c Ziekenhuisbouw deels geschrapt Shell helpt, maar niet direct Geen algemene staking FNV Milieuvriendelijke energie krijgt de ruimte Surinamers mogen studie vervolgen Gemeenten: vervang bestemmingsplannen Geld ontbreekt Nieuw paardengokspel c DINSDAG 12 JULI 1983 Binnenland DEN HAAG (ANP) - Minister Winsemius (milieubeheer) wil het gebruik van duurzame ener giebronnen, zoals windenergie, zonne-energie en aardwarmte uitbreiden. Het gebruik van fos siele brandstoffen (zoals steen kool) zal geleidelijk moeten wor den teruggedrongen. Omvang rijk gebruik van steenkool zal de bewindsman slechts aanvaarden onder voorwaarden dat een mi lieuvriendelijke technologie wordt toegepast. Bovendien wil hy energiebesparing blijven sti muleren. Dit staat in het concept van een mi- lieu-meeijarenprogramma, dat deze week door de Raad van Ruimtelijke Ordening en Milieu beheer - een onderraad van de ministerraad - wordt besproken. Na aanvaarding zal het aan de Tweede Kamer worden aangebo den. De bewindsman is verder van plan het gebruik van sterk vervuilen de brandstoffen in het huishou den en van daarvoor ontwikkel de kachels en haarden desnoods Met deze maatregelen probeert de minister de uitstoot van vervui lende stoffen, die onder meer verantwoordelijk zijn voor de zu re neerslag, te verminderen. De schade die de zure regen aan in stallaties, monumenten en ge bouwen jaarlijks toebrengt be draagt ruim 100 miljoen gulden. De schadelijke gevolgen van de zure neerslag voor de flora en de volksgezondheid is even om vangrijk. Om te voorkomen dat in ons land verzuring optreedt, moet de hui dige belasting van de lucht met zwaveldioxyde, stikstofoxyden en ammoniak worden terugge bracht. Minister Winsemius wil de uitstoot van dergelijke stoffen de komen de jaren stapsgewijs verlagen, totdat de zure neerslag tot een aanvaardbare waarde is terugge bracht. De genoemde stoffen zijn in hoofd zaak afkomstig van het gebruik van fossiele brandstoffen, bij voorbeeld steenkool. Ook is de minister bezorgd over het stoken van hout, kolen, huis houdelijk afval en dergelijke door particuliere huishoudens. De bewindsman wil proberen de consument door middel van voorlichting meer bewust te ma ken van de gevolgen voor het mi lieu van het gebruik van andere brandstoffen dan gas. Tevens zal hy proberen volgend jaar in samenwerking met de stichting Kachel en Schoorsteen een typekeuring van kachels en haarden tot stand te brengen. DEN HAAG (ANP) - De Vereni ging van Nederlandse Gemeen ten wil de bestaande bestem mingsplannen vervangen door een leefmilieuverordening. Een dergelijke verordening kan lei den tot een belangrijke vereen voudiging, versoepeling en ver mindering van procedures, DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) wil in een groot aantal nieuwbouw- en renovatieplannen van ziekenhuizen gaan schrappen. Als de nu bestaande plannen ongewijzigd zouden worden uitgevoerd, zou dat zo'n 12 miljard gulden gaan kosten en daar is geen geld voor. De overheid wil dit jaar maximaal 580 miljoen gulden aan zieken huisbouw besteden. Meer van de helft van dit bedrag gaat op aan lopende projecten. Bovendien wordt het "bouwplafond" elk jaar lager, zo blijkt uit een brief van de staatssecretaris, waarin hij een lijst van maatstaven be kendmaakt waaraan nieuw bouwprojecten moeten voldoen. Van der Reijden wil dat de advies instanties op het gebied van de ziekenhuisbouw en de provin cies vóór 1 september aangeven welke bestaande nieuwbouw- plannen op grond van de nu be kendgemaakte maatstaven aan "heroverweging" toe zijn. De staatssecretaris heeft nog ruim duizend nieuwbouwplannen in zijn bureaula liggen. De voorbe reidingen daarvan liggen sinds maart j.l. stil, totdat zij zijn ge toetst aan de nieuwe maatstaven. Teveel bedden Dit zal waarschijnlijk tot gevolg hebben dat een groot aantal nieuwbouw- en renovatieplan nen, waarvoor in principe al toe stemming was verleend, defini tief verdwijnt. Van der Reijden is bijvoorbeeld niet van plan nieuwbouw toe te staan in re gio's waar toch al teveel zieken- huisbedden zijn, tot er zekerheid is over wat er met de "oude" zie kenhuizen gaat gebeuren. De bewindsman meent bovendien dat -de bouw van ziekenhuizen wel wat minder luxueus kan. Hij heeft een lijstje gemaakt waarop voor verschillende soorten in stellingen staat wat de bouw ma ximaal mag gaan kosten per vier kante meter bouwoppervlak. Provincies en adviescolleges moeten per project bekijken of bezuinigingen onder de toet singsnormen mogelijk zijn. Een aantal nieuwbouwplannen mag van de staatssecretaris door gaan zonder heroverweging. Daasrbij gaat het voornamelijk om noodsituaties, bijvoorbeeld bij brandschade, om capa citeitsuitbreiding voor psycho geriatrische (demente) patiënten voor zover ze niet meer kosten dan 10 miljoen gulden per pro ject, technische bouwprojecten zoals de vervanging van installa ties, waarvoor minder dan 5 mil joen gulden nodig is, en nog en kele andere uitzonderingen. Enkele FNV-leden demonstreren kingsdag. der dat de kwaliteit van de omge ving wordt aangetast. De VNG heeft de verordening gis teren aangeboden aan minister Winsemius en ^staatssecretaris Brokx van vólkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieu beheer. In bestemmingsplannen is de ont wikkeling van (woon)gebieden vastgelegd. Er staat in wat in het betrokken gebied wel en niet mag. Volgens de VNG functione ren de huidige plannen vaak ge brekkig en zyn de daaruit voort vloeiende procedures langdurig en log. "Bestemmingsplannen verbieden alles, behalve wat uit drukkelijk is toegestaan. De leef milieuverordening daarentegen staat alles toe, behalve wat uit drukkelijk is verboden", aldus de vereniging. De voorgestelde verordening be staat uit een aantal strikt noodza kelijke voorschriften. Bestem mingsplannen leggen particulie ren onnodig veel beperkingen op die niet nodig zyn voor het ge meentelijk beleid, zo meent de VNG. In een reactie op het voorstel van de gemeenten heeft minister Winsemius gezegd dat hij bin nenkort de Wet op de ruimtelijke ordening (waarin de bestem mingsplanprocedure wordt gere geld) wil wijzigen. Hy hoopt het wetsontwerp nog eind dit jaar naar de Tweede Kamer te zen den. AMSTERDAM (GPD/ANP) - De FNV heeft aangekondigd zich fel te zullen verzetten, als het kabi net zijn plannen doorzet om per 1 oktober de minimumlonen en uitkeringen twee procent te kor ten, en op 1 januari 1984 deze groep nog eens vijf procent en meer wil laten inleveren. Voorlo pig wil de vakbond echter probe- DEN HAAG (ANP) - De vier Suri naamse studenten van de Politie academie in Apeldoorn kunnen voorlopig hun opleiding vervol gen. Eerder was gemeld dat de vier, die al enkele jaren aan de academie studeren, hun oplei ding niet mochten afmaken. Nu mogen zij hun studie voortzetten zolang minister Rietkerk (bin nenlandse zaken) nog geen defi nitief besluit in deze kwestie heeft genomen. Na de executie van vijftien Surina mers op 9 en 10 december vorig jaar besloot de Nederlandse re- Vermiste vrouw nog spoorloos DAR ES SALAAM/DEN HAAG (ANP) - De Tanzaniaanse autori teiten hebben gisteren ontkend de 23-jarige Trix Oosthuizen uit Wormer vast te houden. De Ne derlandse wordt sinds zaterdag 2 juli samen met een Belg, een Ier se en een Deen vermist. Volgens eerdere berichten zou de vrouw door de autoriteiten wor den vastgehouden, omdat zij ille gaal Tanzania zou zijn binnenge komen. De Zambiaanse autori teiten zeggen niets te weten van de verdwijning van de vier. WEERRAPPORTEN gering een aantal verdragen en andere samenwerkingsverban den op te schorten. Zo werd de opleiding van Surinaamse mili tairen aan de KMA te Breda ge stopt. De kwestie van de vier studenten moet waarschijnlijk ook in dit licht worden gezien. De Neder landse Politiebond heeft in mei de aandacht van de regering ge vestigd op de vier Surinamers. Minister Rietkerk heeft het vier tal, na overleg met justitie en bui tenlandse zaken, daarop laten weten dat zij er rekëning mee moesten houden dat zy hun op leiding na een stageperiode in Suriname mogelijk in Nederland niet zouden kunnen afmaken. Een en ander is afhankelijk van de politieke situatie, aldus het ministerie van binnenlandse za ken. Van der Reijden. Plantsoenen uitbesteed TILBURG (ANP) - De gemeen te Tilburg wil het onderhoud van openbaar groen in de stad voortaan voor een deel aan de burgers zelf overlaten. Buurten, scholen en indivi duele belangstellenden kun nen zich daarvoor bij de ge meente opgeven. Op die ma nier hoopt de gemeente 1 mil joen gulden te besparen op de plantsoenendienst. Het gaat om een deel van de plantsoenen en stroken groen die grenzen aan parti culiere woningen. De laatste wil de gemeente aan de be volking verkopen, verhuren of in erfpacht laten' onder houden. Het is de bedoeling deelnemers een officieel con tract te laten ondertekenen. Stadsparken en verkeers- groen blijft de gemeente zelf onderhouden. ren door middel van overleg met werkgevers en politieke partijen het kabinet op andere gedachten te brengen. De federatieraad voelt weinig voor een algemene stakingsdag op Prinsjesdag, zo als enkele activisten binnen de FNV willen. FNV-voorzitter Wim Kok zei gisteravond na afloop van de FNV-federatieraad wel dat stakingen niet moeten wor den uitgesloten, als het kabinet zijn plannen echt doordrukt. De FNV is bezorgd over de om vang van de aangekondigde be zuinigingen voor 1984, die 12 tot 14 miljard gulden zullen bedra gen. "We zijn van mening dat er bezuinigd moet worden, maar niet in zo'n omvang", aldus Kok. Hij vreest dat door deze nieuwe miljardenbezuiniging de econo mische en sociale effecten zeer nadelig zullen zijn, onder andere wat betreft de investeringen en produktiviteit. Ook het plan van het kabinet om per 1 juli gemiddeld 10 procent op de jeugdlonen te korten, is de FNV in het verkeerde keelgat ge schoten. "Onze gramschap gaat vooral uit naar minister de Ko ning van sociale zaken en werk gelegenheid. Het CDA heeft hem weten te bewegen de motie ge richt tegen de korting in te trek ken. Het is dan ook uitgesloten dat de FNV zich in de Stichting van de Arbeid voor het karretje van de minister en het CDA laat spannen door te praten over ar beidstijdverkorting voor de jon geren". In de tien dagen volgend op Prins jesdag en voorafgaand aan de ka merdebatten over de begroting voor 1984 zal de FNV in het land leden- en kaderledenvergaderin gen houden, waar men zich kan uitspreken over het regeringsbe leid en waar de actiebereidheid wordt gepeild. De uitkomsten van deze ledenraadplegingen zullen de definitieve beleidsop- stellingen van de FNV bepalen. DEN HAAG (ANP) Er komt met ingang van 1 oktober een i mogelijkheid voor wedden buiten de renbaan. Het is het zogenaamde winnend vijf-spel (W-5), waarbij de vijf winnende paarden van vyf koersen moeten worden voorspeld. De winkans bij W-5 is veel geringer dan bij het Supertriospel. Maar de gemiddelde uitbetalingen liggen aanzienlijk hoger. Minister Braks (landbouw) heeft een en ander aange kondigd in een brief aan de Tweede Kamer. By een gemiddeld aantal deelnemers van 20.000 per week en een inzet van 10 gulden per wedbiljet zal, indien er slechts één winnaar is, na belastingaftrek, netto 90.000,- worden uitbetaald. Het nieuwe spel wordt in ons land geintroduceerd door de stichting Totalisator Neder land, zo blijkt uit de brief. Het W-5 spel zal gespeeld kunnen worden op een groter aantal inlevera- dressen dan thans bij het Supertrio het geval is daarbij wordt ook ge dacht aan winkelbedrijven. ADVERTENTIE Een héél kilo in één pak d g »s' d KJ-S I 1 6 af Amsterdam onbewolkt 32 18 0 De Bilt onbewolkt 33 18 0 onbewolkt 33 19 0 Eelde onbewolkt 32 17 0 Eindhoven onbewolkt 33 19 0 Den Helder onbewolkt 27 19 0 Rotterdam onbewolkt 32 18 0 Twente onbewolkt 32 16 0 Vlissingen onbewolkt 28 18 0 Zd.Limburg onbewolkt 31 19 0 Aberdeen mist 21 0 0 Athene licht bew. 32 20 0 Barcelona onbewolkt 29 19 0 onbewolkt 32 17 0 Bordeaux onbewolkt 33 20 0 Brussel onbewolkt 32 20 0 Frankfort onbewolkt 33 19 0 Genève onbewolkt 29 14 0 Helsinki onbewolkt 30 18 0 Innsbruck half bew. 29 14 2 Klagenfurt 29 13 03 Kopenhagen onbewolkt 29 17 0 Lissabon 25 15 0 Locarno half bew. 30 0 0 Londen onbewolkt 31 18 0 Luxemburg onbewolkt 31 21 0 Madrid onbewolkt 35 17 0 Malaga onbewolkt 29 16 0 Mallorca onbewolkt 31 14 0 Malta onbewolkt 20 München 28 14 0 Nice half bew. 30 23 0 Oslo onbewolkt 29 18 01 Parijs onbewolkt 33 18 0 licht bew. 32 20 0 Split 32 21 0 Stockholm onbewolkt 33 18 0 30 18 2 onbewolkt 29 15 0 Casa Blanca 20 Las Palmas licht bew. 26 21 0 Beiroet licht bew. 35 25 0 Tel-Aviv licht bew. 25 Tunis onbewolkt 34 18 0 Over een paar maanden is de gemeente Rotterdam gereed met het uitbaggeren van de Eerste Petroleumhaven, die na jarenlange lozingen door Shell Chemie was dichtge- slibt met sterk verontreinigd afval. Een 21 miljoenenver slindend en inmiddels on dankbaar karwei, want het ministerie van verkeer en wa terstaat heeft Shell opnieuw vergunning verleend afvals- lib te lozen. Slib vol giftige gechloreerde koolwaterstof fen, drins -en vliegas dat in het havenwater moet worden gedumpt, totdat de nieuwe zuiveringsinstallatie van het bedrijf in staat is dit slib zelf te verwerken. Door die beslissing lijkt de gi gantische schoonmaakopera- tie van de haven een tamelijk zinloos karwei. Verontwaar digd heeft de gemeente Rot terdam samen met enkele milieuorganisaties de Raad van State gevraagd deze ver gunning in te trekken. door Margot Klompmaker Puttenplan Het Shell-afval vormt al jaren lang een groot probleem. De fabrieken van Shell Chemie in de Eerste Petroleumhaven produceren onder meer be strijdingsmiddelen, met een hoge graad van giftigheid voor mens en milieu. Verou derde insekticiden, die in middels in Europa verboden zyn, maar in de Derde We reldlanden nog volop worden gebruikt. Het drabbige afval water van deze bestrijdings- fabrikaten is even gevaarlijk als deze middelen zelf. Vroe-- ger werd dit afval opgeslagen op het land, zoals in de Broekpolder bij Vlaardingen. Met als gevolg dat dit gebied onbewoonbaar is geworden. Toen opslag op land niet lan ger mogelijk was, ging het giftige spul het water in. Tot dat bleek dat de haven lang zaam dichtslibte, waardoor schepen met een bepaalde diepgang niet langer konden binnenvaren. De haven moest broodnodig worden uitgebaggerd. Daarop kwam de gemeente Rotterdam in actie, die con tractueel is verplicht de ha ven op de nodige diepte te houden. Het uitbaggeren vormde niet zo'n probleem. Maar waar moest het boven water gehaalde, zwaar verontreinigde afval worden gelaten? De plannen het slib op land in de buurt van het Botlekgebied op te slaan, lie pen op niets uit. Na landurig touwtrekken tus sen verschillende instanties werd het zogenaamde put tenplan opgesteld, een soort opschuifsysteem. In een re delijk schoon gedeelte van de Petroleumhaven zouden twee putten worden gegra ven, waarin het allervuilste slib moest worden gedumpt, voorzien van een afdeklaag. Het slib dat bij het graven van de twee putten vrij kwam, zou worden overge bracht naar elders in de Bot lekhaven, om in een andere havenput te worden gestort. Het slib afkomstig uit die laatste put tenslotte zou in zee worden gestort. Enige kanttekening: het puttenplan kon maar één keer worden uitgevoerd. Geen punt vond de gemeente Rotterdam. Shell was immers een zuive ringsinstallatie aan het bou wen, bedoeld om al het afval water in de toekomst te reini gen. Het slibprobleem zou zo vanzelf worden opgelost. Nieuwe lozingen Niets bleek minder waar. In derdaad is de zuiveringsin stallatie van Shell vorige maand gereed gekomen. Een groot deel van het Shell-afyal kan daarin worden verwerkt. Maar niet het zwaar veront reinigde afval van onder meer de bestrijdingsmidde len. Nog niet tenminste. Eerst wil Shell uitvoerig proefdraaien en moet een verbrandingsinstallatie wor den gebouwd, voordat al het afval kan worden gezuiverd. Midden volgend jaar of uiter lijk 1985 moet alles klaar zyn. Tot die tijd worden de drins (het afval van bestrijdings middelen), andere gechlo reerde koolwaterstoffen en vliegas met zware metalen uit de carbonzurenfabrieken van Shell in het water geloosd. 'We weten ook niet wat we er mee aan moeten', aldus Shell-woordvoerder Stene- ker. Volgens Steneker zijn er geen mogelijkheden tot op slag van het afval bij het be drijf zelf. Waarom weet hy niet precies, maar het heeft te maken met de massaveran dering bij opslag van het af valwater op het land. Shell zegt geen andere uitweg te zien dan nieuwe lozingen. Mi nister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) heeft kennelijk begrip voor de argumenten van Shell, want vorige week is toestemming voor de afval- lozing gegeven. Dit schoot de gemeente Rotter dam in het verkeerde keelgat. 'Als je een haven schoon maakt, ga je die niet opnieuw verontreinigen', aldus een woordvoerder van het ge meentelijk havenbedrijf. Sa men met onder andere de stichting Natuur en Milieu heeft de gemeente eind vori ge week de Raad van State verzocht de vergunning in te trekken. 'Wij dachten dat al het afval van Shell nu zou worden gezuiverd. We heb ben steeds in de veronder stelling geleefd, dat er een eind aan de lozingen zou ko men', aldus de heer Rus van het gemeentelijk havenbe drijf. Zwarte Piet Pas in mei bleek volgens Rus dat Shell niet in staat was al les in de gloednieuwe instal latie te verwerken. 'Techni sche problemen' verhinder den het zuiveren van uitgere kend het meest verontreinig de afval. Rus begrijpt niet waarom het giftige spul dan maar weer moet worden ge loosd. Opslag op eigen ter rein van Shell vindt de ha venman 'beter controleer baar'. Overigens wil de gemeente Shell bepaald niet de Zwarte Piet toespelen. 'We hebben niets tegen Shell. Het bedrijf werkt altijd loyaal mee', al dus Rus. Dat Shell bijvoor beeld meebetaalt aan de hui dige schoonmaakoperatie van de haven, vindt Rus een logische zaak. Volgens hem ligt de fout bij het ministerie van verkeer en waterstaat. Die had de zaak 'beter moe ten regelen'. Straks ziet de gemeente zich geconfron teerd met de zaak dat er ver gunning is verleend voor het lozen van gevaarlijk slib, ter wijl er geen vergunning kan worden verkregen om dat zelfde slib op te slaan. Rus: 'We weten straks niet meer wat we met het slib moeten doen. Het puttenplan kan niet nog een keer worden uit gevoerd'. Nu de vergunningszaak by de Raad van State in behande ling is, geldt voorlopig de ou de vergunning, die Shell had vóór het gereed komen van de zuiveringinstallatie. Vol gens die oude bepaling mocht Shell van alles lozen. De nieuwe vergunning staat weliswaar de lozing toe van de gewraakte gechloreerde koolwaterstoffen, drins en het vliegas, maar legt het dumpen van het overige Shell-afval aan banden. Van daar dat de gemeente de mi nister heeft verzocht de oude bepaling toch maar te ver vangen door de nieuwe ver gunning, in afwachting van de rechterlijke uitspraak. Rotterdam hoopt dat de Raad van State uitspraak doet voor 1 oktober. In september na melijk wordt het puttenplan afgerond. Het tot die tijd ge loosde slib kan dan nog wor den opgeruimd. Als de put ten eenmaal zijn afgedekt, kan er niets meer aan worden gedaan. Beter luisteren Het ministerie van verkeer en waterstaat begrijpt weinig van de deining bij de ge meente van de Maasstad. Woordvoerder Voskuil: 'Bij de voorbereiding van de Shell-installatie is uitvoerig overleg gevoerd. Ook met de gemeente Rotterdam. Die moet dus bekend zijn ge weest met het feit dat de zui veringsinstallatie nog niet al les kon verwerken'. Kortom, Rotterdam had gewoon beter moeten luisteren, dan was er niets aan de hand geweest. Volgens Voskuil is tijdens het overleg tussen Shell en overheidsinstanties besloten de zuivering in twee etappes in te voeren. Het bewuste af val zou pas in tweede instan tie aan de orde komen. Vos kuil erkent dat Shell wellicht 'iets te optimistisch' is ge weest over het invoeren van de tweede zuiveringsfase, maar Rotterdam 'wist er van'. Volgens Voskuil is minister Smit-Kroes van plan het ver zoek van de gemeente om niet de oude maar de nieuwe vergunning te laten gelden in te willigen, hangende de uit spraak van de Raad van Sta te. Maar een oplossing voor het zwaar verontreinigde af val, totdat Shell dit zelf kan verwerken, ziet de woord voerder niet. Shell kan het af val niet opslaan en technisch gesproken is spoedige ver werking ervan onmogelijk, aldus Voskuil. Opslag mogelijk Dat laatste wordt door Lucas Reijnders van de stichting Natuur en Milieu, die even eens beroep heeft aangete kend tegen de lozingsvergun ning, ontkend. Volgens Reijnders is het heel goed mogelijk afvalslib op te slaan, zeker voor een bedryf als Shell. Maar Reynders ver moedt dat Shell weinig zin heeft in het zelf aanpakken van de milieuproblemen, en die liever doorschuift naar de gemeenschap. Het beste vol gens Reynders is de produk- tie van de insekticiden die een groot deel van het afval veroorzaken stop te zetten. Het deel van Shell Chemie dat dit middel produceert kan makkeUjk overschakelen op de fabricage van andere soorten bestrijdingsmidde len, aldus Reynders. Voorlopig is het voor de ge meente Rotterdam 'dweilen met de kraan half open gebla zen', zoals woordvoerder Voskuil van verkeer en wa terstaat het zo beeldend uit drukt. 'Het is allemaal waar, niemand ontkent het'. Maar de woordvoerder laat wel merken alle opwinding over de lozingszaak wat overdre ven te vinden. 'Ach, de groot ste druk is van de ketel. Vroe ger werd van alles geloosd. Dat is nu al sterk vermin derd. U moet het zien als een tijdelijke zaak. Over twee jaar is er geen afvalprobleem meer'. Helaas is de haven van Rotterdam dan wel 'verrijkt' met 200.000 kubieke meter slib vol giftig afval.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 7