LEIDSCH DAGBLAD Explosie kazerne nog een raadsel KLM: jaarwinst van 42 miljoen Lagere grens voor subsidie koophuis Controle op cao-busbedrijven Zes militairen omgekomen in t Harde Iedereen moet bijdragen aan hulp advocaat Bejaarde ex- landwachter aangehouden Celstraf voor lidmaatschap Solidariteit Rechter moet ex-vriend uit huis houden POLEN DINSDAG 19 JULI 1983 Directeur: G. Koopman Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar Adj. hoofdredacteur: R, 0. Paauw OPGERICHT 1 MAART 1860 No. 37141 HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Voor tel.nrs. zie colofon T ienduizenden voor vier dagen op stap NIJMEGEN - Ruim 22.000 en thousiaste wandelaars zijn vanochtend vroeg op stap gegaan in de 67ste editie van de Nijmeegse Vierdaagse. Wandelaars met een shirt "Is het hier oorlog?" zijn al bijna net zo traditioneel als de Vierdaagse zelf. Door werkgevers en vakbonden gezamenlijk UTRECHT (ANP) - In het najaar gaan werkgevers en vakbonden gezamenlijk de naleving van de cao door touringcarbedrijven controleren, met name de bepa lingen over rijtijden. De onge veer 300 touringcarbedrijven met ongeveer 5000 werknemers moeten een vragenlijst invullen, waaruit blijkt of ze volgens het cao-boekje werken of niet. Wei geren de ondernemers de lijst in te vullen, dan wordt de loontech- nische dienst ingeschakeld. Des noods kunnen de bedrijven voor de rechter worden gedaagd. De verwachting is dat de meeste on dernemers het echter niet zo ver zullen laten komen, gezien de mogelijk negatieve publiciteit. Volgens Loek Grein van de Ver- voersbond FNV is overtreding van de cao bij touringcarbedrij ven schering en inslag. Nu een run op de reisbus is ontstaan, vooral naar Spanje, worden de misstanden alleen maar groter, aldus Grein. Volgens de bonds man wagen zich veel beunhazen op de Spanje-markt in de hoop een graantje mee te pikken. Grotere bedrijven houden zich over het algemeen wel aan de rij tijd-bepalingen en rijden volgens voorschrift met twee chauffeurs, die elkaar kunnen afwisselen. Bij kleinere bedrijven komt het vol gens Grein geregeld voor dat een chauffeur in zijn eentje de bus in een keer naar Spanje moet rijden en 20 uur of langer achter het stuur zit. 'T HARDE (GPD) - De Koninklijke Marechechaussee, ex perts van de landmacht en de Explosieven Opruimings Dienst zijn een diepgaand onderzoek begonnen naar de omstandigheden waaronder gistermiddag een mijn ontplofte in een leslokaal van het artillerie-schietkamp 't Harde. Daarbij kwamen zes militairen, één beroeps en vijf dienstplichtigen, om het leven. De slachtoffers zijn de wachtmeester (beroepsmilitair) J. de Bakker uit Elburg en de dienstplichtigen S. Adolf se (19) uit Laren (N-H), J. Zuidema (18) uit Ferwerd, A. van Korven (20) uit Diessen (N-B), J. Kluwen (20) uit Bussum en B. Fickers (22) uit Zierikzee. Tien gewonden werden opgenomen in een ziekenhuis in Zwolle. Twee van hen verkeerden vanochtend nog in levensgevaar. Collega's van de zes bij een explosie in 't Harde omgekomen militairen ruimen binnen en buiten het leslokaal de rommel op, terwijl deuren en ramen provisorisch worden gedicht. DEN HAAG (ANP) - De subsidie- grenzen voor koopwoningen gaan per 1 januari omlaag. Een premie-A woning mag straks niet meer kosten dan 142.000,- in de Randstad en 132.000,- in de rest van Nederland. Dat bete kent een verlaging van 10.000 gulden voor elke groep. Een pre mie-B woning mag niet meer kosten dan respektievelijk 172.000,- en ƒ162.000,-, wat een verlaging betekent van 15.000 gulden. Staatssecretaris Brokx (volkshuis vesting) heeft hiertoe besloten om de bouwkosten van nieuwe woningen zoveel mogelijk te be perken. Nieuwe woningen mo gen wel duurder zijn dan de eer dergenoemde bedragen, maar dan verstrekt het rijk geen pre mie aan de bewoners. Zonnige perioden Droog met zonnige perioden, mini mumtemperatuur ongeveer 14 gra den, middagtemperatnur van 19 gra den op de Waddeneilanden tot 23 graden in het binnenland. Zwakke tot matige noordelijke wind. Morgen is het droog met zonnige perio den. Een hogedrukgebied nabij de ei landengroep de Azoren breidt zijn in vloed over Engeland en de Noordzee naar onze omgeving uit. De tvind waait uit het noorden en voert lucht aan, de temperatuur kan dan tot 23 graden oplopen. Aan zee blijft het enkele graden koeler, de temperatuur is aan zee ongeveer 19 graden. Vannacht daalt de tempera tuur tot ongeveer 13 graden. De staatssecretaris heeft verder la ten weten dat de huurprijs van nieuwe of ingrijpend verbouwde woningen voor alleenstaanden en tweepersoons huishoudens in saneringswijken iets omlaag zal gaan, met terugwerkende kracht tot 1 juli. Afhankelijk van de stichtingskosten komt de begin- huur dan maandelijks 2,60 tot 57,50 lager uit. Brokx wil hier mee de bouw van dit soort woon eenheden bevorderen in het ka der van de stadsvernieuwing. DEN HAAG (ANP)- De eigen bij drage van 50 gulden voor het ver lenen van rechtshulp zal gelden voor iedereen die een advocaat wil inschakelen. Alleen in be paalde schrijnende gevallen kan een beroep op de algemene bij standswet worden gedaan. Dit schrijft minister Korthals Altes (justitie) in de Memorie van Ant woord aan de Tweede Kamer over het wetsontwerp over de rechtshulp. LEEUWARDEN (GPD) In het Gelderse Ede is gisteren de 81-jarige oud-landwachter Pieter K. aangehouden. K., die in de oorlogsjaren in Har- lingen woonde, werd in mei 1949 wegens oorlogsmisda den door het bijzonder ge rechtshof in Leeuwarden ver oordeeld tot een gevangenis straf van acht jaar en levens lange ontzetting uit het actief en passief kiesrecht. Pieter K. is in 1946 zijn gevan genschap ontvlucht en ver bleef sindsdien in Duitsland en Frankrijk. Hij woonde pas enkele maanden onder een valse naam bij familie in Ede. Daar is hij gisteren op last van de Leeuwarder hoofdof ficier van justitie opgepakt. K. is door het bijzonder ge rechtshof veroordeeld, om dat hij in het najaar van 44 in Friesland behulpzaam was bij een arrestatie en bij het opsporen van verborgen ra diotoestellen en motorrijtui gen. Ook heeft hij bij een huiszoeking in Dokkum uit een woning goederen gesto len. Het onderzoek in het Veluwse schietkamp richt zich vooral op de vraag hoe het mogelijk is ge weest dat een geladen mijn (een zg. mortiermijn), die uitsluitend op de schietbaan mag worden gebruikt, het leslokaal is binnen gekomen. "Tijdens de lessen mag uitsluitend gebruik worden gemaakt van exercitiemijnen, die niet zijn geladen", verklaarde gisteravond majoor G. Struijker, hoofd van de legervoorlichtings- dienst. Volgens hem zijn een scherpe mijn en een oefenmijn duidelijk van elkaar te onder scheiden. Hij sloot sabotage ove rigens uit. Op het moment van de explosie be vonden zich vijftien dienstplich tigen en een beroepsinstructeur in het gebouw op het schiet kamp. De dienstplichtigen wa ren drie weken geleden met hun zes-maandelijkse opleiding in 't Harde begonnen. Door de explosie werden alle ra men van het lokaal, dat diep in de bossen ligt, vernield. Het pla fond verdween en de wanden van het lokaal raakten flink be schadigd. Op het schietkamp heerste gister avond grote verslagenheid. Om streeks elf uur 's avonds - de ont ploffing deed zich voor om onge veer half vijf - waren de oprui mingswerkzaamheden nog in volle gang. Generaal-m^joor W. J. Poot, commandant van de Ko ninklijke Landmacht in Amers foort, waaronder het schietkamp valt, was, net als minister De Ruiter (defensie) op de plaats van het ongeluk. Minister De Ruiter bracht gisteravond laat nog een bezoek aan de gewon den in het Zwolse ziekenhuis. Bezuinigingen Bestuurslid A. Visser van de Alge mene Christelijke Organisatie van Militairen heeft de bewinds man intussen gevraagd het on derzoek in deze zaak uit te strek ken tot de gehele landmacht. Hij zegt sterke aanwijzingen te heb ben dat op 't Harde en op andere legerplaatsen scherpe mortieren worden gebruikt bij een gebrek aan oefenmateriaal. De Leger- voorlichtingsdienst ontkende vanochtend echter dat de bezui nigingen de landmacht zouden dwingen met "scherp" te oefe nen. "Oefenmateriaal is aanzien lijk goedkoper dan het scherpe", verklaarde een woordvoerder. Vandaag werd voor de gehele land macht een verbod afgekondigd om de mortiermijn, zoals die in 't Harde, te gebruiken. Het verbod geldt zowel voor scherpe als voor oefenmijnen en zal duren tot het onderzoek in 't Harde is beëin digd. Onderzoek naar „smeergeld" ABP PAGINA 7 Voorwaarden EG aan hulp Derde Wereld Winnen wint weer in Alpe d'Huez Vreemde lotgevallen van een apotheker OPENLUCHTBAD KATWIJK WEER OPEN Ondanks de brand in het zwembad in de nacht van zaterdag op zondag j.l. kan het buitenbad weer in gebruik genomen worden. Dit is mogelijk omdat zowel de buiten accommodatie als de machinekamer gespaard is gebleven. IEDEREEN KAN DUS VANAF DINSDAG 19 JUU WEER ELKE DAG OP DE GEBRUIKELIJKE TIJDEN IN HET OPEN LUCHTBAD ZWEMMEN. Nadere mededelingen volgen in de pers over de voorzieningen voor de vaste gebruikers van het overdekte gedeelte dat helaas door de brand volledig is verwoest. DE RAAD VAN BEHEER N V. SPORTFONDSENBAD KATWIJK AMSTELVEEN (GPD) - De KLM heeft een winst gemaakt van 42 miljoen gulden over het boekjaar maart 1982 tot en met maart 1983, maar volgens de luchtvaartmaat schappij is het nog onduidelijk of in de naaste toekomst het we- reldluchtverkeer zich gunstig zal ontwikkelen. Daarom blijft de KLM voorlopig uitgaan van een beperkte groei van het vervoer en in samenhang daarmee een beperkte uitbreiding van de pro- duktie. In de luchtvaart is duidelijk sprake van overcapaciteit, als gevolg van eerdere verwachtingen dat het luchtvervoer zou toenemen en het aanhouden van verouder de vliegtuigen. De felle concur rentie heeft bij de KLM geleid tot maatregelen om de service te verbeteren en de tarieven zo mo gelijk te verlagen. Daardoor kwa men de opbrengsten onder druk te staan. Wat de uitgaven betreft zijn de kos ten sterk gestegen, in het bijzon der de heffingen van de overhe den en de prijzen van materialen. Ook vormde de brandstof een belangrijke kostenpost: in het af gelopen boekjaar 24 procent van de totaalkosten van de KLM. De inkomsten uit vervoer van passa- 20 juli Zon op 5.44, onder 21.49 ut 18.17, onder 02.09 uur. Hoogwater in Katwijk om uur; laagwater om 8.25 e Tot dusver hoefden mensen met een laag inkomen niets te beta len. Bezwaren tegen het invoe ren van de eigen bijdrage wijst de minister van de hand.Hij wijst er op dat de kosten van de over heid in de gefinancierde rechts hulp onbeheersbaar en onbetaal baar dreigen te worden. In 7 jaar tijd zijn deze verdrievoudigd. Deze snelle groei gaat nog steeds door, aldus de minister. WARSCHAU (DPAyAFP) - Met de opheffing van de staat van be leg in Polen gaat een serie maat regelen gepaard die ervoor moe ten zorgen dat de situatie van vóór 1981 niet terugkeert. Deze nieuwe wetten bepalen onder meer dat iemand, die lid wordt van een buiten de wet gestelde organisatie, zoals de voormali ge vrije vakbond Solidariteit, straf kan krijgen. Ook personen die aan protestacties tegen het wettige gezag meedoen, hangt gevangenisstraf boven het hoofd. e wetten leggen het zwij gen op aan wettige oppositione le acties in Polen, en sluiten het opbloeien van Solidariteit uit. maximaal drie jaar gevangenis- De militaire raad voor nationale redding, die Polen regeert sinds het uitroepen van de staat van beleg in december 1981, heeft gisteren over opheffing van de staat van beleg gesproken. De raad, waarin 21 officieren zitten en die wordt geleid door gene raal Jaruzelski, nam kennis van een serie oproepen om tot "nor malisering van het sociale en politieke leven in het land te ko men" (zie ook pagina 6). giers, vracht en post stegen met 6 procent. In het komende boekjaar zal het aanbod van zitplaatsen en vluch ten naar het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië sterk toenemen door de komst van de Airbus A- 310 en een Boeing-747 met ver lengd bovendek. De KLM kan de Airbus nog niet in gebruik ne men vanwege een salarisconflict met de piloten. Niettemin ver wacht de luchtvaartmaatschap pij de Airbus in de winter in te kunnen zetten. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG/LEIDEN - Een Leid- se vrouw vindt dat de rechter haar ex-vriend moet verbieden nog in de buurt van haar woning te komen. In een kort geding bij de Haagse rechtbank stelde ze vanochtend de eis dat de man el ke keer vijfhonderd gulden boe te moet betalen als hij zich in de nabijheid van haar woning aan het Anna van Burenhof begeeft. De ex-vriend, een 23-jarige Leide- naar, woont sinds vorig jaar bij haar in. Maar omdat ze herhaal delijk door hem zou zijn mishan deld, waarbij ze onder meer een blauw oog en gekneusde ribben opliep, wil ze dat hij vertrekt. Dit weigert de man, hoewel de wo ning niet op zijn naam staat. Hij zou er geregeld inbreken, terwijl er elders in Leiden voor hem on derdak zou zijn. Rechtbankpresident mr. J. de Groot doet over een week uit spraak. Vrijdag 22 juli viert Polen zijn nationale feest- dag. Deze dag in juli herinnert aan het oorlogsjaar 1944 toen in het door de Russen bezette Lublin een Comité der Nationale Bevrijding werd gevormd. Na de herverdeling van Europa in grote machtsblokken kreeg de Poolse Volksrepubliek op 22 juli 1952 een nieuwe grondwet. Komende vrijdag, als er dus het een en ander te vieren valt, zou de staat van beleg, waaronder het Poolse volk sinds 13 december 1981 ge bukt gaat, weer worden opgehe ven. Dat valt althans op te maken uit de geregisseerde berichtgeving vanuit Polen. Morgen en overmorgen buigt het Poolse parlement zich nog over de details van een serie wettelijke maatregelen die moeten leiden tot een normalisering van de toestand in het land, tot 'het te boven komen van de sociale en economische cri sis'. Ook wordt bericht dat er am nestie zal worden verleend aan mensen die nu nog vastzitten krachtens de staat van beleg. Is er enige reden om ons samen met het Poolse volk te verheugen over de normalisatie van het sociale en politieke leven' in Polen zoals die op handen is? De verdorvenheid van een politiek systeem is dikwijls goed af te lezen uit de schijnheilige manier waarop de machthebbers goochelen met begrippen die velen dierbaar zijn. Vrede en vrijheid, democratie en grondrechten, we hebben niet tot het jaar 1984 van Orwell hoeven wachten om te zien hoe deze be grippen worden misbruikt, willens en wetens. Het is een raadsel hoe menigeen zich desalniettemin ge regeld een rad voor ogen laat draaien. Een elfjarig Amerikaans meisje op reis door de Sowjet-Unie en ver wend door cynische politici is vol doende om te zorgen voor de nodi ge emotionele en intellectuele ver warring. Een nadere blik op de maatregelen die in Polen worden getroffen na de staat van beleg, maakt duidelijk hoe de vlag er straks bij hangt. Kneveling van het recht om vak bonden op te richten, een militari sering van de politie ter verzekering van de openbare 'orde', zwaardere straffen voor misdrijven tegen de staat. Generaal Jaruzelski zal ongetwijfeld in diepe ernst en met een beroep op de Poolse vaderlandsliefde al deze maatregelen verdedigen, de eerste de beste elektricien op een scheepswerf in Gdansk zegt ge woon waar het op staat. Lech Wa lesa, de vrome katholiek die op de knieën gaat voor paus Johannes Paulus, én het symbool van de ver boden vakbeweging Solidariteit, geeft de voorkeur aan de oude staat van beleg boven de maatre gelen die nu worden voorbereid. Dit is het opleggen van een dictatuur en ik denk dat de samenleving niet zal toegeven aan die dictatuur en zal proberen eronder uit te komen, aldus Walesa. De lijdensweg van het Poolse volk is nog lang niet ten einde, en er is bit ter weinig reden om de nationale feestdag te vieren. Ed Hoomik verzuchtte in het gedicht 'Pogrom': 'Het is maar tien uur spo ren naar Berlijn'. Ook Polen heeft ervaren wat het betekent, buurland te zijn van het Duitse Reich, zoals het na de bevrijding aan de weet is gekomen wat het is om buurland te zijn van de Sowjet-Unie. Hoeveel uur sporen is het eigenlijk van hier naar Warschau?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 1