y
CDA: wettelijke
investeriiigsstop
WIEL
"Wij willen geen betutteling"
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
Ziekenhuisbudget omlaag
Vredesleuzen aangescherpt
Te weinig bezuinigd
in gezondheidszorg
-C
Grootscheepse fraude
met verdunde dranken
Actieve Z.-Afrika boycot afgewezen
Senaat stemt in met
verlaging uitkering
Van Agt als
commissaris
geïnstalleerd
"Niet twee
gevangenen
in één eel"
MAND VOOR MEVROUW
jwëËÊSIP
i
Ouderenbonden komen in opstand
Kort geding
Herrenberg
Kamer achter tijdelijke
verlaging kinderbijslag
WOENSDAG 22 JUNI 1983
AMSTELVEEN (GPD) - Er dreigt weinig terecht te komen van de bezui
nigingen in de gezondheidszorg, zoals de overheid die heeft aangekon
digd. Zo stegen de uitgaven voor de ziekenfondsverzekering en de Al
gemene Wet Bijzondere Ziektekostenverzekering vorig jaar met f 454
miljoen meer dan was geraamd. Dit betekent dat van de f 636 miljoen
bezuinigingen, waarvan werd uitgegaan, bijna niets is overgebleven.
Dit voorbeeld noemt een commissie van de Ziekenfondsraad, die een
advies uitbrengt over het zogenaamde Financieel Overzicht Gezond
heidszorg, een jaarlijkse kostenraming van de overheid.
Ook wordt betreurd dat in het financieel overzicht voor 1983 geen koers
voor de lange termijn is opgenomen.
De kassen van de verplichte ziekenfondsverzekering en van de bejaar
denverzekering hebben zowel over 1982 als dit jaar met tegenvallers te
kampen. De ziekenfondsverzekering heeft over 1982 een nadelig saldo
van f583 miljoen, dat is ruim f 114 miljoen ongunstiger dan aanvanke
lijk werd geraamd. De hogere lasten worden voor een belangrijk deel
veroorzaakt door grotere stijging van de kosten van geneesmiddelen.
Binnenland
DEN HAAG (GPD) - De organi
satoren van de landelijke vre
desdemonstratie, die op 29
oktober in Den Haag zal wor
den gehouden, hebben hun
uitgangspunten aange
scherpt. Hoewel de eerder
bekendgemaakte leuzen niet
zijn veranderd, staat het ver
zet tegen de plaatsing van
kruisraketten in Nederland
centraal. Dat blijkt uit de gis
teren verschenen toelichting
op de demonstratie.
Volgens de organisatoren
wordt deze demonstratie an
ders, „politieker", dan die
van 21 november 1981, waar
voor 400.000 mensen naar
Amsterdam kwamen. Men
verwacht de deelnemers zich
duidelijker tegen de kruisra
ketten zullen uitspreken.
Het comité dat de demonstratie
organiseert heeft ook de
naam gekregen „Komitee
Kruisraketten Nee!". Elders
in de toelichting wordt overi
gens wel gesteld dat het ver
zet zich ook richt tegen nieu
we kernwapens in andere
landen in Europa.
Het beste middel van Neder
land om de kernwapenwed
loop tegen te houden is vol
gens het comité het afwijzen
van de plaatsing van nieuwe
kernwapens op Nederlands
grondgebied en in Europa.
Het „Komitee Kruisraketten
Nee" bestaat uit IKV, Pax
Christi, PvdA, PPR, D'66,
PSP, CPN, EVP, het Samen
werkingsverband Stop de N-
bom, Stop de Kernwapen-
wedloop, Vrouwen voor Vre
de, Vrouwen tegen Kernwa
pens, het Platform van Radi
cale Vredesgroepen, het Hu
manistisch Vredesberaad,
Kerk en Vrede, de FNV en de
WDM.
Het CDA besloot eerder dit jaar
niet aan de organisatie van de
demonstratie mee te doen,
omdat men het niet eens was
met de uitleg van de officiële
leuzen.
Volgens IKV-secretaris Mient-
Jan Faber, bestuurslid van
het Komitee wilde het CDA
de demonstratie „dienst
baar" maken aan de ontwa
peningsbesprekingen in Ge-
nève. Daarover is de verkla
ring nogal sceptisch. „We zijn
er niet tegen. Maar die onder
handelingen mogen geen ali
bi worden om de nieuwe ra
ketten toch maar neer te zet
ten".
AMSTERDAM (ANP) - De directie van het bottelbedrijf Volendam uit
Noord-Holland is gisteren aangehouden. De drie directieleden worden
ervan verdacht op grote schaal te hebben geknoeid met wijn en sherry.
Het vermoeden bestaat dat ook belastingfraude is gepleegd, maar daar
over kon de Amsterdamse officier van justitie mr. Wooldrik nog niets
meedelen.
Het bottelbedrijf zou sherry hebben aangelengd met zeer goedkope
vruchtenwijn en wijnen uit de streken Roussilion, Corbieres, Cóte du
Rhone en Cóte du Ventoux met water te hebben verdund. Deze wijnen
werden in grote hoeveelheden tegen lage prijzen afgezet aan groothan
del en grootwinkelbedrijven over het gehele land. Het Volendammer
bottelbedrijf had een miljoenenomzet.
Enige tijd geleden hadden de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst
(FIOD) en de Algemene Inspectiedienst (AID) van het ministerie van
landbouw het vermoeden gekregen dat er iets niet klopte bij het bottel
bedrijf.
Hij controle was namelijk gebleken dat de wijn goedkoper werd afgezet
(f2,10) dan werd ingekocht (f2,32).
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
den Broek (buitenlandse zaken)
is nog niet bereid verder te gaan
dan enkele vage toezeggingen
over een actief beleid gericht te
gen het apartheidsbewind in
Zuid-Afrika.
Ondanks een CDA-motie waarin
de regering onder meer wordt
gevraagd om Nederlandse inves
teringen in Zuid-Afrika aan ban
den te leggen, import uit Zuid-
Afrika te beperken en het wa
penembargo tegen dat land uit te
breiden. Dit bleek gisteravond
tijdens het debat in de Tweede
Kamer over Zuid-Afrika, dat
vandaag wordt voortgezet.
De CDA-fractie bleek een olie-em
bargo tegen Zuid-Afrika op de
lange baan te hebben geschoven.
Het CDA wil de regering onge
veer anderhalf jaar de tijd geven
om als lid van de Veiligheidsraad
te ijveren voor een verplichtend
olie-embargo. Intussen moet zij
in overleg met het bedrijfsleven
praten over gedeeltelijke aan
sluiting bij het vrijwillige olie-
embargo dat onder meer door de
meeste OPEC-landen wordt ge
hanteerd.
Van den Broek wil echter niets we
ten van een investeringsstop en Na de officiële installatie von ex-premier Van Agt als commissaris van de koningin
j voor te overleggen met be- PvdA-leider Den Uyl een van de eersten die de nieuwe commissaris kwam feliciteren.
dnjfsleven en vakbeweging te
brengen om te zien wat hier op
vrijwillige basis te bereiken zou
zijn.
i Noord-Brabant t
DEN HAAG (GPD) - Ook de Eerste
Kamer heeft ingestemd met de
lagere uitkeringen voor werkloze
jongeren. De verlaging van de
uitkering zal op 1 juli worden in
gevoerd. Jongeren tot 23 jaar, die
minder dan 130 weken hebben
gewerkt, krijgen na het half jaar
ww direct een rww-uitkering
(bijstand). Hiermee slaan zij de
twee jaar wwv-uitkering, die de
oudere werloze werknemers ont
vangen, over.
Al eerder stemde ook de Tweede
Kamer in met de nieuwe rege
ling, die moet leiden tot een be
zuiniging van ongeveer f 250 mil
joen per jaar. Voor de jongeren
kan de wijziging in bepaalde ge
vallen leiden tot een daling van
het inkomen met enkele duizen
den guldens per jaar. Anderen,
vooral indien zij zelfstandig wo
nen, gaan er niet of nauwelijks
op achteruit.
Het ministerie van sociale zaken
heeft inmiddels een vouwblad
gepubliceerd, waarin de nieuwe
regeling uit de doeken wordt ge
daan.
Hoewel hij daarbij eventuele toe
komstige wetgeving niet vol
strekt uit wilde sluiten, gaat hij
ervan uit dat er zonder medewer
king van het nederlandse be
drijfsleven toch weinig effect op
dit terrein te verwachten is.
Daarnaast pleit de regering voor
de lijn die onder meer door het
CNV wordt aangehangen: via de
Nederlandse vestigingen van be
drijven in Zuid-Afrika het eman
cipatieproces van de zwarte be
volking bevorderen.
Van den Broek verborg zich achter
argumenten van juridische aard.
Internationale verdragen als dat
van de EEG, de Benelux en de
GATT zouden een eenzijdige Ne
derlandse actie op handelsge
bied verbieden. In een uitge
breid betoog bestreed de minis
ter de opvattingen van het me
rendeel van de volkenrechtpro
fessoren in Nederjand, die deze
verdragen ondergeschikt achten
aan verplichtingen om apartheid
en racisme te bestrijden.
Volgens de professoren hebben
verdragspartners van Benelux,
EEG en GATT zelfs niet het
recht Nederland te belemmeren
bij de bestrijding van de apart
heid, een unaniem door de vol
kengemeenschap veroordeeld
principe.
Ook na een korte ministerraadver
gadering tijdens de dinerpauze
over dit onderwerp was het Van
den Broek niet mogelijk veel te
zeggen over de CDA-motie. Elke
tegemoetkoming aan de motie-
Scholten betekent dat hij tegen
de haren van coalitie-partner
WD moet instrijken:
DEN BOSCH (GPD) - Brabant is
gisteren tamelijk sober - zij het
compleet met tromgeroffel en
vendelgezwaai - het tijdperk-Van
Agt binnengegaan. Al direct
markeerde de nieuwe commissa
ris van de koningin z'n komst
naar Den Bosch met enkele
fraaie staaltjes woordgebruik. In
een receptie in de middaguren
voor gemeente- en gewestbe
stuurders (met wie hij nauwe
contacten wil onderhouden) be
loofde de oud-premier: „Ik kom,
en er zal geen luwte meer zijn. Ik
ben altijd beschikbaar voor
avontuur. We hebben één taak:
het ene Brabant te dienen. Ik sta
DEN HAAG (ANP/GPD) - De
budgetten voor de ziekenhuizen
zullen in de periode 1984-1986
jaarlijks tenminste één procent
omlaag gaan. Staatssecretaris
Van der Reijden (WVC) heeft dit
gisteren in Den Haag aangekon
digd op het congres over budget
tering in de gezondheidszorg van
het Nationaal Ziekenhuisinsti
tuut.
Dit jaar, het eerste "budgetterings
jaar" voor de ziekenhuizen,
mochten de kosten met een half
procent stijgen vergeleken bij
1982. In voorgaande jaren viel de
stijging van de ziekenhuiskosten
nog aanzienlijk hoger uit.
Het invoeren van het budgetsys-
teem verloopt niet zonder horten
en stoten. De staatssecretaris
sprak waardering uit voor het
in mijn rekrutentijd en wil van
alles leren", klonk het kordaat.
Van Agt werd 's morgens tijdens
een druk bezochte bijzondere zit
ting van Provinciale Staten geïn
stalleerd. Onder de vele gasten
centraal orgaan tarieven gezond
heidszorg, dat onder grote druk
in twee maanden de budgetten
van bijna 200 ziekenhuizen met
een gezamenlijke omzet van tien
miljard gulden heeft berekend.
Hij kondigde aan, dat hij alle be
trokken partijen zal uitnodigen
voor overleg om de knelpunten
bij de verdere voortgang van de
budgettering (die volgend jaar
ook zal worden ingevoerd voor
verpleeghuizen, zwakzinnigenin
richtingen en psychiatrische zie
kenhuizen) te bespreken.
De bewindsman wil toestaan dat er
meer specialisten komen ter be
strijding van werkloosheid in die
beroepen, met herverdeling van
werk. Ziekenhuisdirecties hou
den zoveel mogelijk vrijheid in
de besteding van het geld.
De ziektekostenverzekeraars wil-
waren onder anderen de oud-
premiers Barend Biesheuvel en
Joop den Uyl.
Fractie-voorzitter Paul Wagtmans
van het CDA verwelkomde Van
Agt namens de Staten. „Brabant
krijgt dat waarvan wij vinden dat
het er recht op heeft. Een drager
van het hoogste ambt met bewe
zen kwaliteiten".
Politiek pikant was zijn verzoek
aan Van Agt om op korte termijn
samen met de fractievoorzitters
rondom de tafel te gaan zitten
om te praten over z'n commissa
riaten. Wagtmans vond dat niet
moet worden afgewacht tot er
problemen ontstaan.
len dat het aantal specialisten in
de ziekenhuizen wordt beheerst.
Versoepeling in het aanstellen
van deze artsen kan de directies
voor problemen plaatsen, vrees
de voorzitter H.J. Anbeek van de
Vereniging Nederlandse Zieken
fondsen. Ook voorzitter W.C. Go-
rissen van de particuliere verze-
keraarsgroep heeft daarover zijn
twijfels.
DEN HAAG (GPD) De Tweede
Kamer heeft gisteren ingestemd
Eindhoven-zaak
breidt zich uit
ST. MICHIELSGESTEL (ANP) -
De politie in St. Michielsgestel
heeft de directeur van een we
genbouwbedrijf in die plaats
aangehouden op verdenking van
omkoping van ambtenaren, op
lichting en valsheid in geschrifte.
De aanhouding van de directeur is
de zeventiende in de reeks arres
taties in het al veertien maanden
durende onderzoek naar omko
ping van ambtenaren en andere
strafbare feiten bij bedrijven die
voor de gemeente Eindhoven
werken. Eerder werden dertien
ambtenaren, twee woonwagen-
bouwers, en een directeur van
een schoonmaakbedrijf gearres
teerd.
DEN HAAG (GPD) - Staatssecre
taris Korte-van Hemel (justitie)
mag niet bezuinigen door twee
gedetineerden in één cel te zet
ten. Volgens de Tweede Kamer
moet iedere gevangene over een
eigen 'kamer' beschikken, zodat
hij zich uit de gemeenschap kan
terugtrekken en een ongestoorde
nachtrust kan genieten. Dat staat
in een motie van het CDA-ka-
merlid Dijkman, die gisteren
werd aangenomen met slechts
de stemmen van de Centrumpar
tij en de CDA'er Van Dam tegen.
Volgens het ambtelijke rapport,
waarin mogelijke bezuinigingen
op de rijksbegroting worden op
gesomd, zou de maatregel van
twee gevangenen in één cel on
geveer 25 miljoen gulden per jaar
opleveren. Vanaf het begin van
de bezuingingsoperatie op het
gevangeniswezen heeft Korte-
van Hemel laten weten aan deze
mogelijke maatregel niet te den
ken.
Zowel WD als PvdA stemden
voor de motie-Dijkman, maar lie
ten vooraf weten dat de motie al
leen geldt voor toekomstige in
richtingen. Volgens Kosto
(PvdA) zijn voorzieningen denk
baar waarbij de gedetineerde zo
veel ruimte in de cel en in de on
middellijke omgeving heeft, dat
twee in één cel kan. Zo'n inrich
ting is volgens Kosto de nieuwe
half-open inrichting in Heerhu-
gowaard. Korthals (WD) sloot
zich hierbij aan.
tegen invoering van het 'woon-
landbeginsel' in de kinderbij-
ADVERTENTIE
HENGSELMAND
Klassiek model van degelijk gevlochten
blank wilgeteen. Geen huishouden kan
zonder. Formaat 40 cm kost normaal 12
Bij Xenos maar
Ook grotere maten voor kleine prijsjes. f
EN NOG 262ANDERE'^
SOORTEN MANDEN EN MANDJES.
WEERRAPPORTEN
e
E
gisteren
neerslag
afgel. 24
Amsterdam
onbewolkt
28
15
0
De Bilt
onbewolkt
28
16
0
Deelen
onbewolkt
28
18
0
Eelde
onbewolkt
28
16
0
Eindhoven
licht bew.
28
17
0
Den Helder
onbewolkt
22
17
0
Rotterdam
onbewolkt
28
17
0
Twente
onbewolkt
27
17
0
Vlissingen
26
17
0
Zd. Limburg
28
16
2
Aberdeen
15
6
0
licht bew.
27
20
0
Barcelona
geheel bew.
23
0
onbewolkt
28
11
0
Bordeaux
26
16
0
Brussel
onbewolkt
27
16
0
Frankfort
licht bew.
27
16
0
Genève
half bew.
24-
9
32
Helsinki
onbewolkt
13
3
0
Innsbruck
24
13
0
Klagenfurt
geheel bew.
21
12
0
Kopenhagen
onbewolkt
25
9
0
Lissabon
21
16
0
Locarno
licht bew.
22
12
2
Londen
geheel bew.
24
10
0
Madrid
half bew.
30
16
1
Malaga
geheel bew.
19
0
Mallorca
24
15
0
Malta
half bew.
27
19
0
München
24
13
9
Nice
onbewolkt
23
16
0
Oslo
onbewolkt
22
10
0
Parijs
25
0
02
onbewolkt
25
13
2
Split
half bew.
26
19
0
Stockholm
onbewolkt
15
5
0
Wenen
24
16
6
23
14
3
Casa Blanca
24
19
0
Istanbul
onbewolkt
25
17
0
Las Palmas
25
21
0
Tel-Aviv
onbewolkt
27
21
0
Tunis
onbewolkt
28
15
0
door
Kees Cornelisse
DEN HAAG- „Het probleem is dat
ouderen niet als gelijkwaardig
worden beschouwd, wij wensen
niet te worden betutteld, we wil
len zelf meedoen". Dat zei giste
ren mr. P. van Thiel, voorzitter
van de in COSBO-Nederland sa
menwerkende drie ouderenbon
den in een toelichting op de nota
„Fundamenteel Ouderenbeleid",
die deze organisaties minister
Brinkman (WVC) hebben aange
boden.
De bonden, die met hun gezamen
lijke 425.000 leden opkomen
voor ten minste 1,6 miljoen Ne
derlanders (gerekend vanaf 65
jaar), willen meer inspraak als
het om de rol van deze ouderen
gaat. Kort gezegd: emancipatie.
Waarom zou de staatssecretaris
bjj sociale zaken voor het eman
cipatiebeleid zich trouwens al
leen met vrouwen mogen be
moeien en niet ook met oude
ren?, zo vraagt men zich af.
„Te veel overheerst ook in het
overheidsbeleid de positie van
de betaalde arbeid", stelt Van
Thiel, „wij worden niet als gelijk-
waardigen beschouwd, wij zijn
immers mensen die „maar lek
ker niets moeten doen". De ou
deren zelf worden door die ver
keerde beeldvorming beinvloed,
ze gaan er naar leven ook".
De drie bonden, de algemene, de
r.k. en de prot.chr., die nauw sa
menwerken, willen de oudere
Nederlanders bewust maken van
hun situatie. Ze willen een actie
ve rol in de maatschappij spelen,
zo lang mogelijk zelfstandig blij
ven wonen. Ouderen willen niet
betutteld en verzorgd worden als
dat niet strikt nodig is.
„Als het om concrete zaken gaat
ziet men de ouderenbonden niet
staan", reageert voorzitter K.
Kuiper van de Algemene Neder
landse Bond voor Ouderen (AN-
BO). „Zo heeft de regering in de
nota Bouwstenen voor een Ou
derenbeleid (die binnenkort in
de Tweede Kamer wordt bespro
ken) geen aandacht besteed aan
de ouderenbeweging".
Ook in de nieuwste „beleidsbrief',
die minister Brinkman deze
week voor het Kamerdebat heeft
gemaakt, wordt niet ingespeeld
op de wensen van de bonden
„Sterker nog", zegt Kuiper, „bij
de voorbereiding daarvan zijn
we ook niet betrokken geweest
en we hebben die nota ook niet
eens ontvangen. Gisteren pas
heeft de bewindsman beloofd
over drie weken met ons te wil
len praten".
de ouderen
bonden rekenen het de minister
niet persoonlijk aan. Brinkman
heeft het ouderenbeleid pas
overgenomen van staatssecreta
ris Van der Reijden, die te zwaar
was belast. En ook Van der Reij
den bemoeide zich nog maar
kort met dit terrein. Al die wisse
lingen doen de zaak geen goed,
ze geven volgens de bondsbe-
stuurders wel een indruk van het
gebrek aan samenhang.
„We willen algemeen beleid, geen
apartzetting van ouderen", aldus
Kuiper. „We willen ook niet
steeds door allerlei aparte bezui
nigingsmaatregelen worden ge
troffen, die maar klakkeloos over
onze hoofden worden genomen.
Iedere Nederlander heeft tegen
woordig inspraak, maar bewo
ners van bejaardenoorden heb
ben niet eens een officieel klach
trecht. Hopelijk kunnen we dat
nu gaan regelen".
Met enige voldoening hebben de
bonden nu geconstateerd dat het
kabinet het wetsontwerp op de
democratisering van de bejaar
denoorden wil doen invoeren.
Dat is dan een winstpunt, verder
vinden ze de bezuinigingsmaat
regelen die Brinkman heeft aan
gekondigd „vaag en weinig con
creet". Als de minister werkelijk
wil dat ouderen langer zelfstan
dig blijven moet hij duidelijke
middelen aangeven".
De bonden vinden dat er meer sa
menhang in het overheidsbeleid
moet komen om de zorg voor ou
deren voor een groter deel buiten
de instellingen te doen plaatsvin
den. Nu bespeuren ze alleen
maar dat er moet worden bezui
nigd, dat er een bouwstop voor
bejaardenoorden komt en dat
opneming in die centra strenger
zal worden beoordeeld.
met een tijdelijke koning van
één procent op alle kinderbij
slag-uitkeringen met ingang van
1 juli. De korting zal op 1 juli
1984 automatisch ongedaan wor
den gemaakt, behalve indien de
Kamer instemt met een nieuwe
kortingsmaatregel.
De Kamer heeft deze wijziging op
voorstel van de WD-fractie aan
gebracht in het wetsvoorstel.
Door de steun van PvdA, D'66,
CPN en Centrumpartij kreeg het
amendement de meerderheid.
Vorige week had CDA-woord-
voerder Hermsen nog gedreigd
met een verslechtering van de sa
menwerking binnen de coalitie
indien de liberalen hun voorstel
niet zouden intrekken.
De woordvoerders van PvdA en
CPN benadrukten overigens dat
zij het WD-voorstel alleen
steunden omdat het amende
ment slechts spreekt over het tij
delijk maken van de korting.
Beide fracties lieten weten dat zij
zich hoe dan ook zullen verzetten
ADVERTENTIE
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
gesteld.
Onder het woonlandbeginsel
wordt een regeling verstaan
waarbij de kosten van levenson
derhoud in een land bepalend
zijn voor de hoogte van de bijslag
voor kinderen die in dat land wo
nen. Gezien de verdragen van
Nederland met de Europese Ge
meenschap, en met Oostenrijk
en Zwitserland zou een dergelij
ke maatregel uitsluitend betrek
king hebben op kinderen van
werknemers uit de Middelland-
se-Zeelanden.
De verlaging van de bijslag komt
in de plaats van de door het kabi
net eerder voorgestelde verla
ging van de kinderbijslag voor in
het buitenland wonende kinde
ren. CDA, PvdA en de kleine
linkse partijen wezen een derge
lijke maatregel, die zij beschou
wen als discriminatie van buiten
landse werknemers, van de
hand.
AMSTERDAM (ANP) - Ambassa
deur Herrenberg van Suriname
heeft een kort geding aangespan
nen tegen Het Parool om rectifi
catie te verkrijgen van een arti
kel dat in januari in dit dagblad
verscheen. Daarin werd hij ervan
beschuldigd contacten te heb
ben gelegd tussen de Colom-
biaane cocainemaffia en de Suri
naamse autoriteiten.
Het kort geding dient dinsdag 5 ju
li voor de president van de recht
bank in Amsterdam.
Vorige week had Herrenberg ook
al een klacht wegens smaad inge
diend.
