SER: belegger
meer beschermen
Dieptepunt gieterijen voorbij
Kort zakelijk
Antillen willen goedkoper
naar Nederland vliegen
Volvo voert
produktie
naar record
Via publiciteitsmedia
eens over
S nttprrl om
Prijzen nog onder druk door concurrentie
Eindelijk eens over
fruitpier Rotterdam
Rente is
dalende
Pensioen kruidenier omhoog
Beurs Amsterdam!
Beursoverzicht
DONDERDAG 21 JULI 1983
PAGINA
Bouwvak
Het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid noemt het op
vallend dat te midden van nog
steeds oplopende werkloosheid
vooral de stijging van de werk
loosheid van bouwvakkers in de
burgelijke en utiliteitsbouw ge
ring is in de eerste helft van dit
jaar.
Het ministerie schrijft in het ver
slag van de arbeidsmarkt over de
maand juni dat dit waarschijnlijk
komt door de minder ongunstige
ontwikkeling in de bouwactivi
teiten. In juni daalde de werk
loosheid onder de bouwvakkers
zelfs tot 93.771, tegen 96.582 in
mei. Het toenemend aantal hypo
theekverstrekkingen en afgege
ven aantal bouwvergunningen
zijn aanwijzingen dat de bouwac
tiviteiten zich herstellen. Ook in
de grond-, weg- en waterbouw
lijkt de werkloosheid minder
sterk te stijgen, zegt het ministe
rie.
Winst
NV Verzekeringsgroep, „De Ne
derlanden van 1870" heeft de
omzet in 1982 met 8,4 pet. zien
stijgen van 208 min. tot 225
min. Deze groei is een gevolg van
een aanzienlijke toeneming van
het premie-inkomen uit het le-
vensverzekersbedrijf. De stijging
deed zich met name voor bij
koopsompolissen. De schade-
maatschappij zag het premie-in
komen sterk dalen, zo blijkt uit
het jaarverslag. De maatschappij
kreeg zowel in de leven- als in de
schadesector te maken met een
verkrappende markt en een ver
hevigde concurrentie. Met be-
zorgheid werd tevens de ontwik
keling van het premieniveau ge
volgd met name op het gebied
van de risicoverzekeringen en
koopsommen in de levensector
en de autoverzekeringen in de
schadesector.
Los
Het computerbureau Auto-Info is
losgemaakt uit het DAF-concern
en maakt thans als juridisch zelf
standige onderneming deel uit
van de L plus T Software-groep
in Eindhoven. Voor beide bedrij
ven betekent de samenwerking
schaalvergroting en een betere
waarbord voor het voortbestaan
van de onderneming, aldus Au-
to-Info. Auto-Info heeft zich ge
specialiseerd in computerpro-
grammateur en servise-groep
richt zich op detachering, auto
matiseringsprojecten en applica
tiepakketten voor verschillende
branches. Het merendeel van de
medewerkers blijft in dienst van
Auto-Info. Een klein aantal heeft
gekozen voor een baan bij DAF
Trucks.
Turkije
Turkije heeft bij 33 banken in veer
tien landen een lening van 200
miljoen dollar opgenomen ter
versterking van zijn deviezenre
serve, zo is desgevraagd in Istan-
boel bekendgemaakt. De loop
tijd bedraagt vijf jaar. Over de
rente is niets meegedeeld.
In buitenlandse financiële kringen
werd de kredietwaardigheid van
Turkije de afeglopen jaren niet
hoog aangeslagen. De president
van de Turkse centrale bank, Os
man Siklar, zei dat het vertrou
wen van het internationale bank
wezen in de economische ont
wikkeling van Turkije is terugge
keerd. In 1979 heeft Turkije uit
stel van betaling moeten vragen
voor een bedrag van drie miljard
dollar dat het aan buitenlandse
banken schuldig was. Siklar zei
dat tussen 1978 en 1982 1,2 mil
jard dollar op de hoofdsom van
buitenlandse leningen is afge
lost.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 20 juli:
sperziebonen 4,-. spitskool 0,14, bos-
peen II 1,31-1,49, waspeen AI 9,-
-16,50, BI 25,-26,- per kist. Aanvoer 64
ton, prei a per kg 0,56-0,67, rabarber
0,31, sla 0,08, uien per kg 0,66-0,67, pe
terselie 0,70-0,75, selderij 0,18-0.32.
bloemkool 6 per bak I 2,75-1,97. B I
1.97-2,82. 10 I 1,70, 12 I 1.52. Aanvoer
828 stuks.
WILLEMSTAD/DEN HAAG
(ANP) - Het Antilliaanse parle
ment (de staten) heeft dinsdag
een motie aanvaard waarin
wordt gevraagd om een lager
KLM-tarief op de Mid-Atlanti-
sche route, zodat Antillianen
goedkoper van en naar Neder
land kunnen vliegen.
De aanvaarding van de motie
kwam vlak voor de aankomst in
Willemstad van de Nederlandse
minister van verkeer en water
staat, Smit-Kroes. Zij zal op Cu
rasao overleg plegen met haar
Antilliaanse collega, Ellis, over
onder meer luchtvaartproblema-
tiek. Ook het Nederlandse parle
ment aanvaardde vorige maand
een motie (alleen de centrumpar
tij tegen) waarin wordt gevraagd
om lagere tarieven naar de Antil
len. Volgens veel kamerleden
maakt de KLM misbruik van
haar monopoliepositie op de rou
te. Minister Smit-Kroes liet toen
weten weinig mogelijkheden te
zien voor zo'n verlaging.
Het Antilliaanse parlement aan
vaardde ook een motie waarin
minister Ellis 18 maanden de tijd
krijgt om te komen tot een rege
ling van het vijfde vrijheidsrecht
van de Antillen op Venezuela,
dat nu deels door de KLM wordt
gebruikt en niet door de Antil
liaanse luchtvaartmaatschappij
ALM. Het recht betekent dat
passagiers uit Venezuela naar an
dere bestemmingen mogen wor
den vervoerd dan alleen de Antil
len. De ALM kan van het vyfde
vrijheidsrecht geen gebruik ma
ken omdat dit recht in het lucht
vaartverdrag tussen Venezuela
en het koninkrijk destijds aan de
KLM is toegekend. Het Antil
liaanse parlement wil ook de
ALM van het recht laten profite-
(Van één onzer verslaggevers)
BORN - Volvo Car is van plan
de produktie voor 1983 op te
voeren tot boven de 100.000
stuks. Dit zou een nieuw re
cord betekenen voor de Ne
derlandse autoproducent. De
geplande produktie voor
1983 is nu nog 97.500 stuks,
maar door de grote belang
stelling voor de nieuwe Vol-
vo-300 serie ziet men nu aan
leiding dit aantal te verho
gen.
Tot nu toe was 1973 het jaar
met de hoogste produktie:
98.750 auto's (toen nog alle
maal Dafjes). De aanzienlijke
stijging van de verkoop van
Volvo's, zoals gisteren bleek
uit de cijfers van de RAI, is
geheel te danken aan de Vol-
vo-300. De verkoop van de
duurdere modellen die uit
Zweden komen, is duidelijk
gestangneerd, aldus direc-
tuer W.K. de Klerk van Volvo
Nederland.
DEN HAAG (ANP) Ondeugdelijke beleggingspraktijken moeten, bij het ontbreken
van wettelijke mogelijkheden, via de publiciteitsmedia aan de kaak worden gesteld.
Daardoor moet het voor slechtwillende ondernemers moeilijk, zo niet onmogelijk wor
den nieuwe slachtoffers te maken.
Dat schrijft de SER-commissie
voor consumentenaangelegen
heden (CCA) in een advies aan de
minister van financiën en de
staatssecretaris van economi
sche zaken (consumentenzaken).
Volgens de CCA komen malafide
beleggingspraktijken op vrij rui
me schaal voor. Aangezien het
daarbij veelal om niet via een
branche-organisatie georgani
seerde beleggingsadviseurs gaat,
bieden een onpartijdige klach
tenbehandeling en tuchtmaatre
gelen geen soelaas. De Vereni
ging Voor de Effectenhandel, het
overlegcollege van de banken en
de Makelaarsvereniging willen
wel het gedrag van de eigen le
den in banen leiden, maar vin
den dat de overheid dat maar
moet doen ten aanzien van de
niet-georganiseerden.
RICHMOND - Drie verschillende spoorwegmaatschappijen passeren
elkaar tijdens een kruising van drie wegen bij het station van Richmond
in de Verenigde Staten. Spoorweg-deskundigen hebben verklaard, dat het
pas zes keer is voorgekomen, dat drie treinen tegelijkertijd deze kruising
passeren sinds de bouw van deze spoorwegconstructie aan het begin van
deze eeuw. (Foto ap>
AMSTERDAM (ANP) - De
rentedaling, die zich met na
me woensdag op de Amster
damse effectenbeurs afteken
de via een flinke stijging van
de obligatiekoersen, begint
ook door te werken naar het
publiek. Diverse instellingen,
die beleggingstukken bij de
kleinere belegger plaatsen,
hebben de afgiftekoersen van
deze papieren verhoogd, wat
leidt tot een lagere werkelijk
genoten rente. Zo verhoogte
de Amrobank de koers van
haar spaarbrieven en bank-
brieven, waardoor de effec
tieve rente daalt tot 8,625 pst.
De Rabohypotheekbank ver
hoogde de uitgifteprijzen van
de pandbrieven, die nu
werkelijk een rente opleve
ren van 8,67 pet en 8,75 pet.
De FGH Hypotheekbank
stopte met de afgifte van de
9,5 pet-pandbrieven 1982 per
1987-1991. De koers van de 9
pet-pandbrieven 1983 per
1988-1992 blijft 100 pet.
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse stukgoedbedrijven Sea
port Terminals en Muller-Thom-
sen hebben na bijna driejaar van
moeizame onderhandelingen
overeenstemming bereikt over
de gezamenlijke aanleg van een
moderne fruitpier in de Rotter
damse Merwehaven. Beide be
drijven maakten gisteren bekend
dat Seaport in het samenwer
kingsverband een aandeel van 82
procent en Muller-Thomsen een
aandeel van 18 procent krijgt.
Deze verhouding is in overeen
stemming met het fruitpakket
dat beide bedrijven momenteel
verwerken.
De modernisering houdt voorna
melijk in dat er in de Merweha
ven uitbreiding van koelruimten
en andere opslagfaciliteiten
komt. Beide bedrijven houden
het vor mogelijk dat dit tot een
toeloop van klanten en dus tot
een uitbreiding van capaciteit en
werkgelegenheid zal leiden.
De bereikte overeenstemming be
tekent in ieder geval dat de werk
gelegenheid van de naar schat
ting vierhonderd havenwerkers,
die nu nog in de fruitsector van
de Rotterdamse haven werk
zaam zijn, is veilig gesteld. De
Vervoersbond FNV sprak hier
over onlangs nog zijn bezorgd
heid uit.
De bond vreesde dat de grote fruit-
importeurs, goed voor enkele
honderdduizenden tonnen la
ding, zouden uitwijken naar Ant
werpen of Hamburg als de nieu
we fruitpier er niet op redelijke
termijn zou komen. De impor
teurs hebben de koelruimten no
dig om hun fruit op te slaan tot
de tijd dat ze er een hogere prijs
voor kunnen krijgen.
In vakbondskringen denkt men
dat het besluit zo lang op zich
heeft laten wachten omdat Mul
ler-Thomsen de ruimte waarop
de pier gebouwd gaat worden in
bezit had, terwijl Seaport Termi
nals het grootste ladingpakket
heeft. Muller-Thomsen heeft de
oude locatie aan de Merwehaven
uiteindelijk met twee andere ter
reinen aan de gemeente Rotter
dam verkocht. Rotterdam zal de
ruimte nu aan de joint-venture
Seaport/Muller-Thomsen verhu-
Met de bouw van de fruitterminal
kan rond de jaarwisseling wor
den begonnen. Met de fruitim-
porteurs en het gemeentelijk ha
venbedrijf zal overleg worden
gepleegd over de inrichting, zo
dat over de investeringen die er
mee gemoeid zijn nog niets valt
te zeggen.
De CCA betreurt het dat de over
heid niet met reeds eerder door
de SER voorgestelde wettelijke
maatregelen is gekomen. Het
gaat om de invoering van een
prospectusplicht en een afkoe
lingsperiode bij aankoop van on
roerend goed. Verbeteringen zijn
er ook, volgens de CCA, die als
voorbeeld noemt de wijziging
van de Colportagewet en het stel
len van wettelijke eisen van ef
fectenbemiddeling. De CCA
Brazilië stroopt
geldmarkten af
NEW YORK (ANP) - De president
van de Braziliaanse centrale
bank, Carlos Langoni, is gisteren
naar de Verenigde Staten gereisd
waar hij wil proberen van de
banken een aanvullend krediet
van 3,6 miljard dollar los te krij
gen. Brazilië heeft dat bedrag no
dig om gedurende de rest van het
jaar aan zijn financiële verplich
tingen te kunnen voldoen.
De kans dat de banken het geld be
schikbaar zullen stellen is wat
groter geworden doordat Brazi
lië onlangs met het Internationa
le Monetaire Fonds (IMF) tot
overeenstemming is gekomen
over de opneming van nieuw
krediet.
dringt echter aan op doeltreffen
de wettelijke maatregelen ter be
strijding van ondeugdelijke be
leggingsaanbiedingen. Die wet
geving komt in andere west-Eu-
ropese landen en de VS ook van
de grond, zo zegt de CCA.
Zolang dat niet zo is, moeten via de
weg van publieke signalering de
malafide praktijken aan de kaak
worden gesteld. De werknemers-
en consumentenleden van de
CCA menen dat dit vanuit een
centraal punt met geld van de
consumentenorganisaties moet
gebeuren. De ondernemersleden
willen een aanpak per sector,
waar de juiste kennis aanwezig
is.
ZOETERMEER (ANP) - Hoewel
er beslist geen reden is voor een
erg positieve benadering van
1982 lijkt, na het bijzonder te
leurstellende jaar 1981, het diep
tepunt voor de Nederlandse gie
terijen voorbij. Het gaat echter te
ver te spreken van een zich her
stellende markt, omdat slechts
een aantal marktsectoren een
duidelijk positieve Ujn vertoon
de. Dit staat in het jaarverslag
van de Algemene Vereniging van
Nederlandse Gieterijen (AV-
NEG).
Het eerste kwartaal van 1983 geeft
cijfermatig nauwelijks hoop dat
het lichte herstel van 1982 zich
krachtig zal doorzetten. Wel is de
algemene verwachting in vrijwel
alle Europese landen dat door
een betere tweede helft van 1983
ten minste het produktieniveau
van 1982 kan worden bereikt.
Voor 1984 durft praktisch nie
mand in de gieterij-industrie
voorspellingen te doen. Het ziet
er daarom naar uit dat de zorge
lijke situatie nog wel enige tijd
zal aanhouden en dat de weg
naar een renderende bedrijfstak
nog lang en moeilijk zal blijken
te zijn, aldus het verslag.
Het lichte herstel in 1982 leidde er
toe dat de produktie van ijzer
gietwerk, steeg met ruim 2000
ton tot 101.100 ton of met 2 pet.
Ook de orderontvangsten stegen
met 2 pet van 96.000 naar 97.700
ton. Het smeedbaar gietwerk dat
zich in 1981 nog relatief goed
handhaafde, moest vorig jaar een
produktiedaling van 14 pet in
casseren tot 7.600 ton. De order-
ontvangsten daalden met 16 pet
tot 7.300 ton.
Het prijsniveau bleef onder grote
druk. Veel gieterijen zagen zich
gedwongen prijsverlagingen aan
te bieden aan hun vaste afne
mers als gevolg van de al dan
niet buitenlandse concurrentie.
Er waren vorig jaar geen proble
men met de grondstoffenvoor-
ziening. De prijs van het ruwijzer
steeg met ruim 4 pet en die van
cokes met 3 pet. De schrootprij
zen daarentegen daalden met ge
middeld 20 pet.
UTRECHT (ANP) - De pensioenen voor de 8900 actieve deelnemers en
920 gepensioneerden in het kruideniersbedrijf gaan per 1 juli '83 met
zeven procent omhoog. Ook de pensioenaanspraken van 17.200 gewe
zen deelnemers gaan vijf procent omhoog. Met die laatste verhoging
wordt bereikt dat de nadelige gevolgen van de zogeheten pensioen
breuk, die optreedt bij het verlaten van de bedrijfstak, voor een belang
rijk deel zijn weggenomen, aldus het bedrijfspensioenfonds voor het
kruideniersbedrijf.
2) juli 1983 (tot 12:32 uur)
naarden 36.50 37.10
naefl 122.00 122.00
nagron e 23.60 24.00
AANDELEN binnenland doorlopend
nedap 23500 235 00
n.credieöj. 30.60 31 00
n sch hyp c 222 00 222.00
n spr.st c 3910 00 3900.00
nierstrasz 900.00 -
vk sk
amlasc 81.50 82 00
gamma hold 48.30 47.60
norit 11020 11270
nijv cate 93 00 94 00
afco 68 30 68 50
abn 382 00 386 00
art brouw WOO 2"-
gel delft c 158 00 159 00
geroc 74.10 77.00
giessen 124 00 127 00
palembang 40 00 -
palthe 5590 56 00
amev c 123 00 125.70
bos kale c 46.80 47^30
dordtse 121 30 12200
audet c T43 50 146 00+
air 1270.00 127000
ball nedam 75.50 78 00
grasso 139.80 139.50
hagemeyer 45.00 45.00
hoek 66.50 66.50
holdoh 157.00 157,00
pont hout 60.50 61.30
porclles 134.00 133 00
proost br 7600 7580
rademakers 150.00
elsev ndu c 355.00 362.00
fgh C 44.00+ 45.50
beers*6 120 50 121 50
begemann 72.50 72.50
holee 39.20 38.00
hal trust 218.00 215.50
Iwlland sea 3.70 3.70
ravasl 22.00 21.10
reesinkc 241.00 241 00
riva 610.00 625.00
heineken 121.70 122.50
hbg 94 50+ 98 00
hoogovens c 35.50 36.20
Wm 162.30 1 63.00
btyd 1000 c 1555 00+ 156000+
bols c 95.20 9580
hunt.dougl 17.80 18.00
hvac 115.00 115.00
ihc Inter c 54.80 54.90
ibb-kondor 221.00 223.50
rohte jlsk 66.20
rommenhél 425.00 428.00
rsv c 3 90 NG
sanders 107.00 110.00
kim ree 160.00 162.20
na^ned l^10 m8°°
nedlloyd 98.20 98.50
borsumij 184 00 186.00
braai bouw 153 00 153.00
brederoc 173 50 17500
interna!» 22.70 23.30
kempen beg 98 00 97.00
kiene 276.00 280.00
kluwer 100.00 102.00
sarakreek 88.50 88 50
schuit ema 85.50 86.00
schuttersv 39.50 NG
océ 21000 21000
ommeren c 27 40 27.800
caland hold 3400 3400
calvéc 281.00 282.00
kbb pre 770 820
knp 48.20 48.60
telegraaf c 130 00 131.50
text twenthe 74.00 75.50
philips 50.400 51500
robeco 304.50 309.30
umlever c 205.00 20500+
cetecoc 16900 17100
chamotle 19.10 1900
ckk 18.70 19 00+
daimindo C 379.00 380.00
cred lyonn 57.00 56.80
deliml c 74.00 73 00
kwatla 1400 14.90
landré glin 127.00 127.50
leidsewol 98.00 103.00+
macintosh 138.10 140.00+
maxwell 302 00 305 00
meneba c 58.80 59.50
tw kabelh c 203.008 205.00B
twijnstra c 27.30 27.30
ubbink 12800 130.00
ver glas nb 238.00 248 00+
vml stork 66 20 67.20
verto c 42 60 43 00
volk stev c 35.80 36.70
wuhc 121.00 125.30
2 perioden
acf 163.00 164 50
desseaux 56 50 5980
douwe egb. 59.60 59.60
econosto 55 00 55 30
emba 167.00 165.50
enks c 79 80 79 90
fokker 35.00 35.00
mhv adam 15.60 15 60
moe ai a 535 00 535.00
moeara opr 66900 00 67100 00
moeara c op 6350.00 6400 00
moeara wb 7150 00 7300.00
mulder 590 00 570 001
mjnbouwc 530.00 510.00
vrg 48 80 4900
Wegener c 42.40 44 00
wessanen c 122.50
westhaven 211 00 211.50
wol-sam c 120 00 125.00
wyers 38 50 37 70
wyk henng 67.50 67.50
117 75 122.00
121 250 12600
58 600 59 70
beleggingsinst.
leveraged 164.00 II
wereldhave 149.50 147.00
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 12% 81-91 126.00 126.20
6 81-92 111.90 112.30
82-92 112.00 112.30
nl V/2 631-90 95.60
bg 91£ 82-07 103.70
bg 9 83-08 99.70
bedrijfsleven
104.50
103.60 103.9
m 10 02-90 104.50
122 20 1224
amro 11 80-00 107 00
amro 10*4 82a 10680
amro 10 82-89 104 00
9'/2 83-93 102.30
nfcoS'A 83-98 97.30
nmb 704 83-91 90.20
nmb s 8*4 78 148.80
nmb S V/2 78 146.00
pandbrieven
103.00
100.00 100.4(
fgh 7*4 77-85 98.50 98.5C
rabh 11 80-88 105.60 105.4(
wuh 12 80-80 105.20 105.2C
wuh 11 80-88 10370 103.6C
wuh 91679-87 100.70 100.4
wuh 9 76-85 100.30 100.3G
wuh 8*4 78-87 99.60 99 6(
parallelmarkt
officieel toegelaten
medco 298.00 299
melle ak 148.00 149.
ned. elev. 2750.00
nwMitm. 11100
wom 2450.00
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
AJg lokaal 128 8
Aloe meen 135 9
obl.index/eff .rend .(c.b.s.
Zilver: 1115-1185.
buitenlands geld
Spaanse peseUf 100)
VERKLARING DER TEKENS
Forse stijging zet niet door
De officiële handel van de Amster
damse effectenbeurs nam de forse
koersstijgingen van de ochtend-
handel niet integraal over. Heine-
ken, die op de voorbeurs nog op f
126 werd verhandeld, kwam op
een openingskoers van f 122,50.
wat nog geen f 1 meer was dan het
slot van gisteren.
VNU die bijna voor f 100 was ver
handeld vanmorgen, opende nu op
f 96,30 f 3,50 meer dan het slot van
gisteren. Een uischieter was Else-
vier-NDU die op I 362 opende en
daarmee op t 7 boven het slot van
gisteren uitkwam
banken deden het ook uitstekend,
want de NMB opende op t 58.50
een stijging van I 3.50. terwijl Amro
f 1.50 hoger opende
De internationals deden het kalmer
aan Akzo was 40 c. beter en Unile
ver f 1 Kon Olie die vanmorgen
nog op f 134,50 werd verhandeld
opende nu «p f 133,50, 40 c. beter
Hoogovens en Philips echter kon
den tot ca f 1 hoger beginnen
De verzekeringsfondsen lagen uit
stekend. Amev opende op f 126
een winst van f 3. Nat. Ned en En-
ma waren f 1 tot1.50 beter Vast
waren ook de hypotheekbanken
FGH op f 45,50, een stijging van f
1.50 en WUH op f 125, een stijging
van f 4.
Gist-Brocades was t 1,50 hoger
Sterk omhoog liep ook HBG, door
op f 97 met een winst van f 2.50 te
openen Boskalis en Volker Stevin
waren respectievelijk f 1 tot 50 c.
beter Beter was ook de obligatie-
markt Hier waren de meeste note-
nngen 0.2% hoger