c
Marineorder Peru:
zekerheid bij ADM
Banken in VS
verhogen rente
Schadeverwachting
NCM blijft somber
Kort zakelijk
Marktberichten
Olieparadijs 'bedreigd'
met invoeren belasting
H. Signaal bewapent kruiser
Staking tegen 'Ma Bell'
SFB blijft eigen ziekteverzuim controleren
Melk moet
weer van
zuivell >oer
Beurs Amsterdam
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1983
Japan
De Japanse export naar vooral
Noord-Amerika zal blijven toe
nemen onder invloed van het
economisch herstel. De groei van
de binnenlandse vraag zal daar
bij achterblijven, hetgeen kan re
sulteren tot een toeneming van
het overschot op de Japanse be
talingsbalans van 18 miljard dol
lar dit jaar tot 22 miljard volgend
jaar. Wel moet Japan dan import-
belemmeringen wegnemen om
tegenwerking van andere indus
trielanden te vermijden. Japan is
zeer afhankelijk van grondstof-
fenimport.
Dat schrijft de OESO (Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling) in haar
landenrapport over Japan. De
OESO zegt dat de Japanse eco
nomie het vorig jaar in vergelij
king met andere industrielanden
goed heeft gedaan. Wel was de
economische groei historisch
laag met drie procent. De groei
tot eind '84 zal volgens de OESO
3,5 procent bedragen
Werkloosheid VS
Het percentage werklozen onder
de Amerikaanse beroepsbevol
king is in juli gedaald van 10,0 tot
9,5. Het aantal werklozen ver
minderde met 556.000 tot 10,6
miljoen, zo heeft het Amerikaan
se ministerie van arbeid bekend
gemaakt. Het huidige werkloos
heidspercentage in de VS is het
laagste sinds juni 1982. De werk
loosheid bereikte een hoogte
punt in december van het afgelo
penjaar, toen 10,8 procent van de
Amerikanen werkloos was.
De sterke vermindering van de
werkloosheid in juli is een nieuw
teken van het herstel van de
Amerikaanse economie. Volgens
het ministerie van arbeid is er
vooral in de dienstensector, de
bouw en de produktie van duur
zame verbruiksgoederen nieuwe
werkgelegenheid ontstaan.
Triumph
De Britse Triumph Motorcycle
heeft haar faillissement aange
vraagd als gevolg van grote
schulden en een gebrek aan or
ders. De Japanse concurrentie
op het gebied van motorfietsen is
te groot geworden om Triumph
Motorcycle te laten voortbe
staan, zo hebben de 180 overge
bleven werknemers geconclu
deerd.
De coöperatie was het overblijfsel
van de eens grote Britse indus
trie voor motorfietsen en hield
zich bezig met de fabricage van
de Triumph Bonneville, een mo
torfiets van 650 cc voor voorna
melijk de Amerikaanse markt.
De coöperatie is begonnen met
vijf miljoen pond sterling (22 mil
joen gulden) van de toenmalige
minister van industrie, Tony
Benn, en met 700 werknemers.
De regering steunde destijds het
initiatief in de hoop dat door
werknemers gerunde bedrijven
het zouden redden. Directie en
werknemers verdienden even
veel.
LEIDEN - Veemarkt: totale
5818; vandaag 4345. Slachtrunderen
115; gebruiksvee 257; graskalveren
28; nuchtere kalveren 1845; varkens
864; biggen 85; schapen of lammeren
1000; bokken of geiten 151. Prijsnote
ringen slachtvee zelfde als gisteren.
2.60 tot 2.65. Gebruiksvee: melk-
kalfkoeien 1950 tot 3000 per stuk; va
rekoeien 1750 tot 2650; pinken 1250
tot 1900; graskalveren 650 tot 1250;
nuchtere rood 380 tot 685. zwart 240
tot 255; biggen 110 tot 115; schapen
180 tot 230; lammeren 200 tot 255;
weide/zuiglammeren 150 tot 190; gei
ten 20 tot 100. Toelichtingen: slach
trunderen aanvoer/matig, handel/
vlot; prijzen/stabiel; kalf- en melk
koeien: matig/redelijk/iets hoger; va
rekoeien: matig/iets hoger/redelijk;
vaarzen en pinken: matig/redelijk/iets
hoger; nuchtere kalveren: redelijk/
rustig/stabiel; zwart prijzen/iets lager;
varkens redelijk/redelijk/iets lager;
lopers en biggen: redelijk/flauw/sta
biel; schapen en lammeren: redelijk/
vlot/stabiel; geiten redelijk/redelijk/
Economie
ABOE DHABI (Reuter) - De kans bestaat dat de regering van de
Verenigde Arabische Emiraten (VAE) binnen afzienbare tijd zal
moeten besluiten tot de invoering van belastingen om het tekort
op haar begroting te dekken. Belastingen zijn in de federatie van
zeven staatjes aan de Perzische Golf nog onbekend. Alle staats
uitgaven worden bekostigd uit de opbrengst van de olie-export.
Met die olie-export gaat het de laatste tijd niet best. Na de forse
prijsverhogingen van enige jaren geleden zijn de olie-importe
rende westerse industrielanden zo drastisch op hun verbruik
gaan bezuinigen dat de vraag naar olie uit de OPEC (Organisatie
van Olie Exporterende Landen), waarvan de VAE lid is, sterk is
afgenomen. Daardoor moesten de exportprijzen worden ver
laagd en daalden de inkomsten nog verder.
Minister van kabinetszaken Said Al-Ghaith heeft gisteren meege
deeld dat de begroting voor 1983 door het kabinet is aanvaard.
De begroting wijst een tekort van 5,51 miljard dirham (ongeveer
4,4 miljard gulden) aan. Een zo groot tekort is in de twaalfjarige
geschiedenis van de federatie nog niet voorgekomen.
De sterke daling van de overheidsinkomsten heeft in de VAE tot
voorstellen voor de invoering van een belastingstelsel geleid.
Erg veel pijn kunnen de inwoners van de zeven staatjes daar niet
aan hebben, want ze behoren volgens cijfers van de Wereldbank
tot de rijkste mensen ter wereld.
NEW YORK (UPI/Reuter/ANP) -
Grote banken in de Verenigde
Staten hebben gisteren met on
middellijke ingang hun "prime
rate", de rente die zij hun kre
dietwaardigste cliënten in reke
ning brengen, met een half pro
cent verhoogd tot elf procent
Chase Manhattan, Chemical
Bank, First National Bank of
Chicago en Citibank maakten de
stap bekend. Het is de eerste ver
hoging in anderhalf jaar en de
verwachting is dat andere ban
ken dit voorbeeld zullen volgen.
De maatregel van de banken vloeit
voort uit de rente-ontwikkeling
op de geld- en de kapitaalmarkt
Deskundigen zijn voor oordeel
dat de bankrente nog verder zal
stijgen en dat de jongste verho
ging eigenlijk niet groot genoeg
is. De markten staan onder druk
en dat acht men kenmerkend
voor een snelle herstelfase van
de
De Amerikaanse schatkist is op de
markt hun grote concurrent om
dat het tekort op de begroting
van ruim tweehonderd miljard
dollar moet worden gedicht. Het
bedrijfsleven zal derhalve meer
rente moeten gaan betalen. Men
AMSTERDAM (ANP) De scheepsreparatiewerf Amsterdamse Droogdok Maatschappij
ADM heeft het afgelopen weekeinde een contract verworven van de marine van Peru
voor een grote opknapbeurt van de kruiser Almerante G., de vroegere De Ruyter. Deze
voormalige Nederlandse kruiser werd in 1973 aan Peru verkocht. Met de order is een
bedrag van ca. 350 min gemoeid, waarvan de helft bestemd is voor de ADM en de
andere helft voor Philips-dochter Hollandse Signaal, die de bewapeningssystemen gaat
leveren.
De financiering van de order is nog
niet rond. Hier zijn een aantal in
stellingen bij betrokken en wel
de Amro Bank, die als leider op
treedt, de Nederlandse Crediet-
verzekeringsmaatschappij en de
ministeries van financiën en eco
nomische zaken, aldus desge-
Aantal faillissementen daalt
DEN HAAG (GPD/ANP) - Vol
gens de Nederlandse Credietver-
zekering Maatschappij zijn de re
sultaten over de eerste zes maan
den van dit jaar in overeenstem
ming met de in het verslag over
uitgesproken verwachting dat de
schadecijfers dit jaar op hoog
peil zouden blijven. Omdat de
verwachte economische ople
ving bescheiden zal zijn zullen
de resultaten in de toekomst niet
verbeteren.
De uitkeringen bedroegen in het
eerste halfjaar f 273 miljoen (eer
ste half jaar 1982 f 148 miljoen).
Van dit totaal was f 186 miljoen
voor rekening van de staat en
f87 miljoen voor de NCM en
haar particuliere herverzeke
raars. De totale premie-inkom
sten bedroegen f 154 miljoen
(eerste half jaar 1982 f 142 mil
joen). Daardoor overtroffen,
evenals over geheel de schade
vergoedingen de premie-inkom
sten.
De halfjaarsresultaten van de NCM
en haar particuliere herverzeke
raars laten een lichte verbetering
zien. Het aandeel van de schade-
uitkeringen in de premie-inkom
sten bedroeg 86 procent (over het
eerste halfjaar 1982: 95 procent).
Deze verbetering is mede een ge
volg van de in 1982 aangekondig
de premieverhoging, die in de
loop van het jaar haar beslag
krijgt.
De NCM is een particuliere verze
keringsmaatschappij en verze
kert Nederlandse bedrijven te
gen de betalingsrisico's die ze lo
pen op hun binnen- en buiten
landse afnemers. De totale waar
de van de transacties die bij de
NCM verzekerde bedrijven in de
eerste zes maanden van dit jaar
uitvoerden bedroeg ruim f 29
miljard (eerste halfjaar 1982: f 2&
miljard), waarvan tweederde be
trekking had op de binnenland-
se- en een derde op export.
Faillissementen
In juli van dit jaar zijn er 518 faillis
sementen uitgesproken, een
kwart minder dan in dezelfde
maand verleden jaar toen er 690
zaken op de fles gingen. In de
eerste zeven maanden van dit
jaar zijn 4763 zaken failliet ver
klaard tegen 4951 in dezlfde pe
riode van vorig jaar. Dit betekent
een daling van vier procent, dit
heeft het Centraal Bureau van de
Statistiek (CBS) in Den Haag be
kend gemaakt.
vraagd financieel-directeur Van
Ouwerkerk van ADM.
Van Ouwerkerk betoonde zich bij
zonder blij met de order. "Het
betekent, dat we de zo gewenste
basisbezetting voor de werf kun
nen krijgen". De order levert 2,5
jaar werk op voor ca. 20 pet van
de personeelsleden. Begin vol
gend jaar zou met de opdracht
begonnen kunnen worden.
Nog andere mogelijke orders lig
gen te wachten. Gesprekken
worden gevoerd samen met Hol
landse Signaal over een vernieu
wing van twee indertijd door Ne
derland geleverde torpedoboot-
jagers, waar Peru er in totaal ze
ven van heeft. Het bedrag, wat
met deze order gemoeid is, ligt
eveneens in de buurt van de
350 min.
Voor de ADM-werf zou de order
een enorme steun in de rug bete
kenen in de huidige "winterpe
riode". In de tweede helft van het
vorige jaar kwam het voortbe
staan van de werf in Amsterdam-
Noord acuut in gevaar als gevolg
van grote financiële problemen.
De ADM leed al wat langer strijd
om het bestaan, maar door het
dieptepunt in de scheepsrepara-
tiemarkt werden de verliezen vo
rig jaar te groot. Er werd een uit
gebreide reddingsactie op stapel
gezet, waarvoor het personeel en
de vakbonden zich veel moeite
getroosten. Begin dit jaar gingen
alle partijen overstag en kreeg de
werf steun om de moeilijke tij
den te overbruggen. Er werken
nu nog 1100 mensen bij de werf.
De orderbinnenkomst is erg wis
selvallig. De opdrachten zijn
meestal kortlopend.
Dollar op nieuw hoogtepunt
verwacht dat de groei van de
volkshuishouding in de VS in
het vierde kwartaal zal afnemen
en dat de rentetarieven dan ook
fors zullen dalen.
De vorige verhoging van het "pri
me rate" dateert van februari
1982, toen het van 15,75 naar ze
ventien procent ging.
Ook zonder die renteverhoging zou
de dollar gisteren verder in koers
zijn gestegen. In kringen van de
valutahandel acht men het nog
steeds niet riskant om dollars te
kopen en in de VS te beleggen.
Interventieverkopen van centra
le banken zijn niet voldoende om
de koers te drukken. De rente in
de VS moet flink omlaag en dat
kan alleen maar als de Ameri
kaanse regering kans ziet haar
begrotingstekort drastisch te
verkleinen.
In Amsterdam werd de midden
koers van de dollar maandag
middag afgemaakt op 3,0170 gul
den vergeleken met 3,0065 gul
den vrijdag. De verkoopkoers
van de banken in Nederland be
draagt vandaag 3,07 gulden, de
aankoopkoers 2,95 gulden. De
WASHINGTON (AP/DPA/ANP) - Zeventig duizend werknemers van
het Amerikaanse telefonieconcern American Telephone and Telegraph
Company, verspreid over de 22 vestigingen van AT&T, zijn sinds giste
ren in staking, nadat onderhandelingen over een nieuwe cao zijn mis
lukt. De staking staat mede in het teken van de naderende opsplitsing
van het concern per 1 januari 1984.
Dat laatste is het resultaat van een al negen jaar lopende anti-trustproce
dure. „Ma Bell", zoals het 107 jaar oude concern wel wordt genoemd
naar haar oprichter Alexander Graham Bell, de uitvinder van de tele
foon, is de kapitaalintensiefste en rendabelste onderneming ter wereld.
Vorig jaar werd een winst geboekt van 7,28 miljard dollar bij een omzet
van ruim 65 miljard dollar. Het vermogen van de onderneming beloopt
153 miljard dollar.
In 1974 is het Amerikaanse ministerie van justitie een anti-trustprocedure
tegen AT&T begonnen omdat het concern de Amerikaanse telefoon-
markt zou hebben gemonopoliseerd. Volgens het nu bereikte akkoord
moet AT&T zich ontdoen van haar 22 plaatselijke telefoonmaatschap
pijen in de Verenigde Staten, die tweederde van de omzet van het con
cern in de VS v ertegenwoordigen.
UTRECHT (ANP) - Het plan van
de directie van het Sociaal Fonds
Bouwnijverheid (SFB) om de
controle van het ziekteverzuim
van het eigen personeel ruim
2000 mensen - uit te besteden
aan het GAK (gemeenschappe
lijk administratiekantoor) gaat
niet door. De ondernemingsraad
van het SFB, die de controle in
eigen huis wilde houden, heeft
na een langdurige procedure in
hoogste instantie gelijk gekregen
van het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid.
Het SFB is de instantie die het
ziekteverzuim in de bouwnijver
heid controleert. De directie van
het Sociaal Fonds wilde de inter
ne controle de deur uitdoen, me
de gelet op het belang van het
dollar is in ons land in geen tien
jaar zo duur geweest.
In Frankfort kwam de dollar giste
ren voor het eerst sinds februari
1974 boven de 2,70 mark. Dat peil
viel echter niet te handhaven. Bij
de fixing werd men het eens op
2,6994 (vrijdag 2,6875) mark. De
Westduitse centrale bank ver
kocht 75,6 miljoen dollar om een
al te snelle koersafbraak van de
mark te voorkomen.
Ook de Franse centrale bank ver
kocht. Naar schatting ging het
om 15 tot 20 miljoen dollar Dat
kon niet verhinderen dat de dol
lar op de wisselmarkt in Parijs
voor de zoveelste keer op een
nieuw hoogtepunt sloot, ditmaal
van 8,1121 frank. De slotkoers
van vrijdag bedroeg 8,08925
frank.
Het pond sterling was de enige Eu
ropese valuta die terrein wist te
winnen op de dollar. Het pond
steeg ten opzichte van zijn ope
ningskoers twee dollarcent en
sloot op 1,4930 dollar, bijna 0,75
dollarcent hoger dan vrijdag. De
goede vraag naar ponden werd
toegeschreven aan de stabiele
oliemarkt en de betrekkelijk ho
ge rentevoet in Groot-Brittannië
personeel: geen controle door ei
gen collega's, en daarom een be
tere bescherming van de privacy.
De OR vindt echter dat als het
SFB de ruim 200.000 werkne
mers in de bouw controleert ook
de controle van de eigen werkne
mers geen problemen kan ople-
RIJSWIJK (GPD) - Onder de
leus „Melk. De Witte Motor"
begint het Nederlands Zui-
velbureau volgende week
maandag een meerjaren-
melkcampagne om alle Ne
derlanders duidelijk te wü-
zen op de vele voordelen van
het drinken van melk. Vanaf
volgende week zullen alle
melkverpakkingen van de
Nederlandse zuivelprodu-
centen aan de actie „Melk. De
Witte Motor" zijn aangepast.
Het is de omvangrijkste
melkcampagne ooit gehou
den, waarmee een bedrag is
gemoeid van ruim 5 miljoen
gulden.
Het melkverbruik in Neder
land is van 1950 tot 1980
voortdurend gedaald. In 1950
dronk de Nederlander ge
middeld 193 liter per jaar. In
1960 was het verbruik ge
daald tot 145 liter per per
soon. Tien jaar later was dat
nog slechts 102 liter, terwijl
in 1980 het dieptepunt werd
bereikt met 84 liter per per
soon. Vorig jaar was er een
lichte stijging toen de Neder
lander gemiddeld 86 liter
melk dronk.
Hierbij merkt het Zuivelbureau
wel op dat wij meer melkpro-
dukten zijn gaan gebruiken
zoals karnemelk, yoghurt, vla
en pap. Het verbruik van de
ze produkten steeg tussen
1970 en 1982 zelfs van 42,8 kg
naar 47,8 kg per persoon.
Consumptiemelk en melk-
produkten bijeengevoegd ko
men wij in 1982 op gemid
deld 134 liter per Nederlan
der. Van de tien EG-landen
scoorde alleen Ierland hoger,
met 193 liter.
Directeur drs. A. J. Scholvinck
van het Nederlands Zuivel
bureau noemt als uitgangs
punt van de campagne:
„Melk is een voedzame
drank, die op een lekkere en
gezonde manier energie geeft
en verkwikt". De directeur
heeft ook een aardige tip:
„Mocht u eens een tand ver
hezen, ieg deze dan onmid
dellijk in melk, tot u naar de
tandarts gaat. Melk zorgt er
namelijk voor dat de tand
blijft leven en weer aanslaat
als ze wordt herplaatst. Wilt u
overigens eerst vaststellen of
de melk zuiver is of niet, dan
steekt u een breinaald verti
caal in de melk en haalt deze
er ook verticaal uit. Blijft er
een druppel aan de punt han
gen dan is de melk zuiver"
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
DINSDAG
9 AUGUSTUS 1983
306.50
133.80
300.50
120.50
376^00
26.10
1520.00
80.00 L
95.90
192.00
174.50
18.70+
37850
lexUwentl
(lib hyp. c
tw kabelh
Iwijnstra c
westingh. 43.30
beleggingsinst.
wereldbavr 15350
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 123/4 81-91 12350
nl ll1* 81-92 111.50
Dl ll1* 82-92 111.40
Bill1* 82-92 110.30
nl 101* 82-92 107.30
nl 101* 82-89 105.80
821-89 104.10
il 91* 8:
il 9 79-94
bg 103/4 82-07 112.00
bg 10 80-88 105.70
bg 91* 82-07 103.80
bg 9 83-08 102.00
bedrijfsleven
abn 10'.2 a 10350
abn 10' 1 80 1W.00
abn 10 82-90 105.00
1180-00 107.50
ar slO1* 82-87 122.00B 121.7
bmh9"2 83-93 102.70 102.1
iibo81/2 83-98 97.50
nmb s 71/278 146.10
panaorieven
fgb 11 81-88 103.50
1 80-88 10450
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 8.68
- ow.3 laogl. 9.10
- 3-5 Jaar 8.64
- 5-8 jaar 8.65
- meer dan 8 jr 9.03
BNG leningen 8.64
98 40 buitenlands geld
wnb83.4 *8-87 98.80
parallelmarkt
officieel toegelaten
7.00 Spaanse peseta (100)
- Gnekse drachme (100)
VERKLARING DER TEKENS
NG oltoMnol gwtfiorv
Beursoverzicht
Unilever moest het grootste
verlies incasseren. Op f202,30
beliep de achteruitgang bijna
Val DJ-Index schokt beurs
Hoewel de vrees voor een
scherpe daling van de Dow Jo-
nes-Index al lange tijd bestond,
viel het de handelaren op de
Amsterdamse EfTectenbeurs
sterk tegen, dat deze gisteren
met een smak van 20 punten
door de magische 1180-grens
kelderde.
Veel noteringen gingen van
morgen op de Amsterdamse
beurs dan ook naar beneden,
alhoewel hier en daar ook ge
constateerd werd dat de reactie
achteraf nogal meeviel.
Op de obligatiemarkt gingen de
noteringen eveneens verder
achteruit. De koers van de
9,5°o-staatslenlng daalde met
f 0,40 tot 102.40.
Van de bankaandelen moest de
ABN het grootste verlies incas
seren. Op f 385 beliep de achte
ruitgang f4.
Van de verzekerlngsfondsen
ging Nat. Nederlanden begin
beurs bijna f5 achteruit tot
f154. De koersen van de hypo
theekbanken gingen f0,50 naar
beneden.