"Genève ook voor
kleine raketten"
Ontslagen Sital
te veel solist
Moskou verwerpt
voorstel
Reag
an
Woede om dood ANC-strijders
>- -
Afrikanen vrezen Libië
Verzet El Salvador
wil praten met VS
STAAT DER NEDERLANDEN
LEIMING 1SS3
PER 1987/199Ü
VRIJDAG 10 JUNI 1983
Medicijn tegen misselijkheid
zwangere vrouwen uit handel
WASHINGTON (Reuter) - De Amerikaanse firma die Bendectin maakt,
een medicijn dat in de Verenigde Staten wordt voorgeschreven aan
zwangere vrouwen die last hebben van misselijkheid, heeft bekendge
maakt de produktie stop te zetten na publikaties over het mogelijke
verband met geboorte-afwijkingen.
De aankondiging van de farmaceutische industrie Merrell Dow valt sa
men met een bekendmaking van haar Westduitse filiaal Merrell Phar-
ma Gmbh, dat men ook in de Bondsrepubliek de produktie staakt van
het middel, dat daar verkocht wordt onder de naam Lenothan. In veel
andere landen is het middel op de markt onder de namen Debendox en
Merbental.
Directeur David Sharrock van Merrell zei tegen verslaggevers dat zijn
firma de maatregel ongaarne en uitsluitend om niet-medische redenen
heeft genomen. Hij wees er op, dat uitgebreide proefnemingen door
gezondheidsdiensten in de hele wereld hebben uitgewezen dat het mid
del veilig is.
Maar aan de andere kant hebben negatieve publiciteit over Bendectin en
aanhoudende rechtszaken tegen de firma de verzekeringskosten zoda
nig opgevoerd dat het middel te duur wordt, aldus Sharrock.
Bendectin is sinds 1956 op de Amerikaanse markt, maar uitsluitend op
doktersvoorschrift verkrijgbaar. Naar schatting 33 miljoen vrouwen in
de Verenigde Staten hebben het tijdens hun zwangerschap gebruikt.
Buitenland
LISSABON (AFP/DPA/Reuter) -
Het uur van de waarheid heefi
geslagen. Als wij er niet in slagen
de Portugese economie weer in
het goede spoor te krijgen, moe
ten we ernstig vrezen voor de de
mocratische erfenis van de An
jerrevolutie in 1974.
Dit heeft Mario Soares gisteren
verklaard nadat hij door presi
dent Eanes was ingezworen als
premier van een nieuw centrum
links coalitiekabinet.
De coalitie wordt gevormd door de
socialistische partij van Mario
Soares en de sociaal-democrati
sche partij van Carlos Mota Pin
to, die samen over 176 zetels be
schikken in het parlement, waar
in 250 afgevaardigden zitten. De
oppositie wordt gevormd door
de communistische partij van Al-
varo Cunhal (44) en de christen
democraten (30 zetels).
In het 15e Portugese kabinet sinds
de Anjerrevolutie zitten 17 mi
nisters, negen socialisten, zes so-
Nieuw kabinet
Portugal vreest
voor democratie
ciaal-democraten en twee "onai-
hankelijken". Soares is premier.
Mota Pinto vice-premier en mi
nister van defensie. Minister van
buitenlandse zaken is Jaime Ga-
ma, een 36-jarige "kroonprins"
van Soares, terwijl de niet aan
een partij gebonden Ernani Lo
pes minister van financiën en het
plan is geworden.
De sociaal-democraten bezetten
verder twee belangrijke minis
tersposten: die van werkgelegen
heid en van landbouw en visse
rij.
Minister van financiën Lopes, die
carrière heeft gemaakt als "tech
nocratisch" diplomaat, was de
afgelopen jaren Portugees am
bassadeur bij de Europese Ge
meenschap in Brussel. Het zal
primair zijn taak zijn, iets te doen
aan de reusachtige buitenlandse
schuld. Naar premier Soares ver
klaarde bedroeg die in 1982 13
miljard dollar, wat overeenkomt
met 60 procent van het bruto-na-
tionaal-produkt.
Soares, die vijf jaar in de oppositie-
banken heeft gezeten, was in de
afgelopen negen jaar al twee keer
eerder premier.
Soares hield een zeer sobere toe
spraak waarin hij zijn onderda
nen voorhield dat "het erg moei
lijk zal zijn nieuwe leningen in
het buitenland los te krijgen die
ons de kans bieden boven onze
stand te blijven leven".
Amerikanen willen gesprek over SS-22
PARIJS - De Amerikaans-Russische onderhandelingen in Genève over beperking van de
atoomarsenalen in Europa dreigen extra moeilijk te worden omdat er behalve over de
atoomwapens over de middellange afstand ook over atoomwapens voor kortere afstan
den afspraken gemaakt moeten worden.
De Amerikaanse onderminister
voor Europese zaken Richard
Burt bevestigde gisteren in Pa
rijs dat die korte dracht nucleaire
systemen bij de besprekingen
zijn betrokken. Het gaat daarbij
met name om de Russische SS-
22-raket die een rijkweidte heeft
van zo'n 900 km. Volgens Burt
zijn afspraken nodig om te voor
komen dat een limiet op de Rus
sische SS-20-raketten, die zo'n
2500 km kunnen afleggen en het
hoofddoel van de besprekingen
door
Ferry Mingelen
is Genève vormen, later door de
Sowjet-Unie omzeild wordt door
extra SS-22-raketten in Oost-Eu
ropa te plaatsen. De Amerikaan
se defensieminister Weinberger
bevestigde vorige week in Brus
sel dat de Sowjet-Unie inderdaad
al bezig is dergelijke raketten in
Oost-Europa neer te zetten.
Nederlandse diplomaten in Parijs
benadrukten overigens dat al
vanaf het begin van de onder
handelingen in Genève vast
stond dat er regelingen getroffen
moeten worden voor die andere
nucleaire systemen. Dit is echter
nooit met zoveel woorden naar
buiten gebracht. Volgens de di
plomaten komen die bijkomen
de maatregelen pas aan de orde
als er een hoofdakkoord is over
de SS-20-raketten enerzijds en
de beperking van de 572 door de
NAVO nog te plaatsen Pershing
en kruisraketten anderzijds.
MOSKOU (TASS/AFP) - De Sow
jet-Unie heeft gisteren de jongste
voorstellen van president Ro
nald Reagan op het gebied van
de vermindering van de strategi
sche bewapening (Start) van de
hand gewezen. Het officiële pers
bureau Tass zei dat ze "geen en
kele fundamentele verandering"
brengen in de Amerikaanse
standpunten, die uitgaan van "de
militaire heerschappij" van Was
hington en "een eenzijdige ont
wapening door de Sowjet-Unie".
President Reagan maakte deze
week bekend dat hij de Ameri
kaanse onderhandelaars bij het
overleg met de Sowjet-Unie over
Strategische Raketten dat in Ge
nève wordt gevoerd, opdracht
heeft gegeven de positie van de
Verenigde Staten "te versoepe
len". Hij zei dat het eerder door
hem voorgestelde plafond van
850 intercontinentale raketten,
een belangrijk struikelblok bij
dat overleg, van de baan is. Het
maximum van 5000 kernkoppen
aan weerszijden zou volgens
Reagan echter "het centrale ele
ment" in de Amerikaanse positie
bij het Start-overleg blijven.
De meerderheid van de deskundi
gen in de Amerikaanse regering
is van oordeel dat de nieuwe be
nadering niets bijdraagt'tot het
vinden van een uitweg uit de im
passe in Genève, zo gaat Tass
verder. Het citeert een uitlating
van Paul Warnke, voormalig de
legatieleider bij de Russisch-
Amerikaanse Salt-besprekingen,
die in een interview met de Ame
rikaanse televisie verklaarde dat
Reagans nieuwe voorstellen voor
de Sowjet-Unie onaanvaardbaar
zouden zijn.
Uitzicht op dit akkoord is, zo bleek
gisteren op de vergadering van
de NAVO-ministers van buiten
landse zaken in Parijs, overigens
nog steeds zeer klein. De algeme
ne indruk van de NAVO-minis
ters is dat de Russen nog steeds
niet serieus gereageerd hebben
op de laatste tussenvoorstellen
van president Reagan. „De Rus
sen zijn aan zet", aldus de NA
VO-ministers.
Minister Van den Broek heeft zijn
collega's in Parijs nog eens de
Nederlandse positie uiteengezet.
Nederland is het wel eens met de
plaatsing van de nieuwe NAVO-
raketten in andere landen bij een
onvoldoende onderhandelings
resultaat, maar het besluit over
de plaatsing van de 48 aan Ne
derland toegedachte kruisraket
ten is voor onbepaalde tijd uitge
steld. „De Nederlandse bijdrage
richt zich er momenteel voorna
melijk op de onderhandelingen
in Genève niet in gevaar te bren
gen. Dat betekent dat de voorbe
reidingen voor de plaatsing in
Nederland worden geconti
nueerd", aldus minister Van den
Broek.
De NAVO-ministers van buitenlandse zaken vergaderden gisteren voor
het eerst sinds het uittreden van Frankrijk weer in Parijs. Frankrijk
maakt sinds '67 geen deel meer uit van de militaire structuur van het
bondgenootschap, maar geconstateerd kan worden dat de samenwerking
goed verloopt. Op de voorgrond de Amerikaanse minister Shultz, met de
heer Luns.
Foto AP)
ADDIS ABEBA (UPI/AFP) - Het
plotselinge vertrek van de Libi
sche leider kolonel Gaddafi uit
Addis Abeba heeft bij een aantal
deelnemers aan de Afrikaanse
top de vrees gewekt dat de onbe
rekenbare kolonel zint op wraak
voor zijn nederlagen. Het meest
voor de hand liggende toneel
voor nieuwe Libische avonturen
in Afrika is Tsjaad.
Gaddafi had in willen stemmen
met toelating van de delegatie
van de Tsjadische delegatie van
president Hissene Habre, op
voorwaarde dat dan de delegatie
van het Polisario deel zou mogen
nemen aan de top. Maar volgens
het in Addis Abeba bereikte
compromis ziet het Polisario af
van deelneming om het voortbe
staan van de organisatie van
Afrikaanse eenheid niet in ge
vaar te brengen. En de delegatie
van Habre nam zonder proble
men de zetel van Tsjaad in.
Gaddafi moest voorts toezien hoe
het voorzitterschap van de OAE
zijn neus voorbijging. De Afri
kaanse staatshoofden kozen de
Ethiopische president Mengistu
Haile Mariam tot voorzitter.
Walesa: geen vrij
voor bezoek paus
WARSCHAU (DPA/UPI) - De Le-
nin-werf in Gdansk zal de Poolse
arbeidersleider Lech Walesa
geen vrij geven tijdens het be
zoek van paus Johannes Paulus
II aan Polen. Een woordvoerder
van de werf verklaarde dat Wale
sa's vakantie-aanvraag voor de
periode van 16 tot 23 juni was af
gewezen.
Walesa zal desondanks toch probe
ren de paus te ontmoeten tijdens
zijn bezoek aan Polen, zo zei de
woordvoerder. Nadere bijzon
derheden wilde hij niet verstrek
ken.
Arts vrij
De Franse arts Philippe. Au-
goyard, die in Afghanistan
tot acht jaar gevangenisstraf
was veroordeeld wegens sa
menwerking met het verzet,
is vrijgelaten en overgedra
gen aan de Franse ambassade
in de Afghaanse hoofdstad
Kaboel.
De 30-jarige Augoyard was als
arts werkzaam bij het Af
ghaanse verzet toen hij in ja
nuari door Sowjet- en Af
ghaanse troepen gevangen
werd genomen in de provin
cie Logar. Hij was daar in het
kader van een humanitaire
missie gefinancierd door de
Franse particuliere organisa
tie "internationale medische
hulp".
Man/vrouw
Het Zwitserse parlement is ak
koord gegaan met een herzie
ning van de 76 jaar oude op
vatting in de huwelijkswetge
ving dat alleen de man hoofd
van het gezin is. Een artikel
waarin het gezin een zaak
wordt genoemd evenzeer van
de vrouw als van de man
werd met 73 tegen 27 stem
men goedgekeurd.
Een tweede artikel, dat de
naam van het gezin die van
de man blijft, maar de vrouw
haar naam kan houden als zij
daar voor het huwelijk om
vraagt, haalde het met 124 te
gen 36.
Analfabetisme
In de ontwikkelingslanden zijn
honderden miljoenen men
sen analfabeet. Zij lijden on
der een strengere censuur
dan door welke dictatuur dan
ook wordt toegepast. Dit zeg
gen onderwijsexperts van de
Unesco, de organisatievoor
onderwijs, wetenschap en
cultuur van de Verenigde Na
ties.
JOHANNESBURG (Reuter/AFP/
UPI/DPA) - De terechtstelling
van drie guerrilla-strijders van
het African National Congres
(ANC) heeft gisteren in verschei
dene Zuidafrikaanse steden tot
protestacties geleid. In Soweto,
de grote Afrikaanse slaapstad bij
Johannesburg, luidden de kerk
klokken toen bij het aanbreken
van de dageraad de doodvonnis
sen wegens hoogverraad en'
moord werden voltrokken.
In de kapel van het gebouw van de
Zuidafrikaanse raad van kerken
in Johannesburg werd een ge
bedsdienst gehouden voor de
drie opgehangen ANC-strijders,
de 23-jarige Simon Mogerane, de
25-jarige Jerry Mosololi en de 27-
jarige Marcus Motaung. In Dur
ban arresteerde de politie 23
deelnemers aan een protestde
monstratie van enkele honder
den studenten en arbeiders die
met vlaggen in de ANC-kleuren
door de stad liepen. De studen
ten van de zwarte universiteiten
in Ciskei en Zululand boycotten
de colleges en hielden protest-ac
ties onder het zingen van ANC-
liederen.
De drie waren in augustus 1982 ter
dood veroordeeld wegens bom
aanslagen en sabotagedaden
waarbij vier Zuidafrikaanse poli-
tie-agenten omkwamen. De
Zuidafrikaanse regering had af
wijzend beschikt op verzoeken
om gratie van tal van regeringen
en internationale instanties.
Binnen en buiten Zuid-Afrika is
met grote verontwaardiging ge
reageerd op de voltrekking van
de doodvonnissen. Op de ope
ningszitting van de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid in Addis
Abeba werd een minuut stilte in
acht genomen. Het ANC-hoofd-
kwartier in de Zambiaanse
hoofdstad Lusaka veroordeelde
de executies als "moord in koe-
MEXICOSTAD (Reuter/AFP/UPI)
Kennelijk gesterkt door zijn
recente successen heeft het Sal
vadoraanse verzet gisteren recht
streekse besprekingen voorge
steld met de VS en de regering in
San Salvador om een oplossing
te vinden voor de burgeroorlog
in El Salvador. Het is voor het
eerst dat het verzet zich uit
spreekt voor een dialoog met de
VS. Tot nog toe wilde het dat al
leen met de Salvadoraanse auto
riteiten.
Het voorstel werd gedaan op een
persconferentie in Mexicostad,
waar het verzet zijn hoofdkwar
tier heeft, die was georganiseerd
door de politieke en de militaire
vleugel van het verzet, het bevrij
dingsfront Farabundo Marti
(FMLN) en het democratisch re
volutionair front (FDR). Namens
hen zei de rebellenleider Ruben
Zamora dat ondanks zijn militai
re en politieke successen het ver
zet nog steeds positief staat te
genover rechtstreekse en on
voorwaardelijke onderhandelin
gen met de betrokken partijen.
len bloede". Het ANC meent dat
gevangen ANC-strijders behan
deld moeten worden als krijgsge
vangenen volgens de conventie
van Genève.
Het African National Congress is
in Zuid-Afrika een verboden or
ganisatie en zelfs het roepen van
ANC-leuzen is illegaal. Eerder
deze maand werden leden van
een pop-groep tot vier jaar ge
vangenisstraf veroordeeld omdat
ze tijdens een voorstelling ANC-
leuzen hadden geroepen.
Tijdens de gebedsdienst in Johan-
Brigadisten-
leider gepakt
MILAAN (AP) - Een voortvluchti
ge leider van de Rode Brigades is
deze week in Milaan gearres
teerd in een belangrijk succes in
de strijd tegen het terrorisme, al
dus de politie. Ook vier andere
leden van de Rode Brigades wer
den opgepakt.
De 23-jarige Roberto Adamoli.
hoofd van de afdelingrMilaan
van de Rode Brigades werd door
de anti-terreur-brigade over
meesterd voordat hij een geladen
pistool kon trekken, aldus de po
litie op een persconferentie don
derdag.
Adamoli werd al sinds 1979 ge
zocht wegens subversieve activi
teiten, lidmaatschap van een ge
wapende organisatie en betrok
kenheid bij het in de knieën
schieten van vooraanstaande in
dustriëlen en juristen.
Ook wordt hem medeplichtigheid
aan moord ten laste gelegd. "We
hebben praktisch de gehele afde
ling van de Rode Brigades in Mi
laan opgerold", aldus een politie
woordvoerder over de arresta
ties.
nesburg, waar ook de ouders van
twee veroordeelden aanwezig
waren, voerde ook de secretaris
generaal van de raad van kerken,
bisschop Desmond Tutu. het
woord. Tutu zei dat een bloed
bad onvermijdelijk wordt als
hervormingen van het apart
heidssysteem uitblijven. "Ik ver
werp het geweld van degenen
die het systeem verdedigen, en
van degenen die het bestrijden.
Maar wanhopige mensen grijpen
naar wanhopige middelen".
Het terugtreden van de militair
Badressein Sital als minister
van volksmobilisatie en cul
tuur heeft in Suriname en Ne
derland tot speculaties geleid
over tegenstellingen binnen de
Surinaamse leiding. Bij de be
kendmaking van het ontslag
van Sital noemde legerleider
Bouterse als oorzaak het be
staan van „ernstige verschil
len" tussen de „revolutionaire
leiding" en minister Sital.
Bouterse verklaarde verder dat
de problemen vooral tot uiting
kwamen „in de stijl van
werken, met name de toepas
sing van de principes van de
nieuwe democratie binnen het
ministerie van volksmobilisa
tie. De ontslagaanvaarding
moet gezien worden in het
licht van de versterking van de
eenheid binnen de revolutio
naire gelederen".
In Paramaribo werden de verha
len in de Nederlandse pers
over ernstige tegenstellingen
tussen de met Cuba sympathi
serende Revolutionaire Volks
partij (RVP), en de Progressie
ve Arbeiders- en Landbou
wersunie (PALU), de partij van
minister-president Errol Ali-
bux, als amusant maar onjuist
bestempeld. Sital, die geacht
werd op de lijn van de RVP te
door
Ruud de Wit
zitten, zou herhaaldelijk heb
ben laten merken dat hij be
zwaren had tegen de op Brazi
lië gerichte koers van Bouter
se.
Zoals bekend kwamen Suriname
en Brazilië de afgelopen maan
den een uitgebreid hulppro
gramma overeen, met een tota
le waarde van 300 miljoen dol
lar. Dit hulpprogramma voor
ziet voor een deel in het finan
ciële gat dat in de Surinaamse
begroting is ontstaan door het
wegvallen van de Nederlandse
ontwikkelingsgelden na de
moord op 15 Surinamers op 8
december van het vorig jaar.
Sital zou zich op het standpunt
hebben gesteld dat de Suri
naamse revolutie niet gebaat is
bij een nieuwe afhankelijk
heidsrelatie, in dit geval met
een semi-dictatuur als Brazilië.
Sital zou, in de lijn van de Re
volutionaire Volkspartij, meer
zien in het verstevigen van de
banden met gelijkgezinde lan
den als Cuba, Grenada en Ni
caragua.
Bronnen in Paramaribo ontken
nen evenwel dat deze stelling-
name van Sital de grondslag
zou leggen aan zijn ontslag.
Hem wordt met name solis
tisch optreden verweten. De
afgelopen weken nog reisde hij
door Suriname en hield daar
toespraken die hem door de
overige leden van het beleids
centrum, waarin hij zelf ook
zitting had, niet in dank wer
den afgenomen. Dezelfde
bronnen meldden tevens dat
Sital het met name moeilijk
had met het feit dat hij als mi
nister minder in staat was in
vloed uit te oefenen op het te
voeren beleid. Binnen zijn mi
nisterie zou hij een te centralis
tisch regime hebben gevoerd,
wat tot ontevredenheid onder
zijn medewerkers leidde.
Verder zouden de hardnekkige
verschillen tussen Sital en de
overige leden van het beleids
centrum en de ministerraad
over de te volgen koers een
eensgezind optreden te veel
hebben gefrustreerd. Dat daar
bij op de achtergrond de nau
wer aangehaalde banden met
Brazilië een rol hebben ge
speeld, wordt evenwel in Para
maribo ontkend noch beves
tigd. Wel houdt men vol dat er
van een tegenstelling hierom
trent tussen de RVP en de PA-
LU geen sprake is. Beide par
tijen ondersteunen de overeen
komsten met Brazilië of, zoals
een ingewijde in Paramaribo
vandaag zei: „Zonder financië
le hulp komen we nergens. De
keus om met Brazilië een hul
prelatie overeen te komen is
een realistische. Cuba heeft tot
op dit moment nog steeds geen
geld geboden".
In dat verband verklaarde deze
week de huidige minister-pre
sident Errol Alibux op een
openingszitting van het drie
daags overleg van Surinaamse
ambassadeurs: „Internationaal
bezien is Nederland de enige
vijand van Suriname en regio
naal is Brazilië het enige land
dat ons rust en veiligheid kan
garanderen en ons de gelegen
heid heeft gegeven onze revo
lutie uit te bouwen".
Sinds de coup van 25 februari
1980 is het nu de tweede keer
dat Sital openlijk tegenover
Bouterse is komen te staan.
Aanvankelijk bepaalde hij als
voorzitter van de Nationale Mi
litaire Raad (NMR) de politieke
lijn van de coup van sergean
ten van 25 februari 1980. In de
zomer van 1980 werd hij ech
ter, na eerst als voorzitter van
de NMR te zijn afgezet, bij te
rugkomst van een reis naar Ni
caragua door Bouterse gevan
gengenomen. Samen met de
militairen Mijnals en Joeman
en een viertal leden van de Re
volutionaire Volkspartij zat hij
toen ruim acht maanden ge
vangen op beschuldiging van
het voorbereiden van de linkse
coup.
Na zijn vrijlating en openbare
verzoening met Bouterse in
1980 werd hij minister van
volksgezondheid onder res
pectievelijk Chin A Sen en
Neijhorst. Sinds maart van dit
jaar was hij in de regering-Ali-
bux minister van het nieuwe
ministerie van volksmobilisa
tie en cultuur. Dit ministerie is
blijkens de regeringsverkla
ring van 1 mei van dit jaar be
last met de revolutionaire
Sital
(foto GPD)
scholing van de bevolking en
het begeleiden van de aange
kondigde nieuwe democrati
sche structuren in het land.
In Paramaribo vraagt men zich
op dit moment wel af wat Sital
nu gaat doen. Hoewel sympa
thiserend met de Revolutionai
re Volkspartij heeft hij zich
nooit bij een politieke groepe
ring aangesloten en beschikt
hij dus niet over een achter
ban. Ook is hij tamelijk ver
vreemd geraakt van het leger.
Zijn voormalige politieke me
destander, Chas Mijnals, is in
de staf van Bouterse opgeno
men. Sital zelf was voor com
mentaar op zijn ontslag niet
bereikbaar.
ADVERTENTIE
open bedrag
wordt op maandag 13 juni vóór beurs bekendgemaakt
jaarlijks op 15 juli
in 4 jaarlijkse termijnen van 15 juli 1987 af
houders van deze lening hebben van 15 juli 1986 tot
15 augustus 1986 het recht de lening om te zetten in een
9'/2% lening 1986 met aflossing per 1990/1993
14 juni a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
15 juli 1983
kosteloos bij banken en commissionairs
bedrag
koers
rente
aflossing
verlenging
inschrijving
storting
prospectus
