WIEL
Dijkman door CDA
de mond gesnoerd
Bezoek M.-Amerika "evenwichtig
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
C
Reddingsoefening loopt
uit op grote zoekactie
Tribunaal klaagt
24 vervuilers aan
Staking parketpolitie verdeeld succes
Vrijspraak
verkrachting
Stikstofoxyde
Kamerlid moet houding wijzigen
d
Vliegshow in
Scheveningen
Éigen bijdrage
ongewijzigd
Bond presenteert binnenkort zwartboek
Actieplan DSM tegen
vervuiling verwacht
Vijfjarigen vanaf '85
verplicht naar school
Van den Broek weerspreekt kritiek op reis
WOENSDAG 8 JUNI 1983
Binnenland
DENEKAMP (GPD) - Het ge
rechtshof in Arnhem heeft
gisteren een 44-jarige man uit
Denekamp, die zijn vrouw
van wie hij van tafel en bed
was gescheiden tot seksueel
contact had gedwongen, vrij
gesproken van de hem ten
laste gelegde verkrachting.
Voor huisvredebreuk kreeg
hij een boete van f 250.
Twee weken geleden eiste de
procureur-generaal vier
maanden voorwaardelijk. De
Almelose rechtbank had de
man deze straf ook opgelegd
en daarnaast een boete van
f 1500 of 30 dagen. Deze zaak
heeft in november sterk de
aandacht getrokken, omdat
het, voorzover bekend, het
eerste vonnis in ons land was
wegens verkrachting van een
vrouw door haar echtgenoot.
LEEUWARDEN-SCHIERMON
NIKOOG (GPD) - De oefening
van de Schiermonnikoogse red
dingbrigade is begin deze week
uitgelopen op een grootscheepse
zoekactie naar een van de opva
renden, waaraan behalve heli
kopters van de Nederlandse ma
rine en luchtmacht ook een
Westduitse helikopter deelnam.
Tijdens een proefvaart van de rub
beren reddingboot Zephyr was
afgesproken dat een van de be
manningsleden over boord zou
gaan. Een kwartier later zou de
man weer door de boot worden
opgepikt. De 33-jarige Evert
Groendijk had zich als vrijwilli
ger voor deze klus gemeld. Om
zeven uur was hij in het water ge
sprongen. De Zephyr keerde in
derdaad na een kwartier terug,
maar Groendijk was nergens
meer te vinden. Het werd voor de
Schiermonnikooger geen kwar
tiertje, maar enkele uren, voor
dat hij door een Duitse helikop
ter uit zee werd gered.
Op een moment dat men al voor
zijn leven vreesde werd hij na
een uitgebreide zoekactie onge
deerd uit het water gehaald en
overgebracht naar de vliegbasis
Leeuwarden. Ten tijde van zijn
redding was hij er slecht aan toe.
„Je raakt volkomen uitgeput",
aldus Groendijk gisteren in het
Bonifatiushospitaal in Leeuwar
den. „Ik heb vannacht geen oog
dichtgedaan, maar voel me ver
der gezond. Het is onvoorstel
baar hoe moe je wordt na uren in
zee drijven met golven van drie
tot vier meter". Behalve een snee
in zijn pols had Groendijk geen
letsel opgelopen.
Hij vertelde ongeveer 500 meter
vanaf het strand overboord te
zijn gegaan. Toen de redding
boot maar weg bleef, heeft hij
nog geprobeerd zwemmend de
kust te bereiken.
Groendijk droeg een zogenaamd
overlevingspak waarin een dren
keling in theorie tien uren kan
blijven drijven. „Dat zal wel,
maar niet met zo'n grote dei
ning", zo weet Groendijk nu.
Toen hij na vier uur drijven, dan
weer boven op een golf, dan weer
met een enorme stoot water om
zich heen, werd opgepikt, was hij
door en door nat. „Je blijft nog
wel drijven, maar je wordt al
maar zwaarder en de vermoeid
heid is ten slotte onbeschrijf
lijk".
LINDAU (ANP) - Nederland
is in Europa de grootste ver
vuiler van het milieu met
stikstofoxyde. Dit heeft pro
fessor Jürgen Schmölling
van het Westduitse departe
ment van milieubescherming
meegedeeld op een interna
tionaal symposium over de
zogenoemde "zure regen" in
Lindau (Beieren).
De grote uitstoot van stikstofo
xyde in Nederland is volgens
Schmölling het gevolg van
het grote aandeel van aardgas
in de Nederlandse energie
voorziening. In de Bondsre
publiek wordt de helft van de
stikstofoxyde-vervuiling ver
oorzaakt door het autover
keer. Loodvrije benzine zou
de situatie aanmerkelijk kun
nen verbeteren.
De DDR is de grootste vervui
ler op het gebied van zwavel-
dioxyde. Stikstofoxyde en
zwaveldioxyde worden be
schouwd als hoofdoorzaak
voor het ontstaan van "zure
regen".
ROTTERDAM (ANP) - Europese
milieugroeperingen zullen 24 be
drijven en overheden aanklagen
op het Internationale Watertribu
naal, dat van 3 tot en met 8 okto
ber in Rotterdam wordt gehou
den.
Onder degenen, die "terecht" moe
ten staan wegens ontoelaatbare
verontreiniging van het opper
vlaktewater, zijn 8 bedrijven in
West-Duitsland, zeven onderne
mingen in Nederland, drie con
cerns in de DDR, twee chemi
sche fabrieken in Belgié, een be
drijf in Denemarken en de kern
centrale "Windscale" in Enge
land.
DEN HAAG (GPD) - Het dissidente kamerlid Dijkman (CDA) mag niet langer namens
de CDA-fractie spreken, als hij door blijft gaan met het verkondigen van persoonlij
ke, van het fractiestandpunt afwijkende meningen. Dat heeft het fractiebestuur gis
teren Dijkman meegedeeld.
De CDA-fractietop heeft Dijkman
vervolgens gevraagd hoe hij
denkt aan „deze onbevredigende
situatie" een einde te maken.
Dijkman wilde gisteravond nog
niet reageren op het standpunt
en het verzoek van het fractiebe
stuur.
De opvatting van het fractiebe-
kele malen met de oppositie mee
tegen het door de CDA-fractie
gesteunde kabinetsbeleid, en uit
te hij herhaalde malen in de pu
bliciteit kritiek op de handelwij
ze van het CDA en de CDA-frac
tie. Vooral die zelfgezochte pu
bliciteit wordt hem hoogst kwa
lijk genomen.
^CpA-fracüebestuurzcgtdem
druk te hebben dat Dijkman het
CDA-fractie volledig wordt gei
soleerd, als hij zijn houding niet
verandert. Dijkman zal dan ge
heel niet meer namens het CDA
mogen spreken. Hij mag nog net
lid van de fractie blijven, maar
zich slechts op persoonlijke titel
uitspreken of zijn stem uitbren
gen.
Het fractiebestuur uit in een brief
aan Dijkman nog eens scherpe
kritiek op diens houding. Vorige
week al werd door de CDA-frac
tie felle kritiek op hen uitgeoe
fend. Fractieleider Bert de Vries
zei toen dat Dijkmans optreden
niet door de beugel kon. Dijk
man werd toen ook de vraag ge
steld of hij nog wel lid van de
CDA-fractie wilde blijven.
Zoals bekend stemde Dijkman en-
als rijn eerste taak riet om frac
tiestandpunten ondergeschikt te
maken aan persoonlijke opvat
tingen. Maar het fractiebestuur
stelt „dat elk fractielid geacht ScholtGfl
wordt bereid te zijn fractiestand
punten binnen en buiten het par
lement te verdedigen, na zijn
aandeel te hebben gehad in de
totstandkoming daarvan".
Faber vindt bovendien dat de reac
tie van het fractiebestuur tegen
over Dijkman veel te hard is. De
uitgestoken hand van Dijkman is
niet aangenomen, constateerde
Faber. „Dijkman vecht op zijn
manier een bijna uitzichtloze
strijd voor mensen met een klei
ne portemonnee die hard getrof
fen worden door de bezuinigin
gen van dit kabinet. Het is beter
om daarover te praten, dat is niet
gedaan. Het CDA moet eerst kij
ken waar de oorzaken van deze
problemen liggen".
Ook zjjn de regeringen van de Rij-
noeverstaten en de DDR "gedag
vaard". De organisatoren van het
tribunaal verwachten nog 8 an
dere aanklachten.
De "schuldigen" zullen zich moe
ten verantwoorden voor de ver
vuiling van rivieren en meren
met zware metalen, gechloreerde
koolwaterstoffen, radio-activiteit
en andere schadelijke elemen
ten. Een internationale jury zal
hen moeten beoordelen op grond
van internationale overeenkom
sten en verdragen met betrek
king tot het milieu, speciaal tot
het water.
De organisatie heeft inmiddels ne
gen mensen bereid gevonden in
deze jury ritting te nemen, af
komstig uit West-Duitsland, En
geland, Frankrijk, Nederland en
Zwitserland. Met nog drie ande
re mensen worden onderhande
lingen gevoerd, zodat de jury uit-
eindelijkt uit twaalf leden zal be
staan.
De twee Nederlanders in het
beoordelingscollege zijn prof. dr.
J. Koeman, hoogleraar toxicolo
gie aan de Landbouwhogeschool
in Wageningen, en dr. R. Kruisin-
ga, oud-minister van defensie,
ex-staatssecretaris van volksge
zondheid en voormalig ljd van
het bestuur van de Wereldge
zondheidsorganisatie.
Onder de beklaagden bevinden
zich de Duitse chemische con
cerns Bayer, Pigment Chemie en
Kronos Titan. Nederlandse be
drijven, die zich op het tribunaal
moeten verantwoorden voor hun
vuilloringen, zjjn ondermeer
Shell Chemie in Rotterdam, Du-
phar in Amsterdam, de Unie van
Kunstmestfabrieken in Pernis
en Windmill Holland in Vlaar-
dingen. Zij en de andere bedrij
ven zullen worden uitgenodigd
om op het tribunaal te verschij
nen, maar de organisatoren heb
ben weinig hoop dat dit ook in
derdaad zal gebeuren.
Het CDA-kmerlid Faber zei gister
avond voor de NOS-televisie
boos te zijn dat het CDA-fractie-
bestuur de brief aan Dijkman
heeft verstuurd, zonder de frac
tie daarover te raadplegen. Hij
wil dat de CDA-fractie vanavond
alsnog over deze brief discus
sieert.
DEN HAAG - Een oogarts uit Den Bosch heeft zich sinds gisteren vast
geketend aan een boom bij de Haagse Hofvijver, tegenover het Binnenhof
Met tekstborden (("Deze dokter is gek geworden") wil de arts aandacht
vragen voor het internationale congres van artsen over kernwapens, dat
deze maand in Amsterdam wordt gehouden.
(Foto GPD)
WEERRAPPORTEN
d
P
e
P
f
1 Sb
E
ëf
Amsterdam
zwaar bew.
24
13
0
De Bilt
zwaar bew.
24
14
0
Deelen
25
13
0
Eelde
onbewolkt
25
11
0
Eindhoven
25
14
0
Den Helder
22
13
0
Rotterdam
half bew.
24
0
0
Twente
half bew.
23
12
0
Vlissingen
geheel bew.
24
16
0
Zd. Limburg
26
12
0
Aberdeen
geheel bew.
15
9
0
Athene
27
12
0
Barcelona
licht bew.
28
26
0
Berlijn
onbewolkt
20
10
0
Bordeatfic
geheel bew.
32
17
0
Brussel
27
17
0
Frankfort
onbewolkt
24
9
0
Genève
onbewolkt
26
14
0
Helsinki
half bew.
17
7
0
Innsbruck
onbewolkt
23
9
0
Klagenfurt
onbewolkt
20
6
0
Kopenhagen
half bew.
20
10
0
Lissabon
onbewolkt
21
13
0
Locarno
geheel bew.
24
18
0
Londen
25
17
0
Luxemburg
licht bew.
24
13
0
Madrid
geheel bew.
31
15
0
Malaga
geheel bew.
25
So
0
Mallorca
onbewolkt
34
16
0
Malta
30
20
0
München
onbewolkt
20
5
0
Nice
half bew.
26
19
0
Oslo
half bew.
21
8
0
Parijs
29
19
0.1
Rome
onbewolkt
31
16
0
Split
onbewolkt
24
17
0
Stockholm
onbewolkt
21
8
0
Wenen
onbewolkt
19
5
0
Zurich
onbewolkt
24
10
0
Casa Blanca
zwaar bew.
22
18
0
Las Palmas
onbewolkt
24
18
0
Tel-Aviv
half bew.
26
12
0
Tunis
zwaar bew.
33
17
0
DEN HAAG/DEELA (ANP) - De
70-jarige Koninklijke Lucht
macht en de 100-jarige Haagsche
Courant vieren deze week hun
jubilea met vliegshows. De
luchtmacht houdt morgen 9, vrij
dag 10 en zaterdag 11 juni open
dagen op de vliegbasis Deelen.
Zaterdag organiseert de Haagse
Courant een groot luchtvaarteve
nement bij het Scheveningse
strand.
Het Haagse evenement is voorna
melijk gericht op de burgerlucht
vaart, terwijl op Deelen het ac
cent op de militaire luchtvaart
komt te liggen. Voor beide vlieg
shows wordt veel belangstelling
verwacht. Vanaf het Centraal
Station in Den Haag zullen extra
bussen en trams worden ingezet.
De manifestatie op Deelen bestaat
uit een meerdaagse tentoonstel
ling van vliegtuigen. Hoogtepunt
is de vliegshow op zaterdagmid
dag met onder andere een de
monstratie van de F-16.
In het voorprogramma van de
Scheveningse vliegshow geven
de motorrijders van de Westber-
lijnse politie 's morgens een
show op het parkeerterrein.
Om elf uur begint het eigenlijke
vliegfeest op het strand, waar
naast talrijke demonstraties van
de Koninklijke Luchtmacht tot
vijf uur parasailing, modelvlie
gen, een demonstratie van zeil-
vliegschool Amsterdam en
zweefvliegen te zien zullen zijn.
In de CDA-fractie blijkt nu ook de
vraag gerezen te zijn of een van
de andere dissidente fractiele
den, Jan Nico Scholten, wel na
mens de fractie het woord moet
voeren in het debat over het
Zuid-Afrikabeleid van het kabi
net, dat op 21 juni begint.
Scholten - al jaren eerste CDA-
woorvoerder op dit punt - staat
bekend als een fervent voorstan
der van een economische boycot
van Zuid-AfVika. Hoewel ook de
CDA-fractie kritisch staat tegen
over het afhoudende beleid van
het kabinet, lijken Scholtens op
vattingen verder te gaan.
Volgens een woordvoerder van het
CDA zal de fractie waarschijnlijk
volgende week zijn opstelling
voor het Zuid-Afrikadebat bepa
len. Wanneer Scholten zich daar
in kan vinden, kan hij zonder be
zwaar woordvoerder zijn. Moch
ten de meningen van de fractie
en van Scholten botsen, dan zal
een andere woordvoerder wor
den aangewezen.
DEN HAAG (ANP) - Alle pogin
gen om de eigen-bijdragerege
ling in de Algemene Wet Bijzon
dere Ziektekosten (AWBZ) onge
daan te maken dan wel te wijzi
gen zijn gestrand.
De Tweede Kamer verwierp giste
ren een motie van de PSP, waar
in werd voorgesteld de eigen bij
drage AWBZ per 1 januari van
dit jaar in te trekken met terug
werkende kracht.
Ook een motie van de PvdA waarin
op differentiatie in de eigen bij
drage werd aangedrongen, haal
de het niet.
De CPN-motie die voorstelde eer
ste overleg te voeren met de Zie
kenfondsraad om een oplossing
te zoeken voor de moeilijkheden
waarin gehandicapten als gevolg
van de eigen bijdrage dreigen te
geraken, werd eveneens verwor
pen.
AMSTERDAM - De stakende parketpolitie legde gisteren een kaartje om de tijd te doden. Volgens de leuze op
het bord achter de kaarters zijn de parketwachten hun leiding zat, die aldus de actievoerders "onbekwaam" zou
zijn.
(Foto ANP)
AMSTERDAM (GPD) - De 24 uur
durende staking gisteren van de
Amsterdamse parketpolitie is
een verdeeld succes geworden.
Aan de stakingsoproep van de
Nederlandse Politie Bond (NPB)
is door 29 parketwachters gehoor
gegeven en vier man meldden
zich ziek. Van stagnatie bij de
rechtbank is echter nauwelijks
sprake geweest. De rijkspolitie
kon beschikken over 17 werkwil
ligen, aangevuld met personeel
van de verkeers- en landdienst.
Ook de Amsterdamse politie
heeft medewerking verleend. De
officier van jusititie is zelf voor
verhoor van verdachten naar het
hoofdbureau van politie gegaan.
Minister Korthals Altes (justitie)
heeft de stakende parketpolitie
gisteren gedreigd met maatrege
len. Volgens hoofdbestuurder B.
Franke van de NPB is de minis
ter daarmee aan het verkeerde
adres. „Hij zou de vakorganisatie
die de staking heeft uitgeroepen
moeten aanspreken". Over enke
le dagen zal Franke een zwart
boek presenteren over de ver
ziekte arbeidsomstandigheden
bij de Amsterdamse parketpoli
tie.
De problemen bij de parketdienst
zijn volgens hem al twee jaar aan
de gang. De huidige leiding zou
de slechte situatie hebben ver
sterkt. „De groep, die uit 74 man
bestaat, wordt geleid op een wij
ze waarbij het bedrijfs-econo-
misch belang boven alles gaat.
Mensen worden tegen elkaar uit
gespeeld. Werk wordt zonder
overleg opgedragen op straffe
van ontslag. Bevorderingen blij
ven zonder reden achterwege en
toelagen worden ingetrokken".
De ontevreden parketpolitie
vreest dat de huidige leiding al
leen de boodschap heeft gekre
gen dat er bezuinigd moet wor
den.
Een jaar geleden is het ministerie
van justitie op de hoogte ge
bracht van de spanningen bij de
Amsterdamse dienst. Ook de
procureur-generaal van Amster
dam heeft de minister op moei
lijkheden gewezen en de rijksge
neeskundige dienst heeft een
zeer hoog ziekteverzuim bij de
parketpolitie gesignaleerd.
DEN HAAG (GPD/ANP) Minis
ter Winsemius (milieubeheer)
verlangt van het chemische
staatsbedrijf DSM in Limburg
een actieplan om een einde te
maken aan de vervuiling van bo
dem en grondwater. In een brief
aan de Tweede Kamer bevestigt
de bewindsman dat de Limburg
se bodem op enkele plaatsen
door DSM-lozingen ernstig is
verontreinigd. Met sommige af-
valprodukten gaat het bedrijf op
onverantwoorde wijze om, aldus
Winsemius.
In zijn brief aan de Kamer geeft de
bewindsman geen inlichtingen
over het onderzoek dat justitie
instelt naar mogelijke overtre
dingen door DSM van de milieu
wetten. Wel geeft zijn opsom
ming van de situatie bij DSM
aan, dat er veel mis is. Over de
naleving van de wetten is jaren
lang touwgetrokken tussen het
bedrijf en het ministerie. Vorige
week heeft hij persoonlijk met
de top van het bedrijf afspraken
igemaakt, zo meldt hij.
Die afspraken behelzen het opstel
len van een actieplan met waar
borgen voor een verantwoorde
aanpak van de milieuproblemen.
Op korte termijn heeft DSM al
maatregelen toegezegd, zoals een
onafhankelijk onderzoek naar
lekkage van de zogenaamde
zuurteervijver waarin chemische
stoffen worden gedumpt.
Een verhaal apart is de strijd rond
een stortplaats voor gips, een af-
valprodukt van kunstmest. Met
vuil water is dat afval in groeven
met een zeer doorlatende bodem
gestort, waardoor bodem en
grondwater in een groot gebied
zijn verontreinigd. De provincie
heeft inmiddels vergunning ver
leend voor bovengrondse opslag
van het gips.
maar dar» wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
DEN HAAG (GPD) De Tweede Kamer is gisteren akkoord gegaan met
de leerplichtverlaging van 6 naar 5 jaar bij de invoering van de basis
school in 1985. Ouders mogen hun vijfjarig kind een dag in de week
thuishouden, voor een tweede schoolvrije dag voor vijfjarige leerlingen
moeten ouders toestemming vragen.
De Tweede Kamer stemde gisteren over de lawine aan amendementen en
moties die de onderwfjsspecialisten van de fracties bij de Overgangs
wet basisonderwijs hadden ingediend. In die wet wordt overgang van
het huidige kleuter- en lager onderwijs naar het nieuwe basisonderwijs
geregeld.
.99
DEN HAAG (ANP/GPD) - De reis
van premier Lubbers en minister
Van den Broek (buitenlandse za
ken) heeft gisteren in de Tweede
Kamer geen erg enthousiast ont
haal gekregen.
De Boer (CDA) vond dat Van den
Broek de propaganda had moe
ten pareren, die de regimes van
"schoolreisjesachtige benade
ring". Van den Broek was vol
gens haar babbelend van land tot
land getrokken, zonder een dui
delijk boodschap. Zijn kijk op
Midden-Amerika, vooral Nicara
gua, wordt teveel bepaald door
die van de Verenigde Staten,
vindt de PvdA.
El Salvador en Nicaragua uit zijn Van der Spek (PSP) concludeerde
aanwezigheid hebben geslagen.
Van den Broek had een officieel
communique in de landstaal aan
het eind van een bezoek kunnen
afleggen, vond De Boer.
De oppositiepartijen waren, aange
voerd door de PvdA, zeer onte
vreden over de reis en de effec
ten daarvan. Herkens (PvdA)
vond het verslag van de premier
aan de Kamer getuigen van een
dat de bewindslieden beter naar
Washington hadden kunnen rei
zen. Beckers (PPR) vond dat
Lubbers zich moest schamen dat
hij samen met de Braziliaanse
aartsbisschop Dom Helder Ca-
mara op de foto was gegaan, zon
der dat de regering een opinie
heeft gegeven over de oorzaken
van het geweld in El Salvador.
tiek horen. „De complexe situa
tie in Midden-Amerika, een vi
cieuze cirkel van druk en tegen
druk, maakt een evenwichtige
benadering noodzakelijk. Ik heb
die geconcretiseerd door het voe
ren van een kritische dialoog in
zowel El Salvador als Nicara
gua".
Toch besefte de bewindsman wel
dat met name zijn uitlatingen in
de Nederlandse pers en de draai
die achteraf in El Salvador aan
zijn bezoek was gegeven, hier
aanleiding waren geweest voor
de constatering dat hij „te lief
voor El Salvador en te kritisch
tegen Nicaragua was geweest".
„Als mijn uitlatingen tegenover
de pers aan dat beeld hebben bij
gedragen, betreur ik dat. Maar
voor deze Kamer geldt slechts
wat ik hier naar voren breng. Op
die woorden wens ik beoordeeld
te worden".
Ter ondersteuning van zijn „even
wichtige benadering" voerde
Van den Broek de selectie van
zijn gesprekspartners in beide
landen aan: zowel van regering
als oppositie. De reis „heeft mij
en mijn medewerkers waarde
volle informatie opgeleverd,
waarmee wij zeker verder kun
nen opereren".
Van den Broek wilde wel afstand
nemen van "de isoleringspolitiek
die Washington jegens Nicara
gua voert en de wijze waarop via
buurland Honduras druk wordt
uitgeoefend op de junta in Mana
gua".
Moties van Enwirda (D'66) en Herf-
kens om in Europees verband
naar politieke oplossingen voor
het conflict in Midden-Amerika
te streven kregen steun van Van
den Broek.
Dat gold niet voor een motie van
Beckers (PPR), die graag had ge
zien dat Nederland de regering
in El Salvador officieel laat we
ten dat er geen verandering in de
Nederlandse politiek ten aanzien
van dat land was opgetreden.
Van den Broek noemde het „zeer
vreemd" dat van Salvadoraanse
zijde na zijn vertrek aldaar was
verklaard dat het Nederlandse
onderzoek naar de moord op vier
IKON-medewerkers het regime
van elke betrokkenheid had vrij
gepleit.
