Minder krediet banken
-c
J
Gevolg regeling:
ontslag 250 man
rederij Nedlloyd
OPEC handhaaft
oudeprijsakkoord
Omzet daalde opnieuw
in de woninginrichting
Vooral ontwildcelingslanden dupe
G
Kort zakelijk
Beurs Amsterdam
Economie
koop maanden januari en juli
een kwart of meer van hun jaar
omzet.
Dit is een uitvloeisel van het prijs
bewuster optreden van de consu
ment. Men stelt zijn aankopen
tot de „opruimingsperiodes" uit.
Mede door de terughoudendheid
van de kopers was het vorig jaar
moeilijk bepaalde trends te ont
dekken in de vraag. Wel was
sprake van accentverschuivin
gen.
Donkere (bekledings)stoffen
maakten plaats voor lichtere hel
dere kleuren. Bij houten produk-
ten ging wit een nog belangrijker
plaats innemen. Natuurlijke ma
terialen als leer, wol en dons
maakten plaats voor syntheti
sche. „Meeneemmeubelen" stij-
iirarot vl
ju
yiiiiMi km
VTtqgp*»»»"
e* n» *émm-
1 ^*€3»
m
lil Uil
NEW YORK Het onlangs door prinses Margriet gedoopte cruise-schip de Nieuw Amsterdam is na talloze
tegenslagen eindelijk aan zijn eerste rondreizen begonnen. Hier vaart het schip de baai van New York binnen:
op de achtergrond het Vrijheidsbeeld.
(Foto ANP)
DINSDAG 19 JULI lOIt
PAGINA 14
Loodvrij
De Westduitse regering heeft be
vestigd dat zij vanaf 1 januari
1986 alleen nog maar nieuwe au
to's wil toelaten die geschikt zijn
om op loodvrije benzine te rij
den.
Benzine zonder lood is veel minder
schadelijk voor het milieu dan
benzine met lood. Van het West
duitse ministerie van binnen
landse zaken is vernomen dat
van de Westeuropese landen ei
genlijk alleen Frankrijk en Italië
tegen loodvrije bezine zijn.
Luchthavens
De Britse regering heeft een begin
gemaakt met de al eerder aange
kondigde verkoop van de zeven
grote luchthavens in Groot-Brit-
tannië die eigendom van de staat
zijn. Minister van vervoer King
heeft opdracht gekregen de rol
die het particuliere kapitaal kan
spelen in de exploitatie van de
luchthavens te bestuderen.
De voorzitter van de British Air
ports Authority (BAA) Norman
Payne, verwacht dat zal worden
besloten de aandelen van de
luchthavens te gelde te maken.
Als dat gebeurt wordt Groot-
Brittannië een van de weinige
landen waar grote luchthavens
particulier eigendom zijn.
Appels
Zuid-Afrika blijft de belangrijkste
buitenlandse leverancier van ap
pels aan Europa. De Zuidafri-
kaanse export overtreft ruim
schoots die van Chili en Argenti
nië.
Akzo pensioen
De financiële positie van de in Arn
hem zetelende stichting Akzo
Pensioenfonds (bijna 56.000
deelnemers) is gezond. Dat con
cludeert het stichtingsbestuur in
het gisteren gepresenteerde
jaarverslag over 1982, ondanks
een negatief saldo van 25 miljoen
gulden.
Het negatieve saldo van 25 miljoen
gulden wordt veroorzaakt door
een toename van de pensioen
verplichtingen van 66 miljoen
gulden, voortvloeiend uit de cao
die Akzo Nederland en de vakor
ganisaties in 1982 zijn overeenge
komen.
LEIDEN - Veemarktberichten.
In totaal werden er op de Leidse vee
markt deze week 5085 stuks vee aan
gevoerd, waarvan vandaag 3915. Er
waren dinsdag 115 slachtrunderen,
186 gebruiksvee, 12 graskalveren,
1729 nuchtere kalveren, 767 varkens,
21 biggen, 986 schapen of lammeren
en 99 bokken of geiten.
Slachtvee (per kilo): slachtrunderen als
maandag; nuchtere slachtkalveren
1,25-2,00; slachtzeugen 2,55-2,65.
Gebruiksvee (per stuk): melk- en kalf-
koeien 1900-2950; varekoeien 1750-
2600; pinken 1250-1850; graskalveren
650-1250; nuchtere kalveren rood 380-
700; nuchtere kalveren zwart 250-560;
schapen 160-220; lammeren 220-240;
weidelammeren 150-190; geiten 20-
100.
Toelichtingen (aanvoer, handel, prij
zen): slachtrunderen matig, redelijk,
stabiel; kalf- en melkkoeien matig, re
delijk, stabiel; varekoeien matig, re
delijk, iets lager; vaarzen en pinken
matig, redelijk, stabiel; graskalveren
matig, redelijk, stabiel; nuchtere kal
veren redelijk, redelijk, stabiel; var
kens redelijk, matig, lager; schapen
en lammeren redelijk, vlot, stabiel;
geiten redelijk, kalm, stabiel.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn,
van 18 juli - Snijbonen 3,80; Spits
kool 0,18-0,35; Bospeen II 1,06-1,52;
Waspeen Al-per kist 14,-18,60; Sla
(natuur) 0,12-0,13; Spinazie 1,-1,05;
Peterselie (krul) 0,39-0,46; Selderij
0,34-0,39; Bloemkool 6 per bak I 2,03-
3,17; 81 2,28-2,47; 101 1,68.
Aanvoer: 1784 stuks.
DEN HAAG (GPD) - De omzet in
de woninginrichtingsbranche
daalde in 1982 voor het derde
achtereenvolgende jaar. Het to
taal van de omzet was 5 procent
lager dan in 1981. Niet minder
dan 318 ondernemingen in deze
sector gingen failliet. Toch wist
nog ruim 16 procent van de be
drijven een omzetstijging te rea
liseren, zo blijkt uit het verslag
van het Centraal Bureau voor
Woninginrichtings- en Meubile-
ringsbedrijven.
Gebleken is dat de consument te
rughoudender is geworden en
dat de prijsconcurrentie tussen
detaillisten scherper werd. Veel
bedrijven maakten in de uitver-
BAZEL (Reuter) De kre
dietverlening door het in
ternationale bankwezen
is in het eerste kwartaal
van dit jaar opnieuw
sterk verminderd. Dit
blijkt uit het gisteren ge
publiceerde jaarverslag
van de Bank voor Inter
nationale Betalingen
(BIB).
De bank waarschuwt er in het ver
slag in bedekte termen voor dat
landen met grote schulden door
deze ontwikkeling worden ge
dwongen nog verder te bezuini
gen.
In de eerste drie maanden van dit
jaar hebben de ontwikkelings
landen en de kleine industrielan
den vrijwel geen nieuwe kredie
ten meer van de banken gekre
gen. Sommige landen zullen hun
betalingsbalanstekort mogelijk
niet meer met leningen kunnen
dekken, en moeten daardoor be
zuinigen om het tekort te ver
minderen.
De in de BIB samenwerkende cen
trale banken van de rijke wester
se landen hebben Mexico en Bra
zilië in het eerste kwartaal in to
taal ongeveer drie miljard dollar
geleend.
Het bedrag dat de banken in Oost-
Europa hebben uitstaan nam in
het eerste kwartaal af met 1,4
miljard dollar, nadat er in het
voorgaande kwartaal al sprake
was geweest van een verminde
ring van 500 miljoen dollar. Het
beleid van de betrokken landen
speelde hierbij een even belang
rijke rol als de terughoudend
heid van de banken. Bij Polen
was de vermindering met 1,1 mil
jard dollar het grootst. De netto
schuldpositie van het Oostblok
is aanzienlijk verbeterd, voor een
deel doordat de Sowjet-Unie
haar tegoeden bij westerse ban
ken het afgelopen jaar heeft aan
gevuld.
Het bedrag dat de banken in de
ontwikkelingslanden zonder olie
buiten Latijns-Amerika hebben
uitstaan is in het eerste kwartaal
verminderd met 1,2 miljard dol
lar. In het vierde kwartaal van
1982 was er nog een toeneming
met 6,4 miljard dollar. Van deze
groep landen was Maleisië het
enige land dat zijn schuld ver
grootte. Zuid-Korea en Israël, die
in het laatste kwartaal van vorig
jaar nog forse bedragen opna
men, hebben in het eerste kwar
taal van dit jaar meer afgelost
dan geleend.
Na vier weken onderhandelen
heeft een delegatie van het inter
nationale monetaire fonds over
eenstemming bereikt met Brazi
lië over een regeling van de
schuldenlast van dit land.
Dc komende weken zal Brazilië
een bedrag van 411 miljoen dol-
lèr ontvangen, dat volgens de
oorspronkelijke afspraken in
mei uitbetaald had moeten wor-
1 den. Die betaling werd door het
IMF geblokkeerd, omdat Brazi
lië zich niet had gehouden aan de
voorwaarden die het IMF aan de
lening had verbonden.
Brazilië heeft de IMF-lening nodig
om een schuld van 400 miljoen
dollar aan de bank voor Interna
tionale Betalingen in Bazel te
kunnen afbetalen.
Jongerenplan in
elektrotechniek
DEN HAAG (GPD) Voor
elektrotechnische bedrijven
is een jeugdplan opgezet om
1600 werkloze jongeren aan
ene baan te helpen.
Werknemers en werkgevers
hebben met financiële mede
werking van het ministerie
van sociale zaken het plan
uitgewerkt.
Door de verslechterde econo
mische situatie is het aantal
installatiebedrijven waar jon
geren in het kader van het
leerlingwezen een leer-ar-
beidsovereenkomst kunnen
afsluiten, drastisch gedaald.
In het jeugdplan wordt dit
opgevangen door aanvullen
de praktijkvervangende op
leiding.
Tot dusver bestond de praktijk
opleiding uit een dag theorie-i
onderwijs op een streek-l
school en vier dagen lerend
werken in een bedrijf. Vol
gens het jeugdplan kunnen
die vier werkdagen nu wor
den verdeeld over twee leer
lingen.
De werkweek van een leerling
wordt onderverdeeld in een
dag streekschool, twee dagen
lerend werken in een bedrijf
en twee dagen aanvullende
praktijkopleiding. Die oplei
ding wordt meestal niet ge
volgd bij hetzelfde bedrijf als
waar de twee leer-werkdagen
worden doorgebracht.
Zowel de ondernemer die leer
lingen in dienst neemt als de
bedrijven die aanvullende
opleidingen verzorgen, ont
vangen daarvoor een bijdra
ge.
HELSINKI (Reuter) - De dertien
landen van de OPEC hebben be
sloten hun in maart bereikte ak
koord over prijs en produktie
van olie te handhaven. Dat heeft
de Saoedische minister Jamani
gisteren verklaard. De ministers
van olie zijn in Helsinki bijeen
voor hun halfjaarlijkse overleg.
In maart werd met de nodige moei
te overeenstemming bereikt over
verlaging van de olieprijs van 34
tot 29 dollar per vat (159 liter). Te-
vens werd een maximale pro
duktie vastgesteld van 17,5 mil
joen vaten per dag, geldend voor
alle OPEC-leden. De volgende
geregelde bijeenkomst van mi
nisters vindt plaats op 7 decem
ber in Genève, maar als het no
dig is zal er een tussentijdse bij
eenkomst worden belegd.
Volgens de Indonesische minister
van olie, Soebroto, heeft Nigeria
ermee ingestemd zijn produktie
te verminderen tot de 1,35 mil
joen vaten per dag, die het vol
gens het jongste akkoord maxi
maal mag produceren. De laatste
tijd bedroeg de Nigeriaanse olie-
produktie ongeveer 1,7 miljoen
vaten per dag, waardoor het
OPEC-akkoord in gevaar dreig
de te komen.
De nieuwe voorzitter van de
OPEC, de minister van olie van
de Verenigde Arabische Emira
ten, Mana Said al-Oteiba, ver
gen in populariteit omdat ze de
schijn van „goedkoper zyn" heb
ben.
Veel accentverschuivingen had
den duidelijk te maken met de
recessie. Synthetische materia
len zijn bijvoorbeeld goedkoper
dan natuurlijke en slijtvaster.
Vooral in de vloerbedekking kon
vorig jaar een duidelijke terug
gang in het wollen tapijt gecon
stateerd worden ten gunste van
het synthetische.
Nieuwe, goedkopere materialen
winnen terrein op natuurlijke
grondstoffen. Zo werden er min
der met leer beklede produkten
verkocht en meer met syntheti
sche stoffen beklede produkten.
klaarde dat él" in Helsinki nog
een nieuwe secretaris-generaal
moet worden gekozen.
Het kiezen van een nieuwe secreta
ris-generaal kan nog enige moei
lijkheden opleveren, want Iran
en Irak hebben allebei kandida
ten naar voren geschoven, terwijl
Iran aan de beurt is een kandi
daat te leveren. In conferentie-
kringen is vernomen dat'het niet
uitgesloten is dat daar in Helsin
ki ruzie tussen de twee landen,
die nog steeds met elkaar in oor
log zijn, over ontstaat.
FNV akkoord met
stakingsactie
openbaar vervoer
VLISSINGEN (ANP) - De Ver-
voersbond FNV heeft gisteren
groen licht gegeven voor een al
gemene stakingsactie van het
openbaar vervoer in Zeeuws-
Vlaanderen op 1 en 2 augustus
en op 3 augustus in andere delen
van het land. De actie is bedoeld
als protest tegen het inzetten van
taxi's op een onrendabele buslijn
in Zeeuws-Vlaanderen. Het mi
nisterie van verkeer en water
staat heeft geld beschikbaar ge
steld voor dit experiment.
De Rotterdamse rederij Nedl
loyd heeft ontslag aange
vraagd voor 250 buitenlan
ders in vaste dienst. Het be
drijf zelf heeft moeite met die
keus, maar de vakbond en de
overheid staan er achter. Het
Rotterdamse bureau voor
rechtshulp daarentegen be
schuldigt Nedlloyd van dis
criminatie, en verwijst daar
bij naar het Wetboek van
Strafrecht dat het maken van
onderscheid op grond van ras
verbiedt.
door
Nel van Bemmel
De standpunten zyn nogal ver
rassend over de partijen ver
deeld. Wie het juridische ge
lijk aan zijn zijde heeft is niet
zonder meer duidelijk. Het
bureau voor rechtshulp be-
reidt namens enkelen van de
250 slachtoffers een kort ge
ding voor tegen Nedlloyd.
Uitgerekend tegen de partij
dus die het meeste begrip
heeft voor de beschuldiging
van discriminatie.
Premieregeling
Wat is er precies aan de hand?
De wereldscheepvaart, en
dus ook Nedlloyd, krijgt flin
ke klappen van de economi
sche teruggang. Daarom
stoot Nedlloyd dit jaar 20
schepen af, wat gepaard gaat
met ontslag voor 250 mensen
in vaste dienst en 150 tot 200
mensen met jaarcontracten.
Die 250 zijn allen buitenlan
ders: Spanjaarden, Portuge
zen en Kaapverdianen (Ibe-
rianen in redersjargon). Men
sen met 10,15, zelfs 20 dienst
jaren bij de onderneming.
Nedlloyd-directeur personeels
zaken G. van Manen legt uit
waarom alleen voor buiten
landers ontslag werd aange
vraagd. Van Manen: „Onze
nieuwe schepen zijn allemaal
zogenaamde premieschepen:
schepen dus die met steun
van de overheid zijn ge
bouwd. Die premieregeling
bestaat sinds 1976 en stelt als
voorwaarde dat de gesubsi
dieerde schepen zoveel mo
gelijk (en in de praktijk is dat
uitsluitend) zonder buiten
landers moeten varen".
"De schepen die wij afstoten,
zijn oude schepen. De buiten
landers die daarop dienst
doen mogen wij niet naar de
premieschepen overboeken.
En dus worden wij door de
overheidsregeling gedwon
gen juist buitenlanders te
ontslaan. Wij vinden dat rot,
en van de overheid geen ver
standig beleid. Maar het bu
reau voor rechtshulp is met
zijn kritiek bij ons niet op de
juist plaats. Ik sta niet achter
het loket dat de regels be
denkt":
Aandringen bond
Vakbondsbestuurder J. Gerrit-
se van de Zeeliedenbond
FWZ benadrukt iets artders:
de 250 buitenlanders voor
wie ontslag is aangevraagd,
wonen niet in Nederland,
hebben hier geen werk- en
vestigingsvergunning, fami
lie en betalen geen belasting
in Nederland. Deze gegevens
komen in de officiële stuk
ken overigens niet voor.
Juist daarom vindt de FWZ dat
in dit geval de banen van Ne
derlanders voorrang verdie-
nen. Dat is geen nieuw stand-
punt van de zeeliedenbond.
Toen in de jaren zeventig
ruim meer dan de helft van
de bemanning van de Neder
landse koopvaardijvloot uit
buitenlanders bestond, heeft
de FWZ bepleit via premie-
voorwaarden het aantal bui
tenlanders op de vloot terug i
te dringen.
Dat is ook gebeurd, met dien
verstande dat alleen in het
buitenland wonende buiten
landers worden geweerd. Ba
nen van Nederlanders, van in
Nederland wonende buiten
landers met een werkvergun- s
ning, maar ook van inwoners
van EG-landen worden be- j
schermd ten koste van de
werkgelegenheid van andere
buitenlanders.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van verkeer en water
staat ziet hierin niets strijdigs
met het Wetboek van Straf
recht. Ook vakbondsbestuur-
der Gerritse wijst de beschul
diging 'discriminatie' van het
bureau voor rechtshulp van .A
de hand. Gerritse: „Ik vraag n
me af waar we dan in hemels- l
naam mee bezig zijn. We kun
nen toch in Nederland niet de
werkgelegemheid van heel
Europa op ons nek nemen?
Als in Nederland woonachti
gen zouden worden ontsla
gen zou dat betekenen dat we
de werkloosheid in Spapje en
Portugal bestrijden ten koste
vandeNederlandsesituatie'v
Vrije keus
Buitenlanders binnen de FNV
zijn - zacht gezegd - niet blij
met de houding van de zeelie
denbond. Ze hebben het fe
deratiebestuur om een uit
spraak gevraagd.
Het bureau voor rechtshulp be
strijdt dat Nedlloyd geen
keus heeft bij de ontslagen:
„De onderneming heeft de
vrije keus om de subsidie wel
of niet aan te vragen: boven
dien is Nedlloyd nooit tegen
de subsidievoorwaarden in
beroep gegaan", meent Rien
Sonneveld van het bureau.
Een uitspraak van de rechter is
extra belangrijk, omdat de
Tweede Kamer voor dit na
jaar het wetsontwerp ar-
beidsvoorziening zeescheep
vaart op de agenda heeft
staan. Dat wetsontwerp
maakt ook onderscheid tus-
sen Nederlanders en buiten-
landers. Nedlloyd-directeur
Van Manen meent dat geen
kamerlid zich zal verzetten
tegen de bevoorrechting van
de Nederlanders. Van Ma
nen: „Als je kamerleden wijst 1
op de consequenties van het j
huidige beleid, gaan ze een
beetje glazig de andere kant
uit zitten kijken"
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
dinsdag
19 juli 1983 (tot 12:31 uur)
16000 159.00
76.00 L 74.10
124.00 124.00
1220 00 1250.00
270.00 B 280 00
108.00 108 30
170 00 170.00
Kempen beg.
kluwer
kbbprc
218.00 218.50
115.00 115.00
5250 54.00
220 00 220.50
125.00 125.00
299 00 302.0(
7150.00 7150.00
600.00 0 590.00
500.00 B 520.00
232.00 234.00
30.80 30.60
22200 22200
900.00 900.00
186.00 188.00
135.00 135.00
425.00 L 416.00
3.95 NG
104 00 105.00
200 00 200.00
126.20 129.20
beleggingsinst.
1200» 11»»
OBLIGATIES
staatsleningen
125.00 125.20
110.30
107.10
82-89 105.20
ri 9te 83-90
nl 9 79-94
nl 8V« 83-93
102.80 103.30
bng
bg 11V4 82-07
bg 10*4 82-07
bg 10 80-88
bg 9 te 82-07
ba 9 83-08
bedrijfsle'
abn 10te a
103.70 104 20
103.00 10330
100.10 100.40
tgh 7*4 77-85 98.35
wuh 12 80-88 105.00 105.00
wuh 11 8088 103.20 103 30
wuh 9te 7987 100.10 10030
wuh 9 76-85 100.20 100.40
wuh 8*4 78-87 99.50 99.40
parallelmarkt
officieel toegelaten
85.50
15.50
305 00
melleak 149 80 14900
ned. elev. 2750 00 2750.00
nqgh-ditm. 111.00
wottf 2450.00 -
Indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
Sch-,
1086
Goud ®n Zilver
Goud onbewerkt 39.230-39.730
zilver onbewerkt _1085-1155
buitenlands geld I
Amenkaanso dollar 2,96 ^,84
Engelse pond 4,56
Belg lranc( 100) 5.74 5.44
Durtpe maik(lOO) 114.25
Ital .kre (10.000) 20,25 1®^;
Oeense kroon (100),
Oosl. shilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
VERKLARING DER TEKENS
B -t*den SK -
NG - offioète not geschorst
Heineken grootste uitschieter
Op een goed gemutste effecten
beurs bleef Heineken de onbe
twistbare uitschieter wat ook al in
de ochtendhandel was gebleken.
Een reactie op een gunstig be-
drijfsbericht waarin vermeld werd
n dan vorig jaar werd bij de ope
ning f 5,50 meer voor het aandeel
betaald op f 116,40.
200 verhandeld werd
gen op f 206 begon. De rest van de
doorlopende fondsen lag uitste
kend. Als antwoord op een meeval
lende koersontwikkeling van Wall
De banken waren ook beter vooral
de ABN was op f 375 goed ge
vraagd met een winststijging tot f 4.
De verzekeringsfondsen waren
verdeeld. Amev en Nat. Ned. ca.
50 c. tot tot f 1 beter, maar Ennia
was f 1 lager. Ook de hypotheek
banken bleven vrijwel op het vorige
slot hangen.
KLM steeg f 4,50 op f 164, in af
wachting op het vandaag te ver
schijnen jaarverslag. Van Omme
ren en Nedlloyd waren eveneens
beter, laatstgenoemde zelfs met t
2. De uitgeversaandelen waren
verdeeld. Elsevier-NDU was f 3 in
reactie op f 349, VNU daarentegen
liep onverminderd door naar de for
se koersstijging van gisteren en
werd op f 84 verhandeld, ruim f 2
hoger. Ook Gist-Brocades en
Ahold konden hoger komen tot een
winst van f 1,50.
