DAGBLAD
Rol militairen onderzocht
Huis VS tegen hulp
aan anti-Sandinisten
Meisje gedood bij overval
Baby-computer
Export gestegen
Velen kregen te weinig vakantiegeld
vf#
Vlinister De Ruiter vermoedt betrokkenheid bij coup in Suriname
Vietnamese
zuigeling
groeit op
in Amerika
Nederlaag voor Reagan
Autobom op
Sicilië
vier doden
SURINAME
Vrachtwagen
tegen trein
RIJDAG 29 JUL! 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37150
lecteur: G, Koopman
oldredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 A6 Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
UTRECHT (GPD) De gynaecoloog Stoutenbeek van het Militair
Hospitaal in Den Haag geeft geen goed woord over voor de zg.
"baby-computer" voor geboorteregeling die vrouwen in staat
stelt zelf zwangersschappen te stimuleren of te voorkomen.
Hij betitelt deze vinding als „kwakzalverij".
Dok de Nederlandse Vereniging voor Sexuele Hervorming twijfelt
ernstig aan de bruikbaarheid van de gisteren gelanceerde „Ovu-
test '77". Onzeker is volgens de NVSH of gebruik van de compu
ter inderdaad het gesuggereerde effect heeft.
Desgevraagd ontkent de Utrechtse hoogleraar in de gynaecologie
dr. Haspels een afspraak te hebben over een officiële aanbieding
van de „babycomputer" aanstaande maandag. Haspels: „Er is
me gevraagd of ik voor een tv-programma het apparaat van com
mentaar wil voorzien. Dat wil ik best en ik kan u wel zeggen dat
ik me er zeer kritisch over zal uitlaten. Het apparaat berust op de
werking van Uteroglobine. Die is nog nooit bij een mens aange
toond en dat doet het apparaat dus op iets volkomen onzinnigs
berusten.'
(Zie ook pagina 7)
In midden- en kleinbedrijf teveel belasting ingehouden
WOERDEN (ANP) - Duizenden
werknemers in het midden- en
kleinbedrijf hebben te weinig
vakantiegeld gekregen. Volgens
de Dienstenbond FNV is door
foutieve berekeningen honderd
vijftig tot driehonderdvijftig gul
den te weinig uitgekeerd. De
bond komt tot die slotsom na
controle van de loonstrookjes bij
vijfendertig bedrijven.
In alle gevallen gaat het om een be
rekening van het vakantiegeld,
waarbij werd uitgegaan van de
bruto vakantietoeslag, zonder af
trek van sociale premies. De
Dienstenbond FNV heeft minis
ter Ruding (financiën) dringend
gevraagd mensen die door de re
kenfout te veel belasting hebben
betaald, alsnog het volledige
vakantiegeld uit te betalen.
Volgens het onderzoek komen de
fouten het meest voor bij salaris
administraties die zonder com
puters werken. De bond ontdek
te ook fouten in de berekening
van het jaarinkomen over 1982,
waardoor sommige werknemers
dit jaar teveel loonbelasting over
hun vakantiegeld betaalden.
Een woordvoerder van het minis
terie van financiën wijst in een
reactie de verantwoordelijkheid
voor de fouten van de hand. Cor
recties dienen door de werkge
ver en niet door het departement
te worden uitgevoerd, aldus de
woordvoerder.
18 PAGINA'S
WASHINGTON - Nhanny, een
Vietnamees meisje dat haar
eerste levensdagen in een
kistje op straat in Vietnam
doorbracht, is inmiddels tien
jaar oud.
De foto (boven) van de baby, ge
maakt in 1973 tijdens de oor
log in Vietnam, maakte in
druk op iedereen die zich bij
het voortslepende conflict be
trokken voelde.
Nhanny woont nu in de Ver
enigde Staten. Amerikanen,
indertijd geroerd door de fo
to, zamelden geld in om haar
in de VS te laten behandelen
voor een geboorte-afwijking.
Ze werd al snel door Ameri
kaanse ouders geadopteerd.
Nhanny bracht gisteren een be
zoek aan het Witte Huis en
werd daar omhelsd door pre
sident Reagan. Haar adop
tie-moeder en mevrouw Rea
gan sloegen het tafereeltje
gade.
(Foto's AP)
DEN HAAG (GPD) - Minister De Ruiter (defensie) heeft
een diepgaand onderzoek gelast naar de bewering dat
Nederlandse militairen betrokken zijn geweest bij de
Surinaamse staatsgreep van 25 februari 1980.
De bewindsman acht dat onderzoek noodzakelijk op grond van nieuwe
gegevens, waarover het ministerie beschikt. De Tweede Kamer zal
over twee weken over de resultaten van het onderzoek worden geïn
formeerd.
Ex-directeur Oltheten:
(foto GPD)
"Nooit een lek bij
de Staatsdrukkerij"
PAGINA 13
Weer graanakkoord
VS en Sowjet-Unie
PAGINA 6
jKD Het Motorhuis
/ondeltaan 80. Leiden Tel 071 -76 9313
Zonnige perioden
Zonnige perioden en droog, maar in de
noordelijke provincies enkele wol
kenvelden. Minimumtemperatuur
omstreeks 15 graden, middagtempe-
ratuur van 19 graden vlak aan zee
tot 25 graden in het binnenland.
iZwakke tot matige wind, windkracht
3, uit uiteenlopende richtingen.
WASHINGTON (UPI/Reuter) -
De Amerikaanse president Rea
gan heeft in het Huis van Af
gevaardigden een nederlaag ge
leden. Na een fel debat van twee
dagen verklaarde het Huis zich
vóór stopzetting van de Ameri
kaanse hulp aan Nicaraguaanse
opstandelingen, die de Sandinis-
tische regering bestrijden. Het
voorstel werd aangenomen met
228 stemmen vóór en 195 tegen.
Het door de Democraten ingedien
de voorstel voorziet ook in finan
ciële hulp van 80 mihoen dollar
aan bevriende Middenameri-
kaanse regeringen om een einde
te maken aan wapenleveranties
aan guerrillastrijders in dat ge-
'bied.
In het Huis van Afgevaardigden
zijn de Democraten in de meer
derheid. Maar de Amerikaanse
Senaat, waar de Republikeinse
partij van Reagan het voor het
zeggen heeft, moet zich ook nog
over eventuele stopzetting uit
spreken. Verwacht wordt dan
ook dat de Senaat zich tegen
stopzetting van de hulp aan de
anti-Sandinisten zal verzetten,
waardoor het voorstel van het
Huis van Afgevaardigden weer
teniet wordt gedaan.
De voorzitter van het Huis van Af
gevaardigden, de Democraat
Thomas O'Neill, verklaarde dat
de stemming in het Huis het ant
woord vormt op de wil van het
smuw n vm vi c Amerikaanse volk",
laagwater om 03.22 en *ntussen hopen de ministers van
buitenlandse zaken van negen
Latijnsamerikaanse landen de
spanning tussen Nicaragua en
Honduras, van waaruit de op
standelingen opereren, te ver
minderen. Vandaag begon in Pa
nama-stad een conferentie van
ministers van Honduras, Nicara
gua, El Salvador, Costa Rica en
Guatemala met die van de vier
Contadoralanden (Venezuela,
Mexico, Panama en Colombia).
De spanning in Midden-Amerika is
flink opgelopen, onder meer
door het besluit van de VS 4.000
man gevechtstroepen voor mili
taire oefeningen in Honduras te
sturen. Tachtig Amerikaanse mi
litairen zijn deze week in Hondu
ras aangekomen om voorberei
dingen voor de oefeningen te
treffen.
Volgens een publicatie in het
weekblad Vrij Nederland bestaat
er een geheim rapport over de
betrokkenheid van Nederlandse
militairen bij de Surinaamse
coup. In dat rapport wordt kolo
nel H. Valk, het toenmalige
hoofd van de Nederlandse Mili
taire Missie in Paramaribo, de
geestelijke vader van de staats
greep genoemd. Het rapport, ge
dateerd 7 december 1981, zou
nooit aan de verantwoordelijke
bewindslieden - de ministers van
buitenlandse zaken en defensie -
ter kennis zijn gebracht.
Minister De Ruiter, die woensdag
avond vervroegd van zijn vakan
tieadres in Italië terugkeerde,
heeft nog diezelfde avond con
tact gehad met de defensiestaf
over deze kwestie. Gisteren heeft
hij overleg gevoerd met PvdA-
fractieleider Den Uyl, voorzitter
van de Tweede-Kamercommis
sie voor inlichtingen- en veilig
heidsdiensten. Den Uyl noemde
de bewering over de eventuele
betrokkenheid van Nederlandse
militairen „een pijnlijke aangele
genheid".
Het geheime rapport, dat door de
Contra Inlichtingen Dienst (CID)
zou zijn opgesteld, zou door de
defensiestaf in de doofpot zijn
gestopt. Dat zou kunnen verkla
ren waarom de ministers van
buitenlandse zaken en van de
fensie in antwoord op vragen uit
de Tweede Kamer altijd hebben
ontkend dat Nederlandse militai
ren of instanties iets met de Suri
naamse coup te maken hebben
gehad. De fractie van de PvdA
heeft inmiddels opnieuw schrif
telijke vragen over deze zaak ge
steld aan de regering.
Kolonel H. Valk, die inmiddels bij
de NAVO in Brussel werkt en el
ke betrokkenheid met de coup
categorisch ontkent, zei gister
avond blij te zijn met het minis
teriële onderzoek. „Ik hoop dat
daarmee eindelijk een einde
komt aan de geruchten, die al en-
kelt jaren de ronde gaan. Ik heb
vertrouwen in de goede afloop,
hoewel ik mijn bedenkingen heb
tegen de duur van het onder
zoek. Ik vraag me af of twee we
ken voldoende is om het onder
zoek af te ronden".
De kolonel heeft nog geen contact
gehad met het ministerie van de
fensie. „Maar ik neem aan dat ik
binnenkort wel door de onder-
TWEEDE SLACHTOFFER - De
fort (L) heeft een tweede leven
geëist. In het ziekenhuis over
leed vanochtend de 31-jarige P.J.
van Knippenberg, evenals het
andere slachtoffer afkomstig uit
Brunssum. De andere gewonden
zijn buiten levensgevaar.
zoekscommissie zal worden ge
hoord. Hoewel ik het niet zal
kunnen bewijzen, meen ik vol
doende aannemelijk te kunnen
maken dat ik niets met de staats
greep van doen had. Drie maan
den vóór de coup ben ik met ver
lof in Zuid-Afrika geweest. Ik
keerde pas half januari, een
maand voor de staatsgreep, te
rug. De groep rond Bouterse heb
ik toen niet meer gezien, die
mensen hadden zich verschanst
in de Memre Boekoe-kazerne. Ik
ontmoette Bouterse pas weer na
de coup"
Geen uitwijzing
groep zigeuners
PAGINA 7
Staalgesprek EG-
Amerika opgeschort
PAGINA 15
DEN HAAG (ANP) - De uitvoer van goederen bedroeg in het eerste
kwartaal van dit jaar ongeveer 46,6 miljard gulden, 0,2 procent meer
dan in het eerste kwartaal van 1982.
Dat blijkt uit vanochtend bekendgemaakte cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
Als aardolie, aardolieprodukten, vliegtuigen en schepen- waarvan de
leveranties nogal eens kunnen schommelen- niet worden meegeteld
dan is er zelfs 2,3 procent meer uitgevoerd dan in het eerste kwartaal
van vorig jaar.
Gemeten in hoeveelheid vertoonde de goederenuitvoer een uitbreiding
van ongeveer twee procent vergeleken met het eerste kwartaal van
1982. Exclusief aardgas was dat zelfs ongeveer vier procent.
De invoer is in tegenstelling tot vorig jaar sneller toegenomen dan de
uitvoer, wat een kleiner overschot betekent op de handelsbalans: 4,8
miljard gulden tegen 6,3 miljard in het eerste kwartaal vorig jaar.
Dit weekeinde
nog ruimte op
kust-campings
DEN HAAG (ANP) - Het ko
mend weekeinde nemen de
kampeermogelijkheden
langs de kust en op de Wad
deneilanden naar verwach
ting wat toe. Dat komt door
dat de eerste grote groep
Duitse vakantiegangers die
drie weken geleden kwam,
weer naar huis terugkeert.
Als gevolg van deze uittocht
zullen er ook in de hotels en
pensions in de meeste bad
plaatsen weer boekingsmo
gelijkheden zijn, aldus het
Nationaal Bureau voor Toe
risme.
Langs de kust en bij de water-
sportgebieden blijft het rela
tief het drukst. Het NBT
heeft de bezettingsgraad van
kampeerterreinen en bunga
lows van dit jaar vergeleken
met die over dezelfde periode
van 1982. Daaruit blijkt, dat
er dit jaar tot nu toe door het
mooie weer veel minder be
langstelling voor bos en hei
de is. Die tendens is vooral
merkbaar in de kampeersec-
tor.
PALERMO (AFP/DPA) - Rocco
Chinnici, die als hoofd van de af
deling onderzoek van het parket
in Palermo was betrokken bij
verscheidene vervolgingen van
de mafia, is vanochtend gedood
toen een autobom voor zijn huis
in Palermo ontplofte.
Ook twee politiemannen die hem
escorteerden en de concierge
van zijn woning kwamen om.
Drie politiemensen raakten ge
wond toen de bom kennelijk van
afstand tot ontploffing werd ge
bracht op het moment dat Chin
nici in zijn dienstauto wilde stap
pen.
Na een reeks van publi-
caties in het weekblad
Vrij Nederland heeft
minister De Ruiter (defensie) ein
delijk een aanleiding gevonden
voor een diepgaand onderzoek
naar de mogelijke betrokkenheid
van Nederlandse militairen bij de
staatsgreep in Suriname, op 25 fe
bruari 1980.
VN heeft hiervan al eerder melding
gemaakt, en als de meest recente
publicatie klopt, wordt de situatie
voor de verantwoordelijke ministers
van buitenlandse zaken en van de
fensie wel uiterst pijnlijk. Het week
blad zou dan al die tijd beter geïn
formeerd zijn geweest dan de be
windslieden. Want deze hebben
steeds "met nadruk" ontkend dat
leden van de toenmalige Neder
landse militaire missie in Paramari
bo de hand zouden hebben gehad
in de coup van sportinstructeur - la
ter bevelhebber - Desi Bouterse.
Minister Van den Broek (buitenlandse
zaken) legde daarover, mede na
mens zijn ambtgenoot van Defen
sie, op 31 januari en 25 februari
van dit jaar verklaringen af in de
Tweede Kamer. Maar volgens VN
circuleerde er toen al anderhalf jaar
lang een rapport van de militaire
Contra Inlichtingendienst (CID),
waarin glashard werd bevestigd
wat het weekblad steeds had ge
schreven.
Als de bewindslieden, zoals VN be
weert, niet van dat rapport op de
hoogte waren - maar ook als dat
wel het geval was - ziet de
werkelijkheid er onthutsender uit
dan de eerste aanwijzingen over
deze zaak deden vermoeden.
Een militaire missie die op eigen
houtje en volstrekt ongecontroleerd
de Nederlandse regering in diskre
diet brengt, en nota bene wellicht
de Surinaamse coup heeft doen
slagen, een generale staf die van
een belangrijk CID-rapport op de
hoogte is maar dit verzwijgt tegen
over de politieke leiding, het is bijna
te bizar om het te geloven.
Maar als het allemaal waar is. kunnen
krachtige maatregelen niet uitblij
ven. Een enkel vermanend woord
zal dan niet voldoende kunnen zijn
om de ontoelaatbaarheid van het
beweerde militaire optreden te on
derstrepen. Eigenmachtig opere
rende legerofficieren die de Neder
landse regering in politiek opzicht
voor het blok zetten, kunnen niet
worden geduld in een land waar de
democratie in alle toonaarden
wordt bejubeld.
Het zal duidelijk zijn dat dergelijke ge
beurtenissen zeer hachelijke poli
tieke gevolgen kunnen hebben. De
Surinaamse bevelhebber zou de
Nederlandse regering kunnen
chanteren. De regering zou geen
recht van spreken meer hebben als
elders in de wereld vergelijkbare,
heimelijke operaties zouden plaats
hebben. En het zou niet langer ge
loofwaardig zijn een negatief oor
deel uit te spreken over plannen
van het Surinaamse verzet in Ne
derland om de huidige Surinaamse
machthebbers met wapengekletter
te lijf te gaan.
Kortom: een onderzoek waarvan de
resultaten de berichtgeving in VN
feitelijk bevestigen, zal moeten uit
monden in vallende sterren en
epauletten, en ook in een uitvoeri
ge verantwoording van de Neder
landse regering tegenover het par
lement. In het andere geval zal er
een gedetailleerde verklaring moe
ten komen over de onderlinge ver
houdingen tussen de militaire top
en de politieke leiding. Want dat
daar iets aan schort, is wel duide
lijk.
UTRECHT (ANP) - Een vracht
wagen is vanochtend op een
overweg in Waddinxveen in
botsing gekomen met een trein.
De chauffeur werd daarbij ge
dood. De overweg op het baan
vak Gouda-Alphen aan den Rijn
was met automatische knipper
lichten beveiligd.
•e zon zal zich in de komende dagen
wat minder uitbundig laten zien. Ver
geleken met de afgelopen dagen zal de
zon nu iels minder gaan schijnen. Eén
en a7ider is het gevolg van een wat
groter wordende invloed van oceaan-
depressies op het weer in West-Europa.
[We krijgen daarom te maken met weste
lijke wind, zodat de aanvoer van zeer
warme lucht uit het vasteland wordt
beëindigd. De westelijke wind stuurt
ook van tijd tot tijd meer, bewolking
naar ons land.
30 Juli.
Zon op 05.57 uur, onder 21.34 uur.
Maan onder 11.29 uur.
Hoogwater te Katwijk om 07.23
In filiaal boekhandel in Tilburg
"JJeuwsvonv
vier weken op proel voor 19,50. Daarna beslis ik,
i Noteer mij voor een kwartaalabonnement (I 61,25)
Vóór het abonnement ingaat, ontvang ik de krant twee weken gratis
TILBURG (ANP) - Een
meisje is vanochtend ge
dood bij een overval op de
universitaire boekhandel
Gianotten aan de Prof.
Verbernelaan in Tilburg.
De identiteit van het slachtoffer
was vroeg in de middag door de
politie nog niet vrijgegeven.
De eigenaar van de boekhandel
belde kort na negen uur vanoch-
bruikelijk dat hij misdrijf ver
moedde en de politie belde.
Agenten troffen in de winkel het
dode meisje aan. Haar waren
steekwonden toegebracht.
tend naar het filiaal. Hij kreeg Nadere bijzonderheden ontbreken
geen gehoor. Dat was zo onge- nog.
A.