LEIDSCH
DAGBLAD
Schoolgeld vanaf 12 jaar
'Risico's onderzoek
DNA aanvaardbaar'
Leids vuil mag naar Wallonië
Barbie kon met
hulp VS naar
Bolivia vluchten
Binnenkort
steekproef
zwart geld
bij banken
Langdurige
gijzeling
aangevochten
Provincie: binnen twee jaar andere oplossing
Plan Deetman voorziet in heffing naar inkomen
Commissie over erfelijkheidsproeven:
Optreden van
Van Zadelhoff
onder de loep
Treinverkeer
Londen chaos
STUKGOED
■sstsgss
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37166
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W, E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R, D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
DEN HAAG (GPD) - Banken en
het ministerie van financiën
hebben overeenstemming be
reikt over de steekproef die het
ministerie bij de banken wil la
ten uitvoeren om een indruk te
krijgen van de mate waarin
banken een rol spelen bij het
'zwart geld circuit'.
Ook zouden er aanwijzingen uit
moeten komen over de mate
waarin rentevergoedingen die
door de banken worden gegeven,
bij belastingaangiften worden
verzwegen. Met de steekproef
kan mogelijk nog dit jaar worden
begonnen.
De steekproef zal worden uitge
voerd door de belastingdienst en
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek. Ze zal zich niet tot de
banken beperken maar ook de
Rijkspostspaarbank en de Post
giro omvatten. Namen krijgen de
onderzoekers niet te zien. Voor
de cliënten van de banken zal het
onderzoek dan ook geen conse
quenties hebben. Wel kunnen de
resultaten van de steekproef aan
leiding zijn tot het uitvaardigen
van algemene maatregelen ter
bestrijding van het zwarte cir
cuit.
HAARLEM (GPD) - De Hoge Raad
gaat zich buigen over de gijzeling
van een Haarlemse huizenhande
laar, die met instemming van de
Haarlemse rechtbank en het Am
sterdamse gerechtshof al veer
tien maanden door Justitie
wordt vastgehouden. Het is de
langste gijzeling uit de Neder
landse gechiedenis.
Justitie probeert de Haarlemmer
aan het praten te krijgen over
zijn failliete maatschappij "Fi
nance Service" waarmee hij op
grote schaal mensen zou hebben
opgelicht. Vermoed wordt dat de
man grote geldbedragen achter
houdt. Tot nu toe heeft hij niets
losgelaten. Zijn raadsman, de
Leidse advocaat Heskes, pro
beert nu via de Hoge Raad te be
werkstelligen dat zijn cliënt als
nog op vrije voeten komt. Vol
gens de advocaat kan het niet de
bedoeling van de wetgever zijn
geweest dat gijzelingen door Jus
titie eindeloos worden verlengd.
Gijzeling is doorgaans een geoor
loofd drukmiddel om verdach
ten aan het praten te krijgen.
(van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG/LEIDEN - De rege
ring van de Belgische deelstaat
Wallonië heeft de Leidse vuilver
branding tijdelijk ontheffing ver
leend voor het storten van afval
stoffen op een vuilstortplaats in
Wallonië. De dreigende sluiting
van de Leidse vuilverbranding is
daarmee voorlopig afgewend.
Gedeputeerde Staten van Zuid
Holland hebben de minister van
de Belgische deelstaat inmiddels
dringend verzocht om nog twee
jaar te mogen doorgaan met het
storten van, hoofdzakelijk indus
trieel, afval. In die periode zal de
provincie zelf een oplossing zoe
ken voor het verwerken van on
der meer staalgrit, slakken en
vliegas. De minister van volks
huisvesting, ruimtelijke orde
ning en milieuhygiëne, Winse-
mius steunt het verzoek van
Zuid-Holland.
Het afvalstoffenprobleem werd de
ze maand urgent nadat Wallonië
zonder enig overleg besloot de
grens per 14 augustus (afgelopen
zondag) voor het buitenlands af
val te sluiten.
De provincie zag zich toen voor de
vraag geplaatst waar zij de onge
veer 100.000 ton afval kwijt zou
moeten raken. Ook Leiden dreig
de daarmee in grote problemen
te komen. Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland besloten daar
om tot het schrijven van ge
noemde brief waarin zij onder
meer zeggen dat het storten on
der bepaalde voorwaarden best
kan doorgaan. Gedeputeerde
Hekkelman zei gisteren goede
hoop te hebben dat Wallonië aan
het verzoek van de provincie te
gemoet zal komen. (Zie verder
pagina Leiden)
TOKIO - Dit Japanse jongetje werd gisteren gefotografeerd bij het ver
kopen van reuzekevers. De marktprijs ligt op ongeveer 4.50 gulden. Het is
traditie dat Japanse kinderen van het platteland insecten vangen en die
in de steden verkopen aan kinderen die er moeilijk aan kunnen komen.
(Foto AP)
DEN HAAG (GPD) - De risico's
die zijn verbonden aan onder
zoek met erfelijkheidsmateriaal,
zyn bij de huidige kennis van za-
Zonnig
Zonnige perioden en droog,
temperatuur omstreeks 14 graden,
middagtemperatuur ongeveer 25
graden. Matige toenemende oostelij
ke wind.
Het front, dat is de scheiding tussen
warme lucht in het zuiden en koele
lucht in hel noorden, dat vandaag
over het noorden van Nederland is ko
men te liggen, wordt het komende el-
maal zwakker.
Eerst zijn er nog wolkenvelden, maar
deze worden morgen dunner. In het
zuiden van het land verdwijnen zij
grotendeels. Wel kan in de middag
wat stapel-bewolking tot ontwikke
ling komen. Het ziet er naar uit dat
het morgen droog is met flinke zonni
ge perioden en de temperatuur gaat
omhoog tot omstreeks 25 graden. Van
nacht is er weinig wind, morgen
wordt de wind oostelijk en neemt toe
tol matig, windkracht 4.
Voor de komende dagen wordt er nog
wat hogere temperaturen verwacht,
maar daarbij neemt de kans op een
regen- of onweersbui toe.
18 augustus 1983
Zon op: 06.28 uur, zon onder: 20.59 uur.
Maan op: 18.20 uur, maan onder: 01.11
ken binnen aanvaardbare gren
zen te houden en ethisch verant
woord. Er is dan ook geen enkele
reden dit soort onderzoek in ons
land stop te zetten. De experi
menten waar de grootste risico's
aan kleven, moeten worden uit
gevoerd in een speciaal in te rich
ten laboratorium op het terrein
van TNO in Rijswijk.
Dit schrijft de zogenoemde Brede
DNA-commissie in haar eindrap
port, dat vandaag aan minister
Deetman (onderwijs en weten
schappen) is aangeboden. Van
wege de risico's die wel aan het
experimenteren met erfelijk-
heidsmateriaal zijn verbonden,
wil de commissie dat elk experi
ment van te voren ter beoorde
ling wordt voorgelegd aan een
speciaal daarvoor in te stellen
„breed samengestelde commis
sie".
Het advies van de commissie heeft
geen ingrijpende gevolgen voor
het erfelijkheidsonderzoek dat
wordt verricht aan de Leidse uni
versiteit, zo verklaarde prof.dr.
A. Quispel, Leids hoogleraar in
de biologie en lid van de com
missie, vanochtend. Vorgens de
hoogleraar wordt in Leiden niet
het riskantere onderzoek gedaan
waarvan de commissie vindt dat
dit bij TNO moet gebeuren.
De Brede DNA-commissie, onder
voorzitterschap van dr.ir. A.P.
Oele, commissaris van de konin
gin in Drenthe, werd in mei '81
door de toenmalige minister van
wetenschapsbeleid Van Trier
geïnstalleerd. De commissie had
als opdracht de risico's, de risico
beleving, en de ethische en maat
schappelijke aspecten van het
werken met erfelijkheidsmate
riaal te onderzoeken.
Hoewel de commissie tot vérgaan
de overeenstemming is geko
men, is het advies op bepaalde
onderdelen niet eensluidend. Zo
hebben vertegenwoordigers van
de vakbeweging extra aandacht
gevraagd voor de onbekende ri
sico's die aan het erfelijkheids-
onderzoek kleven. Zij vinden dat
de conclusies van de commissie
maar beperkt geldig zijn, omdat
de ontwikkelingen op dit gebied
erg snel gaan. Een zelfde geluid
komt van dr. J. Jelsma, vertegen
woordiger van de Vereniging
voor Wetenschappelijke
Werkers. Hij acht het advies van
de commissie eenzijdig en vindt,
blijkens zijn minderheidsstand
punt in het rapport, dat de risi
co's van het onderzoek worden
onderschat.
Het werken met erfelijkheidsmate
riaal, in wetenschappelijke kring
recombinant DNA-onderzoek
genoemd, gebeurt in de genees
kunde, voedings- en genotsmid
delen- en de farmaceutische- en
chemische industrie. De laatste
jaren heeft het onderzoek onder
meer geleid tot een verbeterd in
zicht in de oorzaken en eventuele
bestrijding van een aantal erfelij
ke ziekten. Ook heeft het bijge
dragen tot een groter inzicht in
de vorming van kankercellen.
DEN HAAG (GPD) Het is mogelijk dat ouders vanaf
september 1984 ook schoolgeld moeten gaan betalen
voor kinderen van 12 tot 16 jaar. Tot nu toe behoefde
voor deze leerlingen geen schoolgeld te worden be
taald, omdat ze nog leerplichtig zijn. Momenteel duurt
de wettelijke leerplicht tot 16 jaar. Minister Deetman
(onderwijs) denkt met deze maatregel 140 miljoen gul
den te winnen.
De schoolgeldheffing voor kmde-
ren vanaf 12 jaar is een van de
vele voorstellen die bij minister
Deetman op het bureau liggen
als onderdeel van de onderwijs
begroting 1984. Het voorstel om
schoolgeld te gaan heffen voor
leerlingen in het voortgezet on
derwijs is voor Deetman aantrek
kelijk omdat er door een dergelij
ke maatregel geld op tafel komt,
zonder dat er ontslagen vallen.
Hoe de maatregel precies zal wor
den ingekleed, is nog niet be
kend. Vast staat wel dat de hoog
te van de mogelijke schoolgeld-
heffing afhankelijk zal worden
gesteld van het inkomen van de
ouders. Geruchten willen dat de
hoogte van het schoolgeld zal va
riëren van „zeer gering" voor de
echte minima tot enkele honder
den guldens per jaar voor hen die
wat ruimer bij kas zitten.
Op het ministerie was geen com
mentaar te krijgen op de mogelij
ke schoolgeldheffing. Het werd
ontkend noch bevestigd. „Het is
een van de maatregelen die wor
den overwogen, maar er is nog
niets besloten", aldus de woord
voerder van het ministerie. Mi
nister Deetman liet weten met
belangstelling alle geruchten in
de pers te volgen.
De Tweede Kamer ging recent ak
koord met een voorstel van Deet
man om voor alle niet-leerplich-
tige leerlingen vanaf 16 jaar
schoolgeld te gaan heffen. Tij-
DEN HAAG (GPD) - Het be
stuur van de Nederlandse
Vereniging van Makelaars
(NVM) overweegt nader on
derzoek naar het optreden
van makelaar drs C. van Za
delhoff in de ABP-affaire. In
dien zou blijken dat Van Za
delhoff zijn onafhankelijk
heid als makelaar in het ge
ding heeft gebracht, kan hij
volgens het tuchtrecht van de
vereniging berispt, geschorst
of zelfs geroyeerd worden.
De voorzitter van de NVM,
P.G. Jager, zegt dit vandaag
in een interview met het Fi-
nancieele Dagblad.
Het eventuele onderzoek naar
het optreden van Van Zadel
hoff zal zich vooral richten op
de vraag of Van Zadelhoff
met zijn eigen Brouwershoff
Holding bv handelt in onroe
rende goederen. Een dergelij
ke belangenverstrengeling is
volgens de regels van NVM
verboden. Het is echter niet
verboden om duurzaam in
onroerend goed te beleggen.
Via Brouwershoff Holding nam
Van Zadelhoff een belang
van 5 procent in een dochter
onderneming van het ABP.
Deze dochter werd gebruikt
om investeringspremies
(WIR), niet bedoeld voor pen
sioenfondsen. in de wacht te
slepen. Twijfel over het op
treden van Van Zadelhoff is
verder ontstaan vanwege zijn
rol bij de transactie tussen de
Friesch-Groningse Hypo
theekbank (en Bredero) en
het ABP, waarbij hij optrad
als makelaar, als taxateur en
vervolgens als onderhande
laar voor het pensioenfonds.
Hij zou daarbij 7 miljoen
hebben geïncasseerd.
dens het debat over deze maatre
gel liet Deetman al doorscheme
ren de nodige vraagtekens te zet
ten bij het principe 'verplicht on
derwijs moet gratis zijn'. Deet
man stond toen op het standpunt
dat het slechts van belang is dat
alle leerlingen gelijke kansen
hebben om onderwijs te volgen.
ÖÏQHet Motorhuis
Vondellaan 80. Leiden Tel 071 -76 9313
22 PAGINA'S
ABP-directeur Masson
Tijdelijk weg
uit top van ABP
Polanski verfilmt
moord op Tate
PAGINA 5
Vliegveld Beiroet
weer opengesteld
PAGINA 9
EG-oordeel nodig
in ontslagkwestie
PAGINA 11
WASHINGTON (GPD) - De Ame
rikaanse militaire contra-spiona-
ge heeft de Duitse oorlogsmisda
diger Klaus Barbie (69) 'de sla
ger van Lyon', na de Tweede We
reldoorlog buiten bereik van de
Franse justitie gehouden en ge
holpen bij zijn vlucht naar Boli
via. Dit zegt een officieel rapport
van het Amerikaanse ministerie
van justitie. De VS geven hier
mee voor het eerst formeel toe,
dat Barbie dankzij Amerikaanse
bijstand 33 jaar de Franse justitie
heeft kunnen ontlopen.
Klaus Barbie wordt verantwoorde
lijk gesteld voor de dood
4000 Franse Joden en de depor
tatie van 7500 anderen. Hij werd
dit jaar door Bolivia uitgewezen
en verblijft nu in een Franse ge
vangenis.
Het rapport noemt het 'onbegrijpe
lijk en beschamend' dat de VS
Barbie in dienst hebben geno
men na de oorlog. Het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft de Franse am
bassade in Washington een 'spijt
betuiging' gezonden. Het rapport
beveelt echter méér dan dat aan:
een formele verontschuldiging
bij Frankrijk.
De Amerikaanse militaire inlich
tingendienst heeft de voormalige
Gestapo-chef van Lyon in 1947
ingehuurd voor het verzamelen
van inlichtingen over Roemeen
se Volksduitsers, Russische acti
viteiten in de Amerikaanse be
zettingszone èn over Franse spio
nage in dat gebied. Het rapport
verklaart, dat Barbie toen hij zijn
handlangersdiensten voor de
Amerikaanse militaire spionage
dienst begon, nog niet openlijk
LONDEN (AP) Meer dan 100.000
forensen zijn vanochtend te laat
op hun werk in Londen versche
nen doordat drie belangrijke
spoorwegstations als gevolg van
een brand voor het treinverkeer
onbereikbaar waren.
Volgens de Britse spoorwegen zijn
door een brand in een biscuitfa
briek bij het station Londen
Bridge in zuid-Londen commu
nicatielijnen en kabels voor de
bediening van wissels en seinen
beschadigd.
Klaus Barbie
Belangrijk
bericht
voor onze abonnees die zich
de kunst van het
SURFEN
eigen willen maken
Lel op de krant van zaterdag
20 augustus
De zuinige instemming
van werknemers met
het werkgelegen-
akkoord in de stukgoedsector
is illustratief voor de onzekere toe
komst die dit Rotterdamse haven
onderdeel boven het hoofd hangt.
Al jarenlang vormt de stukgoedsec
tor een bron van zorg vanwege de
aanzienlijke leegloopverliezen (te
veel werknemers voor te weinig
werk) en de voortdurende concur-
rentiedreiging van naburige havens
(Antwerpen, West-Duitsland).
Er zijn inmiddels herstructurerings
plannen ontwikkeld om de stuk
goedsector gezond te maken via
een herverkaveling van oude ha
venbedrijven, uitbreiding van op
slagruimte, aanschaffing van mo
derne overslagapparatuur e.d. Het
nu bereikte werkgelegenheidsak-
koord (en het cao-akkoord) vormt
een vertaling van deze plannen,
waarbij als uitdrukkelijke voorwaar
de geldt dat gedwongen ontslagen
in elk geval tot 1 juli 1985 zoveel
mogelijk moeten worden voorko
men.
Het belangrijkste kenmerk van het
akkoord is een arbeidstijdsverkor
ting van tien procent voor de in to
taal 4.400 werknemers in het stuk
goed, die daarvoor zo n 4,9 procent
van hun loon inleveren. De rest
wordt betaald uit de rendementen
van de ondernemingen. Het netto
resultaat van deze offervaardigheid
bestaat uit 335 extra banen, waar
door de stukgoedwerkers de ko
mende jaren in principe aan de slag
kunnen blijven.
Op zichzelf verdient het akkoord een
positief oordeel. De onderhande
laars van de Vervoersbond FNV en
van de organisatie van havenwerk
gevers SVZ hebben maandenlang
in de loopgraven gelegen omdat
het cao-overleg bij voortduring
stukliep. Het was in het belang van
beide partijen dat er een akkoord
tot stand kwam, omdat het uitblij
ven van overeenstemming de
broodnodige herstructurering zou
hebben belemmerd en de stuk
goedsector (dus) nog meer zou
hebben verzwakt, met alle gevol
gen vandien voor de werkgelegen
heid.
Tegen die achtergrond moet het ak
koord waarschijnlijk als het best
haalbare worden beschouwd, on
danks de zwakke plekken die het
ongetwijfeld vertoont. Er zijn voor-
lopige garanties voor het behoud
van banen, maar de onzekerheid
blijft. Er is afgesproken dat elk half
jaar zal worden nagegaan hoeveel
stukgoedwerkers er in dienst zijn
en hoeveel er in de achterliggende
periode(n) nodig zijn gebleken. In
dien daaruit naar voren zou komen
dat er blijvend te veel werknemers
zijn, zullen er alsnog, voortijdig, ge
dwongen ontslagen vallen. Voor
werknemers die eerder bijna vijf
procent van hun loon hebben inge
leverd, zou dat een hard gelag zijn,
en dat verklaart ook de twijfel onder
de stukgoedwerkers, die deze
week met slechts 33 stemmen ver
schil het werkgelegenheidsakkoord
goedkeurden.
Voor de toekomst van de stukgoed
sector zal veel afhangen van de
herstructurering en vooral van de
bereidheid van werkgevers en
werknemers om de plannen daar
voor evenwichtig uit te voeren Wa
dat betreft vormt het werkgelegen
heidsakkoord een goede aanzei
waaruit bovendien kan worden af
geleid dat werktijdverkorting de be
langen van ondernemingen wel de
gelijk kan dienen.
(Foto AP)
van oorlogsmisdrijven was be
schuldigd.
Voormalige officieren van de mili
taire inlichtingendienst hebben
echter getuigd, dat Barbie's oor
logsverleden wel bekend was bij
zijn aantreden in Amerikaanse
dienst. Volgens de Amerikaanse
justitie besliste de inlichtingen
dienst daarover op eigen houtje.
Uit vrees dat de FYansen zouden
ontdekken hoe hun Amerikaan
se bondgenoten uitgerekend
Barbie hadden gebruikt om te
gen Frankrijk te spioneren, be
sloten zijn superieuren hem in
dienst te houden, hoewel zij van
hogerhand opdracht hadden ge
kregen hem de laan uit te sturen.
Uiteindelijk hielpen zij hem in
1951 ontkomen naar Bolivia via
een na-oorlogse ontsnappings
route, de 'ratten-lijn'. Daarna
zouden alle contacten met Bar
bie zijn verbroken.
