LEIDSCH
DAGBLAD
'ABP-directeur
wilde smeergeld
Turkse generaals laten
slechts 3 partijen toe
Acties militairen tegen kortingen
Restauratie
Caecilia-
complex in
Leiden kan
beginnen
Firma na weigering over de kop
Bezetting VBF met
tegenzin opgeheven
VS noemen Russisch
voorstel onduidelijk
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37169
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D, Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEÊDEN EN OMSTREKEN
2300 AB Leiden
Voor tel.nfs. zie colofon
Grote rellen braken er onlangs
in Pakistan uit nadat
machthebber, generaal Zia
ul-Haq, een aankondiging
deed over nieuwe
verkiezingen. Tegenstanders
van het militaire regime
wantrouwen de bedoelingen
van de generaal, die
inderdaad niet in zijn eerste
leugen is gestikt. Dictator-zijn
is ook een vak en Zia ul-Haq
beheerst het tot in de finesses.
Heel Leiden is
verbijsterd als Goeie
Mie, een inwoonster die
bekend stond als
hulpvaardige vrouw,
wordt opgepakt op
beschuldiging van
tientallen
vergiftigingen. Vandaag
deel twee en slot over
het leven van de Leidse
gifmengster: het proces
en de grote
verontwaardiging in
binnen- en buitenland.
In vier jaar tijd is de export
van Nederlandse snijbloemen
en potplanten naar de
Verenigde Staten gigantisch
gestegen. Ging het in 1979 nog
om een bedrag van 8 miljoen
gulden, dit jaar wordt een
exportomzet van ongeveer 120
miljoen gulden verwacht Een
goudmijn voor de
Nederlandse bloemisterij?
Dat staat nog te bezien.
Exporteurs dienen over sterke
zenuwen te beschikken en
moeten lang op hun geld
wachten.
PAGINA 19
Ongeveer 4000 mensen
draaien dagelijks zijn
weerlijn, velen sturen hem
een ansichtkaartje uit een
ver land, hij is geimiteerd
door André van Duin en Wim
Kan. Hij geniet een
beangstigende bekendheid
en gaat daarom bij voorkeur
met een zonnebril en hoed
over straat. Jan Pelleboer, de
weerman uit Drente, wordt
er wel eens moe van.
PAGINA 21
LEIDEN - De gemeente Leiden
mag beginnen met de restau
ratie van één van de oudste
monumenten die de stad rijk
is: het Caeciliacomplex in de
wijk De Camp. Dit heeft de
staatssecretaris van volks
huisvesting en ruimtelijke or
dening, Brokx, gistermiddag
informeel laten weten aan het
Leidse gemeentebestuur.
Met de restauratie van het
eeuwenoude complex is een
bedrag gemoeid van onge-
4 veer achttien miljoen gulden.
De toestemming voor de res
tauratie komt geheel onver
wacht. In februari van dit jaar
liet de rijksgebouwendienst
nog weten dat de aanvang
daarvan voor de zoveelste
keer zou worden uitgesteld
Het college van B en W
schreef daarover toen een bo
ze brief aan de staatssecreta-
De restauratie van het omvang
rijke gebouw speelt volgens
het gemeentebestuur een ui
terst belangrijke rol in het
herstel van het wijkje achter
de Haarlemmerstraat. "De
hele buurt zal er van opknap
pen", zei de wethouder van
stadsvernieuwing, Waal gis
teravond in een eerste reactie
op de mededeling van Brokx.
(zie verder pagina Leiden)
Wolken
krabber
taart
ALMELO -
Hij was sneller
opgegeten dan
gemaakt: een
reuzentaart
waaraan drie
Almelose
bakkers 400
uren hebben
gewerkt. In het
gevaarte
werden 5900
eieren150 kilo
suiker, 150 kilo
bloem, 250 kilo
marsepein, 250
kilo boter en 300
liter room
verwerkt. Er
moest een
hoogwerker aan
te pas komen om
de 39 etages op
elkaar te zetten.
DEN HAAG (ANP) Het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds (ABP) heeft eind 1980 het faillissement veroor
zaakt van de exploitatie- en bouwmaatschappij van
tennishallen "Sportstar".
Dit heeft de ex-directeur van Sportstar, A. F. Poot, giste
ren gezegd.
ISTANBOEL (GPD) - Het is nu zo
goed als zeker dat de sociaal-de
mocratische partij Sodep en de
Partij van het Juiste Pad niet zul
len kunnen deelnemen aan de
MAASTRICHT (ANP) - Op een
druk bezochte vergadering gis
teravond in Maastricht hebben
de personeelsleden van de Maas
trichtse vestiging van de Ver
enigde Buizen Fabrieken (VBF)
tegen hun zin besloten om hun
bedrijf niet langer te bezetten en
evenmin tot staking of andere ac
ties over te gaan.
De vakbonden, met name de In
dustriebond FNV, wezen ver
dere acties af, omdat anders het
gevaar bestaat dat de directie
van de VBF de hele Maastrichtse
vestiging opheft en de produktie
concentreert in de overige vesti
gingen in Oosterhout, Arnhem of
Blerick-Venlo.
Eerder op de middag had het per
soneel uit protest tegen het even
tevoren door de directie aange-
Zon en regen
Volgens De Bilt drijft vanmiddag van-
het zuiden uit bewolking ons land
binnen waaruit mogelijk later een
onweersbui kan vallen. De tempera
turen variëren van 24 tot 31 graden
bij zwakke tot matige oostelijke
wind, die later naar het zuidwesten
draait.
Voor morgan wordt veranderli ke be
wolking verwacht met mogelijk een
regen- of onweersbui. De wind is
weer zwak tot matig en waait uit
uiteenlopende richtingen. Het kwik
kan in het binnenland tot 25 graden
oplopen, maar blijft aan de kust bij
20 graden steken.
Begin volgende week kan er na een en
kele onweersbui weer op perioden
met zon worden gerekend. Bij een
middagtemperaturen van ongeveer
23 graden.
21 augustus
Zon op 6.32. onder 20.53 uur.Maan op
20.31, onder 3.41 uur. Hoogwater in
Katwijk om 2.50 en 15.16 uur, laag
water om 11.10 en 23.24 uur.
22 augustus
Zon op 6.34, onder 20.51 uur. Maan op
20.58, onder 4.46 uur. Hoogwater in
Katwijk om 3.20 en 15.48 uur, laag-
water om 11.47 uur.
kondigde ontslag van 121 perso
neelsleden het bedrijf bezet.
In Maastricht wil de directie nog 67
man van de in totaal 188 perso
neelsleden aan het werk houden.
VBF is een honderd procent
dochteronderneming van Hoog
ovens.
In maart van dit jaar maakte de di
rectie haar voorlopig besluit tot
forse inkrimping van het bedrijf
bekend. De ondernemingsraad
en vakbonden wezen de plannen
evenwel af. Zij droegen alterna
tieven aan maar, aldus de vak
bonden, daaraan is door de direc
tie geen aandacht geschonken.
Volgens het personeel is er geen
reden tot inkrimping omdat de
orderportefeuille goed gevuld is.
Volgens de directie echter heb
ben de VBF-vestigingen in het
eerste half jaar van 1983 ruim
tien miljoen gulden verlies gele
den.
parlementsverkiezingen die op 6
november in Turkije wordt ge
houden. De regerende junta, de
nationale veiligheidsraad, heeft
gisteren opnieuw verhinderd dat
zij het vereiste aantal van dertig
voor het regime acceptabele op
richters behaalden.
Aan de verkiezingen zullen nu
slechts drie partijen deelnemen.
Ten eerste de Partij van Nationa
listische Democratie, die de filo
sofie van het generaalsregime
uitdraagt en waarvoor dezer da
gen ook premier Ulusu zich kan
didaat stelde, voorts de Populis
ten, die een sociaal-democrati
sche pretentie hebben maar ook
uit het regime zijn voortgeko
men en onder leiding staan van
Necdet Calp, voormalig secreta
ris van Ulusu.
De derde toegestane partij is de
Moederlandpartij, een typische
ondernemerspartij onder leiding
van Turgut Ózal, tot vorig jaar
superminister van economische
zaken die is afgetreden na een
bankcrisis en zich nu afzet tegen
het economisch beleid van het
regime. Het is de enige factor die
de verkiezingen, ook al hebben
ze volgens Westeuropese stan
daarden nu elk belang verloren,
nog een beetje interessant
maakt. Maar er wordt rekening
gehouden met de mogelijkheid
dat ook zijn partij alsnog door
het regime zal worden geblok
keerd. Tussen 21 en 29 septem
ber zal de junta namelijk nog
eens het veto-recht hebben over
alle voor het parlement ingedien
de kandidaturen, inclusief even
tuele onafhankelijken.
NIEUW
bij
ROB GORRIS
BMW 524 TD
vandaag
Texas noodgebied
na wervelstorm
WASHINGTON (ANP) - Presi
dent Reagan heeft Texas tot
rampgebied verklaard, waar
door de weg vrij is voor fede
rale hulp aan de slachtoffers
van de wervelstorm Alicia,
die over de zuidelijke staat is
geraasd.
Volgens niet-officiële schattin
gen bedraagt de schade die
de orkaan aanrichtte, zeker 1
miljard dollar.
"Alicia" heeft ook lichte schade
aangericht aan het ruimte-
vluchtleidingscentrum in
Houston (Texas), waar men
alle vluchten coördineert van
het ruimteveer Challenger,
maar dit heeft geen wijziging
gebracht in het vluchtsche-
Regering van
Polen ontbindt
schrijversbond
WARSCHAU (Reuter) - De Poolse
autoriteiten hebben gisteren de
Poolse schrijversbond ZLP ont
bonden, zo meldt het Poolse
persbureau PAP. Daartoe was
besloten nadat de leiding van de
schrijversbond "alle voorstellen
had verworpen om de proble
men op te lossen en nadat alle
andere overredingsmiddelen wa
ren uitgeput".
Volgens Poot ontstonden de pro
blemen met het ABP nadat Poot
weigerde verdere provisie te be
talen aan een door ABP-direc-
teur Masson aangestelde tussen
persoon, J. van Zon uit het Belgi
sche Meeuwen. Poot zei, dat hij
in 1980 met Masson overeenge
komen was dat het ABP voor
maximaal 60 miljoen gulden aan
projecten van de BV Sport en
Spel Beheer (merknaam Sport
star) zou financieren.
Provisie
Poot zegt Van Zon eenmalig een
provisie te hebben betaald van
32.500 gulden voor zijn bemoeie
nis met de financiering door het
ABP van een viertal projecten in
Dordrecht, Aalsmeer, Etten-
Leur en Bergen op Zoom.
Van Zon ging echter door met het
sturen van nota's voor bewezen
diensten aan Poot. Volgens deze
liep het bedrag dat Van Zon eiste
in de tonnen. Poot weigerde ech
ter de rekeningen te betalen, om
dat Van Zon na zijn eerste be
middeling verder niets meer had
gepresteerd voor Sportstar.
"Van Zon wilde zelfs provisie heb
ben over de WIR-premie die op
de projecten kon worden verkre
gen. Hij zei mij dat hij slechts een
klein gedeelte van deze provisie
voor zichzelf kon houden, de rest
ging naar derden. Gezien het feit
dat Van Zon voortdurend over
leg pleegde met Masson over
mijn weigering provisie te beta
len, is het waarschijnlijk dat de
rest daar naartoe zou gaan", al
dus Poot.
Moeilijkheden
De gang van zaken die tot het fail
lissement leidde van Sportstar is
volgens Poot een aaneenschake
ling geweest van toezeggingen
en het weer intrekken daarvan.
De beleggingsraad had Masson
toestemming gegeven maximaal
60 miljoen te investeren in ten-
nishalprojecten. Een kleine 25
miljoen werd gestand gedaan via
de al eerder genoemde vier pro
jecten. Daarna, aldus Poot
toen verdere provisiebetalingen
door hem werden geweigerd
ontstonden de moeilijkheden
met het ABP.
Steekpenningen
In het rapport van ABP-advocaat
Wouters (die minister Rietkerk
inseinde), dat als bijlage bij het
rapport-Gruijters is gevoegd,
staat dat Masson van Poot steek
penningen heeft aangenomen in
ruil voor door het ABP verstrek
te financieringen. Toen Poot die
betalingen stopzette, draaide het
ABP de geldkraan dicht en ging
Poot over de kop.
Deze beschuldiging is afkomstig
van de zakenman W. Meijer, die
de vordering die Poot op het
ABP meende te hebben, van de
tennishallenexploitant overnam.
Tegelijk met dit verhaal bood hij
Masson onroerend goed aan.
Hoewel de ABP-top besefte dat
zij werd "gechanteerd" (zie rap
port-Gruijters) bleef Masson za
ken doen met Meijer, tot de fei
ten dit achterhaalden en Riet
kerk ingreep.
Zuidafrikaanse
artsen voeren
bewijzen van
martelingen aan
JOHANNESBURG (AFP) -
Twee Zuidafrikaanse artsen
hebben overstelpende be
wijzen aangedragen tegen
acht gevangenbewaarders
die terecht staan wegens de
dood van drie en de mishan
deling van 34 gevangenen.
Na een eerste onderzoek was
gezegd dat de slachtoffers
waren bevangen door de hit
te. Deze verklaring werd
niet aanvaard.
De artsen getuigden op de
rechtbankzitting dat talrij
ke sporen van slagen waren
aangetroffen op de lichamen
van doden en overlevenden.
Volgens de aanklacht waren
de gevangenen met rubber-
stokken bewerkt en gedwon
gen in grote hitte met krui
wagens grint te sjouwen.
WASHINGTON/MOSKOU (DPA
UPI) Het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken
heeft gisteren het voorstel van de
Russische leider Andropov tot
een "moratorium op anti-satel
lietwapens" als onduidelijk be
stempeld.
Volgens woordvoerder Alan Rom
berg zei Andropov dat de Sow-
jet-Unie deze wapens niet als eer
ste in de ruimte zal stationeren.
Maar de Sowjet-Unie heeft haar
systeem, dat reeds lang operatio
neel is, al herhaaldelijk in de
ruimte getest.
Het voorstel voor een moratorium
is wel nieuw, zo zei Romberg,
maar het levert problemen op.
Een hiervan is volgens hem het
feit dat de Sowjet-Unie een "een
zijdig voordeel" heeft, omdat het
in tegenstelling tot de Verenigde
Staten al over een dergelijk wa
pen beschikt. Ook is het moeilijk
een eventuele ontmanteling van
het Russische systeem te contro
leren. Het is voor de Sowjet-Unie
makkelijk om het te verbergen
en het in tijden van crisis te ge
bruiken, aldus Romberg.
Het Sowjet-persbureau Nowosti
zei gisteren dat de Sowjet-Unie
inderdaad wel een anti-satelliet
wapen had, maar dat het niet het
enige land was dat hierover be
schikte.
De Westduitse regering heeft er
gisteren officieel bij de Verenig
de Staten op aangedrongen het
Russische aanbod te aanvaar
den.
Maar volgens de Westduitse onder
minister van defensie moet de
Sowjet-Unie bereid zyn haar
"dodende satellieten" te schrap
pen als Amerika dergelijke syste
men niet zal produceren.
DEN HAAG (GPD) Bij verscheidene onder
delen van de krijgsmacht zullen militairen
waarschijnlijk volgende week stiptheidsac
ties voeren. Het personeel van de vliegbasis
Leeuwarden is bereid tot actie, maar neemt
pas maandagochtend een definitief besluit.
De adviesraad van de onder-officieren-ver
eniging Ons Belang betuigde steun aan
eventuele uitingen van protest. De Neder
landse Officieren Vereniging distantieert
zich ervan.
Het ongenoegen van de militairen richt zich
tegen de voorgenomen aantasting van de ar
beidsvoorwaarden. Vooral het plan van
staatssecretaris Hoekzema om 25 miljoen
gulden te bezuinigen op de gunstige ziekte
kostenregeling roept veel weerstand op.
Donderdag schortte de bewindsman zijn
plan op, om nog andere oplossingen te be
zien. De militaire vakbonden zeiden toen dat
ook de voorgenomen acties in de ijskast zou
den gaan.
Maar de „achterban" blijkt daar anders over te
denken. Plaatselijke vertegenwoordigers
van vrijwel alle militaire organisaties in
Leeuwarden spraken zich vrijdag uit voor
het handhaven van de actieplannen voor ko
mende week. Zolang Hoekzema de dreiging
van ingrepen in de ziektekostenregeling niet
heeft weggenomen, achten ze protesten
noodzakelijk.
Volgens voorzitter Joustra van de onder-offi-
ciersvereniging Ons Belang gaat het om mo
delacties die de inzetbaarheid van leger, ma
rine en luchtmacht niet schaden. „Maar er
zullen zeker spanningen ontstaan, want bin
nen de krijgsmacht is men niet gewend om
stipt met het boekje in de hand te werken".
Joustra verwacht prikacties van beperkte
duur binnen alle krijgsmachtdelen. „Een
unieke situatie die sinds de muiterij op de
Zeven Provinciën niet is voorgekomen".
