Fascinerende film over
ontstaan menselijk leven
RADIO
TELEVISIE
-C
Vanavond op AVRO-televisie
Serie over
planters
dochter op
AYRO-tv
Meer kijkgeld
DONDERDAG 14 JULI 1983
Radio - tv
HILVERSUM (GPD) - Toen de
Zweedse fotograaf Lennart Nils-
son halverwege de jaren '50 op
dracht kreeg om voor een tijd
schrift een hoogleraar in zijn la
boratorium vast te leggen, werd
zijn oog daar getroffen door een
menselijk embryo in een fles. De
nauwelijks 15 centimeter lange
vrucht had al benen, armen, een
hoofd en zelfs de ogen waren
reeds zichtbaar. Lennart raakte
daar zo van onder de indruk dat
hij besloot zich te gaan wijden
aan het fotograferen van de mens
in zijn prilste stadium. Daarmee
kon hij meteen gestalte geven
aan zijn al jaren lang slepend ver
langen om mensen te laten zien
hoe buitengewoon ze in feite in
elkaar steken.
Lennart ontwikkelde zich tot een
specialist op dit terrein en zijn fo
to's van menselijke embryo's
vonden hun weg over de gehele
wereld. De Zweed heeft zich de
laatste 25 jaar intensief bezigge
houden met het ontwikkelen van
speciale technieken om met mi
croscopische camera's het ver
borgen binnenste van de mens
vast te leggen. Dat resulteerde in
1979 in de opzienbarende film
„Reis door het menselijk li
chaam". Daarin zijn onder meer
beelden te zien van de binnen
kant van bloedvaten, vastgelegd
met een lens van twee millimeter
doorsnee. Vorig jaar voegde Len
nart daar een nieuwe soortgelij
ke film aan toe die zo mogelijk
nóg fascinerender beelden te
zien geeft.
In Het Wonder van het Leven, dat
vanavond door de AVRO-televi
sie wordt uitgezonden, wordt de
reis die mannelijk zaad aflegt op
weg naar de bevruchting in het
lichaam van een vrouw letterlijk
gevolgd. Eveneens kan men van
even zo nabij aanschouwen hoe
het embryo zich ontwikkelt tot
een menselijk wezen, tot het rijp
is het vrouwenlichaam te verla
ten. De voorbereiding en de op
name voor deze film duurden
drie jaar. In een ziekenhuis in
Gotenburg werd daartoe een
speciale studio ingericht.
Het kijken naar deze film geeft on
afgebroken de illusie dat men
zich van het begin tot het eind in
het menselijk lichaam bevindt.
Nilsson wil dat graag zo houden
en is daarom uiterst spaarzaam
in het verstrekken van gedetail
leerde gegevens over de wijze
waarop de film werd gemaakt.
Voor een deel zijn de opnamen
inderdaad vervaardigd door een
microscopische camera die zich
in het menselijk lichaam bevond.
Het meeste materiaal werd ech
ter verkregen door opnamen in
stukjes menselijke organen die
beschikbaar kwamen na opera
ties. Twee jaar lang telefoneerde
Nilsson dagelijks met diverse
ziekenhuizen om aan de weet te
komen of er bruikbare organen
voor hem vrij zouden komen.
De film levert van begin tot eind
fascinerende beelden op. Op ui
terst vernuftige wijze wordt ge
toond hoe van de 200 a 300 mil
joen mannelijke cellen, die per
zaadlozing in het vrouwelijk li
chaam belanden, er uiteindelijk
slechts eentje zegeviert. Als het
sterk uitgedunde spermaleger
hoog in de nauwe gang van de
vrouwelijke eileider is gearri
veerd heeft de allerlaatste schif
ting plaats. Een van de hoogte
punten in de film is het moment
waarop de bevruchte eicel begint
rond te draaien. Die beelden
doen sterk denken aan een he
mellichaam.
Overigens heeft men nog altijd niet
kunnen achterhalen waarom de
draairichting van die cel altijd
dezelfde is. Een van de theorieën
luidt, dat dit wellicht verband
houdt met de draairichting van
de aarde. Zeker zo boeiend zijn
de opnamen van de embryo die
na een maand al het begin van
een arm en een van de ogen te
zien geeft. Een maand later zijn
de gewrichten van de teentjes
duidelijk zichtbaar. Tot en met
de laatste beelden blijft de film
subtiliteit ademen. De opnamen
zijn door de AVRO voorzien van
een helder verklarend commen
taar. Een fascinerend stukje tele
visie. (Nederland 2, 20.40 uur.)
Holly Aird als Elspeth Grant in 'Het dagboek van een plantersdochter
De AVRO zendt vanavond de eer
ste aflevering uit van de zevende
lige Engelse serie "The Fleme
trees of Thika".
Deze serie is gebaseerd op de me
moires van Elspeth Huxley over
haar jeugd in Kenia.
Het verhaal speelt zich af op het
Britse protectoraat Oost-Afrika'
in 1913. De Britten hadden in dat
jaar net de spoorlijn naar Nairobi
aangelegd. De stad zelf was ook
nieuw, gebouwd door geïmmi
greerde "settlers".
De Britse familie Grant, bestaande
uit Robin Grant, zijn vrouw Tilly
en hun dochtertje Elspeth, is van
plan in dit woeste gebied een
koffieplantage te beginnen op
een stuk grond genaamd Thika.
De rol van Tilly Grant wordt ver
tolkt door Hayley Mills en die
van Robin Grant door David
Robb. (Ned. 2, 19.12 uur).
DONDERDAG
HILVERSUM I
18.06 Hier en Nu-
Magazine. 19.02 Muziek in vrije tijd.
20.03 Orgelfestival. 22.02 NCRV-
Donderdag-Sport. 22.55 Eerlijk ge-
iegd NOS: 23.02 Mededelingen.
23.07 Met het oog op morgen. KRO:
00.02 Oogluik. 01.02 Niemandsland.
06.02-07.00 Ontbijtshow.
HILVERSUM II
18.10
Goeie uit die ouwe tijd. IKON: 18.30
Kleur. KRO: 19.00 Agenda. 19.15
Wat geen oog heeft gezien (RKK).
20.03 Radio Vitrine. 20.30 Platen-an
tiquariaat. TELE AC: 21.30 Diverse
cursussen KRO 22.40 Over vrou
wen en liturgie (RKK) 23.00 Het
kastje van Oma (40). 23.45 Ter over
weging (RKK). NOS: 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM III
TROS:
19.02 Poster. 20.02 Ferry Maats Soul
Show. 22.02 Sesjun. 23.02-24.00 De
L.P. Show.
HILVERSUM IV
16.40-17.00 Theologische Ver
kenningen. NOS: 20.00-23.00 Van
het Nederlands concertpodium.
HILVERSUM 1
8.16 Muziek om op te schieten. 8.53
Pater Adri Maat (RKK). 9.03 Adres
Onbekend. 10.03 Muziek op bestel
ling. 11 03 Ratel. 11.53 Pater Adri
Maat (RKK). 12.03 Vakantiewerk.
13.06 Echo. 13.16 Souvenirs. NOS:
1403 Radio Tour de France. KRO:
17 02 KRO-Orkest. 17.53 Marktbe
richten. 17.55 Mededelingen.
HILVERSUM II
1983. NOS: 9.05 Gymnastiek. 9.15
Werkbank. 9.24 Waterstanden.
VPRO: 9.33 De wereldstad. 10.45
Overheidsvoorlichting. VARA:
11.00 Theater zonder franje. NOS:
11.33 Homonos. 12.00 Regio-Lokaal.
12.26 Land- en tuinbouw (NOS).
12.36 Tussen het nieuws. 13.10 Meer
over minder. TELEAC: 14.33 Cur
sus. VARA: 15.03 Zomer-Radio-
w eekblad.
HILVERSUM IU
NOS: Nieuws op elk heel uur.
EO: 7.02 Ronduit op 3. 8.03 Tijdsein.
9 03 De Muzikale Fruitmand. 10.03
Muziek Motief. NCRV: 10.30 Pop
station VOO: 12.03 Mono. 13.03 TiD-
parade. 15.03 Top 40.
HILVERSUM IV
NOS: Nieuws om 7.00, 8.00 en 13.00
VOO: 7.02 Ochtendstemming. 9.00
Veronicas Meesterwerken. 10.30
Muziek voor miljoenen. 12.00
Strauss en Co. 13.05 Veronica Klas
siek.
AMSTERDAM (ANP) - De Ame
rikaanse in Nederland wonende
zangeres Co Co York heeft het in
ternationaal zangfestival van
Rostock gewonnen. Ze zong in de
Oostduitse stad aan de Oostzee
het liedje "Ebb Tide" in een ar
rangement van Lothar Kehr.
Aan het driedaagse festival werd
door negentien landen deelge*
men. (Foto GPD)
DEN HAAG (ANP) - Het kijk- en
luistergeld wordt per 1 januari
1984 met vijf gulden verhoogd
tot 158 gulden. Zij die alleen een
bijdrage voor hun radio betalen
gaan volgend jaar een gulden
meer betalen. Hun bijdrage is
dan zesenveertig gulden.
De zendgemachtigden hadden
aangedrongen op een verhoging
van acht gulden.
HIER EN NU
In „Hier en nu", de actualitei
tenrubriek van de NCRV
wordt vanavond aandacht
besteed aan: De stierenloop
door de straten van Pamplo
na, de stierengevechten in
Spanje en de plannen van de
socialistische regering om
die gevechten af te schaffen;
Het wereldcongres van psy
chiaters in Wenen n.a.v. het
uittreden van de Sowjet-Unie
uit die organisatie; de uitwij
zing van de Poolse zigeuners,
die illegaal ons land binnen
zijn gekomen. Aan het woord
komen enkele Poolse zigeu
ners en een vertegenwoordi
ger van justitie.
GODEN UIT HET
OOSTEN
In de serie „De goden uit het
oosten" die de NOS op vier
achtereenvolgende donder
dagen uitzendt, is het van
avond (Ned. 2, 21.30 uur) de
beurt aan het taoisme.
Het taoisme is geen heilsleer
maar een levenshouding. In
deze BRT-documentaire wor
den verschillende facetten
van deze „naamloze, grenze
loze weg" belicht"; van het
populaire schaduwboksen
tot een indrukwekkend do
denritueel.
r In het tv-programma 'Van boeken bezeten' verschijnen vanavond
(staande v.ln.r.) Nico Scheepmaker, Jan Cottaar, Tim Krabbé en Henk
Zom. Zittend achter het bureau presentator Martin Ros. ANP(
VAN BOEKEN BEZETEN
De vijfde aflevering van „Van boeken bezeten", de door uitgever Martin
Ros gepresenteerde en geredigeerde AVRO-tv-rubriek (uitzending van
avond Nederland II. 20.00 uur), is gewijd aan het thema „sport en litera
tuur". Gespreksdeelnemers zijn Nico Scheepmaker, Jan Cottaar, Tim
Krabbé en Henk Zorn, die allen boeken over dit onderwerp hebben
gepubliceerd.
Op deze Franse nationale feestdag zullen vooral boeken die te maken
hebben met wielrennen, in het bijzonder de thans verreden Tour de
France, in het middelpunt van de door Ros geleide discussie staan.
Jan Cottaar (van „De troostprijs is een gele trui" en „Gele trui tegen wil
en dank") en Tim Krabbé („De renner") vertellen in „Van boeken beze
ten" hoe ze ertoe gekomen zijn boeken te schrijven over sport en de
wielersport in het bijzonder. Nico Scheepmaker zit in het panel om in
meer algemene zin over de relatie sport en literatuur te spreken. Hij
werkt op het ogenblik aan een nieuwe versie van zijn unieke biografie
over Johan Cruyff:„Cruyff fenomeen". Martin Ros laat over de wieler
sport in zijn jeugd nog het volgende los:„De wielrennerij was toen nog
een typisch roomskatholieke sport, misschien wel omdat de kerk het
goed vond dat de jongens hun gevreesde erotische lusten eenvoudig
wegfietsten. Ik koesterde spaarzame mini-talenten: ik kon sprinten en
ik kon klimmen. Maar in die jaren vijftig was er geen geld om naar de
bergen te reizen en daar anderen naar mijn wiel te laten happen. En de
laatste wielerbanen werden gesloten".
„Toen ik in arren moede en onder protest tenslotte het wielrennen opgaf
en me maar uitleverde aan dat aanvallige surrogaat van de werkelijk
heid - boeken en literatuur - gebeurde het hele erge. Nog geen driehon
derd meter van mijn huis af werd een prima wielerbaan gebouwd. Op
warme zomeravonden nu zit ik in mijn kamertje boven te luisteren naar
de dartele geluiden van de populaires die zich op de Hilversumse wie
lerbaan afspelen. En zo is het goed".
NEDERLAND 1
NCRV
18.55 De roze panter. Tekenfilmserie.
19.00 De jonkvrouw van Avignon (5
Serie.
NCRV
20.28 Mary Benjamin. „Een ingrijpende
beslissing. Amerikaanse serie.
21.20 Hier en Nu. Actualiteitenrubriek.
22.00 Kerkepad 83. Route: Sittard.
22.25 Hill Street Blues. Amerikaanse
politieserie.
NOS
23.20 Journaal
23.25 Nieuws voor slechthorenden
NOS
09.30 en 13.00 Nieuws voor slechthoren
den
NCRV
16.00 Per kano door de wildernis van'
Alaska. Documentaire.
16.50 -17.00 De uitvinder. Tekenfilmse-
NEDERLAND 2
18.15 Studio Sport-Extra. Tour de Fran-
ce. Samenvatting.
18.40 Sesamstraat
19.00 Journaal
AVRO
19.12 Het dagboek van een planters
dochter (1). ,;Het beloofde land. Ze
vendelige serie.
20.00 Van boeken bezeten. Literair
praatprogramma.
20.40 Het wonder... van het leven. Docu
mentaire.
NOS
21.30 De goden uit het oosten. „Het ta
oisme. Documentaireserie.
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor slechthorenden
VRIJDAG
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
15.50 Tour de France
18.00 Appie. Kleuterserie. „Appie gaat
naar het circus.
18.05 Chips. „Diefstal op de campus. Af
levering uit de Amerikaanse jeugdse
rie over de belevenissen van twee le
den van de „California Highway Pa
trol met Tom Reilly en Erik Estrada.
18.50 Harold Lloyd. Slapstickfilm.
19.15 Tijdrover. Bridge - stap voor stap.
(4 herh.)
19.25 Uitzending door derden. Program
ma van de Socialistische Omroepver
eniging.
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-Zaken
20.15 The Best of the Midnight Special
Show. Amerikaanse show waarin
gastheren The Bee Gees de volgende
artiesten ontvangen: Jerry Lee Lewis,
Gladys Knight and The Pips, Johnny
Nash, Skeeter Davis, Jim Weatherly
en Johnny Nash.
20.55 Panorama Zomereditie. „Video
Gratias. Reportage over het enorme
succes van de electronische kerken in
de Verenigde Staten.
21.45 Monopolie. „Vaders en zonen.
Vierde aflevering uit de zesdelige Ca
nadese serie „Empire Inc. met Ken
neth Walsh, Martha Henry, Jennifer
Dale. Munroes fabrieken draaien op
volle toeren. Ver van de hevige bedrij
vigheid en van het slagveld leiden
Munroe en zijn vrouw Catherine een
duur leventje. Tegen de wil van zijn
vader in nam Larry dienst. Hij keert
gewond terug naar huis. Jimmy wordt
door Munroe gedwongen in de zaak te
gaan. Het hoge arbeidstempo in de fa
briek eist zijn tol. Een arbeider raakt
gewond. Het incident zorgt voor de
ontlading van alle opgekropte woede
en agressie. De 3.000 arbeiders leggen
het werk neer. Om ze weer aan de slag
te krijgen benadert Jimmy een com
munistische vakbond. Als de toestand
ernstig wordt neemt Munroe zelf de
teugels in handen.
22.35 Journaal. Aansluitend: Coda.
VRIJDAG
15.50 -16.50 Tour de France. Recht
streekse reportage van de laatste kilo
meters en de aankomst van de etappe
Aurillac-Issoire. Commentaar: Mark
Vanlombeek
).15 - 21.45 Opera en Belcanto Ontmoe
ting 1983. Rechtstreekse uitzending
vanuit de Koninklijke Muntschouw
burg te Brussel van de opera- en belT
cantowedstrijd m.m.v. het Filharmo-1
nisch Orkest van de BRT. Presentatie:
Fred Brouwers.
WDR
18.00 Hier und Heute. Regionale actuali
teiten.
18.15 Gastspieldirektion Gold. Komi
sche serie.
18.40 Bitte recht amtlich
19.00 Franz Liszt
20.00 Journaal. Aansluitend: verkeers-
tips.
20.18 Die Fernseh-Diskussion
21.00 Die Krimistunde. Misdaadverha
len voor kenners met Stefan Behrens
en Erich Ludwig.
22.00 Souvenirs, Souvenirs. Oude top
pers van Udo Jurgens, Nana Mous-
kouri, Vico Torriani, Mina, Peter Weck
22.30 Themas van de dag
23.00 Concert. Concert voor klavier en
orkest nr. 3 van Serge Rachmaninow.
23.45 Journaal
VRIJDAG
10.00 Journaal
10.23 Zeig was Du kannst. Komedie.
11.50 Terugblik
12.10 Unser Kosmos
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
15.25 Unsere kleine Farm. Amerikaanse
serie met Michael Landon.
16.15 Journaal
16.20 Folkfestival 83. Openluchtmu
ziekfestival vanuit Keulen: Met Inti II-
limani, Dich Gaughan, Media Aetas,
Michael Doucet, Boston Common en
Duo Z.
17.50 Journaal
DUITSLAND 2
17.45 Tele-IUustrierte. Actualiteiten,
tips, sport en ontspanning.
18.25 Patiënten gibts. Duitse serie met
Dirk Dautzenberg en Kurgen
Schmidt. Dr. Stolzenburg is 78 jaar en
dus al lang met pensioen, maar wan
neer hij iets kan bijverdienen, laat hij
dat niet voorbijgaan. Voor het ogen
blik vervangt hij hoofdarts Lauritz.
19.00 Journaal
19.30 Zeig was Du kannst. Komedie uit
de vijftiger jaren van Neil Simon met
Sigmar Solbach en Simone Brah-
mann. Alan Baker heeft een apparte
ment in Manhattan gehuurd, om ein
delijk eens van het zoete leven te kun
nen proeven. Hij heeft zich ernstig
voorgenomen, alle meisjes van de
East- en West-Side te leren kennen.
Wanneer hij de jonge actrice Connie
Dayton tegenkomt, wordt er echter
onmiddellijk al een streep door zijn re
kening getrokken.
21.00 Journaal
21.20 Weisswurste am Aquator. Repor
tage over de Beierse ontwikkelings
hulp in Togo.
22.05 Melzer. TV-spel met Rudiger
Vogler en Nicolas Lansky. Mauro Mel
zer gaat zich vrijwillig naar een psy
chiatrische kliniek. Een soort van pro
test tegen de samenleving hebben
hem ertoe gebracht, daar een tijdje te
verblijven. Hoofdarts Arens vindt het
een bijzonder interessant geval, te'
meer daar hij Melzer kent als modern
schilder.
23.30 Journaal
VRIJDAG
10.00-13.15 Programma-overname
Duitsland 1
15.17 Journaal
15.20 Captain Future. Science-fiction
sprookje.
15.45 Lydon. Aflevering in de reeks
„Schuier-Express.
16.20 Vakantiekalender
16.50 Der Wunschfilm (4). „Maja de bij.
17.15 Enorm in Form. Aerobic dansen.
17.30 Journaal
18.00 Jim Knopf und Lukas der Loko-
motivfuhrer. Poppenserie.
18.30 Het programma met de muis
19.00 Aktuelle Stunde
20.00 Journaal
20.15 The black swan. Amerikaanse
film (1942) van Henry King met Tyro
ne Power, Maureen OHara en Laird
Cregar. Tijdens een nachtelijke drink
partij, na een geslaagde overval, wordt
de jonge piratenkapitein James Wa
ring door Spaanse soldaten aangehou
den. Hij wordt echter bevrijd door
Morgan, een andere vrijbuiter. Morgan
zelf wordt gearresteerd en veroordeeld
tot de galg. Maar dan gebeurt het on
verwachte...
21.35 Die Ratsel des Hieronymus
Bosch. Documentaire over de Neder
landse schilder Jeroen Bosch.
22.50 Arbeit im Krieg. Documentaire
over de arbeid tijdens de oorlog.
23.50 Journaal
