mÈMk
Ab Fafié: 'Er kan maar één baas
zijn
'We geven ze liever C Q f
studieboeken
dan repen...'
,^Ajax zal weer
moeten groeien
'De situatie bij Feyenoord vorig seizoen was onhoudbaar'
I W U HENKWfjM
De Amsterdamse voetbalschool
m
Ronald Koeman betreurt vertrek routiniers
V9)
Tweede nederlaag
Köln bii Düsseldorf
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1983
Sport
ROTTERDAM - De buitenwereld blijkt er zwaarder aan te tillen dan hij
zelf. Geregeld krijgt Ab Fafié in deze dagen de vraag voorgelegd of hij zich
niet teruggezet voelt nu hij achter Thijs Libregts weer echt assistent-trai
ner van Feyenoord wordt.
Zijn antwoord bereikt steevast de
hoogste graad van ontkenning:
„Ben je gek, zo voel ik dat hele
maal niet. Ik heb dat verschil tus
sen eerste en tweede man nooit
zo ervaren. Welnee, je bent bezig
in een organisatie en je doet je
werk. De ene keer houdt dat in
dat je het eerste coacht, nu ga ik
gewoon Libregts assisteren. Dat
is nou eenmaal mijn taak, daar
ben ik voor aangenomen".
Hoewel de functie van hulptrainer
vermoedelijk de moeilijkste en
frusterendste is die in de betaal
de voetbalwereld bestaat, zegt
Ab Fafié geen enkele moeite te
hebben met de terugkeer naar de
basis waarop hij twee jaar gele
den in de Kuip werd aangeno
men. Zelfs niet nu hij ervan ge
proefd heeft wat het is om de
baas te zijn, want dat was hij „op
zondagen" toch onder Hans
Kraay. Beter dan wie ook beseft
Fafié, 42 jaar en in het bezit van
een A-diploma, dat de situatie
van vorig seizoen uitzonderlijk
en onhoudbaar was voor een top
club.
„Los van het feit of het nou zielig
of niet zielig was en zonder waar-
de-oordelen over mensen uit te
spreken, moet je constateren dat
die constructie niet goed was",
oordeelt de Rotterdammer zelf
nuchter. „Natuurliik. Kraay
door
Paul de Tombe
heeft de aanzet tot verbeteringen
gegeven, want onder hem was er
meer discipline en organisatie
dan in het laatste Jezek-jaar met
die geweldige haast om Europa
Cup-voetbal te bereiken, maar er
waren toch momenten dat de
hoofdtrainer gemist werd op de
bank".
Die ogenblikken laten zich moeite
loos terugroepen en die deden
zich beslist niet alleen voor in
„de twee verloren wedstrijden",
die Fafié zich herinnert als de
aaneenschakeling van tijdstip
pen waarop de absentie van de
eerste man werd gevoeld. Ook in
de vaak armetierige thuiswed
strijden kwamen ze herhaalde
lijk voor, met een aanzwellende
supportersroep om wissels als
gevolg. Fafié greep dan zelden
Hij is er de man ook niet naar om
risico's te nemen. „Ik ben erg ge
duldig in de coaching", zegt hij
zelf. „Na een seizoen waarin de
ploeg geregeld door uitvallen
was verrast vond ik dat ik dat
moest zijn, snelle wissels zouden
de groep alleen nog maar meer in
paniek hebben gebracht. Ik heb
dus inderdaad niet te veel risico
genomen, ook niet op de mo
menten dat het nodig leek. Een
hoofdtrainer doet dat toch iets
makkelijker, zoals hij ook ge
makkelijker iets keihard kan
zeggen. Dat deed ik ook wel,
maar mijn woorden wogen niet
zo zwaar. Tenminste, zo heb ik
dat ervaren. In elk geval is een
situatie met een hoofdtrainer en
een assistent gewoon beter. In de
voetballerij kan er nou eenmaal
maar een baas zijn".
Nu die weer terug is in de Kuip,
met Libregts als aanvoerder van
de trainersstaf en Cruijff in de rol
van leider op het veld, kan het
dus eigenlijk niet meer mis. Of
wel? Fafié houdt zich op de vlak
te. „Er wordt nu echt op een titel
gerekend", weet hij, „maar dat
maakt het alleen maar moeilij
ker. De druk is weer groter dan
vorig jaar en ondanks het goede
spelersmateriaal zal het toch een
probleem worden een uitgeba
lanceerd elftal samen te stellen.
Gullit heeft dan wel een jaar ge
leerd en Houtman kan wat vrijer
voetballen nu hij zich heeft waar
gemaakt, maar het verlies van
Van Hanegem, Valke en Van
Deinsen, die voorlopig niet kan
voetballen, weegt toch zwaar bij
de samenstelling van het team.
Ab Fafié is in het nieuwe seizoen weer 'gewoon' tweede man bij Feyenoord. "Dat wil ik niet eeuwig blijven. Al
zal ik wel lang moeten dubben, voordat ik wat ik in de Kuip heb verruild voor een andere situatie".
(Foto GPD)
len volgens Fafié de moeilijkhe
den zich daarbij voordoen door
de speelwijze van de tegelijker
tijd gelijkwaardige en zeer ver
schillende voetballers. „Vul het
middenveld maar in", legt hij als
Het aantrekken van Van de Kor-
put heeft daar weliswaar enige
verandering in gebracht, maar
toch...".
Eerder dan op mentaal gebied, zul-
bewijs voor. „Zie je Cruijff daar
op al samen met Jeliazkov? Nee
toch. Cruijff heeft om zich heen
conditioneel sterke mensen no
dig met een groot loopvermogen
en Jeliazkov heeft wel conditie,
maar is een beetje lui in zijn den
ken. Goed, met dat soort voetbal
lers zijn het problemen waar een
trainer alleen maar van kan dro
men, maar het blijven proble
men".
Die zijn er om opgelost te worden.
Door Cruijff en de spelers („de
jongens zijn blij met zijn komst.
De last van hun schouders komt
op de zijne en hij kan de hoog
spanning goed aan. Ik ben er dan
ook niet bang voor dat ze zich
niet bij hem in dienst willen stel
len"), maar in eerste instantie na
tuurlijk door Libregts. Met hulp
van Fafié, die de samenwerking
met zijn nieuwe baas best ziet zit
ten - „We kennen elkaar al lan
ger, want we hebben nog samen
gevoetbald in de jeugd en in
Feyenoord 2 en het klikt nog
steeds goed" - en die nu geleide
lijk verder kan bouwen aan zijn
eigen carrière.
,Ik heb voor mezelf gekozen voor
een rustige opbouw, met steeds
een stapje hoger. Na mijn tijd bij
CW paste die drie jaar Feye
noord daarin uitstekend om een
poosje aan de top mee te draaien
om van daaruit de stap te wagen.
Maar of dat gebeurt? Volgend
jaar loopt mijn contract af en ik
wil ook niet eeuwig tweede trai
ner blijven. Al zal ik wel lang
moeten dubben, voordat ik wat
ik hier heb verruil voor een ande
re situatie. Dat zal dan toch echt
een redelijke club moeten zijn,
anders is het bepaald geen voor
uitgang". En aan een achteruit
gang zou Fafié zelf zwaar tillen.
AMSTERDAM (GPD) Cruijff, Schrijvers, Lerby en
Kieft. Wanneer zo'n kwartet van het ene seizoen op het
andere wordt uigezwaaid, zou het voor menige eredivi
sieclub een heksentoer worden om het hoofd boven wa
ter te houden. Ajax, en met name voorzitter Ton Harm-
sen, tilt minder zwaar aan een exodus van dat formaat.
De kas is zwaar genoeg om een prijzig talent als Ronald
Koeman te strikken, terwijl de landskampioen weinig
moeite heeft gehad om de Oostenrijkse international Fe
lix Gasselich voor zich te winnen.
AMSTERDAM (GPD) - Enkele maanden nadat hij zich voor drie jaar heeft verbonden
aan de 'club van zijn dromen' stelt Ronald Koeman enigszins teleurgesteld vast dat
Ajax zoveel routine heeft laten vertrekken dat een nieuw landskampioenschap er niet
in zit.
Het meeste houvast echter denkt
Ajax te hebben aan de rijke bron
aangekweekte jeugdvoetballers.
Terwijl bij rivaal Feyenoord de
inheemse teenagers maar mond
jesmaat doorstromen, houden de
Amsterdammers er traditiege
trouw een uitgekiende en vruch
ten afwerpende opleidingsvorm
op na. Storm, Rijkaard, Vanen
burg, Kieft, Van Basten. Silooy,
Van 't Schip, het is zo maar een
greep uit een prille lichting die
kan bogen op eredivisie-erva
ring.
Wat is het nou, waardoor bijvoor
beeld de Mexico-selectie zes Aja-
cieden telde? „Alles begint bij
het voordeel dat we de vereni-
gingsvorm kennen", zeggen Has-
sie van Wijk en Tonnie Bruins
Slot, de trainers, die naast chef
Aad de Mos als professionele
krachten zijn verbonden aan het
instituut Ajax. Van Wijk, nu as
sistent van De Mos, deed een jaar
terug zijn baantje als hoofd
jeugdopleidingen over aan
Bruins Slot, die destijds bij FC
Amsterdam een reputatie als
speurneus opbouwde.
den beziggehouden, inclusief de
wedstrijden op zaterdag dus".
Beoordeling
Denk niet, dat iedere kleuter van
wie pa denkt dat hij een behoor
lijk balletje kan trappen bij Ajax
onderdak vindt. Voordat een
achtjarige in de gelegenheid
wordt gesteld de begeerde witte
plunje met de rode baan aan te
schaffen, is er een „proeve van
bekwaamheid" afgelegd. „Er
wordt drie-tegen-drie gespeeld,
we kijken naar het passen, het
trappen. Zo'n test wordt bijge
woond door al onze professione
le krachten, ook door eerste-elf-
talspelers. Vakbekame mensen
dus, die gauw genoeg in de gaten
hebben of er talent schuilgaat in
zo'n jochie".
Vanaf het moment dat de Ajax-pu-
pil twaalf jaar wordt zal hij niet
snel ontsnappen aan de aandacht
van zijn begeleiders. Van Wijk:
„We houden uitgebreide rappor-
De trainers Tonnie Bruins Slot en Hassie van Wijk met vijf van hun
beste leerlingen. V.l.n.r. Gerald Vanenburg, Marco van Basten, John van
't Schip, Johnny Silooy en Frank Rijkaard.
(Foto GPD)
teringen bij van alle spelertjes.
Hoe hij zich op voetbalgebied
ontwikkelt, maar vooral hoe hij
het op school doet. We vragen
ons altijd af of de combinatie
school-voetbal goed te combine
ren is voor ieder voetballertje af
zonderlijk. De ouders respecte
ren dat en voor ons biedt dat het
voordeel dat zo'n jongen weinig
zorgen aan zijn kop heeft. Hoe
minder je aan de basis moet sleu
telen, hoe minder problemen
zich in de toekomst opstapelen".
Een voorbeeld van een speler die
het instituut Ajax treetje voor
treetje beklom is Wim Kieft. Hij
kwam als 12-jarige in de molen
om acht jaar naderhand in Parijs
gehuldigd te worden als Euro
pees topschutter. Een andere op
leiding dan de inmiddels aan het
Italiaanses Pisa verkochte Kieft,
Pyramide
„Spelertjes die op 14- of 15-jarige
leeftijd te jong zijn om in het re
serveteam van een betaalde club
te spelen, kunnen bij ons onder
gebracht worden in de jeugdaf
deling. Een profclub met een
stichtingsvorm kan zo'n moge
lijkheid niet bieden, daar is geen
onderbouw. Het komt er vervol
gens op aan om vanuit die basis
kundig te doceren", aldus Van
Wijk, die daarmee aangeeft dat
de pyramide in de Watergraafs
meer tegen een forse bries be
stand is.
„Een talent kan op drie manieren
bij Ajax zijn binnengewandeld",
doet Van Wijk uit de doeken.
„Als jochie van acht jaar, wan
neer hij voor het eerst een paar
voetbalschoenen aantrekt; als
spelertje van een jaar of veertien,
vijftien, dat bij een andere ver
eniging opviel en door ons wordt
benaderd om bij Ajax te komen
spelen; een derde categorie vor
men de jongens die zichzelf aan
melden, terwijl ze elders al tegen
een bal hebben aangetrapt".
Een uitgebalanceerd team van trai
ners, leiders, scouts en zelfs on
derwijzers steekt tijd in de Ajax-
school, waarop het kwantitatieve
aspect ruimschoots baan maakt
voor het kwalitatieve. „Iedere
leeftijdsgroep", zegt Bruins Slot,
„kent maar twee elftallen. Het
voordeel daarvan is dat de jon
getjes vanaf hun vroegste jeugd
drie- tot viermaal per week wor-
DÜSSELDORF (ANP) - FC
Köln heeft gisteravond ook
zijn tweede wedstrijd in de
competitie van de Bundesli-
ga verloren. Fortuna Düssel
dorf toonde zich op eigen
veld met 2-0 de sterkste en
bezet nog ten minste twee da
gen de eerste plaats in de
Bundesliga.
Fortuna was voor de rust in alle
opzichten beter dan Köln:
een hoger tempo, meer initia
tief en sterker in de persoon
lijke duels. Vooral het Keulse
middenveld was uitermate
zwak. De enigen, die een dik
ke voldoende haalden, waren
doelman Schumacher en li
bero Strack. Schumacher
kon niet verhinderen dat For
tuna een van de tien kansen
uit de eerste helft benutte. Jn
de 36e minuut scoorde Bom-
mer. Een kwartier voor tijd
zagen de 30.000 toeschou
wers nog een treffer van de
zelfde speler.
België
Standard Luik, de regerend
kampioen, was de enige die
in de zes wedstrijden van gis
teren meer dan een treiter
produceerde. Standard won
de gevreesde competitie-pre
mière, uit tegen AA Gent,
met 2-0. De Westduitser
Grundel zette de ploeg van
Goethals voor rust op voor
sprong. Na de pauze zorgde
Tahamata, de vedette van
Luik sinds het vertrek van
Gerets en Haan, voor 0-2.
Ook Kortrijk, Seraing en en Be-
veren boekten overwinnin
gen in uitwedstrijden. Kort
rijk versloeg door een doel
punt van De Lamper, twee
minuten voor tijd, Lierse SK.
Seraing versloeg stadgenoot
FC Luik met 1-0 (doelpunt
Bocande). Beveren won door
een doelpunt van Albert bij
Cerkel Brugge. Stadgenoot
Club, zondag nog goed voor
de overwinning in het PSV-
toernooi, kwam in Water
schei niet verder dan een ge
lijkspel: 1-1.
RWDM speelde in Brussel een
ruige wedstrijd tegen FC
Antwerp, die doelpuntloos
eindigde. Van der Eist van
RWDM werd uit het veld ge
stuurd. Vier spelers werden
geboekt.
volgden onder andere diens ge
doodverfde opvolger Marco van
Basten en Gerald Vanenburg,
die beiden de eerste principes
van het spel werden bijgebracht
in Utrecht. Van Basten bij UW,
Vanenburg bij Elinkwijk.
Het duo maakte eens in de week
een uitstapje naar stadion Gal
genwaard, waar het door Han
Berger op poten gezettte Jeugd-
plan FC Utrecht de talenten uit
de regio samenbrengt. In voet
ballers als Kruys, Wouters, Ade
laar en Van Ede plukte de Sticht-
se fusieclub daar de vruchten
van, maar als stichting moest het
Van Basten, Vanenburg en ook
Edwin Godée aan de neus voor
bij laten trekken.
Relaties
„Wij hebben niet door heel Neder
land betaalde spionnen lopen",
beweert Bruins Slot, „maar be
zitten wel een hoop relaties die
ons attent maken op een talent.
Voorts spelen onze eigen jeug-
delftallen natuurlijk ook tegen
leeftijdgenoten buiten Amster
dam en houden we tijdens die
wedstrijden natuurlijk onze ogen
wagenwijd open".
Met medeweten van de vereniging,
de ouders en de regionale
KNVB-afdeling wordt een prooi
vervolgens benaderd met de
vraag of hij trek heeft in een
Ajax-avontuur. „Gaat zo'n knaap
moeilijk doen, dan zijn we snel
klaar", beweert Bruins Slot. „We
maken geen gekke beloftes en
geld is ook niet aan de orde. Het
moet een eer zijn om voor Ajax te
mogen spelen. De praktijk leert
dat negentig procent meteen 'ja'
zegt. In uitzonderlijke gevallen,
wanneer de reisafstand een pro
bleem vorm, wordt er gepraat
over een onkostenvergoeding".
„Maar", zegt Van Wijk, „happig
zijn we daar niet op. Wanneer
zo'n jongen ver buiten Amster
dam woont, en bijvoorbeeld drie
uur in de trein zit om hier te kun
nen trainen, dan zou dat ten kos
te gaan van zijn studie. Onlangs
hebben we een dergelijk geval
bij de kop gehad: een voetballer
tje uit Millingen, dat ligt vlak bij
Nijmegen. Een echt talent, maar
toch heb ik hem geadviseerd om
het eerst eens bij NEC te probe
ren, vlak bij zijn huis. Hij kan al
tijd nog bij ons komen spelen,
wanneer de omstandigheden be
ter zijn".
Met Johan Cruijff (Feyenoord), Sö-
ren Lerby (Bayern München),
Leo van Veen (FC Utrecht), Piet
Schrijvers (PEC Zwolle) en in
mindere mate Wim Kieft (Pisa) is
in de ogen van Koeman te veel
ervaring verdwenen om dat met
een andere nieuwkomer, Felix
Gasselich van Austria Wien, te
kunnen compenseren. Vooral
het feit dat Cruijff zijn werkter
rein heeft verlegd, wordt door
Koeman betreurd: „Ik had graag
met hem willen spelen, omdat ik
veel van hem had kunnen leren.
Niet alleen op het veld, maar ook
buiten de wedstrijden om. Ik heb
wel veel meegemaakt, maar als
20-jarige nog lang niet alles.
Cruijff heeft zoveel spelinzicht
dat hij de juiste man zou zijn ge
weest om me verder te helpen".
De ex-speler van FC Groningen,
dat hem vier jaar onder contract
heeft gehad, heeft overigens
geen spijt van zijn beslissing,
ook al realiseert hij zich dat een
nieuw succesverhaal door Ajax
waarschijnlijk voorlopig niet zal
worden geschreven. „Ook al had
ik geweten dat zoveel routiniers
tegelijkertijd zouden weggaan,
dan nog zou ik voor Ajax hebben
gekozen. Ajax is voor mij altijd
het grote voorbeeld geweest en is
dat ook nu nog. Vroeger hing ik
foto's van Ajax op in mijn kamer.
Het was dé club van Europa,
waarvan ik hoopte er ooit te kun
nen voetballen. Cruijff en vooral
Neeskens waren voetballers, die
me erg aanspraken".
„Ik ben nog altijd een fan'van Ajax.
Ik vind het heerlijk om er te voet
ballen. Het is toch klasse als je
dat kunt doen. Als je de kans
krijgt om bij zo'n club te komen
dan moet je die pakken. Ik had
ook naar Anderlecht, Lokeren of
PSV kunnen gaan. De condities
waren bij PSV ook goed. De uit
daging was ook daar wel ge
weest, maar het was toch anders.
Ajax spreekt me gewoon meer
aan. Het is nou eenmaal dé club
van Nederland met erg veel
jeugd, die in de toekomst heel
wat kan bereiken".
Kritisch
Op korte termijn zijn de ambities
bij Ajax evenwel bijgesteld, zoals
ook Ronald Koeman dat heeft
gedaan. „Ajax met Cruijff moest
eerste worden. Anders zou de
ploeg slecht hebben gepresteerd.
Dat zelfde geldt nu voor Feye
noord. Zonder Cruijff wordt
geen titel geëist. Als we nu twee
de worden dan is dat al goed. De
druk op het elftal zal minder
groot zijn". De vraag is of Ajax
zich opnieuw een opbouwfase
kan permitteren, waarin de ont
wikkeling van het talent preva
leert boven de prestaties. Koe
man: „Natuurlijk, het publiek
verlangt altijd resultaten. Zeker
in Amsterdam, waar de mensen
erg kritisch zijn. Ik denk echter
dat de supporters ons wel de ge
legenheid zullen geven om te
groeien. Het bestuur heeft be
wust die ouderen laten gaan om
aan een nieuw tijdperk te begin-
Ronald
Koeman:
"Vroeger hing ik
foto's van Ajax op
in mijn kamer".
(Foto GPD)
nen. Wij staan nu voor de opgave
om Ajax over drie jaar weer van
die goede tijden te laten beleven,
zoals in 1971, 1972 en 1973 toen
de Europa Cup werd veroverd".
De rol, die Koeman in dat proces
zal spelen, is nog niet helemaal
duidelijk. In de enige interland,
die hü tot nu toe heeft gespeeld
(op 27 april in Utrecht tegen
Zweden) maakte hij als 'inschui
vende libero' een zwakke indruk.
Enerzijds kwam dat omdat de
spelers om hem heen te kwets
baar waren, anderzijds kwam het
omdat Koeman bij Groningen
pas tweemaal als vrije verdedi
ger had gespeeld. Zijn territo
rium is het middenveld. Vanuit
die linie regisseerde hij het elftal,
zoals hij dat nu ook bij Ajax
hoopt te doen. Koeman heeft
daarbij concurrentie van Dick
Schoenaker, de aanvoerder, en
van Gasselich, die ook beiden in
de halfiinie plegen te spelen en
in ieder geval veel meer ervaring
hebben.
Spelmaker
„Het liefst speel ik in het midden
op het middenveld. Dat is de bes
te plaats voor mij. Ik zou ook
best de spelmaker kunnen zijn.
Bij Groningen heb ik bewezen
dat te kunnen. Niet alleen tegen
zwakke elftallen, maar ook vorig
seizoen hier in Amsterdam tegen
Ajax. Bij Ajax is het alleen maar
gemakkelijker om de centrale fi
guur te zijn, omdat je allemaal
goede voetballers om je heen
hebt. Ik ben niet iemand, die
echt in dienst van een elftal kan
spelen, maar meer een type, dat
de vrijheid moet hebben om iets
te doen. Dat betekent natuurlijk
niet dat ik zal dwarsliggen als ik
zo'n rol niet krijg. Ik leg me er bij
neer als iemand anders de lijnen
gaat uitzetten, omdat ik weet dat
er bij Ajax altijd veel mogelijkhe
den zijn voor spelers om initiatie
ven te nemen, ook al ben je geen
spelverdeler".
Ronald Koeman bevindt zich in
het gezelschap van jonge oude
bekenden, van wie hij de mees
ten kent via Jong Oranje, waar
voor hij tien keer uitkwam, en
het Nederlands elftal. „Er hangt
hier ook een beetje de sfeer van
Jong Oranje. Wat wil je, een
groot deel van de spelers zit rond
de 20 jaar. Voor de prestaties
mag het dan jammer zijn dat een
aantal routiniers is vertrokken,
voor de stemming in de ploeg is
het juist wel goed dat Schrijvers
c.s. zijn verdwenen. Er zal min
der worden gescholden en de
jongere spelers zullen minder
worden aangepakt. Ik voel me
dan ook al aardig thuis hier.
Vooral ook omdat hier weer een
nieuwe uitdaging voor me ligt".
