Massaal protest in
Chili: al 19 doden
Een Turks massaproces als schijnvertoning
Druzen staken
beschietingen
Geen akkoord
Oost en West
Zia belooft
verkiezingen
Mitterrand zit
met Tsjaad
in zijn maag
Na Shell ook
Mobil verdacht
van ontduiking
Britten treden niet op
tegen eilandbezetters
Elida Wessel: "Wat is een bondgenootschap waard met zo'n bondgenoot?"
Vliegveld Beiroet weer veilig
BEIROET (AP) De socialistische
partij van Druzenleider Walid
Jumblatt heeft gisteren in een
verklaring meegedeeld dat de
Druzen hun beschietingen van
het vliegveld in Beiroet zullen
staken. De Libanese regering is
verzocht het vliegveld, dat drie
dagen gesloten is geweest, weer
open te stellen voor luchtver
keer.
ISLAMABAD (ANP) - De Pakis
taanse president, generaal Mo
hammed Zia ul-Haq, heeft giste
ren algemene verkiezingen be
loofd die op 23 maart 1985 gehou
den moeten worden. Ook zal na
de verkiezingen een einde ko
men aan de staat van beleg. Zia
deed deze toezeggingen in een
toespraak tot zijn burgerlijke ad
viesraad. De oppositie heeft ne
gatief gereageerd op Zia's aan
kondiging en gelooft dat hij het
volk wil misleiden.
De verkiezingen zouden worden
gehouden volgens de grondwet
van 1973, die echter wel in zover
re wordt aangepast dat de presi
dent grotere bevoegdheden
krijgt. Zia, die in 1977 met een
staatsgreep tegen de burgerrege
ring van Zulfikar ali Bhutto aan
de macht kwam, beloofde reeds
tweemaal eerder algemene ver
kiezingen. Maar zowel in 1977 als
in 1980 trok hij deze belofte in
omdat hij van mening was dat
het land en de politieke stilte er
nog niet rijp voor waren.
PARIJS - Terwijl in Tsjaad het om
streden palmbos Faya-Largeau
nu in handen is gevallen van de
door kolonel Gadhaffi gesteunde
opstandelingenleider Goukouni,
beginnen de Fransen zich af te
vragen of men er eindeloos mee
moet doorgaan te wedden op het
verliezende paard van de huidige
president Hissen-Habré.
door
Rudolph Bakker
In sommige kranten - met name
het socialistische dagblad Le Ma-
tin - wordt opvallend veel mel
ding gemaakt van de onrust die
zich onder partijgenoten begint
meester te maken. Zowel de so
cialisten als de communisten, zo
schrijft het blad, hebben altijd de
vorige regimes bekritiseerd over
zijn zwart-Afrikapolitiek en ge
streden voor een onafhankelijk
Afrika binnen de Derde Wereld.
En nu wacht Tsjaad op de Franse
Jaguars, aldus Le Matin op de
voorpagina.
Of president Mitterrand zijn ge
duchte Jaguar-gevechtstoestel
len die in nabuurstaten op actie
wachten, zal inzetten, is dit
weekeinde de grote vraag. Ter
wijl het aantal parachutisten dat
de soldaten van Hissen-Habré
zou moeten onderwijzen in het
gebruik van moderne wapenen,
in de hoofdstad N'Jamena met
de dag groter wordt, is het opge
vallen dat ze bijzonder weinig
neiging hebben om inderdaad
met hun instructies te beginnen.
Speelt de Franse president mis
schien onder één hoedje met de
Libische kolonel Gadhaffi? is de
vraag die men nu openlijk hoort
stellen en die ook al zijn echo ge
vonden heeft in het Washington
van president Reagan.
Het is opnieuw Le Matin dat er nog
eens op wijst dat de commerciële
relaties met Libië voor Frankrijk
van bijzondere betekenis zijn. Li
bië is de zesde economische part
ner en de tweede afnemer van de
Franse wapenhandel, na de Sow-
jet-Unie. Frankrijk leverde kolo
nel Gadhaffi 150 Mirages, een
veertigtal helikopters, tien snelle
patrouilleboten, 200 tanks en alle
denkbare soorten raketten. De
laatste jaren hebben 1100 Libi
sche militaren hun opleidings-
tijd in Frankrijk doorgebracht.
In het meest cynische geval zullen
straks Franse Jaguars tegen
Franse Mirages worden ingezet
en door de Fransen opgeleide Li-
biërs tegen de door Fransen op
geleide soldaten van Tsjaad strij
den.
Vriend en vijand van president
Mitterrand zijn het er over eens
dat hij wel erg lang wacht met
kleur te bekennen ten aanzien
van deze sleutelstelling in de
Franse francofone politiek. Als
de president nog even doorgaat
met aarzelen, heeft kolonel Gad
haffi straks alleen beslist en is de
in Frankrijk allerminst beminde
Hissen-Habré voor de zoveelste
maal de woestyn ingestuurd.
In de verklaring van de socialisti
sche partij werden de Druzen op
geroepen de wapenstilstand
rond het vliegveld van Beiroet en
in de Choufbergen te respecte
ren. De verklaring werd uitgege
ven in de Syrische hoofdstad Da
mascus, waarheen Jumblatt is
uitgeweken omdat hij tegenstan
der is van het Libanees-Israëli-
sche akkoord van 17 mei over de
terugtrekking van troepen.
De regering heeft nog niet bekend
gemaakt wanneer de luchthaven,
een van de drukste in het Mid
den-Oosten, weer opengesteld
zal worden. Het vliegveld werd
gesloten na bombardementen
door Druzische milities woens
dag en donderdag.
De regering van president Ge-
mayel heeft overleg gevoerd met
Druzenleiders om een einde te
maken aan de golf van geweld.
In een eerdere verklaring had de
socialistische partij gezegd het
vliegveld te bombarderen omdat
het Libanese leger er gebruik
van maakte voor militaire opera
ties tegen Druzische stellingen in
de omgeving.
In de wapenstilstandsverklaring
werd de regering opgeroepen het
vliegveld en andere faciliteiten
niet opnieuw te gebruiken om te
gen de Druzen te vechten.
STOCKHOLM (DPA) - De fiscus
in Zweden heeft de Zweedse
dochter van het Amerikaanse
olieconcern Mobil beschuldigd
van belastingontduiking tot een
bedrag van ten minste twintig
miljoen kroon (omstreeks 7,7
miljoen gulden). Er was eerder al
een soortgelijke zaak aanhangig
gemaakt tegen de Zweedse
dochter van de Koninklijke-
Shell Groep. In de loop van dit
jaar zullen nog meer oliemaat
schappijen volgen, zo heeft de
Zweedse belastingdienst vrijdag
laten weten.
Mobil zou de rente over door haar
moedermaatschappij verstrekte
leningen verscheidene jaren ten
onrechte als aftrekpost hebben
opgevoerd. Daardoor is volgens
de belastingdienst alleen al in
1982 twintig miljoen kroon te
weinig aan belasting betaald.
De Zweedse dochter van Shell
wordt ervan beschuldigd voor
olietransacties met zustermaat
schappijen te hoge prijzen in de
boeken te hebben vermeld.
Daardoor zou 120 miljoen kroon
(46 miljoen gulden) te weinig aan
de fiscus zijn afgedragen. In de
zaak tegen Shell zal vermoede
lijk pas tegen het eind van het
jaar een beslissing vallen.
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1
Op anti-racisme conferentie
Chileense militairen houden in Santiago burgers in de gaten.
MEXICOSTAD - De Chileense re
gering heeft toegegeven dat er in
de nacht van donderdag op vrij
dag 19 mensen zijn gedood en 53
gewond zijn geraakt. Vijfhon
derd mensen zijn volgens de re
gering gearresteerd tijdens de
vierde nationale protestdag in
Chili. Vrijdagochtend keerde de
rust in de hoofdstad Santiago
min of meer terug. Terwijl politie
door
Rob Sprenkels
alle strategische punten van de
stad bezette, waren de straten be
zaaid met restanten van barrica
des, stenen en uitgebrande auto
banden. Pas de komende dagen
zal bekend worden hoe hoog het
werkelijke aantal doden, gewon
den en gearresteerden is.
Het protest tegen de regering van
generaal Augusto Pinochet was
opnieuw massaal. Omdat bijna
iedereen overdag gevolg gaf aan
de protestoproep van politieke
partijen en vakbonden, reden er
bijna geen bussen in Santiago en
was er bijna geen scholier op
school te vinden. Op en nabij de
universiteit van Santiago kwam
het tot verschillende botsingen,
tussen studenten en de oproer
politie, en ook in de steden Val
paraiso en Concepcion vonden
soms heftige schermutselingen
plaats.
Pinochet had in de hoofdstad maar
liefst 18.000 carabineros de straat
opgestuurd, die de manifestaties
aanvankelijk met traangas en
rubberkogels probeerden te be
dwingen. Later werd ook met
scherp geschoten, 's Avonds, na
het ingaan van de avondklok,
werden op veel plaatsen barrica
des opgericht. Vorige maand al
zouden er bij dergelijke acties
minstens acht doden zijn geval
len, hoewel de regering dat toen
niet heeft willen bevestigen.
Sergio Onofre Jarpa riep tijdens
zijn eerste publieke optreden als
minister van binnenlandse zaken
de Chilenen op zich niet te laten
gebruiken door hen die trachten
een klimaat van geweld te schep
pen. Eerder had Pinochét zelf la
ten weten dat de oppositie, sinds
vorige week gebundeld in de De
mocratische Alliantie onder lei
ding van de christen-democraat
Gabriél Valdes, voor elke uitbar
sting van gewéld tijdens de vier
de nationale protestdag verant
woordelijk zou worden gesteld.
En minister Onofre probeerde in
een laatste poging de animo om
de straat op te gaan te onder
drukken door te verklappen dat
de kabinetshervormingen van
begin deze week een eerste stap
was op weg naar politieke nor
malisering.
Onofre moet als burgerlijke politi
cus op binnenlandse zaken die
eerste stap in feite belichamen.
Hij is echter afkomstig uit de ul
tra-rechtse Nationale Partij, die
zich na de staatsgreep van Pino
chet, op 11 september 1973, vrij
willig ontbond. Na de militaire
dictatuur jaren zwijgend te heb
ben gesteund liet de Nationale
Partij eind vorige week plotse
ling haar gezicht zien, zij het on
der de naam Grondwettelijk
Front voor de Democratie. In een
document waaronder ook Onofr-
re zijn handtekening zette, werd
van Pinochet onder meer geëist
om onmiddellijk de ban op poli
tieke partijen op te heffen en de
ballingen, behalve de extreem
linkse, permissie te geven om
naar Chili terug te keren. Verder
zouden er volgens de ulra-
rechtse politici reeds in 1985 par
lementaire verkiezingen moeten
worden gehouden, en niet pas in
1989, zoals Pinochet eigenlijk
zou willen.
Het feit dat Onofre nu deel uit
maakt van Pinochets regering
lijkt erop te wijzen dat de gene
raal bereid is om de door hem ge
plande agenda op weg naar een
„autoritaire democratie" enigs
zins te wijzigen. Pinochet heeft
in ieder geval al aangekondigd
op 11 september, de tiende ver
jaardag van zijn dictatuur, be
langrijke beslissingen bekend te
zullen maken. Ongetwijfeld een
nieuwe poging om de voor die
dag reeds geplande vijfde natio
nale protestdag de wind uit de
zeilen te nemen.
GENEVE - De hoop is gisteren de
finitief de grond ingeboord dat
Oost en West in een gezamenlij
ke verklaring in de Anti-racisme-
conferentie van de Verenigde
Naties overeenstemming zouden
bereiken over doel en middelen
ter bestrijding van rassendiscri
minatie. De Afrikaanse groep
blijft zich verzetten tegen een
verwatering van hun ontwerp-
slottekst door het Westen.
door
Willem Offenberg
De conferentie die vrijdag zou aflo
pen, begon pas donderdagavond
laat met de slotzitting. Naar ver
wachting zou tot in de vroege
uren worden doorvergaderd,
maar een compromis leek uitge
sloten. Het Westen zou in dat ge
val van een aantal paragrafen in
de slottekst en het voorgenomen
actieprogramma afstand nemen.
In plaats van een meerderheids
standpunt zullen enkele VN-lid-
staten met een aparte stem
verklaring komen tegen ten min
ste vier paragrafen:
- een resolutie waarin Israël wordt
veroordeeld vanwege „toene
mende betrekkingen met het ra
cistische bewind van Zuid-Afri-
ka, in het bijzonder op econo*
misch en militair gebied";
- een resolutie over racistische dis
criminerende praktijken tegen
de Falestijnen van Israël;
- een actieprogramma waarin on
voorwaardelijke steun, met inbe
grip van gewapende hulp, aan de
bevrijdingsbewegingen van
Zuidelijk-Afrika wordt beloofd;
- en ten slotte een reeds eerder in
VN-resoluties vervatte alinea,
waarin apartheid „een misdaad
tegen de mensheid" wordt ge
noemd „en een bedreiging voor
vrede en veiligheid". Deze reso
lutie is tot dusver steeds voor
westerse landen onaanvaardbaar
geweest.
Tot op het laatste moment heeft
Australië zich ingezet voor een
gematigder tekst over het Mid
den-Oosten. Het Australische
voorstel beoogde elke samen
werking met Zuid-Afrika te ver
oordelen op militair en nucleair
terrein, zonder daarbij Israël af
zonderlijk te noemen. De resolu
tie over racistische Israëlische
praktijken tegen Palestijnen wil
de Canberra, daarin gesteund
door de overige westerse landen,
vervangen door een algemene
verklaring waarbij steun wordt
betoond aan alle volkeren die
vechten tegen discriminatie,
apartheid, kolonialisme en bui
tenlandse overheersing.
De Arabische landen, gerugge-
steund door het Oostblok, ble
ven gisteren te elfder ure aan
dringen op een radicalere tekst,
waarin racisme direct gekoppeld
zou worden aan zionisme „van
het oorlogszuchtige Israëlische
regime". Een dergelijke alinea in
de slottekst van de eerste anti-ra-
cismeconferentie in 1978 had in
de laatste uren van die vergade
ring een boycot tot gevolg door
het Westen, met uitzondering
van Oostenrijk en Zweden.
LONDEN - De Britse regering is „op dit moment" niet van plan op te
treden tegen 35 handelaren in kokosnoten uit Mauritius, die zich ille
gaal op een eilandje in het Britse gedeelte van de Indische Oceaan
bevinden, aldus een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse
zaken in Londen.
Hij reageerde daarmee op berichten in Britse kranten, volgens welke het
marineschip „Andromeda" naar het eilandje, Peros Banhos genaamd,
zou zijn gestuurd om de sinds een maand daar zonder toestemming
verblijvende Mauritianen weg te halen.
door Henk Dam
Het eiland maakt deel uit van de Chagos-archipel waarvan het belangrijk
ste eiland Diego Garcia is. Dat eiland is door de Britten verhuurd aan
de Verenigde Staten, die er in de loop der jaren een van hun grootste
marinehavens hebben "aangelegd. Diego Garcia en directe omgeving,
waarbij ook Peros Banhos, is door Groot Brittannië tot verboden ge
bied verklaard, in het bijzonder voor Mauritius, dat de gehele archipel
al sinds jaren opeist. Juist dat maakt de aanwezigheid van de kokos-
noothandelaren op Peros Banhos zeer pikant. Op 21 augustus worden
op Mauritius verkiezingen gehouden, en de Britten zijn bang dat de
twee belangrijkste rivaliserende politici op het eiland, Paul Berenger
en Harish Boodhoo, van het illegale verblijf van de handelaren op Per
son Banhos een grote zaak willen maken.
De vergelijking met de crisis rond de Falklandeilanden dringt zich op.
Argentinië bezette op 2 april van het vorige jaar deze sinds vele jaren
betwiste eilanden, nadat een maand eerder Argentijnse oud-metaalhan-
delaren illegaal op het administratief bij de Falklandeilanden behoren
de South Georgia waren geland.
Fatsa is een plaatsje in Turkije aan
de Zwarte Zee. De handel in ha
zelnoten vormt de voornaamste
bron van inkomsten voor de en
kele duizenden inwoners. Tot
1979 was de notenhandel in han
den van een stel woekeraars. Het
merendeel van de bevolking leed
daardoor armoede.
door
Annemiek Ruygrok
Kleermaker Fikri Stönmetz erger
de zich aan die oneerlijke situa
tie. En toen hij bij wettige verkie
zingen in 1979 als burgemeester
werd gekozen, beloofde hij aan
de zwarte handel een eind te zul
len maken. Hij hield woord. En
deed zelfs meer dan dat. Hij zorg
de voor veel verbeteringen in
zijn plaats. Fatsa groeide uit tot
gemeente met min of meer eigen
bevoegdheden. Tot tevredenheid
van zijn bewoners.
Maar tot ergernis van de militaire
regering in Ankara. Ook de vroe
gere machthebbers van Fatsa, de
woekeraars dus, zagen Stönmetz
liever gaan dan komen. Om hem
weg te werken begonnen zij
Stönmetz en de zijnen te provo
ceren. Stönmetz liet dat niet op
zich zitten en sloeg terug. Die ter-
militaire regering een goede aan
leiding in te grijpen. In juli 1980
viel het Turkse leger Fatsa bin
nen en arresteerde 759 inwoners,
onder wie burgemeester Stön
metz.
Tegen hen wordt op het ogenblik
een massaproces gevoerd dat
nog jaren kan duren.
Schijnvertoning
,Het woord schijnvertoning is ove
rigens beter op zijn plaats, vindt
Elida Wessel, lid van de Tweede
Kamer voor D'66. Zij bezocht
Amasya, waar het proces plaats
heeft, was getuige van de 'rechts
gang' en kwam tot de conclusie
dat hier mensenrechten met voe
ten worden getreden. De uitnodi
ging voor haar bezoek kwam van
het Cedri (het Europees Comité
voor de Belangenbehartiging
van vluchtelingen en immigran
ten), dat zich onder meer inzet
voor gevangenen in Turkije zelf
èn voor Turkse asielzoekers in
Europa.
Dat het Turkse bewind het niet zo
nauw neemt met de mensenrech
ten stelde Amnesty International
al in 1982 aan de kaak. Mevrouw
Wessel las de rapporten, waarin
lugubere verhalen over folterin
gen stonden vermeld. Maar nu zij
met eigen ogen de littekens van
uitgedrukte sigarettepeuken op
armen van gevangenen heeft ge
zien, nu zij een man die ziende de
gevangenis inging als blinde in
de beklaagdenbank heeft zien
zitten, is voor haar de maat vol.
Wat haar vooral steekt is dat eigen
lijk niemand in Turkije verant
woordelijkheid wil dragen voor
de martelingen. Het ministerie
van justitie heeft niets te vertel
len, de macht is in handen van
politie en militairen. Vooral de
politie doet het vuile werk. Dat
wil zeggen: een 'verdachte'
wordt tijdens het voorarrest net
zo lang gemarteld tot hij iets be
kent. Al is het maar, zoals in het
geval van burgemeester Stön
metz, het onrechtmatig gebruik
van de dienstauto. Daar kan hij
de doodstraf voor krijgen. Hoe
wel Stönmetz en zijn medebe-
klaagden politieke gevangenen
zijn, worden zij voor 'gewone'
vergrijpen berecht. De gang van
zaken tijdens het proces druist in
tegen alle juridische maatstaven.
Zo zijn er voor de 759 verdachten
slechts drie advocaten. De 'rech
ter' in Amasya is geen jurist,
maar een militair. 'Bekentenis
sen' zijn vaak geblinddoekt on
dertekend.
Elida Wessel (D'66).
Contact met familieleden mogen
de gevangenen niet hebben.
Wanneer familieden te lastig
worden en bij de gevangenis na
vragen hoe het met de gevange
nen gaat, lopen zij de kans ook te
worden opgepakt.
NAVO
Turkije is lid van de NAVO en
wordt binnen dat bondgenoot
schap als een onmisbaar strate
gisch element beschouwd. Dat is
een van de redenen waarom de
NAVO-bondgenoten de militai
ren na de staatsgreep van 1980
het voordeel van de twijfel gun
den. Het land was voordien een
puinhoop, waar links en rechts
elkaar op leven en dood bevoch
ten. Dagelijks vielen twintig tot
vijfentwintig doden door het ge
weld. Veilig over straat gaan was
onmogelijk, want terreur beheer
ste het straatbeeld. Dat er een re
gime kwam dat daaraan een ein
de wilde maken werd door de
NAVO-leden toegejuicht. Maar
dat ook het pad van de democra
tie moest worden ingeslagen
stond buiten kijf. De NAVO-lan-
den verbonden aan die voor
waarde echter geen termijn. Ge
neraal Evren moest eerst maar
eens orde op zaken stellen.
Aanvankelijk leek het in Turkije
inderdaad de goede kant op te
gaan. De straatterreur verdween
en de rust keerde terug. Maar de
prijs voor die rust is wel heel
hoog. Tienduizenden werden op
gepakt en zuchten nu in gevan
genissen onder de terreur van de
staat. Er zijn vijfentwintig mas
saprocessen aangespannen. Dat
van de 759 van Fatsa is nummer
drieëntwintig.
De meeste politieke partijen zijn
verboden in Turkije. Onder het
mom van verkiezingen, die in no
vember moeten worden gehou
den, tracht het Turkse bewind
een wettig tintje te geven aan de
huidige ondemocratische situa
tie.
Om te bereiken dat er aan die situa
tie iets wordt gedaan is Elida
Wessel, na terugkomst in Neder
land, haar eigen actie begonnen.
Zij wil dat minister Van den
Broek (buitenlandse zaken) bij
de Turkse regering protest aante
kent tegen de gang van zaken in
Turkije. Een Kamermeerderheid
staat achter haar. En bij de Raad
van Europa is al een klacht tegen
het Turkse regime ingediend.
Nederland tekende daar ook
De Westerse bezorgdheid over Tur
kije is nog eens versterkt door de
hongerstaking van bijna twee
duizend Turkse gevangenen uit
protest tegen hun deplorabele si
tuatie. Sommigen van hen zijn al
overleden, velen van hen verke
ren op het randje van de afgrond.
De aandacht voor de hongersta
kers zal zeker van invloed zijn op
de belangstelling voor de gevan
genen van Fatsa. Aandacht voor
hen is daarom zo belangrijk, al
dus mevrouw Wessels, omdat zij
in een volledig luchtledig verrke-
ren. Contacten met de buitenwe
reld zijn er niet. "Toen wij als
buitenlanders op de tribune za
ten, tussen de familie van de ver
dachten in, kon je hun ogen zien
oplichten. Ze wisten dan wel niet
van welke organisatie wij waren,
maar ze beseften in elk geval dat
er buiten Turkije aandacht voor
Wie kritiek heeft op de huidige
gang van zaken in Turkije, krijgt
van voorstanders van het regime
vaak te horen dat er voor Turkije
andere maatstaven gelden dan
voor Europese (NAVO-)landen.
Elida Wessels is daarvan ook uit
gegaan. "Ik verwacht in Turkije
geen zelfde soort gevangenis als
in Nederland. Ik wil best mijn
ogen sluiten voor het feit dat vijf
gevangenen in één bed moeten
slapen. Dat er geen toiletten zijn,
geen douches. Maar zelfs als je je
eigen maatstaven opzij zet, dan
moet je tot de conclusie komen
dat duizenden mensen in men
sonterende omstandigheden ver
keren".
Beklemmend
Ook buiten de gevangenis zijn te
kenen waar te nemen van een be
klemmend leefklimaat. "Het
klinkt misschien onnozel, maar
in de steden zie je nauwelijks
meer katten. Die worden van
straat geplukt, omdat zy het
straatbeeld zouden verontreini
gen. In dit verband hoorde ik van
een vrouw het verhaal dat haar
lievelingskat opeens was ver
dwenen. Een andere vrouw had
het dier "aangegeven" om in een
goed blaadje bij de autoriteiten
te komen".
Zo'n sfeer van mensen die elkaar
verraden, van niemand meer
kunnen vertrouwen trof me
vrouw Wessel in alle lagen van
de Turkse bevolking aan. "Dat
klachten over het regime afkom
stig zijn van een klein groepje
ontevreden intellectuelen, zoals
sommigen beweren, is beslist
niet waar. Dat bewijzen wel de
mensen tegen wie processen
worden gevoerd. Op het ogen
blik loopt er ook een massapro
ces tegen een mijnwerkersge
meenschap. Dat kun je toch geen
groepje intellectuelen noemen.
Ik vind de siutatie van dit ogen
blik te vergelijken met die in
Tsjechoslowakije na 1968. Daar
heerst ook zo'n sfeer van 'vooral
niet in botsing komen met de au
toriteiten, liever een ander be
schuldigen en desnoods later die
beschuldiging weer intrekken,
dan de verdenking op je laden'.
Zo gaat het exact in Turkije. Met
dit verschil dat daar niemand
precies de autoriteiten weet te
duiden. Niemand is immers ver
antwoordelijk?"
Elida Wessels voornaamste doel is
een herstel van de democratie in
Turkije, waarin vooral de verant
woordelijkheden duidelijk wor
den afgebakend. "Nu is er geen
scheiding van machten. Alles
loopt door elkaar. Er kan gemar
teld worden zonder dat er een
haan naar kraait".
Dat Turkije lid is van de NAVO, is
volgens haar een reden te meer
om het bewind op zijn verant
woordelijkheden te wijzen wat
de mensenrechten betreft. "De
overige NAVO-landen moeten er
zich van bewust zijn dat een
bondgenoot geen goede bondge
noot is als de rechten in zijn ei
gen land met voeten worden ge
treden. En als Turkije in NAVO-
verband niet van zijn ongelijk
kan worden overtuigd, dan moe
ten wij ons afvragen of de NAVO
nog wel recht heeft te bestaan.
Want wat is een bondgenoot
schap waard als het zo'n bondge
noot duldt?"
