c
Nieuw overleg
pont of brug
„Moeilijk gedrag aangeboren"
Lenny Duijvelaar studeert af op
Landbouwschap tegen
bouw villa/kennel
Dorpsplein vrijwel autovrij
Expositie
Warmonds
huisvlijt
Stad en rand
DINSDAG 19 JT"U 1983
WOUBRUGGE - "Ineens blijkt dat het niet die lieve roze baby is maar
een driftig baasje dat vaak huilt. Je voelt je dan als ouder behoorlijk
machteloos. Je weet niet wat je moet doen. Dit onderzoek is mede
bedoeld als een ruggesteuntje voor die ouders. Het ligt niet aan hen.
Zo is die baby nu eenmaal èn zo blijft 'ie".
Lenny Duijvelaar uit Woubrugge is onlangs afgestudeerd in de
sociale wetenschappen met haar doctoraalscriptie "Ouderperceptie
in temperamentsonderzoek". Een dure omschrijving van haar onder
zoek naar de factoren die ouders aangeven waarom zij hun kind mak
kelijk dan wel moeilijk vinden. Het gaat dan om kinderen tot twee
ënhalf jaar.
Er hebben nog niet veel van dit soort wetenschappelijke onderzoekin
gen plaatsgehad in ons land. De studie van de Woubrugse is geba
seerd op een Amerikaans onderzoek door professor Bates en zijn me
dewerkers van de Indiana University in Bloomington.
Bates' vragenlijst werd vertaald en gepubliceerd in het blad Ouders
van Nu. De lezers werd gevraagd de lijst in te vullen."We dachten dat
we vijf- tot zeshonderd reacties zouden krijgen", vertelt Lenny. Het
werden er ruim zevenduizend. Het verwerken van deze gegevens,
waarbij de mogelijkheden van de computer ten volle werden benut,
vormde een belangrijk onderdeel van haar afstudeeronderzoek.
Zij begon in 1975 aan haar stu
die psychologie aan de rijks
universiteit van Leiden. Na
haar kandidaatsexamen koos
zij voor de vakgroep ontwik
kelingspsychologie. Later
kwam bij haar de idee voor
genoemd onderzoek. Lenny:
"Mijn interesse ging uit naar
de computerverwerking van
dit soort onderzoeken. Bij
voorbeeld op welke manier je
de gegevens het beste per
computer kan verwerken.
Mijn belangstelling voor juist
dit onderzoek werd ook ge
wekt door het temperament
van mijn zoontje, dat zo heel
anders is dan dat van mijn
dochter."
Werd in het verleden veel we
tenschappelijk onderzoek
verricht naar het peilen van
de intelligentie van een kind,
thans is de wetenschap hier
min of meer op uitgekeken.
Het braakliggende terrein dat
in deze tijd wordt ontgonnen
is het karakter, het tempera
ment van het kind.
Resultaten
Wat zijn nu in het kort (de
scriptie met zoontje Lennart
op de omslag telt ruim twee
honderd bladzijden) de resul
taten van het onderzoek. De
twee belangrijkste factoren
die een moeder aangeeft
waarom zij haar kind "moei
lijk" vindt, zijn bij kinderen
tot twee jaar het huilgedrag
en bij kinderen ouder dan
twee jaar het dreinen en niet
luisteren.
Een ander resultaat uit het on
derzoek is dat (na zes maan
den) jongens moeilijker zijn
dan meisjes. "Meisjes laten
zich makkelijker aankleden
en zijn vaak ook meer terug
houdend. Jongens zijn vaak
agressiever, meer onderne
mend en avontuurlijker",
zegt Lenny. Op bijna alle vra
gen over situaties die bij kin-
door
Huib Hikke
deren voorkomen, zoals eten,
slapen, huilen, spelen, aank
leden en knuffelen was ver
schil te zien tussen jongens
en meisjes. Het is overigens
niet zeker dat dit het hele le
ven voortduurt. De statisti
sche lijnen in de grafieken
naderen elkaar aan het eind
van de dertig maanden. Ver
volgonderzoek zou volgens
haar noodzakelijk zijn om te
kijken of de verschillen er
ook op latere leeftijd nog zijn.
Lenny Duijvelaar uit Woubrugge met haar zoontje Lennart.
"Het kan typisch peuterge
drag zijn", vertelt Lenny.
Een ander markant gegeven is
dat ouders het tweede kind
vaak moeilijker vinden dan
het oudste kind. Naar het
waarom zal nader onderzoek
nodig zijn.
Kanttekeningen
Bij het scriptie-onderzoek zijn
vele kanttekeningen te plaat
sen. Zelf plaatst zij deze ook.
Zo is het onderzoek niet re
presentatief voor Nederland.
"Over het algemeen komen
de reacties op de enquête uit
de hogere inkomensgroepen.
Ouders van Nu is nu eenmaal
een duur blad. Verder is het
zo dat er veel jonge ouders
hebben gereageerd. Voor
driekwart van de moeders
ging het om de eerste baby.
De gemiddelde leeftijd van
deze moeders is ruim 27 jaar.
Om te kijken of de verstrekte
gegevens betrouwbaar zijn, is
een aantal ouders later bena
derd om nogmaals de vragen
lijst in te vullen. De lijst in
vullen terwijl de baby het
voortdurend op een brullen
zet, kan invloed hebben op
de antwoorden. De omvang
rijke steekproef onder meer
dan 7000 proefpersonen heft
het probleem van subjectivi
teit echter aardig op. Uit de
herhaaltest bleek duidelijk
dat de antwoorden te ver
trouwen zijn.
Afgezien van deze kanttekenin
gen is Lenny Duijvelaar van
één zaak overtuigd: het ka
rakter van het kind ligt voor
een groot deel in de genen be
sloten. Als ouder kun je er
weinig aan veranderen. De
ouders zullen moeten leren
zo goed mogelijk om te gaan
met het karakter van hun
kind.
Tweelingen
Het onderzoek van Lenny Duij
velaar is een aanzet voor ver
der wetenschappelijk onder
zoek. Vakgenoten zijn en
thousiast bezig en zelf is zij
ook aan een nieuw onderzoek
begonnen. Met dit onderzoek
hoopt zij te bewijzen dat het
karakter inderdaad al voor de
geboorte vastligt. Het onder
zoek hiervoor verricht zij sa
men met een collega-student
onder ruim veertig één- en
twee-eiige tweelingen.
Dit soort onderzoeken roept ve
le vragen op. Schuilt er een
potentieel schurkje in de con
stant uit volle borst huilende
baby? In het beantwoorden
van dit soort vragen is men in
Amerika reeds een eind
gevorderd. Volgens Lenny
staat wetenschappelijk vast
(aan de hand van Amerikaan
se onderzoekingen) dat als
een kind al als baby "moei
lijk" was en in lagere sociale
milieu's opgroeit, er een gro
tere kans is dat het op latere
leeftijd gedragsproblemen
krijgt. Wat je volgens Lenny
Duijvelaar als ouder hierte
gen kunt doen, is het zo goed
mogelijk begeleiden van het
kind.
In de scriptie staan geen op
voedkundige tips. Het onder
zoek heeft slechts een beeld
willen geven van moeilijk ge
drag, zoals ouders dat bij hun
kinderen op heel jonge leef
tijd zien. Er zal meer onder
zoek nodig zijn om daaruit
mogelijke gedragslijnen en
opvoedkundige tips te halen
voor ouders die een kind met
een zogenaamd "moeilijk"
temperament hebben.
DINSDAG
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1. film 'Mensen tussen
Hemel en Aarde (Nepal)', 11.30 uur;
'Bhoetan Tussen de Oude en Nieuwe
Wereld', 14.30 uur; 'De Koning en de
Maan' (sprookje uit Bhoetan), 16 uur.
Pieterskerkchoorsteeg 15 - Club- en
buurthuis Inde Vroolijcke Arke en de
Werklozen Belangen Vereniging, re-
creatiesoos voor mensen in de WW,
WWV, RW of WAO, 14-16.30 uur, inl.
123271
Vrouwenhuis - Hooigracht 79, café-
WOENSDAG
Leiden
Hooglandse kerk - pauze-orgelconcert
door Ronald Schollaart, 12.30 uur.
Rijksmuseum voor volkenkunde -
Steenstraat 1, film 'Himalaya' (Nepal),
11.30 uur; film 'De koning en de
maan' (sprookje uit Bhoetan), 14.30
Warmond
Kaagweekprogramma
Ut Sloepie - finale 'Risk' kampioen
schap, 14 uur, om 21 uur, swing-
Park Groot Leerrust - kinder variété
programma, 14.30 uur.
Het Trefpunt - klaverjassen en sjoelen
voor dames en heren vanaf 16 jaar, 20
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden,
wordt waargenomen van vrijdag 15
juli tot 22 juli door:
Apotheek Leiden Zuid-West, Brahms-
laan 20, tel. 763134; Apotheek Boeh-
mer,* florijn 19, Leiderdorp, tel.
894400.
WIJKVERPLEGING
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel.
ten noorden van de Rijn: 134604; tel.
ten zuiden van de Ryn: 121753.
Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - Kruis-
gebouw, Berkenkade 7, tel. 410131,
spreekuur ma-t/m do van 13-14 uur.
Gezondheidscentrum, Florijn 10, tel.
896193, spreekuur ma, woe, vr van 13-
13.30 uur.
Oegstgeest.- Interkruis, Lijtweg 7, tel.
154500.
Voorschoten - gezondheidscentrum,
v.d. Waalslaan, tel. 4641.
Oeververbinding de Vliet weer in discussie
DEN HAAG/VOORSCHOTEN/LEIDSCHENDAM - De provincie gaat eind volgende
maand met de gemeenten Voorschoten en Leidschendam om de tafel zitten om te
overleggen over welke oeververbinding er over de Vliet moet komen. Dit heeft een
woordvoerder van de provincie vandaag bekendgemaakt.
De provinciale statencommissie
voor recreatie, natuur en land
schap heeft zich vorige maand
uitgesproken voor een pont ter
hoogte van de Kniplaan in Voor
schoten boven de voorgestelde
brug. De verbinding tussen de
oevers van Voorschoten en Leid
schendam is volgens de provin
cie noodzakelijk om het nieuwe
recreatiegebied "De Vlietlan-
den" beter bereikbaar te maken.
Op dit moment wordt onder
zocht of het gewenst is dat er een
pont komt op deze plek.
Onderdeel van dit onderzoek zijn
de gesprekken met de gemeen
ten. Het overleg moet de stand
punten van provincie en beide
gemeenten op elkaar afstemmen.
"Leidschendam heeft veel liever
een brug als oeververbinding",
aldus een woordvoerder vanmor
gen. "Het maakt de gemeente
echter niet uit of die brug nu
komt te liggen in het verlengde
DEN HAAG/OEGSTGEEST - „Een uiterst vreemde zaak en hoogst on
bevredigend". Zo karakteriseerde staatsraad Van der Lee gisteren de
geschiedenis rond het echtpaar Mc Kenzie, dat in november 1980 van
de gemeente Oegstgeest een vergunning kreeg om een landhuis annex
hondenkennel te bouwen aan de Valkenburgseweg, nabij de Rijn. Het
Landbouwschap vindt dit een bedenkelijke zaak. Reden waarom het
gisteren beroep aantekende bij de Raad van State.
De villa annex kennel - die overigens nog steeds niet is gebouwd - is
gesitueerd in het bestemmingsplan Buitengebied 'Rijnfront'. „Dat is
een agrarisch gebied", onderstreepte Landbouwschap-woordvoerder
Van den Bosch. „Een hondenkennel hoort daar niet in thuis."
Het beroep van het schap was feitelijk gericht tegen Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland: het college dat voor de bouw van de kennel een
verklaring van geen bezwaar had afgegeven. Een van zijn argumenten
was dat een mooie villa het rommelige landschap een welkome face-lift
zou geven. Een tweede reden was het Streekplan Zuid-Holland West
waarin de villa goed zou passen. Maar doorslaggevend was de overlast
die het echtpaar Mc Kenzie en zijn zeven Afghaanse windhonden thans
veroorzaken in de Oranjelaan waar zij nog altijd wonen. „Merkwaar
dig", vond staatsraad Van der Lee, „men beschikt nota bene al driejaar
over een bouwvergunning maar in plaats van daadwerkelijk te gaan
bouwen, doet men niks en blijft men maar overlast veroorzaken aan de
Oranjelaan."
„Dat komt", verklaarde woordvoerder Noordermeer van de gemeente
Oegstgeest, „doordat de Mc Kenzies geen overeenstemming met het
energie- en waterleidingbedrijf kunnen bereiken over de aanleg van
gas, water en licht. Daarover voeren zij al driejaar onderhandelingen."
„Vreemd, uitermate vreemd", reageerde de staatsraad, die er niet bij ver
meldde wanneer hij in deze zaak uitspraak zal doen.
van de Kniplaan komt of bij de
Knipmolen. Wij hebben al tegen
de provincie gezegd dat we moei
te hebben met de realisering van
een pontverbinding, maar er niet
echt tegen zullen protesteren in
dien de provincie tot die varende
oeververbinding besluit".
Voorschoten heeft weinig proble
men met de pontv, maar vindt
dat deze beter kan worden gesi
tueerd bij de Knipmolen, enkele
honderden meters ten zuiden
van de Kniplaan. Ook een brug
zou de goedkeuring van de ge
meente kunnen wegdragen, ver
klaart de Voorschotense ge
meentesecretaris G. De Graaff.
Hij benadrukt dat wanneer de
provincie besluit alsnog een
brug aan te leggen de gemeente
het liefst heeft dat die ter hoogte
van de Knipmolen komt. "Een
brug bij de Knip lijkt ons land
schappelijk gezien minder ge
lukkig", merkt hij op.
Hij wordt hierin bijgevallen door
de directie van het restaurant bij
de Kniplaan die bovendien
vreest dat de brug, die bestemd
is voor voetgangers en fietsers,
ook veelvuldig zal worden ge
bruikt door mensen die met de
auto komen en hun auto dan op
de Kniplaan zullen parkeren. Dit
zou de parkeermogelijkheid van
restaurantbezoekers beperken.
De provincie houdt de mogelijk
heid van een brug nadrukkelijk
open. Zo lanceerde gedeputeer
de Borgman (PvdA) in de staten
commissie het voorstel om het
plan in twee fasen te splitsen. In
zijn visie zou eerst moeten wor
den begonnen met de pontver
binding. Later zou dan kunnen
worden bekeken of er alsnog een
brug moet worden aangelegd:
"Wanneer het veer goed loopt
kunnen we de tweede fase mis
schien vergeten. Dat bespaart
ons een hoop kosten", aldus de
gedeputeerde.
Geparkeerde auto's ontsieren het oude Dorpsplein in Wassenaar zodanig dat de raad heeft besloten dit a
banden te leggen.
(foto Holv;
WASSENAAR - Voor het 'luttele'
bedrag van veertienduizend gul
den zal het Wassenaarse Dorps
plein vrijwel autovrij worden ge
maakt en een kleine face-lift on
dergaan. De gemeenteraad van
Wassenaar heeft dit gisteravond
met de steun van alle partijen be
sloten.
Slechts op ondergeschikte punten
waren er aanmerkingen. Zo liet
WD-woordvoerder Nieuws-
zwaag weten niet gelukkig te zijn
met de plaatsing van vijl par-
keermeters aan de zijkant van
het plein. "Wij zijn voorstander
van een geheel autovrij Plein.
Als Kloosterland drie (een gepro
jecteerde parkeerhaven vlakbij
de Langstraat, red.) gereed is zul
len wij hiertoe voorstellen doen",
aldus de liberaal, die tegelijker
tijd de wethouder maande haast
te maken.
Het PvdA-raadslid Goulooze
maakte van de gelegenheid ge
bruik te vragen om de weg naar
de parkeerhavens beter aan te
geven. "Zodat ze beter worden
gebruikt want vlak achter de
Langstraat is er nogal wat par
keergelegenheid'
Wethouder Cocheret de la Moriniè-
re deelde de algemene vreugde
over het opknappen van het
"fraaie stukje Wassenaar, met
zijn unieke karakter", zoals ook
dit plekje weer in de ambtelijke
stukken wordt genoemd.
WARMOND - "We kunnen het ook
wel zonder Truusje", kalmeerde
Clara Sikking, de vele verontrus
te en verontwaardigde vragen
stellers. En inderdaad, de ope
ning van de in de kelder van 't
Oude Raadhuis en de gymzaal
ernaast gehouden tentoonstelling
'Warmonders voor Warmonders'
liep op rolletjes. Ondanks de ge
heel onverwachte afwezigheid
van burgemeester Hendrickx-
Vlaar, die de openingshandeling
had moeten verrichten.
Clara Sikking, ze wil het liever niet
weten, maar zij is de grote ani
mator van deze jaarlijkse ten
toonstelling aan de vooravond
van de Kaagweek, kon zich er
verder niet over opwinden. "Ik
heb haar gebeld en ze zei dat ze
het hartstikke leuk vond om de
voorstelling te openen. Ik ben niet
boos, ze zal er best haq.r redenen
voor hebben". Wat die redenen
waren was gisteravond niet meer
te achterhalen. Ook vanochtend
was Warmonds eerste burger niet
bereikbaar voor cbmmentaar.
Hoe dan ook, 'Warmonders voor
Warmonders' is het bekijken ze
ker waard. De titel van de ten
toonstelling dekt de lading voor
de volle honderd procent: 63 War
monders, van heel jong tot heel
oud exposeren er met staaltjes
van (kunstzinnige) huisvlijt. Te
zien zijn aquarellen, poppen,
zelfgemaakte kleding, dia's, teke
ningen, keramiek, smeedwerk,
foto's enz. Niet dat je er nu te
recht kunt voor de nieuwe Rem
brandt, wel sta je verbaasd van
de blijkbaar vele creatieve uit
barstingen van Warmonders.
Opmerkingen als "Zijn die aqua
rellen van die schoenmaker?" ge
ven aan voor welke verrassingen
je er kunt komen te staan. De ten
toonstelling wint aan intimiteit
omdat de exposanten voor de
Warmonders veelal bekende men
sen zijn. Ze kennen ze van de
winkels waar ze komen of van de
straat waar ze wonen. Clara
kent ze ook allemaal en ze heeft ze
persoonlijk benaderd en overge
haald om te exposeren. Wat soms
veel van haar overredingskracht
kostte: "Je geeft per slot van reke
ning iets van jezelf weg en dat is
voor sommigen heel erg moeilijk.
Maar het zou toch zonde zijn om
al die werkstukken op vergeten
zoldertjes te laten staan?"
Veel bekijks trok de zelfgemaakte
verrekijker van Kees Heemskerk.
Door de geopende deur kijkje via
de Straat ter Leede op 't Joppe.
LEI DSC H DAGBLAD
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIOEN EN OMSTREKEN
Per post 83.60
Maandabonnement 20,59
(Autom betaling)
0,85
ƒ61,25 Commentaren
Post uitsluitend aan
Postbus 54.
2300 AB LEIDEN
Witte Singel 1
2311 BG LEIDEN
Telefoon: 071-144941
Geen krant ontvangen
tel 071-123143
tussen 18 00-19 30 uur
(nabezorging na 19 30 uur).
Abonnementsgelden bt|
vooruitbetaling te voldoen.
Restitutie i6 niet toegestaan
abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, volgt
automatische verlenging
abonnementsgelden op giro
3203571 t n v Damiate
Holding BV te Haarlem
Directie: G Koopman
Ad| dir N Qüakernaat
Hoofdredacteur
Drs. J. W. E. Metselaar
Adj. Hoofdredacteur:
Rubriekchefs
J Kroon (stad)
B W T. Jungman (plv)
H I J Veldhuizen
(regio)
H. v.d. Post (plv)
J Wirt
(bin
J Ruygrok-Hoogeveen
(plv)
P J de Tombe (sport)
A van Kaam (plv)
W C H. Schrama
(feature)
I 071-144941. tst 219
correspondenten o a in
Bonn. Brussel, Londen.
Parijs, Washington, Cair<
