c
Erfenis Nederhorst opgemaakt
Volvo Car: produktierecord
Kort zakelijk
Marktberichten
Duitse oost-westhandel
naar broederlijk record
Meer spaargeld naar
dan van bankrekening
VHegpersoneel vreest
komst van Air Holland
Veertig miljoen voor schuldeisers gevelde bouwreus
Heineken: cao is meer
dan arbeidsvoorwaarden
Beurs Amsterdam
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1983
Economie
Mosselen
De mossel wordt steeds populair
der in Nederland, maar België
blijft veruit de grootste afnemer
van de Zeeuwse schelpdieren.
Dat is de conclusie van het pro-
duktschap voor vis en vispro-
dukten in Bergen op Zoom. na
dat het seizoen 1983 echt op gang
is gekomen. Tot op dit moment
is in eigen land 3000 ton van mos
selen meer afgezet dan in de ver
gelijkbare periode van vorig jaar.
De 14.000 ton die in eigen land
voor de onmiddellijke consump
tie bleven (vorig jaar 11.000 ton)
steken echter schril af bij de
63.000 ton mosselen die naar Bel
gië zijn gegaan. De conservenfa-
brieken volgen met 32.000 ton op
een goede tweede plaats. Tot en
met gisteren is 4000 ton afge
voerd naar Frankrijk en 126.000
ton naar verschillende andere
landen.
Dollar
De dollar is de inzinking van de af
gelopen dagen al weer te boven.
Op de wisselmarkt in Amster
dam werd de middenkoers giste
ren bepaald op 2,95, bijna drie
cent boven de koers van dinsdag.
De banken en de grenswissel
kantoren in Nederland vragen
momenteel 3.01 voor een dollar
en betalen er 2,89 voor. Er
kwam gisteren een eind aan de
speculatie op een rentedaling in
de VS. nadat bekend werd dat de
Amerikaanse regering in de afge
lopen tien maanden 180 miljard
dollar teveel (meer dan begroot)
heeft uitgegeven. Daardoor ver
dwijnen veel dollars richting
staat en gaat de rente weer om
hoog.
Toyota
De Japanse autofabriek Toyota
voorziet steeds meer afzetproble-
men als gevolg van de harde con
currentie en de importbelemme
ringen van Westerse landen. Wel
iswaar heeft het concern de aan
dacht al in belangrijke mate en
met succes verlegd naar het Mid
den Oosten, maar daar heeft men
weer te kampen met verminder
de olie-inkomsten en koop
kracht. Dat staat in het jaarver
slag van het grootste Japanse au
tomobielconcern. Toyota maakte
in het afgelopen boekjaar een
netto winst van 2,45 miljard gul-
den over een omzet van bijna 60
miljard. De produktie van perso
nenauto's nam toe tot 2,31 mil
joen stuks, maar die van bedrijfs
auto's nam af tot 877.000 stuks.
Van de totale produktie ging 51
procent naar het buitenland.
Krant
Dagbladen trekken aanzienlijk
meer lezers dan direct uit het
aantal abonnementen en de ver
koop van losse nummers van af
te leiden. Van de oplage van on
geveer 4,5 miljoen kranten per
dag gaat gemiddeld zestien pro
cent naar huishoudens die geen
abonnee zijn en geen los num
mer hebben gekocht. Het samen
lezen (delen van de krant met bu
ren of bekenden) is daarmee veel
wijder verbreid dan gedacht. Dit
blijkt uit een onderzoek van Ce-
buco, de marketing organisatie
van de Nederlandse Dagblad
Pers (NDP).het Centraal Bureau
voor Courantenpubliciteit. Voor
al in het noorden des lands
neemt het aantal samenlezers
toe. De oplage van de dagbladen
is blijkens het laatste cijfer in een
jaar tijd licht (0,8 procent) ge
daald. Het aantal advertenties
daalde in de eerste 32 weken van
dit jaar met 3,9 procent: De laat
ste maanden is er echter een ken
tering opgang gekomen en lijkt
het advertentievolume weer toe
te nemen.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling: Datum van 24 augustus
Andijvie per kg. 0,28-0.33. Sperziebonen
1,51-1.80. Groene Kool 0.18. Bospeen
II 1,45-1.71, Waspeen AI per kist 5.80-
9,30. BI 16.00-22.50. Cl 12.20-14,50,
Aanvoer: 134 ton.
Breekpeen BI per kist 4,20-5,40, Cl
12,40-13.70. Prei B per kg. 1,22. Uien
per kg. 0,62, Peterselie (krul) 0.50, Sel
denj 0,24-0.51, Bloemkool 6 per bak I
WEST-BERLIJN - De waarde van
de handel tussen West- en Oost-
Duitsland heeft in de eerste helft
van dit jaar de recordwaardc van
7,9 miljard mark bereikt, zo heeft
het Westduitse ministerie van
economische zaken woensdag
meegedeeld. In de eerste helft
van vorig jaar had de handel een
waarde van 6,8 miljard dollar. De
waardestijging wijst erop dat de
handel tussen Oost-Duitsland en
West-Duitsland bloeit, maar ook
dat de Europese landen in West-
Duitsland sterk tegen de Oost-
duitse concurrentie moeten op
boksen.
De handel is wel ongelijk verdeeld.
West-Duitsland boekte over de
eerste zes maanden een over
schot van 724 miljoen mark in
vergelijking met een tekort van
278 miijoen mark in dezelfde pe
riode van vorig jaar. De export
van dc Bondsrepubliek naar
Oost-Duitsland nam toe met 33
procent, terwijl de invoer maar
twee procent groter werd.
Oost-Duitsland heeft wegens ge
brek aan harde valutas de handel
met het Westen op een zeer laag
pitje gezet. Alleen met West-
Duitsland wordt op grote schaal
gehandeld. Bonn geeft dan ook
aanzienlijke handelsvoordelen.
DEN HAAG (ANP) - In het tweede kwartaal van dit jaar is er 300
miljoen gulden méër aan spaargelden op spaarrekeningen en
spaarbankboekjes ingelegd dan er is terugbetaald. In het eerste
kwartaal werd nog 1,9 miljard mëér opgevraagd dan werd inge
legd. Dat valt op te maken uit gegevens van het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS), die het ministerie van economische
zaken gisteren heeft gepubliceerd.
In het tweede kwartaal werd 14,7 miljard gulden aan spaargelden
terugbetaald tegen 17.5 miljard in het eerste kwartaal. Er werd
15 miljard ingelegd tussen 15,6 miljard in het eerste kwartaal.
Over het eerste halfjaar werd 30,6 miljard gulden ingelegd tegen
31,9 miljard in dezelfde periode vorig jaar. De terugbetalingen
bedroegen in de eerste zes maanden van dit jaar 32,2 miljard
gulden tegen 28,9 miljard in de eerste helft van vorig jaar.
Toen werd dus drie miljard gulden mëér ingelegd dan terugbe
taald. In het eerste halljaar van 1983 werd 1,6 miljard gulden
méér opgenomen dan ingelegd. Dank zij bijschrijving van rente
steeg het spaartegoed gedurende deze periode niettemin met 0,7
procent van 134,6 naar 135,5 miljard gulden.
SCHIPHOL'(ANP) - De bonden
van personeel, werkzaam in de
burgerluchtvaart, hebben gister
middag in een gezamenlijk tele
gram aan KLM, Martinair en
Transavia met klem gevraagd bij
de Raad van State in beroep te
gaan tegen het besluit van minis
ter Smit-Kroes van verkeer en
waterstaat om Air Holland een
vergunning te verlenen. Dit heeft
Henri Populier, voorzitter van de
bedrijfsgroep burgerluchtvaart
van de FNV, gistermiddag mee
gedeeld.
De bonden hadden er al eerder bij
Smit-Kroes met nadruk op aan
gedrongen niet tot het verlenen
ROTTERDAM (ANP) Inmiddels in verregaande staat
van ontbinding, blijkt de vroegere bouwgigant Verenig
de Bedrijven Nederhorst (VNB) nog veertig miljoen op te
hoesten voor de al ruim drie jaar wachten de schuldei
sers. Zij kunnen over een half jaar uitbetaling tegemoet
zien, hoewel nog wel de nodige conflicten over de verde
ling van het geld moeten worden opgelost.
Dit blijkt uit het verslag van de cu
ratoren van Nederhorst, dat vele
bedrijven omvatte en op 19 fe
bruari 1980 hand in hand met die
andere bouwreus, Ogem, in de
golven van de recessie ver
dween.
Het eerste uitkeringsbedrag van
39,5 miljoen later volgt nog een
slotuitkering van "enige procen
ten", is gebaseerd op een schik
king tussen de Nederlandse In
vesteringsbank en VBN. Als de
geschillen tussen NIB en Neder
horst voor de rechter zou zijn uit
gevochten, zou de uitkering zo
wel gunstiger als ongunstiger
kunnen uitvallen. De curatoren
betwisten weliswaar de aanspra
ken van de NIB, maar menen dat
procederen zo lang zou duren dat
de schuldeisers nog vele jaren in
het onzekere zouden blijven over
de hoogte van een eventuele uit
kering.
Houders van de nominaal f 26,9
miljoen 7,25 procent beperkt
achtergestelde obligatielening
1973 per 1979-1988 kunnen in
eerste instantie nog 19 procent
van hun geld terug verwachten.
Van de gewone obligatielening
van f 2,9 miljoen uit 1968 waar
van de looptijd in 1978 is verstre
ken mag een uitkering van 6ruim
63 pet worden verwacht.
Eind oktober 1975 werd VBN en
haar werkmaatschappijen uitstel
van betaling verleend, nadat dui
delijk werd dat het concern red
deloos verloren was. Binnen
twee jaar werd f 120 miljoen ver
loren en het eigen vermogen dat
eind 1974 nog f 67 miljoen be
droeg was een jaar later f 28 mil
joen negatief. Duizenden werk-
verloren hun baan in dit
voor Nederlandse begrippen in
dertijd ongekende debacle.
Door de vele kruisverbanden tus
sen de verschillende werkmaat
schappijen van het concern werd
de afwikkeling van deze zaak een
tijdrovend karwei. Curatoren
hadden er hun handen vol aan.
Een extra complicatie vormde
zich toen de Staat der Nederlan
den, met f 100 miljoen kredieten,
leningen en garanties aan VBN
een belangrijke financier, met de
Ogem overeenkwam de bouw
sector van Nederhorst samen
met enkele Antilliaanse belan
gen los te maken uit VBN en on
der te brengen in een te formeren
groep Ogem-Nederhorst-Bouw
(ONB).
In november 1975 werd hiertoe een
beginselverklaring getekend,
maar vier jaar later kwam Ogem
zeifin de problemen en wilde dit
concern ontbinding van de over
eenkomst. De zaak werd extra
ingewikkeld toen Ogem in 1980
op haar beurt uitstel van betaling
verkreeg.Belangrijk geschilpunt
vormt de status van de achterge
stelde lening van de NIB aan
VBN van nominaal f 40 min ver
meerderd met rente. Deze lening
is indertijd verstrekt ten behoeve
van de toenmalige drie staaldivi-
sies van Nederhorst.Het stand
punt van curatoren is dat de le
ning is achtergesteld bij alle an
dere gewone en achtergestelde
schulden van VBN en dat het op
zijn minst twijfelachtig is of dc
mede-hoofdelijke verbonden
heid van alle Nederlandse doch
ters rechtsgeldig is onder de
voorwaarden zoals deze door de
NIB zijn gesteld althans nu wor
den uitgelegd.
Winstgrens van 100.000 auto's bereikt
(Van
r verslaggevers)
ZOETERWOUDE - We willen een
cao die meer dan alleen arbeids
voorwaarden vastlegt, het gaat
ook om dc continuities van de
onderneming. Dat schrijft het
Heineken-concern vandaag in
een brief aan alle personeelsle
den naar aanleiding van de stroe
ve onderhandelingen over een
Volgens de brief heeft Heineken de
volgende standpunten op tafel
gelegd: arbeidstijdverkorting
voor het cao-personeel van 10
op 1 januari 1986 met daaraan ge
koppeld een vermindering van
het basissalaris met eenzelfde
percentage. Verder flexibele
werktijden. waaronder het
werken op zaterdag,
een hogere ploegentoeslag is
voorgesteld en omschakeling
van maand- naar uursalarissen.
Ten slotte wil Heineken de auto
matische prijscompensatie af
schaffen. Voor de komende jaren
is het brouwerijconcern bereid
1% prijscompensatie te betalen
en overleg te plegen over verho
ging wanneer de prijsindex met
meer dan 1 stijgt.
"Heineken draait in Nederland
over het algemeen goed, hoewel
er onderdelen zijn waar het
slecht gaat", zo staat in de brief.
Zoals wij gisteren reeds meldden
is de FNV Industriebond verbol
gen over de ingrijpende salaris
maatregelen die Heineken heeft
voorgesteld.
HELMOND (ANP) - Volvo Car bv
gaat dit jaar meer dan honderd
duizend auto's maken. Dat heeft
president-directeur ir. A. Deleye
in Helmond bekendgemaakt tij
dens de presentatie van een
nieuw model uit de Volvo-300 se
rie. de zogeheten Sedan.
Aanvankelijk dacht het bedrijf dit
jaar 97.500 auto's te kunnen pro
duceren. Al in mei van dit jaar
liet Deleye zich in een toelichting
op het jaarverslag 1982 optimis
tisch uit over een te verwachten
positieve bijstelling van die
prognose.
De president-directeur van Neder
lands enige automobielindustrie
zei toen ook dat Volvo Car bv
renderend kan draaien bij een
produktie van honderdduizend
auto's per jaar. In 1982 leed het
bedrijf nog een verlies van vijf
tien miljoen gulden, een aanzien
lijke verbetering overigens ten
opzichte van het jaar daarvoor,
toen nog een verlies van 29 mil
joen gulden werd genoteerd.
Deleye wees er woensdag op dat
Volvo Car bv nog nooit eerder de
grens van honderdduizend au
to's per jaar heeft overschreden.
"Natuurlijk realiseren we ons te
gelijkertijd dat we met dit pro-
duktie-aantal toch nog een klein
tje zijn in de wereld van de inter
nationale automobielindustrie".
aldus Deleye. Volgens hem lijkt
de automobielmarkt het diepte
punt te zijn gepasseerd.
Bij Volvo Car bv (70 procent Ne
derlandse staat en 30 procent
Volvo Car Cooperation in Zwe
den) werken 5650 mensen. Het
produktiebedrijf in Born heeft
een feitelijke capaciteit van
110.000 auto's per jaar. Die capa
citeit kan echter betrekkelijk
eenvoudig worden uitgebreid, al
dus een woordvoerder van het
bedrijf.
De afgelopen jaren kreeg Volvo
Car bv van dc Nederlandse staat
ongeveer driekwart miljard gul
den voor de ontwikkeling van
een nieuwe auto die het 300-mo-
del moet opvolgen. Wanneer dat
gaat gebeuren is overigens nog
niet bekend.
De goede resultaten zullen nog niet
leiden tot het aantrekken van
meer personeel. Vooralsnog wil
Volvo dc pieken opvangen door
middel van overwerk, ook op za
terdag.
van een vergunning over te gaan,
omdat zij door de komst van een
vierde luchtvaartmaatschappij
naast de bestaande grote drie, ge
varen voor de werkgelegenheid
bij deze maatschappijen vrezen.
Populier sprak gisteren van een
"volstrekt onbegrijpelijk be
sluitvan de minister. Volgens
hem heeft John Block van Air
Holland op geen enkele wijze
duidelijk gemaakt waar het door
hem gesignaleerde gat in de
markt zou liggen.
Populier achtte dc kans zeer groot
dat er een, wat hij noemde "zeer
onfatsoenlijke concurrentie
strijd" op de Nederlandse vlieg-
vakantiemarkt zou kunnen ont
staan. "Dat is niet in het belang
van de bedrijfstak luchtvaart,
dus niet in het belang van de
werknemers", aldus Populier.
Het voordeel voor de consument,
waarop mevrouw Smit-Kroes
mede haar besluit tot het ver
strekken van de vergunning
heeft gebaseerd, achtte Populier
slechts van een zeer tijdelijke
aard.
"Het woord consumentenbelang
klinkt bovendien wat vreemd uit
de mond van een minister, die op
een dramatische wijze wel de ta
rieven van het openbaar vervoer
drastisch verhoogt", aldus Popu
lier, die het besluit Van de minis
ter "partijpolitiek en dus niet in
telligent en schadelijk voor de
Nederlandse luchtvaart", noem
de.
FNV akkoord
met inbouw
vakantiegeld
UTRECHT (ANP) - De FNV vindt
dat de vakantiebijslag in princi
pe in het loon zou kunnen wor
den ingebouwd. Dat betekent
dat er dan niet zoals nu een keer
per jaar in een klap vakantiebij
slag hoeft worden uitbetaald
maar bij voorbeeld elke maand
een beetje.
Tot nu toe moet de vakantiebijslag
volgens de wet jaarlijks in hoog
stens twee keer worden uitbe
taald. De werkgevers willen ech
ter meer vrijheid op dat punt en
uitbetaling bij voorbeeld twaalf
keer per jaar, tegelijk met het
maandloon. Minister de Koning
(sociale zaken en werkgelegen
heid) is voor het werkgeversidee
wel te porren.
Ook de FNV heeft er geen bezwa
ren tegen. Maar wel stelt de vak
centrale als voorwaarde dat de
vakantiebijslag op jaarbasis mi
nimaal 7,5 procent van het mini
mumloon moet blijven bedra
gen.
AARDAPPELEN - Van de aard
appelen die gezinnen kopen
wordt 27 procent rechtstreeks op
de boerderij gekocht. Bij eieren
is dat 21 procent, zo blijkt uit het
antwoord van staatssecretaris
Van Zeil van economische zaken
op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid Schartman
(CDA).
Voor kip ligt dat percentage op elf,
voor consumptiemelk op zes.
voor fruit op zeven en voor kaas
op één. Overigens zijn de verko
pen aan particulieren vanaf de
boerderij de laatste jaren niet
toegenomen, aldus de staatsse
cretaris.
PARIJS (DPA) - Tot 1990 kan
de vraag naar robots over de
hele wereld met jaarlijks ge
middeld dertig a 35 procent
toenemen. Het aantal robots
zal dan tussen de 230.000 en
330.000 liggen, zo staat in een
rapport van de OESO, de Orga
nisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling.
De meeste robots worden dan
gebruikt in Japan, de Verenig
de Staten en West-Duitsland.
Op het ogenblik zijn er over de
hele wereld 31.000 robots in ge
bruik, waarvan 42 procent in
Japan, twintig procent in de
VS en bijna tien procent in de
bondsrepubliek.
De sectoren die het meest van ro-
Kosten robot
steeds lager
bots gebruik maken zijn de au
to-industrie, de elektro- en
metaalindustrie en de kuntst-
stoffenindustrie. Gerekend per
hoofd van de beroepsbevol
king heeft Zweden de meeste
robots, namelijk dertig per
10.000 werkenden.
De OESO meent niet dat de toe
passing van robots ten koste
van veel arbeidsplaatsen gaat.
In de industrie van Japan en
van Zweden is drie procent
van de arbeidsplaatsen in ge
vaar door het gebruik van ro
bots, in West-Duitsland ander-
hall' procent, in de VS één pro
cent en in Frankrijk en Groot-
Brittannië slechts een half pro
cent.
De organisatie gaat er zelfs van
uit dat het niet toepassen van
robots een vergaande negatie
ve uitwerking heeft op de
werkgelegenheid, doordat de
concurrentiepositie zwakker
wordt. De kosten van een ro
bot zijn voortdurend lager ge
worden. In Japan bijvoorbeeld
was de kostenverhouding tus
sen werknemer en robot in de
industrie in 1971 één op 10,4 en
in 1979 één op 3,4.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
donderdag 25 augustus 1983
(tot 12:33 uur)
210 00 B 211008
1330 00 1310 00+
217.00- 217 00
schuppen
phil morns
beleggingsinst.
OBLIGATIES
staatsleningen
bg 10*« 82-07 112!
bg 10 80-88 105 f
bg 9'/; 82-07 104
bg 9 83-08 101
bedrijfsleven
pandbrieven
Igh 11 81-88 ''J-j
Igh 9 78-86 99
igh 9 83-92 100
wuh 8-V4 78-87 99 40
parallelmarkt
officieel toeaelaten
indices ë.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.index/eft.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 867
- nw 3 lang! 8.91
'te'33' 8 69
BNG leningen 8 68
Bankleningen 882
Pandt^ven 9.13
goud en zilver
Goud (onbew 39 970-40 470
Zilver (onbew) 115S-122S.
buitenlands geld
Amerikaanse donar 2.89 3.01
Engelse pond 4.35 4.65
Belg 1ranc(i00) 5.39 5.69
Duilse mark (100) 109.75 113.75
1UI hre(10000) 17.75 19.75
Portugese esc |i00) 2,10 2.60
VERKLARING DER TEKENS
acrtergesieide lervng
I
Ook de verdere resultaten van de
beursfondsen zijn niet veelbelo
vend Verto liet weten dat de winst
aanmerkelijk zal teruglopen en
Kwatta hoopt door verkopen de
1 Beu rso ver zich tl
Beurs in spanning
zaak op peil te houden Slechts de
Telegraat wist een tlmke winstver-
betering te melden
De sterk dalende prijzen op de Am-
naar alle waarschijnlijkheid nog
Van FGH worden eveneens in de
naar verwachting dramatische ver
namiddag, betere cijfers verwacht
dag bekend zal maken Gesproken
over het eerste halfjaar beperkt
min tegen een winst van f 69 min
met 5% winstverbetering genoe-
vorig |aar De koers zakle vanmo,
omstreeks een gulden lager en ook
gen al met ruim f 2
den verder at.
