KERKDIENSTEN
Campingpastoraat steeds belangrijker
God wil u een
hoopvolle
toekomst
geven
Zij aan zij met Victoria Vesta, die ons in dit aardse tra
nendal van een veilig gevoel wil verzekeren, belooft
een al even kleurig affiche op het Hilversums station
geborgenheid voor de eeuwigheid. „God wil u een veili
ge toekomst geven", wordt de treinreiziger in potige
letters voorgehouden. Tussen Heinekens stralende
sterren en Slavenburgs appeltje voor de dorst een on
gewone reclameboodschap, die weinig wachtenden
dan ook zal ontgaan.
Het op vele stations aan te treffen
aanplakbiljet, dat onder zijn for
se slagzin ook nog een toepasse
lijke tekst uit het Johannes-evan-
gelie laat lezen, vermeldt onder
aan in pietepeuterige lettertjes
wie deze zending tussen boemel
en intercity bedrijft.
De heer D. Baksteen uit Alphen
aan den Rijn verklaart zich be
reid geinteresseerden aan een
Bijbel te helpen en wie dat wenst
kan bij hem ook meer informatie
krijgen. Een organisatie wordt
niet genoemd zodat de indruk
kan ontstaan, dat het een gedre
vene is, die op deze moderne ma
nier bekeringsarbeid verricht.
Wantrouwige lieden veronder
stellen daarentegen, dat hier op
slinkse wijze voor een religieuze
groepering zieltjes worden ge-
Het een noch het ander is waar,
laat de heer Baksteen, een krasse
tachtiger, weten. Met hem hou
den nog vier vrijwilligers zich be
zig met de stationsevangelisatie.
En al komt die dan ook voort uit
het verkondigingswerk van de
Vergadering van Gelovigen,
waartoe zij allen behoren, perso
nen, die erop reageren, wordt
geen gesprek of contact opge
drongen.
„Onze enige bedoeling is hen, wan
neer zij zelf het initiatief nemen,
met de boodschap van de Here
Jezus Christus in aanraking te
brengen", verzekert de heer H.
van der Snoek, medestander van
zijn bejaarde broeder. „Waar zij
dan later hun geestelijke tehuis
vinden is niet onze zaak".
Traktaatjes
Hoewel die reacties 'met horten en
stoten' binnenkomen - soms
twee of drie in een week en dan
weer een tijdje niets wordt
aangenomen, dat evangelisatie
per-affiche tegenwoordig
effect sorteert dan de versprei
ding van traktaatjes, waarmee
van oudsher het geloof onder
ogen werd gebracht.
In Alphen gebeurde dat al vele
tientallen jaren, daar gingen om
de paar maanden mensen op pad
om huis-aan-huis de godsdiensti
ge geschriftjes in de bussen te
stoppen. De heer Baksteen, vroe
ger in Rotterdam eigenaar van
een door de Duitsers platgegooi
de zaak in goud en zilver, heeft
ook bij de bezorging van die ge-
schriftjes altijd een actieve rol
vervuld.
Later kwam men op het idee een
affiche op het plaatselijk station
op te hangen. Het werd door een
bevriende fotograaf ontworpen
en stelde een man voor, die de
leegte inloopt, met daarbij als
enige tekst de opwekking: 'Om
keren. Terug naar God'. Het
woord bekeren werd met opzet
niet gebruikt.
Al gauw meldden zich geestver
wanten uit Leiden en Bodegra
ven. die het een goed idee von
den en op hun perrons ook wel
zo'n wervend biljet wilden zien.
Zo ging de sneeuwbal aan het
rollen met het resultaat dat trein
reizigers nu op tal van stations
met een bijbels woord worden
geconfronteerd, om de drie a vier
maanden een ander.
Giften
Een kostbare zaak, dat wel. Met de
vervaardiging van de affiches op
twee formaten, het kleine om
voor het raam of in scholen en
jeugdhonken te hangen, is veel
geld gemoeid en het Spoorweg
reclamebedrijf werkt ook niet
voor niets. Het is gebruikelijk
dat de geloofsgenoten die het
station van hun woonplaats in de
campagne opgenomen willen
zien, de kosten voor hun reke
ning nemen. Voor de verdere fi
nanciering blijken voldoende
giften binnen te komen.
Baksteen: „Als we overhouden
komt er weer een station bij. Je
moet natuurlijk verstandig han
delen, niet tien stations in de ac
tie opnemen terwijl je er het geld
nog niet voor hebt". Of om Lucas
aan te halen: ..Want wie van u.
die een toren wil bouwen, zet
zich niet eerst neder om de kos
ten te berekenen, of hij het werk
zal kunnen volbrengen?"
Het is overigens niet daarom dat
van de bijbelbestellers gewoon
lijk een bijdrage wordt gevraagd.
„Als je er zelf ook wat voor hebt
gegeven, is de waarde groter",
meent de heer Van der Snoek.
„Je kunt wel gaan ronddelen,
maar dat is ook niet juist".
Wie een gesprek wil hebben en niet
in de buurt van Alphen aan de
Rijn woont, wordt met een gelo
vige in zijn of haar omgeving in
contact gebracht. Van der Snoek
is ervan overtuigd, dat daaruit in
een aantal gevallen langdurige
relaties ontstaan. „Maar meestal
houdt het na een aantal gesprek
ken of brieven weer op. Dan heb
ben die mensen toch een luiste
rend oor gevonden. Of hulp ge
kregen. Want soms is er nood.
Dan helpen wij als het in onze
macht ligt".
De heer Baksteen: „Als wij een in
stelling kennen waar men te
recht kan, verwijzen wij de per
soon daarheen". En Van der
Snoek: „Er zijn speciale geval
len, drank- en drugsproblemen
bijvoorbeeld, waar wij natuurlijk
niet aan kunnen komen. Er doen
zich echter ook problemen voor,
waar het werkelijk alleen om ge
loofsvragen gaat en ik meen, dat
een gelovige die er ook naar leeft
in staat is een ander te helpen, al
is het maar door hem de weg te
wijzen".
Ongelovigen
Deze leidt, zoals men onderstreept,
dus niet automatisch naar de
Vergadering van Gelovigen, een
uit Engeland overgekomen gods
dienstige beweging, die net als
de eerste christenen haar samen
komsten houdt zonder vaste
voorganger en zonder orgelbege
leiding van de gemeentezang.
Het is de weg naar de in deze
kring onwrikbare overtuiging,
dat de mens die niet in Jezus als
zaligmaker gelooft voor de eeu
wigheid is verloren.
„Wie wel gelooft in het verzoenend
werk van de Here Jezus Christus
zoals dat in de Bijbel wordt aan
gegeven. is een broeder of zuster
van ons en dan maakt het niet uit
tot welke kerk hij of zij behoort",
meent de heer Van der Snoek.
Met die kerkgenootschappen zelf
blijkt men niet zoveel op te heb
ben. Terwijl de eigen groepering,
de naam zegt het al, uitsluitend
gelovige volgelingen telt, zouden
de kerken door een samengaan
van ongelovigen en gelovigen
zijn vergroeid tot instituten waar
in feite afbreuk aan de Bijbel
wordt gedaan.
Dat klinkt een buitenstaander
vreemd in de oren en vraagt dan
ook om verduidelijking. Voor
Baksteen ligt de grens tussen de
genen die de Bijbel van kaft tot
kaft als Gods Woord erkennen en
de mensen die dat niet doen, al
stempelt een afwijkende uitleg
ging van bepaalde uitspraken ie
mand, wat hem betreft, nog niet
tot ongelovige.
Er is overigens naar zijn gevoel wel
wat aan het veranderen. Dat leidt
hij onder meer af uit acties van
verschillende kerken, positief
beoordeelde acties, vaak te dan
ken aan de persoonlijke inzet
van een predikant of een paar ac
tieve leden. „Het lijkt wel of veel
weer tot leven komt, en dat kan
ook niet anders, want God zal
zorgen dat het werk klaar komt".
Geleerd
Intussen bestaat bij de Vergade
ring van Gelovigen nog aller
minst de behoefte uit het zelf
verkozen isolement te treden om
bijvoorbeeld te trachten in sa
menwerking met bepaalde ker
ken tot een veel ruimde ver
spreiding van de raambiljetten te
komen. Het evangelisatiewerk
beschouwt men als een zaak van
de eigen kring en zo moet het
ook blijven.
Wat niet wil zeggen, dat de Alphen-
se 'zendelingen' kritiekloos te
genover het eigen werk staan.
Dat op sommige perrons wel
eens affiches worden afge
scheurd of met 'grove taal' be
klad, is even onvermijdelijk als
briefjes van treinreizigers, die
geergerd laten weten, dat zij die
bijbelse boodschappen maar
niets vinden. Het had echter wel
voorkómen kunnen worden, dat
mensen zich gekwetst voelden
door, naar men volmondig toe
geeft, te indringende opschrif
ten.
Van der Snoek. „Zoals de tekst
'Een leven zonder Jezus Christus
is een verloren leven'. Dat heb
ben sommigen zich wel aange
trokken. Het was helemaal niet
onze bedoeling iemand te beledi
gen. maar het is wel als beledi
gend ervaren. Wij hebben daar
van geleerd".
„De moeilijkheid is, dat wij zo
graag anderen willen laten delen
in het geluk, dat wij zelf hebben
gevonden, en dan ben je soms zo
naief, dat je er helemaal niet op
rekent, dat het verkeerd kan
overkomen. Wij hebben toen ge
zegd: l£ten we een positieve
tekst kiezen, waardoor mensen,
die misschien in wanhoop leven,
erover gaan denken, dat God een
hoopvolle toekomst wil berei
den, niet voor deze aarde, maar
voor de eeuwigheid. Dat geeft
een vrede die alle verstand te bo
ven gaat".
(Van één medewerker)
„Pastoraat is voor mij zorg voor
en begeleiding van mensen van
uit het evangelie en gericht op
het hele bestaan van mensen.
Dat betekent vooral „zijn waar
mensen zijn". Welnu, mensen
zijn er genoeg op campings,
soms met duizenden tegelijk.
En deze mensen brengen echt
alles met zich mee: vreugden,
zorgen, verwachtingen, een
zaamheid.. Een camping is be
paald niet een paradijs, ook al
zijn er wel paradijselijke plek
jes en momenten. De ervaring is
zelfs dat vreugden en zorgen in
verhevigde mate aanwezig zijn
in de campingsituatie: mensen
zijn dicht en lang bij elkaar. Er
zijn niet zoveel mogelijkheden
om te vluchten: in het werk bij
voorbeeld, in sociale activitei
ten".
Deze opmerkingen zijn afkomstig
van 'camping-pastor' dominee
Jan Hengeveld uit Ede. Na de
kerkelijke recreatieteams die
zich vooral toelegden op ont
spanning aan (camping) gasten,
en de evangelisatieteams, die een
„kerkelijke tent" opbouwen om
vooral met kinderen bezig te zijn
of zondags diensten organiseren,
is nu de „camping-pastor" in op
mars. Vorig jaar telde ons land er
ruim 40, het zullen er wel meer
worden.
- Wat doet zo'n camping-pastor?
Jan Hengeveld: „Een van de cen
trale activiteiten was voor mij
het voorgaan in de kerkdiensten.
Door het voorgaan op zondag
word je herkenbaar en aan
spreekbaar. De diensten zijn
vooral gezinsdiensten met een
bont oecumenisch gezelschap en
vaak ook gedistantieerd kerkdij
ken. In de vakantie op de cam
ping „proberen ze het nog eens".
Hengeveld besteedt aan de voorbe
reiding van de diensten, met wis
selende groepen, veel aandacht.
Naast die diensten „van schrift
en tafel, als echte viering van het
heil in de vakantie" zijn er de ve
le pastorale gesprekken: heel
vaak over huwelijks- en gezins
vragen. „Ik ben onder de indruk
gekomen van de aangrijpende le-
vensveijialen die mensen e toe
vertrouwen. Alleen al goed luis
teren en pastorale aandacht is
van groot belang".
„Een apart verhaal vormen de jon
geren: als het pastoraat aan jon
geren een toetssteen is voor een
goed pastoraat, dan zijn we er
nog niet!" En niet te vergeten de
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek, 11.45 oecum.studenten-
Marekerk 10 dr. Meijers, 5 dr. Hoek.
Veenendaal.
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Meye-
ring, Voorschoten.
Regenboog (Merenwijk") 9.30 past. Van
Well.
Bethlehemk. (Driftstr.) 10 ds. Van Leeu
wen (gezam. dienst Petrakerk).
Bevrijdingsk. (Montgomerystr.) 10 ds.
Sterringa.
Vredesk. (Burggravenl.) 10 dr. v.d.
Zwaan.
Waalse kerk (Breestr.) 10.30 past. Ribs.
Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds.
Bovenberg.
Diakonessenhuis 10.30 hr. Van Straalen,
Oegstgeest; zat. 13 aug. 10.30 hr. Dele-
Endegeest: zie Oegstgeest.
Geref. Kerk: Vredeskerk 10 dr. v.d.
Zwaan.
Petrak. (Surinamestr.) 10 dr. Rietveld,
Zoetermeer.
Oude Vest 10 ds. Vegter, Oegstgeest.
Maranathak. (L. Morsw.) zie herv. gem.,
Bevrijdingsk. (Montgomerystr.) 10 ds.
Sterringa, 5 dr. v.d. Zwaan,
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. Lo-
Geref. K. Vrijg. (Herengr.): 10 en 5 ds.
Houtman.
Chr. Geref. K. (Steenschuur): 9.30 en 5
ds. Van Dam, Woerden.
Geref. Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30 lees-
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr.): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.):
10.15 nog niet bekend.
Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.): 10 ds. Snaayer, Kor-
tehemmen.
Baptistengem. (O. Rijn 3): 10 hr. Sta-
vleu. Alphen.
Evang. Christengem. (Middelstegr. 3):
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21): 5 nam. hr. Schreuder,
Dordrecht.
Evangeliecentrum (Zijlsingel 2): 10 hr.
Holder.
Pinkstergem. (O. Vest 13): 10 ds. Van
Turillert.
Leger des Heils (Hooigr.): 10 heiligings-
samenk., 19.30 verlossingssamen
komst.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
en 4, wo. 8.
Zevendedagadventisten (Ontmoetings-
kerk Voorschoten): elke zat. 9.45 bij
belstudie, 10.45 predikdienst.
Christian Science (Steensch. 6): 10.30.
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl9.30. 10.30 en 11.20
Church of England 5 nam. dienst in
oud-kath. kerk, Zoeterw. singel 50.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel): 10.
Rooms-Kath. K.: Haagweg zat. 19, zo. 9
en 10.45.
Herensingel zat. 19, zo. 9.30 en 11
Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat 19, zo.
9.30 en 11.30.
Steenschuur zat. 19, zo. 8.30,10.11.30,18
en 19
Boshuizerkade zat. 19, zo. 9.30 en 11.
Lammenschansweg zat. 19. zo. 9
10.30.
Haarl.straat zat. 19, zo. 9.30, 10.45
12.15.
H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. Van Waarde, Hoofddorp, 7 hr. Van
Stralen, Oegstgeest.
Geref. Kerk: 10 ds. Van Waarde, Hoofd
dorp, 7 hr. Van Straalen, Oegstgeest.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 2.30 ds. Roos;
Utrecht.
Rk Kerk: zat. 19. zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Adventskerk 9.30 dra. Broeijer-Bo-
gers, Utrecht. 6.30 ds. Stolk (gez-
.dienst).
Kruiskerk 9.30 ds. v.d. Broeck, Bode
graven.
Opstandingskerk (Marijkestr.) 10.45 dra.
Broeyer-Bogers, Utrecht, 6.30 ds.
Baart, Oegstgeest.
Goede Herderk. 9 dr. Van Vliet, 6.30 ds.
Aalders, Woubrugge.
De*Bron 10.30 ds. v. Everdingen. 6.30 dr
v. Vliet.
Driehoorne 7 interk. dienst, ds. Ouwen-
dijk.
Oudshoornsekerk 10 ds. Noorman, Bus-
Sionskerk 9.30 kand. v.d. Scheer,
Utrecht, 6.30 hr. v.d. Bos.
Geref. Kerk: Salvatorikcrk 9.30 ds. Ge-
sink, Noordwijk, 6.30 ds. Stolk in Ad-
ventskerk (Julianastraat).
Maranathakerk 9.30 ds. Stolk, 6.30 zie
Adventskerk.
Goede Herderkerk 9 hr. Van Vliet, 6.30
ds. Aalders, Woubrugge.
De Bron 10.30 mevr. Van Everdingen,
■Leiden.
Geref. K. Vrijg.(Rijnstroom): 10 ds.
Veefkind, 3 ds. De Waard.
Ned. Geref. Kerk (school Willemstr.):
9 30 ds. De Jong (H.A.), 4.30 br. Schol-
Chr Geref. Kerk: 9.30 en 4.30 ds. Vee
nendaal.
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240): 9.30 en
4.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1): 10 dr. Kits,
6.30 ds. Mietes.
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62): 10 hr. Jongejan.
Volle-evang.gem. ('De Ark'. Pr. Hen-
drikstr. 54): 10 hr. Van Putten.
Pinkstergem. (school Batenstein 16): 10.
Leger des H. (Corn, de Vlamingstr.): 10
en 6.30
Remonstr. Kring (Van Mandersloostr.
36): geen dienst.
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 19, zo. 9.45 en
11 .ui
Piusk. zat. 19, zo. 9 en 10.30.
De Bron zat. 19. zo. 9.30 en 11.
pastorale zorg aan de kamplei
ding. „Ze staan vaak onder zware
druk en krijgen de nodige pro
bleem naar zich toegespeeld".
„Als laatste wil ik noemen de aan
dacht voor de plaatselijke ge
meente en-of de regio: het is ef
fectief pastoraat om hen te moti
veren tot een gastvrije gemeente:
wat wordt van ons verwacht in
de recreatiesituatie?".
Plaatselijk
Daarmee zijn we terecht gekomen
bij plaatselijke kerken, gemeen
tes, parochies. „Welke bood
schap heeft de kerk aan de re
creatie?" Met die vraag houden
gelukkig nogal wat mensen zich
bezig. In toenemende mate wor
den bijvoorbeeld campings ge
vuld met „vaste staanplaatsen",
tenten, caravans, allerlei bouw
sels. De overheid probeert de
mensen in de vakantieperiode
binnen 's lands grenzen te hou
den. Honderdduizenden mensen
zijn, vaak naast een vakantie in
het buitenland, veel weekends of
gedurende korte „tweede vakan
ties" in het eigen land op cam
pings, in bungalowparken, in
hun boten.
Een aantal kerken (RK, hervormd,
gereformeerd, doopsgezind, lu
thers en anderen) werkt landelijk
samen in het Interkerkelijk
Werkverband voor de Recreatie
(IWR). Enkele „grote" kerken
hebben er voor enkele dagen per
week iemand voor afgestaan. Ge
zien het enorme werkveld en de
honderdduizenden waar het om
gaat niet veel, maar het is iets.
Henk Kuyk is een van hen. Hij
zit in het Dienstencentrum van
de Gereformeerde Kerken in
Leusden en besteedt een deel
van zijn tijd aan de recreatie.
„Vooral adviserend en stimule
rend", blijkt uit een gesprek met
hem in Leusden en later tijdens
een interkerkelijke bijeenkomst
voor .recreatie-gemeenten' in Pa-
terswolde.
Het eigenlijke werk moest immers
gebeuren door plaatselijke ge
meenten en parochies. „Wij
werken ondersteunend, dienst
verlenend, doen aan bezinning
en toerusting en geven een infor
matieblad uit". Daarnaast gaat
Kuyk veel op bezoek bij gemeen
ten die wel iets aan recreatie-
werk zouden willen doen maar
niet weten hoe. Hij praat met re-
creatie-ondernemers en bezoekt
de verschillende provinciale in
terkerkelijke recreatie-commis
sies (PIRK).
„We zijn bijvoorbeeld van plan om
classes van hervormde en gere
formeerde kerken ertoe te bewe
gen zich in hun vergaderingen
eens met recreatie-werk bezig te
houden. Dat zou al een geweldi
ge invloed kunnen uitoefenen op
allerlei gemeenten", meent
Kuyk. "Er zijn nog veel kerkelij
ke gemeenten die weinig of niets
aan recreatie-werk doen, al we
ten ze dat maanden lang honder
den of duizenden mensen zich in
de naaste omgeving kortere of
langere tijd ophouden."
Gastvrij
Naar de mening van Kuyk zal met
name het camping-pastoraat
steeds belangrijker worden. Zijn
indruk is dat de „teams" wat op
hun retour zijn. Kerken vragen
pastores om enige tijd in hun re
HAZERSWOUDE Herv. Gem 9.30
kand. Paul, Zoetermeer, 6.30 hr. Bak
ker, Maassluis.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Welbedacht. 5 ds.
Stolk, Alphen a.d. Rijn.
Rk Kerk: dorp zat. 19. zo. 9.30 en 11.30.
Anker zat. 19, zo. 8.45 en 11.15.
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 9 ds. Roth-
fusz, 10.30 Maartenskerk ds. Roth-
fusz. 7 kand. Abbink, Hoofddorp.
Geref. Kerk: Hoeksteen: 9 ds. Rothfusz.
Maartenskerk 10.30 ds. Rothfusz, 7
dhr. Abbink.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 7 ds. Biesma.
Rk Kerk: Mart. zat. 19, zo. 9 en 11.
Jozefk. zat. 19, zo. 10 en 11.30.
HOOGMADE: Herv. Gem. 10 kand. Van
Rooyen, Leiden.
Rk Kerk: zat. 19, zo. 10.
DE KAAG: Herv. Gem. 9.30 ds. Bakker.
Amsterdam.
Rk Kerk: zat. 19, zo. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv
Gem. Dorpsk. 9.30 ds. Aarents, 6 ds.
Heymans, 't Harde.
Ontm.kerk 10 ds. Heymans, 't Harde,
6.30 ds. Aarents.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk
(aula P. Groen-college): zie Katwyk
aan Zee.
Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Horst, 6.30 ds.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 ds. Richter. 6.30 ds. Kaars,
Haaften.
Salv.kerk 9.30 kand. Bikker, Zeist, 6.30
ds. Richter.
Bethl.kerk 9.30 kand. Plaisier. Zeist,
6.30 kand. 't Lam, Houten.
3eref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Berg. Lex-
mond, 6.30 dr. Van Minnen, Utrecht.
Jeref. K. Vrijg.: geen opgave ontvan
gen.
3eref. Kerk: 9.30 ds. Van 't Hoff, 6.30 zie
herv. gem.
Jhr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 stud. Steens-
ma, Apeldoorn.
Jeref. Gem.: 9.30 en 6 leesdienst.
Ik Kerk: zat. 17.30 in De Stek. 19. zo.
9.30 en 11.
KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. Visser, 6 ds. Driebergen.
O. Kerk 10 ds. Van Roon, 6 ds. Hovius,
Apeldoorn.
Ichthusk. 10 ds. Driebergen, 5 ds. Vis-
Pnièlk. 9.30 ds. Hovius, Apeldoorn, 6 ds.
Schuurman.
Overduin 2 ds. Baas.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk
(aula P. Groen-college): 9.30 ds.
Kruyt, Heerlen.
Geref. Kerk: Vr.kerk 9.30 ds. Wilschut,
Dordrecht, 5 ds. v.d. Horst.
Triumfatork. 9.30 ds. Koster, 5 ds. Fern-
hout. Alphen a.d. Rijn.
Hoeksteen 10 pf. Schalier (Duitse
dienst).
Geref. K. Vryg10 15 en 3.30 ds. Heida.
Ned. Geref. Kerk: 8.45 en 7 ds. Janse.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Vhetstra.
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal): 10 en 5
hr. Stuurman.
Geref. Gem. (Remisestr.): 10 en 5 lees-
Volle-evang.gem. (Tripodia'): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv
Gem. 10 hr. Wallinga, Leiderdorp, 7
hr. Wallinga, Leiderdorp (gez. dienst
in geref.kerk).
Geref. Kerk 10 hr. Bade, 7 hr. Wallinga,
Leiderdorp (gezamenl. dienst)!
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 mevr. Jacobi-van
Duyn, 6.30 ds. Doesburg.
Hoofdstr. 10 ds. Doesburg.
Scheppingsk. 9 ds. Knorth.
Elis.ziekenhuis 10 rector Vijftigschild.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.): 10 hr. De
Vries (H.A.).
Rk Kerk: zat. 19, zo. 9.en 10.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 kand.
Teusink, Alphen a.d. Rijn, 10.30 cam
ping 'De Drecht' hr. Van Dorp, Rijns-
aterwoude.
Geref. Kerk: 9.30 ds. De Vree, Leimui-
den. 7 hr. Bade, Koudekerk.
Rk Kerk: zat. 19, zo. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10.30 en
7 ds. De Gelder.
Pauluskerk 9 ds. De Gelder.
Geref. Kerk: 10 hr. Vercouteren, Voor
burg, 7 drs. Jaspers Focks, Oude We
tering.
Geref. K. Vrijg.: 10.30 en 2.30 stud. v.d.
Eerden.
Ned. Geref. Kerk (Salvatori): 10 lees
dienst, 5 kand. Storms, Rotterdam.
Chr. Geref. Kerk 10 en 7 ds. Visser.
Nieuw-Vennep.
Geref. Gem.: 10 en 4 leesdienst.
Rk Kerk:
19,
i. 9 en 11.
Rk Kerk
19.
i. 9 en 10.30.
NOORDWIJK Geref Kerk: Hoofdstr
(Zee) 10 Sipke v.d. Land, Wassenaar.
7 gez. dienst in herv. kerk Hoofd
straat, ds. Hoekstra, Haastrecht.
Vinkenl. (Binnen) 9.30 ds. Korenhoff. 7
ds. Gesink.
Sfichtingskerk 11 ds. Korenhoff.
Sole Mio 9 hr. De Bock, Baarn.
Ned. Prot. Bond (aula O.Zeew.) geen
11.30.
OEGSTGEEST: Herv Gem. Groene ol
Will.kerk 10 ds. Callenbach.
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 ds.
Verdonk, 7 ds. De Boer.
Geref. Kerk: 10 ds. Heemskerk.
Geref Kerk Vrijg.: 8.45 en 4.30 dienst.
Ned. Geref. Kerk (Gem.centrum): 8.45
en 4 ds( De Lange (middag: H.A.)
"„^ïu,«lc«r!,ooth 4 mw Visch-Tons-
gio werkzaam te zijn, staan daar
voor eigen geïnteresseerde domi
nees, priesters of pastorale
werkers (sters) af, die dan enige
tijd zelf in een caravan gaan wo-
Daarnaast, zo bleek uit de gesprek
ken in Leusden en Paterswolde,
is het zo belangrijk dat een ge
meente „gastvrij" is. Actief gast
vrij. Mensen nodigen om te ko
men, door de week het eigen ge
bouw beschikbaar stellen voor
vakantie-activiteiten, gasten-
groepen vormen die met een
voor recreanten be^ig zijn, ver
tellen over eigen gemeenteleven.
Er gebeurt in ons land nogal wat
op het terrein van „kerk en re
creatie". Wel is het vaak een acti
viteit van een kleine groep bin
nen de gemeente. Naarmate de
vrije tijd (al dan niet gedwon
gen!) toeneemt en mensen vaker
en langer hun huis achter zich la
ten en naar buiten trekken, zal de
vraag „welke boodschap heeft de
kerk aan de recreatie?" indrin
gender worden gesteld.
Nog één keer camping-pastor Jan
Ds. Hengeveld
plaatselijke gemeente het eerst
verantwoordelijk... ifotoGPDi
Hengeveld: „Het is nodig eraan
te blijven werken dat de plaatse
lijke gemeente in eerste instantie
zich verantwoordelijk weet. En
dat natuurlijk in oecumenisch
verband. Het vorige seizoen is
me gebleken welke positieve
mogelijkheden er zijn voor het
recreatiepastoraat. Het gaat niet
om honderden mensen met wie
je nauw contact hebt, maar wel
om tientallen, voor wie je - soms
in een crisissituatie - een helper
kunt zijn. Daarvoor alleen al is
het waardevol om het te blijven
doen".
Rk Kerk: Agathakerk zat. 19, zo. 10 en
11.30.
Poelpolder zat. 19, zo. 9 en 11.30.
Mariakerk zat. 19, zo. 8.30, 10 en 11.45.
Engelbew. zat. 19, zo. 9, 10.30 en 17.45.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds. Van
Doorn, 6.30 ds. Kielder, Vianen.
Geref. Kerk: 9.30 hr. Spoelstra, Amster-
Chr Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds. Den
Hartog, Veenendaal.
Remonstr. Gem.: geen dienst.
Rk Kerk: zat. 19, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN Herv. Gem. 9.30 en 6.30
ds. Molenaar.
(Jeref. Kerk: 9.30 kand. De Lang, Lei
den, 7 hr. Stam, Nieuwkoop.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 hr.
Drijver, Voorschoten. 7 ds. Goverts.
CJeref. Kerk: 9.30 ds. Wijngaarden, 6.30
ds. De Jong. Aalsmeer.
C hr. Geref. Kerk: 9.30 leesdienst, 7 ds.
Hofman. Ouderkerk a.d. Amstel.
F.k Kerk: zat. 19, zo. 10.
N OORDEN: Herv. Gem. 9.30 ds. Van
Voorthuizen, Harderwijk, 7 ds. Smit,
Hilversum.
G eref. Kerk (W. Verlaat): 9.30 en 7 ds.
Bronsgeest, Nieuwkoop.
beek (H.A
Endegeest: 9.30 ds. Friederich.
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum): 4
Rk Kerk: Will.kerk zat. 19, zo. 9 en 10.30
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Jaspers Focks, 6.30
ds. Buikema, Zwammerdam
Remonstr. Gem.: geen dienst.
Rk Kerk: zat. 19, zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 19, zo. 9 en 11
Petrus-B. zat. 19, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv Gem 9.30
ds. Kielder, Vianen, 7 ds. Van Doorn.
Alphen a.d. Rijn.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 2.15 dienst.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9,30 en 5 ds. Van Niel.
Bethelkerk 9.30 ds. Koelewijn, Wou
brugge.
Camping Koningshof 10 hr. Bergman
Geref Kerk: Petrak. 9.30 ds. Bouma.
Noordwijk. 5 ds. Baayen.
Imm.kerk 9.30 ds. Baayen, 7 ds. Brou-
Den Haag.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 leesdienst
Evang. Christengem. (aula mavo): 10 br
Tavenier (H.A.)
Rk Kerk: zat. 19. zo. 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 9.30 ds.
Snijders, Haarlem, 7 ds. Mulders,
Haarlem.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Ferwerda, 7 ds.
Mulders, Haarlem (gez.dienst in herv-
.kerk).
Chr. Geref Kerk: 10 en 5 kand. De
Bruijne, Apeldoorn.
Ned. Prot. Bond (Jul.laan 17): 10.30 ds.
Cossee, Rotterdam.
Rk Kerk zat. 19, zo. 9.30 en 11
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 ds. Bate
laan. Voorschoten, 6.30 ds. Meijers,
Geref. Kerk: 9.30 drs. Aalders. Wou
brugge. 5 ds. Van Wijk. Vledder.
VALKENBURG Herv Gem 10 ds. Ha
gen. Zwolle, 6.30 prof v.d. Beek
Geref Kerk: 9.30 cn 6.30 ds. Oegema.
Geref. K. Vrijg.: 9.30 leesdienst, 5 ds
Heida.
Marine Kerkdiensten vliegkamp): 10.30
ds. Van Melle
VOORHOUT: Herv. Gem. 9 ds. Kolk
man. De Kaag (gez. dienst).
kerk 10 ds. Blanken, 7 ds. Meyering
De Ontmoeting (Noordhofland) 9.30 ds.
De Zwart.
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds.
Lentz.
Geref Kerk: 9.30 ds. De Zeeuw. 7 ds.
Meyering (gez.dienst in herv.kerk).
Geref. K. Vrijg.: 8.30 stud. Van Eerden.
Kampen. 3 hr. Houtman, Leiden.
Rk Kerk: Laur.kerk zat. 19, zo 11 30.
M. Godskerk zat 19, zo. 10.
WADDINXVEEN Herv. Gem. Brugk.
9.30 ds. Roetm^n, 5 ds. Maasland.
Hoeksteen 9.30 ds. Goossen, 6.30 ds.
Roetman.
Bethelk. 9.30 ds. Maasland. 5 ds. Goos-
Imm.kerk 9.30 ds. Sijbrandy. Den Haag.
7 dr. Haitsma, Boskoop.
Geref. Kerk: Kruisk. 9 ds. De Moor, 5 ds.
van 't Hof, Boskoop.
Ontm.kerk 10.15 ds. De Moor
Chr. Afgescheiden Gem.: 9.30 en 5 ds.
Verloop.
Rk Kerk: Victork. zat. 19. zo. 9.30
Ontm.kerk zat. 19, zo. 11.45.
WARMOND: Herv. Gem. 10 ds. Roest
Wateringen.
Rk Kerk: zat. 19. zond 8.30. 10 en 11.30.
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorpsk 10
hr Taal, 4.30 ds. Kok. Rotterdam
Kievietk. 10 in Bloemcampkerk ds.
Oberman, Capelle
Messiask. 10 ds. Hartsheim. Schevenin-
gen.
Dorpscentrum 9.30 ds. v.d. Hoef. Bode
graven.
Geref. Kerk: Zijllaan 10 en 7 ds. War-
nink. Apeldoorn.
Zuid (Bloemcamplaan) 10 ds. Oberman.
Capelle.
Ned. Prot. Bond (Kerkdam): 10.30 ds.
WOUBRUGGE: Herv Gem. 930 hr
Mulders, 6.30 ds. Koelewijn
Geref Kerk: 9.30 ds. Hemmes. Oegst
geest. 6.30 ds. Ferwerda. Sassenheim.
Ned. Prot Bond (De Wyk):
Rk Kerk: zat. 19, zo. 10
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 hr
Bor.
Geref Kerk: 9.30 kand. Karstens, Lei
den, 7 hr. Vermeer.
Rk Kerk: zat. 19. zo. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE Herv. Gem. 10 dr
Baart. Oegstgeest
Rk Kerk: St. Jan zo. 9.30 en 11
Chr. Dienaark. zat. 19, zo 10
H. Rijndijk zat. 19, zo. 9.30. 11.
ZWAMMERDAM: Herv Gem 9 30 ds.
Van Achterberg, Leiden, 6 30 ds.
Waardenburg. Rotterdam
Geref. Kerk: 9.30 drs. Buikema. 6.30 ds.
Jaspers Focks. Oude en Nieuwe We
tering.
Remonstr. Gem.: geen dienst.
Wait zo lief lieeft God cfe wen -\d
Hijzijn migsjémen Zoon
b&mi„ &en m 1st d b
n Ban griooli m;l verioson coos
m&r eet wig levsrr heeft
