LEIDSCH
DAGBLAD
Kabinetsberaad loopt vast
Oost en West vinden
elkaar na drie jaar
Wim Noort terug
Celstraf
kroegbaas
voor dood
van klant
V\T)-ministers: meer korten op uitkeringen
Veiligheidsconferentie in Madrid
Bomaanslag
op Orly:
vijf doden
DEETMAN
BB volgend
jaar al
opgeheven
Schietpartijen
Do's waar ook
ZATERDAG 16 JULI 1983
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37139
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
f!
4
De grote boodschap
SCS
PAGINA 13
Het Limburgse
landgoed
Terworm is inzet
geworden van
een fikse
milieurel. Er
komt een
pretpark, maar
de vraag is of de
bevolking daar
nu wel zo
gelukkig mee is.
Een reportage.
PAGINA 15
Is demonstreren
nog wel zinvol?
MIDDELBURG (ANP) - De recht
bank in Middelburg heeft giste
ren een 32-jarige caféhouder uit
het Walcherse Serooskerke ver
oordeeld tot zes weken gevange
nisstraf waarvan vier voorwaar
delijk met een proeftijd van twee
jaar. De rechter achtte dood door
schuld bewezen.
De caféhouder had op Nieuwjaars
dag van dit jaar een 18-jarige jon
gen uit Serooskerke zoveel
drank verstrekt (vijftien glazen
bier en 24 glazen jenever) dat hij
enkele uren later in het zieken
huis aan een alcoholvergiftiging
overleed.
De president van de rechtbank zei
dat een caféhouder zijn verant
woordelijkheid tegenover zijn
klanten moet kennen. Boven
dien kende hij deze jongen als
vaste stamgast. Hij wist dat de
jongen enorme hoeveelheden al
cohol dronk. Dat had voor hem
een reden moeten zijn om hem
drank te weigeren, aldus mr. No-
mes.
MADRDID (GPD/Reuter/UPI) -
Op de Veiligheidsconferentie in
Madrid is gisteren een akkoord
bereikt. Na bijna drie jaar debat
teren bereikten 34 van de 35 lan
den die aan de conferentie deel
namen overeenstemming over
het slotdocument.
Gisteravond werden de laatste ob
stakels die een akkoord nog in de
weg stonden, geslecht. Rusland
liet de laatste eis vallen, namelijk
dat van de speciale bijeenkomst
van experts over mensenrech
ten, die in 1986 in Bern bij elkaar
moeten komen, een afzonderlijk
rapport moet komen, los van het
slotdocument.
Op de conferentie werd enige ver
ruiming van de mensenrechten
bereikt. Zo werd onder meer de
erkenning van de vorming van
vrije vakbonden vastgelegd. Bo
vendien zullen conferenties wor
den gehouden waarop de emi
gratie uit de Sowjet-Unie en de
gezinshereniging aan de orde ko-
De enige reden dat het akkoord
gisteren nog niet geformaliseerd
werd was te wijten aan de oppo
sitie van Malta. Malta hield voet
bij stuk om in het slotdocument
de aankondiging van een specia-
Zonnige perioden
Zonnige perioden, mogelijk met regen
of onweersbui. Minimumtempera
tuur ongeveer 16 graden. Middag-
temperatuur van 22 graden aan de
kust tot 28 graden in het zuidoosten.
Matige zuidelijke wind, kracht 3.
Ons land bevindt zich in de overgangs
zone tussen warme lucht in het zuiden
en wat koelere Noordzee lucht, die
over het noorden van ons land is uit
gestroomd. Hoewel er in dez
weinig bewolking voorkomt, is de
kans dat er zich juist in deze zone een
regen of onweersbui tot ontwikkeling
kan komen tamelijk groot. Toch blij
ven de temperaturen in het weekeinde
nog flink zomers. In de loop van de
week moeten we echter rekening hou
den met een temperatuursdaling.
17 JULI 1983
Zon op: 05.40 uur, zon onder: 21.52 uur.
Maan op: 14.35 uur, maan onder; 01.09
05.14 en 17.29 i
18 JULI 1983
Zon op: 05.41 uur, zon onder: 21.51 uur.
Maan op: 15.41 uur, maan onder: 01.26
Waterstanden te Katwijk: Hoogwater
om 10.36 en 23.09 uur, laagwater om
06.12 en 18.37 uur.
Ie conferentie over de veiligjheid
van het Middellandse Zee-ge
bied op te nemen.
Maandag zal er een laatste poging
worden gedaan om Malta met di
plomatiek geschut tot andere ge
dachten te brengen. Pogingen op
initiatief van de Franse president
Mitterrand leverden geen resul
taten op. Wanneer Malta bij
draait moet de conferentie alleen
nog protocollair worden afgeslo
ten door de ministers van buiten
landse zaken. Als data zijn voor
gesteld 27, 28 en 29 juli.
Probleem is dat eind van deze
maand zowel de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Shultz als zijn Russische collega
Gromiko verhinderd zijn. Omdat
een dergelijke ontmoeting be
langrijk wordt gedacht als voorb-
rereding voor een eventuele top
ontmoeting van Reagan en And
ropov werd gisteren naarstig
naar alternatieve data gezocht.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL - "Ik sta nog niet te
trappelen van ongeduld om'te
rug te gaan naar Soedan". Dat
vertelde vanochtend de Rijns-
burgse ontwikkelingswerker
Wim Noort op de luchthaven na
zijn aankomst uit Kenia. De
Rijnsburger werd op 23 juni sa
men met een viertal collega's ge
gijzeld door het Soedanese be
vrijdingsfront SSLF. Vorige
week werd hij bevrijd.
De Rijnsburger vertelde tijdens
V.V
2ijn gevangenhouding goecl te
zijn behandeld. "Tekenend voor
de sfeer", aldus Wim Noort, "was
dat een van de rebellen mij op
een gegeven ogenblik een ge
weer gaf om die te repareren.
Angstig werd het alleen toen een
leider arriveerde en begon met
intimidatiepogingen".
Volgens Wim Noort zal hij naar de
medische kliniek in Boma terug
gaan als daar ook een Ameri
kaanse dominee terugkeert. Op
de foto (ANP): de verwelkoming
van Wim Noort op Schiphol door
zijn moeder.
PARIJS (GPD/ANP) - Bij een
bomaanslag door het Ar
meense bevrijdingsleger
voor de balie van de Turkse
luchtvaartmaatschappij Tur
kish Airlines op het Parijse
vliegveld Orly zijn gisteren 5
doden gevallen. Meer dan 40
mensen raakten ernstig ge
wond, van wie 20 met ernsti
ge brandwonden in levensge
vaar verkeren. Onder de do
den bevinden zich twee Tur
ken, waarvan er een wellicht
tot de terroristenorganisatie
behoorde.
De bomaanslag vond plaats
rond kwart over twee. Op dat
moment bevonden zich meer
dan honderd vakantiegan
gers voor de balie van Tur
kish Airlines om zich aan te
melden voor een vlucht naar
Istanbul. Nadat de in een kof
fer geplaatste bom was ont
ploft, brak paniek uit in de
zuidelijke hal van het vlieg
veld. Nog uren na de aanslag
zwierven duizenden bepakte
en bezakte passagiers doel
loos over de luchtaven.
Volgens de politie bestond de
bom uit rond 500 gram explo
sieven met daaraan verbon
den een gasfles met butaan.
Dit zou het grote aantal
brandwonden verklaren. Al
snel na de explosie waren
tientallen ambulances en
meer dan 100 brandweerlie
den druk aan het werk. Niet-
gewonden werden soms
hardhandig uit de hal verwij
derd, terwijl de slachtoffers
met de ernstigste verwondin
gen per helikopter naar een
brandwondencentrum wer
den vervoerd.
De Armeense bevrijdingsorga
nisatie Asala is nog steeds op
wraakoefening uit, omdat in
1915 anderhalf miljoen Arme
niërs door de Turken zouden
zijn afgeslacht.
Op Schiphol is een extra zware
bewaking ingesteld rond het
vertrek en de aankomst van
toestellen van de Turkse
luchtvaartmaatschappij.
Het definitieve bezuini
gingsplan van minister
Deetman (onderwijs
en wetenschappen) voor de univer
siteiten en hogescholen heeft niet
zonder reden alom teleurstelling
gewekt.
Na het tumult rondom het advies van
de zg. Taakverdelingscommissie -
een club van universitaire verte
genwoordigers - leek hij de instel
lingen nog wel enige speelruimte te
gunnen. Maar afgelopen woensdag
bleek dat niet meer dan een illusie.
Lubbers had voorgesteld. Vandaag wordt het beraad
voortgezet.
De premier heeft er gisteren van af
gezien een nieuw compromis
voorstel op te stellen, 's Middags
nog kondigde Lubbers aan met
een nieuw voorstel te zullen ko
men. Maar hij zag daar in de loop
van de avond, na een gesprek
met vice-premier Van Aardenne
(WD) van af, toen hem bleek dat
zijn plannen door de WD-minis-
ters toch niet zouden worden
aanvaard. Volgens de woord
voerder van de minister-presi
dent zal Van Aardenne vanmor
gen zelf met tegenvoorstellen ko-
Het ziet niet ernaar uit dat het kabi
net vandaag snel klaar zal zijn.
Vooralsnog wordt ervan uitge
gaan dat CDA-minister De Ko
ning, die ook de Antillen in de
portefeuille heeft, vanavond kan
vertrekken voor een werkbezoek
aan de Nederlandse Antillen.
Volgens de woordvoerder zou
het afzeggen van die reis beteke
nen dat „de temperatuur in het
kabinet wel heel hoog is opgelo
pen".
De problemen in het kabinet zijn
gisteren min of meer verschoven
van WD-minister Rietkerk (bin
nenlandse zaken) naar de CDA-
bewindslieden De Koning en De
Graaf, beiden van sociale zaken.
In tegenstelling tot voorgaande
dagen legde Rietkerk zich nu
neer bij een bezuiniging van 3,5
miljard gulden op de ambtena
rensalarissen.
Maar de WD-ministers koppelden
daaraan de eis dat dan wel de so
ciale uitkeringen méér dan 3,5
miljard zouden moeten inleve
ren. De liberalen zijn het niet
eens met het CDA dat ambtena
ren en uitkeringstrekkers even
veel dienen in te leveren. Minis
ter De Koning wees, gesteund
door premier Lubbers, deze eis
van de hand.
De WD wil de laagste sociale uit
keringen met minstens vijf pro
cent verlagen, terwijl Lubbers en
de CDA-bewindslieden niet ver
der willen gaan dan 3,5 tot 4 pro
cent. De WD vreest dat anders
van een verlaging van het tekort
van de overheid met minstens
één procent niets terecht komt.
Door deze problemen rond de be
zuinigingen op ambtenarensala
rissen en uitkeringen staat ook
het totaal te bezuinigen bedrag
nog niet vast. De WD zou nog
steeds f13 tot 14 miljard aan
„harde" bezuinigingen willen.
Het CDA wil niet verder gaan
dan f 10 tot 11 miljard.
Premier Lubbers zat met zijn eer
ste voorstel van ruim 11 miljard
daar tussenin, en werd daarbij
gesteund door CDA-minister Ru-
ding (financiën). Volgens de
WD-ministers bevatte het voor
stel van premier Lubbers teveel
„zachte", moeilijk te verwezenlij
ken bezuinigingen.
Lubbers heeft voorgesteld ruim
f 11 miljard te bezuinigen, aange
vuld met een verhoging van de
btw, een beperking van de infla
tiecorrectie in de inkomstenbe
lasting, het handhaven van de tij
delijke verhoging van de loon- en
inkomstenbelasting en een verla
ging van de uitkeringspercenta
ges voor de hogere sociale uitke
ringen (wao en wwv).
Het kabinet is het gisteren overi
gens wel eens geworden over de
bezuinigingen van ongeveer f3
miljard op de begrotingen van de
diverse ministeries. De uitgaven
die de departementen volgend
jaar en ook in 1985 mogen doen
staan nu zo goed als vast.
Voor „nieuw beleid" van de minis
ters is nauwelijks ruimte. Vorige
week zei Lubbers nog dat de di
verse ministers voor honderden
miljoenen aan wensen op tafel
hadden gelegd. Daarvan zijn
slechts enkele tientallen miljoe
nen gehonoreerd.
DEN HAAG (GPD)- Het kabinetsberaad over de bezuini
gingen voor 1984 is gisteren vastgelopen. Het overleg
liep stuk nadat WD-ministers een sterkere verlaging
van de sociale uitkeringen hadden geelst dan premier ViaeTn^zg.'\vorgwetje'' wil debe-
-_i-i i 'T "*-* - - windsman de universiteiten en ho
gescholen aan strenge regels bin
den. Zij mogen intern dan nog wel
proberen de pijn van het bezuini
gingsplan zo goed mogelijk te ver
delen. Maar als hun dat niet binnen
de gestelde termijn van zes maan
den lukt, grijpt Deetman in en be
paalt hij zelf hoe het plan moet wor
den uitgevoerd. Uit deze procedure
kan worden afgeleid dat de be
windsman, desnoods met voorbij
gaan aan de eigen verantwoorde
lijkheid en zelfstandigheid van de
instellingen, de bezuinigingen in
hoog tempo wil doorvoeren.
Over de noodzaak en omvang van de
bezuinigingen, bijna 260 miljoen
gulden in drie jaar, valt overigens
nauwelijks te redetwisten. In verge
lijking met vele andere sectoren,
zijn de universiteiten en hogescho
len langdurig ontzien en konden de
bomen groeien tot in de hemel. Uit
een oogpunt van verdelende
rechtvaardigheid moest aan deze
situatie een keer een einde worden
gemaakt. Daarom heeft Deetman
er in principe goed aan gedaan met
een taakverdelingsplan te komen,
dat zowel een bezuiniging als een
ingrijpende reorganisatie tot gevolg
heeft. Het drukt de instellingen met
de neus op de beperkte financiële
mogelijkheden en dwingt hen tot
weloverwogen keuzes waar het de
kwaliteit van onderwijs en onder
zoek betreft.
Het zal echter duidelijk zijn dat een
dergelijke grootscheepse operatie
zorgvuldig dient te worden uitge
voerd. Het is wrang te moeten con
stateren dat de definitieve versie
van het taakverdelingsplan daar
voor bitter weinig garanties biedt.
Niet alleen ontbreekt er een sociaal
plan - dat Deetman overigens wel
had toegezegd. Er is ook wat won
derlijk geschoven met de studie
richtingen die voor fusie of ophef
fing in aanmerking moesten ko
men. Want waarom moest bijvoor
beeld de studierichting farmacie
aanvankelijk uit Leiden verdwijnen
en wordt zij nu. althans gedeeltelijk,
gehandhaafd? En waarom zou de
theologische faculteit in Amster
dam eerst worden opgeheven en
mag zij nu - met een gering weten
schappelijk potentieel - plotseling
blijven?
De Raad van advies voor het Weten
schapsbeleid heeft Deetman mis
schien niet in alle opzichten terech
te, maar wel gemotiveerde advie
zen verstrekt. Het lijkt erop dat de
minister zich daar weinig van heeft
aangetrokken en met de natte vin
ger naar de eindstreep is gesneld
om zijn plannen tijdig door het par
lement te kunnen loodsen. Als dat
zo is - en zijn plannen geven geen
aanleiding dit tegen te spreken -
dient hij krachtig te worden gekapit
teld. Want een minister van onder
wijs dient niet alleen te bezuinigen
maar ook beleid te maken.
DEN HAAG (ANP) - De minis
terraad heeft besloten de BB,
Bescherming Bevolking, niet
per 1 januari 1986, maar al op
1 januari volgend jaar op te
heffen. Het budget voor ram
penbestrijding, dat dit jaar
nog 137 miljoen gulden be
draagt, zal de komende jaren
nog maar 105 miljoen gulden
bedragen.
De ministerraad heeft in het ka
der van de voorbereiding
voor de begroting voor vol
gend jaar besloten verminde
ringen en verschuivingen aan
te brengen in de omvang van
de rampenbestrijdingsorga
nisatie, die de BB zal gaan
vervangen.
De ministerraad denkt het aan
tal vrijwilligers bij de brand
weer en het Rode Kruis terug
te brengen, alsmede het be-
roepspersoneel bij de ver
schillende organisaties en bij
het ministerie van binnen
landse zaken.
Met het redden en verzorgen
van slachtoffers van rampen
zal in hoofdzaak het corps
mobiele colonnes worden be
last.
AMSTERDAM (ANP) - Bij twee
schietpartijen in Amsterdam is
afgelopen nacht een man zwaar
gewond geraakt. De ene schiet
partij speelde zich af op straat en
de andere in een koffiehuis. De
politie denkt dat beide gebeurte
nissen met elkaar te maken heb
ben. "Een afrekeningszaak tus
sen buitenlanders", aldus
politiewoordvoerder.
- I „«n Tweeg0**
'v(Jeen<)bonnen*nt
^^enn-euws ^„^een
Stuur mij uw krant vier weken op proef voor f 9.50. Daarna beslis ik.
j Noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61.25).
Vóór het abonnement ingaat, ontvang ik de krant twee weken gratis.
Ze presenteerde het eerste vrou
wenprogramma dat ons omroepbe
stel rijk was. Thans blikt zij op 69-
jarige leeftijd nog éénmaal terug.
Mia Smelt.
LEIDSCH DAGBLAD
