t
3
Als het onweer nadert
gaat de paling "lopen"
Kruiswoord
VISSPORT
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1983
Extra
DOOR BRAM VAN LEEUWEN
Jong en oud tussen met veel ple
zier op paling. En soms is een
"maaltjesnel gevangen.
Als ik mijn hengelspullen naar
de auto sjouw verschijnen de
zweetpareltjes op mijn voor
hoofd. De vistas en de foudraal
lijken nog zwaarder dan nor
maal als ik ze in de kofferbak
deponeer. Het is die avond
drukkend warm. Typisch Ne
derlands weertje na een paar
zomerse dagen. Klamme hitte,
waarbij elke beweging er één
teveel is.
Een hemelwaartse blik leert dat
de eerste onweerswolken zich
beginnen samen te pakken. De
koppen in het zwerk vormen
de voorboden van een pittige
bui die zich waarschijnlijk bin
nen afzienbare tijd boven ons
zal ontladen. Dat we deson
danks de hengels in gereed
heid brengen om de avondu
ren vissend door te brengen is
omdat dit bij uitstek weer is
om een maaltje aal te vangep.
Of paling, zo u wilt.
Het gekke is dat ik en vele ande
re sportvissers altijd over een
"maaltje" spreken als we het
over die kronkelige glibber-
beesten hebben, terwijl dat bij
andere vissoorten niet in mijn
hoofd zou opkomen. Daar is
maar één simpele verklaring
voor. Deze vis heeft behalve
zijn bekoring om hem te van
gen ook nog het voordeel dat
MATERIAALTIP
Twee hengeldelen die met
geen mogelijkheid meer uit
elkaar te halen zijn kunnen
een groot probleem vormen
aan het einde van een vis
dag. Zeker omdat de koffer
ruimten van de meeste au
to's ontoereikend zijn om ze
als één geheel te vervoeren.
Er zijn wel wat maatregelen te
nemen waardoor dat pro
bleem kan worden voorko
men. Zorg dat de uiteinden
van de delen, maar ook de
binnenzijden steeds hele
maal schoon zijn. Spoel ze
eventueel met water na
wanneer ze in de modder
hebben gelegen. Verwijder
ook zorgvuldig eventueel
aanwezige voer- of viss-
lijmresten.
Behandel de uiteinden boven
dien geregeld met kaarsvet.
Een paar stompjes in de vis-
kist of -kofTer bieden vaak
uitkomst. Mocht het onge
mak u desondanks overko
men, ga nooit met uw vis-
maat aan de delen staan ruk
ken. De kans dat een van de
delen barst is groot.
Plaats eerst uw hand krachtig
om de onderkant van het
dunste hengeldeel. En uw
andere hand op het bovenste
gedeelte van het dikkere
deel. Probeer dan de boven
ste hand met de duim van de
onderste hand omhoog te
duwen. Verwarm eerst met
de hand het dikkere hengel
deel.
hij culinair goed in de markt
ligt.
Kenners hoef ik niet te vertellen
hoe een versgerookte, iets
meer dan vingerdikke paling
smaakt. Maar omdat dit een
vis- en geen receptenrubriek is
zal ik u niet verder vermoeien
allerlei eetlustbevorderende
termen. Daar hebben we ten
slotte Wina Bom voor.
Omdat we onze pappenheimers
goed kennen, laten we niets
aan het toeval over als het om
aas gaat. In de aasdoos kronke
len weldoorgevoede mestpie-
ren door elkaar en in het vakje
daarnaast krioelen de maden.
In de aasketel zitten wat onder
maatse voorntjes. En in een
plastic bakje hebben we een
stukje pittige kaas gestopt.
Stuk voor stuk ingrediënten
die op het menu van de aal prij
ken.
Het gekke van de aal is alleen dat
hij zelf wel zal uitmaken wan
neer hij de voorkeur geeft aan
een piertje boven een blokje
Goudse en wanneer hij een
stukje verse vis prefereert bo
ven een paar wriemelende ma
den. Aal - zo wordt wel eens
gezegd is een alleseter. Alles
wat hij van zijn gading vindt
gaat naar binnen, heb ik meer
malen in tijdschriften en boe
ken gelezen.
Nou, vergeet het maar. Aal kan
vaak zeer kieskeurig zijn bij
het maken van een selectie
voor de inwendige aal. Verder
kan zijn eetlust van de een op
de andere dag hemelsbreed
verschillen. De ene dag neemt
hij het aas resoluut en ver
dwijnt de pen met stevige ruk
ken onder water.
Een andere keer is het een treu-
zelaar-pur sang die alle tijd
neemt om het aas te inspecte
ren. Wie in zo'n geval met de
dobber vist, ziet hoe de anten
ne met tergend kleine bewe-
- ginkjes verschuift. Iets om
hoog, iets omlaag, een beetje
naar links, een beetje naar
rechts. En het slot van het lied
je is dat hij het stukje vis of de
worm toch links laat liggen en
slingerend zijn weg over de bo
dem vervolgt.
Vissen met onweersachtig weer
op aal is een belevenis. Ken
ners zeggen dat de aal onder
zulke omstandigheden
"loopt". Dat wil zeggen dat de
aal een onbedwingbare lust
krijgt om op voedseltocht te
gaan. Waarom hij dat juist in
de aanloóp naar donder en
bliksem doet, daarover is al
veel gefilosofeerd. Het laatste
woord is er nog niet over ge
sproken. Zoals de aal ook in
andere opzichten nog altijd
een vissoort is die met raadse
len is omgeven.
Terwijl elke andere inheemse vis
paart op de plek of in de buurt
waar hij rondzwemt, trekt de
aal helemaal naar de Sargasso-
zee om zich daar voort te plan
ten. Meegevoerd door de golf
stromen verschijnt het nage
slacht na verloop van tijd weer
voor onze kust in de vorm van
glasaaltjes. Typische jongens
toch die palingen.
Die avond besluiten we het ons
gemakkelijk te maken. We kie
zen een plekje uit de buurt van
een grote betonnen brug, die
aan weerskante*! wordt gemar
keerd door een serie meerpa
len. En uit het foudraal halen
we de werphengel en monte
ren aan de lijn een paternoster
met drie langsteÜge haken
waarop we de wormen rijgen.
Uitwerpen, hengel in de steun,
waker tussen de geleideogen
achterover leunen in de vis-
stoel.
Kijken hoe de muggen boven het
wateroppervlak dansen, een
lichtblauwe libel een landing
uitvoert op een rietstengel en
even verderop de meerkoet
voor de zoveelste maal een ei
genwijze eend uit zijn territoir
veijaagt. Plotseling gaat de wa
ker met zo'n vaart omhoog dat
hij tegen de hengel klapt. En of
het nog niet voldoende is, wipt
de hengeltop op en neer.
Ik pak de hengel uit de steun,
neem de lijn even boven de
molen tussen duim en wijsvin
ger en voel hoe de vis het aas
verplaatst. Met een flinke haal
wordt de haak gezet. Bij elke
andere vis is dan het tijdstip
aangebroken om de dril te be
ginnen. Bij de paling is daar
geen tijd of gelegenheid voor.
Binnendraaien is het parool,
en zo snel mogelijk. Hem geen
kans geven zich met z'n krach
tige staart ergens omheen te
slaan. Want wie hem daarvoor
de kans geeft, kan de vangst
meestal wel afschrijven. Dit
maal krijgt hij die kans op
overleving niet. Even later
kronkelt de aal in de boot. Een
vingerdik exemplaar dat alle
pogingen doet om met behulp
van die elastische staart een
keurig vlechtwerkje van de lijn
te maken. Dan bewijst het be
zit van een krant pas echt zijn
waarde.
Want behalve dat hij een uitste
kende nieuwsbron is, kan hij
ook goede hand- en spandien
sten verlenen bij het onthaken
van een vastgeslagen aal.
Krantepapier geeft grip op de
supergladde huid van de aal.
Als de haak uit de bek verwij
derd is verdwijnt de aal in het
fijnmazige net. Hij krijgt die
avond gezelschap van steeds
meer soortgenoten. Allemaal
minstens vingerdik. Want de
nog dunnere, tot maatje
rug in hun element. Eventueel
tot de omvang is toegenomen
tot polsdikte. Al is dat laatste
alleen voorbehouden aan
vrouwtjesalen; de mannetjes
blijven altijd een stuk kleiner.
Daarom zijn ze nog niet minder
smakelijk. Maar daarover zou
ik het niet hebben....
op de lijn bevestigende^ lui^ nQg
Mensen die aan de hand van
windrichting, temperatuur,
en nog een handvol andere
gegevens meenden een goe
de vangst te kunnen "becij
feren" voor een bepaalde
stek zijn vrijwel steeds op
de koffie gekomen. Het ge
drag van de vis is namelijk
vrij wispelturig. Toch kan
het noteren van gegevens
wanneer op bepaalde plaat
sen goede vangsten zijn ge
daan geen kwaad.
Het mag dan geen waarborg
zijn voor een goede vangst.
Het kan wel een handleiding
zijn voor een plezierige vis
dag wanneer elders de vis
verstek laat gaan. Visplek-
ken kunt u het best noteren
via zogenaamde kruispeilin
gen met vaste punten in het
water of op de oever. Zoals
kerktorens en meerpalen.
Horizontaal
1. kleur, 5. liefdesuiting. 8. half
(lat. in samenstelling), 12. zaak
firma, 16. oude lengtemaat, 18.
familielid, 19. slank-tenger, 21.
sportterm, 24. telwoord, 25. ge
wezen, 26. gierigaard, 27. vette
vloeistof, 28. toets alleen, 29.
boom, 30. elektrisch geladen
deeltje, 32. vogel, 33. maan
stand, 34. boom, 36. boom, 38.
titel, 40. beroep, 41. foto map,
42. loopvogel, 43. op dit mo
ment, 44. bergweide, 46. vier
handige zoogdier, 48. voormali
ge Duitse munt, 49. godsdienst,
50. behoeftig, 52. klaar, 53. ge
wicht, 54. pier, 55. bloedvat, 56.
trekdier, 58. water in Utrecht,
59. kloosteroverste, 61. boom,
62. regerings-reglement, 76. wa
ter in Friesland, 68. vertoon
baar-goed uitziende, 74. vers,
75. opening, 76. gewoonterecht.
Verticaal
2. militaire rang, 3. gewicht, 4
de dato, 5. vreemde munt, 6
verbond, 7. titel (Fr. afk.),
muzieknoot, 9. bouwland, 10
gewicht, 11. toespraak, 13
voedsel, 14. persoonlijk voor
naamwoord, 15. vogel, 17. Eu
ropeaan, 18. gedaanteverwisse
ling, 20. kledingstuk, 21. sport
artikel, 22. vat, 23. rad, 31.
kaartspel, 33. kloosterlinge, 34.
jaartelling, 35. toiletartikel, 36.
familielid, 37. slag-klap, 39. be
lemmering, 45. traag, 47. slot
woord, 50. Japanse parelduik-
ster, 51. schaakterm, 53. vrucht,
57. ontspanning, 60. ter naaste
bij, 63. vreemde munt, 64. lek
kernij, 65. bevel, 66. rustplaats,
68. onmeetbaar getal, 69. uitga
ve, 70. landbouwwerktuig, 71.
motorraces, 72. uitroep van af
keer, 73. muzieknoot.
De prijs van 25,- werd toegekend
aan Cor Tiesema, Brucknerstraat
33, 2324 KL Leiden. De prijs
wordt de winnaar toegezonden.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54. 2300 AB Lei
den.
Rini Ku(jf heeft in het OHRA-
toernmooi weer een meester-
resultaat aan zijn serie toege
voegd. Een verrassing kan
dat nauwelijks genoemd wor
den, omdat hij al een tijd op
het niveau van een goede in
ternationale meester speelt.
Wel een verrassing was het
optreden van Paul van der
Sterren, die tot in de laatste
ronde speelde om de toer-
nooioverwinning, maar daar
in helaas verloor van Chand
ler. Hier verslaat hij de Ame
rikaan Henley in een partij
waarin lange tijd moeizaam
wordt gemanoeuvreerd,
maar die aan het slot explo
deert.
Wit: Van der Sterren; zwart:
Henley. 1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3.
Lb5 g6 4. c3 a6 5. La4 d6 6. d4
Ld7 7. 0-0 Lg7 8. Tel Pge7 9.
de5: de5: 10. Pd2 0-0 (Nu
volgt er een manoeuvreerfase
waarin wit probeert de dame
vleugel te verzwakken en
greep op het centrum te krij
gen. De zetten zijn allerminst
geforceerd en daarom is het
geven van varianten niet
goed mogelijk) 11. Pfl h6 12.
De2 Pc8 13. Lc2 Le6 14. Le3
De7 15. h3 Td8 16. Pd2 Pb8
17. Pb3 b6 18. Pfd2 Pd6 19. a4
a5 20. Ld3 Pd7 21. Pc4 Pf8 22.
Pbd2 Pc4: 23. Lc4: h5 24. Te-
dl Td6 25. Le6: De6: 26. b3
Kh7 27. Pc4Tdl: 28.Tdl: Lh6
29. Lh6: Kh6: 30. Td5 (Slui
pend heeft wit groot voordeël
opgebouwd; dat is klasse!) f6
31. Pe3 Dc6 32. Dd2 Kg7 33.
g4 hg4: 34. Pg4: g5 35. h4 De6
36. Pe3 Dh3 37. hg5: Pe6 (Dia
gram) 38. Pf5+? (verleidelijk
om in tijdnood zo'n tussen-
schaakje te geven, maar hier
is het wel fout omdat wit het
veld g4 te vroeg vrijgeeft; be
ter is Td3) Kg6 39. Td3 Dg4+
40. Tg3 De4: 41. Pe7+ Kf7 42.
Pc8! (al wint dit niet gefor
ceerd, toch is het een schitte
rende zet) Pf8? (en zwart rea
geert prompt verkeerd; goed
was pg5:) 43. Dd8 Del+ 44.
Kg2 De4+ 45. Kh2 Dh7+ 46.
Th3 Df5 47. Dc7:+ en zwart
geeft het op. Op Dd7 volgt
Th7+.
Als toegift nog een bliksem-
overwinning van John van
der Wiel. Wit: Van der Wiel;
zwart: Franco (Paraguay). 1
e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cd4: 4.
Pd4: Pf6 5. Pc3 d6 6. Lg5 Ld7
(Met het idee Pd4: gevolgd
door Lc6) 7. Pb3 a6 8. f4 b5 9.
Lf6: gf6: 10. Dh5 Tc8 11. 0-0-0
Pa5? (beter is e6) 12. Pd4 Lg7
13. Pf5 Lf5: 14. efl5: Tc5 15.
Ld3 e5 16. Pe4 Tc6 17. fe5:
fe5: 18. f6 Lf8 (Lf6: 19. Thfl)
19. Thfl Dc7 20. Pg5 Pc4 21.
Le4 en zwart gaf het op. Op
Tc5 volgt Pe6 en op Tb6 volgt
Ld5 waarna zwart pion f7 niet
meer afdoende kan dekken.
Aanstaande dinsdag wordt het
Europese kampioenschap ge
opend. Het eerste sedert
1977. De Russische titelhou
der Rotislaw Lesjtsjinski is
ook van de partij, maar be
langrijker kandidaten voor
de eindzege lijken Alexander
Dibman en Wadim Wirny.
Ook onze landgenoten Jos
Stokkel en Auke Scholma
maken een aardige kans.
Grote afwezige is nationaal
kampioen Rob Clerc. Zijn ab
sentie zal vooral door Lesjts-
jinsky als een voordeel erva
ren worden, want niet alleen
damt Clerc erg sterk, miste
hij in '77 het kampioenschap,
maar bovenal versloeg hij de
huidige Europese kampioen
in een fantastisch gevecht.
Zie maar, Clerc heeft wit: 1.
32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3.
35-30 18-22; dreigt nu met de
vereenvoudiging 23-29 en 22-
27. Mogelijk is nu 31-26 12-18
37-31 in een poging een hek
stelling in te nemen; 4. 30-25
12-18 5. 25x14 10x19 6. 34-30
15-20 7. 30-25 7-12 8. 25x14
9x20; in een mum van tijd
heeft zwart tien tempo's
meer; 9. 40-34 5-10 10. 45-40 1-
7 11. 50-45 10-14 12.40-35 4-10;
zwart speelt bewust tempi uit
Nederlandse hoogtepunten tij
dens de zo succesvol verlo
pen EK waren ongetwijfeld
de wedstrijden tegen Italië en
Duitsland. Tegen Italië werd
het een enerverende wed
strijd; de spellen waren spec
taculair, het spel aan beide
zijden formidabel. Met nog
één spel te spelen stond Ne
derland 13 punten voor. Hans
Kreijns en Hans Vergoed wa
ren in dat laatste spel afge
stopt in 5 Sch, zes gemaakt
omdat Sch V "gevonden"
was. Als de Italianen slem
zouden bieden en maken be
tekende dat een gelijk spel,
bieden en down gaan zou 16-
4 winst opleveren en niet bie
den zou de stand op 13-7 hou
den.
A B 9 5
9HB85
O A 8 7
10 5
V7 2
7 V7 3
O B 10 6 2
A7 6
•WO
Z
H 10 4 3
A
O H V 5 3
H V B 4
Zuid gever, allen kwetsbaar.
De Falco voor Italië opende 1
KI (sterk) - noord 2 KI (5 con-
GROOT-BRITTANNIË - On
der het motto "Britse leger
(postzegel) op parade" heeft
Groot-Brittanniè op 6 juli 350
jaar militaire legergeschiede-
nis vastgelegd, van piekenier
tot paratrooper. Met deze
emissie hebben de series ge
wijd aan de Britse krijgs
macht een vervolg gekregen.
Op 13 september 1965 werd
met acht zegels de luchtslag
om Engeland herdacht, op 29
mei 1968 werd met een 1 shil
ling-zegel uit een serie (van
vier) het 50-jarig bestaan van
de Royal Air Force gememo
reerd en vorig jaar 16 juni
werd de Britse marine-tradi
tie - juist tijdens de Falkland-
oorlog - in beeld gebracht.
De leger-serie bestaat uit vijf
zegels in waarden van 16p,
20Vip, 26p, 28p en 31 pence.
De 16p-zegel toont een mus
ketier en een piekenier van
om wit beslissingen te laten
nemen; 13. 31-26 10-15 14. 37-
31 3-9 15. 44-40 22-27; het stra
tegische punt 27 wordt bezet;
16. 31x22 18x27 17. 34-30 17-
21 18. 26x17 11x22 19. 30-25
12-18 20. 39-34 7-12 21. 43-39
6-11 22. 33-29 11-17; indien
zwart 20-24x24 ruilt moet hij
na 34-30 44-40 en het dichten
van 43 rekening houden met
de dubbelruil 25-20x20; en
24. 48-43 21-26; mi. heeft wit
goede omsingelingskansen.
De afwezigheid van de
kroonschijf en de zwakke lin
ker vleugel dreigen ten prooi
te vallen aan Clercs aanvals
drift. Er tegenover staat de
zwarte controle over 26; de
zwarte tekstzet lijkt voorba
rig vooral gezien het partij-
verloop; 25. 42-38 2-7; ver
zwakt de verdediging, maar
wit dreigt toch via 34-30 of 29-
24 gevaarlijk te worden en
druk tegen de zwarte linker
vleugel te gaan uitoefenen;
26. 49-44! 12-17 27. 29-24!;
overigens wits enige plan in
dergelijke standen; 27... 20-
x29 28. 33x24 19x30 29. 35x24
8-12; hier gaat 14-19 niet we
gens het charmante meer-
slagje 47-42 en 39-33!. Met de
tekstzet probeert zwart de
witte schijf op 24 in het doos
je te krijgen; 30. 40-35 14-19
31. 45-40! 19x30 32. 35x24 23-
28; want 9-14? faalt op een
slagje naar 10; 33. 40-35 9-14
34. 34-30 13-19 35. 24x13 18x9
36. 39-34 9-13; er dreigt 30-24
en 34-30 en 12-18 faalt op 38-
32 en 36-31; 37. 30-24 13-18;
idem, alleen nu 24-20 erbij;
38. 34-30 14-19 39. 24x13 18x9
40. 44-39 9-14; 12-18? 38-32 en
36-31; 41. 30-24 omdat 12-18
nog steeds niet gaat, dreigt
wit door 39-34-30 te winnen;
41.12-18; toch, maar ook na
bijv. 7-11 39-34 12-18 34-30 14-
19x9 25-20x19 wint wit; 42.
38-32! 27x49 43. 36-31 26x37
44. 41x1 22-28 45. 39-34 28-32
46. 47-42 17-22 47. 34-30 22-27
48. 24-20 15x24 49. 30x10 27-
31 50. 10-5 31-37 51. 42x31 32-
38 52. 5-28 en Lesjtsjinsky gaf
zich gewonnen.
86
10 9 6 4 2
094
9 8 3 2
troles), zuid 2 Ru noord 2,
Ha, zuid 2 Sch - noord 3 Sch,
zuid 5 Sch (partner, hoe goed
zijn je schoppens?) en noord
tenslotte 6 Sch. Cees Sint als
west begon goed door niet
met KI A te starten; een der
gelijke start duidt er namelijk
heel vaak op dat de betreffen
de tegenstander over een
tweede slag denkt te beschik
ken. De leider nam de ruite
nuitkomst in de hand en ver
volgde met Sch 3 naar... het
De wedstrijd tegen Duitsland
was technisch van iets min
der niveau, maar spannend
was het wel. Nederland nam
al heel snel de leiding en
bouwde die voorsprong
steeds verder uit. Vijf spellen
voor het einde bedroeg het
verschil nog ruim 20 punten,
maar toen sloeg het noodlot
toe. Vier slechte spellen op rij
kostten een klein vermogen
en Nederland verloor toch
nog met 14-6.
85
<?9
O AB 10 8 64
H 8 5 4
N ♦HVB73
<77 6
OH 7 2
VB3
£wo
z
10 6 2
<?A854
O V 9 3
A62
Oost gever, NZ kwetsbaar. De
Duitsers als OW boden 3 Sch
dat één down ging via Ru A,
Ha A en nu eerst KI A ge
volgd door harten getroefd
en KI H. Kreijns-Vergoed bo
den 1 Sch (oost) 2 Ha (west)
en verder 2 Sch - 3 KI (een
soort manchepoging), 3 SA -
4 Ha.
Noord startte daartegen met
Ru A en ruiten na. West nam
de heer op tafel en gooide
zelf... Sch 4 af. Nu volgde har
ten voor de heer en harten na
voor het aas en west's mislei
ding bleek te hebben ge
werkt. Zuid moet natuurlijk
KI A naspelen, maar in de
praktijk vervolgde hij met
ruiten, waarop Hans lö-eijns
als een haas 11 slagen bij el
kaar grabbelde.
The Royal Scots uit 1633.
Twee manschappen van The
Royal Welch Fusiliers komen
voor op de 20l/2p-zegel en op
de 26p-zegel twee soldaten
van The Royal Green Jac
kets. Een sergeant van de
Irish Guards in een khaki ca
mouflage-uniform zoals dat
tijdens de oorlog in Zuid-
Afrika werd gedragen staat
op de voorgrond op de 28p-
zegel; op de achtergrond een
militair in vol tenue. Op de
laatste zegel (3lp) belanden
we in deze tijd: twee man
schappen van de Britse
luchtlandingstroepen in ge
vechtstenue (The Parachute
Regiment).
We blijven nog even in Groot-
Brittanniè, want op 24 augus
tus komen vier zegels uit
(16p, 20Vfep, 28p en 3lp) met
daarop "vier eeuwen statige
en stijlvolle Britse tuinen", zo
te zien een pracnuge serie,
die volledig past in het uitgif-
tebeleid van de Britse poste
rijen: een verantwoorde mix
ture van verleden en heden
met een juiste gevoel voor
het typische Britse leven en
de vele aspecten van de rijke
geschiedenis.
SAN MARINO - Het kleine
San Marino heeft voor zijn
Europa-CEPT-zegels die op
20 april verkrijgbaar werden
gesteld de werken van de
Zwitserse professor Augute
Piccard tot onderwerp geko
zen: 400 lire, de eerste onder
zoekingen in dc stratosfeer
(1931-1932) en 500 lire, diep
zee-onderzoek (1953-1960).
Oplage: 750.000 series
