c Sharon wil YN- troepen in Bekaa Strijd Iran-Irak op twee fronten Incident bij Falldands Aftreden Pinochet geëist Nieuw bewind Opper-Volta niet aan leiband Gaddafi Olieramp bij Zuid-Afrika Massale arrestaties bij vliegshow in Ramstein Roep om kernwapenverbod bij herdenking Hirosjima Buitenland MAANDAG 8 AUGUSTUS 1983 SANTIAGO (Reuter/AFP) De leider van de Chileense christen-demo craten, Gabriel Valdes, heeft zaterdag het aftreden geëist van de presi dent, generaal Augusto Pinochet. Hij zei dat hij een alliantie van vijf politieke partijen aan het vormen was die voor de komende anderhalf jaar als interim-regering moet optreden totdat vrije verkiezingen zijn gehouden. Valdes, oud-minister van buitenlandse zaken, sprak voor 1300 mensen op een sportclub in Santiago. "Het is niet arrogant voor te stellen, gebruik makend van het legitieme recht om verzoeken te doen, dat de president van de republiek aftreedt als heerser van het land". Eerder vorige week eisten vakbondsleider Seguel en oud-sanator Levandero het aftreden van Pinochet. Valdes werd vorige week met vijf andere politici vrijgelaten na gearres teerd te zijn op verdenking van het verlenen van steun bij de organisa tie van Chili's derde dag van nationaal protest op 12 juli. Ook Seguel en Levandero werden gearresteerd en weer vrijgelaten. Donderdag staat de vierde dag van nationaal protest op het programma. De 64-jarige politicus zei dat de democratische alliantie voor het land een basis voor "groot nationaal akkoord" kon bieden. Pinochet kwam in september 1973 aan het bewind met een staatsgreep tegen de gekozen linkse regering van Salvador Allende. NEW YORK (Reuter) - President John Kennedy heeft zijn naaste medewerkers en vrienden een maand voor zijn dood verteld dat hij, na herverkiezing, van plan was de Amerikaanse troepen uit Vietnam terug te trekken. Dit staat in een nieuwe biografie over de man die op 22 november 1963 in Dallas werd vermoord. Het vraagstuk van Kennedy's be doelingen met Vietnam heeft lange tijd historici beziggehou den, waarbij zijn minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, met anderen van mening was dat hij hetzelfde beleid zou hebben gevoerd als zijn opvolger Lyn don Johnson. Deze stuurde hon derdduizenden Amerikaanse mi litairen naar Zuidoost-Azie waar ze verwikkeld raakten in een "niet te winnen" oorlog te land. Maar Ralph Martin, de auteur van Kennedy wilde terugtrekken uit Vietnam het binnenkort verschijnende boek "A hero for pour time - an intimate story of the Kennedy years" komt tot de constatering dat Kennedy er over dacht de Amerikaanse militairen uit Viet nam terug te halen. Martin, die vijf jaar heeft gewerkt aan zijn boek, zegt ook dat Ken nedy en de Sowjet-leider Nikita Chroesjtjsev in het geheim onge veer 60 brieven aan elkaar heb ben geschreven, waaronder één van de Sowjet-leider van 32 pagi na's, die overeenstemming over een verbod op bovengrondse kernproeven naderbij brachten. De auteur legt Kennedy's mede werker Kenneth O'Donnel en diens vriend Larry Newman de uitspraak in de mond dat de pre sident hun verteld had na zijn herverkiezing van plan te zijn de meer dan 15.000 militaire advi seurs terug te trekken, die hij naar Vietnam had gestuurd. Ook haalt hij de toenmalige minis ter van defensie Robert McNa- mara aan. Deze heeft tegen hem gezegd dat Kennedy een maand voor zijn dood aan hem vertelde dat hij in december 1963 duizend militairen, onder wie helikopter piloten, naar de Verenigde Sta ten zou terughalen. BAHREIN - Iran en Irak leverden ook gisteren zware gevechten op twee fronten in de al bijna drie jaar durende grensoorlog, maar elkaar tegensprekende berichten uit Teheran en Bagdad maken de toestand op het slagveld ondui delijk. Een Irakese militaire woordvoer der meldde dat Irakese troepen meer dan 3300 Iraniërs hebben gedood en 33 tanks en ander ma terieel uitgeschakeld bij gevech ten in de centrale sector. Bagdad meldde zaterdag dat zijn troepen zijn doorgedrongen op Iraans Tussen Syrische en Israëlische regering TEL AVIV (UPI) - De Israëlische ex-minister van defensie, Ariel Sharon, heeft gisteren opgeroepen tot het stationeren van een vredesmacht van de Verenigde Naties tussen de Israëlische en Syrische troepen in de oostlibanese Bekaa-vallei. In een televisie-interview verklaar de hij dat het plaatsen van VN- troepen of waarnemers in de Be kaa-vallei de Libanese strijd krachten in de gelegenheid zou stellen zich alleen bezig te hou den met het toezicht op de gebie den die Israël achterlaat na zijn gedeeltelijke terugtrekking. "Wij moeten het aantal soldaten in Libanon verminderen", zo zei Sharon, die daaraan toevoegde dat "daarom een eenheid van de VN tussen ons en de Syriërs moet worden geplaatst". "Zelfs de Syriërs zullen zich niet over een linie begeven waar VN-troe- pen zijn gestationeerd", aldus Sharon, die nu minister zonder portefuille is. De Amerikaanse bemiddelaar in het Midden-Oosten, Robert McFarlane, heeft gisteren in Da mascus een onderhoud gehad met de Syrische president Hafez Al-Assad terwijl Syrië's staats media onverminderd doorgin gen met hun aanvallen op het Midden-Oostenbeleid van de Verenigde Staten. Over de in houd van het gesprek, dat door waarnemers werd gezien als het neteligste deel van McFarlane's NAIROBI (DPA) - De nieuwe machthebber in het Westafri- kaanse land Opper-Volta, de 34- jarige parachutisten-kapitein Thomas Sankara, heeft de staats greep van jongstleden vrijdag ge pleegd omdat de door hem afge zette president Jean-Baptiste Ouedraogo van het doel "sociale gerechtigheid te scheppen" was afgeweken. Tegenover in de hoofdstad Ouaga dougou geaccrediteerde buiten landse diplomaten verklaarde hij zaterdagavond dat de staats greep niet tegen enig ander land was gericht. Opper-Volta wil met zijn buren in vrede leven. Sanka ra was tot dusver door Frankrijk niet goed begrepen. Hij hoopte spoedig de gelegenheid te heb ben zich bij de vroegere kolonia le heerser beter bekend te ma ken. In een vraaggesprek met de Franse radio had Ouedraogo eerder al verklaard dat hij niet als "stad houder van Gaddafi", de Libi sche leider, beschouwd wilde worden. "Men kan veel van hem (Gaddafi) leren, maar wij kunnen zijn ervaringen niet eenvoudig op de situatie in Opper-Volta toe passen", zei de nieuwe mach thebber. In Ouagadougou was het in het weekeinde rustig. Sankara (Foto AP) Bij de staatsgreep zijn volgens de Franse radio dertien doden en vijftien gewonden gevallen. Sankara was als premier door Oue draogo ontslagen nadat hij bij een bezoek aan Libië kolonel Gaddafi voor een tegenbezoek had uitgenodigd, zonder dat de president hiervan op de hoogte Libië heeft de machtswisseling be groet. JJe Sowj et-Unie gewaagde van in directe steun voor het nieuwe be wind. De Verenigde Staten ne men een afwachtende houding bemiddelingsreis, is niets be kendgemaakt. Algemeen wordt er echter vanuit gegaan dat vooral gesproken is over de terugtrekking van de buitenlandse troepen uit Liba non. Volgens waarnemers heeft zich geen verandering voorge daan in de houding van Syrië, dat weigert zijn troepen uit Liba non terug te trekken zolang zich nog Israëliërs in dat land bevin den. Damascus blijft het Liba- nees-Israëlisch troepenakkoord afwijzen. Het Syrische regeringsdagblad Tishrin schreef dat McFarlane "niets nieuws" van Assad te ho ren zou krijgen. Belangrijkste voorwaarde voor het beginnen van een dialoog met Washington is volgens de krant het schrap pen van de overeenkomst tussen Israël en Libanon, die in mei werd getekend. Avondklok Sri Lanka voor deel opgeheven COLOMBO (Reuter/UPI) - De avondklok op Sri Lanka die twee weken geleden werd ingesteld wegens het etnische geweld tus sen Singhalezen en Tamils, is in de meeste districten van het ei land opgeheven. In negen van de 22 districten blijft een zes uur du rend nachtelijk uitgaansverbod van kracht, zo heeft de regering van Sri Lanka gisteren bekend gemaakt. Eerder die dag maakten de autori teiten bekend dat de avondklok in heel het land met ingang van vandaag zou worden ingetrok ken. Later werd echter meege deeld dat in de hoofdstad en acht andere gebieden vanaf tien uur 's avonds een zes uur durend uit gaansverbod blijft bestaan. Deze maatregel werd genomen om "onderzoeken door veiligheids troepen te vergemakkelijken", zo luidde de verklaring van de re gering. Dode na sprong van Notre Dame PARIJS (DPA/AFP/UPI) - Een Canadese toeriste is gisteren om het leven gekomen toen een jon ge vrouw vanaf een van de torens van de Notre Dame in Parijs naar beneden sprong. De 29-jarige Ca nadese, die op het punt stond de kathedraal binnen te gaan, was op slag dood, degene die sprong overleed in een ziekenhuis. De in 1190 gebouwde Notre Dame heeft twee torens die ongeveer 63 meter hoog zijn. Bij elkaar 23 personen hebben zelfmoord ge pleegd door van één van de to rens van de kathedraal te sprin gen. De Eiffeltoren, die ruim vijf keer zo hoog is als de Notre Dame, heeft het trieste record wat zelfmoor den betreft. Van deze toeristi sche attractie aan de rand van de Franse hoofdstad zijn 366 men sen de dood tegemoet gespron- 'gen. KAAPSTAD (Reuter/UPI) - Voor de Zuidafrikaanse westkust op ca. 110 kilometer ten noordwes ten van Kaapstad is zaterdag een Spaanse olietanker na een brand in tweeën gebroken. Er drijft een olievlek van ca. 30 kilometer lang en vijf kilomter breed die de kust bedreigt, zo heeft een woord voerder van het havenstadje Sal- danha gezegd. De 271.000 metende Castillo de Bellver was met 260.000 ruwe olie op weg vanuit de Perzische Golf naar Spanje toen bij zware zee en een sterke wind het schip zaterdag kort na middernacht in brand vloog. Het schip stond binnen de kortste keren geheel in lichterlaaie. Enkele uren later verliet de bemanning het schip. Volgens de Zuidafrikaanse autori teiten werden 31 mensen die in een reddingsbootje waren over gestapt, door een vissersboot op gepikt. Een opvarende werd uit zee gered en een ander werd met een helikopter van boord ge haald. De Spaanse radio sprak van 36 opvarenden, van wie er 34 werden gered en de overige twee nog vermist worden. In de loop van de morgen brak het schip in tweeën. Intussen drijft het brandende schip in de rich ting van de kust en brandt de olie volop. Deze vuurzee, negen me ter hoge golven alsmede de ster ke wind bemoeilijken het werk van onder meer zes te hulp ge snelde olie-opruimingsvaartui gen. De autoriteiten van de Saldanha- baai vrezen voor het ergste om dat het "olietapijt" door een ster ke noordwestenwind in de rich ting van de stranden aan de baai dreef. De Saladanhabaai vormt de toegang tot de Langebaan-La- gune, een belangrijk en uitge strekt natuurgebied.- (Foto AP) Martens De Belgische premier Wilfried Martens herstelde gisteren voorspoedig van de hartope ratie die hij vrijdag onder ging. Dat heeft een woord voerder van het St. Rapheal universiteitsziekenhuis in Leuven gezegd. De 47-jarige Martens lag zater dag niet meer aan de beade mingsapparatuur en at gister ochtend zijn eerste maaltijd. Hij zal nog zeker twee weken in het ziekenhuis moeten blij ven en zal tot half oktober rust moeten houden. Staking» Bij de Amerikaanse telefoon maatschappij ATT zijn bijna 700.000 werknemers in sta king gegaan na het misluk ken van de onderhandelin gen over een nieuw arbeids contract. Volgens de maat schappij zal het publiek niet veel hinder van de staking ondervinden voorzover geen tussenkomst van een telefo niste nodig is. Bart Bok De vooraanstaande astronoom Bart Bok is vrijdag in zijn wo ning in Tucson, Arizona, aan een hartaanval overleden. De professor werd 77 jaar oud. Bok, die van Nederlandse af komst was, was een interna tionaal expert op het gebied van ons melkwegstelsel en emeritus hoogleraar van de universiteit van Arizona. Bart Bok werd geboren in Ne derland, maar werd in 1938 Amerikaans staatsburger. H(j deed zijn kandidaatsexamen aan de universiteit van Lei den en zijn docotoraal aan de universiteit van Groningen. Explosie synagoge Johannesburg JOHANNESBURG (AFP) - In een synagoge in Johannesburg is zater dagmorgen een bom ontploft, enkele uren voordat de Zuidafrikaanse president, Marais Viljoen, er een bezoek zou brengen. Volgens de poli tie zijn er gaan slachtoffers gevallen. De synagoge ligt in de wijk Hilbrow in het centrum van Johannesburg. Tot nu toe heeft niemand zich voor de explosie verantwoordelijk ge steld. Vorige aanslagen waren steeds het werk van het (verboden) Afri kaans Nationaal Congres (ANC). LONDEN - De spanning rond de Falklandeilanden is dit weekein de gestegen, nadat Britse militai ren daar een Argentijns patrouil levliegtuig en een vissersboot binnen de voor hen verboden oorlogszone ontdekten. Het vliegtuig en het schip werden beide gedwongen de zone te ver laten. Begin vorige week werd, op maar enige kilometers buiten de kust van de betwiste eilanden, ook al een Argentijns vissersschip ont dekt. De uitspraak van een hoge Argentijnse marine-officier, dat de komende tijd schermutselin gen op de zee rond de Falklan deilanden niet uitgesloten moe ten worden, heeft voor verdere ongerustheid bij de Britse mili tairen gezorgd. Binnen het Britse ministerie van defensie is toch al enige zorg ont staan over het groots opgezette bewapeningsprogramma van de Argentijnen. Zo beschikt Argen tinië nu volgens welingelichte bronnen over 50 procent meer straaljagers dan toen het land vo rig jaar april aan z'n avontuur op de Falklandeilanden begon. door Henk Dam Daar komt bij, dat de Argentijnse straaljagers nu, door een geavan ceerd systeem van tanken in de lucht, missies van aanzienlijk langere duur kunnen uitvoeren dan tijdens de Falklandoorlog. Toen moesten deze straaljagers, vliegend vanaf het Argentijnse vasteland, schielijk terug als ze nog maar enige minuten boven de Falklandeilanden hadden ge opereerd, om brandstoftekort te voorkomen. Tenslotte vinden de Britten het zorgelijk dat de Argentijnen hun enige vliegdekschip zo hebben omgebouwd dat het de Super Etendard straaljager kan vervoe ren en in stelling brengen. Vanaf deze vliegtuigen werden vorig jaar de zo succesvolle Exocet-ra- ketten gelanceerd. Het is nog niet duidelijk welke ge volgen het Argentijnse bewape ningsprogramma heeft voor de Britse militaire inspanningen op de Falklandeilanden. De Britten hebben daar een garnizoen van 4500 man. De kosten van het ver dedigen van de eilanden zijn voor dit jaar op 2,8 miijard gul den begroot. grondgebied en verscheidene steden hebben omsingeld, waar onder Mehran waar de Iraanse troepen in de val zouden zitten. Iran meldde gisteren dat zijn troe pen de aanval hebben afgesla gen, waarbij ze 1500 Irakezen doodden en dat ze in de tegen aanval zijn gegaan. Volgens Irak zijn de steden nog steeds omsin geld en houden de gevechten aan. Radio-Teheran haalde een militair communiqué aan waarin stond dat Iraanse troepen in de regio- Mehran een Irakees infanterieba- taljon volledig hebben vernie tigd en een pantserbrigade vrij wel weggevaagd, waarbij ze 40 tanks en personenvoertuigen buiten gevecht stelden. Iran meldde vorige week dat het Irakese troepen verdreven heeft uit 50 vierkante kilometer Iraans gebied en dat het 50 vierkante ki lometer op Irakees gebied heeft veroverd. Volgens het communi qué hebben Iraanse troepen drie heuvels en een pas in het noor den van Irak veroverd, in welk gebied Iran ruim twee weken ge leden een grootscheeps offensief ontketende. Iraanse troepen, die donderdag de strategische berg Kardemend veroverden, zouden zaterdag de Darband-pas en drie heuvels meer naar het noorden in zeer zware gevechten hebben veroverd. Over deze pas, die 15 km. aan de Irakese kant van de g"rens ligt, loopt de enige weg in dit bergachtige gebied. Hongerstaking in Turkije na maand ten einde ANKARA (Reuter) - Honderden gevangenen die in een militaire gevangenis in Istanboel in hon gerstaking waren, hebben hun actie na een maand opgegeven. Naar verluidt weigerden de Turkse militaire machthebbers aan de eisen van de gedetineerden tege moet te komen en verscheidene van hen waren ernstig ziek. In to taal zijn er circa 2500 gedetineer den in hongerstaking om te pro testeren tegen het systematisch martelen, tegen de overvolle ge vangenissen, en voor de afschaf fing van isoleercellen. De meeste actievoerders zijn politieke ge vangenen. Cheysson was ook in Cuba PARIJS (GPD) - De Franse minis ter van buitenlandse betrekkin gen Cheysson is van een reis naar Zuid-Amerika terugge keerd, waarbij hij als eerste Fransman in zijn ambt een offi cieel bezoek heeft gebracht aan de Cubaanse leider Fidel Ca- stro.Op Cuba verklaarde de Franse minister dat zijn bezoek er de demonstratie van diende te zijn dat er „voor Frankrijk geen enkel verbod bestaat" en „dat zij volledig bevoegd is te praten met de landen met wie zij dat maar wil". „Een bezoek als dit beant woordt aan een pragmatische be nadering van de realiteit", aldus Cheysson die er aan toevoegde dat Cuba „in bepaalde sectoren een rol van grote betekenis speelt als gevolg van zijn geogra fische ligging en zijn politieke status". Eerder tijdens zijn reis had de Franse minister herhaaldelijk kritiek geuit op de interventie van de Verenigde Staten in Zuid en Midden-Amerika. Met name had de minister verklaard niet in te zien in hoeverre de Ameri kaanse militaire manoeuvres konden bijdragen tot het bevor deren van de vrede in het gebied. Minister Cheysson liet bij herha ling weten dat naar zijn mening de Zuidamerikaanse problema tiek door de betrokkenen zelf diende te worden opgelost, zon der buitenlandse inmenging. RAMSTEIN (AFP/Reuter) - In het Westduitse Ramstein is gisteren een grote demonstratie van de Amerikaanse luchtmacht gehou den. Rond deze show hebben zich verscheidene incidenten voorgedaan, waarbij meer dan 160 mensen zijn aangehouden. In de nacht van zaterdag op zondag ontploften twee bommen bij een officiersverblijf op de Ameri kaanse luchtmachtbasis Hahn niet ver van Koblenz. Hier ont stond een schade van ruim 200.000 mark. Er waren geen slachtoffers. De luchtshow op de militaire basis Ramstein, die naar schatting een half miljoen toeschouwers trok, werd door leden van de West duitse vredesbeweging aange grepen om te protesteren tegen- het militaire karakter ervan en tegen de mogelijke plaatsing van nieuwe Amerikaanse raketten in het najaar. Een woordvoerder van de West duitse politie verklaarde dat on geveer 60 demonstranten zijn aangehouden toen zij een zitde- monstratie begonnen binnen de basis. Bijna 70 mensen werden opgepakt toen ze bij de belang rijkste baan van het vliegveld een "die-in" hielden. De Ameri kaanse militaire politie zei dat zij 30 personen heeft gearresteerd, onder wie een medewerker van de bondsdagfractie van de "Grü- nen", de alternatieve Westduitse partij. Zaterdag begon de Westduitse vre desbeweging, op de dag dat de bom op Hirosjima 38 jaar gele den werd herdacht, haar cam pagne voor een "hete herfst" waarbij ze de stationering van nieuwe Amerikaanse raketten onder meer in West-Duitsland wil trachten te beletten. Zoals bekend beginnen de Verenigde Staten dit najaar in drie Westeu- ropese landen Groot Brittan- nië, Italië en West-Duitsland - met de opstelling van kruisraket ten en Pershing-2's, tenzij het INF-overleg in Genève tussen Washington en Moskou voordien leidt tot een aanzienlijke reduc tie in het aantal middellange-af- standsraketten aan weerszijden. HIROSJIMA - Duizenden hebben zaterdag het feit herdacht dat achten dertig jaar geleden de eerste atoombom werd geworpen. In Hirosjima zelf hielden Japanse burgers een 'sterf-in' bij het herdenkingsmonument. HIROSJIMA (DPA/Reuter/UPI) - De Japanse premier Nakasone en de burgemeester van Hirsoji- ma, Takeshi Araki, hebben zich zaterdag, tijdens de plechtige herdenking van de atoomaanval op Hirsojima, uitgesproken voor vernietiging van kernwapens en beëindiging van de wapenwed loop. Nakasone zei in zijn toe spraak dat zijn regering vast houdt aan haar drie niet-nucleai- re beginselen: verbod, bezit en introductie van kernwapens. Met een verwijzing naar het Russi sche overwicht verdedigde Na kasone overigens het plan van de NAVO om nieuwe kernraketten in Europa te plaatsen, als het overleg tussen de VS en de Sow- jet-Unie in Genève mislukt. Ook in Europa en de VS werd de atoomaanval op Hirosjma her dacht. In West-Duitsland en Groot-Brittannië werd zaterdag betoogd tegen het gebruik van kernwapens. In West-Duitsland werd het startsein gegeven voor de campagne tegen de statione ring van de Amerikaanse kernra ketten, die moet uitlopen in de zogeheten "hete herfst". In Bonn begonnen twee vredesac tivisten een hongerstaking. Hun voorbeeld werd gevolgd in Frankrijk en de Verenigde Sta ten waar in totaal veertien men sen voorlopig niet zullen eten zo lang politici geen concrete stap pen tot ontwapening doen. In Brussel kwamen de deelnemers aan van de op 9 juli in Dortmund begonnen vredesmars. Ze wil den bij het intussen zwaar bevei ligde hoofdkwartier van de NA VO een betoging houden, on danks een verbod van de Brus selse politie. Vandaag zouden zij petities afgeven bij de NAVO en de ambassades van de VS en de Sowjet-Unie. De vroegere bondskanselier van West-Duitsland, de socialist Wil ly Brandt, heeft voorgesteld dat de Russische leider Andropov en de Amerikaanse president Rea gan elkaar in Hirosjima ontmoe ten. Brandt wees erop dat Rea gan in november een bezoek brengt aan Japan. "Andropov zou hem daar kunnen opzoeken en Hirosjima lijkt mij een bij uit stek geschikt conferentie-oord", aldus Brandt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 6