Leiden wordt even op
slot Loevestein ontzet
actief in I
vrije tijd I
Leiden levert als gemeente een goed
"C
Tv-opnamen voor serie over Willem van Oranje
■hJ
Saskia Groene wegen, twee maanden in dienst als bedrijfscontactvrouw:
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1983
Leiden
LEIDEN - In Delft werden
deze week in de Oude
Kerk opnamen gemaakt
voor de tv-serie over
Willem van Oranje; een
gezamenlijke produktie
van de AVRO, Veronica
en BRT. Eén onzer
verslaggevers nam
polshoogte. Waarom het
Leidens ontzet niet in
Leiden wordt verfilmd.
Figuranten nog in historisch kostuum gestoken bekijken de opna-
nen op een tv-toestel (foto cees zom - gpd)
De in priestergewaad gestoken
edelfigurant Alfrink - een neef
van dé Alfrink, jawel! - hoeft niet
veel te zeggen. Desondanks
loopt alles in het honderd. Als
Jean Jaureguy, die het plan heeft
om Willem van Oranje te ver
moorden, bij hem op bezoek
komt voor de laatste sacramen
ten, zegt de eerwaarde: "Kan ik
iets voor u doen m'n zoon?"
Regisseur Walter v.d. Kamp moet
hem corrigeren: "We zouden dat
m'n zoon weglaten; m'n zoon,
dat kunnen we nu niet gebrui
ken". Alfrink knikt, hij heeft het
begrepen.
Even later is hij weer aan de beurt.
Aarzelend zegt hij: "Kan ik iets
voor u doen..m'n zoon". Ai! Aan
z'n gezicht kun je zien dat hij
gaarne ter plekke z'n tong had af
gebeten. De regisseur bewaart
z'n kalmte, maar even stoppen
kan geen kwaad volgens hem,
want: "ik hoor buiten een caril
lon spelen".
De tv-ploeg is bezig met de eerste
scène die op deze dag moet wor
den opgenomen. "Ja, met die fi
guranten gaat wel eens wat i
zegt producer Leeuwenkamp
"Maar wat wil je ook: het ij
hele happening voor die mensen.
Sommigen zijn echt een beetje
zenuwachtig. De meesten hoe
ven gelukkig geen woord te zeg
gen".
De verfilming van het leven van
Willem van Oranje is, zoals ge
zegd, een gezamelijke produktie
van de AVRO, Veronica en de
BRT. Vanaf 12 januari volgend
jaar wordt de serie uitgezonden.
De eerste zes delen door de Avro
en de laatste vier door Veronica.
De Belgen zenden vanzelfspre
kend alles uit. De directe pro
grammakosten: drieëneenhalf
miljoen gulden.
Beeldenstorm
"Onze planning is wel goed geble
ken", zegt Leeuwenkamp. "Na
tuurlijk, er zit altijd wel wat te
gen. Zo was het bijvoorbeeld niet
makkelijk om figuranten te vin
den die broodmager waren.
Vindt die lui tegenwoordig maar
eens. Ach, uiteindelijk lukte het
ons natuurlijk wel. Zo heb ik bij
voorbeeld nog een buurvrouw
die er armoeiig uitziet".
In mei streek de ploeg ook even in
Leiden neer. In de Pieterskerk
werd de beeldenstorm gefilmd.
"Er werden nep-beelden van de
muur gerukt en er ging een altaar
in de fik", zegt Leeuwenkamp.
Het Leidens ontzet wordt vol
gende week verfilmd. Dat ge
beurt echter niet in Leiden.
Leeuwenkamp: "Dat is veel te
moeilijk in Leiden. Al dat ver
keer, die auto's enzo. Nee, we
doen het op slot Loevestein.
Daar nemen we volgende week
toch al een aantal andere scènes
op; dus kunnen we dat Leidens
onzet mooi even meepakken. We
verfilmen trouwens niet zoveel
van dat ontzet. Je ziet een paar
geuzen in het water en verder na
tuurlijk die knaap met die pan
hutspot. Nee, Loevestein is pri
ma. Voor dat ontzet speciaal naar
Leiden gaan... dat is zo'n gedoe.
De burgemeester van Leiden uit
die tijd, Van der Werf, komt na
tuurlijk ook op de tv hè. Zo zie je
een scène waarin Willem van
Oranje 'm op z'n sodemieter
geeft".
Geurentelevisie
De tv-ploeg gaat lunchen. Als de
bananen en de broodjes in de
magen zitten zal er een scène
worden opgenomen waarin Wil
lem van Oranje op de hoogte
wordt gesteld van het ontzet van
Leiden.
Voor deze scène wordt gebruikt
gemaakt van een vijftigtal figu
ranten. Samen met Willem van
Oranje wonen zij een kerkdienst
bij als een soldaat de blijde bood
schap komt brengen.
Het is overigens een vermakelijke
bezigheid om pauzerende figu
ranten gade te slaan. Zo ontwa
ren wij toch een flink aantal be
brilde zestiende-eeuwse midde
leeuwers in de menigte. En wat
te denken van dit stilleven: drie
zestiende-eeuwse dames die naar
de televisie zitten te kijken.
Inmiddels is Jeroen Krabbé gearri
veerd; het spektakel kan begin
nen. De gemeente begint te zin
gen. Onzeker lopend planken
koorts? - komt de soldaat naar
voren. Hij geeft Willem van
Oranje een briefje. Deze richt het
woord tot de geestelijke. "Domi
nee, met uw verlof. Ik kreeg zo
juist bericht dat Leiden is ontzet.
Laten we God danken". En dat
gebeurt.
Er wordt een korte pauze ingelast.
Een televisiemedewerker maakt
van de gelegenheid gebruik om
vrolijk met een wierookvaatje te
gaan lopen zwaaien. Waar die
hoofdpijnverwekkende mist nu
goed voor is? "Geurentelevisie",
meent Jeroen Krabbé, die even
is gaan zitten omdat er aan zijn
pruik moet worden gefrutseld.
Wonderlijk genoeg is deze scène
snel opgenomen. De figuranten
zijn zichtbaar tevreden. Zeker als
ze te horen krijgen dat ze met z'n
allen even de opname mogen
gaan bekijken. Als kinderen zo
blij lopen ze naar het kleine tv-
toestel toe.
Zijlwijk
De Stichting Zijlwijk voor buurt
en clubhuiswerk heeft haar ac
tiviteitenprogramma voor het
seizoen 1983/1984 op papier ge
zet. Het ziet er als. volgt uit.
Badminton: op donderdagavond
in de sporthal aan het Broek
plein; vrijdagavond in de gym
zaal aan het Regenboogpad.
Inlichtingen: tel. 125574 en
765044.
Creatviteitscursussen: bloem
schikken op woensdagavond in
het clubhuis aan het Regen
boogpad; haken en breien op
maandagavond op hetzelfde
adres. Inlichtingen: tel. 216138.
Jazzgymnastiek. Woensdag- en
donderdagavond in de gym
zaal aan het Regenboogpad.
Inlichtingen: tel. 01718-15430.
Zaalvoetbal. Zaterdagochtend
voor senioren en junioren in de
sporthal aan het Broekplein.
Inlichtingen: tel. 215703.
Yoga. Woensdagochtend en don
derdagavondmet ingang van
7 en 8 september. Inlichtingen:
tel. 215591.
Volleybal. Donderdagavond in
de gymzaal aan het Regen
boogpad en de sporthal aan het
Broekplein. Inlichtingen: tel.
215965.
Verder is er in clubgebouw In de
BochtRegenboogpad 2. een
peuterspeelzaal, inlichtingen
op maandagavond van zeven
uur tot half negen, tel. 215353.
Horeca-cursus
Eurodidakt, een landelijke on
derwijsinstelling, verzorgt in
34 plaatsen een horeca-cursus,
waaronder Leiden (Meren-
wijkschool, Valkenpad 3). Wie
een horecabedrijf wil beheren
moet het diploma cafébedrijf
hebben. Wie als zelfstandig on
dernemer een horecabedrijf wil
leiden, dient bovendien over
het diploma handelskennis te
beschikken. Aan de cursus van
Eurodidakt is een eindexamen
in Utrecht verbonden. De cur
sus begint op maandag 26 sep
tember. Voor meer inlichtin
gen: EurodidaktSir Winston
Churchillweg 2, 2251 CX Voor
schoten, tel. 01717-8544.
Volkenkunde
De Vereniging van Vrienden van
het Rijksmuseum voor Volken
kunde Leiden heeft het lezin
genprogramma voor het sei
zoen 1983-1984 samengesteld.
Alle lezingen worden op maan
dagavond in het museum aan
de Steenstraat gehouden en be
ginnen om acht uur. Het pro
gramma ziet er als volgt uit.
Maandag 10 oktober: De 'Dagen
der Doden' in Mexico, door dr.
Th.J.J. Leyenaar. Hoe de Mexi
caan gestorveren herdenkt op
Allerheiligen en Allerzielen. 14
november: Hollanders in de Ja
panse kunst, door dr. Willem
van Gulick. Naar aanleiding
van de tentoonstelling 'Vier
eeuwen Nederland-Japan', die
in de periode oktober 1983-
maart 1984 in het museum zal
worden gehouden. 12 decem
ber: Muziek in een Andes val
lei, Peru, door drs. Elisabeth
den Otter. Muziek en dans van
de bewoners van dit gebied
weerspiegelen de samenleving,
waarvan zij deel uitmaken. 9
januari: Aborigines in noord
Australië: hedendaagse levens
wijze. door dr. Ad Borsboom.
De Aborigines behoren tot de
oorspronkelijke bewoners van
Australië. 13 februari: De Weg
door het Midden: Boeddhisme
in Thailand, door drs. Frits
Owen. Thailand is gekozen,
omdat het nooit door een
vreemde mogendheid is bezet.
12 maart: Turkije's nieuwe toe
komstperspectief, door drs.
Fred Ros. Zestig jaar Atatür-
kisme, een periode die het
kleurrijke verleden niet heeft
kunnen uitschakelen. 9 april:
Jan en Ahmed: interculturele
communicatie tussen Maro-
kannen en Nederlanders, door
prof. dr. Douwe G. Jongmans.
Over het wederzijdse onbegrip.
11 juni: Veranderingen in de
poolgebieden, door drs. Gert
Nooter. naar aanleiding van
de gelijknamige tentoonstel
ling die 6 juni wordt geopend.
i als het fout gaat. Vaak is het dan te
LEIDEN Saskia Groenewegen is
zo'n twee maanden geleden bij
de gemeente in dienst getreden
om de contacten met het be
drijfsleven te onderhouden. Be
drijfscontactvrouw bij de ge
meente, wat houdt dat in? Mop
perende middenstanders af
poeieren of oliesjeiks en grote
ondernemers met een gladde
babbel naar Leiden lokken?
Geen van beide.
Saskia Groenewegen (31) is afkom
stig uit Delft. Daar deed zij erva
ring op in het bedrijfsleven en de
afgelopen jaren werkte zij bij een
middelgrote, zelfstandige uitge
verij in Rijswijk. "In mijn vorig
werk heb ik nooit zoveel met de
overheid te maken gehad. Het
was een florerend bedrijf, dus
hoefde het ook niet bij de over
heid aan te kloppen". Ze deed er
als redactrice naar eigen zeggen
veelzijdig werk, dat de begelei
ding van het hele produktiepro-
ces omvatte. "Het hield dus in
dat je veel contacten met ver
schillende mensen moest leggen;
met auteurs, met drukkers. De
een moetje onder druk zetten, de
ander een aai over z'n bol geven.
Het was in elk geval een goede
leerschool voor het organiseren".
Ze maakte de overstap naar de ge
meentelijke overheid ("als het
me saai leek had ik het niet ge
daan") en werd de opvolgster
van bedrijfscontactman De
Muinck Keizer, die dit werk zo'n
anderhalf jaar had gedaan. Na
het vertrek van De Muinck Kei
zer kniesde het Leidse bedrijfsle
ven, dat de vacature maar niet
werd vervuld. De contacten met
de gemeente waren toch al niet
optimaal en nu was er ook al
geen bedrijfscontactman meer.
Ewalt Keijser, chef van de afdeling
economische zaken en energie,
vond en vindt dat een merkwaar
dige redenering: "De contacten
met de bedrijven kun je nooit
aan één persoon overlaten. Dat
wordt een stuwmeer, dat op een
door
Leo Maat
gegeven moment overloopt. Het
is niet zo dat Dirk (Van Schie,
medewerker afd. economische
zaken, red.) en ik nu met de ar
men over elkaar gaan zitten. En
er lopen natuurlijk ook contac
ten rechtstreeks via mevrouw
Fase (wethouder economische
zaken, red.)".
Saskia Groenewegen: "Het is niet
goed om alle contacten bij één
persoon te concentreren. De
schoorsteen blijft ook wel roken
als ik bijvoorbeeld op vakantie
ga. Ja, wat zijn bedrijfscontac-
ten? Dat gaat van groot tot klein,
een heel scala. Het is niet zo dat
we alleen naar het grote bedrijfs
leven kijken".
"Veel bedrijven kloppen pas bij de
overheid aan als het fout gaat.
Vaak is het dan al te laat. De ge
meente fungeert dan alleen als
een vangnet. Ik wil een normaal
contact opbouwen. Vaker naar
de bedrijven toe gaan, ook als er
geen problemen zijn. Vaak blij
ken er dan toch wel kleine din
getjes te zijn, die weggenomen
kunnen worden, voordat het een
echt probleem wordt. Of gewoon
wat informatie verschaffen".
"Wij hebben veel contacten met de
universiteit, de Kamer van
Koophandel, het ministerie van
economische zaken en met be
drijven. We verkeren daardoor
als gemeente in de ideale positie
om dwarsverbindingen te leg
gen".
Ervaring
In de eerste maanden heeft de be
drijfscontactvrouw in elk geval
de ervaring opgedaan, dat er in
Leiden genoeg werk aan de win
kel is. "Ondanks de zomer en de
bouwvak heb ik stevig doorge
werkt. Ik heb me niet bepaald
ritten vervelen". Ze was amper
een week in dienst van de ge
meente of ze kreeg via de afde
ling ruimtelijke ordening al het
eerste 'probleemgeval' op haar
bord. Een drukkerijtje, toevallig
een voor haar bekende branche,
wilde zich in Leiden vestigen,
maar het zag er naar uit dat het
pand, dat de ondernemer op het
oog had, volgens het bestem
mingsplan niet voor bedrijfs
doeleinden gebruikt mocht wor
den. In overleg met de drukker,
bleek al spel dat de produkten
ook zelf verkocht werden. Dan
heet het detailhandel en dat
mocht wel in het betreffende
pand. Het probleem was opge
lost door eenvoudig wat informa
tie uit te wisselen.
Een andere, meer omvangrijke
klus, waar Groenewegen zich tot
nu toe mee bezig heeft gehou
den, is het inventariseren van
beurzen in Nederland, waar Lei
den zich temidden van het be
drijfsleven kan presenteren als
vestigingsplaats. In het verleden
heeft Leiden onder meer een
stand op de Comdexbeurs ge
kocht en meegewerkt aan een
symposium over vestiging en
verplaatsing van ondernemingen
en instellingen. Met de inventari
satie van de beurzen kan de ge
meente de werving nu planmati
ger aanpakken. Zelf heeft ze in
haar vorige baan ervaring opge
daan met beurzen op de Frank
furter Buchmesse. Het bezoeken
van buitenlandse beurzen zou -
mede met het oog op de kosten
mogelijk in combinatie met
Leidse bedrijven kunnen gebeu
ren, oppert Groenewegen.
"Het was een hele uitzoekerij,
maar bij de beurzen kan een
groot potentieel liggen. Ik ga me
overigens niet alleen met wer
ving bezig houden. Ik heb meer
een hele brede ombudsfunctie,
geen specialisme. Zo ga ik ook
deel uitmaken van de project
groep, die binnenkort het be
stemmingsplan De Waard gaat
voorbereiden. Dan loop je tegen
veel zaken aan".
Z« is ook ingeschakeld bij de eind-
i edactie van de onlangs versche-
i.en nota over het toerisme-be-
leid en verder is ze doende ge
weest met een inventarisatie van
het aanbod van kantoorruimte in
Leiden. De informatie van ver
schillende makelaars en van de
gemeente zelf is verzameld en
doorgegeven aan het ministerie.
Zodat ook EZ beschikt over up-
to-date informatie over de vesti
gingsmogelijkheden in Leiden.
Wellicht dat dat nog wat oplevert
voor Leiden.
Vakwerk
"Leiden levert als gemeente een
goed produkt. De keuze van een
lokatie is vakwerk, geen confec
tie, die je aan Jan en Alleman
hoeft aan te smeren. Een goede
verkoper denkt op lange termijn.
Zowel het bedrijf als de gemeen
te is gebaat bij een goede advise
ring. Soms kan een bedrijf beter
in Almere zitten. Maar als een be
drijf in de Randstad gevestigd
wil zijn, dan is Leiden zo gek nog
niet. Leiden ligt heel centraal,
met uitstekende verbindingen
met Schiphol en kent toch niet
de grootstedelijke problemen.
Het prijsniveau is ook lager dan
in de grote steden".
Toen enkele maanden geleden de
vervulling van de vacature me
dewerker bedrijfscontacten ter
sprake kwam in de raadscom
missie economische zaken zei
wethouder Fase: "We hebben
haar niet uitgekozen, omdat ze
vrouw is. Ze is gewoon goed".
Saskia Groenewegen brengt het
vrouw-zijn zelf ter sprake. Hoe ze
daarover denkt? "Ach, het wis
selt. Soms noem ik mezelf be
drijfscontactvrouw, dan weer
omzeil ik dat woord door de
functie te omschrijven". Bij het
woord bedrijfscontactmens trekt
ze evenwel een vies gezicht.
Regisseur Walter v.d. Kamp (midden): "We zouden dat 'm'n zoon' wegla-
ten (foto Cees Zorn - gpd)
