Dreigende stop
haringvisserij
i i
C
Glemp: wellicht 22
juli "de grote dag"
Ministers bepleiten groei
joodse gemeenschap Hebron
>-
"Carter-papers"
naar Congres
Mogelijk extra Franse
troepen naar Libanon
Rond middernacht EG-akkoord nodig
'GREENPEACE
Rechter zaak Agca naar Bulgarije
Britse zeelieden blokkeren
storting radioactief afval
Verzet Galieië tegen afval dumpen
Conferentie
Antarctica
Droogte plaagt
delen Afrika
Onbezorgd
op vakantie?
Dan eerst alles
goed regelen bij
de Rabobank.
Rabobank Q
Buitenland
DINSDAG 12 JULI 1983
JERUZALEM (Reuter) Rechtse
ministers oefenen binnen de Is
raëlische regering druk uit meer
joden te sturen naar het centrum
van de stad Hebron, op de bezet
te Westelijke Jordaanoever, waar
het de vorige week tot joods/Ara
bische botsingen kwam.
Uit de berichten in de Israëlische
pers bleek gisteren dat de voor
malige minister van defensie,
Ariel Sharon, een groep van mi
nisters leidt die zondag tijdens
het wekelijkse kabinetsberaad
opriep de kleine joodse gemeen
schap in het oude centrum van
Hebron op korte termijn uit te
breiden. Vijf Israëlische nrtnis-
ters bevalen volgens de Israëli
sche pers tijdens de vergadering
aan dat meer kolonisten in het
oude deel van Hebron gaan wo
nen. Daar leven nu een handvol
joodse families onder zware be
waking van Israëlische troepen
tussen 80.000 Arabieren. Voor de
Israëlische radio verklaarde vice-
premier David Levy, die huisves
ting beheert, dat de huidige rege
ringsplannen voorzien in het uit
breiden van de joodse gemeen
schap met 500 families in de ko
mende drie jaar. Enkele minis
ters willen dat deze plannen ver
sneld worden uitgevoerd. Sha
ron, die nu minister zonder por
tefeuille is, ging verder dan ande
re ministers en vroeg de groot
handelsmarkt en het busstation
in Hebron in joodse handen te
leggen en een hoofdweg aan te
leggen door de stad.
De Israëlische minister van defen
sie, Moshe Arens, heeft de eis
van de kolonisten op de Westelij
ke Jordaanoever "zelfverdedi-
gingsgroepen" te mogen vor
men, van de hand gewezen. Ip
besprak gisteren met de kolonis
ten de veiligheid in het gebied.
WASHINGTON (AP) - President
Ronald Reagan heeft gisteren
het ministerie van justitie gelast,
congresleden inzage te geven in
alle documenten bij hun onder
zoek naar mogelijke politieke
spionage gedurende de presiden
tiële campagne in 1980.
De betrokken congresleden "zul
len toegang krijgen tot al het ma
teriaal", aldus de persvoorlichter
van het Witte Huis, Larry Spea-
kes.
De lijst van Reagan-medewerkers
tijdens de verkiezingscampagne
van 1980 die toegeven dat ze wis
ten van of toegang hadden tot pa
pieren uit het kamp van de toen
malige president Jimmy Carter
wordt met de dag langer.
De papieren, waarin Carter's stra
tegie werd uitgestippeld, zijn op
nog onbekende manier in het re
publikeinse kamp terechtgeko
men en zijn gebruikt bij de voor
bereiding van het belangrijkste
televisiedebat enige dagen voor
de verkiezingen.
Een campagne-adviseur van Car
ter, Timothy Smith, zei dat hij
van tevoren was getipt dat de
staf van Reagan beschikte over
campagne-papieren van de de
mocraten. Smith zei de tip gene
geerd te hebben omdat "het te
gek klonk om waar te zijn".
Smith zei dat hij de tip een week of
tien dagen voor het debat gekre
gen had. De tip was afkomstig
van zijn assistente Caral Darr,
die het op haar beurt zou hebben
gehoord van een kennis in het
Reagan kamp.
Smith zei dat de zegsman van me
vrouw Darr Chuck Crawford is
geweest, die nauw samenwerkte
met de communicatie-chef van
Reagan, Robert Keith Gray, nu
eigenaar van een public relations
firma in Washington waar ook
Crawford werkt.
Crawford noch Darr, een advocate,
kon worden bereikt voor com
mentaar. Herhaalde telefoontjes
leverden niets op.
Als Crawford, werkelijk op de
hoogte was dan is hij de meest
recente naam die op de lijst kan
worden gezet van mensen met
kennis van de "Carter-papers".
Twee andere campagne-adviseurs
van Reagan, William van Cleave
en de voormalige veiligheidsad
viseurs Richard Allen hebben
het afgelopen weekeinde toege
geven de papieren te hebben ge
zien of van het bestaan ervan op
de hoogte geweest te zijn.
Andere medewerkers van Reagan
die hebben toegegeven de papie
ren te hebben gezien of een deel
ervan ontvangen te hebben zijn
de chefstaf van het Witte Huis,
James Baker III, de communica
tiedirecteur van het Witte Huis
David Gergen, en Frank Hodsoll,
het hoofd van het nationale
kunstsubsidie-instituut.
BEIROET (Reuter) - Frankrijk
heeft er mee ingestemd nog 3.000
soldaten naar Libanon te sturen
die het Libanese leger moeten
bijstaan bij het patrouilleren in
een onrustig bergachtig gebied,
als Israël zich daaruit terugtrekt.
Dit is gisteren vernomen uit
bronnen van het ministerie van
defensie in Beiroet.
Volgens deze bronnen heeft de
Franse minister van buitenland
se zaken, Claude Cheysson, tij
dens zijn bezoek aan Beiroet van
afgelopen donderdag het besluit
overgebracht aan de Libanese re
gering. Van de Franse ambassa
de in Beiroet was nog geen com
mentaar te krijgen. In verband
met het Islamitische Eid Al-Fitr-
Feest was hij gesloten.
Frankrijk heeft al 2.000 man, voor
namelijk leden van het vreemde
lingenlegioen, in Libanon die het
Libanese leger in Beiroet steu
nen. Zij behoren tot de multina
tionale troepenmacht die verder
bestaat uit Engelse, Amerikaan
se en Italiaanse eenheden.
Israël heeft gezegd zijn troepen te
willen terugtrekken uit de omge
ving van Beiroet en bergachtige
Shouf-gebied ten zuidoosten van
de Libanese hoofdstad. Het wil
de troepen stationeren in het vei
ligere zuiden. In het Shouf-ge
bied vinden regelmatig gevech
ten plaats tussen Christenen en
Druzen. Volgens diplomaten wil
de multinationale troepenmacht
dit gebied alleen maar binnen
trekken als ook het Libanese le
ger daar stellingen betrekt.
BRUSSEL - De Nederlandse haringvissers moeten vandaag om middernacht hun vangst
staken als er dan in Brussel nog steeds geen akkoord is over de Europese visvangstver
deling.
De Europese visserijministers zijn
gisteren een tweedaagse zitting
begonnen om de visproblemen
op te lossen, maar over de kans
van slagen vandaag bestond
geen uitgesproken optimisme.
„Iedereen sprak zware taal", zei
de Nederlandse minister van
landbouw en visserij, Braks, gis
teravond in Brussel.
Het grote probleem vormt de ver
deling van de haring. Volgens de
laatste voorstellen kunnen de
landen van de Europese Ge
meenschap in totaal 84.300 ton
haring vangen, waarvan 21.600
ton voor Nederland. Nederland
eist echter, op grond van de
vangsten in het verleden, op zijn
minst 25.000 ton. „Daar zullen we
hard aan vasthouden", zei minis
ter Braks. Ook de Denen vragen
veel meer dan de toegewezen
7600 ton haring.
door
Ferry Mingelen
De Europese visserijbiologen kwa
men al begin mei van dit jaar tot
de conclusie dat de haringstand
in de centrale Noordzee zich na
zes jaar vangstverbod voldoende
hersteld had van de overbevis-
sing in de jaren '70. De haring
vangst mocht weer worden ge
opend, maar de Europese lidsta
ten konden het tot nu toe niet
eens worden over de verdeling.
Om vlaggetjesdag op 28 mei voor
Nederland mogelijk te maken,
werd er een tussentijdse regeling
getroffen, waarin Nederland als
voorschot 3000 ton haring mocht
vangen, evenals de Britten. De
Noren (die niet in de Europese
Gemeenschap zitten, maar wel
samen de visstanden in de
Noordzee beheren) kregen 3500
ton als voorschot, andere betrok
ken visserij landen duizend ton.
Nederland heeft inmiddels volgens
officiële cijfers als 6000 ton uit de
zee opgehaald en officieus wordt
er over 14.000 ton gesproken.
Ook de Britten en de Noren zit
ten ver boven het voorschot. De
Europese Commissie, het dage
lijks bestuur van de Europese
Gemeenschap, heeft dit tot nu
toe oogluikend toegestaan, maar
heeft de betrokken landen giste
ren gesommeerd de haring
vangst vandaag om 24.00 uur te
staken als er dan nog geen visse
rijakkoord is.
Volgens een woordvoerder van de
Nederlandse vissers zou er „wel
erg slordig met de visserijbelan-
gen worden omgesprongen als
de vangst om politieke redenen
gestopt moet worden, terwijl het
biologisch volkomen verant
woord is de haring aan wal te
brengen.
Desondanks zal de Nederlandse
vloot zich volgens de woordvoer
der aan de instructie houden om
te stoppen met vissen, „anders
kost het tonnen met geld". Een
Britse woordvoerder deelde gis
teren mee dat de Britse regering
er scherp op zal toezien dat het
vangstverbod ook wordt nage
leefd. Veel haring wordt in de
Britse wateren gevangen.
In het visserijakkoord zit overi-
LONDEN (Reuter) Britse zeelieden hebben gistern de plannen van de
regering om radioactief afval in de Atlantische oceaan te dumpen door
kruist door het schip te boycotten dat het afval had moeten vervoeren.
Het Nationale Verbond van Zeelieden (Nus) riep de regering op twee jaar
lang te stoppen met het storten van radioactief afval in zee om de we
tenschap de tijd te geven na te gaan welke effecten deze stortingen
hebben op het milieu. De zeelieden lopen voorop in de campagne van
de Britse vakbonden tegen de dumpingspraktijken.
Het geboycotte schip, de "Atlantic Fisher", had gisteren een begin moe
ten maken met de storting van 4000 ton afval in de Atlantische Oceaan
op meer dan 500 mijl ten zuidwesten van de Engelse Zuidwest-kust.
Het afval, voornamelijk handschoenen en laarzen die bij radioactief
werk in ziekenhuizen zijn gebruikt, is opgeslagen in betonnen en stalen
vaten. Deze staan nu op het stationsterrein.
De leider van de zeelieden, Jim Slater, verklaarde maandag dat het stor
ten van radioactief afval Groot-Brittannië "te schande maakt in de ogen
van de internationale zeevarende gemeenschap". Deze praktijken
moesten zijns inziens onmiddellijk worden beëindigd.
Vorig jaar stortten de Britten meer dan 2500 ton laag-radioactie afval in
de Atlantische Oceaan ondanks pogingen van milieubeschermers om
dit met behulp van boten te beletten.
Etna-gas
De binnenlandse luchtvaart
maatschappijen van Italië
hebben bekendgemaakt dat
het vliegveld van Catania op
Sicilië tot nader order is ge
sloten vanwege het vulkani
sche stof van de werkende
vuurspuwende berg de Etna.
In een gemeenschappelijke
verklaring van de maatschap
pijen stond dat door de vor
ming van lagen stof op de
startbanen panne in de vlieg
tuigen kon optreden.
Olifanten
Bangladesj moet een bosreser-
vaat inrichten om zijn afne
mende olifantenbevolking op
peil te brengen, aldus een
rapport dat met geld van de
Unesco is opgesteld door de
dierkundige faculteit van de
universiteit van Dhaka. Een
onderzoek heeft uitgewezen
dat Bangladesj nog maar 101
olifanten heeft, de 30 inbegre
pen die uit het aangrenzende
Burma zijn binnengekomen.
"France"
De veiling van kunstwerken
van de "France", het grootste
passagiersschip ter wereld en
het laatste grote schip van de
compagnie Generale Transat-
lantique, heeft een kleine
drie miljoen gulden opge
bracht.
In totaal werden 248 kunstwer
ken verkocht. De hoogste
prijs werd betaald voor twee
schilderijen van havens aan
de Middellandse Zee van
Charles-Ferdinand de La-
croix, bijgenaamd "Lacroix
de Marseille" (1720-1782).
MADRID - Tien leden van de
Spaanse milieuorganisatie Ade-
ga zijn gisteren in Gibraltar gear
resteerd nadat zij zich, uit protest
tegen het door Engeland dum
pen van radioactief afval voor de
kust van Galieië, met ketens had
den vastgeklonken aan het hek
van de residentie van de Britse
gouverneur van de kroonkolo
nie.
Ook in Madrid en in Galieië bereik
ten de acties tegen het lozen van
radioactief afval gisteren een
voorlopig hoogtepunt. Met als
centra de Engelse ambassade in
Madrid en het Britse consulaat in
Vigo, waar grote hoeveelheden
huisvuil op de stoep werden ge
deponeerd. De Nederlandse am
bassade in Madrid ontving daar
entegen bloemen, als dankbetui
ging voor het feit dat de Neder
landse regering vorig jaar sep
tember officieel het storten van
radioactief afval in de Atlanti
sche Oceaan had gestopt.
Al bijna dertig jaar wordt licht en
middelmatig radioactief afval, af
komstig uit ziekenhuis, laborato
ria en kerncentrales in Engeland,
België, Zwitserland en tot vorig
jaar Nederland, gedumpt in wat
in de volksmond al is omgedoopt
tot „kernbegraafplaats": een een
paar honderd kilometer lange
gleuf in de bodem van de Atlanti
sche Oceaan, 315 mijl uit de kust
van Galieië. Volgens officiële be
cijferingen moet daar tussen
1967 en 1982 al bijna 100.000 ton
afval zijn gedumpt, met een tota
le graad aan radioactiviteit van
gens niet alleen haring, maar ook
andere vissoorten, zoals kabel
jauw, schelvis en makreel, die
voor de Nederlandse vissers zeer
belangrijk is. De Nederlandse
haringvloot heeft zich namelijk
sinds het vangstverbod op de ha
ring gespecialiseerd op de vangst
van makreel. Terwijl er in de af
gelopen jaren zo'n 35.000 ton
mocht worden gevangen, werd
dat in de praktijk tegen de
100.000 ton. Daardoor is de ma
kreelstand in gevaar gekomen,
en de Commissie heeft de toege
stane vangsten dan ook aanzien
lijk verlaagd.
Volgens de laatste voorstellen zou
Nederland slechts 30.800 ton ma
kreel naar boven mogen halen.
De vissers klagen hierover steen
en been, maar visserijminister
Braks is akkoord met deze voor
stellen. „Ik ga ervan uit dat de
Nederlandse makreelvloot hier
mee kan overleven", aldus
Braks. Hij hoopt dat de vissers
nieuwe vissoorten en andere vis
wateren zullen vinden om dat te
realiseren.
meer dan één miljoen curie.
Ondanks dat de conferentie van de
landen die in 1972 de Conventie
van Londen ondertekenden, in
februari van dit jaar met meer
derheid een door Spanje inge
diende motie aanvaardden om
het dumpen van radioactief afval
in de zee voorlopig op te schor
ten (merkwaardig genoeg met de
Nederlandse stem tegen), gaat
het dumpen gewoon door. De re
soluties van de Conventie van
Londen zijn namelijk niet bin
dend. Deze week stond een la
ding van 3900 toh Brits afval op
het programma; op 11 september
a.s. zullen België en Zwitserland
nog eens 4000 ton afval lozen.
door
Gerrit-Jan Hoek
Dat de lozingen plaatshebben met
toestemming van het Internatio
nale Agentschap voor Atoom
energie en volgens de officiële
autoriteiten met voldoende
garanties omkleed zijn dat ze
geen gevaar voor radioactieve
besmetting opleveren, heeft de
gemoederen in Galieië aller
minst gerustgesteld. Integen
deel, enkele vaten die jaren gele
den gedumpt zijn en onlangs
naar boven gehaald zijn, vertoon
den ernstig sporen van oxydatie,
terwijl van sommige bidons het
cement scheuren vertoonde als
gevolg van de erosie door de
golfstroom en het schuren over
BONN (AFP/DPA) - Als pin-
guins verklede milieube
schermers hebben gisteren
gedemonstreerd voor het ge
bouw in Bonn waar de ope
ning plaatshad van een inter
nationale conferentie over de
exploitatie van minerale bo-
demvoorraden, die naar men
aanneemt onder het ijs op de
zuidpool aanwezig zijn.
De demonstranten, leden van
de milieu-organisatie Green-
pece, hadden spandoeken bij
zich waarop "geen commer
ciële exploitatie van Antarcti
ca" en "maak van Antarctica
een internationaal be
schermd gebied" stond.
De conferentie, waaraan veer
tien landen deelnemen en die
twee weken zal duren, moet
grondregels opstellen voor
mijnbouwmaatschappijen
die in het gebied van de zuid
pool naar delfstoffen willen
zoeken.
Op de confentie zijn de Ver
enigde Staten, Japan, Frank
rijk, West-Duitsland, Enge
land, België, Polen, Chili,
Noorwegen, Argentinië,
Nieuw-Zeeland, Australië,
Zuid-Afrika en de Sowjet-
Unie vertegenwoordigd. De
ze landen hebben het verdrag
van 1959 ondetekend, waarin
Antarctica tot een kernwa-
penvrij niemandsland is ver
klaard dat slechts voor we
tenschappelijk onderzoek ge
bruikt mag worden.
de rotsbodem. Recente calcula
ties van Engelse milieuorganisa
ties, dat de radioactieve golf in
een periode van twee a drie jaar
de kust van Galieië kan berei
ken, heeft de verontrusting al
leen nog maar doen toenemen.
Vandaar ook dat de campagne on
der de bevolking van Galieië
langzaam maar zeker begint aan
te slaan. Vorige week vrijdag was
door een aantal milieuorganisa
ties, vakbonden en nationalisti
sche partijen (die zich aanzien
lijk militanter tonen dan de tradi
tionele partijen) een actiedag
georganiseerd. In meer dan 50
gemeenten in Galieië werd op
grote schaal gedemonstreerd,
sloten de winkels uit protest een
uur en ging om elf uur 's avonds
de stroom voor vijf minuten uit.
Het gemeentebestuur van Lugo
verklaarde de Engelse regering
openlijk tot „vijand van Spanje",
terwijl de radicale UPG erop
aandrong dat de ambassadeurs
van Engeland, België en Zwitser
land tot persona non grata wer
den verklaard en de diplomatie
ke betrekkingen met deze lan
den werden verbroken. In Vigo
werd een kartonnen beeltenis
van Margaret Thatcher, onder
gezang van een speciaal gecom
poneerd protestlied, met benzine
overgoten en in brand gestoken.
Dit omdat Engeland met 80 pro
cent van het totale hoeveelheid
afval het leeuwendeel van de
dumping voor zijn rekening
neemt.
ROME (UPI/AP) - De Italiaanse
rechter die de zaak van de aan
slag op de paus in 1981 onder
zoekt is gisteravond voor het
eerst naar Bulgarije gevlogen.
Dit twee dagen nadat de Turkse
dader Mehmet Ali Agca in het
openbaar verklaarde dat de Bul
garen achter de aanslag, hadden
gezeten. Het bezoek zou voor een
week zijn.
"Er gebeuren zeer vreemde dingen
in de zaak", zo regeerde de advo
caat van een op beschuldiging
van medeplichtigheid in Italië
gearresteerde Bulgaarse functio
naris. "Er zijn bepaald nieuwe
ontwikkelingen, waarover ik nu
niet kan spreken. Rechter Ilario
Martella vertrok overhaast sa
men met een groep andere ge
rechtelijke functionarissen plus
één van Interpol', zo zei de advo
caat, Giuseppe Consolo. Dit of
schoon, naar Consolo zei, hij
Martella al diverse malen had
verzocht om naar Bulgarije te
gaan, maar deze dit steeds had
afgewezen. 'Onze beste getuigen
zijn daar, maar hij wilde nooit
gaan', zo zei Consolo.
Agca verklaarde twee dagen tevo
ren voor het eerst in het open
baar dat de Bulgaarse geheime
dienst en de Sowjet-KGB achter
de aanslag op de paus zaten.
Agca deed dit tegenover verslagge
vers buiten het Romeinse hoofd
bureau van politie. Hij zei ook
dat Sergei Antanov, hoofd van
het kantoor van de Bulgaarse
luchtvaartmaatschappij in Ro
me, zich met hem op het St. Pie
tersplein bevond op de dag dat
hij de paus neerschoot. Anatov
was in november vorig jaar gear
resteerd door de Italiaanse poli
tie.
De Turk gaf ook twee leden van de
Bulgaarse ambassadestaf, Teo-
dorov Aivazov en Juelio Vassilev
Kolev, op als medeplichtigen. Ai
vazov en Kolev verlieten Italië
vorig jaar voordat zij door de Ita-
MAPUTO (DPA) De landen die
deel uitmaken van de ontwikke
lingsgemeenschap van Zuidelijk
Afrika (Sadcc) hebben een be
roep gedaan op de industrielan
den hulp te verlenen in verband
met de rampzalige droogte die
het gebied teistert. „Veel mensen
op het platteland hebben tot de
oogst van 1984 geen voedsel en
zelfs dan dreigt de droogte op-
nieuV de oogst te vernietigen",
aldus een communiqué dat werd
uitgegeven na afloop van een
eendaagse confrontatie van de
Sadcc in de Mozambikaanse
hoofdstad Maputo.
De negen landen van de Sadcc (alle
landen van Zuidelijk Afrika be
halve Zuid-Afrika) hebben vol
gens een voorlopige schatting
230 miljoen dollar nodig om de
ergste gevolgen op te vangen. De
Sadcc werd drie jaar geleden op
gericht om door de ontwikkeling
van de eigen mogelijkheden van
de lidstaten de afhankelijkheid
van Zuid-Afrika te verminderen.
liaanse autoriteiten konden wor
den ondervraagd.
De ontvoerder van het dochtertje
van een werknemer van het Vati-
caan heeft geantwoord op
smeekbeden van de familie en
een briefje aangeboden waaruit
zou blijken dat het meisje nog in
leven is, aldus het in Rome ver
schijnende dagblad Paesa Sera
gisteren.
De ontvoerder heeft gezegd het
meisje pas te zullen laten gaan
als Mehmet Ali Agca wordt vrij
gelaten.
WARSCHAU (AFP/UPI) De primaat van Polen, kardinaal Jozef
Glemp, heeft gisteren bij zijn terugkeer uit Rome in Warschau laten
doorschemeren dat de staat van beleg in Polen wel eens op 22 juli, de
nationale feestdag, opgeheven zou kunnen Worden en een algemene
amnèstie zou kunnen worden afgekondigd.
„Het zou wel eens kunnen zijn dat de nationale feestdag gepaard gaat met
de opheffing van de staat van beleg en de afkondiging van een straf-
kwijtschelding", zei Glemp op de luchthaven Okecie van Warschau.
Gevraagd of Paus Johannes Paules n hem nieuwe instructies had meege
geven voor de houding die de kerk zou moeten innemen tegenover
Lech Walesa, ex-leider van de verboden vrije vakcentrale Solidariteit,
antwoordde Glemp: „De kerk heeft geen richtlijn voor wie ook, noch
voor de heer Walesa noch voor een sociale beweging (Solidariteit)".
ADVERTENTIE
Voor mijn vakantie heb ik
alles prima geregeld. Bij mijn
eigen Rabobank.
Peseta's voor mijn ver
blijf in Spanje, wat franse
francs voor de doorreis en
reischeques als reserve.
En niet te vergeten 'n
goede reisverzekering.
Bovendien past de Rabo- -
bank, voor 'n kleine vergoeding,
op waardevolle spulletjes, die ik
niet graag kwijt raak.
Doe daarom zoals ik en
regel alle vakantiezaken bij de
Rabobank. Altijd in de buurt,
snel aan de beurt.
geld en goede raad
