Militair advies VS voor Tsjaad J Solidariteit roept op tot actie Belangrijk Voorlopig einde mars W ashington-Moskou t Oudste mensenbeeldeot gevonden in Jordanië Debat Veiligheidsraad begonnen Ministerie wederopbouw Sri Lanka Monsterproces ERA: meer veroordelingen Craxi bereikt akkoord nieuw kabinet Italië kabel-tv abonnees Buitenland DONDERDAG 4 AUGUSTUS 19f WENEN (Reuter/DPA) - De in 1981 begonnen "internationale vredesmars van Washington naar Moskou" heeft in Wenen een voorlopig einde gevonden. Twintig deelnemers uit de Ver enigde Staten, Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk, Ierland, Ne derland en West-Duitsland, in leeftijd variërend van 19 tot 39 jaar, waren overgebleven van de groep die in Califomië op weg was gegaan. Volgens een woord voerder kregen zij na hun mars door Tsjechoslowakije geen toe stemming door Polen en de Sow- jet-Unie verder te trekken. Twee leden van de groep die in West- Berlijn een visum voor Polen hadden gekregen, waren nu naar Warschau gegaan om te probe ren alsnog toestemming voor de groep te verkrijgen. De organisatie eist bevriezing van alle kernwapens, het gebruiken van de daardoor vrijkomende middelen voor sociale doelein den en ontwikkelingshulp, als mede onbelemmerde communi catie door informatie en reizen tussen Oost en West. Tijdens een mars van vier weken door Tsjechoslowakije werd de- groep naar zij meedeelde voort durend in het oog gehouden. Zij had een spandoek bij zich, maar zij mocht geen pamfletten ver spreiden. MOSKOU (AFP) - De gedruk te pers is in de Sowjet-Unie de verspreider van de officië le visie. Dagelijks worden 400 miljoen kranten en tijdschrif ten op de markt gebracht. Veel kranten en tijdschriften blijven echter ontoegankelijk voor het publiek als gevolg van moeilijkheden in de dis tributie. Dit geldt niet alleen voor het platteland maar eveneens voor de grote ste den. De autoriteiten willen dit pro bleem gaan oplossen omdat een goede pers een voorwaar de is voor het slagen van het ideologische offensief dat in juni op de voltallige zitting van het Centraal Comité van de Communistische partij (Cpsu) werd geopend. De massa-media zijn een "doel treffend instrument in de communistische opvoeding", aldus het politburolid Kon- stantin Tsjernenko. Problemen met bezorging van Sowj et-kranten In twee onlangs in de Prawda gepubliceerde artikelen wordt gewezen op het belang van het progageren en bestu deren van partijdocumenten. Volgens de Prawda gaat er van een gecentraliseerde pers een remmende werking uit en worden niet alle lezers be reikt. Vasili Sjamsjin, minister van communicatie, analyseert in een van de artikelen de zwak te van dit "ideologische wa pen". De voornaamste reden voor het falen van de pers is het feit dat een groot aantal titels niet in de kiosken ver krijgbaar is. Oorzaak hiervan is gebrek aan papier, vertra gingen in de drukkerijen en bij de distributie, het systeem waarbij tijdschriften voorna melijk via abonnementen verkrijgbaar zijn, en het slechte functioneren van de kiosken. Meer dan 340 miljoen exempla ren worden dagelijks via abonnementen verspreid. Sjamsjin kritiseert de prak tijk van "gedwongen" abon nementen. Een aantal tijd schriften en kranten moeten namelijke op grond van be roep of partij lidmaatschap worden gelezen en dat terwijl het aanbod van deze bladen kleiner is dan de vraag. Voor beelden hiervan zijn het blad van de schrijversbond "Lite- ratoernaja Gazeta" (oplage 3,1 miljoen), het partijblad Prawda (10,6 miljoen) en het vakbondsblad "Troed" (14,2 miljoen). N'DJAMENA/WASHINGTON (AP) - Tsjaad heeft de beschikking gekregen over een hoeveelheid Amerikaanse luchtdoelraketten en een team van drie technici van het Amerikaanse leger in de strijd die de troepen van de regering van president Habre in het noorden van het land voeren tegen door Libië gesteunde rebellen. Woordvoerder Hughes van het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken liet woensdag v/eten, dat de drie Amerikanen geen gevechtstaken op zich zul len nemen en dat zij zullen wor den teruggetrokken wanneer zij het regeringsleger voldoende wegwijs hebben gemaakt in het gebruik van de geleverde lucht- afweerraketten. De afgevaardigde van Libië bij de Verenigde Naties, Awad Burwin, heeft er gisteren bij de Veilig- te beëindigen en zijn troepen van het grondgebied van Tsjaad te rug te trekken". Als eerste spre ker in het debat verklaarde Bar- ma dat de bombardementen nog doorgaan en dat Tsjaad „het slachtoffer is van openlijke agressie". Ondanks drie dagen van zware bombardementen door Libië hebben troepen van de Tsjadische president Habre nog steeds de strategische plaats Faya-Largeau in het noorden van het land onder controle. heidsraad op aangedrongen dat De Libische regering heeft gepro- deze „de buitenlandse inmen ging" in Tsjaad veroordeelt en „de terugtrekking uit Tsjaad eist van de Zairese troepen, van de Franse en Amerikaanse militaire adviseurs en het staken van wa penleveranties door deze lan den". Sinds gisteravond houdt de Veiligheidsraad een speciaal Tsjaad-debat op verzoek van de regering-Habre. Burwin, zei dat Libië, neurtaal staat tegenover het Tsjadische conflict en er niet in gemengd is". "Daarentegen vormt de steun die Frankrijk en de Ver enigde Staten aan het onwettige bewind in N'Djamena bieden, een zeer ernstig element dat slechts rampzalige gevolgen kan hebben voor de veiligheid in het gebied, aldus de Libische verte genwoordiger. De vertegenwoordiger van Tsjaad Ramadane Barma, heeft de Vei ligheidsraad verzocht „Libië te veroordelen om diens intensieve bombardementen van Tsjadisch grondgebied en Tripoli opdracht te geven deze bombardementen testeerd tegen de aanwezigheid van schepen van de Amerikaan se marine in de buurt van de golf van Syrte, die door Tripoli als Li bisch territoriaal water wordt be schouwd, maar door Washington als internationaal gebied. De or ganisatie voor Afrikaanse Een heid heeft opgeroepen tot een bestand in de oorlog in Tsjaad. In Parijs is meegedeeld dat Tsjaad spoedig operationeel zal kunnen beschikken over Frans militair materieel. Het gaat vooral om dubbelloopskanonnen met een doorsnee van 20 mm. Naar in de Franse hoofdstad verluidt heb ben de luchtbombardementen van Faya-Largeau het leven ge kost aan meer burgers dan aan militairen, die zich in de oase op 800 km ten noorden van N'Dja mena hebben verspreid. Libië heeft Afrikaanse ambassa deurs in Tripoli voor overleg ont boden en geprotesteerd tegen de aanwezigheid van de Ameri kaanse zesde vloot in de buurt van zijn kustwateren. Het deelde mee dat Libische vliegtuigen het vliegdekschip „Eisenhouwer" zullen aanvallen als dit de golf van Syrte binnenvaart. AMMAN (UPI) - De mogelijk oud ste verzameling van menselijke beelden ter wereld is door een groep archeologen onder leiding van Amerikaanse deskundigen opgegraven bij de Jordaanse hoofdstad Amman. Het opgravingsteam staat onder leiding van dr. Garry Rollefson van de universiteit van Yarmouk in Jordanië en dr. Alan Sim mons. Zij dateren de gevonden beeldjes in de periode tussen 6.000 en 6.250 v.c., waarschijnlijk aan het eind van het neolithische tijdperk. Het neolithische tijd perk is geen vastomlijnde perio de en duurde in sommige gebie den tot de huidige eeuw. Het neolithicum is meer een levens stijl waarbij de mens nog in zijn onderhoud voorzag door jacht en het zoeken van planten. Er werd geen aardewerk gemaakt. Volgens de Amerikaanse archeolo gen lijken de gevonden-beelden van mensenfiguren zeer op beel den die in de jaren dertig werden aangetroffen in de 9.000 jaar ou de neolithische stad Jericho, die wordt beschouwd als de oudste gevonden stad in het Midden- Oosten. De vondst bestaat uit vijf grote mensenbeelden van elk onge veer 80 cm lengte, en tenminste vijf kleinere figuren van onge veer 30 cm elk. De vindplaats is een van de bestbewaarde neoli thische dorpen. De opgravingen in een zuidoostelijke voorstad van Amman worden nog voort gezet. Dr. Rollefson verklaarde dat de op gravingsplaats 2,5 3 maal groter is dan die in Jericho. Volgens hem "was het toentertijd een van de grootste bevolkingscentra in het Midden-Oosten". Rollefson zei dat de waarde van de opgra vingen ligt in het feit dat zij de verandering aantonen van de le vensstijl gebaseerd op de jacht en planten zoeken, naar een le vensstijl waarbij de bewoners begonnen voedsel te kweken, dieren te houden en aardewerk te vervaardigen. Het was de tijd dat er grote bevolkingscentra XV !ïe gravingsplaats bij Amman, di werd ontdekt in 1974, is dat z "een belangrijke schakel vorn tussen de opgravingsplaats in jf10C richo en andere neolithische doiis d pen in het Midden-Oosten, in Pjden lestina, Syrië, Libanon en zelf^f' de Sinaï, aldus dr. Rollefson. s Hij zei dat de meerderheid van d gis< culturele vondsten op de plaat n°f dergelijke banden toont. De aivar cheologische ploeg heeft volgenetei Rollefson bewijzen gevondei gei dat de dorpelingen "experimen in teerden met aardewerk". lar De huizen in het dorp bestonder di( uit stenen muren, waarvan enke be le nog gedeeltelijk overeinc ze staan. De vloeren zijn gepleis bi< terd, sommige geverfd met rod€ be oker. "De vloeren zijn zeer goed re gemaakt en beter dan sommige)e die ik in de Verenigde Staten en z( Jordanië heb gezien", verklaarde v, Rollefson. zj De mensenbeelden die onlangs f( werden gevonden zijn mogelijk r, gemaakt van in de zon gedroogd v klei of pleisterkalk. De grootste hebben lange nekken, gebeeld- j houwde gezichten en goedge- s vormde lichamen, met een soort. harde, donkere steen als ogen. De beelden begonnen uiteen te vallen direkt na de opgraving uit hun 8.000 jaar oude schuilplaats. Een conservator uit Londen is overgevlogen om te bezien hoe de beelden uit de grond kunnen worden gehaald. Maar ze meent dat de beelden zo verbrokkeld zijn dat ze nooit rechtop kunnen staan. Ze zullen waarschijnlijk in één groot blok worden opgegra ven, gescheiden, schoongemaakt en geconserveerd. Volgens de ar cheologen op de opgravings plaats zijn de beelden "de vondst van een leven". Gifgas boven Duitse steden BONN (GPD) - In het gebied bo- ontstonden. In die fijd begon de vpn Hp wpstduitsp stpHpn F.rkp- neolithische revolutie, toen ge De kathedraal van de Tsjadische hoofdstad N'Djamena heeft zwaar te lijden gehad van het spervuur van strijdende regeringstroepen en opstan delingen. De ingangen tot het gebouw zijn dichtgemetseld. (Foto: AP) wasverbouw en het houden van dieren een belangrijke rol in de economie begonnen te spelen", zei hij. De waarde van de neolithische op- WARSCHAU (UPI) - De verboden Poolse vakbond Solidariteit heeft gisteren elk bestand met de autoriteiten verworpen en heeft gevraagd eind augustus in het hele land een twee uur durende demonstratie te houden om te bewijzen dat de vakbond de noodtoestand heeft overleefd. "Wij bestaan en wij vechten", al dus de ondergrondse leiders in een eerste uitvoerig commentaar op het opheffen van de noodtoe stand vorige maand. Zij zeiden dat de stappen tot beëindiging van de staat van beleg bedoeld waren om een wijziging van de schuldenregeling en het ophef- Oudermoord Twee Amerikaanse jongens in de Bondsrepubliek blijken al op 24 juli hun ouders te heb ben doodgestoken om "onge stoord" van hun geld te kun nen leven. Ze verborgen de stoffelijke overschotten in een bergruimte in de kelder van een flatgebouw. De 17-ja- rige Terence en de 14-jarige Shan zijn nadat zij hun ou ders om het leven hadden ge bracht, in de auto van hun va der naar de Chiemsee in Beieren gereden om zich te kunnen vermaken zonder "gezeur" van de ouders, met wie de verstandhouding slecht zou zijn geweest. Besmeurd Een afgevaardigde van de Groenen in de 'Landtag' van de Westduitse deelstaat Hes sen heeft de commandant van de Amerikaanse strijd krachten in Hessen, generaal Paul S. Williams, bij een ont vangst in Wiesbaden met een rode vloeistof besproeid en uitgescholden. De man, Frank Schwalba-Hoth, werd door gasten overweldigd en het gebouw uitgezet. Na het incident zei Schwalba-Hoth dat het bloed was geweest waarmee hij Williams had be sproeid. Vrede Twee soldaten uit Iran en Irak hebben hun particuliere vre de gesloten en hebben samen in Turkije politiek asiel ge vraagd. De Iraniër Siraz Ka tham (33) die genoeg had van de oorlog, liep over naar de Irakezen. Hij uitte daarbij de wens naar Turkije te gaan waarop hij door de Irakezen werd vrijgelaten en het berg gebied in de drie-landenhoek van Iran, Irak en Turkije bin nentrok. Daar trof hij de Ira kees Hethat Khazem, 23, aan die bij de eerste de beste gele genheid gedeserteerd was en al wekenlang in het bergge bied rondzwierf. COLOMBO (UPI) - Sri Lanka is gisteren begonnen aan de boven menselijke taak van de wederop bouw na tien dagen van onlusten en moord, brandstichting en amokmakerij die aan 258 men sen het leven kostte en 79.000 Heidemann weer achter tralies HAMBURG (DPA) - De voormali ge verslaggever van het West duitse weekblad Stern Gerd Hei demann is gisteren, een dag na zijn voorlopige invrijheidstel ling, weer in hechtenis genomen. De journalist werd op 26 mei aan gehouden op verdenking van op lichting, omdat hij de man was die de zogenaamde dagboeken van Hitler in handen van Stern speelde. Hij werd dinsdag op grond van een „verschoningsbe- sluit" voorwaardelijk in vrijheid gesteld, omdat er geen acuut vluchtgevaar zou zijn. Nadat de openbare aanklager hiertegen protest had aangetekend, kwam de rechtbank in Hamburg in tweede aanleg tot de slotsom dat er gevaar bestaat dat Heidemann eventuele sporen zou uitwissen. dakloos maakten. Het kabinet maakte de oprichting van een speciaal ministerie bekend dat de wederopbouw zal coördine ren en het hooggerechtshof kwam bijeen om invoering van een grondwetsartikel te overwe gen dat ijveraars voor afschei ding met de dood bestraft. De gewelddadigheden waren op 23 juli begonnen met de dood van 13 soldaten door guerrilleros die een onafhankelijke staat willen voor de Tamilminderheid in het vroegere Ceylon, waarvan de be volking voor ongeveer 80 pro cent bestaat uit Singalezen. De onlusten bestonden overwe gend uit wraakoefeningen tegen de Tamils, van wie de meesten hïndoeistisch zijn. De meeste Singalezen zijn bhoeddistisch. Een regeringswoordvoerder, staatssecretaris Douglas Lyana- ge van het ministerie van alge mene zaken, maakte bekend dat de politie tot dinsdag 258 doden had geteld, 1438 gevallen van brandstichting, 76 gevallen van plundering en 392 andere straf bare feiten. Meer dan 460 plunde raars en overtreders van de avondklok waren gearresteerd. Een andere woordvoerder, Bad man Weerakoon, zei dat de rege ring de zorg had voor 79.000 dak lozen. Van hen zitten er 64.000 in opvangcentra in Colombo en 15.000 op elf plaatsen buiten de hoofdstad. Men meent te weten dat de meeste daklozen, zoal niet allemaal, Tamils zijn. Volgens Weerakoon heeft 30 pro cent van hen gevraagd om domi cilie in Jaffina, hoofdstad van de noordelijke provincie, waarin overwegens Tamils wonen. In Londen bevestigde het ministe rie van buitenlandse zaken dat Sri Lanka via de diplomatieke kanalen Engeland had gepolst over de mogelijkheid van hulp. Engeland heeft zich tot niets ver plicht, zei een woordvoerder, die omtrent de aard van de hulp die zou kunnen worden gegeven, ook niets losliet. In Colombo is eerder gezegd dat Sri Lanka mili taire hulp wilde voor het geval van een bedreiging van de bui tenlandse mogendheid die eer der is genoemd als aanstoker van de onlusten (Sri Lanka bedoelt er de Sowjet-Unie mee). In New Delhi heeft een oppositie lid van het Indiase parlement aan de regering gevraagd om met een zeeblokkade van Sri Lanka te voorkomen dat vreemde troe pen op het eiland worden afge zet. Subramaniam Swamy, een leider van de Janatapartij, zei te gen een buitenlands persbureau, dat hij zijn voorstel had gedaan omdat hij wist dat de regering van Sri Lanka "om vreemde troepen uit Pakistan, Bangla- desj, de Verenigde Staten en En geland" had gevraagd. Volgens Swamy zouden vreemde troepen op Sri Lanka "een grote bedrei ging" vormen voor India. fen van sancties door het Westen te verkrijgen. Dat is alleen maar een propagandagebaar en een poging om de Poolse samenle ving in de internationale publie ke opinie te misleiden, aldus de ondergrondse tijdelijke coördi natiecommissie in een verkla ring die aan westelijke corres pondenten is verstrekt. De ondergrondse leiders riepen op tot een vreedzame demonstratie op 31 augustus, de derde verjaar dag van de akkoorden van Gdansk die resulteerden in het ontstaan van Solidariteit, de eer ste onafhankelijke vakbond in het communistische blok. "La ten wij onze toewijding aan de idealen van augustus 1980 mani festeren, laten wij het bewijs le veren dat Solidariteit voortleeft", aldus de getypte verklaring. "Laat het gemeenschappelijke ele ment van de viering voor allen in Polen een demonstratieve weige ring zijn om op 31 augustus van 14 tot 16 uur van het gemeente- vervoer gebruik te maken. Laat de bussen, trolley's en trams dan leeg blijven. Laat de straten aan ons zijn zoals het was toen de transportarbeiders in staking gingen uit solidariteit met de ar beiders op de scheepswerf van Gdansk. Laten wij de sfeer van die dagen in herinnering bren gen". In feite zijn de voormalige beper kingen van de rechten van bur gers en arbeiders na de opheffing van de noodtoestand van kracht gebleven, zo werd meegedeeld. Ook werd de aanhangers van Soli dariteit gevraagd bloemen te leg gen op de graven van degenen die omkwamen bij botsingen met de politie in de periode dat de staat van beleg gold volgens de autoriteiten 17 en volgens So lidariteit tegen de 40. ROME (Reuter/UPI) - De socialis tische kabinetsformateur Betti- no Craxi is er in geslaagd Italië een nieuwe regering te geven, de 44ste sinds de Tweede Wereld oorlog. Hij deelde gisteravond mee dat hij aan president Sandro Pertini de lijst van ministers zal voorleggen. Het nieuwe kabinet, waarin Craxi zelf premier zal zijn, bestaat uit een coalitie van vijf partijen. Het wordt de eerste regering onder socialistische leiding. Naar ver luidt zijn 15 tot 16 van de dertig ministerszetels naar christen-de mocraten gegaan, terwijl de ove rige zijn verdeeld over socialis ten, republikeinen, sociaal-de mocraten en liberalen. In de re- gering-Craxi zouden vijf oud- premiers zitting hebben. Dat zijn de christen-democraten Aminto- re Fanfani, Giulio Andreotti, Ar- naldo Forlani en Emilio Colom bo, alsmede de republikein Gio vanni Spadolini. De pers in Italië houdt het erop dat Forlani vice-premier wordt, And- 'riotti buitenlandse zaken krijgt, Fanfani binnenlandse zaken gaat leiden, Spadolini op defensie komt en de sociaal-democrati sche leider Pietro Longo begro tingszaken mag gaan beheren. Bettino Craxi LONDEN - Een rechter in Belfast heeft gisteren nog eens 13 men sen schuldig bevonden aan lid maatschap van het verboden Ier se Republikeinse Leger (IRA) ei\ een aantal andere misdaden, waaronder moord. Dinsdag wer den al 21 mensen schuldig be vonden tijdens dit monsterpro ces. door Henk Dam Drie mensen werden door de rech ter vrijgesproken, en over één man, die van moord wordt ver dacht, moet hij zich vandaag nog uitspreken. Daarna zal de rechter de strafmaat bekend maken in alle gevallen waarin hij het „schuldig" heeft uitgesproken. Al de beklaagden staan terecht op basis van beschuldigingen van Christopher Black, een over loper van de IRA. Bij degenen die gisteren schuldig bevonden werden, bevond zich een 70-jarige vrouw. Haar huis, zo achtte de rechter bewezen, is met haar medeweten gebruikt door terroristen van de IRA bij het voorbereiden van aanslagen. Bovendien werden in hetzelfde huis twee jaar geleden, bij de rel len rond de dood van de IRA- hongerstakers, plannen voor on lusten opgesteld. Van drie mannen achtte de rechter bewezen dat zij twee jaar geleden een lid van het Ulster Defence Regiment, een militaire organi satie, hebben vermoord. Het pro ces, dat negen maanden heeft ge duurd, is het meest langdurige en duurste uit de moderne ge schiedenis van Noord-Ierland. Black, die zelf gratie heeft gekre gen, heeft tijdens een marathon- getuigenverhoor van 15 dagen zijn belastende verklaringen af gelegd. de Westduitse steden Erke- lenz, Duren en Bergheim is gis teravond een gifgaswolk met ho ge chloorconcentratie ontstaan als gevolg van een vrij grote brand in een loods van een land bouwcoöperatie waarin zich kunstmest bevond. Die was om ongeveer acht uur door nog on bekende oorzaak uitgebroken. Via radio en televisie heeft de poli tie een beroep op de bevolking gedaan ramen en deuren te slui ten en die af te dichten met natte doeken. Mensen die last hadden van overgeven en hoesten is aan geraden hun arts te raadplegen. De autoweg A-46 tussen Erke- lenz en Dussendorf werd gedeel telijk voor het verkeer gesloten. Rond middernacht was de gifgas wolk, die naar het oosten afdreef, grotendeels opgelost. Thatcher aan oog geholpen LONDEN (GPD) - De Britse pre mier mevrouw Thatcher is giste ren 'in een ziekenhuis opgeno men waar zij een operatie aan haar rechteroog heeft ondergaan. Een eerste operatie aan dat oog, afgelopen zondag, is mislukt, zo zei een woordvoerder van de pre mier gisteren. Mevrouw Thatcher lijdt aan de ge volgen van een kleine scheur in haar netvlies. Zondag werd ge probeerd dit euvel op de daartoe tegenwoordig gebruikelijke wij ze, een behandeling met laser stralen, te verhelpen. Maar deze ingreep is niet geslaagd, zo is gis teren komen vast te staan. De medici zullen nu op een meer orthodoxe manier het netvlies van de premier trachten te repa reren. Die operatie, die mevrouw Thatcher twee tot drie dagen aan het bed zal binden, heeft een suc cespercentage van 90. De pre mier zal vanuit het ziekenhuis de landszaken blijven behartigen, zo is bekendgemaakt. ADVERTENTIE voor In Zoeterwoude, Oegstgeest en de Bollenstreek Op vrijdag 5 augustus kunnen in ver band met werkzaamheden overdag aan de mast Oegstgeest twee signaal onderbrekingen van zowel radio als televisie plaatsvinden. De eerste onderbreking begint om cir ca 9.30 en de tweede om circa 13.30. Beide zullen naar verwachting niet langer dan 1 uur duren. Casema

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 6