hebben de ruimte
nodig", aldus Feldhoff, die er sa
men met zijn echtgenote en drie
werknemers ontwerpen voor
met name winkelinterieurs
maakt. Uit ruimtegebrek is ook
de garage bij de kantoorruimte
getrokken. Feldhoff wees erop
dat zijn kantoor niet het enige
bedrijf in de buurt is. Dat is ook
op de andere hoek van de straat
het geval. "Wij veroorzaken geen
hinder. Met een pen maak je
geen lawaai. En bezoekers krij
gen we nauwelijks", aldus de ar
chitect. "Hij had van tevoren
moeten weten dat het te klein
was", repliceerde Hoeks.
Staatsraad Mulder had in deze
kwestie een tweetal vragen, die
beide van gemeentewege on
beantwoord bleven. Waarom de
haast met het bouwplan (vooruit
lopen op de wijziging van het be
stemmingsplan) en waaruit
blijkt het gemeentelijk beleid om
wonen en werken te integreren?.
De gemeentelijke deskundige op
het gebied van ruimtelijke orde
ning slaagde er niet echt in om
aan te tonen dat deze beleidsvi
sie ergens concreet was neerge
legd. "Het denken dat woonwij
ken uitsluitend cleane woon
blokken moesten omvatten heb
ben we achter ons gelaten", pro
beerde Bunt. Dat is terug te vin
den in de nieuwere bestem
mingsplannen Stevenshof en
Roomburg.
Heuvelman heeft
gistermiddag uit
handen van
wethouder
Tesselaar van
volkshuisvesting
de sleutel
ontvangen voor
een t
ide
nieuwe
bejaardenwonin
gen aan de
Caeciliastraat.
Mevrouw
Heuvelman heeft
tweeëntwintig
jaar in het Sint
Stevenshofje aan
de
Haarlemmerstra
at gewoond dat
v> gerestaureerd
gaat worden.
Haar nieuwe
LEIDEN - Hoort, het ruisen
van het ranke riet, schreef
eens de Vlaamse dichter Ge-
zelle. De Leidse politie volg
de vannacht die aanwijzing
en viste uit het riet van de vy-
ver in de Jacob van Campen-
laan een 31-jarige man. Deze
man, een bekende van de
Haagse politie, probeerde
zich tussen het riet te ver
schuilen, nadat hij op heter
daad betrapt werd bij een po
ging tot inbraak. De man,
zonder vaste woon- of ver
blijfplaats, rommelde in de
Jacob van Campenlaan aan
deuren van flats. Een buurt
bewoner waarschuwde de
politie en toen deze arriveer
de ging de man er als een
haas vandoor, dook in de vij
ver, maar het ruisen van het
ranke riet verraadde hem.
logie, urologie, kindergenees
kunde, anaesthesiologie, parasi
tologie en klinische oncologie.
Criteria
De samenstellers van het Leidse
inventarisatierapport hebben bij
de beoordeling van de kwaliteit
van het medisch onderzoek voor
al gekeken naar de criteria die
ook worden gehanteerd bij het
verkrijgen van het felbegeerde
predikaat Z- of I-onderzoek. In
universitaire kringen een belang
rijke graadmeter. Daarnaast heb
ben de samenstellers het begrip
'aspiratie-niveau' geïntrodu
ceerd. "Dit is het aandeel van het
onderzoek, dat op den duur Z- of
I- onderzoek zou behoren te zijn,
gelet op de aard van de betrok
ken vakgroep en het feitelijk sa
menstel van taakbestanddelen".
Met andere woorden: er is terdege
gelet op de de taak en functie van
de vakgroep. Zo is bij de gamma
vakgroepen zoals huisartsenge-
neeskunde en psychiatrie reke
ning gehouden met het feit dat
zij een geringe onderzoekstradi
tie hebben.
De besturen van universiteit en
AZL waarschuwen dat het niet
de bedoeling is om uitsluitend
op grond van een 'mechanisch'
tot stand gekomen tabellen, be
slissingen te nemen over de om
vang van de verschillende vak
groepen en afdelingen over taak-
afstoting, fusie of inkrimping.
"Het is een belangrijke aanzet tot
planvorming, maar bevat nog
geen keuzes. Deze zullen in geza
menlijk overleg tussen faculteit,
College en AZL worden ge
maakt, waarbij ook bestuurlijke
overwegingen een rol kunnen
spelen", aldus de samenstellers.
Invloed
De decaan van de medische facul
teit, G.J. Tammeling, kon gister
avond in de faculteitsraad niet
meedelen wat het effect van het
rapport zal zijn op de bezuinigin
gen". Het blijft afwachten wat de
minister van onderwijs en we
tenschappen gaat doen. Voorlo
pig zullen wij eerst als bestuur
van de medische faculteit een
standpunt moeten i
LEIDEN - Het éne na het
andere Leidse hofje is de
laatste jaren in de steigers
gezet. Sinds 1966 zijn
maar liefst achttien hofjes
gerestaureerd, gereno
veerd of er is zojuist met
de opknapbeurt een aan
vang gemaakt. Soms lijkt
het alsof of de één de an
der aansteekt.
De wethouder van ruimtelijke or
dening, openbare werken en ver
keer, Waal, verrichtte gistermid
dag de eerste handeling voor de
restauratie van weer een hofje in
de Leidse binnenstad. Het Sint
Stevenshof aan de Haarlemmer
straat. De bejaarde bewoners van
het hof worden gehuisvest in de
nieuwe bejaardenwoningen die
zijn gebouwd achter het hofje
aan de Caeciliastraat. Ze mogen
zelf kiezen of ze in de nieuw
bouw willen blijven wonen of
dat ze, na de restauratie, terug
willen naar het hof.
Leiden is in Nederland de gemeen
te met de meeste hofjes, vijfen
dertig in getal. Grote en kleinere,
fraaie en minder fraaie. Bijna al
lemaal gelegen binnen de sin
gels, in hartje stad. De meeste be
vinden zich op de lijst van be
schermde monumenten. Het res
taureren van een hofje is dan ook
geen fluitje van een cent. Meestal
gaat het om bedragen van twee
of zelfs drie miljoen gulden.
Waanzinnig hoge kosten voor de
restauratie van meestal maar tien
a twintig woninkjes die ook na
de opknapbeurt betrekkelijk
weinig woongenot bieden.
Ook al worden de oer-Hollandse
huisjes voorzien van alle heden
daagse gemakken, zoals een dou
che en een centrale verwarming,
het blijven meestal piepkleine
woninkjes met veelal steile trap
pen en kamertjes waarin je je
achterwerk nauwelijks kunt ke
ren. Toch hebben de laatste jaren
heel wat besturen van hofjes de
sprong naar restauratie gewaagd.
Vaak konden ze niet anders. Het
achterstallig onderhoud was niet
meer in te halen en in sommige
hofjes heersten gewoonweg on
hygiënische toestanden.
Ondanks dat de situatie de afgelo
pen jaren sterk is verbeterd, zijn
hofjeswoningen niet erg in trek
bij bejaarden. Niet in de laatste
plaats om de hoge huren die de
regenten in rekening moeten
brengen om een sluitende ex
ploitatie te krijgen. Huurprijzen
van vijfhonderd en zeshonderd
gulden per maand zijn de ge
woonste zaak van de wereld ge
worden. Voor veel aow-ers is dat
nauwelijks op te brengen.
tfetlehemhot
De gerestaureerde vijftien wonin
gen van het Bethlehemshofje
aan het Levendaal zijn een goed
voorbeeld. Voor de restauratie
betaalden de bewoners van het
hof een huur van dertig gulden
per maand. Na de restauratie zou
de huurprijs naar schatting 218
gulden worden. In werkelijkheid
viel dat een stuk hoger uit. En in
middels, twee jaar later, bedraagt
de huurprijs 615 gulden per
maand, inclusief centrale ver
warming en water. Na aftrek van
huursubsidie betalen bewoners
per maand 365 gulden. "Nog al
tijd een fors bedrag voor zo'n
kippenhok", vindt hofbewoner
W. Aarts.
Hij en enkele andere bewoners van
het hofje aan het Levendaal zijn
ook niet tevreden over de uitvoe
ring van de restauratie. Men
heeft nu al weer te kampen met
vocht door Aarts in de woninkjes
en bewoners klagen over de ge
brekkige ventilatiemogelijkhe-
den. Een aantal hofbewoners 2
op medisch advies uit de huisjes
zijn getrokken. "De meeste ou
dere bewoners durven echter
niet te klagen tegenover de heren
regenten omdat ze bang zijn dat
ze uit het hofje naar een bejaar
denhuis moeten", aldus Aarts.
Volgens de heer A. Meester, regent
van het Bethlehemhof, worden
de klachten over vocht schrome
lijk overdreven. "De meeste se
rieuze klachten zijn inmiddels
verholpen of dat gaat nog gebeu
ren. Je kunt wel zeggen dat de
hofjeswoningen erg duur zijn als
de mensen het volle pond zou
den moeten betalen. Maar met
aftrek van huursubsidie valt het
wel mee. De regenten kunnen
aan de hoge huren niets doen,
anders zou de exploitatie in ge
vaar komen", aldus Meester.
In veel andere gerestaureerde hof
jes is het van het zelfde laken een
pak. De huren zijn na restauratie
de pan uitgerezen. De Stichting
tot Exploitatie van Bejaarden
centra Leiden (De Parelvissers,
Robijnzicht, Rijn en Vliet) heeft
zich ten doel gesteld enkele
Leidse hofjes te restaureren,
voor de oorspronkelijke bewo
ners, en tegen een betaalbare
huur.
Twee hofjes van de stichting, het
Sint Stevenshofje en het Sint
Janshofje, beide aan de Haarlem
merstraat, staan nu in de stei
gers. Voor het Brouckhovenhof-
je aan de Papengracht is een res
tauratieplan in voorbereiding.
De drie hofjes zijn door de ge
meente Leiden aan de stichting
overgedragen.
Het Stevenshofje, waarvan de res
tauratie gisteren is begonnen, is
hard toe aan een grondige op
knapbeurt. Het maken van een
restauratieplan was echter niet
eenvoudig. Aan de ene kant
moesten de woninkjes worden
aangepast aan de eisen van deze
tijd en aan de andere kant moest
het authentieke karakter van de
hofjeswoningen zoveel mogelijk
worden bewaard. Uiteindelijk is
een plan uitgerold om van drie
piepkleine woninkjes twee gro
tere huisjes te maken zodat het
hof na restauratie twaalf inplaats
van vijftien woningen zal tellen,
voorzien van alle hedendaagse
gemakken.
De huren zullen straks rond de 280
gulden per maand bedragen, en
de bewoners komen dan ook nog
in aanmerking voor huursubsi
die. Die huurprijs is dus heel wat
lager dan de laatste jaren het ge
val was. "We hebben dan ook als
een bok op de haverkist geze
ten", verklaart bestuurslid Van
der Weijden van de stichting. "Er
wordt op elke cent gelet en we
hebben kans gezien om optimaal
gebruik te maken van alle moge
lijke subsidieregelingen".
Er zijn verschillende oorzaken aan
te wijzen voor de verschillen in
de restauratiekosten en de daar
mee samenhangende huurprij
zen. Vaak is het ministerie van
volkhuisvesting de boosdoener
omdat het soms jaren duurt
voordat subsidies worden uitbe-
Het Sint Annahofje aan de Middelstegracht waar de restauratie al een
eind op streek is. <Foto Holvast»
taald waardoor de restaurerende
stichtingen op hoge rentelasten
worden gejaagd. "Wat zich ook
wreekt bij de restauraties van
hofjes is denk ik dat de regenten
onvoldoende in het bouwwereld-
je zitten om de restauraties zo
goedkoop mogelijk voor elkaar
te krijgen. De Stichting tot Ex
ploitatie van Bejaardencentra
heeft dan ook de nodige "know
how" in huis gehaald", aldus
Van der Weijden. Ook het in
twee fasen uitvoeren van de re
novatie wordt als een 'duurma-
ker' beschouwd. "Laat thuis
maar eens twee keer de timmer
man langskomen".
Sint Janshof
De Stichting tot Exploitaie van Be
jaardencentra restaureert het
Stevenshofje en het Sint Jans
hofje in één keer. In het Sint
Janshofje, aan de andere kant
van de Haarlemmerstraat zijn de
restaurateurs al enige maanden
aan de slag. De bedoeling is dat
de restauratie volgend jaar, fe
bruari, gereed zal zijn. De meeste
oorspronkelijke bewoners keren
daarna terug in het hof. Hier wor
den de huren voor de grootste
woningen 267,50 per maand en
voor de kleinere woningen
189,50 per maand.
Een ander hofje waarvan het her
stel op dit moment een eind op
streek is het Sint Annahofje of
Aalmoeshuis aan de Middelste
gracht. Dit hofje, waarin ook een
pittoresk kapelletje, bestond tot
voor kort uit dertien woningen
en zal na restauratie uit negen
woningen bestaan. De restaura
tie wordt hier weer in twee fasen
worden uitgevoerd waardoor een
aantal bewoners van de ene naai
de andere kant van het hofje
kunnen verhuizen. "Als ik dat
f zie, houd ik mijn hart al weer
vast", zegt Van der Weijden.
Navraag leert dat de huren van het
Annahofje, dat eigendom is van
de Stichting Sint Anna- Aal-
moeshuishof, voorlopig op 320
gulden per maand zijn geraamd.
Toch weer aan de hoge kant ver
geleken met de restauraties van
de hofjes in beheer van de Stich
ting tot Exploitatie van Bejaar
dencentra. "Wij willen bewijzen
dat het goedkoper kan", zegt
Van der Weijden. "En tot dusver
lukt dat aardig".
De rust in het Stevenshofje werd gistermiddag verstoord door de eerste handeling
voor de restauratie van het hofje aan de Haarlemmerstraat. Wethouder Waal haalde
(Foto Holvast)
een oude Leidse lantaarn van de muur.
In het Sint Janshof aan de Haarlemmerstraat zijn de restaurateurs al
enkele maanden aan de slag. (Foto Holvast»