Blik in de
weekbladen
c
Chin A Sen verwacht
geweld in Suriname
Van den Broek somber overkwestie-Libanon
BMW 1802 f4500.-
DE TIJD
ELSEVIERS
Geen extra belasting op
huishoudelijke apparaten
Verslag Dodewaard
"positief gekleurd"
SjSS?*"
Varia
DONDERDAG 7 JULI 1983
Tros-Aktua is volgens een onder
zoek van de NOS het meest be
keken, maar tegelijkertijd ook
het minst gewaardeerde actuali
teitenprogramma. Wibo van de
Linde wordt als de verpersoonlij
king van die rubriek zowel be
mind als gehaat. Ton Oostveen
interviewde hem en komt heel
voorzichtig tot de conclusie dat
Van de Linde "wel meevalt".
Van de Linde zegt zich niet in
een hoek te willen laten druk
ken, omdat je dan makkelijker te
bewaken bent. "Ik vind dat we
elkaar in dit land steeds agressie
ver bewaken. Er is geen toleran
tie meer. We zijn met z'n allen zo
verschrikkelijk chagrijnig ge
worden". (-) "Als wij eens sympa
thiek uitpakken over de vredes
beweging hoor je gelijk: dat is
een handigheidje van ze".
De Tijd wijdt ook een reportage
aan de "nieuwe" ziekte, Aids, die
ook in Nederland een angstpsy
chose lijkt te veroorzaken.
Dominee A.C. Hofland werd on
dervraagd over de kerk als actie
groep: "Als ik sommige domi
nees en pastores hoor preken
lijkt de bijbel net een spoorboek
je voor concrete maatschappij
kritiek".
In het tweede deel van zijn proloog
voor een autobiografie vertelt de
schrijver Naipaul hoe hij door
toedoen van zijn vader schrijver
werd.
De Amerikaanse journalist Sey
mour Hersh trok de beerput
open uit de tijd dat Henry Kissin
ger het op het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken
voor het zeggen had. Het boek
maakt, aldus De Tijd, sterk de in
druk anti-Kissinger te zijn, maar
Hersh zelf ontkent dat. "Maar
waarom dan een boek van 698
pagina's uitsluitend over Henry
Kissinger?", vraagt de recensent
zich af.
Ook in het weekblad de uitslag van
de 'ludieke' enquête "Met de
Franse slag".
"Zo zitten de zware jongens",
meldt Elseviers Magazine, dat als
eerste persteam de.B-vleugel van
de Scheveningse strafgevange
nis mocht bezoeken. Het omslag
artikel is opgebouwd uit ge
sprekjes met de gevangenisdi
rectie, bewaarders en een ex-B-
vleugelgedetineerde. De B-vleu
gel of "De Bunker" herbergt
zware criminelen met straffen tot
16 jaar: moord, doodslag, ver
krachting, beroving. Resocialise
ring voor deze gedetineerden
wordt in de directiekamer uitge
sloten geacht: "Huet (de direc
teur) schatert met zijn adjudan
ten Belksma en Schellekens om
deze onnozelheid en pareert met:
"Niets te verbeteren. Dèt geldt
voor de meesten". Volgens de
verslaggever hebben de bewo
ners van De Bunker maar één
doel voor ogen: ontvluchten. Een
aantal keren is dat gelukt, on
danks de scherpe bewaking via
de schiettoren, met radar en al
lerhande andere veiligsheids-
voorzieningen. De ex-Bunker-
gedetineerde: "Levensgevaarlijk
word je in Scheveningen. Een
gevoel van haat krijg je. Haat te
gen de b^jes. Zes weken ben ik
voortvluchtig geweest. Ik wist
maar één ding: nooit meer te
rug".
EM schetst verder de strijd in het
kabinet over de bezuinigingen
voor volgend jaar en geeft een
ooggetuigeverslag van de de
monstratie van afgelopen zater
dag in Woensdrecht, waar de
kruisrakketten zouden (moeten
of kunnen) komen. Ook wijdt
EM een verhaal aan de Waterga-
te-achtige belangstelling van de
Reagan-campagne voor de toen
malige president Carter en wordt
Henri Remmers met zfjn voor
Amerika bedoelde tv-commer-
cial "Holland on satellite" te kijk
gezet: 'Wat verkoopt Henri Rem
mers: Holland of zichzelf?".
"Minder progressief dan de Aijos,
maar progressiever dan de
christelijk historische jongeren".
De typering is afkomstig van een
jonge christen-democratische
onderzoeker en geldt het CD JA,
de jongerenclub van het CDA.
"Ouwe zakken in een duur pak
maar met een sigaar van de Pro-
fimarkt", zo luidt een andere ty
pering. Ditmaal van een
werkende jongere, die geen be
hoefte heeft aan dit gezelschap
en maar rechtsreeks lid van het
CDA is geworden.
HN sprak met hen en met bestuur
ders van het CDJA, die beamen
dat "de club inderdaad wat eli
tair is". En die dat ook illustreren
met wollige taal, zoals de voorzit
ter die liever niet van christelijke
politiek spreekt. "Dat klinkt zo
pretentieus. Ik spreek liever van:
de christelijk-democratische be-
weging, want daar zit iets van dy
namiek in en het element 'probe
ren': proberen politiek te bedrij
ven vanuit het evangelie".
Wie mag er nog Nederlander wor
den? Jos Teunissen ging voor
HN op zoek naar het antwoord
naar aanleiding van de recente
Janmaat-actie in de Tweede Ka
mer. Hij stuitte onder meer op
een onderzoek van het Neder
lands Interuniversitair Demogra
fisch Instituut, waaruit blijkt dat
een fors percentage van de Ne
derlandse bevolking denkt, dat
hier veel meer buitenlanders wo
nen dan het geval is. Surinamers,
Antillianen en Molukkers inbe
grepen gaat het om nog geen zes
procent, terwijl heel wat onder
vraagden gokten op 25 procent
of meer.
Verder in HN onder meer een in
terview met Wim van der Zee, se
cretaris van de Hervormde Raad
voor Kerk en Gezin ("We kunnen
ervoor zorgen, dat de wereld een
minder grote hel wordt"). Uit de
VS een reportage over de Vrij
plaatsbeweging, die voorkomt
dat de Amerikaanse immigratie
dienst gevluchte Salvadoranen
terugstuurt. Louis Smit be
schrijft de rijke cultuur van een
miskend volk aan de hand van
Vers Vuur, een boek van Erika
Dedinszky over Zigeuners.
JERUZALEM (GPD) - Minister
Van de Broek (buitenlandse za
ken) heeft zich gisteren in Jeru
zalem pessimistisch uitgelaten
over de kans op een goede vres-
desregeling tussen Syrië en Is
raël. Hij wees erop dat een even
tuele gedeeltelijke terugtrekking
van Israëlische troepen uit Liba
non het oorlogsgevaar tussen
beide landen nauwelijks ver
kleint, omdat de legers van Syrië
en Israël op dezelfde plaats te
genover elkaar blijven staan.
Israël wil Syrië duidelijk maken
dat de Syriërs niet passief van de
Israëlische stap kunnen profite
ren, want de Israëlische terug
trekking heeft op een ander front
Unifil
Het oorlogsgevaar is er dus zeker
niet minder op geworden, al
durfde Van den Broek geen uit
spraak te doen hoe groot het is.
Op een persconferentie had hij
nog eens toegelicht dat Neder
land er weinig voor voelt zich in
het Libanese wespennest te ste
ken. Een vrede bewarende taak
in het kader van Unifil, als buffer
tussen twee staten, is een con
cept waar Nederland aan mee wil
doen, maar een politietaak in de
binnenlandse aangelegenheden
van een land als Libanon past
niet in de Nederlandse opvattin
gen over het mandaat van Unifil.
Van den Broek meende echter
dat er wellicht een ander land
was (een naam wilde hij niet noe
men, wellicht Frankrijk) dat
meer voor zo'n politietaak voelt.
Het gesprek tussen Begin en Van
den Broek van gisterochtend le
verde geen nieuwe gezichtspun
ten op. Begin maakte een matte
indruk: het is duidelijk dat hij
niet meer de oude is. Van den
Broek noemde het gesprek 'zeer
vriendelijk', maar Begin dacht
daar kennelijk anders over: de
Israëlische radio wist tenminste
te melden dat het gesprek stroef
verliep nadat de Nederlandse mi
nister zijn kritiek op de nederzet
tingen had ontvouwd. Van den
Broek: „Ik ben daar zeer ver
baasd over, want als dat zo is,
heeft hij het buitengwoon goed
gemaskeerd. En wat voor mij
nog erger is: ik heb er niets van
gemerkt, als het tenminste waar
Tevreden
Al met al zijn de Israëli's zeer tevre
den over Van den Broek. Wat
enige maanden in Jordanië ook
al werd gezegd, werd hier her
haald: anders dan vele van zijn
collega's beheerst hij de materie,
en steekt hij verre uit boven zijn
EG-collega's.
En wat voor Israël het belangrijk
ste is: de betrekkingen tussen Is
raël en Nederland lijden niet on
der het Israëlische nederzettin
gen- en Palestijnenbeleid. Voor
de Israëli's is het eigenlijk hele
maal niet zo belangrijk wat Van
den Broek over de nederzettin
gen en de PLO zegt, maar in hoe
verre dat verder van invloed op
de betrekkingen is. Als die on
danks het Israëlische beleid
goed zijn, dan mag de Israëlische
politiek een succes genoemd
worden.
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De voorzitter van de Raad voor de Bevrijding van Surina
me, ex-president Henk Chin A Sen, sluit niet uit dat verzetsgroepen in Suriname op
korte termijn tot gewelddadige acties zullen komen.
De tijd dat het niet op kon is voor
bij. Met de historische woorden
'het wordt nooit meer zoals vroe
ger' luidde Joop den Uyl een cri
sistijd in, die nog steeds voort
duurt. Op zoek naar oorzaken en
mogelijke oplossingen maakte
de HP een rondgang langs politi
ci, ondernemers en economen.
Deze week deel 1.
't Begon met de oliecrisis, zeggen
de meeste ondervraagden. Toen
groeide lanzaam het besef dat de
bomen niet langer tot in de he
mel groeiden. Voorbij de tijd van
de investeringen, hoge lonen en
werk voor wie maar wilde. Zuini
ger aandoen met energie was het
begin, nu is het bezuinigen op al
le verworvenheden van de wel
vaartsstaat. Over het waarom
van de economische recessie zijn
de meningen verdeeld in twee
groepen: de boetepredikers van
de Kosten tegenover de aposte
len van de Afzet, zoals HP hen
omschrijft. Anders gezegd, de
een 'wijst een beschuldigende
vinger naar de hoge lonen, de an
der wijt de malaise eerder aan de
verminderde afzetmogelijkhe
den.
Vertegenwoordiger van de eerste
groep is Jelle Zijlstra, die terug
gaat naar 1964. De forse loonstij
gingen in dat jaar zijn volgens
hem het begin van alle ellende.
'Toen zijn we begonnen met het
verwoesten van de rendemen
ten'. Zijlstra en gelijkgestemde
geesten zien maar een remedie:
bezuinigen. Zijn opponent Den
Uyl verwacht juist meer heil van
het stimuleren van de bestedin
gen.
Verder in HP: lijdt de Nederlandse
tv aan cultuurbarbarisme? En
negatieve kanttekeningen bij de
nieuwste James Bond-film, door
HP omschreven als 'een stripver
haal met een marionet als held,
en dames die ook al niet meer
zijn wat ze geweest zijn'.
Schermen
invaliden
PARIJS - Op de eerste dag
van de Europese kampioen
schappen voor invaliden
heeft rolstoelschermster Mar
jolein den Uyl uit Alphen aan
den Rjin voor het enige Ne
derlandse eremetaal gezorgd.
Op het onderdeel floret ver
overde zij een bronzen me
daille.
Bij de heren individueel drong
alleen Frans Verhoef uit Sas-
senheim door tot de finale.
Hierin zegevierde hij één
maal (5-0), waardoor hij als
vijfde eindigde. Frans van
Niekerk uit Warmond en
Hans Duindam uit Alphen
aan den Rijn werden in de
eerste ronde uitgeschakeld.
Dat overkwam ook Govert
van Nimwegen uit Voorscho
ten, debutant in de nationale
NIS-selectie.
Volgens Chin A Sen zijn er in Suri
name verzetsgroepen georgani
seerd op het platteland, op scho
len, in het leger en binnen het po
litie-apparaat. Het verzet is bo
vendien doorgedrongen in de
door legerleider Bouterse opge
leide militiegroepen.
Op een bijeenkomst van de pers
gisteren in Amsterdam, zei hij:
Suriname is een totalitaire
machtsstaat geworden. Het
wordt geleid door een dictator en
steunt op een kleine machts
groep. Het regime-Bouterse
heeft ook niet de steun van het
volk. Met willekeurige arresta
ties en terreur wordt het volk in
bedwang gehouden. Er is geen
vrijheid van meningsuiting en er
is sprake van een grote rechtson-
zekerheid".
De voorzitter van de Bevrijdings-
raad wees op de recente arresta
tie van een ex-minister uit zijn
vroegere kabinet, mevrouw
Stadwijk-Cappel, die twee dagen
werd vastgehouden. Een andere
vrouw werd enige maanden gele
den door een militielid doodge-
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
Aardenne (economische zaken)
en minister Ruding (financiën)
voelen niets voor een heffing op
huishoudelijke apparaten, die
veel energie verbruiken. De kos
ten van opzet en uitvoering van
een dergelijke heffing wegen
niet op tegen de geringe omvang
van de verwachte besparing, al
dus de bewindslieden in een
brief aan de Tweede Kamer.
Het parlement wenste nader geïn
formeerd te worden over moge
lijkheden van extra belasting op
energieverslindende huishoude
lijke apparaten.
De bewindslieden gaan er in hun
notitie van uit dat alleen elektri
sche'apparaten zouden moeten
worden belast waarvoor een be
tere vervanging bestaat.
Hoewel de heffing in de vorm van
een specifieke accijns mogelijk
is, voelen de ministers er niets
voor. De opbrengst is gering: een
daling van het energieverbruik
van 0,2 tot 1,5 procent ten opzich
te van het totale energieverbruik.
schoten, nadat zij op een feestje
kritiek had geleverd op het regi
me. Volgens Chin A Sen heeft
het regime ongeeer 150 mensen
in dienst die tegen betaling van
600 tot 800 gulden per maand op
treden als gangmakers bij mani
festaties en als verklikkers.
Hij toonde zich ongerust over de
toestand van ex-minister Hardjo
Prajitno, die sinds begin dit jaar
gevangen zit op verdenking van
het beramen van een coup. Ht
rechtssysteem is volgens de ex-
president "in elkaar gezakt" en
durft geen enkele advocaat de
verdediging van Hardjo Prajitno
op zich te nemen.
Chin A Sen benadrukte gisteren
nogmaals, dat de Bevrijdings-
raad geen gebruik zal maken van
huurlingen. De raad streeft ver
zet van binnenuit na, waarbij
niet uitgesloten moet worden dat
er geweld aan te pas zal komen.
Om dit binnenlands verzet ver
der te stimuleren, kondigde hy
een verzetszender aan die op Su
riname zal worden gericht.
De leider van de Surinaamse vak
bond "C-47", Fred Derby, heeft
vanmorgen in een vraaggesprek
voor de NCRV-radio de wens uit
gesproken dat de Nederlandse
ontwikkelingshulp aan Surina
me op korte termijn wordt her
vat. "Ontwikkelingshulp is geen
zaak van Arron en Den Uyl, of
van Lubberse en Bouterse. Het
gaat hier om een contract tussen
twee naties. Het is een aangele
genheid van het Surinaamse en
Nederlandse volk", aldus Derby.
Derby is de tweede Surinaamse
vakbondsleider die zich openlijk
achter het regime-Bouterse op
stelt. Nog geen twee weken gele
den verklaarde de voorzitter van
de overkoepelende Surinaamse
vakcentrale, de Moederbond, op
het congres van het Internationa
le Verbond van Vrije Vakvereni
gingen (IVW) in Oslo dat de
vakbeweging in Suriname met
de nieuwe situatie moet leren le
SCHEVENINGEN - Hoe verkoop je een gebied vol bergen aan een land
dat slechts hier en daar een heuvel kent? Het toeristenbureau van Tirol
plaatste op de boulevard van Scheveningen een bergtopje van 3Vz meter
hoog. Liefhebbers kunnen de steenklomp "beklimmen". Ook mensen met
hoogtevrees komen zo aan hun trekken.
(Foto ANP)
Actiegroepen dagvaarden bestuur
ARNHEM (GPD) - Het bestuur
van de kerncentrale in Dode
waard handelt in strijd met de
Wet op de jaarrekening. Ten on
rechte wordt in de jaarlijkse ba
lans geen rekening gehouden
met de hoge kosten die ontman
teling van de centrale met zich
meebrengt. Hierdoor valt het fi
nanciële resultaat van het bedrijf
veel te positief uit.
Dat stellen de actiegroepen Stop
Dodewaard en Strohalm en de
Stichting Onderzoek Bedrijfsin
formatie (SOBI), die de zaak in
middels aanhangig hebben ge
maakt bij de Ondernemingska
mer van het gerechtshof in Am
sterdam. Het bestuur van de Do-
dewaardse centrale is gedag
vaard zich op donderdag 28 juli
voor de rechter te verantwoor
den. De Ondernemingskamer is
onder meer belast met de contro
le op de naleving van regels uit
eerdergenoemde wet.
Volgens Bert van Baggum van
Stop Dodewaard kost het afbre
ken van de centrale in Dode
waard (die na de recente onder
houdsbeurt technisch gezien nog
15 jaar meekan) volgens officiële
cijfers 37,5 tot 45 miljoen. „Maar
er zijn ook deskundigen die me
nen dat het ontmantelen 90 tot
170 procent van de bouwkosten
bedraagt". „Ik weet niet of het
bestuur van de centrale opzette
lijk heeft getracht de buiten
wacht te misleiden of dat er spra
ke is van een slordigheid", aldus
Van Baggum. Feit is wel dat, als
de afbraakkosten van de centrale
worden doorberekend, in de cij
fers het beeld heel wat negatie
ver uitvalt.
3 MAANDEN VOLLEDIGE
BOVAG-GARANTIE
aCCA
•et**"
Jan Tinbergen en Joop den Uyl
spraken met VN-redacteuren
over het regime van Francois
Mitterrand in Frankrijk. Centrale
vraag: waarom ging het mis
Den Uyl: "Ik denk dat het een
nadeel is dat Mitterrand zich
nooit met economie heeft bezig
gehouden.... maar ik heb ook wel
eens het gevoel dat de fouten van
Mitterrand worden uitvergroot.
Er zijn in Frankrijk extravagante
dingen gebeurd, maar in vergelij
king met de extravaganties van
het Thatcher-bewind zijn die nog
betrekkelijk marginaal". Tinber
gen: "De Franse socialisten had
den de moed moeten hebben om
arbeidstijdverkorting gepaard te
laten gaan met loonsverlaging".
Van Tijn en Van Weezei schetsten
een portret van Hans van den
Broek, de minister van buiten
landse zaken. Hij werd als Enka/
Akzo-sales manager ingezet tij
dens de Ierse ontvoeringskwes
tie rond Tiede Herrema, daar
door ontmoette hij Akzo-advi-
seur en CDA-politicus Schmel-
zer, die positief over hem advi
seerde bij zijn aantreden als ka
merlid en benoeming tot staats-
scretaris en minister. Schmelzer
is nog steeds zijn belangrijkste
en wellicht enige adviseur. Met
Van den Broek is het departe
ment in zijn sas. Eindelijk weer
een minister die luistert naar de
bondgenoten in plaats van zelf
met opvattingen komt.
Martin van Amerongen bezocht
het Kafka-congres in Wenen,
voorts een gesprek met de om
streden WD-Europarlementa-
riër Berkhouwer en een kleurka
tern over de Belgische Rijks
wacht.
Oegstgeesterweg/Maredijk 175 te Leiden - Tel. 071-212911
werkelijke
bijzondere auto
Het bouwjaar 1975 zegt niets,
als u de auto gezien heeft!
Niet van nieuw te onderscheiden
en in zeer goede technische staat.
Voor de snelle beslisser
(zonder garantie)
Donderdagavond koopavond financiering mogelijk.
