Walesa mag paus
toch ontmoeten
Top in Stuttgart
biedt drenkeling
EG weinig hoop
Koperstaking Chili
breidt zich snel uit
Geen schot in veiligheidsconferentie
Razzia's in Italië
verwekken opschudding
Java geteisterd
door geheimzinnige
moorden
Verzoek van de "eminente gast"
"Suriname
wankelt door
opschorting
geldst
room
Frankrijk
krijgt
snel wapen
Ondanks waarschuwing Pinochet
Spanning in
Tripoli
houdt aan
ZATERDAG 18 JUNI 1983
PAGINA
door
Hein ten Kortenaar
ROME - Het nieuws van de
grootscheepse razzia's in Na
pels heeft een enorme sensatie
verwekt in Italië, omdat het
niet alleen professionele mis
dadigers betrof, maar tien
tallen "boven alle verdenking
verheven" burgemeesters, ad
vocaten, industriëlen en figu
ren uit de Italiaanse showwe
reld.
De beschuldiging voor alle
gearresteerden luidt: deelna
me aan de misdaadorganisa
tie "Nuova Camorra Orga-
nizzata". Camorro is de Na-
politaanse vorm van wat op
Sicilië Mafia wordt genoemd,
en de "Nieuwe Georganiseer
de Camorra" is het misdadi-
gersleger dat werd opgezet en
geleid door Raffaele Cutolo
de 42-jarige bendeleider, die
al tot 12 jaar gevangenisstraf
is veroordeeld in afwachting
van verdere processen.
De stroom van arrestatiebeve
len (337 tegen lieden die al in
de gevangenis zaten om an
dere redenen) is het gevolg
van de loslippigheid van en
kele gearresteerde bendele
den, die nu in zwaar bewaak
te kazernes beschermd moe
ten worden tegen de wraak
van de organisatie. Na een
intensief onderzoek van vijf
maanden, waarbij gebruik
werd gemaakt van de nieuwe
wet op de georganiseerde
misdaad, die de politie de be
voegdheid geeft inzage te ei
sen in inkomens- en vermo
genssituatie's van verdachte
personen, menen de onderzoe
kers nu een vrijwel volledig
overzicht te hebben van Cuto-
lo's organisatie.
Daarmee is de Camorro in Na
pels en omgeving nog niet uit
geroeid. Naast de nu opgerol
de organisatie bestaat er ten
minste één grote concurreren
de bende, de "Nuova Fa-
miglia" (Nieuwe Familie), al
jaren in een bloedige oorlog
met Cutolo gewikkeld, die dit
jaar alleen al zestig slachtof
fers eiste in Napels en omge
ving.
Overigens werden in dezelfde
periode van dit jaar al 552
Camorraleden gearresteerd
en werden 2426 vermogenson
derzoeken ingesteld. Alles
schijnt er op te wijzen, dat de
nieuwe wetgeving en de be
noeming, in september 1981,
van de speciale commissaris
voor de strijd tegen de Ca
morra, Riccardo Boccia, een
nieuwe fase hebben ingeluid
in de bestrijding van het ben
dewezen.
JAKARTA (Reuter) - De afgelopen week zijn in het westen van
Java weer negen mensen vermoord. De slachtoffers hadden één
ding met elkaar gemeen, ze waren getatoeëerd. De laatste maan
den worden er op Java tal van geheimzinnige moorden ge
pleegd. Een organisatie voor de rechten van de mens, het rechts
hulp-instituut in Jakarta, verklaarde dat er dit jaar misschien al
400 mensen zijn vermoord. Volgens de Indonesische pers zijn
veel van de slachtoffers ex-gedetineerden. Velen hadden tatoea
ges, die in sommige delen van Java worden beschouwd als te
ken van mannelijkheid en vaak door criminelen worden gedra
gen.
De veiligheidsdiensten hebben ontkend verantwoordelijk te zijn
voor de mysterieuze moorden. Maar sommige functionarissen
hebben laten doorschemeren dat de moordenaars troepen zijn
die toeneming van de misdaden moeten tegengaan. Procureur-
generaal, Ismail, de directeur van het rechtshulp-instituut in Ja
karta vroeg zich af hoe het gebrek aan reactie van officiële in
stanties te verklaren valt, als het (moorden) niet door officiële
instellingen wordt gedaan. De mysterieuze moorden hebben ge
tatoeëerde mannen bang gemaakt. Velen hebben om politiebe
scherming gevraagd en enkelen hebben met een zuur gepro-
beert de tatoeages te verwijderen.
WARSCHAU De Poolse regering heeft ingestemd met een ontmoeting
tussen de paus en Lech Walesa, de leider van de verboden vrije vakbe
weging Solidariteit. Dat werd gisteren door regeringswoordvoerder
Jerzy Urban meegedeeld nadat op paleis Belvedère in de binnenstad
van Warschau een gesprek onder vier ogen had plaatsgehad tussen de
paus en de Poolse leider generaal Jaruzelski.
De paus verwelkomt zo'n 100.000
Polen, die gisteren voor de heilige
mis naar het stadion waren geko
men.
(Foto ap).
Urban zei geen bijzonderheden te
kunnen geven over tijd, plaats en
omstandigheden waaronder de
ontmoeting zou plaatsvinden.
Volgens de woordvoerder werd
toestemming tot de ontmoeting
verleend „na een verzoek van on
ze eminente gast". Ook Danuta
Walesa en de zeven kinderen zul-
- len daarbij aanwezig zijn. De
Poolse regering heeft herhaalde
lijk laten weten geen voorstan
der van een ontmoeting tussen
de paus en de „privé-persoon"
Walesa te zijn.
Johannes Paulus en de Poolse lei
der zonderden zich af na een
veertig minuten durend gesprek
waaraan naast Jaruzelski en de
paus ook president Jablonski en
kardinaal Glemp deelnamen. De
ontmoeting onder vier ogen
duurde ruim een uur en was on
voorzien. Het middagprogram
ma van de paus moest erdoor
worden verschoven.
Walesa zelf heeft herhaaldelijk ge
zegd de paus dit weekeinde in
Czestochowa te willen spreken
en zich niets aan te zullen trek
ken van de aanwezigheid van
veiligheidsagenten in zijn huis.
De belangrijkste gebeurtenis op
BELGRADO (ANP) - Het stopzet
ten van de Nederlandse ontwik
kelingshulp aan Suriname is
voor de Surinaamse economie
een zware last en. brengt haar uit
haar evenwicht. De stopzetting
was een bewuste poging van Ne
derland zich op een gevaarlijke
manier te mengen in de interne
aangelegenheden van een ander
volk. Hiermee heeft Nederland
de wereld een les geleerd. Met de
bedoeling de Surinaamse rege
ring te kapittelen heeft het het
verdrag uit 1975, waarin de hulp
is geregeld, aan stukken ge
scheurd.
Dat zei de Surinaamse minister
van transport, handel en indus
trie Fan Poen gisten op de VN-
conferentie voor handel en ont
wikkeling Unctad 6 in Belgrado.
Met de effecten van de opschorting
van de hulp heeft Nederland ter
dege rekening gehouden, aldus
Fan Poen. Zij kwamen op een
zeer goed moment in de ontwik
keling van Suriname en waren
bedoeld om het dekolonisatie
proces van het land te ruïneren.
De Surinaamse afgevaardigde
zei dat zijn land door de stopzet
ting van de hulp bleef zitten met
het immense probleem de gevol
gen van drie eeuwen wrede kolo
niale uitbuiting te boven te ko
men. Fan Poen beklemtoonde
dat de maatregel gevolgen heeft
gehad voor alle ontwikkelings
projecten in zijn land. Hij zei dat
zijn land niet uit is op bestraffing
van Nederland, maar dat dit land
zijn verplichtingen moet nako
men en de hulp moet hervatten.
Het plaatsvervangend hoofd van
de Nederlandse delegatie, A.W
de Vries, antwoordde dat er con
crete stappen moeten worden ge
zet om de betrekkingen tussen
Nederland en Suriname te nor
maliseren en dat Suriname
garanties moet geven dat de
mensenrechten worden gehand
haafd. Tot nu toe zijn die stappen
niet ondernomen, aldus De
Vries. Hij beklemtoonde dat het
verdrag met Suriname nog
steeds bestaat en dat de hulp al
leen is opgeschort.
PARIJS (GPD) Het Franse
leger zal binnenkort beschik
ken over een nieuw, uiterst
mobiel onderdeel, dat het
„wapen voor snelle acties
wordt genoemd. Het zal wor
den ingezet daar waar het uit
breken van vijandelijkheden
dreigt, met de bedoeling in
een eerste waarschuwing er
ger te voorkomen.
De Force dAction Rapide zal
bestaan uit 47.000 man be
staan, die worden gerecru-
teerd uit de korpsen mari
niers, parachutisten en alpen
jagers. De nieuwe eenheid
krijgt de beschikking over
240 helikopters, waaronder
die van het niuwe anti-tank
type. De grondtroepen zullen
met anti-tankraketten wor
den uitgerust.
deze tweede dag van het pause
lijk bezoek aan Polen was, afge
zien van de ontmoeting met Ja
ruzelski, het opdragen van een
heilige mis in een groot voetbal
stadion in Oost-Warschau. De
paus hield er zijn preek, vol reli
gieus-historische symboliek
maar thematisch vooral gericht
op Polens onophoudelijke strijd
voor onafhankelijkheid.
Het was de paus zelf, die in zijn
preek politiek-gevoelige thema's
aan de orde stelde. Hij herhaalde
nog eens, de laatste maanden
veel brieven te hebben ontvan
gen "inclusief van hen die gein-
terneerd zijn". Deze brieven wa
ren voor de paus een "verheffen
de getuigenis" geweest van de
overwinningen van de mens op
zichzelf, "waarvan gezegd kan
worden: Deus vicit, God heeft in
de mens overwonnen".
"Ook de natie kan zich verheugen
over victories, maar lijdt ook ne
derlagen die pijn veroorzaken".
De paus herinnerde daarbij aan
de pogingen tot culturele, poli
tieke en economische hervor
mingen in de tweede helft van de
18e eeuw. En hij vervolgde: "Elk
individu voelt de behoefte een
morele overwinning te bereiken
die zijn leven waardevol kan ma
ken. Dat geldt ook voor de natie,
die immers een gemeenschap
van individuen is".
Duizenden aanhangers van het
verboden Poolse vakverbond
Solidariteit demonstreerden na
de mis.
Bij het verlaten van het stadion rol
den leiders spandoeken van Soli
dariteit uit. Enkele duizenden
aanhangers volgden hen op een
demonstratieve tocht door de
Poolse hoofdstad. Bij de Ponia-
towskibrug werd de demonstra
tie verder verhinderd door de po
litie.
PARIJS - Parijzenaars en
toeristen verzamelen zich rond
de Are de Triomphe in de Fran
se hoofdstad, waar gisteren een
ceremonie werd gehouden om
verzetsleider Jean Moulin te
herdenken. Deze Franse ver
zetsleider werd in juni 1943
gearresteerd door Klaus Bar
bie, die destijds hoofd was van
de Gestapo in Lyon. De plech
tigheid, ingeluid door president
Mitterrand, betekende het be
gin van drie dagen eerbetoon
aan Moulin. Barbie, die inmid
dels aan Frankrijk is uitgele
verd, wordt ervan verdacht
Moulin zodanig te hebben ge
marteld dat hij bezweek. De
oud-Gestapochef heeft dit ech-
ter ontkend. (foto api.
Staking dupeert
PARIJS (Reuter) - Een staking
van het personeel van de Parijse
metro heeft gisteren het onder
grondse treinverkeer vrijwel ge
heel stilgelegd, waardoor in de
stad reusachtige verkeersopstop
pingen ontstonden. Onder dege
nen die van de staking te lijden
hadden, bevonden zich middel
bare scholieren die eindexamen
moesten doen.
De stakers wilden protesteren te
gen wijzigingen in de loonscha
len.
Voor de scholieren die niet op tijd
waren, zijn de examens naar vol
gende week verschoven.
BEIROET (Reuter/UPI) - Gewa
pende mannen hebben gisteren
de straten van de Libanese noor
delijke havenstad Tripoli op
nieuw onveilig gemaakt. De Li
banese premier, Chefec Wazzan,
sprak zijn afschuw uit over de
schietpartijen van donderdag in
Tripoli, die aan zeker 16 mensen
het leven kostten.
Een Libanese militair werd giste
ren juist buiten de stad doodge
schoten door onbekenden. Dit
heeft de officiële zender Radio
Beiroet gemeld. Winkels en ban
ken in "IYipoli waren gesloten en
de bevreesde bevolking bleef
thuis. Verslaggevers in de stad
zagen honderden zwaarbewa
pende mannen van rivaliserende
milities die wegblokkades op
richtten. De sfeer werd als ge
spannen omschreven.
SANTIAGO (AFP/UPI) -
De staking in de Chileen
se koperindustrie, die van
vitaal belang is voor de
economie van het land,
heeft zich gisteren uitge
breid. Dit ondanks de
waarschuwing van presi
dent Pinochet dat hij hard
zal optreden om een einde
te maken aan protesten te
gen zijn bewind.
Alleen in de grootste mijn van de
staatsmijnbouwmaatschappij
Codelco, Chuquicamata, in het
hoge noorden werd nog niet ge
staakt. Maandag zou de staking De vakbond van koperarbeiders
daar moeten gebeuren, maar er
bestond gisteren twijfel aan of
dit ook gebeurt, daar deze mijn
het meest gematigd reageert.
Gisteren breidde de staking zich
van de mijn El Salvador (Noord-
Chili), waar men donderdag al
was begonnen, uit tot de twee an
dere mijnen van Codelco, El Te-
niente (ten zuiden van Santiago)
en Andina (ten noordoosten van
de hoofdstad). De staking vormt
de zwaarste uitdaging aan het
adres van het bewind sinds de
generaal tien jaar geleden aan de
macht kwam via een staatsgreep
die een einde maakte aan het de
mocratische tot stand gekomen
bewind van president AJlende.
had zijn 22.000 leden tot actie op
geroepen om de vrijlating te ei
sen van zijn voorzitter, Rodolfo
Seguel, die woensdag is gearres
teerd nadat dinsdag protestde
monstraties tegen het bewind
waren gehouden. Hij werd door
de regering verantwoordelijk ge
steld voor die dag van 'nationaal
protest'. Deze leidde volgens of
ficiële gegevens tot de dood van
drie mensen en de arrestatie van
1350 personen, van wie de helft
alleen al in de hoofdstad Santia
go, maar Seguel wees gisteren
een gesprek in de gevangenis el
ke verantwoordelijkheid ook
voor de schade die was ontstaan
van de hand.
BRUSSEL - De Europese Ge
meenschap bood een ontred
derde aanblik aan de voor
avond van de topconferentie
van Europese regeringsleiders
en ministers van buitenlandse
zaken, die vandaag en morgen
in het Westduitse Stuttgart
wordt gehouden. Als een
stuurloos schip drijft Europa
naar de financiële en politieke
klippen. De stuurlieden bakke
leien onderling over de te vol
gen koers en tot overmaat van
ramp dreigt Groot-Brittannië
het stuurrad in stukken te bre
ken.
„We staan met de rug tegen de
muur. De vraag is of men nog
politieke wil heeft om wat te
investeren in Europa", zo zei
Gaston Thorn, de voorzitter
van de Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de
Gemeenschap, woensdag in
Brussel in een scherpe aan
klacht tegen de Europese lid
staten.
Begin deze week ging er in Euro
pa een zucht van verlichting op
toen premier Thatcher en niet
de anti-Europese oppositielei- i^j 1S n°- om4a*
der Foot de Britse verkiezin
gen bleek te hebben gewon
nen. Die opluchting heeft in
tussen plaats gemaakt voor
grote nervositeit. Alles wijst er
namelijk op dat Thatcher in
haar overwinningsroes met
volle kracht op Stuttgart aan
koerst om nu eindelijk een be
vredigende regeling voor het
Britse begrotingsprobleem te
bereiken.
Alles wijst er evenzeer op dat een
aantal Europese lidstaten op
dit ogenblik nog niet bereid is
Thatcher zo maar haar zin te
geven. Er dreigt dus een harde
botsing in Stuttgart. Pessimis
tische diplomaten verwijzen
reeds naar de lege-stoelpolitiek
van de Franse president De
Gaulle in de jaren zestig toen
Frankrijk de Europese minis
terraden gewoon boycotte om
zijn zin te krijgen.
door
Ferry Mingelen
Problemen
Toen kon Europa nog wel een
stootje hebben, maar nu zou
zo'n crisis wel zeer dramati- f"Y V°°r °ëe*n'n j
snhe cfAvoitTon ïmnnon hoKKnn Westduitse voorstellen om de
voor 1983 te ondertekenen.
Frankrijk, Italië, Griekenland
en Ierland met name weigeren
dit zolang Groot-Brittannië
zelf niet in principe de bereid
heid uitspreekt om de Europe
se financiën voor de toekomst
te verruimen door het plafond
van 1 procent btw te doorbre
ken.
dezelfde landbouwuitgaven in
middels zoveel geld opslok
ken, mede door de tegenval
lende prijzen op de wereld
markt, dat de Europese begro
ting voor ander Europees be
leid door de toekomstige toe
treding van Spanje en Portugal
uitgeput raakt. Groot-Brittan
nië en West-Duitsland weige
ren echter meer geld af te
schuiven naar Brussel. Zij me
nen dat een forse sanering van
de bestaande Europese uitga
ven en vooral op de landbouw
voorlopig genoeg financiële
ruimte oplevert.
Opmerkelijk is dat Nederland dit
harde standpunt deelt. Tradi
tioneel had Nederland in het
belang van de landbouw en
van de Europese politieke sa
menwerking nog wel wat geld
over om de Europese machine
rie draaiend te houden, maar
dezer dagen geven de bezuini
gingsargumenten van minister
Ruding van financiën ook voor
het Europese beleid de door
slag. Ook Nederland eist nu
eerst bezuinigingen op de
landbouwuitgaven alvorens
over meer geld voor Brussel te
willen nadenken. Lagere land
bouwprijzen en extra heffin
gen voor boeren die te veel
produceren, staan Nederland
daarbij voor ogen.
sche gevolgen kunnen hebben.
Europa moet namelijk drin
gend een aantal grote proble
men oplossen, zoals het drei
gende failliet van de Gemeen
schap, de vergroting van de
Europese eigen financiële mid
delen, de beheersing van de
landbouwuitgaven en de uit
breiding van de Gemeenschap
a.,en'ï£ De'verdeeldheid tussen de lid-
bijdragen van landen die veel
van het Europese landbouwbe
leid profiteren, zoals Neder
land, extra te verhogen en de
nadelen voor andere landen te
verlagen, wordt door Den
Haag resoluut van de hand ge
wezen. Daar houdt de eenheid
met Londen en Bonn dan weer
zijn allemaal problemen die
het politieke lot van Europa
kunnen beslissen, maar waar
over werkelijke besluiten tot
nu toe steeds weer worden uit
gesteld.
„Stuttgart kan alleen nog maar
wat redden indien de regerin
gen zich bewust zijn van de
ernst van de situatie. Het gaat
om de toekomst van Europa.
Tot nu toe spreekt men niet
over de eigenlijke problemen,
men zit maar wat te bakkeleien
over geld en neemt geen be
sluiten meer", aldus Thorn.
Geruzied over geld wordt er al
heel lang in Europa. Men had
gehoopt hier een eind aan te
maken toen de Gemeenschap
in 1975 zijn eigen financiële
middelen kreeg. Elk land staat
jaarlijks 1 procent van zijn
btw-inkomsten aan Brussel af,
alsmede zijn douanerechten en
nog enkele andere heffingen
Voor 1984 brengt dat samen
zo'n 60 miljard gulden op,
waarvan echter twee derde
door de Europese landbouw
politiek wordt opgeslokt.
Weinig profijt
Daar zit gelijk het grote pro
bleem. Groot-Brittannië moet
veel aan Europa bijdragen
maar door de geringe Britse
landbouw profiteert het te wei
nig van het Europese beleid.
De andere landen hebben in
1982 Londen al miljarden gul
dens terugbetaald en worden
nu door Thatcher geprest om
in Stuttgart de betaalstrook
van zo'n 3,3 miljard gulden
staten over de aanpak
ingewikkelde financiële pro
blemen is zo groot dat men in
de Europese wandelgangen
over de resultaten van Stutt
gart zeer pessimistisch is. „Een
doorbraak is pas mogelijk als
de Europese financiën echt in
de puree terecht komen",
merkte een Nederlandse diplo
maat op. Dat moment lijkt ech
ter niet veraf r
Na het verlies van Michael
Foot bij de Britse verkiezingen
ging er een zucht van verlich
ting door de EG.
Foto ap).
door
Gerrit Jan Hoek
MADRID Spanje heeft een laatste wan
hoopsoffensief gelanceerd om de zielto
gende Conferentie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (CVSE) alsnog te
redden. Gisteren ontbood premier Felipe
Gonzalez de leiders van de 35 delegaties
van de CVSE op zijn residentie, het Mon-
cloa-paleis. Gonzalez zette op deze spe
ciaal gearrangeerde bijeenkomst kort en
bondig het Spaanse initiatief uiteen,
waarbij hij de bijzondere verantwoorde
lijkheid als gastland onderstreepte.
De voorstellen die de Spaanse premier pre
senteerde, vormen in feite een afzwak
king van de vier amendementen die vori
ge maand door de Westerse landen wer
den ingediend en die voor het Oostblok
onaanvaardbaar bleken. Aan de tekst van
het slotdocument, dat voor Pasen door de
neutrale en niet-gebonden landen werd
ingediend (het zogenaamde document
RM-39-herzien) en dat Spanje als uit
gangspunt blijft beschouwen, wil Gonza
lez slechts een drietal kleine punten toe
voegen als concessies aan zowel Oost als
West.
Het belangrijkste element is de handhaving
van een aparte bijeenkomst, te organise
ren vanaf 16 april 1986 in Bern, over men
selijke contacten tussen Oost en West.
De meest opmerkelijke wijziging is het
weglaten van de vierde Westerse eis, dat
de Westerse propagandazenders Radio
Free Europe en Radio Liberty niet langer
gehinderd worden door stoorzenders in
het Oostblok. Onderhandelingen over dit
Spaanse voorstel achtte Gonzalez zinloos,
omdat die een snelle afsluiting van de vei
ligheidsconferentie alleen maar zouden
dwarsbomen.
In politieke kringen in Madrid heerst aller
minst optimisme over de kans van slagen
van het Spaanse initiatief. De Sowjet-
Unie heeft al weken geleden zijn stand
punt uiteengezet: alleen het NNA-docu-
ment zonder amendementen is aanvaard
baar.