c
Fraude nekt Slavenburg
Staatslening
als lokvogel
hort zakelijk
>-
Lagere inkomens dupe
van ander btw-tarief
Verlies meer dan 200 miljoen gulden
Lpg per schip veiligst
Sprey verwacht goed jaar
KK verontrust over
gevolg bezuinigingen
Beurs Amsterdam
VRIJDAG 10 JUNI 1983
Bouwes
Het Bouwes concern in Zandvoort
is voor de derde maal in twee jaar
tijd van eigenaar veranderd. Het
Bouwes hotel, waarin het casino
is gevestigd, werd voor 6,5 mil
joen gulden verkocht aan de Am
sterdamse belegger in onroerend
goed, Maup Caransa. Een deel
van Bouwes Palace - het kleine
hotel - werd voor ruim een half
miljoen gulden verkocht aan een
Arabische belegger. Het restau
rant, behorend bij Palace, blijft
eigendom van M. Meerburg. Dit
heeft de voormalige eigenaar van
het gehele complex, M. Meer
burg, gisteren bekendgemaakt.
Het Bouwes concern werd vorig
jaar zomer failliet verklaard,
maar kort daarop gekocht door
Meerburg. Waarom deze zijn be
zittingen zo snel daarna van de
hand deed, wilde Meerburg niet
meedelen.
Brink-Molyn
Bij Brink-Molyn is het einde in
zicht gekomen van de huidige
reorganisatie van de Nederland
se werkmaatschappij, waar zich
nu een opgaande lijn heeft inge
zet. Ook werden verliesgevende
buitenlandse activiteiten ver
kocht of geliquideerd. Thans is
de tijd gekomen om verder te
groeien met name in Zuid-Oost-
Azié, zo zei bestuursvoorzitter ir.
W. Brink bij de presentatie van
het jaarverslag.
Om de gewenste groei gestalte te
kunnen geven is enerzijds geld
nodig en anderzijds kennis. Op
het gebied van staal-coatings en
isolatiematerialen ontbeert
Brink-Molyn nog kennis. Het be
drijf verwacht deze te kunnen
verwerven door het kopen van
belangen in Amerikaanse bedrij
ven, die wel over de nodige tech
nologie beschikken. De op
brengst van de emissie (ca. 2,7
min.) gaat Brink-Molyn groten
deels gebruiken voor de aankoop
van twee Amerikaanse bedrijven
met een omzet tussen de 10 en
15 min.
Kema
Kema gaat de mogelijkheden on
derzoeken om in plaats van ce
ment vliegas als bestanddeel van
beton te gebruiken. Als dit lukt
betekent dit niet alleen dat er een
belangrijke oplossing voor de
verwerking van vliegas is gevon
den, maar ook dat de omstreden
afgraving van mergel als grond
stof voor de cementindustrie kan
worden verminderd. Voor het
onderzoek zal het gemeenschap
pelijk onderzoeksinstituut van
de elektriciteitsbedrijven ge
bruik gaan maken van de beton-
menginstallatie waarin vorig jaar
tijdens de afgraving van het Ke-
ma-terrein radio-actief afval
werd verpakt.
Kema hoopt hiermee zo'n 300.000
ton vliegas kwijt te raken, dat als
afvalprodukt overblijft bij de op
wekking van de op steenkool ge
stookte centrale.
Sparen
Ir. P. J. Lardinois, de voorzitter van
de hoofddirectie van de Rabo
bank, vindt dat particuliere
spaarders meer risico moeten
gaan nemen en hun geld risico
dragend moeten beleggen in aan
delen. Op een congres gisteren in
Den Haag over "sparen in een
tijd van economische stagnatie",
georganiseerd door de Rabo
bank en de Postgiro/Rijkspost
spaarbank en onder auspiciën
van de Groupement Internatio
nal Pour l'Etudes des Problemes
de l'Epargne (samenwerkings
verband van Europese banken
en verzekeringsinstellingen) zet
te Lardinois uiteen dat particu
lieren een aanziefilijk belang
hebben bij herstel van de econo
mie.
Andijvie per kg. 1,63, Spitskool 1,06-
1,11, Bospeen II 1,91-2,50, Waspeen
AI per kist 8,20-16,00, BI 11,50-23,00,
Cl 10,60-13,80, Aanvoer: 127 ton.
Prei A per kg. 0,60, Sla (natuur) I 0,32-
0,52, Uien per kg. 0,50-0,70, Peterselie
(krul) 1,39-1,49, Bloemkool 10 I per
bak I 0,73-0,99, Bloemkool 12 I per
bak I 0,74.
Economie
SCHEVENINGEN (ANP) - Uit
voering van de plannen van het
ministerie van financiën om de
huidige verschillende btw-tarie-
ven van vier en achttien procent
te vervangen door een tarief van
veertien procent, betekent dat de
dagelijkse boodschappen gemid
deld zes procent duurder wor
den. Dit heeft Albert Heijn giste
ren gezegd tijdens de presentatie
van het jaarverslag van het Cen
traal Bureau Levensmiddelen
handel, waarvan hij voorzitter is.
Volgens Heijn heeft staatssecreta
ris Koning (financiën) aangekon
digd dat hij - om de belasting
wetgeving makkelijker te maken
- een tarief wil voor de btw. Op
de prijs van boodschappen komt
Albert Heijn:
Volgens Albert Heijn is het nog
maar de vraag of de consument
erin zal slagen dat koopkracht
verlies te compenseren door de
aanschaf van kostbare zaken zo
als auto's, televisies ol van.dnties,
die thans immers met achttien
procent btw belast zijn.
Hij wees erop dat in onze tijd juist
de producenten van duurzame
produkten worden getroffen
door een sterk dalende afzet.
Heijn verwacht dat vooral de
huishoudens met de lage inko
mens de dupe zullen worden van
een eventueel uniform btw-tarief
van veertien procent. Volgens de
voorzitter van de levensmidde
lenbranche is het vooral deze
groep die in verhouding tot het
inkomen veel geld moet uitge
ven aan de eerste levensbehoef
ten.
Het jaarverslag van het Centraal
Bureau Levensmiddelenhandel
vermeldt dat de omzet in 1982
van de branche gestegen is tot
23,5 miljard gulden, zijnde een
kwart van de totale omzet van de
winkels en warenhuizen in het
land. Dit resultaat is weliswaar
vier procent hoger dan in 1981,
maar door de hogere inflatie is er
sprake van een reële daling.
ROTTERDAM (GPD) Fraude en kolossale tegenvallers
op kredieten die in het verleden zijn verstrekt, hebben
Slavenburgs Bank over 1982 een verlies bezorgd van
203,5 miljoen gulden. Over 1981 werd nog een winst ge
maakt van 1,02 miljoen.
Het verlies is voornamelijk ont
staan door de „ongekend hoge
toevoeging die er moest worden
gedaan aan de pot Voorziening
Algemene Risicos (VAR). Dat
vergde 260 miljoen gulden. Over
1981 volstond de bank nog met
een toevoeging van 79 miljoen.
De directie van Slavenburgs Bank
wil het verlies verwerken door er
de reserves voor aan te spreken
en de nominale waarde van de
aandelen te halveren (tot 50 gul
den per aandeel). Deze vermin
dering van eigen vermogen zal
overigens worden gecompen
seerd door een vergroting van
het kapitaal via de uitgifte van
nieuwe aandelen tot een bedrag
van ruim 205 miljoen gulden.
Het Franse bankconcern Crédit
Lyonnais, voor 78 procent aan
deelhouder van Slavenburgs
Bank, garandeert de volledige
plaatsing van de aandelen-emis
sie. Crédit Lyonnais zal tot een
bedrag van 100 miljoen gulden
haar nieuwe aandelen in Slaven
burg betalen door het omzetten
van een al lopende (achtergestel
de) lening in aandelenkapitaal.
Het restant zal contant worden
voldaan.
Crédit Lyonnais heeft ook overi
gens gegarandeerd dat Slaven
burg aan zijn verplichtingen kan
blijven voldoen. Van De Neder-
landsche Bank is voorts omvang
rijke liquiditeitssteun gedurende
een lange periode toegezegd.
Een en ander maakt het noodza
kelijk, dat vele jaren achtereen
geen dividend zal worden uitge
keerd. Alle winst zal, voorzover
er geen belasting mee moet wor
den betaald, in de VAR-pot wor
den gestort.
Al eerder werd bekend dat Slaven
burg in moeilijkheden raakte als
gevolg van verliezen op kredie
ten die al voor 1981 waren ver
strekt. In het zojuist verschenen
jaarverslag van de bank heet het
dat het daarbij ging om „bedrijfs
sectoren die in het bijzonder zijn
getroffen door de economische
crisis.
Als klapper daarbovenop kwam in
maart van dit jaar de ontdekking
van een omvangrijke fraude, „ge
pleegd door enkele employés
van ons kantoor in Rotterdam.
Door manipulaties via de com
puter van de bank werden gigan
tische kapitalen aan het bedrijf
onttrokken. In een eerder sta
dium was al sprake van een scha
de voor de bank die boven de 150
miljoen gulden zou liggen.
In het jaarverslag staan er geen de
tails over. In het resultaat over
1982 is (door de extra reserverin
gen) al wel rekening gehouden
met het uiteindelijke verlies dat
de bank door de malversaties
heeft geleden. Na verrekening
zal de VAR-pot leeg zijn. „Als ge
volg van deze onttrekkingen be
vat de VAR ultimo 1982 geen stil
le reservecomponenten meer, zo
wordt gezegd.
De raad van bestuur vertrouwt er
op dat de resultaten van de bank
zich in de toekomst gunstig zul
len ontwikkelen. „Door de hech
te banden met en een nog ver
dere ondersteuning door Crédit
Lyonnais heeft onze instelling
een nieuwe ontwikkelingsfase
bereikt. Wy menen dat, na de
moeilijke jaren die achter ons lig
gen, de bank in staat zal zijn haar
plaats in het Nederlandse bank
wezen te versterken.
Van de aandeelhouders wordt in
de jaarvergadering, die 28 juni
wordt gehouden, gevraagd hun
goedkeuring te geven aan een
naamsverandering van de bank.
De besmet geraakte naam Sla
venburg zal dan worden gewij
zigd in Crédit Lyonnais Bank
Nederland NV.
DEN HAAG (ANP) - Het vervoer van vloeibaar petroleumgas
(lpg) per binnenvaartschip is veiliger dan per tankauto of spoor-
ketelwagen. Het transport van de brandstof per pijpleiding
brengt de meeste risico's met zich. Het vervoer van benzine is in
vergelijking met lpg bij alle transportmiddelen het minst ge
vaarlijk.
Dit is een van de belangrijkste conclusies uit een studie over het
gebruik van vloeibaar petroleumgas, die minister Winsemius
van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer gis
teren aan de Tweede Kamer heeft aangeboden. De voormalige
minister van volksgezondheid en milieuhygiëne had in 1978 aan
TNO in Apeldoorn opdracht voor dit onderzoek gegeven.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Houthandel Jacob Sprey heeft in
het eerste kwartaal van dit jaar een iets lagere afzet behaald dan
in dezelfde periode van het vorige jaar. Toch verwacht de hout
handel in 1983 een gelijke omzet te behalen. Omdat de kosten
nog verder zullen dalen en ook de geraamde rentekosten lager
zullen zijn, hoopt de onderneming 1983 zonder verlies te kunnen
afsluiten. Veel zal daarbij echter afhangen van de te behalen
marge en de verdere ontwikkeling van de bouwactiviteiten in
ons land, zo schrijft de onderneming in het jaarverslag.
GRONINGEN - Een politieman toont de apparatuur waarmee Utrecht
se wegenbouwers hun noordelijke collega's afluisterden. Op deze manier
konden de Utrechtenaren net iets onder de prijs op een order inschrijven,
waardoor de opdracht hen veelal toekwam. Met de arrestatie van de di
recteur van het bedrijf en drie van zijn werknemers is een einde gekomen
aan de afluisterpraktijken.
(Foto ANP»
DEN HAAG (ANP) - Uit een giste
ren gepresenteerd koopkracht-
onderzoek van de Voedingsbond
FNV en het Konsumenten Kon-
takt onder 248 gezinnen, leden
van de voedingsbond, is geble
ken dat op grote schaal wordt be
zuinigd.
Abonnementen op dag-, week- en
maandbladen worden opgezegd.
Deelname aan cursussen wordt
gestaakt, lidmaatschappen van
verenigingen worden beëindigd
en verzekeringen worden opge
zegd. Het onderzoek is volgens
Bert Donia van het KK landelijk
niet representatief, maar is dat
wel voor de leden van de Voe
dingsbond FNV, welke bond on
geveer vijftigduizend leden telt.
Voedingsbond en KK zeggen
verontrust te zijn over de gevol
gen van deze inkomensachteruit
gang. De daaruit voortvloeiende
afneming van belangstelling
voor tijdschriften en dagbladen
doet volgens hen afbraak aan de
"noodzakelijke" informatievoor
ziening.
Uit het onderzoek blijkt dat de vas
te lasten zijn gestegen tot 54,37
procent van het netto inkomen,
waarbij wordt aangevoerd dat de
"sterk stijgende" gemeentelijke
tarieven nog niet in dit cijfer zijn
verwerkt.
Ook de vakanties moeten het blij
kens het onderzoek ontgelden.
Ruim 21 procent, een steeds gro
tere categorie, aldus Donia, ziet
dit jaar om financiële redenen
van vakantie af. Dit cijfer stemt
volgens de onderzoekers over
een met berichten uit de reiswe
reld waarbij wordt geschat dat
landelijk, ten opzichte van vorig
jaar, tien procent van de huis
houdens dit jaar niet op vakantie
gaat.
Spannende tijden voor minis
ter van financiën Ruding. De
bewindsman heeft een nieu
we staatslening aangekon
digd die de belegger in staats
obligaties vooralsnog 9,5 pro
cent rente oplevert. Zou de
belangstelling voor deze
nieuwe staatslening tegen
vallen. dan kan de minister
de koers van uitgifte - de prijs
die de beleggers uiteindelijk
moeten betalen - nog verla
gen. Daardoor wordt het zo
geheten 'effectieve rende
ment' hoger.
De staatslening vormt een re
delijk goede graadmeter voor
de rente-ontwikkeling in Ne
derland. Bij de laatste staats
lening bleek minister Ruding
de te verwachten rentestij
ging te gering ingeschat te
hebben. Hij haalde een mati
ge opbrengst binnen bij een
rente van 8,25 procent. Mis
lukt, noemden ingewijden de
lening.
Zou de minister met de nieuwe
lening opnieuw bot vangen,
dan is verdere stijging van de
rentetarieven niet denkbeel
dig. Een massale toeloop op
de staatsobligaties zou daar
entegen juist een signaal zijn
door
Henk Schol
dat de huidige rentestijging
niet de feitelijke ontwikke
ling weergeeft, maar het ge
volg is van activiteiten van
speculanten. In kringen van
de geldhandel wordt in elk
geval een zeer redelijke be
langstelling voor de aan
staande staatslening ver
wacht.
Feit blijft ondertussen dat
trendsetters onder de Neder
landse hypotheekbanken als
de Westland-Utrecht en
Friesch-Groningsche hun
rentetarieven deze week ver
der hebben verhoogd. Bij de
Westland-Utrecht moeten
voor de meest gangbare hy-
potheekvorm nu 9,9 procent
rente worden betaald. Het
ziet ernaar uit dat de hypo
theektarieven, tegelijk met
rente die op kortlopend kre
diet ('rood staan') moet wor
den betaald, over de hele li
nie omhoog zullen gaan.
Het lijkt ook nauwelijks anders
te kunnen op dit moment.
Hypotheekbanken krijgen op
hun beurt geld 4oor pand
brieven te verkopen. De ban
ken hebben deze week het
rendement op die pandbrie
ven op moeten trekken om ze
voor beleggers interessant
genoeg te maken. Het effec
tieve rendement op de mees
te recent uitgegeven pand
brieven is naar zo'n 9,5 pro
cent geklommen.
De huidige stijging van het ren
tepeil heeft alles te maken
met de in geldkringen ver
wachte rentestijging in de
Verenigde Staten. Daar is de
rentestand aan opwaartste
druk onderhevig. Deels zit 'm
dat in de verwachting dat de
regering-Reagan niet in staat
zal blijken het forse tekort op
de begroting te verminderen.
De VS zijn daardoor - bij ge
brek aan voldoende binnen
landse besparingen - genood
zaakt geld in het buitenland
te lenen. Daartoe dient een
aantrekkelijk rentepercenta
ge te worden geboden. Tij
dens en na de jongste wereld-
topconferentie over economi
sche aangelegenheden in Wil
liamsburg hebben president
Reagan en andere autoritei
ten in de VS geen duidelijke
uitspraken gedaan over be
leid dat verlaging van het
rentepeil in de VS tot gevolg
zou kunnen hebben.
Tweede oorzaak voor de op
waartse beweging van de ren
testand in de VS vormt het
vermoeden in financiële krin
gen dat de Amerikaanse cen
trale bank binnenkort met
kredietbeperkende maatre
gelen zal komen die tegen
wicht moeten bieden aan de
nogal fors uitgevallen groei
van de geldhoeveelheid in
dat land. Sinds vorig jaar zijn
commerciële banken in de
VS wat vrijer in hun moge
lijkheden om krediet te ge
ven. De verwachte beper
kingsmaatregelen hebben in
de regel een verhogend effect
op het rentepeil.
Minister Ruding en Nederland
se financiële instellingen die
geld willen lenen, moeten nu
concurreren tegen het (te ver
wachten) Amerikaanse rente
peil. Zij moeten hun renteta
rieven hoog genoeg stellen
om beleggers voor staatsobli
gaties, dan wel pandbrieven
te interesseren. Zo trekt het
hoge rentetarief in de VS de
rentestand aan deze kant van
de oceaan mee omhoog.
Door de hoge rente in de VS en
de verwachting dat deze nog
verder zal stijgen (in combi
natie met vooruitzichten dat
de Amerikaanse economie
zal groeien), is de vraag naar
dollars de laatste week fors
aangetrokken. Sprong de
koers van deze munt vorige
week op de Amsterdamse
wisselmarkt al met drie cent
omhoog, begin deze week
kwam daar nog eens twee
cent bij. De dollar bereikte
daarmee in Nederland de
hoogste koers sinds 1974 be
reikt. Woensdag bereikte de
dollar een koers van 2,888
gulden.
De enige munt die deze dagen
met de dollar kon concurre
ren was het Britse pond. Ook
die valuta zat stevig in de lift
onder invloed van de voor
spellingen dat de conserva
tieve regering-Thatcher na de
verkiezingen zal kunnen
door regeren met een grotere
meerderheid dan zij in het
parlement had.
Ruding en Reagangeld nodig.
AANDELEN binnenland doorlopend
«5.900 66.400
ill.nedam 75.00
277.60
16406
Noteringen van
Noteringen van vrij dag 10 juni
1983 (tot 12:32 uur)
nbfti-bouw
rademakers 137.50
57.00 X 57.40
belegglngslnst.
wereldhave 116.30
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 12*4 81-91 122 80
110'/2 82-92 105 00 105 30
110'/j 82 89 103 70 103 90
110 821-89 102 00 102 40
19 79-94 97.50 97 80
bng
bg 1lV«82-07 111.fi
bg 10*4 82-07 107.C
bg 10 80-88 103.fi
bg 91-% 82-07 98.fi
bg 9 83-08 94.fi
bedrijfsleven
movt
102.50 103.50
n 10V4 80 102.60
fl 10 82-90
8V2 83-98 93.50
pandbrieven
«gh 11 81-88 102.20
fgh 9 78-86 98 20
fgh 9 83-92
tgh 7*4 77-85 97.90
wuh 12 80-88 104.35 -
wuh9'/2 79-87 99.50 -
wh 9 76-85 100.10 - -
wuh 8*4 78-87 98.00 -
parallelmarkt
officieel toegelaten
alanher. 10 90 11.00
'32 00 132 00
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
Algemeen 128.3
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 938
nw.3 langl. 9 57
- 3-5 jaar 9.31
5-8 |&ar 943
BNG leningen 9.43
Bankleningen 9 29
Pandbrieven 9.65
goud en zilver
Good: onbew. 37400 - 38260
Zilver: onbew 1040 - 1110
Franse Iranc (100) 36.00 39.00
Zwrts trancOOO) 132.50 137.00
Zweedse kroon (100) 36.00 39.00
Noorse kroon (100) 38.25 41.25
Oeense *roon (100) 30.00 33.00
Oost shilling (100) 15.76 16.26
Spaanse peseta (100) 1,95 2,20
Griekse dracftme (100) 3,20 4.00
Fmse mark (100) 50.75 53.75
VERKLARING DER TEKENS
NG - offoèta nol geschorst
De Beurs in Amsterdam heeft de
week met overwegend hogere no
teringen afgesloten
De obligatiemarkt was iets in her
stel van de verliezen die deze
week werden geleden en bij de
start werden winsten geboekt uit
eenlopend tot ca. f 0,50.
De aandelenmarkt gaf overwe
gend hogere koersen te zien
s prijzen die op de voor-
Bi) een daling van de dollar moe
ten de Amerikanen meer geld beta
len voor fondsen als bijv. Philips,
zo werd er op de beurs gezegd
Philips opende met een verlies
van f 0.40. Unilever steeg ruim f 3.
Kon. Olie was ruim f0,50 hoger,
terwijl Akzo en Hoogovens iets in
liep. De verzekeringen v
veranderd tot iets hoger en de hy
potheekbanken gaven een licht
In de scheepvaart ging Nedlloyd
met nog f 2 omhoog en vast in de
markt lag voorts de KLM met een
winst van 14.30 Gist-Brocades
was f 1 hoger, terwijl Heineken e
AhokJ c
en de b
